خوانش انتقادی مناقشه رویکردهای کنش محوری و احتیاط محوری در سیاست فناوری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در سال های اخیر انقلابی در سیاستگذاری فناوری در کشورهای صنعتی رخ داده که به "چرخش کنش محور" معروف شده است. به لحاظ سیاستگذاری، مکتب کنش محوری در مقابل مکتب احتیاط محوری قرار می گیرد و تمرکز هر دوی این مکاتب بر مفهوم خطر و ریسک و بحران ناشی از کاربرد فناوری است. در حالی که اجتناب از خطر و کنترل و جبران عواقب بحران از مفاهیم مرکزی احتیاط محوری هستند، کنش محوری به اهمیت پذیرفتن میزانی از ریسک برای پیشرفت فناورانه در شرایط عدم قطعیت در مورد تبعات استفاده از آن فناوری تأکید دارد. مقاله حاضر به چیستی این دو رویکرد و ریشه های حقوقی و تاریخی شکل گیری شان می پردازد. این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای و اسنادی و مطالعه موردی ابتدا سعی در شناساندن انقلاب سیاستگذارانه مذکور به نهادهای تصمیم گیر و اتاق های فکر و محافل دانشگاهی ایران دارد. سپس با بازخوانی نقادانه ی مناقشه کنش محوری و احتیاط محوری، ملاحظاتی در مورد لزوم تدوین سندی هادی و چارچوبی هنجاری برای سیاستگذاران در زمان های عدم قطعیت در مورد تبعات فناوری برای جامعه ارائه می شود.A Critical Reading of the Conflict between Precautionary and Proactionary Principles in Technology Policy
In the recent years, a revolution in culture and technology policy has been taking place in the industrial countries, which is known as the proactionary turn. From policy making standpoint, proactionary school is the opposite of precautionary approach. Both of these schools are focusing on risk as their central concept. While precautionary approach emphasizes on risk-control as well as risk-avoidance, proactionary standpoint is created around the idea of the significance of risk-taking for making technological progress. This article examines the presumptions of these two approaches in policy in their historical and legal contexts. The article also tries to introduce the two mentioned approaches to Iranian scholars and decision makers. The critical examination of Precautionary and Proactionary approaches will constitute a proposal for a national tech/culture policy document which works as a foundation and framework of decision-making about the emerging technologies. This theoretical research will use library research as a data gathering method.