اثرات اقتصادی گردشگری بر نواحی روستایی (مطالعه موردی نواحی روستایی بخش مرکزی نوشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
رشد بی رویه و خودجوش گردشگری با اثرگذاری بر بنیان های اقتصاد روستایی، اثرات و پیامدهای اقتصادی گوناگونی را در پی داشته است. نوشتار حاضر؛ به دنبال شناخت و تحلیل اثرات گردشگری در نواحی روستایی بخش مرکزی نوشهر، مبتنی بر اصول گردشگری پایدار و مبانی نظریه ای مربوط است. بر این اساس، روش تحقیق به کار گرفته شده توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از داده های عینی و ذهنی منتج از پرسشنامه ی تکمیل شده از سرپرستان خانوار و شوراهای اسلامی روستا انجام شده است. متغیرهای تحقیق، ماهیت کمی و کیفی دارند و در جمع آوری داده های ذهنی از مقیاس طیف لیکرت و برای تحلیل داده ها از آزمون های آماری پارامتری نظیر آزمون هم بستگی (پیرسون) و آزمون های ناپارامتری (نظیر آزمون هم بستگی اسپیرمن و کای اسکوئر) بهره گرفته شد. نتایج پژوهش نشان می دهد گرچه گردشگری منجر به اثرات و پیامدهای مثبت همچون اشتغال زایی، به ویژه ایجاد اشتغال برای جوانان و افزایش درآمد ساکنان و ضریب تکاثری در نواحی روستایی حوزه ی مذکور شده، اما اثرات و پیامدهای منفی اقتصادی از قبیل افرایش قیمت کالا و خدمات در فصل گردشگری، بالا رفتن قیمت زمین و به طور کلی افزایش هزینه ی زندگی ساکنان و وابستگی بیش از حد اقتصاد روستا به گردشگری را نیز به دنبال داشته است. از این رو تک بعدی شدن اقتصاد روستا به واسطه غلبه ی کارکرد گردشگری و ناتوانی در برقراری هم پیوندی مؤثر با سایر فعالیت های اقتصادی در تضاد با اصول گردشگری پایدار روستایی است، به گونه ای که ادامه ی این روند، بنیان های توسعه ی اقتصادی نواحی روستایی مورد مطالعه را در بلندمدت با چالش هایی روبرو خواهد ساخت.