هدف از اجرای تحقیق حاضر، تعیین اثر جنسیت و نوع رشته ی ورزشی(باز و بسته) بر کاربرد کارکرد های یادگیری مشاهده ای در ورزشکاران نخبه بود. جامعه ی آماری تحقیق حاضر را ورزشکاران رشته های مختلف تیم های ملی ایران تشکیل دادند که از این میان ، 240 ورزشکار با میانگین سنی78/4 ± 79/21، پرسش نامه ی کارکردهای یادگیری مشاهده ایرا برای اندازه گیری کاربرد سه کارکرد مهارتی، راهبردی و اجرایی تکمیل کردند. ضریب پایایی همسانی درونی کل پرسش نامه برای 180 ورزشکارماهربرابربا 852/0 وبرایخرده مقیاس هایمهارتی،راهبردیواجراییبه ترتیببرابربا759/0، 756/0 و 82/0 به دستآمد. نتایجتحلیلعاملیتأییدینشاندادندکهمدل سه عاملی مفروض برای ورزشکاران ماهر مناسب است.نتایج آزمون تحلیل واریانس در اندازه های تکراری نشان داد که ورزشکاران بیشترین استفاده را از کارکرد مهارتی، سپس از کارکرد راهبردی و در نهایت از کارکرد اجرایی داشته اند(01 /0≥P). همچنین نتایج آزمون تحلیل واریانس دوراهه نشان دادند که اثرات اصلی جنسیت و نوع رشته ی ورزشی و اثر متقابل بین این دو عامل معنی دار بود(01 /0≥P). نتایج تعقیبی اثر تعامل معنی دار با استفاده از اجرای آزمون اثرات اصلی ساده نشان داد که ورزشکاران مرد، کارکرد مهارتی را در مهارت های بسته در مقایسه با مهارت های باز(01 /0≥P) و کارکرد راهبردی را در مهارت های باز در مقایسه با مهارت های بسته به طور معنی داری بیشتر استفاده کرده اند(01 /0≥P). در نهایت اینکه تفاوت معنی داری در میزان استفاده از کارکرد اجرایی ورزشکاران زن و مرد٬ هنگامی که در رشته هایی با مهارت های باز و بسته فعالیت می کنند، وجود نداشت( 05/0<P). یافته های تحقیق پیشنهاد می کنند که شناختو کاربرد کارکرد های شناختی و روان شناختی یادگیری مشاهده ای توسط مربیان ورزشی، روان شناسان ورزش و ورزشکاران می تواند فرایند یادگیری را بهبود بخشد.
