مطالب مرتبط با کلیدواژه

انقلاب اسلامی


۲۰۱.

چشم اندازی بر تأثیرات مؤلفه های قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران بر بیداری اسلامی بحرین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی جمهوری اسلامی ایران قدرت نرم بحرین بیداری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۶ تعداد دانلود : ۴۸۷
وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال 1375، در فضای پیرامونی خود به ویژه در جهان اسلام دارای اثرات عظیمی بوده است. این اثرات، بیشتر از جانب مؤلفه های قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران و ارزش های منبعث شده از آن برآمده است. در این میان، کشور بحرین به واسطه حدود 75 درصد جمعیت شیعی، بیشترین قرابت را با ابعاد قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران در طول سه دهه گذشته برقرار کرده است. در واقع این مقاله تلاشی است در جهت برشمردن مؤلفه های قدرت نرم انقلاب اسلامی در منطقه خلیج فارس و تأثیرات این ابعاد در تحولات انقلابی کشور بحرین. در ادامه این مقاله بدین نتیجه می رسد که یکی از مهم ترین عوامل بسترساز بیداری اسلامی در بحرین، قدرت نرم انقلاب اسلامی به شمار می رود و راهبردهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز در راستای این عامل شکل گرفته است.
۲۰۲.

راهبرد امنیتی سیاست خارجی آمریکا؛ تقابل ماهیتی با استراتژی تنش زدایی ...(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی قدرت هژمون مداخله گرایی تقابل گرایی دیپلماسی تنش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۶ تعداد دانلود : ۵۲۴
سیاستمداران ایالات متحده آمریکا، جهانِ پس از جنگ سرد را عرصه ای مناسب برای تحقق طرح ثبات هژمونیک، با محوریت آمریکا یافته اند. این مسئله زمینه های ایجاد مداخله گرایی فزاینده آمریکا در نقاط مختلف جهان را فراهم می سازد. در این مقاله تلاش می شود به این پرسش پاسخ داده شود که راهبرد امنیتی و هژمون طلب در سیاست خارجی آمریکا، سبب اتخاذ چه نوع دیپلماسی در مورد مسئله هسته ای ایران شده است؟ پاسخ موقت به این سؤال آن است که هسته ای شدن ج.ا.ایران به معنای تحول در توازن قوا در منطقه استراتژیک خاورمیانه محسوب می شود که نتیجه آن، محدودیت آزادی عمل ایالات متحده است. بر این اساس، آمریکا بر مبنای آینده نگری استراتژیک و محدود سازی گام به گام، به اتخاذ دیپلماسی تنش علیه ج.ا.ایران اقدام نموده است. چنین فرآیندی زمینه های عدم موفقیت استراتژی تنش زدایی از جانب ایران را فراهم می سازد.
۲۰۳.

بررسی نقش و عملکرد انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا ...(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایالات متحده آمریکا انقلاب اسلامی تسخیر لانه جاسوسی فعالیت های سیاسی انجمن اسلامی دانشجویان در آمریکا و کانادا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۷ تعداد دانلود : ۴۰۱
یکی از گروه هایی که در زمان تسخیر لانه جاسوسی نقش بسزایی را ایفا کرد انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا (گروه فارسی زبان) بود. با توجه به اهمیت موضوع، این مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که نقش انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا در زمان تسخیر لانه جاسوسی آمریکا چه بود؟ برای گرد آوری داده ها ضمن مطالعه و بررسی اسناد، با برخی از دانشجویان آن زمان عضو انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا مصاحبه شده است. عمده فعالیت هایی که دانشجویان در آن زمان انجام داده اند، عبارتند از: فعالیت های تبلیغاتی که به منظور افشاگری توطئه های دشمن و همچنین آگاه سازی افکار عمومی ملت آمریکا صورت گرفت. دیگر فعالیت انجمن، برگزاری تظاهرات و راهپیمایی در اعتراض به سفر شاه به آمریکا و حمایت از عمل دانشجویان پیرو خط امام بود. اعتصاب غذا و تشکیل دادگاه نمادین محاکمه شاه خائن از دیگر برنامه های انجمن بود که برای جلب توجه رسانه های آمریکایی و رساندن پیام خود به گوش جهانیان از آن استفاده شد.
۲۰۴.

چگونگی گفتمان سازی نظریه ولایت فقیه در محتوای برنامه های درسی ...(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گفتمان انقلاب اسلامی نظریه ولایت فقیه گفتمان سازی ایدئولوژی برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۳ تعداد دانلود : ۵۰۶
پژوهش پیش رو با هدف عرضه رویکرد گفتمان سازانه در حکم رویکرد مطلوب در انتقال معارف انقلاب اسلامی، به ویژه نظریه ولایت فقیه انجام شده است. ابتدا توصیفی کلی از وضعیت موجود در انتقال نظریه ولایت فقیه انجام گرفت و سپس رویکرد مطلوب، یعنی رویکرد گفتمان سازانه معرفی و با مفهوم شناسی واژه های اساسی پژوهش، به تبیین ویژگی های نگاه گفتمان سازانه در انتقال این نظریه پرداخته شد. رویکرد گفتمان سازانه به دلیل داشتن چهار عنصر اساسی، یعنی ایدئولوژی، هدف، فرایند و نتیجه که همگی نیز هم راستا با معارف حقه اسلامی است، قابلیت تحقق اهداف اساسی ملحوظ در این نظریه را دارد و لذا ضروری است این رویکرد جایگزین رویکردهای جاری نظام برنامه درسی جمهوری اسلامی ایران در بحث از نظریه ولایت فقیه گردد.
۲۰۵.

عوامل مرتبط با رضایت از برنامه های تلویزیونی مربوط به انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رسانه انقلاب اسلامی تلویزیون شکاف آگاهی رضایت مخاطبان سواد رسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۰ تعداد دانلود : ۶۰۳
از آنجا که رضایتمندی مخاطبان از برنامه های مربوط به انقلاب اسلامی نقش بسزایی در استفاده مخاطبان از این برنامه ها دارد و نتیجتاً بر نحوه شناخت مخاطبان از پدیده انقلاب اسلامی اثرگذار است، لذا متولیان این امر می توانند با شناخت عمیق تر این عوامل و برنامه ریزی در جهت افزایش رضایت مخاطبان، از ظرفیت تلویزیون برای ارتقای رضایتمندی و به تبع آن شناساندن بهتر انقلاب اسلامی استفاده کنند. هدف این پژوهش بررسی میزان رضایت مخاطبان از برنامه های تلویزیونی مربوط به انقلاب اسلامی و عوامل مرتبط با آن است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که حدود 70 درصد پاسخگویان رضایت بالایی از برنامه های تلویزیونی مربوط به انقلاب اسلامی دارند، و میان متغیرهای سن، نوع نیازمندی، اعتماد به رسانه و سواد رسانه ای مخاطبان با میزان رضایت آنان از این برنامه ها رابطه ای معنادار وجود دارد. در حالی که رابطه میان متغیرهای جنس، تحصیلات و نوع مصرف رسانه ای مخاطبان با میزان رضایت آنان معنادار نیست.
۲۰۶.

اثرگذاریِ بیداری اسلامیِ خاورمیانه عربی بر روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روابط بین الملل انقلاب اسلامی خاورمیانه و شمال آفریقا ژئوپلتیک بیداری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۹ تعداد دانلود : ۳۸۹
با توجه به حضور اسلام به عنوان عنصر تعریف کننده اصلی ملت های خاورمیانه و از سوی دیگر، شکست و بی اعتباری گفتمان ها و الگوهای معاصرِ مدعی و کنشگر در صحنه سیاسی این منطقه، اسلام و جهت گیری اسلامی، انتخاب طبیعی ملت های خاورمیانه است. این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که این بیداری و وقوع خیزش های جدید در منطقه خاورمیانه عربی، نشان از دوران جدید در عرصه روابط بین الملل داشته که ممکن است سبب ساز نوعی انتقالِ ژئوپولیتیکِ درحالِ شکل گیری شده و استقرارِ وضع و نظریه های جدیدی از روابط بین الملل را به همراه داشته باشد. از این رو، مقاله حاضر با رویکردی توصیفی تحلیلی در پی ارزیابی تأثیر نقش اسلام و موضوعیت آن در تحولات اخیر بوده و در این راستا بر این باور است که آنچه در این جنبش های مردمی اثرگذار واقع شده است، عامل هویت و ساخت و احیای هویت اسلامی است که بیش از مؤلفه های دیگر خودنمایی می کند.
۲۰۷.

مسجد، بسیج سیاسی و انقلاب اسلامی بررسی موردی؛ دوره تاریخی 1341 تا 1357(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مسجد رهبری انقلاب اسلامی امام خمینی(ره) بسیج سیاسی و کارکردها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۶ تعداد دانلود : ۶۱۴
مسجد از همان آغاز به بخش اجتناب ناپذیر زندگی مسلمانان مبدل گشت و چنین کارکردی را در دوره های تاریخی بعدی ادامه داد، موضوعی که آثار مستقل اندکی را به خود اختصاص داده است. از این رو، پی بردن به نقش همه جانبه آن به ویژه در حوادث مهمی چون انقلاب اسلامی، بررسی بیشتری را می طلبد. بنابراین همچنان با این سؤال مواجهیم که: مسجد در بسیج سیاسی منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی از چه کارکردهایی برخوردار بوده است؟ احتمالاً قدمت، اعتبار و تناسب مسجد با فرهنگ و اعتقادات اجتماعی، آن را به عنوان سازمان انقلابی مطرح ساخت به گونه ای که در مقایسه با سازمان ها و نهاد های مدنی مدرن، گوی سبقت را از آنان ربود. هدف مقاله ضمن نشان دادن اهمیت بی بدیل مسجد، اشاره بر نهادینگی مسجد در حوادث تاریخی به خصوص در جامعه شیعی است. دسترسی به این هدف تنها در پرتو روشی توصیفی تحلیلی میسر است. تأکید بر ضرورت ایفای نقش مسجد در پاسداشت تحولاتی که خود پدید آورده است از یافته های نوشتار حاضر است.
۲۰۸.

بررسی نسبت گفتمانی میان بیداری اسلامی (انقلاب های تونس و مصر) با انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی یداری اسلامی گفتمان اسلام گرایی سیاسی انقلاب تونس و مصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۶ تعداد دانلود : ۴۳۳
جوامع مسلمان به دلیل حاکمیت ساختارهای ضعیف و فاسد اقتصادی و سیاسی و همچنین سیطره قدرت های خارجی، همواره مستعد الهام پذیری از انقلاب اسلامی ایران بوده اند؛ زیرا انقلاب اسلامی به مثابه گفتمانی هویتی تلقی می شود که با مناطق هم کیش و آیین خود نسبت مستقیم می یابد. مهم ترین سنجه های این نسبت را می توان در قالب دال مرکزی (هم نشینی دیانت و سیاست) و دال های شناور (استکبارستیزی، ظلم ستیزی، عدالت خواهی، آزادی خواهی و ...) و مقایسه آنها در گفتمان انقلاب اسلامی و انقلاب های تونس و مصر جستجو کرد که برآیند آن خیزش های هویت خواهانه جوامع اسلامی است و تحت تأثیر گفتمان اسلام سیاسی تحلیل می شود. بر این اساس، به واسطه گفتمان اسلام گرایی سیاسی است که انقلاب اسلامی توانسته استمرار تاریخی خود را حفظ کرده و اشاعه یابد. این اشاعه مرهون دال مرکزی گفتمان انقلاب اسلامی (هم نشینی سیاست و دیانت) و همچنین دال های شناور آن می باشد که در انقلاب های تونس و مصر تکرار شده اند.
۲۰۹.

نسبت سنجی نظام بین المللی سلطه و جنبش های بیداری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی بیداری اسلامی غرب آسیا داعش نظام بین المللی سلطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۶ تعداد دانلود : ۴۰۵
در این مقاله، موج سوم بیداری اسلامی به مجموعه تحولاتی اطلاق شده که از اواخر سال 2010 از شمال آفریقا آغاز و به دیگر کشورهای عربی تسری یافت. وقوع انقلاب اسلامی دومین موج بیداری اسلامی محسوب می شود. موج اول بیداری اسلامی نیز به مجموعه واکنش هایی اطلاق می شود که نیمه دوم قرن هجدهم و قرن نوزدهم به ویژه پس از انقلاب صنعتی در گستره جهان اسلام علیه هجوم سیاسی فرهنگی غرب انجام شد. وقوع امواج مذکور، به مثابه یک «مسئله علمی»، منتهی به این سؤال شده که «چه نسبتی میان امواج سه گانه بیداری اسلامی که یک طی دوره دو سده ای رخ داده اند و نظام بین المللی سلطه وجود دارد؟» اگرچه امواج بیداری در شرایط فکری، سیاسی و اجتماعی متفاوتی رخ داده اند، اما فرضیه نویسنده این است که «امواج سه گانه بیداری اسلامی، واکنشی در مقابل «نظام بین المللی سلطه» و عوامل داخلی آنها در قلمرو جهان اسلام بوده است.
۲۱۰.

شبکه های ماهواره ای و تلاش برای شکست گفتمان انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: گفتمان ماهواره انقلاب اسلامی هژمونی بی قراری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۶ تعداد دانلود : ۳۹۸
شکست غرب در تقابل سخت افزاری با گفتمان انقلاب اسلامی، باعث شد تا این جبهه تمام قدرت خود را در عرصه نرم افزاری به کار گیرد که از هژمونیک شدن گفتمان انقلاب اسلامی جلوگیری کند. رسانه های جمعی و در رأس آنها شبکه های ماهواره ای فارسی زبان و وابسته یکی از مهم ترین ابزارهای غرب در این تقابل گفتمانی هستند. نوشتار حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال مهم و اساسی است که شبکه های ماهواره ای فارسی زبان معاند چگونه می خواهند گفتمان انقلاب اسلامی را دچار بی قراری نمایند؟ در پاسخ به سؤال فوق این فرضیه محوری مطرح است که شبکه های ماهواره ای فارسی زبان معاند، به دنبال ساختارشکنی از دال مرکزی گفتمان انقلاب اسلامی، یعنی اسلام هستند تا از این طریق گفتمان انقلاب اسلامی را دچار بی قراری و از جاشدگی کنند.
۲۱۱.

راهبردهای امام خمینی(ره) در مدیریت دفاع مقدس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی جمهوری اسلامی راهبردها دفاع مقدس امام خمینی (ره)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶۴ تعداد دانلود : ۱۰۶۸
انقلاب اسلامی ایران که برخلاف خواست قدرت های سلطه گر به پیروزی رسید، از همان آغاز با انواع توطئه های براندازانه مواجه شد. اما با رهبری امام خمینی و حضور مردم انقلابی این توطئه ها نقش بر آب شد. وقتی قدرت های سلطه گر نتوانستد مسیر انقلاب را تغییر دهند، سعی کردند از طریق برپایی جنگ تحمیلی از طریق فردی چون صدام، این انقلاب را از بین ببرند. نوشتار پیش رو درصدد یافتن راهبردهای بنیانگذار جمهوری اسلامی، امام خمینی(ره) در مدیریت جنگ تحمیلی می باشد. در این مقاله تلاش شده است که نقش مدیریت آن حضرت در دفاع مقدس مورد بررسی قرار گیرد؛ آن حضرت با راهبردهایی مانند: نظارت و اشراف اطلاعاتی به امر جنگ، نظارت بر عملکرد کارگزاران و مطبوعات، رعایت اصول تصمیم گیری، مقابله با عوامل بازدارنده ی داخلی، پشتیبانی معنوی و فرهنگی رزمندگان و... توانستند جنگ تحمیلی را مدیریت کرده و دشمنان را در دست یابی به اهدافشان ناکام گذارند.
۲۱۲.

نقش مراجع تقلید و علمای طراز اول در نهضت امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی اعتراض مراجع علمای طراز اول نهضت امام خمینی (ره) صدور اعلامیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰۱ تعداد دانلود : ۵۶۸
یکی از مسائلی که همواره مورد سؤال و شبهه بوده است، نقش علمای طراز اول و مراجع تقلید در مسائل سیاسی بویژه نهضت امام خمینی و انقلاب اسلامی بوده است. در این مقاله به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم. البته با توجه به گستردگی بحث، به بررسی نقش مراجع و علمای طراز اول نجف و قم پرداختیم. با بررسی اسناد تاریخی به این نتیجه رسیدیم که در طول دوران نهضت از سال ۱۳۴۱ تا پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ تقریباً عموم مراجع تقلید در قم و نجف با تشکیل جلسات مشورتی، صدور اطلاعیه و بیانیه، ارسال تلگراف به مسئولین حکومتی، پاسخ به استفتاء های مختلف سیاسی و حضور در برخی تحصن ها و تجمع های سیاسی به درجات مختلف در پیش برد و حمایت از نهضت امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی نقش داشتند. هرچند اختلاف سلیقه در روش ها و حدود مقابله با رژیم کمابیش در میان آ نها وجود دارد، اما نمی توان به هیچ یک از این مراجع، عناوینی مثل «غیرسیاسی بودن» یا «طرفدار جدایی دین از سیاست» و یا «مخالفت با تشکیل حکومت اسلامی» نسبت داد.
۲۱۳.

کاربست دیپلماسی عمومی در صدور انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی عمومی انقلاب اسلامی جمهوری اسلامی صدور انقلاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۷ تعداد دانلود : ۵۲۱
ماهیت اسلامی و مردمی انقلاب اسلامی و نظام برخاسته از آن، دشمنی قدرت های شرق و غرب را به همراه داشت و ازسوی دیگر ایران اسلامی را کانون توجه ملت های تحت سلطه به ویژه مسلمانان تبدیل کرد. بر این اساس رهبر انقلاب اسلامی از نخستین روزهای پیروزی انقلاب برای انتقال اندیشه ها، آموزه ها و تجربیات انقلاب اسلامی به سایر جوامع، اندیشه و سیاست صدور انقلاب را مطرح کردند که مردم و عناصر فرهنگی در آن، نقش مخاطب و پیام را داشتند. بنابراین دیپلماسی عمومی در سیاست خارجی ایران به عنوان ابزار و روشی برای شکل دادن به افکار عمومی، مورد توجه دولت های جمهوری اسلامی قرار گرفت. دیپلماسی عمومی نقش ویژه ای را در صدور انقلاب برعهده گرفت و نظام جمهوری اسلامی نیز تلاش کرده است تا از ظرفیت آن برای ترویج ارزش های انقلابی و فرهنگ و ایدئولوژی اسلامی بهره جوید.
۲۱۴.

بررسی تأثیرات سیاسی فرهنگی انقلاب اسلامی بر تحولات کشورهای حوزه دریای خزر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی آسیای مرکزی تأثیرات فرهنگی و اجتماعی حوزه دریای خزر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۹ تعداد دانلود : ۴۹۱
یک بررسی همه جانبه از آثار و بازتاب جهانی انقلاب اسلامی بر ملل دیگر نشان می دهد میزان تأثیرگذاری انقلاب اسلامی با توجه به نزدیکی و دوری فرهنگی و جغرافیایی جوامع مختلف با جامعه ایران، متفاوت بوده است. فرضیه اصلی تحقیق عبارت است از این که در بین مجموع عوامل تأثیرگذار، عوامل فرهنگی و سیاسی، بیشترین سهم را در قفقاز شمالی، جنوبی و برخی از کشورهای آسیای مرکزی دارد. هدف از این پژوهش بررسی تأثیرات سیاسی فرهنگی انقلاب اسلامی بر تحولات کشورهای حوزه دریای خزر می باشد. نتایج تحقیق نیز نشان می دهد با توجه به وجود موانع مختلف، انقلاب اسلامی توانست تأثیرات قابل ملاحظه ای را در این مناطق داشته باشد.
۲۱۵.

حج ابراهیمی و صدور انقلاب اسلامی (فرصت ها و موانع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی صدور انقلاب نظریه پخش ارزش های انقلاب اسلامی حج ابراهیمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۰ تعداد دانلود : ۴۵۷
در این پژوهش سعی شده است تا از نظریه پخش یا اشاعه که یکی از نظریه های رایج در باب توضیح چگونگی گسترش ایده ها و اندیشه ها و چارچوب نظری این تحقیق است، به عنوان مدلی برای صدور ارزش های انقلاب اسلامی از طریق مناسک حج ابراهیمی استفاده گردد. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ گویی به این پرسش است که آیا می توان ارزش ها و آرمان های انقلاب اسلامی را از دریچه حج ابراهیمی به جهان اسلام صادر کرد؟ و در صورت مثبت بودن پاسخ به این سؤال، میزان و شکل این صدور چگونه است؟ نتیجه پژوهش حاضر این است که حج ابراهیمی باوجود موانع بالفعل بر سر راه خود، ظرفیت های بالقوه فراوانی در ابعاد و سطوح مختلف جهت صدور ارزش های انقلاب اسلامی دارد و می توان ارزش های انقلاب اسلامی را از این دریچه به کشورهای مقصد، انتشار داد.
۲۱۶.

جریان شناسی سیاسی و فرهنگی دو دهه قبل از انقلاب اسلامی: غلبه فرهنگ سیاسی شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی فرهنگ سیاسی ایدئولوژی اسلامی فرهنگ سیاسی شیعه رهبری انقلاب اسلامی جریان های سیاسی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹۸ تعداد دانلود : ۶۱۳
فرضیه اصلی مقاله این است که در دو دهه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، جریان مذهبی موفق شد به وسیله گسترش فرهنگ سیاسی شیعی در جامعه به پیروزی برسد. روش مطالعه در این مقاله اسنادی و با مراجعه به منابع معتبر موجود بوده و به این نتیجه رسید که فرهنگ سیاسی شیعه با توجه به گستردگی مفاهیم، زمینه را برای خوانش های متفاوت فراهم آورده و از ابتدای شکل گیری اش تا عصر حاضر، سبب بروز سه رویکرد انزواگرایی، مسالمت و اعتراض در بین شیعیان شده است. اما در ذات این فرهنگ، همیشه عنصر اعتراض به حکومت های نامشروع بر عناصر دیگر غلبه داشته و با بهره گیری از شبکه روحانیت، رهبری دینیِ امام خمینی، ایدئولوژی منسجم و همه گیر و نیز ضعف و ناتوانی گفتمان های رقیب، بر سایر جریاناتِ موجود فائق آمده و با جهت دادن به مبارزات مردم علیه رژیم پیشین، توانسته مهم ترین جنبش اسلامی معاصر را رقم زند.
۲۱۷.

عرصه های تقابل هوشمند انقلاب اسلامی با رژیم صهیونیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی رژیم صهیونیستی قدرت هوشمند تقابل نرم افزاری تقابل سخت افزاری تهدید هستی شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۹ تعداد دانلود : ۵۹۱
وقوع انقلاب اسلامی در ایران علاوه بر ایجاد تغییر در اصول و ارزش های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی حاکم بر جامعه و ارائه تعریف جدیدی از هویت، اصول و هنجارهای حاکم بر سیاست گذاری ها را نیز تغییر داد. تقابل با «دیگر» جدیدی به نام صهیونیسم از زمان پیروزی انقلاب اسلامی آغاز گشته و در طول زمان، بی تأثیر از تحول در مفهوم و کارکرد قدرت از قدرت سخت به قدرت نرم و سپس تغییر شکل از آن به قدرت هوشمند ، نبوده است. لذا جمهوری اسلامی ایران عرصه های تقابل خود با رژیم صهیونیستی را به تقابل هوشمند و به صورت ترکیب قدرت نرم افزاری و سخت افزاری تغییر داده است. در این پژوهش عرصه های تقابل هوشمند انقلاب اسلامی با رژیم صهیونیستی مورد واکاوی قرار می گیرد و به این امر منتج می شود که تقابل سخت افزاری و نرم افزاری جمهوری اسلامی ایران با رژیم صهیونیستی موجب تهدید امنیت هستی شناختی و وجودی اسرائیل گشته است.
۲۱۸.

تأثیر بیداری اسلامی بر ماهیت و کارکرد نظام سلطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آمریکا انقلاب اسلامی حق تعیین سرنوشت بیداری اسلامی نظام سلطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۲ تعداد دانلود : ۵۲۹
امروزه فرایندهای منطقه ای و بین المللی که مبتنی بر قالبهای ضدهژمونیک است، بر روشهای انقلابی که در غرب آسیا (خاورمیانه) وجود دارد، متکی است. در چنین شرایطی، آمریکایی ها به گونه اجتناب ناپذیری با نیروهای مقاومت گرا روبرو هستند و مقاومت، به عنوان جلوه اصلی چهره خاورمیانه تلقی می شود؛ بنابراین آمریکا، امنیت خود را در معرض چالشهایی می بیند که در خاورمیانه هویت می یابند. منشأ این چالشها از یکسو وضعیت داخلی کشورهای منطقه است و از سوی دیگر، به علایق متعدد و متنوع غرب و برخورد آنها با مفاهیم اسلامی مربوط می شود که سبب شده است اسلام به موضوعی محوری در سطح بین المللی و به ویژه در مباحث امنیتی غرب تبدیل شود. زبان سیاسی مقاومت می تواند در کشورهایی ظهور کند که از قابلیت فرهنگی خاصی برخوردار باشند و اندیشه مقاومت و واکنش نسبت به فضای اجتماعی نابرابر را در برخورد با فرایندهای تهدید مورد استفاده قرار دهند. بر این اساس، هدف این مقاله از یک سو بیان ویژگی های دو دانش واژه «نظام سلطه» و «بیداری اسلامی» و از سوی دیگر، تبیین آثار و پیامدهای پدیده بیداری اسلامی بر نظام سلطه است. فرضیه اصلی این پژوهش این است که بیداری اسلامی معادلات قدرت و مناسبات سیاسی را بین دولتهای منطقه و فرامنطقه ای دستخوش تغییر نموده و با ویژگی های درونی و محیطی خود باعث شکل گیری بلوک جدیدی از قدرت خواهد شد که تغییر در مناسبات قدرت (توزیع نابرابر و ایجاد اتحادها و ائتلافهای جدید) در نظام بین الملل را در پی خواهد داشت. روش تحقیق تحلیلی- تاریخی و توصیفی- تبیینی با استفاده ترکیبی از حوزه ها و مفاهیم میان رشته ای در رشته های مطالعات استراتژیک، تجزیه و تحلیل سیاست خارجی و سیاست تطبیقی خواهد بود
۲۱۹.

نقش قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران در جنبش بیداری اسلامی جهان اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اسلام سیاسی انقلاب اسلامی مردم سالاری دینی قدرت نرم بیداری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹۵ تعداد دانلود : ۵۹۶
با وقوع جنبش بیداری اسلامی در جنوب غربی آسیا، اندیشمندان داخلی و خارجی زیادی، به ظرفیت های الگوی انقلاب اسلامی ایران، به عنوان یک عامل مؤثر، در ایجاد، تقویت و استمرار جریان های اخیر پرداخته اند. تحولات اخیر در جنوب غربی آسیا در قالب انقلاب های مردمی توانسته چشم انداز نوینی جهت تأثیرگذاری انقلاب اسلامی ایران در گسترش این انقلاب ها به وجود بیاورد. نقاط مشترکی چون ضدیت با رژیم اسراییل، ضدیت با استبداد و تقویت هویت اسلامی- ملی بین انقلاب ایران و انقلاب های منطقه وجود دارد. مهم ترین شباهت این انقلاب ها با انقلاب اسلامی ایران در مردمی بودن این انقلاب ها با محوریت اسلامی و دینی است. همین موضوع می تواند در کنار ظرفیت های عدالت محوری و سلطه ستیزانه ی انقلاب اسلامی، یک الگوی واقعی و منطقی برای این انقلاب ها در راستای شکل گیری حکومت های مردمی و اسلامی محسوب شود. در این میان، نقش حمایت های آشکار ایران از گروه های مقاومت در خاورمیانه و مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال اقدامات اسرائیل و در مقابل، ضعف و سستی حکام کشورهای عربی در برابر این رژیم، آرزوی برقراری حکومتی مستقل و مردمی را نظیر آنچه در ایران بر سر کار است در دل ملت های منطقه، تقویت کرده است. در یک نگاه کلی به نظر می رسد گرانیگاه این جنبش ها ساختارشکنی از نهادهای سنتی و روش های کهنه و پوسیده حکومت داری و روی آوردن به ارزش هایی چون عدالت و آزادی است که ریشه در تفکر اسلامی دارد. این پژوهش درصدد است تا به بررسی الهام بخشی الگوی انقلاب اسلامی ایران به خیزش های موسوم به «بیداری اسلامی» در منطقه جنوب غربی آسیا بپردازد و ابعاد مختلف این موضوع و نوع نگرش های غالب بر این تحولات را تبیین نماید.
۲۲۰.

اخلاق مشارکت در سازمان های مردم نهاد (مطالعه موردی؛ بسیج مستضعفان انقلاب اسلامی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی اخلاق مشارکت بسیج مستضعفان سازمان های مردم نهاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۲ تعداد دانلود : ۷۷۰
پژوهش حاضر با هدف بررسی «بایسته های نظری اخلاق مشارکت در سازمان های مردم نهاد (مطالعه موردی؛ بسیج مستضعفان انقلاب اسلامی)» انجام شده است. این پژوهش به لحاظ هدف، بنیادی و به لحاظ روش، تفسیری (هرمنوتیک متن محور) بوده و گردآوری داده ها نیز به شیوه اسنادی، شامل دو سند بالادستی اساسنامه واحد بسیج مستضعفان و برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته است. به لحاظ چارچوب نظری، این پژوهش بر بنیان های معرفت شناختی و اجتماعی کامیونتاریانیسم اتزیونیایی در بستر سیاسی دولت های ملی دارای فرهنگ گوناگون استوار است. بر اساس یافته های پژوهش، اخلاق مشارکت در بسیج مستضعفان انقلاب اسلامی تأمین امنیت روانی و سخت افزاری، فعالیت در زمینه های آموزشی، بهداشتی، فرهنگی و عمرانی و امدادرسانی هنگام بروز بلایای طبیعی را دربر می گیرد. مطالعه موردی نشان می دهد این اخلاق به درجات متفاوت بر پایه گذاری مفاهیم خیر بر بنیان های مشترک جماعت های خاص و انتخاب های فردی در ارزشگذاری مؤثر ابتنا دارد. بر این اساس، در کنکاش از درون مایه های اصلی اخلاق مشارکت در سازمان های مردم نهاد، همنوایی جماعتی بیش از شناسایی تفاوت ها تأکید می گردد.