غلامحسین مکتبی

غلامحسین مکتبی

مدرک تحصیلی: دکتری تخصصی روان شناسی، دانشیار دانشگاه شهید چمران اهواز

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۷ مورد.
۱.

بررسی اثربخشی آموزش سرمایه روانشناختی بر هیجان های مثبت و خوش بینی تحصیلی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرمایه روا نشناختی هیجان های مثبت تحصیلی خوش بینی تحصیلی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷ تعداد دانلود : ۴۲
زمینه: دانش آموزان در طول آموزش رسمی تنها به کسب دانش نائل نمی شوند بلکه هیجان های خوشایند و ناخوشایند مرتبط با یادگیری را رشد می دهند علاوه بر هیجان ها یکی از مهم ترین عوامل شناختی مرتبط با عملکرد تحصیلی دانش آموزان خوش بینی تحصیلی است . اگر چه پژوهش های متعددی در زمینه اثربخشی سرمایه روانشناختی انجام شده، اما در رابطه با اثربخشی آن بر متغیرهای تحصیلی دانش آموزان شکاف تحقیقاتی وجود دارد. لذا در این مطالعه به این مسئله که آیا آموزش سرمایه روانشناختی بر هیجان های تحصیلی و خوش بینی دانش آموزان مؤثر است پرداخته شد. هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش سرمایه روا نشناختی بر هیجان های مثبت و خوش بینی تحصیلی دانش آموزان انجام گرفت. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر دوره اول متوسطه شهر بندر امام خمینی در سال تحصیلی 1402- 1401 بود. نمونه آماری شامل 60 نفر بود که از بین 3 مدرسه از کل مدارس پسرانه متوسطه اول به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به طور تصادفی در گروه های آزمایش و گواه (هر گروه 30 نفر) قرار داده شدند. همه شرکت کنندگان پرسشنامه های هیجان های تحصیلی پکران و همکاران (2002) و خوش بینی تحصیلی اسچنن-موران و همکاران (2013) را به عنوان پیش آزمون تکمیل کردند. در ادامه آزمودنی های گروه آزمایش مداخله مبتنی بر سرمایه روانشناختی لوتانز و همکاران (2007) را به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای و هر هفته 1 جلسه به صورت گروهی دریافت کردند. پس از پایان مداخله آموزشی، مجدداً اعضای دو گروه آزمایش و گواه پرسشنامه های پژوهش را به عنوان پس آزمون تکمیل کردند. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس چندمتغیری و تک متغیری و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-25 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری داده ها نشان داد آموزش سرمایه روانشناختی بر هیجان های مثبت تحصیلی و خوش بینی تحصیلی دانش آموزان تأثیر معنی دار دارد (01/0 p<). همچنین نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیری نشان داد آموزش سرمایه روانشناختی بر مؤلفه های امیدواری و افتخار از هیجان های مثبت تحصیلی و تأکید تحصیلی، اعتماد دانش آموزان به معلمان و یگانگی به مدرسه از مؤلفه های خوش بینی تحصیلی تأثیر معنادار داشته ولی بر مؤلفه لذت از یادکیری از هیجان های مثبت معنادار نبود (242/0 <p). نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش به نظر می رسد آموزش سرمایه روانشناختی می تواند به عنوان مداخله ای کارآمد برای افزایش هیجان های مثبت تحصیلی و خوش بینی تحصیلی دانش آموزان مورد استفاده قرار گیرد.
۲.

اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر کیفیت خواب، علائم خلقی و اضطراب و علائم اعتیاد به بازی آنلاین در نوجوانان وابسته به بازی آنلاین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اعتیاد به بازی های آنلاین علائم خلقی و اضطراب علائم نوجوانان کیفیت خواب آموزش ذهن آگاهی نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱ تعداد دانلود : ۴۴
هدف این مطالعه تعیین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر کیفیت خواب، علائم خلقی و اضطراب و علائم اعتیاد به بازی آنلاین در نوجوانان وابسته به بازی آنلاین بود. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه پژوهش دانش آموزان پسر پایه های نهم و دهم وابسته به بازی آنلاین ناحیه یک شهر اهواز در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. تعداد 30 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مساوی گمارده شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش ذهن آگاهی قرار گرفت. ابزارهای پژوهش شامل فرم اطلاعات جمعیت شناختی، شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ (PSQI، بویسی و همکاران، 1989)، پرسشنامه علائم خلقی و اضطراب (MASQ، واردینار و همکاران، 2010) و پرسشنامه بازی آنلاین (OGQ، وانگ و چانگ، 2002) بودند. داده ها با آزمون های کای اسکوئر و تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون بین میانگین پس آزمون کیفیت خواب، علائم خلقی و اضطراب و علائم اعتیاد به بازی آنلاین در نوجوانان تفاوت معنی داری در سطح کوچک تر از 001/0 وجود داشت. طبق نتایج این مطالعه، مشاوران و درمانگران می توانند از روش آموزش ذهن آگاهی در کنار سایر روش های آموزشی جهت بهبود ویژگی های روان شناختی نوجوانان بهره ببرند.
۳.

اثربخشی آموزش راهبردهای پردازش هیجان مدار بر تنیدگی تحصیلی، سازگاری اجتماعی و پریشانی روانشناختی دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: راهبردهای پردازش هیجان مدار تنیدگی تحصیلی سازگاری اجتماعی پریشانی روانشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵ تعداد دانلود : ۳۴
زمینه: مطالعات نشان داده است تجربه هیجانات در محیط های آموزشی بر تنیدگی تحصیلی، سازگاری اجتماعی و پریشانی روانشناختی تأثیر می گذارد. روش پردازش تجربه ای پایه تحت عنوان فرآیندهای هیجان مدار به فعال سازی و ساماندهی مجدد طرحواره های هیجانی منجر می شود. بررسی ادبیات پژوهشی مرتبط نشان می دهد مطالعات محدودی به بررسی آموزش راهبردهای پردازش هیجان مدار بر تنیدگی تحصیلی، سازگاری اجتماعی و پریشانی روانشناختی دانش آموزان پرداخته اند. هدف: این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش راهبردهای پردازش هیجان مدار بر تنیدگی تحصیلی، سازگاری اجتماعی و پریشانی روانشناختی در دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر آزمایشی، از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهر خرم آباد بود که در سال تحصیلی 1401-1400 مشغول به تحصیل بودند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای، تعداد 60 دانش آموز انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایابی شدند. گروه آزمایش تحت مداخله آموزشی 8 جلسه ای راهبردهای پردازش هیجان مدار (گراس، 2007) قرار گرفتند. در این پژوهش همچنین از پرسشنامه های تنیدگی تحصیلی زاجاکوا و همکاران (2005)، سازگاری اجتماعی سینها و سینگ (1993) و پریشانی روانشناختی کسلر (2003) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از تحلیل کواریانس و نرم افزار SPSS23 استفاده شد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد آموزش راهبردهای پردازش هیجان مدار باعث کاهش تنیدگی تحصیلی، افزایش سازگاری اجتماعی و کاهش پریشانی روانشناختی دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه در سطح معناداری 01/0 >P می شود. نتیجه گیری: با توجه به یافته های به دست آمده، این نتیجه حاصل می گردد که آموزش پردازش هیجان مدار می تواند ضمن کاهش تنیدگی تحصیلی و پریشانی روانشناختی، به افزایش میزان سازگاری اجتماعی دانش آموزان پسر دوره دوم متوسظه نیز کمک کند. بنابراین توجه به آموزش راهبردهای پردازش هیجان مدار می تواند نقش مهمی در بهبود وضعیت تحصیلی، روانی و اجتماعی دانش آموزان در مدرسه داشته باشد.
۴.

بررسی نقش میانجی تحول مثبت نوجوانی در رابطه بین شایستگی اجتماعی، بهزیستی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر بهبهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بهزیستی تحصیلی تحول مثبت نوجوانی سرزندگی تحصیلی شایستگی اجتماعی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۱۴۳
هدف این پژوهش بررسی نقش میانجی تحول مثبت نوجوانی در رابطه بین شایستگی اجتماعی، بهزیستی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر بهبهان بود. روش پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی به روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری، شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر بهبهان در سال تحصیلی 1401-1400 بود که از این میان 580 نفر به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه بهزیستی تحصیلی (AWBQ، تومینین-سوینی و همکاران، 2012)، پرسشنامه سرزندگی تحصیلی (ABQ، دهقانی زاده و حسین چاری، 1391)، مقیاس شایستگی اجتماعی (SCS ، فلنر و همکاران، 1990) و مقیاس تحول مثبت نوجوانی (PYDS ، گلدوف و همکاران، 2014) استفاده شد. یافته ها نشان دادند که ضرایب مسیرهای مستقیم شایستگی اجتماعی به تحول مثبت نوجوانی، بهزیستی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی مثبت و معنی دار بودند (05/0p<). یافته های روابط غیرمستقیم حاکی از این بود که شایستگی اجتماعی به طور غیر مستقیم از طریق تحول مثبت نوجوانی بر بهزیستی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی اثر معنی دار دارد (05/0p<). بر این اساس تحول مثبت نوجوانی نقش میانجی بین شایستگی اجتماعی و بهزیستی تحصیلی، و نیز بین شایستگی اجتماعی و سرزندگی تحصیلی دارد. بنابراین تحول مثبت نوجوانی در رابطه بین شایستگی اجتماعی و بهزیستی تحصیلی ، و بین شایستگی اجتماعی و سرزندگی تحصیلی نقش کلیدی دارد پس می توان اذغان داشت که شایستگی اجتماعی با تحت تأثیر قرار دادن تحول مثبت نوجوانی، بهزیستی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی را در دانش آموزان تحت تأثیر قرار می دهد.
۵.

ارزشیابی ویژگی های روان سنجی سنجش تأیید-خود خودکار در دانش آموزان پسر پایه نهم مدارس دولتی شهرستان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ویژگی های روان سنجی سنجش تأیید-خود خودکار توانایی ها و ارزش ها روابط اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۷۸
ویژگی ها و توانایی های شخصی و تأمل کردن درباره آن ها که تحت عنوان تأیید-خود یاد می شود، می تواند زمینه ساز افزایش عزت نفس، بهزیستی روان شناختی و فیزیولوژیکی، پیشرفت تحصیلی و انگیزش تحصیلی دانش آموزان شود. لذا فقدان ابزار مناسب برای اندازه گیری آن در دانش آموزان، سبب شد در این پژوهش ویژگی های روان سنجی سنجش تأیید-خود خودکار هریس و همکاران (2019) در دانش آموزان مورد بررسی قرار گرفت. پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می-باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان پسر پایه نهم مدارس متوسطه شهرستان ایلام در سال تحصیلی 1401-1400 بود که تعداد 330 نفر به عنوان نمونه و با روش تصادفی خوشه ای یک مرحله ای انتخاب شدند. همبستگی به دست آمده برای روایی همگرا این ابزار با خرده مقیاس انگیزش درونی هارتر (1980) مثبت و معنی دار (05/0> p) و برای روایی واگرا با پرسش نامه افسردگی، اضطراب و استرس (21-DASS) لاویبوند و لاویبوند (1995) و خرده مقیاس انگیزش بیرونی هارتر (1980) منفی و معنی دار (05/0>p) به دست آمد. نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان داد که الگوی سه عاملی توانایی ها، ارزش ها و روابط اجتماعی این سنجش بهترین برازش را با بار عاملی مناسب (حداقل 70/0) بود. به علاوه، نتایج مطالعه نشان دهنده برازندگی نسبت مجذور کای به درجه آزادی 21/3، مطلوب شاخص نیکویی برازش 906/0، شاخص برازش تطبیقی 944/0 و ریشه میانگین مجذورات خطای تقریب 08/0 بود. ضرایب پایایی این ابزار با استفاده از آلفای کرونباخ برای کل ابزار 93/0، و برای عوامل سه گانه به ترتیب 85/0، 82/0 و 87/0 به دست آمد.
۶.

تفاوت مدل پیشایندها و پسایندهای ادراک ایمان فردی شده بر اساس سازه های مذهبی در دانشجویان ادیان مختلف

کلیدواژه‌ها: ادراک ایمان فردی شده سازه های مذهبی مدل پیشایند مدل پسایند ادیان ایمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۱۴۳
ایمان یکی از واژه های کلیدی در حوزه دین و دین داری است که پرداختن به ماهیت و تعیین جایگاه و نقش آن، تأثیری بسزایی در زمینه های مختلف زندگی انسان دارد. پژوهش حاضر باهدف بررسی تفاوت مدل پیشایندها و پسایندهای ادراک ایمان فردی شده بر اساس سازه های مذهبی در دانشجویان ادیان مختلف بود. طرح پژوهش حاضر استنباطی با روش مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، علوم پزشکی جندی شاپور، شهید چمران و طلاب حوزه علمیه بود که از این میان، 429 نفر با استفاده از روش نمونه برداری هدفمند انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه پایبندی مذهبی، پرسشنامه تعهد مذهبی، پرسشنامه باورهای مذهبی، پرسشنامه جهت گیری مذهبی آلپورت، پرسشنامه ایمان و مقیاس ادراک ایمان فردی شده استفاده گردید. داده ها با استفاده از روش تحلیل مسیر چند گروهی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته های حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که تفاوت معناداری بین دو مدل ادراک ایمان فردی شده برحسب متغیرهای مذهبی بر اساس ادیان زرتشت، صابئین مندایی، مسیحیت و اسلام وجود ندارد. همچنین نتایج مربوط به آزمون مدل پیشنهادی نشان داد که مدل پیشنهادی با خطای قابل قبول از برازش خوبی برخوردار است. سازه های مذهبی شامل هوش معنوی، باور مذهبی، پایبندی مذهبی، تعهد درونی مذهبی و ... به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر میزان ادراک ایمان فردی شده دانشجویان تأثیرگذار است.
۷.

ویژگی های روان سنجی پرسشنامه "چگونه من فکر می کنم" برای سنجش تحریف های شناختی در دانش آموزان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحریف های شناختی ساختار عاملی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۱۲
این پژوهش با هدف بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی پرسشنامه "چگونه من فکر می کنم" برای سنجش تحریف های شناختی در دانش آموزان ایرانی انجام شده است. طرح پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مطالعات روان سنجی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اول شهر دزفول در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که از بین آن ها تعداد 316 دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند و پرسشنامه چگونه من فکر می کنم و پرخاشگری باس و پری (جهت روایی همگرا (را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از روش های تحلیل عاملی، ضریب آلفای کرونباخ و همبستگی پیرسون با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS 20 استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که پرسشنامه از شش عامل تشکیل شده و از شاخص های برازش مناسبی برخوردار است . روایی همگرای این پرسشنامه حاکی از همبستگی رضایت بخش بین ابعاد مقیاس "چگونه من فکر می کنم" با پرسشنامه پرخاشگری بود (01/0 >p). ضرایب آلفای کرونباخ و دونیمه سازی برای کل مقیاس و ابعاد آن بین 66/0 تا 92/0 نوسان داشت. نتیجه اینکه، نسخه فارسی پرسشنامه "چگونه من فکر می کنم"، برای سنجش تحریف های شناختی در دانش آموزان ایرانی، از خصوصیات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در موقعیت های پژوهشی، آموزشی و بالینی استفاده کرد .
۸.

بررسی رابطه باورهای هوشی و اهمال کاری تحصیلی با واسطه گری شناخت اجتماعی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: شناخت اجتماعی اهمال کاری تحصیلی باور های هوشی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۵۴
مقدمه: اهمال کاری تحصیلی یکی از بحث های مهمی است که در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته و از آن به عنوان یک عادت بد و یک مشکل رفتاری و نوع خاصی از اهمال کاری رفتاری یاد شده است که بسیاری از بزرگسالان در کار های منظم روزانه تجربه می کنند، از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه باور های هوشی و اهمال کاری تحصیلی با واسطه گری شناخت اجتماعی بود. روش ها: پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی و طرح همبستگی و تحلیل مسیر بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانشجویان دانشگاه های شهر شیراز در سال تحصیلی 95-96 تشکیل می دادند که از این میان تعداد 300 نفر (174 دختر و 126 پسر) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های شناخت اجتماعی نجاتی (2016)، باور های هوشی دوئک (2006) و اهمال کاری تحصیلی سولومون و روت بلوم (1984) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار ایموس استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که باور افزایشی هوش تاثیر مثبت بر ابعاد شناخت اجتماعی (01.p=) دارد ولی باور ذاتی هوش تاثیر معناداری بر این ابعاد نداشت. همچنین، ابعاد شناخت اجتماعی تاثیر منفی بر اهمال کاری تحصیلی (01.p=) داشتند. در نهایت، ابعاد شناخت اجتماعی واسط باور افزایشی هوش و اهمال کاری تحصیلی (01.p=) بودند اما در بین باور افزایشی هوش و اهمال کاری تحصیلی نقش واسطه ای نداشتند.
۹.

The Effect of Computerized Cognitive Rehabilitation (CCR) on Verbal Skills of the Students with Mathematical Learning Disorder(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: computerized cognitive rehabilitation verbal skills Specific Mathematical Learning Disorder

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۱۸۸
Objectives of the study:This article aimed to study the effect of computerized cognitive rehabilitation (CCR) on verbal skills of students with specific mathematical learning disorder (SPLD). Participants: Forty people were selected using simple random sampling method from among the primary fourth grade male students with SPLD in Karaj; they were divided into experimental (n=20) and control (n=20) groups after matching using random substitution. Method: The study was a quasi-experimental study with a pre-test-post-test design with a control group and a two-month follow-up. The subjects in the experimental group received Capitan’s Log Cognitive Rehabilitation Software (2018) individually for 12 sessions of 50 minutes of training program, whereas the control group did not receive this training program. TOLD language development test was used to evaluate students' verbal skills. The collected data were analyzed using multivariate analysis of covariance SPSS 24. Results: CCR led to enhanced ability of the experimental group subjects in the post-test and follow-up stages compared to the control group in terms of most of the verbal skills. (p <0.05). However, there were no significant differences between the ability of the subjects of the experimental and control groups regarding producing the word in the post-test and follow-up stages (p <0.05). Conclusion: The findings indicated that CCR program is effective in the development of students' verbal skills with SPLD and could be used as an appropriate intervention method.
۱۰.

اثربخشی آموزش راهبردهای برنامه ریزی عصب-زبان شناختی بر هوش هیجانی، انگیزش پیشرفت و خودپنداره تحصیلی دانش-آموزان دختر مبتلا به ناتوانی های یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۵۷
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش راهبردهای برنامه ریزی عصب-زبان شناختی بر هوش هیجانی، انگیزش پیشرفت و خودپنداره تحصیلی بود. روش پژوهش حاضر آزمایشی از نوع پیش-آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهر ایذه در سال تحصیلی 400-1399 تشکیل دادند. از جامعه فوق 30 نفر که دارای ناتوانی-های یادگیری بودند با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای به عنوان حجم نمونه پژوهش انتخاب و سپس نمونه منتخب به صورت تصادفی در قالب گروه های آزمایشی و گواه (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. آزمودنی های گروه آزمایش به مدت دو ماه در 10 جلسه 60 دقیقه ای تحت آموزش راهبردهای برنامه ریزی عصب-زبان شناختی قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های هوش هیجانی (پترایدز و فارنهام، 2001)، انگیزش پیشرفت (هرمنس، 1977) و خودپنداره تحصیلی (لیو و وانگ، 2005) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آماری توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس چندمتغیره) استفاده شد. نتایج تحلیل بیانگر تأثیر راهبردهای برنامه ریزی عصب-زبان شناختی بر انگیزش پیشرفت و خودپنداره تحصیلی آزمودنی های گروه آزمایش بود، اما بر هوش هیجانی تأثیر معناداری مشاهده نشد. بر اساس یافته های پژوهش می توان گفت آموزش راهبردهای برنامه ریزی عصب-زبان شناختی یک روش مفید و مؤثر در افزایش انگیزش پیشرفت و خودپنداره تحصیلی دانش آموزان دارای ناتوانی های یادگیری است.
۱۱.

فراتحلیل اثربخشی برنامه آموزش شناختی رایانه ای کاگمد در حافظه فعال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کاگمد حافظه فعال فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶
زمینه: برنامه کاگمد برای توانبخشی حافظه فعال، پرکاربردترین برنامه ی رایانه ای مدارس در جهان است. با توجه ادعای سازندگان به نقش جدید و مهم این برنامه در بهبود حافظه فعال، یادگیری و اختلالات یادگیری، پژوهش حاضر طراحی گردید تا اثر بخشی این برنامه را در بهبود حافظه فعال در پژوهش های انجام شده، با روش فراتحلیل مورد بررسی قرار دهد. هدف: هدف از پژوهش حاضر ترکیب پژوهش های انجام شده در قلمرو اثربخشی برنامه کاگمد بر حافظه فعال بود. روش: در این پژوهش از فراتحلیل به عنوان ابزاری جهت تعیین، جمع آوری، ترکیب و خلاصه کردن یافته های پژوهشی مرتبط با نقش برنامه کاگمد در حافظه فعال استفاده شد. برای دستیابی به هدف، ادبیات پژوهشی مربوط به رابطه این متغیرها، در مقالات انتشار یافته بین سال های 2001 تا 2018 بررسی شد. 14 پژوهش بر اساس معیار های پژوهش (روش آزمایشی، چاپ آنلاین، مقایسه گروه آزمایش و گواه، آماره های توصیفی) وارد فراتحلیل شدند. نتایج بررسی سوگیری انتشار، نشان دهنده نبود سوگیری در پژوهش بود. یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین اندازه اثر کلی پژوهش های مورد بررسی برای مدل اثرات ثابت 0/441 (0/01 >P) و برای اثرات تصادفی 0/651 (0/01 >P) بود که هر دو معنی دار هستند و نشان از اثر بزرگ و معنادار برنامه کاگمد بر روی حافظه فعال بود. نتیجه گیری: برنامه کاگمد بر اساس ترکیب نتایج پژوهش های انجام شده، اثربخش است و برای حافظه فعال در جهت پیشگیری و درمان پیشنهاد می شود. استفاده از روش فراتحلیل در مطالعات بعدی با فواصل پنج تا ده ساله پیشنهاد می شود.
۱۲.

تدوین برنامه آموزش توجه برای دانش آموزان دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی : یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش توجه اختلال نقص توجه/بیش فعالی تدوین طراحی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۳ تعداد دانلود : ۸۷۰
پژوهش حاضر با هدف تدوین برنامه آموزش توجه برای دانش آموزان دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی مقطع ابتدایی انجام شده است. روش پژوهش کیفی با استفاده از تحلیل مضمون روش استرلینگ (2001) می باشد. روش نمونه گیری مورد استفاده در پژوهش روش نمونه گیری هدفمند در حد اشباع می باشد. به منظور بررسی روایی محتوایی از دو ضریب نسبی روایی محتوا ( CVR ) و شاخص روایی محتوا ( CVI ) استفاده شد است. در پایان از نتایج تحلیل مضمون برای مضمون فراگیر توجه، 4 مضمون سازمان دهنده (توجه پایدار، توجه انتخابی، توجه متناوب و توجه تقسیم شده) و 22 مضمون پایه شناسایی گردید. و بر اساس مضامین به دست آمده بسته آموزش توجه تدوین و سپس مورد اعتباریایی قرار گرفت، که از اعتبار مناسب برخوردار بود. بنابراین علاوه بر روش های قبلی درمانگران می توانند از این بسته آموزشی برای دانش آزموان دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی استفاده کنند.
۱۳.

تأثیر صدای سفید بر اضطراب امتحان دانش آموزان مقطع ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: صدای سفید اضطراب امتحان دانش آموزان ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۴۲۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر صدای سفید بر میزان اضطراب دانش آموزان مقطع ابتدایی انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی همراه با پیش آزمون- پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی شهرستان باوی در نیم سال تحصیلی اول 99-1398 تشکیل دادند که از بین آنها 40 نفر ، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گواه (20 نفر) گمارده شدند. افراد گروه آزمایش، در 7 جلسه امتحان 45 دقیقه ای از دروس مختلف با توجه پخش صدای سفید شرکت کردند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه اضطراب امتحان (ابوالقاسمی و همکاران، 1375) استفاده شد جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از تحلیل کواریانس تک متغیره استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل داده های پژوهش نشان داد که با اثر پیش آزمون، بین میانگین نمرات پس آزمون گروه آزمایش در متغیر اضطراب امتحان، تفاوت معناداری وجود داشت ( 05/0 > P ). با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می شود که از صدای سفید در کاهش میزان اضطراب امتحان دانش آموزان ابتدایی و همچنین در جهت ایجاد آرامش ذهنی در موقعیت های آموزشی استفاده گردد.
۱۴.

تأثیر صدای سفید بر یادگیری واژه های جدید، حافظۀ فعال دیداری و توجه انتخابی در دانش آموزان مقطع ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: صدای سفید یادگیری واژه های جدید حافظۀ فعال دیداری توجه انتخابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۲۵۹
زمینه : یادگیری واژه های جدید، حافظه فعال دیداری و توجه انتخابی از عوامل تأثیرگذار در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی به شمار می آیند. اما مسئله اصلی اینست: آیا صدای سفید بر یادگیری واژه های جدید، حافظه فعال دیداری و توجه انتخابی دانش آموزان تأثیر دارد؟ هدف: بررسی تأثیر صدای سفید بر یادگیری واژه های جدید، حافظۀ فعال دیداری و توجه انتخابی در دانش آموزان مقطع ابتدایی بود . روش: پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دوره دوم ابتدایی شهرستان باوی استان خوزستان در سال تحصیلی 98-1397 بود که 100 نفر از دانش آموزان پایه های پنجم و ششم ابتدایی به صورت تصادفی چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب و در دوگروه آزمایش و گواه (هر گروه 50 نفر) به صورت تصادفی جایگزین شدند. ابزار پژوهش عبارتند از: از آزمون محقق ساخته واژه های جدید، آزمون حافظۀ فعال دیداری ژان لویی سلیه (2012) و آزمون توجه انتخابی، تمرکز و تلاش مندی d2 (باقری، 1391). داده ها با استفاده از روش کواریانس چند متغیری تحلیل شدند. یافته ها: صدای سفید بر یادگیری واژه های جدید در دانش آموزان ابتدایی تأثیر معناداری داشت (0/000 P< ). بر حافظۀ فعال دیداری تأثیر معناداری نداشت (0/160 P> ) و بر توجه انتخابی نیز تأثیر معناداری نداشت (0/470 P> ). نتیجه گیری: می توان برای افزایش یادگیری واژه های جدید دانش آموزان مقطع ابتدایی از صدای سفید استفاده کرد.
۱۵.

مقایسه خلاقیت، هوش هیجانی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان یک زبانه و دو زبانه پسر پایه ششم شهرستان رامهرمز

کلیدواژه‌ها: خلاقیت هوش هیجانی عملکرد تحصیلی یک زبانه و دوزبانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۹ تعداد دانلود : ۴۱۴
پژوهش حاضر به منظور مقایسه دانش آموزان پسر یک زبانه و دوزبانه از لحاظ خلاقیت، هوش هیجانی و عملکرد تحصیلی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی شهرستان رامهرمز بود. نمونه پژوهش شامل 280 دانش آموز پسر (140 نفر یک زبانه و 140 نفر دوزبانه) بودند که به روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه خلاقیت عابدی (1372)، پرسشنامه هوش هیجانی برادبری و گریوز (2005)، معدل پایانی کلیه دروس (به عنوان معیار کل عملکرد تحصیلی) و معدل درس بخوانیم و بنویسیم (به عنوان معیار عملکرد فارسی) استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میزان خلاقیت و (مؤلفه های آن)، در دوزبانه ها بیشتر از یک زبانه ها است، اما بین هوش هیجانی و (مؤلفه های آن)، در یک زبانه ها و دوزبانه ها تفاوت معنی داری وجود نداشت.همچنین نتایج نشان داد که عملکرد تحصیلی دو زبانه ها بیشتر از یک زبانه ها می باشد.
۱۶.

طراحی و آزمون مدل تأثیر چشم انداز زمان بر بی صداقتی تحصیلی از طریق نقش واسطه گری خودمختاری در دانش آموزان دوره متوسطه دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: چشم انداز زمان خودمختاری بی صداقتی تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه دوم مدل یابی معادلات ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۶ تعداد دانلود : ۳۱۷
این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین ابعاد چشم انداز زمان و بی صداقتی تحصیلی از طریق نقش میانجی گری خودمختاری انجام گرفته است. شرکت کنندگان پژوهش 294 دانش آموز دوره متوسطه دوم شهر اهواز بودند که در سال تحصیلی 1397-98 مشغول به تحصیل بوده و به صورت روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده ها از طریق «پرسشنامه چشم انداز زمان زیمباردو و بوید» و «مقیاس های ارضای نیازهای بنیادین عمومی گینه» و «بی صداقتی تحصیلی ویترسپون، مالدونادو و لیسی» جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS تجزیه و تحلیل شدند. افزون بر این، روایی ابزارها با تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آنها از طریق ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی شد. یافته ها نشان می دهد مدل اولیه برازش مطلوبی با داده ها داشت، اما دو اصلاح از لحاظ نظری انجام گرفت و یک مدل نهایی ایجاد شد. نتایج حاصل از تحلیل های میانجی گری نشان داد ابعاد چشم انداز زمان به طور غیرمستقیم و معنی دار بی صداقتی تحصیلی را از طریق خودمختاری پیش بینی می کند. افزون بر این، گذشته مثبت و آینده هدفمند اثر مستقیم و مثبت معنی داری بر خودمختاری داشتند؛ درحالی که پیش بینی کننده منفی و معنی دار بی صداقتی تحصیلی بودند. همچنین، گذشته منفی و حال منفعل بر خودمختاری اثر مستقیم و منفی معنی داری داشتند و به نوبه پیش بینی کننده مثبت و معنی دار بی صداقتی تحصیلی بودند. همچنین، حال لذت گرا با افزایش خودمختاری همراه بود؛ درصورتی که خودمختاری اثر مستقیم و منفی معنی داری بر بی صداقتی تحصیلی داشت. در پرتو این یافته ها و اذعان به محدودیت های آن، پیامدهای اساسی نظری و عملی برای محققان آموزشی و نیز معلمان نیز بحث و بررسی شد.    
۱۸.

تاثیر الگوی تفکر تاملی بر اطمینان از تصمیم گیری شغلی و تفکر تاملی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الگوی تفکر تاملی تصمیم گیری شغلی دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۳ تعداد دانلود : ۶۱۷
هدف. هدف پژوهش تعیین تأثیر الگوی تفکر تأملی بر اطمینان از تصمیم گیری شغلی و تفکر تاملی دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان شهر اهواز بود. روش. پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی بود که در آن از طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان اهواز بودند (376 نفر) که از بین آنها 45 نفر با روش تصادفی ساده انتخاب شدند و در یک گروه آزمایش و دو گروه گواه گماشته شدند. پرسشنامه اطمینان از تصمیم گیری شغلی لاندری (2003) و پرسشنامه تفکر تاملی کمبر و یونگ (2000) در پیش آزمون اجرا شد و پس از 10 جلسه آموزش گروه آزمایشی پس آزمون اخذ شد و یک ماه بعد مرحله پیگیری انجام شد. یافته ها. تحلیل کوواریانس نشان داد الگوی تفکر تاملی، اطمینان از تصمیم گیری شغلی (7/34=F، 001/0 >p) و تفکر تاملی(6/14=F، 001/0 >p) را در گروه آزمایش بهبود داده است. تحلیل مرحله پیگیری هم حاکی از پایدار بودن این اثرات بود. نتیجه گیری. نظر به تاثیر مدل تدریس تأملی به عنوان الگوی تدریس نوین در بهبود مهارتهای دانشجویان، پیشنهاد می شود در قالب روش تدریس در واحد اصول و فنون تدریس برای رشته های دبیری دانشگاه فرهنگیان گنجانده شود.
۱۹.

ویژگی های روانسنجی پرسش نامه تخیّل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اعتباریابی تخیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۲۵۷
با توجه به اینکه تخیل می تواند به پیشرفت تحصیلی و خلاقیت دانش آموزان کمک کند و باعث شکوفایی استعدادها و پرورش ایده ها شود هدف از پژوهش حاضر اعتباریابی پرسشنامه تخیّل لیانگ، سو، چانگ و لین بود. روش پژوهش، همبستگی و جامعه آماری پژوهش حاضر، همه دانش آموزان سال دوم متوسطه شهر اهواز بود. برای انجام پژوهش تعداد 300 دانش آموز (150 پسر و 150 دختر) به روش نمونه گیری تصادفیِ چند مرحله ای، انتخاب شدند. برای سنجش تخیّل از پرسشنامه تخیّل لیانگ، سو، چانگ و لین استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد 10 گویه در قالب دو عامل تخیّل خلاق و تخیّل بارآور، مقیاس تخیّل را تشکیل می دهند. همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مؤلفه های تخیّل خلاق و تخیّل بارآور با توان خوبی تخیّل را اندازه گیری می کنند. تحلیل پایایی و روایی مؤلفه های تخیّل نشان داد که سؤالات در سنجش مؤلفه های تخیّل از دقت کافی برخوردارند. ضرایب پایایی به روش آلفای کرونباخ و تنصیف بین 66/0 تا 70/0 گزارش شد که نشان داد هر دو مؤلفه در تعیین سازه تخیّل از دقت لازم برخوردارند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که پرسشنامه مذکور از روایی و پایایی خوبی برخوردار و برای سنجش تخیّل مناسب است . پرسشنامه تخیّل در جامعه دانش آموزان ایرانی از ویژگی های روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و پژوهشگران می توانند از آن به عنوان ابزاری معتبر در اندازه گیری تخیّل استفاده کنند.
۲۰.

آزمون مدل رابطه کمال گرایی مثبت و رویدادهای منفی زندگی با سبک های مقابله و بهزیستی روان شناختی: نقش واسطه ای سرمایه روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بهزیستی روان شناختی سبک های مقابله سرمایه روان شناختی کمال گرایی مثبت رویدادهای منفی زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۱ تعداد دانلود : ۴۱۱
هدف این پژوهش تعیین رابطه بین کمال‌گرایی مثبت و رویدادهای منفی زندگی با سبک‌های مقابله و بهزیستی روان‌شناختی با توجه به نقش واسطه‌ای سرمایه روان‌شناختی در میان دانشجویان دانشگاه شهید چمران بود. 254 دانشجوی دختر و 253 دانشجوی پسر با روش تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند. سپس پرسشنامه سرمایه روان‌شناختی (لورنز، بیر، پوتز و هینیتز، 2016)، پرسشنامه کمال‌گرایی (تری‌ـ‌شورت، اونز، اسلاد و دیوی، 1995)، مقیاس رویدادهای استرس‌زای زندگی (هولمز و راهه، 1967)، نسخه کوتاه سیاهه مقابله با موقعیت‌های تنیدگی‌زا(اندلر و پارکر، 1990) و نسخه کوتاه مقیاس بهزیستی روان‌شناختی (ریف، 2002) اجرا شدند. یافته‌ها نشان داد که کمال‌گرایی مثبت و رویدادهای منفی زندگی، سرمایه روان‌شناختی را پیش‌بینی می‌کنند و سرمایه روان‌شناختی نیز به‌نوبه خود بهزیستی روان‌شناختی، سبک مقابله مسئله‌مدار و سبک مقابله هیجان‌مدار را پیش‌بینی می‌کند. این نتایجاهمیت سرمایه روان‌شناختی، کمال‌گرایی مثبت و رویدادهای منفی زندگیدر تبیینبهزیستی روان‌شناختی و سبک‌های مقابله دانشجویانرا برجسته ساختوهمچنین نشان داد کهکاربردهایمهمیدرزمینهاقداماتلازمبهمنظور ارتقاء بهزیستی روان‌شناختی و سبک مقابله مسئله‌مدار دردانشجویاندارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان