تحلیل و نقد قرائت تفویضی و تأویلی رشید رضا پیرامون مسئله رؤیت خداوند (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بحث رؤیت خداوند از مباحث پرچالش میان فرق اسلامی است که در سیر تفکر کلامی با تغییراتی همراه بوده است. در این میان دو رویکرد ظاهرگرا و تأویل گرا همواره مورد توجه متکلمان بوده است. چنان که اهل حدیث، سلفیه و اشاعره متقدم با تکیه بر ظاهر آیات و روایات بر جواز رؤیت بصری خدا تأکید می کنند؛ هر چند در ادامه برای رهایی از مشکل تشبیه به قاعده بلاکیف روی می آورند. در مقابل، امامیه، معتزله و اشاعره متأخر با تأویل آیات و روایات، تنها به جواز رؤیت قلبی و شهودی در قیامت معتقدند. رشیدرضا به عنوان برجسته ترین مفسّر معاصر اهل سنت، در تبیین مسئله رؤیت، به صورت نسبی رویکردی شبیه اشاعره متأخرِ تأویل گرا دارد. با این حال برای همراهی با مذهب سلف، معنای تأویل شده را بدون کیفیت معرفی می کند. هر چند بر این تأویل وی نیز اشکال وارد است. این پژوهش به شیوه تحلیل محتوا ضمن تبیین دقیق قرائت رشید رضا از مسئله رؤیت، تعامل دوگانه وی را مشخص کرده، به نقد آن پرداخته است.Analysis and Critique of Rashid Reza’s Reading of Delegation and Interpretation Regarding Vision of God
The issue of God vision is one of the most challenging topics among Islamic sects which has undergone chnages through the history of theological thinking. From among the different approaches dealing with this issue, two of them, that is, delegation and interpretation have attracted more attention from Islamic theologians. As adherents to tradition, Salafists and the early Ash'arists, with emphasis on the literal meanong of verses and traditions, adhere to the justifiability of God vision, though in the course of time, to escape the problem of simile, they have drawn on the principle of “without asking how”. In comparison, Shi’ites, Mu’tazila and recent Ash'arists, through interpreting the verses and traditions, believe in the justifiability of intuitive vision in the Resurrection Day. Rashid Reza, as the most prominent contemporary Sunni commentator, in explaining the issue of God vision, takes an approach similar to the interetative approach of recent Ash'arists. However, to empathize with Salafism, he describes the interpretative meaning of God vision inefficeint. Adopting content analysis, the presernt artice, with Precise explanation of Rashid Reza’s reading of God vision, idnetifies and criticizes duality in his interpretation.
تبلیغات
