مطالب مرتبط با کلیدواژه

VIKOR


۲۱.

ارایه راهکارهای ارتقای عملکرد در بخش دولتی با رویکرد BSC، ANP فازی و VIKOR (مطالعه موردی در اداره کل تعاون استان یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی عملکرد کارت امتیازی متوازن FANP VIKOR اداره کل تعاون استان یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۲۳۱
وجود نظام های دقیق، جامع و معتبر مدیریت عملکرد، به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی سازمان ها و جوامع، مرهون و نیازمند فراهم سازی زیر ساخت ها و الزامات ویژه ای است که خصوصا در سطح دستگاه های دولتی، ایجاد و حفظ و گسترش آن ها محتاج برنامه ریزی، عزم و حمایتی گسترده می باشد. با توجه به اهمیت تغییر نگرش در برنامه های بخش دولتی و لزوم بازنگری در فرآیندهای اجرایی این بخش ها، محدودیت هایی برای پیاده سازی یک نظام جامع ارزیابی وجود دارد. هدف از این پژوهش ارایه یک رویکرد ترکیبی FANP، VIKOR و کارت امتیازی متوازن برای ارزیابی عملکرد در بخش دولتی می باشد. حوزه مورد مطالعه این پژوهش اداره کل تعاون استان یزد است که مشتمل بر 10 شعبه شهرستانی می باشد. بر این اساس، شاخص های ارزیابی بر مبنای الگو کارت امتیازی متوازن در چهار جنبه؛ مالی، مشتری، فرآیندهای داخلی و رشد و یادگیری استخراج شدند و سپس با استفاده از تکنیک FANP وزن دار گردیدند. در مرحله بعد اوزان بدست آمده از شاخص ها، در داده های مربوط به آن ها در هر شعبه ادغام، و از تکنیک VIKOR به منظور رتبه بندی شعب ادارات تعاون استان یزد استفاده شد. بر اساس نتایج تکنیک FANP، بعد مالی با وزنی معادل 312/0 به عنوان مهمترین بعد، و بر اساس نتایج تکنیک VIKOR شعبه شهرستان یزد، بهترین عملکرد را در بین شعب اداره کل تعاون استان یزد دارا می باشد.
۲۲.

شناسایی و اولویت بندی معیارهای مؤثر در مدیریت سبد کسب وکار سازمان های حاکمیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تنوع بخشی کسب وکار ماتریس GE- مک کنزی AHP TOPSIS VIKOR

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۴۱۶
از دغدغه های مدیران ارشد سازمان های دولتی و حاکمیتی، استفاده از مدل های مناسب برای مدیریت سبد محصولات و تعیین ترکیب تولید سودآور محصولات با در نظر گرفتن محدودیت های قانونی و تضمین دست یابی به اهداف کلان دولتی است. تاکنون مدلی که بتواند دربرگیرندة شاخص های اصولی و جامع جهت مدیریت و تعیین ترکیب سبد کسب وکار در سازمان هایی نظیر سازمان صنایع دفاع باشد، ارایه نشده است. در این مقاله در گام نخست، شاخص های مؤثر در تدوین سبد کسب وکار ارایه می گردد؛ سپس شاخص های پیشنهادی، برای سازمان های حاکمیتی بومی سازی می شود. در گام بعد با استفاده از آزمون های آماری و روش های تصمیم گیری چند متغیره میزان اهمیت هر یک از شاخص ها تعیین و فهرست نهایی متغیرها تأیید می گردد. در نهایت، با استفاده از روش GE-مک کنزی، ماتریس سبد کسب وکار سازمان صنایع دفاع تدوین شده است. در این تحقیق علاوه بر ارایه ماتریس پرتفولیو سازمان مورد مطالعه، مشخص گردید که دو معیار استراتژیک بودن کالا و وابستگی آن به واردات، مهم ترین معیارهای مدنظر مدیران سازمان در تنوع بخشی کسب وکار هستند. rn
۲۳.

الگوسازی با مدل ریاضیاتی تحلیل فراگیر داده ها برای برآورد دسترسی و ضریب نفوذ خدمات شهری (مورد پژوهی: خدمات فرهنگی-اجتماعی در شهر اردبیل)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: حکمروایی خوب شهری پایداری VIKOR منطقه 6 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۸ تعداد دانلود : ۱۴۴
ارزش و بزرگی عدالت در سطح اجتماع از منظر قرآن به حدی است که به صورت اصلی بنیادین و بدل ناپذیر مطرح گشته و خداوند به طور قاطع به آن فرمان می دهد. اصلی ترین علت وجودی بحران های جوامع بشر، نبود عدالت است. مفهومی که در ابعاد برنامه ریزی فضایی؛ تئوری هایی مانند تمرکزگرایی را به چالش کشیده و در برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، یکی از مولفه های اساسی در توسعه پایدار شهری محسوب می شود. هدف از پژوهش توصیفی- تحلیلی حاضر، استفاده از رهیافت ترکیبی DEA-TOPSIS/GIS برای ارزیابی دسترسی و ضریب نفوذ خدمات شهری در هسته های شهری اردبیل می باشد. در این روش دو واحد مجازی ایده آل و ضدایده آل معرفی می شود و از این طریق کارآیی هر واحد نسبت به ایده آل و ضد ایده آل مورد بررسی قرار می گیرد؛ که با قرار گرفتن نتایج حاصل از دیدگاه ایده آل و ضداید ه آل هر واحد در RC ، میزان برخورداری نواحی شهری از خدمات موردمطالعه بدست می آید. بر این اساس حوزه ای با وسعت حدود 1000هکتار در قلمروی میانی شهر، دارای برخورداری کامل می باشند، در صورتی که این شاخص در نواحی حاشیه ای شهر بازگوکننده عدم نفوذ (یکسان) خدمات در شهر می باشد.
۲۴.

سنجش پایداری سیستم های حمل و نقل در دسترسی به کاربری های گردشگری منطقه 22 شهرداری تهران، مطالعه موردی: دریاچه شهدای خلیج فارس(دریاچه چیتگر)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی شیراز AHP VIKOR TOPSIS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۲۸۱
پایداری سیستم کلان شهرها حاصل تعامل صحیح خرده سیستم های موجود در آن می باشد. از اینرو شناخت عوامل و مولفه های تاثیرگذار بر پایداری، از ضروریات دستیابی به این مهم می باشد. در مقاله حاضر به دو خرده سیستم شهری و تعامل بین آنها توجه خاص شده است؛ حمل و نقل شهری و گردشگری شهری در بستر کلان شهر تهران، در محدوده منطقه 22 شهرداری و در حوزه نفوذ دریاچه شهدای خلیج فارس(دریاچه چیتگر). بر این اساس پس از بررسی مولفه های موثر بر پایداری، از طریق آزمونهای آماری به تحلیل این مولفه ها، البته در قالب چهار شاخص عمده پرداخته شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی بوده که در آن گردآوری داده ها بر پایه پرسشنامه هایی می باشد که در میان کارشناسان و متخصصان حوزه های برنامه ریزی شهری، حمل ونقل و ترافیک و گردشگری، توزیع گردید. جامعه آماری حدود 100 نفر بوده که به روش غیر تصادفی هدفمند انتحاب شده اند و به منظور تحلیل آمارهای گردآوری شده از نرم افزار SPSS22 و از روش های آماری از قبیل آزمون تی تک متغیره و نیز آزمون فریدمن استفاده شده است. نتایج آزمونها نشان می دهد که معیارهای چهارگانه پایداری مورد مطالعه، فاقد پایداری لازم بوده و در میان مولفه های موثر بر پایداری، معیار زیست محیطی دارای بیشترین تاثیر و معیار حمل ونقلی دارای کمترین تاثیر در ارزیابی پایداری سیستم ها حمل و نقل منطقه 22 شهرداری تهران در دسترسی به دریاچه شهدای خلیج فارس می باشند.
۲۵.

کاربرد مدل Vikor در سنجش سطح توسعه یافتگی استان های ایران

کلیدواژه‌ها: توسعه توسعه یافتگی روش های چند شاخصه VIKOR استان های ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۲۲۹
آغاز موج استفاده از مدل های کمی در علوم اجتماعی طی دهه های 1960 توأم با طرح مباحث توسعه و توسعه نیافتگی، کاربرد این روش ها را در تعیین سطح توسعه یافتگی مناطق گسترش داد. از سوی دیگر توسعه و توسعه نیافتگی از جمله مباحثی است که در بین برنامه ریزان مطرح است. در همین راستا وجود نابرابری ها و تفاوت های منطقه ای که علاوه بر ویژگی های طبیعی، اقتصادی و اجتماعی، متأثر از سیاست ها و برنامه ریزی هاست، برنامه ریزان را بر آن داشته است که تکنیک ها و روش هایی را ابداع کنند تا از طریق تعیین درجه توسعه یافتگی و رتبه بندی مناطق، بتوانند به شناخت و تحلیل یا عوامل نابرابری ها و تفاوت های منطقه ای دست یابند. هدف مقاله حاضر تعیین جایگاه استان های ایران ازنظر سطح توسعه با استفاده از مدل Vikor است. با توجه به اهمیت شاخص ها و همچنین محدودیت دسترسی به آن ها، 40 متغیر که شامل شاخص های کشاورزی (6 مورد)، صنعتی (3 مورد)، آموزشی (9 مورد)، فرهنگی و اجتماعی (6 مورد)، بهداشتی و درمانی (8 مورد)، اقتصادی (1 مورد) و شاخص های زیربنایی (7 مورد) را که از سالنامه آماری کشور گردآوری شده، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان داده است که بر اساس محاسبات انجام شده، به ترتیب استان های قم، چهارمحال و بختیاری و سمنان با ضریب Qi 088/0، 444/0 و 450/0 رتبه های اول تا سوم از نظر سطح توسعه یافتگی را دارا می باشند. همچنین از نظر سطح توسعه یافتگی، 1 استان توسعه یافته، 19 استان درحال توسعه و 10 استان نیز توسعه نیافته می باشند.
۲۶.

Designing an Ethical Targeted Marketing Model by Identifying Factors Affecting Customer Clustering(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۲۱۳
Background: The purpose of this study is to investigate the role of customer clustering in the design of an ethical and targeted marketing model in Internet of Things (IOT) Technology Services Companies. Method : The research method is applied, exploratory and mixed (qualitative-quantitative). Qualitative section: 15 people of sales and marketing managers of IOT companies, were selected for in-depth interviews by targeted and snowballs methods. In this phase used entropy and VIKOR decision-making techniques. The software used in this phase was Max QDE. Quantitative section : In this phase, all the customers of the studied companies were included, and due to the unlimited nature of the society with Morgan's table, 384 people were selected as the sample size by non-random and available methods. The data collection tool in this section was questionnaire, which used Cronbach's alpha to examine the validity of the questionnaire. In order to analyze the data, the exploratory factor analysis method and Partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM) with Smart-PLS2 and Liserl software were used. Results : Qualitative section: In this phase, four clusters were identified: communication factors, ethical and behavioral factors, individual factors and economic factors Quantitative section : In this phase, the model obtained in the first phase was quantitatively examined and validated and approved . Conclusion : The results showed that four main clusters: communication factors, ethical and behavioral factors, individual factors and economic factors are dimensions of targeted marketing and customers are classified according to their characteristics. So, these companies should pay attention to these items as methods for sales promotion.
۲۷.

رتبه بندی شرکت های بیمه با استفاده از روش ه ای تصمیم گیری چندشاخصه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی عملکرد تخصیص خطی تصمیم گیری چندشاخصه رتبه بندی شرکت های بیمه SAW TOPSIS VIKOR

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۵ تعداد دانلود : ۱۰۰
شرکت های بیمه از مهم ترین نهادهای اقتصادی هر کشوری و پشتیبانی کننده سایر نهادهای اقتصادی اند و عملکرد مناسب آنها نقش مؤثری در رونق اقتصاد دارد. شرکت های بیمه برای دستیابی به عملکردی قوی و مؤثر باید از محیط، عملکرد رقبا و عملکرد خود آگاه باشند و اقدام های لازم را با توجه به این آگاهی انجام دهند. در این پژوهش، عملکرد شرکت های بیمه ایرانی طی سال های 1387، 1388 و 1389 ارزیابی شده است. وزن هر شاخص با استفاده از روش انتروپی شانون تعیین شد. سپس، شرکت های بیمه با استفاده از چهار روش تصمیم گیری چندشاخصه شامل SAW، TOPSIS، VIKOR و تخصیص خطی رتبه بندی شده اند. نتایج حاصل از اجرای روش های مختلف با استفاده از روش کپلند ترکیب شده است. نتایج نشان داد بیمه ایران بهترین عملکرد را طی این سال ها داشته است.
۲۸.

رویکردی برای تعیین سیاست های مناسب نگهداری و تعمیرات چند محصولی با استفاده از شبیه سازی و تصمیم گیری چندمعیاره(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیاست نت شبیه سازی برنامه ریزی چند شاخصه فرایند چند محصولی نرم افزار Arena VIKOR

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۱ تعداد دانلود : ۱۵۸
هدف: بهره مندی از سیاست های مناسب می تواند کاهش هزینه های نگهداری و تعمیرات (نت) را به همراه داشته باشد. در روش های مرسوم برای انتخاب سیاست های مناسب نت در فرایندهای چند محصولی، تنها یک سیاست برای کل خطوط تولید در نظر گرفته می شود. هدف پژوهش پیش رو، ارائه یک روش تصمیم گیری چند معیاره مبتنی بر نتایج شبیه سازی کامپیوتری به منظور انتخاب بهترین سیاست نت برای هر یک از خطوط تولیدی است. روش: به تعداد سیاست های نت و با توجه به پارامترهای هر یک از خطوط تولیدی، مدل شبیه سازی ساخته می شود. نتایج اجرای مدل شبیه سازی، مقادیر هر یک از معیارهای نت خط تولید را ارائه می دهد. با استفاده از روش تصمیم گیری فرایند تحلیل شبکه (ANP) و Vikor، سیاست های نت رتبه بندی و سیاست برتر هر یک از خطوط تولیدی انتخاب می شود. یافته ها: نتایج پژوهش، کارایی بسیار خوب روش جدید را نسبت به روش های مرسوم نشان داد؛ زیرا در یک واحد تولیدی چند محصولی، عملکرد تجهیزات در خطوط تولیدی مختلف با یکدیگر متفاوت است و به روش های نت جداگانه ای نیاز دارد؛ به طوری که ممکن است یک سیاست معین در یک دوره برای مجموعه ای از تجهیزات مناسب بوده و در دوره ای دیگر مؤثر نباشد. نتایج به دست آمده، بر اساس یک مطالعه موردی در یک واحد صنایع غذایی ایرانی است. نتیجه گیری: انتخاب سیاست متفاوت نت برای خطوط مختلف تولیدی، کارایی خطوط را بالاتر برده و هزینه های تولیدی را کاهش می دهد.  
۲۹.

ارزیابی و تحلیل فضایی شاخص های توسعه خدمات بهداشتی و درمانی شهرستان های استان فارس با استفاده از روش های ترکیبی چند شاخصه (SAW ،VIKOR ،TOPSIS)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل فضایی شاخص های بهداشتی و درمانی استان فارس TOPSIS VIKOR SAW. کپ لند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۱۱۴
توزیع عادلانه امکانات و تسهیلات بهداشتی درمانی یکی از اصلی ترین پیش نیازهای افزایش سطح برخورداری جامعه از خدمات و مراقبت های سلامت می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین درجه توسعه یافتگی شهرستان های استان فارس از نظر شاخص های بهداشتی درمانی با استفاده از روش ترکیبی تصمیم گیری چند شاخصه انجام گرفته است. مسأله اساسی این است که سطح توسعه یافتگی یا محرومیت شهرستان های استان فارس از نظر برخورداری از امکانات بهداشتی و درمانی به درستی مشخص نیست و این مقاله با روش های کمی درصدد تعیین دقیق جایگاه هر شهرستان می باشد با در نظر گرفتن مولفه های مورد بررسی، رویکرد حاکم بر این پژوهش، توصیفی تحلیلی است. شهرستان های استان فارس (29 شهرستان) جامعه آماری پژوهش را شامل می شوند که براساس 28 شاخص رتبه بندی شده اند. داده ها به روش کتابخانه ای و با استفاده از پایگاه اطلاعاتی مرکز آمار ایران جمع آوری شده است. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک روش وایکور، تاپسیس، SAW و کپ لند، همچنین روش آنتروپی شانون و به کمک نرم افزار GIS به انجام رسید. یافته های مطالعه نشان می دهد که اختلاف و شکاف زیادی از نظر بهره مندی از شاخص های ساختاری بهداشت و درمان بین شهرستان های استان وجود دارد. شهرستان شیراز و کوار برخوردارترین و محروم ترین شهرستان های استان فارس از نظر شاخص های مورد بررسی تعیین شدند. با توجه به نتایج پژوهش، شهرستان هایی که بهره مندی کمتری از شاخص های ساختاری بهداشت و درمان را دارند باید در اولویت برنامه ریزی و محرومیت زدایی قرار گیرند و برای آن برنامه های ضربتی در نظر گرفته شود. پیشنهاد می شود کاهش شکاف خدمات بهداشتی درمانی در شهرستان های استان از طریق برنامه ریزی های توسعه محور در اولویت قرار گیرد.
۳۰.

مکان یابی دهکده سلامت در شهرستان رامسر با از مدلهای AHP و VIKOR(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دهکده سلامت گردشگری مکانیابی رامسر VIKOR

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۶۱
شهرستان رامسر دارای جاذبه های مختلف گردشگری وسابقه ای نام آشنا برای گردشگران است. دراین تحقیق تلاش شده مناطقی که علاوه بر موقعیت مناسب زیست محیطی و دارابودن جاذبه های گردشگری و زیرساختهای ارتباطی در قلمرو مطالعاتی، که هم جهت با شرایط طبیعی آن منطقه باشد و، قابلیت تبدیل شدن به دهکده سلامت را دارد مورد شناسایی قرار گیرد. با توجه به شرایط محیطی شهرستان رامسر ، فاصله از مراکز جمعیتی ( شهر و آبادی ) ، نزدیکی به راه ، فاصله از گسل ، فاصله از رودخانه ، فاصله از حرکات دامنه ای ، نزدیکی به چشمه های آبگرم ، ارتفاع و شیب به عنوان شاخص های محیطی جهت مکان یابی دهکده سلامت در نظر گرفته شده است. بدین منظور با استفاده از نرم افزار GIS ورژن 10.5پارامترهای مورد نظر بررسی و نهایتا نقشه های رقومی هر یک تهیه گردید. از مدل AHP بری بدست آوردن وزن شاخص ها و از مدل VIKOR برای رتبه بندی معیارهای گردشگری استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان دهنده این است که پهنه ها و اولویتهای انتخاب شده در بخش شمال شهرستان قرار دارد.
۳۱.

شهر و عدالت فضایی؛ تحلیلی بر پراکنش خدمات عمومی شهری در نواحی 22گانه شهر سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شهر و عدالت نواحی شهری خدمات عمومی شهری VIKOR شهر سنندج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۱۴۹
عدالت فضایی و محیطی به معنی توزیع عادلانه امکانات برای رسیدن به جامعه ای متوازن و یکی از رهیافت های عدالت اجتماعی است. بنابراین اندازه گیری عدالت فضایی در توزیع خدمات عمومی شهری هدف برتر و با اهمیتی برای برنامه ریزان شهری بوده است و از نیازهای مدیریت شهری می باشد. در این راستا هدف مقاله حاضر تحلیل پراکنش خدمات عمومی شهری با استفاده از 14 شاخص خدمات عمومی در نواحی 22گانه شهر سنندج است. این پژوهش از نظر هدف در دسته پژوهش های کاربردی قرار می گیرد که با روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. جهت جمع آوری اطّلاعات مورد نیاز از روش میدانی- کتابخانه ای استفاده شده است و همچنین از مجموعه داده های آماری موجود در آخرین طرح تفضیلی مصوب 1390 شهر سنندج استفاده شده است. در نهایت باتوجه به اهداف موردنظر در این پژوهش جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات با به کارگیری یکی از تکنیکهای تصمیم گیری چندمعیارهVIKOR و سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داده است که وضعیت برخورداری از خدمات عمومی شهری در نواحی شهر سنندج عادلانه نبوده است و به این صورت در نواحی شهر توزیع شده است؛ 3ناحیه (ناحیه6، ناحیه11، ناحیه17) در آستانه بحران و بحران در برخورداری از خدمات شهری، نواحی(ناحیه1، ناحیه2، ناحیه3، ناحیه5، ناحیه14، ناحیه20، ناحیه21) در وضعیت متوسط به پائین در برخورداری، نواحی(ناحیه4، ناحیه8، ناحیه9، ناحیه10، ناحیه18، ناحیه19) دارای روند مطلوب و نیمه برخوردار، و نواحی(ناحیه7، ناحیه12، ناحیه13، ناحیه15، ناحیه16، ناحیه22) دارای وضعیت مطلوبیت در برخورداری قرار دارند.
۳۲.

تحلیلی بر نابرابری های توسعه بهداشتی و سلامت در منطقه البرز جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه منطقه ای شاخص های بهداشت و درمان البرز جنوبی VIKOR

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۱۰۷
بزرگ ترین هدف برنامه ریزی منطقه ای کاهش نابرابری و ایجاد تعادل در برخورداری از امکانات و خدمات در راستای توان ها و استعدادهای هر منطقه است. اولین گام در برنامه ریزی منطقه ای شناسایی مناطق توسعه نیافته در هر بخش است. امروزه رسیدن به توسعه پایدار در هر بخش، به عنوان هدف اساسی دولت ها و سازمان ها محسوب می شود. بخش بهداشت و درمان یکی از ارکان مهم توسعه یافتگی کشورهاست، بنابرین سلامت روح و جسم، پشتوانه توسعه اقتصادی_اجتماعی هر کشور است و نتیجه پیشرفت در این بخش، یک سرمایه گذاری بزرگ انسانی است. هدف از مطالعه و پژوهش حاضر تحلیل و سنجش میزان توسعه یافتگی استان های منطقه البرز جنوبی در بخش بهداشت و درمان با تأکید بر برنامه ریزی منطقه ای است. نوع پژوهش، کاربردی_توسعه ای و ماهیت آن توصیفی_تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای- اسنادی است که با توجه به مطالعات صورت گرفته، 31 شاخص از منابع مختلف استخراج و با روش Vikor و نرم افزار GIS به تجزیه و تحلیل شاخص های بهداشتی و درمانی در این پژوهش، پرداخته شده است. نتایج بررسی وجود نابرابری، اختلاف و عدم تعادل را تأیید می کند به طوری که استان تهران با امتیاز نهایی 0184/0 (بسیار برخوردار) و استان قزوین با امتیاز نهایی 0859/0 (محروم) به ترتیب در سطوح اول و آخر قرار گرفته-اند.
۳۳.

بررسی چیدمان مکانی پارک های شهری و ارائه الگوی بهینه آن با استفاده از مدل VIKOR. مطالعه موردی: پارک های منطقه ای شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پارک های شهری - منطقه ای چیدمان مکانی تصمیم گیری چند معیاری VIKOR

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۱۴
با افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی انسان ها به تدریج از طبیعت دور شده اند. تراکم بیش ازحد جمعیت، دخالت در محیط طبیعی و ایجاد محیط های انسان ساخت، نیازهای محیط زیستی، جسمی و روحی انسان را بیشتر بروز داده است. از طرف دیگر تمرکز بیش ازحد فعالیت های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در شهرهای بزرگ باعث هجوم جمعیت به شهرها شده و به دنبال آن نیاز به فضاهای تنفسی شهری را هرچه بیشتر ملموس ساخته است. شهر اردبیل نیز طی دهه های اخیر رشد فزاینده فیزیکی را در اثر هجوم بی سابقه مهاجرین روستا-شهری تجربه کرده است. ازاین رو در این پژوهش، با استفاده از توانمندی های سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) به بررسی وضع موجود تخصیص پارک و فضای سبز در شهر اردبیل مبادرت شده است. روش پژوهش با توجه به هدف، کاربردی و ازلحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. معیارهای موردبررسی در 9 مؤلفه جهت چیدمان مکانی فضای پارک های شهری– منطقه ای گروه بندی شده است. برای وزن دهی معیارهای مورد استفاده از تکنیک های CRITIC و مقایسه زوجی و نیز برای اولویت بندی تناسب اراضی به منظور استقرار پارک و فضای سبز از مدل VIKOR در محیط نرم افزاری IDRISI SELVA استفاده شده است. در ادامه برای ارائه الگوی مناسب جهت چیدمان مکانی این کاربری ها از روش تصمیم گیری چند معیاره VIKOR استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که پارک های شهری - منطقه ای در قسمت شرق منطقه 1، جنوب غربی منطقه 3 و شمال منطقه 4 به لحاظ دسترسی به پارک با کمبود مواجه است. استفاده از نقشه خروجی حاصل از مدل VIKOR مکان های مناسب جهت احداث پارک جدید مشخص شده است و با استفاده از نقشه ی وضع موجود فضای سبز و نقشه ی خروجی حاصل از روش VIKOR الگوی بهینه جهت احداث پارک شهری- منطقه ای پیشنهاد شده است.
۳۴.

الویت بندی روابط متقابل سهم منابع انرژی تجدیدپذیر در توسعه پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انرژی تجدیدپذیر توسعه پایدار الویت بندی VIKOR

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۳۳
امروزه درنتیجه افزایش جمعیت در سراسر جهان تقاضای انرژی افزایش یافته است. با توجه به محدود بودن منابع انرژی فسیلی و مشکلات ناشی از انتشار گازهای گلخانه ای، توجه بیش از پیش به انرژی های تجدیدپذیر ضرورت دارد، زیرا از این طریق می توان به اهداف توسعه پایدار دست یافت. بنابراین هدف پژوهش حاضر، ارزیابی مناسب از عملکرد تکنولوژی های انرژی های تجدیدپذیر و نیز بررسی روابط بین انرژی های تجدیدپذیر، انتشار دی اکسید کربن و توسعه پایدار در ایران و مقایسه با انرژی های تجدیدناپذیر است. به منظور رتبه بندی حامل های انرژی تجدیدپذیر و شناسایی بهترین نوع آنها جهت تولید برق در ایران از یک مدل تصمیم گیری چندمعیاره استفاده شده است. در این راستا با انجام مطالعات کتابخانه ای و جمع آوری نظرات خبرگان، مجموعه ای از معیارها در قالب چهار بعد فنی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی تعیین گردیده است. در ادامه با استفاده از رویکرد VIKOR به اولویت بندی انرژی های تجدیدپذیر متشکل از انرژی های بادی، برق آبی، خورشیدی، زیست توده و زمین گرمایی پرداخته شده است. یافته های پژوهش بیانگر اولویت بالای انرژی بادی بوده و انرژی های خورشیدی، برق آبی، زمین گرمایی و زیست توده در رتبه های بعدی جای می گیرند. نتایج حاکی از آن است که تأثیر ایجاد تکانه مثبت در سهم انرژی های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر بر توسعه پایدار در ایران مثبت است.
۳۵.

نقش اکوژئومورفولوژی در گسترش پهنه های اکوتوریستی با استفاده از مدل های AHP و VIKOR (مطالعه موردی شهرستان اردبیل)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: اکوژئومورفولوژی اکوتوریسم امکان سنجی اردبیل VIKOR

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۸۲
مطالعات ژئومورفولوژی می تواند کمک شایانی در شناسایی محیط ، مکان یابی و برنامه ریزی توسعه در بخش های مختلف داشته باشد. با توجه به اینکه کشور ایران دارای پتانسیل های زیادی جهت گردشگری می باشد، شناسایی قطب های گردشگری می تواند کمک زیادی در توسعه این بخش داشته باشد. هدف این پژوهش، شناخت توانایی و قابلیت های گردشگری شهرستان اردبیل است . بدین منظور با استفاده از نرم افزار GIS پارامترهای شیب، جهت، ارتفاع، دما، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از بعضی عوامل محیطی مثل پهنه های لغزشی ، رودخانه ، مناطق حفاظت شده و جاده بررسی و نهایتا نقشه های رقومی هر یک تهیه گردید. طبق یافته های تحقیق فعالیت های اکو توریستی در این شهرستان عبارتند از: طبیعت گردی، گردشگری عشایر، حیات وحش، دامنه نوردی، کوهنوردی و ورزش های زمستانه . از مدل AHP بری بدست آوردن وزن شاخص ها و از مدل VIKOR برای رتبه بندی معیارهای گردشگری استفاده گردید. بر این اساس ماتریس رتبه بندی فعالیت های اکوتوریستی تشکیل گردید. در این ماتریس پارامترهای اکوژئومورفولوژیکی شامل شیب ، جهت ، ارتفاع ، پوشش گیاهی ، منابع آب و دما به عنوان شاخص و فعالیت های اکوتوریستی به عنوان معیار در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که گردشگری عشایر ، طبیعت گردی ، ورزشهای زمستانه و حیات وحش به ترتیب دارای رتبه های 1 ، 78/0 ، 14/0 و 12/0 اولویت بندی شده اند.
۳۶.

سطح بندی و سنجش میزان توسعه یافتگی منطقه ای استان چهارمحال و بختیاری با بهره گیری و مقایسه تطبیقی نتایج روش های ارزیابی چند معیاره (TOPSIS، ELECTRE و VIKOR)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تکنیک TOPSIS ELECTRE VIKOR رتبه بندی سنجش توسعه یافتگی استان چهارمحال و بختیاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۱۰۴
نابرابری در بهره مندی از امکانات و عوامل توسعه در مناطق گوناگون پهنه یک سرزمین مانعی جهت رشد و توسعه همه جانبه به شمار آمده، فلذا در فرآیند برنامه ریزی و مدیریت کشورهای در حال توسعه، موضوع کاهش نابرابری و ایجاد تعادل در روند توسعه مناطق مختلف از اهمیت برجسته ای برخوردار است. آشکار است که توسعه متعادل و متوازن فضاهای جغرافیایی، مستلزم بررسی دقیق و همه جانبه مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و شناخت بهتر نیازهای جامعه و بهبود آنهاست. تکنیک های ارزیابی چند شاخصه یکی از روش های مؤثر جهت شناخت و ارزیابی چندین گزینه بر اساس تعدادی معیار با درجه اهمیت متفاوت است. لذا این روش از کارایی بالایی جهت رتبه بندی و تعیین سطوح توسعه در بین مناطق مختلف به شمار می آید. این روش شامل تکنیک های متفاوتی است که در این مقاله با بهره گیری از سه تکنیک TOPSIS، ELECTRE و VIKOR و با استفاده از شاخص هایی در حوزه های اقتصادی، جمعیتی، آموزشی، فرهنگی-مذهبی، بهداشتی-درمانی و زیرساختی، سطوح توسعه یافتگی در بین شهرستان های استان چهارمحال و بختیاری مورد ارزیابی قرار گرفته است. استفاده از سه تکنیک علاوه بر ایجاد امکان مطالعه ی تطبیقی، رتبه بندی نهایی را از دقت بالاتری برخوردار می سازد. نتایج این پژوهش نشان می دهد شکاف زیادی بین شهرستان های استان چهارمحال و بختیاری و توسعه ای نامتعادل مابین آنها با توجه به شاخص های مورد استفاده وجود دارد و مناطق همجوار با استان اصفهان از وضعیت بهتری برخوردار هستند. بر این اساس شهرستان شهر کرد نسبت به شهرستان های دیگر، توسعه یافته ترین و شهرستان های لردگان، بروجن، کیار، فارسان، کوهرنگ و اردل به ترتیب در رده های بعدی قرار دارند.  
۳۷.

An Integrated Approach for Evaluation Applications of Building Information Modeling Based on Rough Number(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۱۳۱
Recently, Building Information Modeling (BIM) has emerged as a new technology in the construction industry, which is gradually gaining popularity among stakeholders. Despite the importance of BIM, the literature review shows a gap in the evaluation of BIM applications in Iran. Therefore, the aim of the current research is to evaluate the applications of BIM in construction projects. Since the evaluation of the most appropriate option is a multi-criteria decision-making problem. Therefore, decision makers use preferences that are uncertain in evaluating options. Rough's theory, which is efficient in such conditions, is used. First, by using the concept of Rough's theory to transform the preferences of experts and the combined method of Analysis Hierarchy Process (AHP) and VIKOR, is used for evaluation. The results show that the proposed decision method is effective improved objectivity in BIM application evaluation under subjective condition.
۳۸.

تبیین و ارزیابی توسعه آموزشی در شهرستان های استان کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۷۷
تمرکز نامعقول و نا متناسب امکانات در عرصه های زیستی، توسعه ی اقتصادی – اجتماعی نابرابر نواحی جغرافیایی را در پی خواهد داشت . موضوعی که بازتاب آن را در چشم انداز جغرافیایی شهرها و رشد ناهمگون آنها نیز می توان یافت. فرآیند چنین روندی شبکه شهری را در عملکرد خود نامتعادل ساخته است. برای ایجاد تعادل و به منظور شکل دادن فضاهای مناسب و همگون بحث برنامه ریزی منطقه ای، شناخت نابرابری های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نواحی مختلف می باشد. هدف این تحقیق نیز شناسایی الگوی فعلی توزیع فضایی توسعه آموزشی در شهرستان های استان کرمان می باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از لحاظ روش بررسی، توصیفی- تحلیلی می باشد. داده ها ی تحقیق از سالنامه آماری استان کرمان در سال 1390 گرداوری شده و به وسیله نرم افزارهای EXCEL ، GIS ، و همچنین روش ها ی TOPSIS ، VIKOR ، SAW و با استفاده از روش کپ لند نتایج سه مدل با هم ترکیب شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، که توزیع فضایی توسعه آموزشی در سطح شهرستان های استان کرمان بسیار نابرابر بوده و در تضاد کامل با عدالت فضایی می باشد . این نابرابری در دو سطح جغرافیایی و جمعیتی روی داده است. در بعد جغرافیایی اغلب شهرستان های توسعه یافته از نظر آموزشی در شمال استان واقع شده اند. در سطح جمعیتی نیز شهرستان ها یی به توسعه آموزشی بیشتری رسیده اند که از جمعیت بیشتر ی برخوردارند.
۳۹.

واکاوی فضائی-کالبدی سطح آسیب پذیری بافت های فرسوده شهری با استفاده از VIKOR و ANP مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۱۰
مقدمه: افزایش جمعیت، حضور انسان، گسترش شهرنشینی و فضایی بی رویه موجبات ایجاد اختلالاتی در نظام عملکردی شهرها را پدید آورده است. بنابراین برنامه ریزی و مدیریت رویدادهای طبیعی باید به منزله یک هدف اصلی در همه مراحل برنامه ریزی و طراحی های توسعه شهر مد نظر قرار گرفته شود. هدف: پژوهش حاضر به لحاظ هدف یک پژوهش کاربردی محسوب می گردد و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی انجام گردیده است. بافت فرسوده بخش مرکزی شهر ارومیه با مساحت 7/277 هکتار به عنوان مطالعه موردی بررسی شده است. روش شناسی تحقیق: در این پژوهش از طریق بررسی منابع کتابخانه ای و مطالعات پیشین و همچنین بهره گیری از نظرات کارشناسان و متخصصین در حوزه بافت های فرسوده شهری، شاخص های موثر در آسیب پذیری محدوده مورد مطالعه در ابعاد کالبدی، دسترسی، کارکردی، زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی شناسایی و تعریف گردید. سپس با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) و روش تصمیم گیری چند معیاره ویکور (VIKOR) به وزن دهی هر یک از شاخص های مذکور پرداخته و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) نقشه های آسیب پذیری محدوده در ابعاد مختلف و بصورت کلی تهیه گردیده است. یافته ها و بحث: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که از محدوده مورد مطالعه 11/36% دارای آسیب پذیری کم، 95/27% دارای آسیب پذیری متوسط و 22/35% دارای آسیب پذیری زیاد می باشد که این امر لزوم برنامه ریزی و اتخاذ تدابیری در راستای بهبود وضعیت محیطی بافت فرسوده شهری در ابعاد مختلف را بیش از پیش نمایان ساخته است.
۴۰.

استراتژی بهینه تحقق عدالت فضایی پراکنش جمعیت و خدمات شهری با استفاده از مدل ترکیبی (مطالعه موردی: شهر بناب)

کلیدواژه‌ها: عدالت فضایی TOPSIS VIKOR WASPAS بناب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۵۶
عدم دسترسی عادلانه به خدمات شهری و توزیع نامتوازن آنها، از مسائل عمده ای است که در فضاهای شهری کشور موجود است و این مساله، کیفیت زندگی ساکنین شهری را تحت تاثیر قرار داده است. هدف نوشتار حاضر، ارزیابی عدالت فضایی پراکنش جمعیت و خدمات شهری در نواحی پنچ گانه شهر بناب از توابع استان آذربایجان شرقی می باشد. روش تحقیق مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی بوده و جامعه آماری شامل نواحی پنج گانه شهر بناب بر اساس طرح جامع پیشنهادی شهر است که از طریق چهارده شاخصِ خدمات شهری مورد ارزیابی قرار گرفته است. گردآوری داده ها به شیوه کتابخانه ای و میدانی بوده و در تحلیل داده ها از مدل های TOPSIS، VIKOR، WASPAS و روش ترکیبی (ادغام)، برای بررسی چگونگی توزیع خدمات شهری در سطح نواحی شهر بناب بهره گیری شده است. همچنین با استفاده از مدل برنامه ریزی استراتژیک SOWT، عوامل درونی (نقاط قوت و ضعف)، و عوامل بیرونی (فرصت و تهدید) از طریق مطالعه اسناد و مدارک موجود و استفاده از نظرات سه گروه (خبرگان، نخبگان و اجتماع محلی) در قالب پرسشنامه جمع آوری و تحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که تعادل فضایی بین پراکنش جمعیت و خدمات شهری در سطح نواحی بناب وجود ندارد. حدود       20 درصد از کل جمعیت در شرایط متعادل، 20 درصد نسبتاً متعادل و تقریباً 60 درصد بقیه در شرایط نامتعادل بهره مندی از خدمات شهری به سر می برند و با توجه به نتایج ماتریس های IFA و EFA، امتیاز عوامل درونی برابر با 607/2 و عوامل بیرونی 746/2 است که نشان می دهد برای دستیابی به تعادل فضایی، لازم است از راهبرد تهاجمی (SO) استفاده نمود. به بیان دیگر، بهره مندی حداکثر از قوت های موجود و مقابله با تهدیدهای پیشرو مناسب ترین استراتژی برای شهربناب محسوب می گردد. همچنین نتایج ضریب همبستگی اسپیرمن نیز نشان می دهد که بین پراکندگی جمعیت و توزیع خدمات در نواحی شهری، هیچ گونه رابطه معناداری وجود ندارد. بنابراین توسعه خدمات شهری در سطح نواحی، و توزیع متعادل این خدمات در بین نواحی شهر بناب ضروری به نظر می رسد.