مطالب مرتبط با کلیدواژه

ویژگی های روانسنجی


۱.

بررسی ویژگی های روان سنجیِ پرسشنامه خودکارآمدی دانشگاهی بین دانشجویان با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی (CFA) و نظریه سوال پاسخ (IRT)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال پنجم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: ساختار عاملی نظریه سوال پاسخ پرسشنامه خودکارآمدی دانشگاهی ویژگی های روانسنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۱ تعداد دانلود : ۵۵۷
پژوهش حاضر با هدف تعیین ویژگی های روان سنجی و تأیید استواری ساختار عاملی پرسشنامة خودکارآمدی دانشگاهی در نمونه ای از دانشجویان ایرانی اجرا شد. در مطالعه مقطعی حاضر، 299 دانشجوی کارشناسی با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده و پرسشنامه های خودکارآمدی دانشگاهی و تعلل ورزی تحصیلی را تکمیل کردند. برای تعیین ساختار پرسشنامه های خودکارآمدی دانشگاهی از تحلیل عاملی تأییدی سلسله مراتبی بهره گرفته شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل سه عاملی پرسشنامه خودکارآمدی دانشگاهی (رشته ها، هم اتاقی ها و موقعیت اجتماعی) از بیشترین برازش با داده ها برخوردار است. خرده مقیاس های تعلل ورزی با مؤلفه های مقیاس خودکارآمدی دانشگاهی به غیر از هم اتاقی همبستگی منفی و معنی داری نشان داد. با بکارگیری نظریه سوال پاسخ (IRT) با این نمونه، ما نشان دادیم که بسیاری از گویه ها قدرت تمیز و ضریب دشواری مناسبی ندارند. تابع آگاهی آزمون و سوال در انتهای منحنی متمرکز شدند و نشان دهندة این است که مقیاس در دامنه بالاو پایین صفت مکنون خودکارآمدی دانشگاهی بسیار پایا است. بطور کلی، یافته های پژوهش نشان داد که ساختار عاملی پرسشنامة خودکارآمدی دانشگاهی از برازش مطلوبی برای دانشجویان کارشناسی برخوردار است و از آن می توان به عنوان ابزاری روا در سنجش ابعاد توانایی دانشجویان برای انجام موفقیت آمیز انواع تکالیف مربوط به دانشگاه استفاده کرد.
۲.

ارزیابی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه منزلت های هویت تحصیلی در دانش آموزان ایرانی

نویسنده:
منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال دوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: پیشرفت تحصیلی سبک های هویت ویژگی های روانسنجی منزلت های هویت تحصیلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای شخصیت
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای پیشرفت تحصیلی
تعداد بازدید : ۱۷۲۹ تعداد دانلود : ۶۶۷
هویت تحصیلی بازتابی از انواع شایستگی، خودمختاری، هدفمندی، باورهای کارآمدی و تجربه هیجان های رایجی است که نوجوانان در کلاس های درس با همسالان و معلمان شان دارند و مشخصه ی آن چگونه عمل کردن در عرصه های تحصیلی است. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه منزلت های هویت تحصیلی است. برای دستیابی به این هدف از طریق روش نمونه گیری خوشه ای، نمونه ای متشکل از 450 دانش آموز (229 دختر، 221 پسر) از جامعه دانش آموزان دختر و پسر پایه اول دبیرستان شهرستان ازنا انتخاب شد. آنان به پرسشنامه منزلت های هویت تحصیلی (AIS) و سیاهه سبک های هویت(ISI-G6) پاسخ داده و پس از تعیین روایی محتوایی پرسشنامه منزلت های هویت تحصیلی، یافته ها نشان داد که الگوی به دست آمده از روایی محتوایی، برازش مناسبی با داده ها دارد. همبستگی متقابل منزلت های مختلف و نیز همبستگی منزلت های هویت تحصیلی با سبک های مختلف هویت، تعهد هویت و پیشرفت تحصیلی شواهدی دال بر روایی همگرا و واگرای مقیاس هویت تحصیلی فراهم ساخت. ضریب پایایی ابزار نیز با دو روش همسانی درونی(آلفای کرونباخ) و بازآزمایی برای منزلت های موفق، دیررس و سردرگم رضایت بخش و برای هویت دنباله رو در حد متوسط بود. براساس یافته ها، مقیاس منزلت های هویت تحصیلی دارای روایی و پایایی قابل قبولی در میان دانش آموزان ایرانی است
۳.

بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه قاطعیت و رابطه آن با رضایت از زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین روانشناختی تبریز سال نهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۳۳

کلیدواژه‌ها: رضایت از زندگی قاطعیت ویژگی های روانسنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۱ تعداد دانلود : ۷۰۳
پژوهش حاضر به منظور اعتبار و رواسازی پرسشنامه قاطعیت (گمبریل و ریکی) و رابطه آن با رضایت از زندگی در بین دانش آموزان پسر شهر تبریز که در سال تحصیلی 91-90 مشغول به تحصیل بودند صورت گرفت. به همین منظور تعداد 416 نفر دانش آموز پسر به روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب شد .و با استفاده از پرسشنامه 40 سوالی قاطعیت و 5 سوالی رضایت از زندگی در مورد آنها اجرا و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پس از اجرای تحلیل عاملی ضریب اعتبار 84/0 به دست آمده است که یک اعتبار مورد قبولی است. برای بررسی روایی سازه و پاسخ به این سؤال که مقیاس قاطعیت از چند عامل اشباع شده است از روش تحلیل مؤلفه های اصلی (pc) استفاده شده است. با استفاده از شیوه چرخش متمایل و با توجه به مفروضه های تحلیل عاملی، درصد تبیین واریانس و شیب نمودار در نهایت 7 عامل (بیان احساسات، قدرت نه گفتن، انعطاف پذیری، محترم شمردن حقوق خود، جرأت ورزی، احساس راحتی در ارتباط با دیگران، انتقادپذیری) استخراج گردید .که روی هم 036/40 درصد واریانس را تبین می کند. ماتریس عاملی نشان داد که عامل یکم دارای بیشترین بار عاملی و سهم آن نیز از سایر عامل ها بیشتر بود. همینطور برای اطمینان از روایی ابزار پژوهش از روایی همزمان استفاده شد و نشان داد که رضایت از زندگی با هیچ یک از خرده مقیاس ها و خود پرسشنامه قاطعیت همبستگی معناداری نداشت بجز خرده مقیاس احساس راحتی در ارتباط با دیگران (عامل6). و در آخر هنجار درصدی برای پرسشنامه تهیه شد.
۴.

بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه ویژگی های روانشناسی مثبت در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال اول تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: دانشجویان ویژگی های روانسنجی پرسشنامه ویژگی های روانشناسی مثبت بررسی مقدماتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۶۳ تعداد دانلود : ۷۵۲
هدف پژوهش بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه ویژگی های روانشناسی مثبت در دانشجویان بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. نمونه پژوهش شامل 432 دانشجوی تحصیلات تکمیلی23 تا 45 سال (225زن و 207 مرد) دانشگاه های دولتی شهر تهران بودند که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور بررسی پایایی، روایی سازه و روایی همگرای ابزار، پرسشنامه ویژگی های روانشناسی مثبت رشید و آزمون شادکامی آکسفورد آرگایل و هیلز اجرا شد. به منظور بررسی پایایی ابزار از روش محاسبه ضریب آلفای کرونباخ و بازآزمایی و برای بررسی روایی این ابزار، از روایی سازه به شیوه تحلیل عاملی اکتشافی و روایی همگرا استفاده شد. نتایج نشان داد که همسانی درونی کل پرسشنامه ویژگی های روانشناسی مثبت 80/0 و همسانی درونی سه مولفه آن بین 80/0تا 92/0 است. به علاوه ضریب پایایی حاصل از روش بازآزمایی کل آزمون 70/0 و ضریب پایایی خرده مقیاس ها بین 61/0 تا 73/0 قرار دارد. همچنین همبستگی بین پرسشنامه ویژگی های روانشناسی مثبت و آزمون شادکامی آکسفورد 73/0 محاسبه شد که بیانگر روایی ملاکی پرسشنامه ویژگی های روانشناسی مثبت است. نتایج تحلیل عامل تأییدی، مدل سه عاملی پرسشنامه ویژگی های روانشناسی مثبت در جامعه ایران را تأیید کرد، این سه عامل 99/79 واریانس کل آزمون را تبیین کردند.
۵.

بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس سخت رویی مرتبط با مدرسه در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناسی تربیتی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: اعتبار روایی تحلیل عاملی ویژگی های روانسنجی مقیاس سخت رویی مرتبط با مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۸ تعداد دانلود : ۵۶۲
هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس سخت رویی مرتبط با مدرسه(SHRS) در دانش آموزان دبیرستانی ساوه بود. پژوهش از نوع توصیفی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دبیرستانی مدارس دولتی ساوه در سال تحصیلی 92-1391 بود. نمونه پژوهش شامل 360 دانش آموز دبیرستانی بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای سنجش شامل مقیاس سخت رویی مرتبط با مدرسه، مقیاس سخت رویی اهواز و فرم کوتاه مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس(DASS) بود. تحلیل عاملی اکتشافی یک مدل اندازه گیری سه عاملی(سه عامل کنترل، تعهد و مبارزه طلبی) را نشان داد که در تحلیل عاملی تاییدی تایید شد. ضریب آلفای کرونباخ برای عامل ها و کل مقیاس دامنه ای از77/0 تا 89/0 داشت. ضریب پایایی بازآزمایی SRHSپس از 4 هفته برای کل مقیاس معنادار بود (01/0 p<). نتایج مربوط به بررسی روایی همگرا و واگرای مقیاس نشان داد کلیه خرده مقیاس ها و همچنین کل مقیاس سخت رویی مرتبط با مدرسه رابطه مثبت و معناداری با مقیاس سخت رویی اهواز(01/0p<) و رابطه منفی و معناداری با فرم کوتاه مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس داشت(01/0 p<). در مجموع پژوهش حاضر نشان داد مقیاس سخت رویی مرتبط با مدرسه و خرده مقیاس های آن از پایایی و روایی مطلوبی برخوردار است و می توان از آن برای ارزیابی میزان جسارت دانش آموزان در موقعیت های دشوار تحصیلی استفاده کرد.
۶.

توجه و تمرکز تقویت شده، سازه ای واحد یا چند وجهی؟ ساختار عاملی و ویژگی های روانسنجی مقیاس پنج عاملی ذهن آگاهی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ و ۲ (پیاپی ۸)

کلیدواژه‌ها: ساختار عاملی ذهن آگاهی ویژگی های روانسنجی ابعاد ذهن آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۵ تعداد دانلود : ۴۵۱
طی سال های اخیر علاقه به استفاده از تکنیک ذهن آگاهی جهت کاهش آسیب پذیری به استرس در غیاب تعریف عملیاتی هماهنگ رشد کرده و این تمرین در رویکرد های درمانی مختلف، ادغام شده و در مراکز درمان طبی و روان شناختی در دسترس است، اما سوال مهمی که وجود دارد این است که آیا ذهن آگاهی سازه ای واحد است یا اجزای متمایزی دارد و اگر دارای ابعادی است این ابعاد کدامند؟ مطالعه حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس پنج عاملی ذهن آگاهی (بائر، اسمیت، هاپکینز، کریتمیر و تونی، 2006) در ایران انجام شد. 247 (دختر: 188، پسر: 53، نامشخص: 6) دانشجوی دانشگاه های استان تهران به مقیاس های پنج عاملی ذهن آگاهی(بائر، اسمیت، هاپکینز، کریتمیر و تونی، 2006)، خودشناسی انسجامی(قربانی، واتسون و هارگیس، 2008)، فرم کوتاه مقیاس خود مهارگری (تانجنی و همکاران،2004)، مقیاس نشخوار ذهنی(تراپنل و کامپ بل، 1999)، مقیاس حالت نگرانی(می یر، میلر، متزگر و برکوک، 1990)، مقیاس احساس سرزندگی(ریان و فردریک، 1997)، چک لیست علائم جسمانی(بارتون، 1995)، استرس ادراک شده(کوهن. کاماراک و مرمل اشتاین، 1983) و مقیاس اضطراب و افسردگی(کاستلو و کمری، 1967) پاسخ دادند. یافته های تحلیل عامل تأییدی مرتبه دوم نشان داد مدل پنج عامل مرتبه اول و یک عامل سطح دوم با داده ها برازش ندارد. تحلیل عامل اکتشافی پنج عامل مرتبه اول مشابه عوامل به دست آمده در نمونه خارجی و دو عامل مرتبه دوم را آشکار کرد. نتایج بر تمایز اجزای ذهن آگاهی تاکید کرد. همبستگی های این عوامل با متغییر های پژوهش روایی همگرا و واگرای این ابعاد را نشان داد. یافته ها حاکی است مفهوم سازی چند وجهی ذهن آگاهی به فهم این سازه و ارتباط آن با سایر متغییر ها کمک می کند و بر لزوم بازنگری نظریه ها و پژوهش در وجوه مختلف ذهن آگاهی صحه گذاشت.
۷.

تحلیل داده های شبکه ای در فرآیند تحلیل سوال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۸

کلیدواژه‌ها: تحلیل داده های شبکه ای ویژگی های روانسنجی تحلیل سوال دیداری سازی نقشه سوالات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۲ تعداد دانلود : ۱۳۹۴
زمینه: تحلیل داده های شبکه ای می تواند در کاربست روش های روانسنجی که ماهیت شبکه ای دارند (مانند تحلیل سوالات)، استفاده شود. هدف: هدف این پژوهش معرفی تحلیل داده های شبکه ای به عنوان یک تکنیک روانسنجی-ریاضیاتی، و استفاده از آن در فرآیند تحلیل سوالات پرسشنامه، می باشد. برای نمونه، نتایج تحلیل سوال از این روش با شاخص های روانسنجی مرسوم مقایسه می شود. روش: داده ها، از اجرای پرسشنامه رغبت شغلی بدست آمده که مبتنی بر نظریه شخصیتی- شغلی هالند ساخته شده است. این پرسشنامه روی 1000 نفر از دانش آموزان دبیرستانی استان تهران اجرا شده است. دانش آموزان بر اساس نمونه گیری خوشه ای و با اخذ مجوز لازم از اداره آموزش و پرورش استان تهران، انتخاب شدند. این داده ها با هدف تحلیل سوالات پرسشنامه رغبت سنج و قبل از مرحله ی هنجاریابی پرسشنامه اتخاذ شدند. یافته ها: معرفی تکنیک تحلیل داده های شبکه ای و الگوریتم های مربوط به آن و استفاده از آنها به منظور فرآیند تحلیل سوال، یکی از دستاوردهای این مقاله است. مقایسه ی نتایج بدست آمده از بکار بردن تکنیک تحلیل داده های شبکه ای و روش های مرسوم روانسنجی (مانند ضریب پایایی، ضریب تمیز، مقدار آگاهی بر اساس نظریه سوال پاسخ و تحلیل عاملی سوالات) نشاندهنده ی انطباق و هماهنگی آنها در تحلیل سوالات پرسشنامه رغبت سنج است. به بیان دیگر، سوالاتی که با استفاده از شیوه های مرسوم تحلیل سوال، مناسب و یا نامناسب تشخیص داده می شوند، همان سوالاتی هستند که در گراف ترسیم شده از طریق تکنیک شبکه ای مناسب و یا نامناسب اند. بحث و نتیجه گیری: نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می دهد که می توان از تکنیک تحلیل داده های شبکه ای به خوبی در حوزه ی تحلیل سوالات چه به صورت مستقل و چه در کنار شیوه های مرسوم تحلیل سوال استفاده نمود. مزایای کاربرد چنین تکنیکی علاوه و بر سادگی فهم، تفسیر و شناسایی سوالات مناسب و نامناسب، نقشه ی ارتباطی بین سوالات است که می تواند در تحلیل ابعاد زیر بنایی سوالات، مانند تکنیک مقیاس گذاری چند بعدی استفاده شود و تمام نتایج تحلیلی را به صورت یکپارچه و یکجا ارائه دهد.
۸.

ارزیابی و تشخیص بالینی در زوج درمانی؛ تجدید نظر و بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس غربالگری آشفتگی زناشویی و ارتباطی (SSMRD)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۴۷ 413-435

کلیدواژه‌ها: آشفتگی زناشویی و ارتباطی تشخیص بالینی ویژگی های روانسنجی SSMRD R

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۱ تعداد دانلود : ۷۹۰
ادبیات پژوهشی نشان می دهد که آشفتگی زناشویی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر سلامت جسم و روان بوده که در شروع، تشدید، پیچیدگی و عود اختلالات روانی نقش قابل توجهی دارد. از طرفی فقدان رهنمودهای تشخیصی مبرهن در این زمینه، آشفتگی محسوسی را در موقعیت های بالینی و پژوهشی ایجاد کرده و نیاز عمیقی به مقیاس های تشخیصی معتبر در این خصوص احساس می شود. این پژوهش با هدف تجدید نظر مقیاس غربالگری آشفتگی زناشویی و ارتباطی (SSMRD) و بررسی ویژگی های روانسنجی و شاخص های عملکرد تشخیصی آن در زوجین شهر اصفهان انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی مقطعی بوده و گروه نمونه را 308 زن و مرد متأهل تشکیل می دهند، که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و پس از مصاحبه بالینی بر اساس DSM-5 به مقیاس تجدید نظر شده غربالگری آشفتگی زناشویی و ارتباطی (SSMRD-R) و پرسشنامه کیفیت زناشویی (QMI) پاسخ دادند. تحلیل های آماری به ویژه تحلیل عوامل اصلی با چرخش واریماکس و تحلیل ROC، ویژگی های روانسنجی و شاخص های عملکرد تشخیصی مطلوبی را برای مقیاس SSMRD-R نشان دادند. این مقیاس می تواند به منظور تشخیص بالینی در موقعیت های درمانی، غربال گری و پژوهشی مورد استفاده قرار بگیرد.
۹.

ویژگی های روان سنجی مقیاس یادگیری اجتماعی هیجانی دانش آموزان پسر پایه های سوم و چهارم شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال چهارم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱۳ 193 - 211

کلیدواژه‌ها: تحلیل عاملی تاییدی مقیاس یادگیری اجتماعی هیجانی ویژگی های روانسنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۳۳۳
زمینه: هیجانات تاثیر مهمی بر نگرشها و رفتار دارند. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی مشخصات روانسنجی مقیاس یادگیری اجتماعی هیجانی در میان نمونه ای از دانش آموزان پسر پایه های چهارم و پنجم دبستان شهر اصفهان اجرا شد. روش: تحقیق حاضر از نوع کاربردی است که به روش زمینه ای انجام شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر عبارت بود از تمامی دانش آموزان پسر پایه های چهارم و پنجم دبستان شهر اصفهان که در سال تحصیلی 90-89 در مدارس این شهر به تحصیل مشغول بودند. یافته ها: ضریب آلفای کرونباخ کل و خرده مقیاس ها به ترتیب 85% ، خود تنظیمی 71%، روابط همسالان 83% و تنظیم تکالیف 79% بود. تحلیل عاملی تاییدی نیز ساختار سه عاملی را تایید کرد. بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد یک ابزار سه عاملی است و ابزاری معتبر و پایا برای ارزیابی و سنجش ابعاد یادگیری اجتماعی هیجانی دانش آموزان دوره ابتدایی است.
۱۰.

ویژگی های روانسنجی مقیاس چند بعدی درگیری دانش آموز در مدرسه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال پنجم بهار ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۲۰) 83 - 92

کلیدواژه‌ها: ویژگی های روانسنجی مقیاس درگیری دانش آموز تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل اعتبار تحلیل عاملی تأییدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۲۵۷
هدف این مطالعه بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس درگیری دانش آموز در مدرسه بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان شهرستان مهدیشهر در استان سمنان در سال تحصیلی 94-95 بودند. 502 نفر از دانش آموزان پایه هفتم، هشتم و نهم (252 پسر و 250 دختر) شهرستان مهدیشهر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. همه آنها ابزار درگیری و مقیاس چند بعدی درگیری دانش آموز را تکمیل کردند. تحلیل عاملی اکتشافی، همبستگی سؤال- نمره کل و تحلیل اعتبار برای بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه مذکور اجرا شد. تحلیل عاملی تأییدی برای بررسی مدل اندازه گیری و ساختار روابط درونی گویه ها اجرا شد. روایی همگرای مقیاس با ابزار درگیری دانش آموز و روایی ملاکی آن با نمره ی ریاضی و انضباط دانش آموزان بررسی شد. نتایج نشان داد که مقیاس درگیری دانش آموز در مدرسه از چهار عامل اشباع شده است. نمره ی کل مقیاس درگیری دانش آموز در مدرسه با نمره ی ابزار درگیری دانش آموز (67/0)، نمره ی ریاضی (14/0) و نمره ی انضباط (099/0) همبستگی مثبت و معنی داری نشان داد. اعتبار کل مقیاس درگیری دانش آموز در مدرسه با روش آلفای کرنباخ 82/0 و اعتبار خرده مقیاس های شناختی، عاطفی، رفتاری و کارگزاری به ترتیب 65/0، 75/0، 77/0 و 76/0 محاسبه شد. یافته های پژوهش بیانگر این است که نسخه ی فارسی پرسشنامه درگیری دانش آموز در مدرسه از ویژگی های روانسنجی قابل قبولی برخوردار بوده و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های آموزشی و تربیتی استفاده نمود.
۱۱.

بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه نقائص کارکردهای اجرایی کودکان و نوجوانان بارکلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال هشتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۰ 19 - 45

کلیدواژه‌ها: ویژگی های روانسنجی نقایص کارکردهای اجرایی کودکان و نوجوانان بارکلی کارکردهای اجرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۹ تعداد دانلود : ۶۲۸
lمقدمه: این پژوهش با هدف تعیین اعتبار، پایایی پرسشنامه کارکردهای اجرایی کودکان و نوجوانان بارکلی (2012) در شهر مشهد است. روش: بررسی این مطالعه روش شناسی و از نوع روان سنجی است و با استفاده از قرارداد استاندارد IQOLA، به فارسی سازی آزمون و بررسی روایی آن می پردازد. این پژوهش شامل مراحل ترجمه، سنجش کیفیت ترجمه، ترجمه روبه عقب، مقایسه نسخه انگلیسی با نسخه فارسی است. سنجش روایی ظاهری برعهده 60 نمونه بود و نمره اثر عبارات سنجیده شد. بدین منظور به روش خوشه ای چند مرحله ای تعداد 1000 دانش آموز مقطع ابتدایی تامتوسطه(6 تا 17 سال) شهر مشهد در سال تحصیلی 96-97 انتخاب و (979) دانش آموز پرسشنامه را تکمیل کردند. ، از 63 نفر از آن ها خواسته شد به فاصله دو هفته در بازآزمون شرکت کنند. پایائی آزمون با استفاده از روش های آلفای کرونباخ90/0 مشخص شد.، ضریب تنصیف، با زآزمون، محاسبه ضریب همبستگی این آزمون با آزمون کولیج (2002؛ زاهدی و علیزiده، 1383) در نمونه 200 نفری مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: پرسشنامه در جامعه ایرانی نیز از پایایی و اعتبار خوبی برخوردار و قابل کاربرد در حیطه های مختلف پژوهش در ایران است. نتیجه گیری: برای کل مقیاس کارکردهای اجرایی و خرده مؤلفه های خود مدیریتی زمان ، خودسازمان دهی/ حل مسأله ، خودکنترلی/ بازداری ، خود انگیزشی و خود نظم جویی هیجانی ضرایب آلفا به ترتیب برابر 90/0، 85/0، 82/0، 78/0، 76/0 و 72/0 میباشند که بیانگر پایا بودن مقیاس کارکردهای اجرایی می باشند. نتایج روایی آزمون در تمام خرده مقیاسها 79/0 می باشد
۱۲.

بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه اضطراب سلامت در مراقبان بیماران سرطانی شهرکرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی سلامت سال هفتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۵) 121 - 132

کلیدواژه‌ها: ویژگی های روانسنجی پرسشنامه اضطراب سلامت مراقبان سرطان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۹ تعداد دانلود : ۵۲۳
مقدمه: نگرانی های منطبق با سلامت با اطمینان بخشی های معمول از طرف دیگران و حتی پزشک از بین نمی رود، بلکه در طی زمان از یک بیماری به بیماری دیگر منتقل می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه اضطراب سلامت در مراقبان بیماران سرطانی انجام شد. روش: در یک مطالعه توصیفی، ۲۵۵ نفر (۱۵۳ زن و ۱۰۲ مرد) از مراقبان بیماران سرطانی به صورت در دسترس به عنوان نمونه ی این پژوهش انتخاب شدند. یافته ها: پایایی پرسشنامه با روش همسانی درونی، دونیمه سازی و بازآزمایی به ترتیب، 95/0، 86/0 و 63/0 محاسبه گردید. همچنین روایی همگرا پرسشنامه با افسردگی بک 74/0 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل دو عاملی از برازش متوسط و مدل سه عاملی پیشنهادی توسط مؤلفان آزمون، از برازش خوبی برخوردار است، نتیجه گیری: نتایج نشان داد که پرسشنامه اضطراب سلامت از ویژگی های روان سنجی مناسبی در مراقبان بیماران سرطانی برخوردار است.
۱۳.

سنجش درد ذهنی: ویژگی های روان سنجی و تحلیل عامل تأییدی پرسشنامه چندبعدی درد ذهنی (OMMP)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی سلامت سال هفتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۵) 146 - 172

کلیدواژه‌ها: پرسشنامه درد ذهنی ساختار عاملی ویژگی های روانسنجی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۴ تعداد دانلود : ۷۵۸
مقدمه: درد روانشناختی یک تجربه ذهنی است که ارزیابی منفی از خود را در بر دارد و از این رو، برای سنجش آن باید از ابزارهای خودگزارشی استفاده کرد. هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی پرسشنامه درد ذهنی بود. روش: پژوهش در قالب یک طرح پژوهش همبستگی انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه تشکیل می دادند. نمونه پژوهش شامل 300 نفر از دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، با استفاده از نرم افزار SPSS-22 و AMOS-21 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین مؤلفه های درد ذهنی و اضطراب و افسردگی و راهبردهای منفی نظم جویی شناختی هیجانی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد (001/0≥P). همچنین بین مؤلفه های درد ذهنی و شفقت به خود رابطه منفی و معنی داری وجود دارد (001/0≥P). نتایج حاصل از تحلیل عامل اکتشافی 6 عامل را شناسایی کرد که در مجموع این شش عامل 40/66 درصد از واریانس درد ذهنی را تبیین می کنند. نتایج تحلیل عامل تأییدی 44 گویه را در شش عامل تأیید کردند. آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه درد ذهنی 966/0 و برای عامل پوچی و بی ارزشی 952/0، عامل سردرگمی و آشفتگی هیجانی 893/0، عامل فقدان کنترل 877/0، عامل تغییرناپذیری 872/0، عامل فاصله گیری اجتماعی/ از خود بیگانگی 869/0 و عامل ترس از تنهایی 617/0 بدست آمد. نتیجه گیری: نسخه فارسی پرسشنامه درد ذهنی در دانشجویان، از خصوصیات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های روان شناختی استفاده کرد.
۱۴.

بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس طرحواره های هیجانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هفتم آبان ۱۳۹۷ شماره ۸ (پیاپی ۲۹) 261-274

کلیدواژه‌ها: مقیاس طرحواره های هیجانی روایی و اعتبار ویژگی های روانسنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸۵ تعداد دانلود : ۱۱۰۲
مقدمهطرحواره های هیجانی یکی از مفاهیم تازه در روانشناسی معاصر است که می تواند با بسیاری از اختلالات بالینی و متغیر های روانشناختی در ارتباط باشد. هدف این پژوهش بررسی ساختاری مقیاس طرحواره های هیجانی لیهی (2002) در چارچوب فرهنگ ایرانی بود. روشجامعه آماری، دانشجویان دانشگاه شیراز بودند و از این میان 250 دانشجو (125 پسر و 125 دختر) انتخاب شدند. در این پژوهش از مقیاس پنجاه سوالی طرحواره های هیجانی لیهی در کنار اجرای همزمان پرسشنامه های اضطراب صفتی اسپیلبرگر (1983) و سبک های دلبستگی هازن و شیور (1978) استفاده شد. نهایتا داده ها بوسیله ی روش های آماری تحلیل عاملی، همبستگی پیرسون و آلفای کرونباخ تجزیه و تحلیل شدند. همچنین عبارات از نظر محتوایی و صوری نیز مورد بازبینی قرار گرفت و مواردی که اکثر افراد نمونه، آنها را نامفهوم تلقی کردند و بار عاملی ضعیفی داشته یا همپوشانی زیادی را نشان دادند، حذف گردیدند. یافته هابا تحلیل عاملی داده های مقیاس طرحواره های هیجانی، 6 عامل استخراج شد. همچنین آلفای کرونباخ کل مقیاس، گویای پایایی آن بود. همبستگی ابعاد شش گانه این مقیاس با اضطراب صفتی و سبک های دلبستگی نیز معنادار بود. نتیجه گیرینتایج نشان داد که پرسشنامه طرحواره های هیجانی با تقلیل ابعاد و عبارات از روائی و پایایی مناسبی برای کاربست های پژوهشی در ایران بخصوص جامعه دانشجویی برخوردار است.
۱۵.

بررسی ویژگی های روانسنجی و هنجاریابی مقیاس شکوفایی در دانش آموزان دختر پایه سوم دبیرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال دوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۵) 63-74

کلیدواژه‌ها: ویژگی های روانسنجی هنجاریابی مقیاس شکوفایی دانش آموزان دختر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۹ تعداد دانلود : ۲۵۵
این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی و هنجاریابی مقیاس شکوفایی در نمونه ای متشکل از504 دانش آموز دختر پایه سوم دبیرستان های دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 1394-1393 با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انجام شد. جهت بررسی ویژگی های روانسنجی از ضریب آلفای کرونباخ، پایایی بازآزمایی روایی محتوایی، روایی همزمان (مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف) و روایی سازه استفاده شد. پس از تایید روایی محتوایی، نتایج نشان داد که پایایی مقیاس شکوفایی با استفاده از دو روش ضریب آلفای کرونباخ 84/0 و روش باز آزمایی 83/0 و روایی همزمان با مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف 73/0 است. همچنین نتایج تحلیل عامل تاییدی نشان داد که این مقیاس دارای یک عامل با شاخص های برازش مطلوب است. بنابراین مقیاس شکوفایی از پایایی و روایی مطلوبی برخوردار است و می توان آن را برای سنجش شکوفایی بخصوص در مطالعات روانشناسی مثبت در همین محدوده سنی به کار برد.
۱۶.

بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس خردمندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال دوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۶) 19-34

کلیدواژه‌ها: ویژگی های روانسنجی خردمندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۷ تعداد دانلود : ۵۲۶
این پژوهش با هدف تبیین کفایت شاخص های روانسنجی فرم فارسی مقیاس خردمندی اشمیت، مالدون و پاندرز صورت گرفت. برای این منظور نمونه ای با حجم 278 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندران در مقاطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه ها پاسخ دادند. جهت بررسی روایی پرسشنامه از روش های تحلیل عاملی، روایی همگرا و روایی واگرا استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی به شیوه مؤلفه های اصلی، وجود شش عامل را تأیید کرد. پایایی مقیاس و خرده مقیاس ها نیز با استفاده از روش آلفای کرونباخ در دامنه 71/0 تا 80/0 و با استفاده از روش بازآزمایی در دامنه 71/0 تا 78/0 مورد تأیید قرار گرفت. به منظور بررسی تأثیر متغیر جنسیت بر هر یک از ابعاد و نیز بر نمره کل خردمندی، با استفاده از آزمون تی مستقل، نمره دانشجویان دختر و پسر در ابعاد گوناگون و نیز نمره کل مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که در هیچیک از موارد، به لحاظ آماری تفاوت معناداری بین دانشجویان دختر با دانشجویان پسر وجود نداشت. پژوهش نشان داد که ابزار طراحی شده از کفایت لازم برخوردار است و می تواند در پژوهش ها مورد استفاده قرار گیرد.
۱۷.

ویژگی های روانسنجی پرسشنامه بدرفتاری روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال هشتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۲ 127 - 141

کلیدواژه‌ها: بدرفتاری روان شناختی ویژگی های روانسنجی ساختار عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۶ تعداد دانلود : ۵۳۰
تشخیص و ارزیابی بدرفتاری روان شناختی، یک فرآیند بسیار مهم و دشوار در روان شناسی بالینی و تربیتی است، زیرا این پدیده نتایج رفتاری و روان شناختی متعددی بر قربانیان دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه بدرفتاری روان شناختی در ایران بود. روش پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی بود. در این مطالعه 300 نفر از بیماران مبتلا به اختلال افسردگی اساسی مراجعه کننده به درمانگاه اعصاب و روان صدیق شهرستان خرم آباد از آبان تا اسفند ماه سال 1393 به روش دردسترس انتخاب شدند. جمع آوری داده ها با استفاده از نمونه برگ جمعیت شناختی، مقیاس بدرفتاری روان شناختی (AMI-24) و مقیاس خودگزارشی کودک آزاری (CASRS) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل عاملی تاییدی به روش مولفه های اصلی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که پرسشنامه بدرفتاری روان شناختی از پایایی و روایی لازم برخوردار بود. همچنین، ساختار عاملی نشان داد که 23 ماده و 5 عامل به خوبی بدرفتاری روانشناختی را ارزیابی می کنند. بنابراین، با توجه به این که پرسشنامه بدرفتاری روان شناختی ابزار مناسبی برای ارزیابی و اندازه گیری سابقه بدرفتاری روان شناختی در دوران کودکی است، می توان پیشنهاد داد که از این پرسشنامه در پژوهش های شیوع شناسی در رابطه با بدرفتاری روان شناختی دوران کودکی و غربالگری های بالینی استفاده گردد.
۱۸.

ویژگی های روانسنجی تکلیف کتاب تصویر: مطالعه مقدماتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۳ 155 - 173

کلیدواژه‌ها: دوراندیشی رویدادی تفکر آینده نگر ویژگی های روانسنجی کودکان مهد کودک ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۱ تعداد دانلود : ۳۴۲
پژوهش حاضر با هدف بررسی روایی و پایایی آزمون دوراندیشی رویدادی انجام گرفت. این پژوهش در زمره تحقیقات غیر آزمایشی است که به صورت توصیفی- تحلیلی انجام یافته است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه کودکان 3، 4 و 5 سال دارای کارکردهای اجرایی پایین در مهد کودک ها شهر اهواز در سال 1397 بود که حجم نمونه ای به تعداد 60 کودک به روش نمونه گیری تصادفی تک مرحله، انتخاب شدند و به آزمون دوراندیشی رویدادی (اتنس و ملتزف، 2005) پاسخ دادند. برای بررسی پایایی ابزار از شاخص پایایی ارزیاب ها و روش کاپا و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و برای تعیین روایی ابزار، از روش های آماری تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون دوجمله ای استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که همبستگی بین نمره گذاری دو ارزیاب در بخش غیر کلامی 00/1 و در بخش کلامی 99/0 و مقدار ضریب همبستگی کاپا بین ارزیاب ها برای هر یک از سناریوها بین 94/0 و00/1 و ضریب آلفای کرونباخ 75/0 بود. در بررسی روایی آزمون، نتایج آزمون دو جمله ای نشان داد که میزان پاسخ صحیح کودکان بر حسب سن به طور معنادار بالاتر از مقدار پاسخ بر حسب شانس بود. همچنین، نتایج تحلیل واریانس نشان داد که بین میانگین نمره کودکان بر حسب سن تفاوت معنی داری وجود نداشت و آزمون شفه نشان داد که کودکان 3 ساله نسبت به کودکان 4 و 5 ساله نمرات پایین تری به دست آوردند اما بین کودکان 4 ساله و 5 ساله تفاوت معناداری مشاهده نگردید.
۱۹.

بررسی ویژگی های روانسنجی فرم کوتاه مقیاس تعلّق به مدرسه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۳ 175 - 188

کلیدواژه‌ها: ویژگی های روانسنجی فرم کوتاه مقیاس تعلق به مدرسه پذیرش مدرسه طرد مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۴ تعداد دانلود : ۳۰۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روانسنجی فرم کوتاه مقیاس تعلّق به مدرسه در نمونه ای از دانش آموزان ایرانی انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه ی آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان مدارس دوره ی متوسطه ی دوّم شهر پارس آباد (استان اردبیل) در سال تحصیلی 1396 تشکیل می دادند، که از میان آنها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، 348 دانش آموز به عنوان نمونه انتخاب شدند که در نهایت، پرسشنامه ی 332 دانش آموز قابل تحلیل بود. برای جمع آوری داده ها از فرم کوتاه مقیاس تعلّق به مدرسه (2016) و فرم کوتاه مقیاس بهزیستی ذهنی نوجوانان در مدرسه ( 2014) استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی، علاوه بر عامل کلّی تعلّق به مدرسه، دو عامل پذیرش مدرسه و طرد مدرسه را برای مقیاس تعلّق به مدرسه تایید کرد. نتایج ضرایب همبستگی پیرسون برای بررسی روایی همزمان فرم کوتاه مقیاس تعلّق به مدرسه نشان داد که بین نمره ی دانش آموزان در خرده مقیاس های فرم کوتاه مقیاس تعلّق به مدرسه با دو خرده مقیاس فرم کوتاه مقیاس بهزیستی ذهنی نوجوانان در مدرسه همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. همسانی درونی فرم کوتاه مقیاس تعلّق به مدرسه بر حسب ضرایب آلفای کرونباخ محاسبه و با ضرایب همبستگی 73/0 تا 77/0 مورد تایید قرار گرفت. پایایی بازآزمایی فرم کوتاه مقیاس تعلّق به مدرسه براساس نتایج دو بار اجرای آزمون محاسبه و با ضرایب همبستگی 67/0 تا 76/0 برای نمره ی کل و خرده مقیاس های آن، مورد تایید قرار گرفت. بنابراین، می توان گفت که فرم کوتاه مقیاس تعلّق به مدرسه برای سنجش این سازه در نمونه های دانش آموزان ایرانی از روایی و پایایی کافی برخوردار است.
۲۰.

MBTI II نوجوانان: سنجه ای برای سنجش شخصیت دانش آموزان متوسطه بر مبنای نسل دوم سنخ نمای مایرزبریگز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشاوره شغلی و سازمانی دوره ۸ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۲۸)

کلیدواژه‌ها: نسل دوم شاخص تیپ نمای مایرز بریگز سنجش مسیر تحصیلی شغلی دانش آموزان متوسطه طراحی و توسعه ابزار سنجش شخصیت ویژگی های روانسنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۷ تعداد دانلود : ۵۱۵
نسل دوم سنخ نمای مایرزبریگز می تواند گزینه ای کارامد در سنجش مسیر تحصیلی-شغلی دانش آموزان متوسطه ایران را ارایه کند. اما رسیدن به چنین مقصودی نیازمند ابزاری مناسب است. هدف این پژوهش طراحی و توسعه ابزاری برای سنجش شخصیت دانش اموزان دبیرستانی بر مبنای نسل دوم مدل MBTI بود. به این منظور ابزاری طراحی و در دو مرحله ویژگی های روانسنجی آن بررسی شد. در مرحله اول، با انتخاب دردسترس-تصادفی نمونه ای 507 نفری از دانش آموزان متوسطه شهر اصفهان (259 دختر و 248 پسر) از میان 240 سوال با محاسبات اکتشافی تحلیل مولفه های اصلی و محاسبه همسانی درونی (آلفا کرونباخ)، 156 سوال در قالب 20 زیرمقیاس برای این ابزار ارایه شد. سپس محاسبه داده های نمونه ای چند استانی تصادفی-دردسترس از 956 دانش آموز (493 دختر و 463 پسر)، با آلفای کرونباخ، تحلیل مولفه های اصلی، و همبستگی پیرسون پایایی (70/0<r)، روایی سازه (کفایت ساختار عاملی) و روایی ملاکی پیش بین (در پیش بینی نمرات تیپ رغبت و خودکارامدی) مناسبی را برای این ابزار نشان داد. به منظور ارایه هنجاری مناسب برای این ابزار، آماره های توصیفی آن به تفکیک جنسیت و رشته های تحصیلی محاسبه شد. سایر نتایج مورد بحث قرار گرفت.