نقش سیستم های مغزی رفتاری و تیپ های صبحی- عصری در پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

پیشرفت تحصیلی که عدم فاصله ی بین ظرفیت یادگیری و عملکرد تحصیلی در نظر گرفته می شود، علاوه بر تفاوت های هوشی تحت تاثیر متغیر های شخصیتی نیز قرار می گیرد. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش سیستم های مغزی رفتاری و تیپ های صبحی– عصری در پیش بینی پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دوره ابتدایی شهرستان بانه می باشد. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری تمامی دانش آموزان پسر دوره ابتدایی شهر بانه و نمونه پژوهش 160 دانش آموز از پایه های چهارم، پنجم و ششم بودند که به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای در سال تحصیلی 1395-1394 انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های سیستم های مغزی رفتاری کارور و وایت و شخصیت های صبحی-عصری هورن- آستبرگ استفاده شد و داده های گرد آوری شده با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که پیشرفت تحصیلی با مولفه-های حساس به پاداش (002/0>p : 34/0=r ) و سایق (002/0>p : 45/0=r ) از سیستم فعال ساز رفتاری و میزان صبحی بودن (002/0>p : 34/0=r ) رابطه مثبت اما با مولفه های جستجوی سرگرمی (043/0>p : 22/0-=r ) و حساس به تنبیه (001/0>p : 39/0-=r ) رابطه منفی دارد. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که مولفه ی سایق و میزان صبحی بودن می توانند به ترتیب 2/22 و 6/11 درصد از تغییرات پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را پیش بینی کنند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که دانش آموزان هرچه حساسیت به پاداش و سایق قوی تری داشته باشند و از نظر تیپ های شبانه روزی بیشتر صبحی باشند پیشرفت تحصیلی بیشتری نشان می دهند.