مطالب مرتبط با کلیدواژه

تسامح


۲۲.

بررسی انتقادی نقدهای واردشده به اندیشه تسامح مولوی در سده اخیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مولوی نقدهای مثنوی تسامح پلورالیسم شمول گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۲۷۰
مولوی، صاحب اثر عظیم مثنوی ، از عارفان آزاداندیشی است که صلح و تسامح با دیگراندیشان را یکی از مبانی فکری و رفتاری خود قرار داده یا معرفی کرده است. او در آثار متعدد خود، به زبان و شیوه های مختلف اندرز، تمثیل و حکایت، در ترویج این اندیشه کوشیده و همگان را به پیروی از این سلوک فردی و اجتماعی فراخوانده است. اندیشه تسامح مولوی، مانند بسیاری دیگر از دیدگاه های وی، با نقد و انکار همراه شده است. در نوشتار حاضر، با رویکردی تحلیلی انتقادی و با استفاده از شیوه های علمی تحلیل متن و استناد، نقدهای واردشده به این اندیشه مولوی بررسی شده است. هدف از این ارزیابی، علاوه بر معرفی و نقد دیدگاه های منکران اندیشه تسامح در عصر حاضر، رسیدن به شناختی روشن و حقیقی تر از کمّ و کیف این اندیشه مولوی است. براساس بررسی های انجام شده، چنین برداشت می شود که هم زیستی مسالمت آمیز پیروان ادیان مختلف در جامعه (پلورالیسم اجتماعی) در اندیشه مولوی، به پیروی از منابع و مبانی اسلام، جایگاه ویژه ای دارد؛ اما تکثرگرایی (پلورالیسم) دینی، علی رغم برخی مشابهت ها و همگونی ها، مورد قبول و تأیید مولوی نیست. همچنین با تحلیل و استناد به اصل حکایت ها و ابیات مولوی مشخص می شود که درواقع پلورالیست خواندن او درک ناقصی است که برخی روشن فکران یا منتقدان، با خلط یا مغالطه در افکار و اندیشه ها و استناد نامناسب به ابیات و حکایت هایی از مثنوی ، به دست آورده اند.
۲۳.

اصل عزت و تسامح و رابطه آن با نرمش قهرمانانه در مذاکرات سیاسی ازدیدگاه اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عزت تسامح نرمش قهرمانانه مذاکره سیاسی و اسلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۴ تعداد دانلود : ۵۵۹
از گذشته، سیاست مداران ایرانی مذاکراتی را برپایه منافع ملی با کشورهای مختلف انجام داده اند (تاریخچه)؛ اما ضوابط اسلامی آن، حتی در نظام جمهوری اسلامی ایران، به صورت مدون در دسترس نبوده است (پیشینه). ازاین رو، گاه عدم کاربست اصل عزت یا ابهام در مفهوم و ماهیت اصل تسامح، باعث ایجاد چالش و تناقض در دیپلماسی کشور شده است (مسئله). بنابراین، با این پرسش روبه روییم که: کدام تسامح در عرصه سیاست خارجی ازدیدگاه اسلام، پسندیده و با نرمش قهرمانانه همراه است (سؤال)؟ تسامح یا نرمشی ازدیدگاه اسلام پذیرفتنی است که همراه با عزت و اقتدار باشد و جلوی هرگونه نفوذ و تسلط دشمن را بگیرد (فرضیه). ازآنجاکه منطق انقلاب اسلامی در تعامل با دنیا «لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ» است، هدف تحقیق حاضر تبیین اصل عزت و همچنین واکاوی تسامح (نرمش) ازدیدگاه اسلام است (هدف). ازاین رو، در این مقاله از روش پژوهشی توصیفی- تحلیلی استفاده شده است (روش). نتایج این تحقیق، نشان می دهد که کاربست اصل عزت به صورت توأمان با اصل تسامح (نرمشی قهرمانانه)، می تواند با پرهیز از تحمل زورگویی نظام سلطه و قدرت های مستکبر، موجبات اقتدار و عزت و منافع ملی و مصالح دینی را در عرصه های مختلف تأمین کند (یافته).
۲۵.

اندیشه تسامح در نمایشنامه های مینا فون بارنهلم و یهودی ها اثر لسینگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: پیش داوری تسامح تعصب روشنگری گوتهولد افرایم لسینگ مینا فون بارنهلم یهودی ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۱۷۷
از جمله موارد اخلاقی که در دوران روشنگری در اروپا، بر آن تأکید می شد، لزوم تسامح با دیگراندیشان بود. از آنجاکه لسینگ طلایه دار روشنگری در ادبیات آلمانی زبان شناخته می شود، در این جستار کوشیده ایم اندیشه تسامح را در دو نمایشنامه وی، با عنوان مینا فون بارنهلم و یهودی ها بررسی کنیم. مقاله از دو بخش تشکیل شده است. در بخش نخست، مروری بر سیر تحول مضمون تسامح در اروپا از آغاز تا زمان لسینگ، یعنی قرن هجدهم میلادی داریم و سپس در بخش دوم، مصداق های تسامح را در دو اثر فوق بررسی می کنیم. درام مینا در نگاه اول فقط یک طنز است که محتوای آن چندان جدی نیست، ولی با کمی دقت می توان در آن، دیدگاه لسینگ درباره تسامح و موضع گیری وی در قبال جنگ را به خوبی مشاهده کرد. او در درام یهودی ها به صراحت، به بیان عقاید خویش در این زمینه می پردازد و بر لزوم تسامح با پیروان سایر ادیان و خودداری از پیش داوری درباره آنان تأکید می ورزد.
۲۶.

تسامح در اثبات حدود به مثابه مبنایی در حقوق کیفری اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مجازات تسامح اصل تسامح فقه جزایی اسلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۳ تعداد دانلود : ۵۷۱
هرچند در نگرش ظاهری به مجازات های اسلامی ممکن است این گونه به نظر برسد که فقه جزایی اسلام، رویکرد خشن و سرسختی با خطاکاران دارد، لیکن  با واکاوی آموزه های قرآنی، روایی و فقهی می توان اصل تسامح در نظام جزایی اسلام را استنتاج کرد که مبنا و قاعده ای در مراحل کشف، تحقیق، اثبات و صدور حکم است. این پژوهش بر آن است تا با اتکاء به روش تحلیلی توصیفی وجود اصل تسامح در فقه جزایی اسلام را اثبات  و کیفیت تأثیرگذاری آن را در فقه جزایی بررسی کند. سفارش به توبه، خودداری از اقرار، دفع حدود با شبهه، الزامی بودن تعدد اقرار و شهود در اثبات جرم، جلوه های روشن اصل تسامح در مجازات های اسلامی هستند که بیانگر رویکرد شریعت اسلام در صیانت از کرامت انسانی از یک سو و ترغیب به بزه پوشی، جرم زدایی و کیفرزدایی از دیگر سو است. این اصل به حدود اختصاص ندارد و می تواند مبنای حقوق کیفری اسلام قرار گیرد و سایر مجازات های شرعی را نیز شامل شود. اثبات و تحلیل اصل یادشده، رفع ابهام و پاسخ گویی به چالش های موجود در حقوق جزایی اسلام را نتیجه می دهد.
۲۷.

تسامح قانون جدید مستأجر- موجر در شرایط کرونایی و مقارنه آن با اصول حقوق انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حقوق بشر مسکن قانون گذاری تسامح کرونا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۹ تعداد دانلود : ۲۴۰
با بحران اقتصادی کشور در آغاز سال 1399 به واسطه شیوع کرونا و تحریم های غرب علیه ایران، ستاد ملی مقابله با کرونا باهدف کمک به مستأجران، قانونی را مصوب نمود که موجران را ملزم به تمدید قراردادهای اجاره نمود و محدوده خاصی برای افزایش میزان اجاره بها در نظر گرفت. این پژوهش به روش تحلیلی-توصیفی باهدف بررسی ماهیت فقهی و حقوقی این مصوبه، و قیاس آن با اصول حقوق بشر انجام شده است. چنین نتیجه شد که باتوجه به شرایط خاص کشور، بر پایه اصول فقهی که تسامح در صدر آن است، وضع چنین قانونی وجاهت داشته و ازنظر اصول حقوقی، باتوجه به نیاز به امنیت مسکن شهروندان و موقتی بودن شرایط خاص کرونایی، این اختیار می تواند به ستاد ملی مقابله با کرونا داده شود. مطابق با اعلامیه حقوق بشر نیز داشتن مسکن مناسب برای زندگی یکی از حقوق اولیه انسان هاست و این قانون کاملاً در راستای اصول حقوق بشر مصوب شده است.
۲۸.

ساحت شناسی مدارا در سیره علوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدارا رفق تسامح سیره علوی امام علی (ع)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۱۸۶
اندیشمندان بسیاری با توجه به معانی که از مدارا ارائه کرده اند، ساحت های مختلفی برای آن متصور شده اند. نوشتار حاضر با رویکرد سیره پژوهی و با بهره گیری از سیره امام علی در مدارا با مخالفان مدلی کامل از ساحت های مختلف مدارا را ارائه داده است. بر این اساس، مدارا در ساحت های عقیدتی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، نظامی- امنیتی و قضایی مورد بررسی قرار گرفته است. ساختار این پژوهش بر اساس یافته های تاریخی و به صورت توصیفی- تحلیلی شکل گرفته است. نتیجه ای که از جمع بندی مطالب حاصل شده این است که در سیره علوی با اصل قرار دادن مدارا در ساحت های مختلف، خشونت و قاطعیت در مرحله بعدی قرار داشته است. از سوی دیگر، مدارا در هر ساحت با اهداف خاصی مانند لزوم همزیستی مسالمت آمیز، تألیف قلوب، در امان ماندن از شرّ طرف مقابل و مصلحت سنجی صورت گرفته است که ضرورت مدارا در آن ساحت را بیشتر می کند.
۲۹.

واکاوی چالش های اداری- حقوقی مبارزه با قاچاق کالا با هدف رونق تولید کالای ایرانی و افزایش اشتغال (از اهداف اقتصاد مقاومتی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قاچاق کالا حقوق شهروندی تسامح خلاء تقنینی اقتصاد مقاومتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸ تعداد دانلود : ۱۴۹
مبارزه با قاچاق کالا یک ضرورت برای حمایت از ظرفیت های تولیدی کشور می باشد. نیاز است که باهدف اجرای اهداف اقتصاد مقاومتی، مشکلات حقوقی این حوزه شناسایی شده و در خصوص رفع آن ها پیشنهاد هایی ارائه گردد. این پژوهش به روش اسنادی- تحلیلی-توصیفی درصدد پاسخ به این سؤال بوده که از دیدگاه حقوقی علت عدم موفقیت کامل در مبارزه با قاچاق کالا چیست. چنین نتیجه شد که ازنظر حقوقی زیرساخت لازم برای اجرای کامل قوانین این حوزه وجود ندارد. در اکثر استان های مرزی، قاچاق کالا تنها منبع درآمدی مردم آن مناطق بوده و باتوجه به اشعار چند اصل از قانون اساسی که دولت را به تهیه شغل مناسب وزندگی مرفه برای شهروندان ملزم می کند و دولت تاکنون به صورت کامل موفق به اجرای این اصول نشده است، و همچنین به موجب قواعد حقوق بشر اسلامی مانند تساهل و تسامح، می بایست باهدف حفظ تنها منبع درآمدی این شهروندان، با آن ها مدارا نمود. از طرف دیگر برخی مفاد حقوقی همچون آئین نامه ورود کالا توسط ملوانان شناورهای دریایی، به دلیل نبود زیرساخت های فنی و همچنین هماهنگی کامل بین واحدهای مبارزه با قاچاق کالا قابل اجرا نبوده و نیاز است که در مرحله نخست، قوه مجریه نسبت به هماهنگی اجرایی بین ارگان های مختلف اقدام کرده و سپس طرح های اشتغال زا در مناطق مرزی را در اولویت بودجه ای قرار دهد و هم زمان با ایجاد موقعیت های شغلی برای این شهروندان، با قاچاق کالا مبارزه قاطع نماید.
۳۰.

تسامح درون دینی در اندیشه سیاسی ابوحنیفه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اندیشه سیاسی تسامح اسلام مرجئه ابوحنیفه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۵۴
بحث تسامح و مدارای درون دینی از موضوعاتی است که نقش مهمّی در انسجام هرچه بیشتر گروه ها و جریان های مختلف اسلامی دارد و در عصر کنونی نیز باتوجه به خشونت های گسترده ی برخاسته از فهم دینی از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. همین امر ضرورت بررسی دیدگاه علما و اسلام شناسان نامور که رویکرد ویژه ای در این خصوص داشته اند را دو چندان می نماید. یکی از این علما و دانشمندان، امام ابوحنیفه، فقیه و متکلم نامدار کوفه و پایه گذار مذهب حنفی از مذاهب چهارگانه ی اهل سنّت است. پژوهش حاضر به بررسی تسامح در اندیشه ی سیاسی ابوحنیفه پرداخته است. این پژوهش به لحاظ ماهیّت، از نوع توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای به گردآوری اطلاعات پرداخته است. نتایج تحقیق نشان داد ضمن اهمیّتِ جایگاه تسامح و مدارای درون دینی در اندیشه ی سیاسی ابوحنیفه، رویکردهای ایشان در زمینه ی ایمان، عقل گرایی، نظریه ی مرجئه، عّرف و رویکرد آزاداندیشی، نقش مؤثری بر تسامح و مدارای درون دینی داشته است. در واقع نوع تفسیر ابوحنیفه از مفهوم ایمان، متفاوت از تعریفی بود که گروه های خشونت طلب همچون خوارج ارائه می کردند. از سوی دیگر، دیدگاه وی در خصوص مفهوم رأی و کاربست عقل و تأکید بر عقل گرایی و توجّه به استدلال در اندیشه و نیز توجه به عرف و تاثیر آن بر استنباط از فقه، نوعی تسامح و مدارا در اندیشه ی وی شکل داد که بر وفاق در میان مسلمان مؤثر بوده است.
۳۱.

تسامح و تساهل در ترجمه قرآن کریم (مطالعه موردی: ترجمه فعل ها و شبه فعل های ثلاثی مزید)

کلیدواژه‌ها: ترجمه فارسی قرآن تسامح فعل شبه فعل ثلاثی مجرد و ثلاثی مزید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۳۶
ترجمه متون مخصوصاً متون مقدس، دقت بیشتری می طلبد؛ چرا که از جنبه های متعددی امکان خطا برای مترجمان وجود دارد. ضرورت پژوهش زمانی ملموس می گردد که با تفاوت برداشت از قرآن به جهت خطاهای ترجمه ای مواجه می شویم. از موارد گریبان گیر مترجمان در ترجمه از زبانی به زبان دیگر، کم توجهی به ساختار صرفی واژه هاست؛ چرا که با تغییر ساختار صرفی، معنا تغییر می کند و با بردن واژه ای به ابواب مختلف، معانی متعددی می یابد. پژوهش حاضر در این راستا، با رویکرد توصیفی و تحلیل انتقادی، «عدم تشخیص ثلاثی مزید از ثلاثی مجرد و یا تسامح در بکار گرفتن این دو حالت» را به عنوان لغزشگاه هایی برای مترجمان فارسی قرآن، بررسی کرده است. این مقاله ضمن بررسی ترجمه های فارسی، به شش مورد از کلمات مزید که از جانب برخی مترجمان، مجرد ترجمه شده و همچنین به دو مورد از کلماتی که در بابی از ثلاثی مزید به جای باب دیگر اتخاذ شده، دست یافته و به این نتیجه رسیده است که همه مترجمان دقت لازم در ترجمه بر اساس ظرافت های صرفی نداشته اند که نمونه آن در این پژوهش، ایراد آن ها در ترجمه ثلاثی مجرد به ثلاثی مزید، و یا بابی از ثلاثی مزید به جای بابی دیگر است.
۳۲.

بررسی تطبیقی مفهوم تساهل و تسامح در اندیشه جان لاک و اندیشه ی اسلامی مبتنی بر قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تسامح تساهل جان لاک قرآن بررسی تطبیقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۲۲۰
با رشد تکنولوژی و سلطه ی شبکه های اجتماعی، مرزهای جغرافیایی آن چنان رنگ باخته که ساکنان کُره ی خاکی به مثابه ی شهروندان دهکده ای کوچک تعریف می شوند. در این سپهر جدید، ادیان اما همچنان از عناصر بنیادین و به جای مانده از سنّت، تنیده در تاروپود اجتماعات بشری به شمار می آیند. در این میان جامعه شناسان دو مفهوم تساهل و تسامح را وام گرفته از پایه های مشترک ادیان و اندیشه ی غرب دانسته و برآنند که زیست اجتماعی بدون آن ها ممکن نخواهد بود. جان لاک به عنوان یکی از اصلی ترین نظریه پردازان اندیشه تساهل در غرب، تساهل را ویژگی کسانی می داند که رسالت ادیان را به نیکی درک و فهم کرده اند و هر آنچه را که مغایر با این رسالت باشد، خلاف دین داری صحیح تلقی می کنند. اما از منظر قرآن کریم، محتوای رسالت پیامبر اسلام$، مبتنی بر رحمت و مخاطبان این محتوا، همه ی جهانیان اند. تساهل در اندیشه ی اسلامی مبتنی بر قرآن در قالب مِهرورزی نسبت به ساکنان زمین، هم شناسی، گفتگو، هم گرایی و همکاری با دگراندیشان، نیک خویی و مدارا با آن ها خود را می نمایاند. این پژوهش با تطبیق تعاریف و کارکردهای دو مفهوم مشترک تساهل و تسامح در اندیشه ی جان لاک و اندیشه اسلامی مبتنی بر قرآن به تبیین این موضوع پرداخته است.
۳۳.

تحلیل مفهوم التعامل السلمی و مؤشراته فی سیره الامام علی (ع) بالاعتماد على نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: التعایش السلمی التوافق تسامح الصحه النفسیه نهج البلاغه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۱۰۲
إنّ التعامل السلمی الذی یسمو بالإنسان إلی مستوی عالٍ، هو أحد المؤشرات المهمه للصحه الشخصیه والاجتماعیه، ویعتبر التعایش السلمی أحد مکونات الصحه الروحیه. إن الحاجه إلى تحسین مستوى جوده الصحه الروحیه تتطلب استخلاص التعالیم الروحیه والمعرفیه من نص محفوظاتنا الدینیه وتقدیمها بطریقه عملیه. وبناء على تأکید أمیر المؤمنین علیه السلام فی نهج البلاغه على التحلی بهذه الفضیله الأخلاقیه، فقد تمت فی هذه الدراسه الوصفیه التحلیلیه دراسه أبعاد السلام فی المجالات الفردیه والاجتماعیه، وأهمها: التنازل عن حق من أجل مصالح المسلمین، التعامل الحَسَن مع المعتدی، إکرام المواطنین، إخفاء کتمان الأسرار، التأکید على کرامه الإنسان، النهی عن الفتنه، التسامح والمرونه مصحوبا بالحزم، النقد العقلانی للعدو، عدم الإکراه فی البیعه، الحوار، التفاوض مع النقاد، العلاقه البنّاءه بین الأمه والإمام، التسامح مع منتهکی العهد فی بدایه الخلافه، النصیحه بالعفو عن المجرمین، العفو عن نقض العهد، الصبر وحمایه الحقوق الاجتماعیه للمعارضین. وبالتدقیق فی کلمتی التسامح والسلام تبینت أن التسامح یعنی الرفقه من باب المصلحه والضروره، أما فی السلام فهناک علاقه أعمق مصحوبا بالطمأنینه والرغبه. ویتبین من حیاه الإمام علی (علیه السلام) أن التعامل السلمی والمرونه الإیجابیه المذکوره فی الصحه الروحیه، یختلف تماماً مع التراجع والطاعه غیر اللازمه والانفعالیه. فالسلام والوئام فی مکانه یؤدی إلى الکمال، وتعتبر التنازلات التصالحیه والنفعیه، حرکه فی اتجاه التراجع والانحدار.
۳۴.

رواداری و تسامح اجتماعی در رهیافت گفتمانی قرآن کریم و لیبرال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تسامح تساهل رواداری قرآن کریم لیبرالیسم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱ تعداد دانلود : ۶۸
Tolerance, as a moral and legal concept, is a kind of reconciliation, acceptance and coexistence with others, which some people presented by combining the concepts of tasāmoh (easy to take on each other) and tasāhol (tolerance) in religious teachings, receiving a similar concept. Being placed in a different discourse system differentiated the perceptions of this concept. Based on this, tolerance in the Holy Qurʾan is connected with the concept of monotheism as the central core of this discourse from the point of view of ontology, and it expresses the type of relationship between man and Almighty Allah in terms of distance or closeness, and it can be defined by intra-discourse components such as faith, disbelief, hypocrisy and People of the Book in the field of thought and behavior. This concept was used in the liberal discourse with a human-centered approach and a special understanding of realism in the meaning of coexistence, acceptance and alienation, and in the political, social and economic spheres, there was an effort to contrast different ways of behavior and thoughts with the idea that each of the insights has the benefit of the truth. and put them together with the concept of respect and peaceful living. The present essay tried to analyze the concepts of tolerance in the two discourses of liberalism and the Holy Qur'an with a descriptive and analytical method and to explain the reason for the different interpretations of each of these two discourses.
۳۵.

کنکاشی در گستره قاعده شریعت سهله و سمحه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شریعت سهله سمحه تسامح تساهل حرج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۲۶
بحث شریعت سهله و سمحه ازآن جهت مهم است که در عصرهای مختلف و به ویژه عصر ما، برخی با استناد به این قاعده، روش تسامح و تساهل در امور دینی را برگزیده اند. بر اساس این دیدگاه، هرگاه انجام یک تکلیف، دشوار باشد، رعایت آن لازم نیست حتّی اگر به حدّ حرج و ضرر نرسد. از سوی دیگر، برخی از فقیهان نیز در فقه و اصول فقه با تمسّک به علم اجمالی، احتمال عقاب، حُسن ادراک واقع و مسائلی از این قبیل، چنان به احتیاط های فراوان روی آورده اند که شریعت سهله و سمحه را به هر نحوی که معنا کنیم، جایگاهی در فقه نخواهد یافت. در این نوشتار با بررسی ادلّه ای که بر سهله و سمحه بودن شریعت اسلام دلالت می کنند، معلوم گردید که صحیح ترین برداشت از معنا و مفهوم این قاعده، آن است که این قاعده فقط یک نگاه برون فقهی دارد و در مقام مقایسه کلّی میان مجموع قوانین اسلام و قوانین سایر ادیان است و در مقام تسهیل کردن احکام نیست. پس نمی توان بر اساس این قاعده، احکامی را که برای مکلّف دشوارند ولی دشواری آن ها به حدّ حرج یا ضرر نمی رسد، نفی کرد. نتیجه این بررسی در بسیاری از مسائل قدیمی و نو پیدا کاربرد دارد، مانند مسئله حجاب یا مسئله تغییر جنسیت برای کسانی که با جنسیت ظاهری خود سازگاری ندارند یا مسئله اهدای جنین به زوج هایی که نداشتن فرزند برای ایشان دشوار است و ... .