عوامل مورفوژنز زیانبار و تهدید کننده جاده استراتژیک مرند – جلفا و روش های مقابله با آنها (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

چکیده

جاده استراتژیک مرند – جلفا در مسیر خود از واحدهای توپوگرافی و ژئومورفولوژیکی زیادی عبور می کند که آگاهی از ویژگیهای هر کدام از این واحدها و شناخت عوامل مورفوژنز و مورفودینامیک فعال و ارایه راهکارهای لازم،  هدف اصلی این پژوهش می باشد. براساس مطالعات و پیمایش های میدانی و نتایج بدست آمده از این تحقیق، گسل ها، سیل، فرسایش رودخانه ای، حرکات دامنه ای نظیر ریزش، لغزش، جریانات واریزه ای، مورفوژنز بهمن های برفی و بهمن های سنگی، پدیده های ترموکلاستی، کریوکلاستی و مورفوژنز آنتروپیک از عمده ترین عوامل ژئومورفولوژیکی شناخته شده در طول مسیر جاده  ریلی و آسفالته می باشند. بحرانی ترین حرکات دامنه ای در محدوده تنگ دره دیز از جایگاه ویژه ای برخوردار است، در سال های اخیر اثر فعالیت های انسان در تغییر چشم انداز مرفولوژیکی مسیر جاده مورد پژوهش بشدت فزونی یافته که نتیجه آن افزایش ناآرامی دامنه ها، تخریب پوشش گیاهی، سیل می باشد، نتایج تحقیق، ضرورت درک و آگاهی عمیق و منطقی از فرایندهای ژئومورفولوژیکی منطقه است و قبل از هرگونه اقدام و فعالیت های عمرانی در مسیر جاده ها برنامه های خود را باید از فیلتر عبور داده و شاخص های ژئومورفیکی را در برنامه ریزی ها و آمایش سرزمین منطقه لحاظ نمود