ساخت و بررسی ویژگیهای روان سنجی «مقیاس مجازوَرزی شبکه ای» (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف: این پژوهش با هدف دست یابی به ابزاری روا و معتبر برای اندازه گیری میزان مشارکت افراد در شبکه های اجتماعی مجازی ( SNS ) انجام گرفت. روش: روش این پژوهش به لحاظ هدف جزو پژوهش های تحقیق و توسعه و به لحاظ شیوه گردآوری داده ها (طرح پژوهش) از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در سال 97-1396 دانشگاه گیلان بودند که با روش «نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای»، 979 نفر بعنوان نمونه انتخاب شدند. مجموعه ای از پرسشهای مرتبط، پس از تأیید روایی صوری، در اختیار اعضای گروه نمونه قرار گرفت و داده های به دست آمده برای تعیین روایی سازه، با روش تحلیل عاملی به شیوه ی اکتشافی (بر مبنای داده های برآمده از 400 آزمودنی) و سپس به شیوه ی تأییدی (بر اساس داده های برآمده از 579 آزمودنی) مورد پردازش قرار گرفت. یافته ها: در نهایت مقیاسی با 34 گویه فراهم آمد که گویه ها در میان سه عامل «مبادله ی هیجان/شناخت» (20 گویه)، «شدت مشارکت» (7 گویه) و «مبادله فرهنگ» (7 گویه) توزیع شده بودند. این سه عامل، بر روی هم، 73/46 درصد از واریانس کل پرسشنامه را تبیین می کرد. بر مبنای نتایج بررسی پایایی (همسانی درونی) ضرایب به دست آمده برای مولفه های مقیاس بین 81/0 تا 90/0 بود که از میان آنها «مبادله هیجان/ شناخت» دارای بیشترین ضریب شاخص همسانی درونی بود و پس از آن به ترتیب؛ مبادله فرهنگ و شدت مشارکت قرار گرفتند؛ همسانی درونی کلی پرسشنامه نیز 92/0 به دست آمد . نتیجه: «مقیاس مجازورزی شبکه ای» برای اندازه گیری میزان مشارکت در شبکه های اجتماعی مجازی از روایی، اعتبار و پایایی مناسبی برخوردار است.