۱.
کلیدواژه‌ها:
امر به معروف و نهی از منکر امام خمینی انقلاب رژیم پهلوی مبانی فقهی مواضع
مبارزه امام خمینی با رژیم طاغوت بر مبانی فقهی متعددی استوار است که امر به معروف و نهی از منکر یکی از مهم ترین آنها به شمار می رود. در این پژوهش نخست به تبیین فقهی امر به معروف و نهی از منکر از نظر حضرت امام اشاره و سپس با رویکردی تاریخی تحلیلی به تطبیق این مبنا بر مواضع ایشان از دهه چهل تا پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته شده است. حضرت امام با رویکردی انتقادی به نگاه فردی حاکم بر فقه، امر به معروف و نهی از منکر را با نگاهی اجتماعی بررسی می نمایند. از این رو نگاه گسترده ای به «معروف» و «منکر» داشته و «اقامه عدالت» را مهم ترین معروف و «حکومت جور» را بزرگ ترین منکر می شمارند.
۲.
کلیدواژه‌ها:
تولید علم آیت الله خامنه ای تمدن نوین اسلامی تولید نظریه تفوق گفتمانی
از منظر آیت الله خامنه ای به مثابه یک متفکر و اندیشمند اسلامی، هدف نهایی انقلاب اسلامی رسیدن به تمدن اسلامی در زنجیره ای منطقی و مستمر است که بر چهار رکن دین، عقلانیت، علم و اخلاق بنا شده است و برای تحقق آن بایستی پنج مرحله انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن اسلامی در مسیر تمدن سازی پشت سر گذاشته شوند. پس از وقوع انقلاب اسلامی و تشکیل نظام اسلامی (جمهوری اسلامی) که ارکان، عناصر و ابعاد آن در قانون اساسی متجلی است و البته هنوز به طور کامل تحقق پیدا نکرده است، عبور از سه گام دیگر در زنجیره تمدن سازی فرآیندی پیچیده است. بررسی بیانات ایشان نشان می دهد که برای تحقق این سه مرحله از زنجیره تمدن نوین اسلامی، پیمودن چهار گام لازم است که عبارتند از: تولید نظریه توسط حوزه علمیه؛ تولید علم توسط دانشگاه؛ کاربست در سطح خرد توسط گروه های خودجوش نخبگانی و گفتمان سازی که نهایتاً به تطبیق دولت و چارچوب های آن با چارچوب های دینی می انجامد؛ تفوق گفتمانی که منجر به ریل گذاری و تعیین مسیر حرکت می شود. با شکل گیری جامعه اسلامی اسوه، زمینه برای الگوگیری و آغاز تمدن اسلامی که تجلی کامل آن در عصر ظهور خواهد بود فراهم می گردد. مسئله اصلی این نوشتار تببین نظر حضرت آیت الله خامنه ای در باب لوازم پیشینی تحقق دولت، جامعه و تمدن اسلامی است.
۳.
کلیدواژه‌ها:
آزادی بیداری استقلال جمهوری اسلامی خیزش انقلاب و انقلابی اسلام و اسلامی
فرضیه اصلی این مقاله، «امواج سه گانه جریان بیداری و خیزش انقلابی اسلامی» است. در این مقال، به امواج سه گانه در بُرد و گستره های کوتاه، میان و بلند مدنی، دینی و انقلابی ملی، منطقه ای و جهانی جریان بیداری و خیزش انقلابی اسلامی به مثابه زیرساخت راهبردی و راهبرد زیرساختی نوخیزی، نگاهی گذرا انداخته و اهم موارد مربوط را به اجمال از نظر می گذرانیم. کما اینکه با امواج بلند سه گانه مدنی (گذار به مدنیت با تأسیس دولت و حکمت جاویدان شرقی ایرانی)، مادی (فناوری ابزاری مدرن غربی) و معنوی (اسلامی ایران و جهان اسلام) تا مرز مهدوی (جهانی شدن اسلام) به هم پیوسته و آمیخته شده است. نظریه موجی بیداری و خیزش انقلابی اسلامی و به ویژه امواج سه گانه انقلابی و مدنی به ترتیبی که در این اثر آمده است، نظریه هایی بدیع می باشد. به ویژه با نگاه پیوست تاریخ سیر تجدید و تأسیس حیات تفکر مدنی، اجتماعی و سیاسی و تمدن نوین اسلامی، در مقابل نظریه گسست تاریخ است. روش و حد مقاله طرح اصل مطلب (امواج سه گانه) به روش تحلیل متن (نمودشناسی) و تا حدودی تحلیل محتوایی (بودشناسی و بنیادشناسی) به صورت اجمالی است.
۴.
کلیدواژه‌ها:
مصر عربستان سعودی بحرین انقلاب های منطقه ای
وقوع انقلاب های منطقه ای در تونس و مصر و گسترش نا آرامی های حاصل از آن به دیگر کشورهای منطقه در غرب آسیا، سبب شده که با گذشت سه سال از این پدیده، شاهد شکل گیری مناسبات و همچنین الگوهای رفتاری جدید منطقه ای باشیم. در این میان می توان رفتار بازیگران این منطقه از حیث مقابله و مواجهه با این انقلاب ها را در دو طیف مورد ملاحظه قرار داد. کشورهایی که از این انقلاب ها و همچنین موج تحول خواهی استقبال کرده اند و در مقابل کشورهایی که گسترش این روند را بر خلاف منافع ملی فراملی خود دیده و سعی در مقابله و ممانعت از گسترش این موج داشته اند. آنچه در این تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد، بررسی تعاملات عربستان سعودی با دو کشور انقلابی مصر (تا قبل از برکناری مرسی) و بحرین است. پاسخ ابتدایی به فرضیه اصلی این تحقیق هم عبارت است: عربستان به عنوان یک بازیگر محافظه کار کوشیده تا کاربست سیاست «محافظه کارانه تهاجمی» و بهره گیری از ابزارهای مختلف (سیاسی، اقتصادی و امنیتی نظامی) مانع از انتقال امواج انقلاب به داخل سرزمین خود شود.
۵.
کلیدواژه‌ها:
انقلاب اسلامی جمهوری اسلامی ایران قدرت نرم بحرین بیداری اسلامی
وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال 1375، در فضای پیرامونی خود به ویژه در جهان اسلام دارای اثرات عظیمی بوده است. این اثرات، بیشتر از جانب مؤلفه های قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران و ارزش های منبعث شده از آن برآمده است. در این میان، کشور بحرین به واسطه حدود 75 درصد جمعیت شیعی، بیشترین قرابت را با ابعاد قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران در طول سه دهه گذشته برقرار کرده است. در واقع این مقاله تلاشی است در جهت برشمردن مؤلفه های قدرت نرم انقلاب اسلامی در منطقه خلیج فارس و تأثیرات این ابعاد در تحولات انقلابی کشور بحرین. در ادامه این مقاله بدین نتیجه می رسد که یکی از مهم ترین عوامل بسترساز بیداری اسلامی در بحرین، قدرت نرم انقلاب اسلامی به شمار می رود و راهبردهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز در راستای این عامل شکل گرفته است.
۶.
کلیدواژه‌ها:
انقلاب اسلامی قدرت هژمون مداخله گرایی تقابل گرایی دیپلماسی تنش
سیاستمداران ایالات متحده آمریکا، جهانِ پس از جنگ سرد را عرصه ای مناسب برای تحقق طرح ثبات هژمونیک، با محوریت آمریکا یافته اند. این مسئله زمینه های ایجاد مداخله گرایی فزاینده آمریکا در نقاط مختلف جهان را فراهم می سازد. در این مقاله تلاش می شود به این پرسش پاسخ داده شود که راهبرد امنیتی و هژمون طلب در سیاست خارجی آمریکا، سبب اتخاذ چه نوع دیپلماسی در مورد مسئله هسته ای ایران شده است؟ پاسخ موقت به این سؤال آن است که هسته ای شدن ج.ا.ایران به معنای تحول در توازن قوا در منطقه استراتژیک خاورمیانه محسوب می شود که نتیجه آن، محدودیت آزادی عمل ایالات متحده است. بر این اساس، آمریکا بر مبنای آینده نگری استراتژیک و محدود سازی گام به گام، به اتخاذ دیپلماسی تنش علیه ج.ا.ایران اقدام نموده است. چنین فرآیندی زمینه های عدم موفقیت استراتژی تنش زدایی از جانب ایران را فراهم می سازد.
۷.
کلیدواژه‌ها:
ایالات متحده آمریکا انقلاب اسلامی تسخیر لانه جاسوسی فعالیت های سیاسی انجمن اسلامی دانشجویان در آمریکا و کانادا
یکی از گروه هایی که در زمان تسخیر لانه جاسوسی نقش بسزایی را ایفا کرد انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا (گروه فارسی زبان) بود. با توجه به اهمیت موضوع، این مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که نقش انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا در زمان تسخیر لانه جاسوسی آمریکا چه بود؟ برای گرد آوری داده ها ضمن مطالعه و بررسی اسناد، با برخی از دانشجویان آن زمان عضو انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا مصاحبه شده است.
عمده فعالیت هایی که دانشجویان در آن زمان انجام داده اند، عبارتند از: فعالیت های تبلیغاتی که به منظور افشاگری توطئه های دشمن و همچنین آگاه سازی افکار عمومی ملت آمریکا صورت گرفت. دیگر فعالیت انجمن، برگزاری تظاهرات و راهپیمایی در اعتراض به سفر شاه به آمریکا و حمایت از عمل دانشجویان پیرو خط امام بود. اعتصاب غذا و تشکیل دادگاه نمادین محاکمه شاه خائن از دیگر برنامه های انجمن بود که برای جلب توجه رسانه های آمریکایی و رساندن پیام خود به گوش جهانیان از آن استفاده شد.
۸.
کلیدواژه‌ها:
گفتمان انقلاب اسلامی نظریه ولایت فقیه گفتمان سازی ایدئولوژی برنامه درسی
پژوهش پیش رو با هدف عرضه رویکرد گفتمان سازانه در حکم رویکرد مطلوب در انتقال معارف انقلاب اسلامی، به ویژه نظریه ولایت فقیه انجام شده است. ابتدا توصیفی کلی از وضعیت موجود در انتقال نظریه ولایت فقیه انجام گرفت و سپس رویکرد مطلوب، یعنی رویکرد گفتمان سازانه معرفی و با مفهوم شناسی واژه های اساسی پژوهش، به تبیین ویژگی های نگاه گفتمان سازانه در انتقال این نظریه پرداخته شد. رویکرد گفتمان سازانه به دلیل داشتن چهار عنصر اساسی، یعنی ایدئولوژی، هدف، فرایند و نتیجه که همگی نیز هم راستا با معارف حقه اسلامی است، قابلیت تحقق اهداف اساسی ملحوظ در این نظریه را دارد و لذا ضروری است این رویکرد جایگزین رویکردهای جاری نظام برنامه درسی جمهوری اسلامی ایران در بحث از نظریه ولایت فقیه گردد.
۹.
کلیدواژه‌ها:
علم دینی علم سکولار تشکیک وجود تجدد سکولار تجدد متعالیه مساوقت علم و وجود سنخیت در نظام علَیت علم سیاست دینی
مقاله حاضر بر آن است که تلقی استلزام ذاتی تجدد، علم و سکولاریسم، ملازمه ای ایدئولوژیک وغیر جهان شمول اما گفتمانی هژمونیک است. این طرز تلقی و تبیین، ابتنا یافته بر منظومه ای از منابع هستی شناختی، معرفت شناختی، انسان شناختی، روش شناختی و ارزش شناختی است. بر مبنای دو قاعده «مساوقت وجود و علم» از یک سو و «سنخیت نظام علت و معلول در چارچوب علیت» از دیگر سو می توان درباره سنخ جدیدی از علم و تجدد متعالیه تفکر و تأمل نمود.
علم سیاست دینی و تجدد متعالیه با استقلال در مبانی هستی شناسانه و منابع و ابزارهای جامع و چندساحتی در شناخت، بر آن است که علاوه بر دو قاعده مهم «مساوقت» و «سنخیت» اما به دلیل مشکک بودن «وجود» و «علم» و نیز برخورداری هستی و انسان از تأله، نوع و سنخ متمایزی از دانش تصرف و تجدد در حکمت و فلسفه اسلامی به صورت عام و حکمت سیاسی اسلام به طور خاص قابل تأسیس است که ضمن اذعان به استلزام ذاتی اش با قاعده امکان فقری، از آن روی که هستی را اعم از مادی و مجرد و مثال و ... و انسان را مشتمل بر ساحات مُلکی و ملکوتی و برخوردار از من و هویت های عِلْوی و سِفْلی، معرفت شناسی و منابع شناخت را مرکب از حس، تجربه، عقل، شهود و وحی تبیین می نماید لاجرم به تجدد و تصرفی متعالیه و استخلافی رهنمون می گردد.
۱۰.
کلیدواژه‌ها:
رسانه انقلاب اسلامی تلویزیون شکاف آگاهی رضایت مخاطبان سواد رسانه
از آنجا که رضایتمندی مخاطبان از برنامه های مربوط به انقلاب اسلامی نقش بسزایی در استفاده مخاطبان از این برنامه ها دارد و نتیجتاً بر نحوه شناخت مخاطبان از پدیده انقلاب اسلامی اثرگذار است، لذا متولیان این امر می توانند با شناخت عمیق تر این عوامل و برنامه ریزی در جهت افزایش رضایت مخاطبان، از ظرفیت تلویزیون برای ارتقای رضایتمندی و به تبع آن شناساندن بهتر انقلاب اسلامی استفاده کنند. هدف این پژوهش بررسی میزان رضایت مخاطبان از برنامه های تلویزیونی مربوط به انقلاب اسلامی و عوامل مرتبط با آن است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که حدود 70 درصد پاسخگویان رضایت بالایی از برنامه های تلویزیونی مربوط به انقلاب اسلامی دارند، و میان متغیرهای سن، نوع نیازمندی، اعتماد به رسانه و سواد رسانه ای مخاطبان با میزان رضایت آنان از این برنامه ها رابطه ای معنادار وجود دارد. در حالی که رابطه میان متغیرهای جنس، تحصیلات و نوع مصرف رسانه ای مخاطبان با میزان رضایت آنان معنادار نیست.
