مطالب مرتبط با کلیدواژه

شهر اردبیل


۴۱.

بازآفرینی فرهنگی شهر با تکیه بر خلق فضای پاتوق شهری؛ نمونه موردی: شهر اردبیل

نویسنده:
منبع: مطالعات طراحی شهری و پژوهش های شهری سال سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۲) جلد دو 51-62

کلیدواژه‌ها: پاتوق شهری تعاملات اجتماعی بازآفرینی فرهنگی شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۶۲۹
هدف مقاله، بررسی و شناسایی مولفههای موثر بر شکلگیری پاتوق شهری در اقلیم سرد و کوهستانی شهر اردبیل است. راهکارهای طراحی پاتوق شهری و نیاز به اماکنی از این دست، در نگاه اول شاید جزو ضروریات زندگی نباشد، اما با بررسی بیشتر در استان اردبیل و میزان اختلالات روانی افراد در فصول سرد، اهمیت تعاملات اجتماعی و روابط بین افراد، نیاز به طراحی اماکن عمومی رایگان و متناسب با نیازهای مردم، جهت سرگرمی و گذران اوقات افراد را ضرورت میبخشد. شهر اردبیل دارای اقلیم سرد است و از سوی دیگر نیز به دلیل داشتن هویتهای فرهنگی در مدنیت شیعه، دارای پتانسیلهای بالقوهای است که در تمامی فصول بتواند میزبان گردشگرانی باشد که به هر دلیلی خواهان اقامت در این شهر هستند. لذا ضرورت توجه به معرفی نمادهای فرهنگی و بازآفرینی فرهنگی امری مشهود است. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی با تکیه بر پیمایش محیط با رویکرد اکتشافی است. با توجه به حاکم بودن هوای سرد در منطقه، پیمایش محیط با رویکرد کشف حقایق در محیطهای باز شهر اردبیل از جمله: پارک ها و مناطق تفریحی باز (بدون سقف)، از قسمتهای مهم انجام این تحقیق است که نگارنده با انجام مشاهدات میدانی در پی کشف آنهاست. یافتههای تحقیق نشان میدهد که عوامل موثر بر شکلگیری پاتوق شهری موثر در اقلیم سرد و کوهستانی اردبیل شامل بُعد اجتماعی، فرهنگی، اقلیمی و اقتصادی است که نقش اقلیم نسبتاً از وزن بالاتری برخوردار است. بر اساس این یافتهها تحلیل عاملهای موثر بر شکلگیری پاتوقها در قالب جدول تحلیل SWOT ارائه گردید که منتج به ارائه راهبردهای تهاجمی، اقتضایی، انظباقی و تدافعی گردید. رعایت این موارد در پیدایش یک پاتوق شهری علاوه بر اینکه میتواند عامل جذب افراد به تعاملات اجتماعی گردد، میتواند در معرفی و بازآفرینی فرهنگی شهری نیز با رعایت نکات فرهنگی، اقلیمی و بومی کارساز باشد.
۴۲.

ارزیابی معماری اکولوژیکی متاثر از تعامل محیط انسان ساخت با طبیعت در مناطق سردسیر (نمونه موردی: دو خانه تاریخی در اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقش جهان سال دهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: معماری اکولوژیکی خانه های تاریخی محیط انسان ساخت طبیعت عملکرد حرارتی شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۷ تعداد دانلود : ۳۶۸
اهداف: در معماری خانه های تاریخی محیط توسط انسان در تعاملی دوجانبه با طبیعت شکل می گرفت. با ایجاد بحران های زیست محیطی معاصر، ادغام فرآیندهای طبیعی و انسانی مهمترین مسئله اکولوژی در حوزه پایداری گردید. هدف از مطالعه حاضر، شناسایی معیارهای اکولوژیکی در خانه های تاریخی با امکان بهره وری در معاصر است تا به ارائه راه حلهای اکولوژیکی با توجه به رفتار حرارتی در مناطق سردسیر پرداخته شود. روش ها: شناسایی این عوامل در دو نمونه از خانه های تاریخی اردبیل با استفاده از روشهای توصیفی، برداشت های میدانی و تحلیل داده های کمی صورت پذیرفته است. یافته ها: بررسی بحرانی ترین شرایط اقلیمی منطقه، نشان از مقاومت حرارتی اتاقها در برابر نوسانات دمایی دارد. همچنین شناسایی ویژگیهای معماری برگرفته از محیط طبیعی (توپوگرافی، اقلیم) و محیط انسان ساخت (فرم ساختمان، سازمان فضایی، مصالح، منظر، زیرساخت ها) علاوه بر تعامل بهینه بین این مولفه ها، ارائه دهنده راه حلهای اکولوژیکی است. نت یجه گ یری: سنجش معیارهای اکولوژیکی هم نشان دهنده سازگاری با محیط زیست است در واقع با استفاده از منابع طبیعی بر تاثیرات اقلیمی سرد فائق آمده اند به نحوی که اتاقهای با کارکرد فصلی نظیر شاه نشین و سرداب در مقابل نوسانات دمایی، عملکرد بهینه ای دارند برای مثال در نمونه ای با ابعاد کوچکتر شاه نشین حداقل اختلاف دمای داخل و خارج به 13 درجه سانتی گراد می رسد.
۴۳.

تحلیل فضایی فقر اجتماعی در شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۸۵ 151 - 179

کلیدواژه‌ها: روش پرومته روش ANP فقر اجتماعی شهر اردبیل گستره فضایی تحلیل لکه های داغ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۱ تعداد دانلود : ۳۴۹
سوال اصلی(یا هدف اصلی): ارزیابی میزان فقر اجتماعی در بلوک های مختلف شهر اردبیل و خوشه بندی فقر اجتماعی در این شهر (خیلی فقیر، فقیر، متوسط، مرفه، خیلی مرفه) روش پژوهش: در این پژوهش داده های خام مربوط به بلوک های مختلف شهر اردبیل که در سرشماری سال 95 بدست آمده بود گردآوری شده و سپس شاخص های مربوط به فقر اجتماعی محاسبه گردید. میزان فقر اجتماعی در بلوک های مختلف شهر اردبیل با استفاده از نرم افزار آماری R و به روش تصمیم گیری چند شاخصه پرومته که وزن شاخص ها از روش ANP بدست آمده بود محاسبه شد. در ادامه، با استفاده از نرم افزار Arc GIS و به روش تحلیل لکه های داغ گستره فضایی فقر اجتماعی بر حسب فقر اجتماعی آن ها رسم شد. یافته ها: لکه های داغ بیشتر در اطراف رودخانه بالیقلو چای که از مرکز شهر عبور می کند امتداد داشتند. در مقابل، لکه های سرد بیشتر در حاشیه شهر اردبیل شامل محلات وحدت، بعد از کمر بندی دوم شهر اردبیل شامل محلات حسن آباد تا سید آباد و هم چنین در جنوب شرقی شهر اردبیل محلات مقدس اردبیلی، بهار آباد، پیر مادر و هاشم آباد مشاهده شدند. حد فاصل این دو منطقه یعنی میدان قیام، خاتم النبین، تا محله ملاباشی لکه های معتدل و و مرز عبور فقر اجتماعی را شامل می شوند. بعلاوه، یک لکه داغ در شمال شهر و در محله شیخ کلخوران وجود داشت.
۴۴.

تحلیلی بر اثرات مؤلفه تجارب به یادماندنی در پایداری و رقابت پذیری مقاصد گردشگری شهری مطالعه موردی: شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۷ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 143 - 155

کلیدواژه‌ها: تجارب به یادماندنی پایداری مقاصد گردشگری رقابت پذیری مقاصد گردشگری شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۲۷۰
امروزه صنعت گردشگری نه تنها برای بسیاری از کشورها به منزله یکی از منابع مهم اقتصادی تبدیل شده است؛ بلکه به خاطر سازوکار منحصربه فرد اقتصادی خود از آن به عنوان صادرات نامرئی نیز یاد می شود. در میان جاذبه های گردشگری خاطرات و مقاصد به یادماندنی گردشگری سهم بسیار مهمی در توسعه گردشگری دارند. این پژوهش باهدف بررسی نقش تجارب به یادماندنی در پایداری و رقابت پذیری مقاصد گردشگری شهری تدوین شده است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفی- تحلیلی است. به منظور جمع آوری داده و اطلاعات موردنیاز از روش کتابخانه ای و میدانی و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را گردشگران ورودی به شهر اردبیل تشکیل می دهند، به علت نبود آمار دقیق تعداد گردشگران ورودی به منظور تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران برای جامعه نامحدود استفاده شد و حجم نمونه 384 نفر برآورد گردید. در راستای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارهای spss و Lisrel استفاده شد. نتایج نشان داد که تجربه به یادماندنی گردشگران بر پایداری و رقابت پذیری مقاصد گردشگری شهری تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین نتایج نشان داد که پایداری مقاصد گردشگری بر روی رقابت پذیری مقاصد گردشگری شهری تأثیر مثبت و معناداری دارد.
۴۵.

انتخاب راهکار مناسب ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی با استفاده از روش های تصمیم گیری چندمعیاره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مطالعات شهری و روستایی دوره ۱ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱ 61 - 75

کلیدواژه‌ها: اسکان غیررسمی برنامه ریزی اجتماع مبنا تصمیم گیری چندمعیاره شهر اردبیل محله ایران آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۳۶۶
سکونت گاه های غیررسمی، ناحیه های نابسامانی هستند که در اغلب شهرهای بزرگ و میانی کشور از جمله شهر اردبیل شکل گرفته و گسترش یافته اند. در ایران در مواجهه با این نواحی، تاکنون راهکارهای مختلفی امتحان شده است؛ تخریب، جابجایی، مکان و خدمات، بهسازی، توانمندسازی از جمله ی این راهکارها بوده اند. اما ، هیچ کدام از راهکارهای ذکر شده، نتوانسته اند منجر به سامان دهی پایدار این محله ها شوند. پژوهش حاضر به دنبال انتخاب راهکار مناسبی برای سامان دهی محله ی ایران آباد شهر اردبیل می باشد. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است و از روش پیمایشی برای گردآوری داده ها استفاده می کند. از بین راهکارهای مختلف 4 راهکار شامل مکان و خدمات، توانمندسازی، بهسازی و بهسازی اجتماع محور از طریق 11 معیار مورد توسط 45 خبره ، مورد ارزیابی قرار گرفته اند. از نرم افزارهای «DEMATEl وSuper Decision» در تجزیه و تحلیل داده ها و انتخاب گزینه های مناسب استفاده شده است. از روش DEMATEL» برای تعیین روابط بین معیارها و از روش فرآیند تحلیل شبکه ای(ANP) برای وزن دهی به معیارها و انتخاب گزینه ی نهایی استفاده شده است. رویکرد بهسازی اجتماع مبنا با مقدار ضریب (0/104)، راهکار توانمندسازی با ضریب (0/084)، راهکار بهسازی با ضریب (0/036) و راهکار تأمین زمین خدمات با ضریب (0/008) به ترتیب اولویّت به عنوان گزینه های سامان دهی محله ی ایران آباد محسوب می شوند. همچنین از بین 11 معیار، 3 معیار بهبود کیفیّت مساکن و معابر با ضریب (286/0)، عملیاتی بودن با ضریب (0/112) و مشارکت مالک با شهرداری با ضریب (0/10561/0) از بیش ترین اهمیّت و تاثیر در انتخاب مناسب ترین راهکار برای سامان دهی محله ی ایران آباد برخوردار بوده اند. از بین رویکردهای مختلف سامان دهی سکونت گاه های غیررسمی، رویکرد برنامه ریزی اجتماع مبنا بهترین گزینه سامان دهی محله ی ایران آباد می باشد.
۴۶.

بررسی تطبیقی میزان رضایتمندی از دو الگوی خانه های ویلایی و مجتمع های مسکونی برج (مطالعه موردی: منطقه2 شهر اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معماری و شهرسازی ایران دوره ۱۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۰ 223 - 239

کلیدواژه‌ها: رضایتمندی محیط مسکونی خانه های ویلایی برج های مسکونی شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۳۴۵
هدف این مقاله سنجش میزان رضایتمندی ساکنان از محیط مسکونی خود با مقایسه خانه های ویلایی (مستقل) با برج های مسکونی بود که با مورد نمونه شهر اردبیل انجام گرفته است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. داده ها با استفاده از پرسشنامه به صورت نمونه گیری گلوله برفی با 100 نمونه از ساکنان برج های مسکونی و 100 نمونه از ساکنان خانه های ویلایی تکمیل گردید. داده های گردآوری شده در نرم افزار SPSS  با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون t تک نمونه ای میانگین رضایتمندی ساکنان خانه های ویلایی را 2.90، پایین تر از میانگین نظری (3) و میانگین رضایتمندی ساکنان برج های مسکونی را 3.18، بالاتر از میانگین نظری نشان داد. نتایج آزمون t مستقل نشان داد که در متغیر جنیست در مورد رضایتمندی در خانه های ویلایی بین نظرات زن ها و مردان تفاوت معناداری وجود دارد ولی در مجتمع های مسکونی تفاوت معناداری وجود ندارد. در خصوص تاهل نیز تفاوت معنی داری بین این دو نوع خانه ها قابل مشاهده نیست. نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد که متغیرهای تحصیلات، شغل و درآمد در رضایتمندی از برج های مسکونی به لحاظ آماری تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج برای متغیرهای سن، تحصیلات، شغل و درآمد در بخش خانه های ویلا ی با رضایتمندی آن ها رابطه معناداری در سطح 95 درصد وجود دارد. به طورکلی، بررسی تطبیقی رضایتمندی از مساکن با الگوی ویلائی و آپارتمان های بلند منطقه 2 شهر اردبیل نشان داد که رضایتمندی از مساکن آپارتمانی بلند شهر در اکثر شاخص ها نسبت به مساکن ویلائی بیشتر است. برج های مسکونی با داشتن امنیت و راحتی، فضاهای عمومی و دسترسی، مدیریت و کنترل از همه مهمتر نزدیکی به کاربری های مهم و دسترسی حمل و نقل عمومی، جزو فضاهای مسکونی مهم و سرزنده شهر محسوب می گردند و برخلاف مسکن سنتی می توانند طیف وسیعی از گروه های اجتماعی از جمله کودکان، بزرگسالان و سالمندان را به خود جلب نماید.
۴۷.

سنجش سطح پایداری محلات شهر اردبیل با تأکید بر محلات با هسته های روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره سوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۱ 49 - 62

کلیدواژه‌ها: سنجش پایداری محله ای محلات با هسته روستایی شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۱۹۱
شهر اردبیل همانند بسیاری از شهرهای بزرگ کشور با مسائل متعددی از جمله ناپایداری توسعه مواجه است و این مسئله در سطح برخی از محلات به بالاترین حد می رسد. با وجود اینکه محلات، هسته های اصلی زندگی شهری به شمار می روند، ولی در نظام رسمی برنامه ریزی فضایی جایگاهی ندارند. این مسئله به تشدید ناپایداری توسعه در آنها، منتهی شده است. این پژوهش در سال 1393 و با هدف سنجش میزان پایداری محلات شهر اردبیل با استفاده از روش میدانی تهیه شده است. در سنجش میزان پایداری از 20 معیار و بیش از 50 زیرمعیار استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، پنج محله منتخب از شهر با جمعیتی در حدود 23 هزار و 700نفر است که با استفاده از روش کوکران، 378 نمونه برای انجام پرسشگری استخراج شده اند. ضمن تجزیه وتحلیل داده ها، از آزمون های آماری t تک نمونه ای و واریانس یک طرفه یا آنوا (و آزمون تعقیبی شفه) و رتبه بندی کروسکال والیس استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهند که وضعیت محلات از نظر خوانایی و تعلق خاطر بهتر و از نظر معیارهای هویت، سرمایه اجتماعی و تراکم بدتر است. از بین پنج محله مورد بررسی، محلات کلخوران و مُلاباشی به ترتیب با مجموع میانگین های 3.22 و 3.28 در وضعیت کاملاً ناپایدار و محلات گل مغان، مُلایوسف و نیار به ترتیب با مجموع میانگین های 3.79، 3.84 و 4.01 در وضعیت ناپایدار قرار دارند. در نتیجه این پژوهش نشان می دهد که از نظر معیارهای پژوهش، محله های منتخب در وضعیت ناپایداری قرار دارند و شدت ناپایداری در آنها متفاوت است. در پایان پیشنهادهایی برای توسعه و پایداری محلات ارائه شده اند.
۴۸.

بررسی عوامل موثر بر عدم تمایل شهروندان به استفاده از دوچرخه در سفرهای شهری مطالعه موردی: شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره چهارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۵ 83 - 92

کلیدواژه‌ها: دوچرخه سفرهای شهری عدم تمایل شهروندان شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۱ تعداد دانلود : ۴۴۵
افزایش جمعیت شهرها در کشورهای جهان سوم و به تبع آن استفاده روزافزون از سوخ تهای فسیلی و افزایش ترافیک، این کشورها را با معضلات متعدد روب هرو ساخته است. دوچرخه با مزایای منحصر به فرد مانند ارزانی، عدم مصرف سوخت فسیلی، ایجاد ترافیک کمتر و عدم اثرات منفی بر محی طزیست بیش از پیش ب ه عنوان مکمل سایر وسایط نقلیه مورد توجه قرار گرفته است. یکی از عمد هترین راهکارهایی که صاح بنظران برای دستیابی به توسعه پایدار شهری مطرح م یکنند، استفاده بیشتر از دوچرخه است. هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر عدم تمایل شهروندان به استفاده از دوچرخه در سفرهای شهری اردبیل م یباشد که از رو شهای کتابخان های و میدانی برای جم عآوری اطلاعات استفاده شده و از آزمو نهای کولموگروف_اسمیرنوف، T تک نمون های، واریانس، t ،Scheffe مستقل و کروسکال والیس، تحت نر مافزار SPSS برای تجزیه و تحلیل داد هها بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از پژوهش، حا کی از این امر است که به ترتیب عوامل تبلیغات نا کافی در رسان هها، نبود فرهنگ دوچرخ هسواری و عدم تناسب دوچرخ هسواری بانوان با شرایط فرهنگی جامعه به عنوان مهمترین عوامل مؤثر بر عدم تمایل شهروندان بر استفاده از دوچرخه در سفرهای شهری شناخته شدند. نکته جالب توجه این که از نظر شهروندان، شرایط آ بوهوایی سرد و همچنین نبود زیرساخ تهای مناسب دوچرخ هسواری در شهر اردبیل در مراتب بعدی بازدارند ههای استفاده از دوچرخه قرار گرفت هاند. در نهایت نیز پیشنهادهایی به منظور تشویق شهروندان به استفاده از دوچرخه در سفرهای شهری ارائه گردیده است.
۴۹.

تحلیل فضایی مسجد در شهر اردبیل در دوره معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره پنجم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۷ 55 - 66

کلیدواژه‌ها: تحلیل فضایی مسجد سامانه اطلاعات جغرافیایی (جی.آی.اس) شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹ تعداد دانلود : ۲۰۱
شهر اردبیل به عنوان یکی از شهرهای مهم قلمرو تمدن دوران اسلامی معاصر در دهه های اخیر، با رشد شتابان شهرنشینی در دوره ی معاصر (از دهه ی 1340) مواجه بوده است. این روند منجر به ایجاد عدم توازن در توزیع مناسب فضایی خدمات و فضاهای عمومی شهری شده است. از جمله ی این فضاها، مسجد به عنوان یکی از ارکان شهر در دوره ی تمدن اسلامی معاصر است. توزیع نامتوازن فضایی مساجد در سطح شهر مسئله و تلاش برای ایجاد توازن در توزیع فضایی آن، چالش پیش روی برنامه ریزان، مدیران و سیاست گزاران شهری است. از این رو، ایجاد تعادل و توازن در توزیع مناسب مکانی مساجد از طریق برنامه ریزی فضایی، تحلیل فضایی این فضاها در مقیاس شهری و محله ای را ضروری مینماید. با درک این ضرورت، مقاله حاضر با هدف تحلیل الگوی فضایی پراکنش فضایی مساجد، ارتباط مساجد با تراکم جمعیت، ارتباط با فضاهای تاریخی شهر و تعیین سطح برخورداری محلات شهری از مساجد به عنوان فضاهای مذهبی و اجتماعی تهیه شده است. مقاله حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است. در گام نخست، مکان استقرار 179 مسجد از اسناد شهری استخراج شده است. در گام دوم، از فنون آمار فضایی همانند کرنل، نزدیکترین همسایگی، خود همبستگی فضایی و رگرسیون وزنی جغرافیایی در محیط نرم افزار آرک.جی.ای اس برای تحلیل های فضایی داده ها استفاده شده است. یافته های مقاله نشان میدهند که الگوی پراکنش فضایی مساجد اردبیل از نوع خوشه ای است. همچنین رابطه ی معنی دار مثبتی بین توزیع فضایی مساجد با تراکم جمعیت و ارکان تاریخی شهر وجود دارد. نتیجه اینکه، توزیع فضایی مساجد در سطح محلات شهر اردبیل به صورت ناهمگون است. در پایان بر مبنای یافته ها، پیشنهاداتی برای توزیع متناسب و عادلانه مساجد، ارائه شده است.
۵۰.

ارزیابی وضعیت مسکن سالم در شهر ها مطالعه موردی شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره هفتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۶ 99 - 111

کلیدواژه‌ها: مسکن سالم شاخص های مسکن سالم آزمون دانکن شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۴۵۹
شهر اردبیل در دو دهه اخیر ( به ویژه شکل گیری استان اردبیل) رشد قابل توجهی را تجربه کرده است. هرچند که تبدیل شدن شهر اردبیل به مرکز استان (بنا بر آمار و ارقام موجود) در گسترش کمیت مسکن شهری نقش بسزایی داشته، اما وضعیت ویژگی های کیفی مسکن این شهر از جمله شاخص های بهداشتی_رفاهی چندان مشخص نیست و نمی توان در ارتباط با وضعیت سلامتی مسکن آن بدون انجام بررسی های علمی اظهارنظر کرد. از این رو در این پژوهش با درک این مهم، وضعیت مسکن شهر اردبیل از نظر شاخص های مسکن سالم شهری بررسی شده است. بر این اساس پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی_تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به صورت اسنادی و پیمایشی، سطح برخورداری مناطق شهری شهر اردبیل از لحاظ برخورداری از شاخص های مسکن سالم را بررسی کرده است. برای آزمون فرضیه های تحقیق نیز از آمار توصیفی، آزمون t، آزمون آماری F و آزمون دانکن و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که شهر اردبیل از لحاظ برخورداری از شاخص های مسکن سالم در وضعیت نسبتاً مطلوبی قرار دارد اما بین مناطق مختلف شهر اردبیل از لحاظ این شاخص ها اختلاف بارزی وجود دارد. همچنین یافته های تحقیق دلالت بر این دارد که بین ویژگی های اجتماعی_اقتصادی ساکنان و سالم بودن مسکن همبستگی مستقیم و مثبت و بین قدمت واحد مسکونی و سالم بودن مسکن رابطه معکوس و منفی وجود دارد. از موارد کاربردی این پژوهش می توان به معرفی و شناسایی شاخص های مسکن سالم برای استفاده در پژوهش های بعدی و برجسته کردن مشکلات موجود از لحاظ شاخص های مسکن سالم در محدوده مورد مطالعه و ارائه پیشنهادهایی برای رفع این مشکلات اشاره کرد؛ به طوری که مسئولان مدیریت شهری اردبیل با استفاده از نتایج این تحقیق می توانند اقدام های هدف دار و مؤثری به منظور بهبود وضعیت مسکن سالم شهری اردبیل انجام دهند.
۵۱.

تدوین چارچوب مفهومی از خوانش نام و پیام مکان در ارتباط با ماهیت و ظرفیت مکان مطالعه موردی: مکان های شهری اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره هشتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۹ 71 - 84

کلیدواژه‌ها: شهر اردبیل ظرفیت نام مکان حافظه مکان های تاریخی خوانش نام مکان نقش ها/ نیروهای مکانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۷ تعداد دانلود : ۳۳۱
        خوانش نام مکان در متن شهر به مثابه یکی از ریشه های هویتی آن قادر است به شناخت طبع و طعم فضا و مکان از خلال بازاندیشی ارتباط آن با تمناها و نیازهای زمینه ای و زمانه ای بپردازد. به محض شنیدن این نام است که تصویری از کلیت و پیکره مکان در ذهن شکل می گیرد. ارتباط بین نام یک مکان با محیط طبیعی و مصنوع می تواند همان ارتباط اجزای فرمی و محتوایی آن مکان مفروض شود. وقتی که نام های نخستین (قدیمی) شهر، محله، گذر و یا مکان خاصی از یک شهر به میان می آید، در ذهن شهروند آن مکان با ویژگی های منحصر به فردش تداعی می گردد. ممکن است مدت ها از تخریب کالبدی مکانی بگذرد اما همچنان نام آن در ذهنیت باقی مانده و بر کیفیت، مفهوم و صفت مکان یا روحیات و ذوقیات ساکنان آن اشاره داشته باشد. انطباق یا عدم انطباق نام مکان با عینیت و صفت موجود آن، می تواند عیار بارزی در شفافیت و خوانایی و یا بحران آن تلقی شود. اما در فرایند توسعه شهری معاصر، مسئله ابعاد هویتی، کیفیتی و ذهنیتی نام ها نادیده گرفته می شود. حوزه مطالعات شهری ارتباط عوامل عینی_ذهنی و معنایی_کالبدی نام های مکانی را در امر طراحی شهری و منظر یا مهم نمی داند یا قادر به حساب آوردنش نیست. هدف این مقاله بازشناخت اهمیت این ارتباط و نحوه تکوین فضاها و مکان های شهری با نام گذاری های آنهاست و بر توضیح نحوه بازتاب آن و نیروهای آن بر چشم انداز مکان شهری متمرکز است. نمونه پژوهش، شهر اردبیل و بافت تاریخی آن است که کاوش آن به دلیل برجستگی تاریخی_فرهنگی اردبیل و قدمت بیش از سی قرن آن اهمیت شایانی دارد. اکثر محلات و گذرهای قدیمی در بافت تاریخی شهر حتی امروزه واجد نام های تاریخی و رایج آن روزگار است. در تدوین ادبیات و چارچوب نظری، از اسناد و متون داخلی و خارجی به روش تحقیق توصیفی_تحلیلی برای استخراج و دسته بندی مشخصه ها استفاده شد. شناسایی نام های نخستین مکان ها، بیشتر بر مبنای آثار روشنفکری، نقشه ها، تصاویر، نقاشی و گراوور به همراه برداشت های میدانی و مصاحبه صورت گرفت. پژوهش نشان می دهد عوامل مختلف سیاسی، تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی در نام گذاری سنتی مکان های مختلف شهری و به خصوص شهر اردبیل نقش عمده ای داشته و رنگ و وزن بیشتری را به مقدس بودن، سیاسی و بازرگانی بودن این شهر می دهند. به نظر می رسد نام ها استعاره از بازنمایی همان چیزهایی هستند که در چشم انداز، ظرفیت و ذهنیت شهر بوده و هست و یا می تواند باشد.
۵۲.

تحلیل زمانی- مکانی بروز سرقت در شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره نهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۳ 77 - 92

کلیدواژه‌ها: جرایم سرقت مکان سرقت زمان سرقت زندانی شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۶ تعداد دانلود : ۵۳۲
امروزه یکی از مهمترین تهدیدات جامعه بشری مربوط به جرایم انسانی به ویژه سرقت اموال است. عوامل گوناگونی زمینه ساز بروز سرقت هستند که عامل زمان و مکان از مهمترین عوامل بوده و ضرورت دارد در این خصوص تحقیقات علمی صورت بگیرد. در همین راستا، تحقیق حاضر به دنبال بررسی زمان و مکان بروز سرقت های شهر اردبیل است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، پژوهشی کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها پژوهشی توصیفی_تحلیلی محسوب می شود و جامعه آماری آن شامل کلیه سارقان که در نیمه نخست سال 1396 در زندان اردبیل دوران محکومیت خود را می گذرانند، است که به روش تمام شماری از همه 233 نفر پرسشنامه تکمیل شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از آزمون های آماری خی دو، کرامز در قالب نرم افزار SPSS برای آزمون فرضیات تحقیق و از نرم افزارArcGIS  برای نمایش گرافیکی توزیع محل سکونت و محل وقوع سرقت استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که سرقت ها اکثراً از طرف افراد متعاد، سابقه دار و دارای مشکل مالی، در فصل تابستان (به ویژه شهریورماه)، در طول شب و آخر هفته و در بافت های تازه ساخت و مرفه نشین رخ داده و با توجه به مشابهت بالا بین محل سکونت و محل وقوع سرقت (مشابهت 5/44 درصدی در بافت تازه ساخت، 3/33 درصدی در بافت ارگانیک، 8/43 درصدی در بافت حاشیه ای، 8/44 درصدی در بافت میانی و 25 درصدی در بافت روستاهای ادغامی) می توان گفت که بین محل سکونت و محل وقوع سرقت رابطه معنی داری در سطح آماری 95 درصد وجود دارد. نهایتاً اینگونه نتیجه گیری می شود که سرقت های شهر اردبیل در زمان و مکان خاصی رخ می دهند و در این خصوص پیشنهادهایی برای پیشگیری و کاهش سرقت ارائه شده است.
۵۳.

ارزیابی مناسب سازی فضاهای شهری برای معلولان و افراد کم توان جسمی- حرکتی مطالعه موردی: شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۶ 117 - 132

کلیدواژه‌ها: مناسب سازی فضای شهری معلولان کم توان جسمی شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۵ تعداد دانلود : ۳۲۰
معلولیت به منزله پدیده ای زیستی و اجتماعی، واقعیتی است که تمام جوامع، صرف نظر از میزان توسعه یافتگی، اعم از کشورهای صنعتی و غیرصنعتی با آن مواجه هستند. فضاهای عمومی شهری نقش مهمی در برنامه های توسعه مناطق شهری دارند و در فرآیند برنامه ریزی شهری، هنر برنامه ریزی این است که بتواند تعامل و تعادلی بین گروه های ذی نفع ایجاد کند. با توجه به اهمیت موضوع مناسب سازی فضاهای شهری برای معلولان (جسمی_حرکتی و نابینایان) از یک سو و نیز تعداد قابل توجه شهروندان کم توان جسمی و حرکتی در شهر اردبیل از سوی دیگر، پژوهش حاضر با هدف واکاوی و بررسی میزان رضایت مندی معلولان و ارزیابی وضع موجود مناسب سازی بخش مرکزی شهر اردبیل با رویکردی نظام مند، در جهت پاسخ دهی به نیاز این قشر از شهروندان است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی_تحلیلی است. داده های مورد نیاز از طریق روش های میدانی گردآوری شده اند و با استفاده از نرم افزارspss و آزمون های،T تک نمونه ای،t  مستقل و آزمون تحلیل واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از پژوهش(آزمونT) نشان می دهد که میزان رضایت مندی معلولان از شاخص های مناسب سازی کمتر از حد متوسط(3) است. نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نشان می دهد که سطح معنی داری متغیرهای شغل، سن و نوع معلولیت کمتر از 05/.، (000/.) بوده و به لحاظ آماری رابطه معنی داری در سطح 95درصد وجود دارد که نشان دهنده تأثیر متغیرهای مورد بررسی بر میزان رضایت مندی از شاخص های مناسب سازی است. همچنین آزمون  tمستقل گویای اینست که در متغیر جنسیت بین میانگین نظری دو گروه مردان و زنان در خصوص ارزیابی رضایت مندی معلولان از مناسب سازی با توجه به این که سطح معنی داری (000/.) کمتر از 05/. است، رابطه معنی داری بین نظرات دو گروه زن و مرد وجود دارد. نتایج به دست آمده از مطالعه حاکی از آن است که  با توجه به اقدامات صورت گرفته به منظور مناسب سازی بخش مرکزی شهر اردبیل، شرایط کالبدی، اجتماعی_اقتصادی، وضعیت مبلمان شهری و مدیریت کنونی قادر به رفع نیازهای معلولان به شکل شایسته نیست.
۵۴.

انتخاب مکان بهینه ورزش همگانی در شهر اردبیل با استفاده از تلفیق سیستم اطلاعات جغرافیایی و سیستم های تصمیم گیری چندمعیاره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت ورزشی آذر و دی ۱۳۹۹ شماره ۶۳ 281 - 306

کلیدواژه‌ها: ورزش همگانی مکان یابی کاربری های ورزشی شهر اردبیل مدل های تصمیم گیری چندمعیاره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۲۷۰
پژوهش حاضر با رویکرد کاربردی و روشی توصیفی-تحلیلی در راستای تحلیل تناسب اراضی شهر اردبیل به منظور انتخاب مکان بهینه استقرار سایت های ورزش همگانی انجام شده است. در فرایند پژوهش حاضر نواحی مختلف شهر اردبیل از نظر چهار مؤلفه کلی مشخصات و موقعیت زمین، سازگاری کاربری ها، تراکم، سرانه و شعاع عملکردی و مطلوبیت دسترسی بررسی شده است. برای گردآوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز از روش های کتابخانه ای و میدانی (روش مشاهده مستقیم) استفاده شده است. برای آماده کردن نقشه های مورد نیاز پژوهش و تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار Arc GIS 10.4، به منظور تعیین میزان درجه اهمیت هریک از معیارهای پژوهش از مقایسه زوجی مدل تحلیل سلسله مراتبیو نرم افزار Expert Choice، برای استانداردسازی نقشه های معیار از توابع عضویت فازی و به منظور هم پوشانی نهایی شاخص های استانداردشده وزنی از مدل ویکور استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل ها در قالب پیشنهادهایی برای ایجاد سایت های ورزش همگانی در محلات زرناس، بعثت، شهرک کارشناسان و محله دامپزشکی ارائه شده است. از بین سایت های معرفی شده دو سایت شهرک زرناس و کارشناسان قابلیت ایجاد رینگ های سبز برای برگزاری همایش های پیاده روی خانوادگی نیز خواهند داشت.
۵۵.

سنجش شاخص های توسعه شهری در مناطق چهارگانه شهرداری اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و مدیریت شهری سال هشتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۲ ۱۰۳-۱۱۶

کلیدواژه‌ها: توسعه شهری شهر اردبیل نابرابری TOPSIS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۲۴۳
از مهم ترین و پیچیده ترین تحولات در نیم قرن اخیر رشد سریع شهرنشینی و مشکلاتی است که در سر راه توسعه شهرهای کمتر توسعه یافته و بیشتر توسعه یافته وجود دارد. نابرابری در برخورداری از شاخص های توسعه شهری، ساختار فضایی شهر را دچار تغییر و تحول می کند؛ از این رو هدف از تحقیق حاضر، سنجش شاخص های توسعه شهری در مناطق چهارگانه شهرداری اردبیل با استفاده از مدل تاپسیس به منظور تبیین سطوح متفاوت توسعه کالبدی است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی بوده و برای انجام آن از مدل تاپسیس استفاده شده است. اطلاعات از طریق مطالعات اسنادی و کتابخانه ای در سال ۱۳۹۸ به دست آمده است و معیارهای مورد استفاده در سطح بندی گزینه ها با استفاده از روش آنتروپی شانون، وزن دهی شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشانگر آن است که بین مناطق شهر اردبیل به لحاظ برخورداری از شاخص های توسعه کالبدی تفاوت زیادی وجود دارد؛ به طوری که منطقه یک با ضریبCLi ۷۷۹/۰ در رتبه اول در برخورداری از شاخص های توسعه شهری و منطقه دو با ضریب CLi ۲۲۳/۰ در رتبه دوم و منطقه سه با ضریبCLi ۲۱۳/۰ در رتبه سوم و منطقه چهار با ضریبCLi ۰۴۸/۰ در رتبه چهارم قرار دارد که منطقه یک با اختلاف زیادی نسبت به سه منطقه دیگر از لحاظ شاخص های توسعه کالبدی بر اساس مدل تاپسیس در سطح بالایی قرار گرفته و مناطق دیگر به ترتیب منطقه دو، سه و چهار قرار گرفته اند و به جز سرانه ورزشی و انتظامی که در منطقه چهار بیشتر از منطقه یک می باشد بقیه سرانه ها در منطقه چهار کمتر از مناطق دیگر می باشد و سرانه فضای مسکونی با ۲۳۳/۵۲ در منطقه سه دارای بیشترین فضا در بین مناطق و سرانه فرهنگی در منطقه چهار با ۰۰۸۳۲/۰ کمترین فضا را دارا می باشد و بیشترین شکاف از لحاظ برخورداری شاخص ها هم بین منطقه یک و چهار می باشد.
۵۶.

تحلیل و بررسی امنیت اجتماعی در مناطق شهری با مدل سازی معادلات ساختاری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۲ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۴) 1197 - 1216

کلیدواژه‌ها: امنیت شهر اردبیل فضاهای شهری مدل کوپراس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۲ تعداد دانلود : ۴۰۲
امروزه، شهرنشینی شتابان چه در کشورهای توسعه یافته چه در کشورهای درحال توسعه، با ناهنجاری های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، و فضایی زیادی همراه است که سبب افزایش تضادها و نابرابری های اجتماعی از یک سو و انحرافات، کج روی های اجتماعی، و نزول امنیت از سویی دیگر در محیط های شهری شده است. با توجه به اهمیت امنیت و لزوم بررسی و سنجش این مقوله در شهرهای کشورمان، تحقیق حاضر با هدف بررسی شاخص های امنیت در سطح مناطق چهارگانه شهر اردبیل تهیه شده است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن نیز توصیفی- تحلیلی است. داده ها و اطلاعات به صورت پیمایشی (از طریق پرسش نامه با 384 نفر نمونه با روش نمونه گیری خوشه ای (از مناطق چهارگانه) با سطح با اطمینان 95درصد) جمع آوری شده اند. برای تجزیه وتحلیل داده ها و اطلاعات نیز از نرم افزار اس پی اس اس، لیزرل، و مدل کوپراس (COPRAS) استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد شاخص های احساس امنیت مالی شهروندان با مقدار آماره تی 4.23، احساس امنیت جانی شهروندان با مقدار تی26/5، احساس امنیت کالبدی با مقدار تی 59/4، و شاخص نقش نیروی انتظامی با مقدار تی24/2 در سطح کاملاً معنی داری قرار دارد و از ارتباط درونی نسبتاً مناسبی با هم قرار دارند. همچنین، نتایج حاصل از مدل کوپراس نیز نشانی می دهد که احساس امنیت مالی، نقش نیروی انتظامی، احساس امنیت کالبدی، و احساس امنیت جانی به ترتیب بیشترین تأثیر در احساس امنیت از دید شهروندان دارند. درنهایت، در بین مناطق چهارگانه شهر اردبیل منطقه 2 شهری با کسب بیشترین امتیاز (28/0 Q= ) در میان مناطق چهارگانه شهر در جایگاه اول قرار گرفته است.
۵۷.

واکاوی فرایند مدیریت استعداد معلمان در دوره متوسطه آموزش و پرورش شهر اردبیل (نظریه داده بنیاد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت مدرسه دوره هفتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 252 - 274

کلیدواژه‌ها: آموزش و پرورش مدیریت استعداد توسعه استعداد معلمان شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۵۴۴
مدیریت استعداد عبارت است از انجام یک سری فعالیت های یکپارچه به منظور تضمین جذب ، نگهداری ، انگیزش و توسعه کارکنان مستعد مورد نیاز ، در حال حاضر و در آینده توسط سازمان. این پژوهش فرایند مدیریت استعداد معلمان در دوره متوسطه آموزش و پرورش شهر اردبیل را با استفاده از طرح نظام دار نظریه داده بنیاد کاوش نموده است. به این منظور با مصاحبه فردی نیمه ساختار یافته با 18 نفر از معلمان نمونه و مجرب دوره متوسطه مصاحبه به عمل آمد. داده ها با استفاده از نرم افزار Atlas-Ti  تحلیل شدند. نتایج تحلیل داده ها طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی حاکی از 12 مقوله کلی بود که در قالب مدل پارادایمی شامل: شرایط علی(تغییرات سیستمی و تغییرات مدیریتی)؛ مقوله محوری (مدیریت حرفه ای فرد در سازمان و مدیریت روانی- ذهنی فرد در سازمان)؛ راهبردهای (اقدامات اجرائی طرح)؛ عوامل زمینه ای (فضاسازی زمینه ای محیطی، ساختاری و فضاسازی زمینه ای نیروی انسانی)؛ عوامل مداخله ای (تغییرات عملکردی لازم در مدارس و تغییرات ساختاری لازم در مدارس) و پیامد (دستاوردهای شناختی روانی و دستاوردهای علمی آموزشی ) فرایند مدیریت استعداد معلمان در دوره متوسطه شهر اردبیل و روابط بین ابعاد مختلف آن را منعکس می نماید.
۵۸.

شناسایی موانع موجود برای اجرای درس پژوهی: مطالعه موردی مدارس ابتدایی آموزش و پرورش شهر اردبیل (پژوهش آمیخته)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال پنجم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 65 - 86

کلیدواژه‌ها: آموزش پرورش درس پژوهی معلمان شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۲۴۳
هدف: هدف از پژوهش حاضر شناسایی موانع اجرای درس پژوهی در مدارس ابتدایی آموزش و پرورش شهر اردبیل بود. روش: برای نیل به هدف از مطالعه موردی استفاده شد که در ابتدا داده های کیفی، سپس براساس یافته های آن، داده های کمّی گردآوری و تحلیل شدند. جامعه آماری این پژوهش معلمان ابتدایی شهر اردبیل با جمعیت 1957 نفر بود. در مرحله کمّی از طریق نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 298 نفر برای نمونه گیری برآورد شدند. در بخش کیفی با استفاده از نمونه گیری هدفمند تعداد 11 نفر انتخاب و با آنها مصاحبه بدون ساختار صورت گرفت. ابزار گردآوری داده ها در بخش کمّی پرسشنامه محقق ساخته بود که ضریب آلفای کرونباخ آن 79/0 محاسبه گردید. ابزار پژوهش در بخش کیفی مصاحبه بدون ساختار بود که از روش سه بعدی نگری و بازخورد مشارکت کننده برای اعتباریابی آن استفاده شد. به منظور تحلیل داده های بخش کیفی از تحلیل محتوای استقرایی مبتنی بر کدگذاری باز و برای تحلیل داده های کمی از مدل معادلات ساختاری با نرم افزار PLS استفاده شد. یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد که عوامل سازمانی شامل (ساختار سازمانی متمرکز، فرهنگ سازمانی، سبک رهبری، فناوری، فرایندهای داخلی) و عوامل فردی شامل (اطلاعات معلمان، عدم تعهد معلمان و نوع شخصیت آنها) جزء عواملی هستند که مانع اجرای درس پژوهی در مدارس شده اند. یافته های دیگر پژوهش نیز نشان داد که از بین این عوامل بیشترین عامل تأثیر گذار بر موانع اجرای درس پژوهی، ساختار سازمانی متمرکز و کمترین عامل تأثیرگذار اطلاعات معلمان می باشد.
۵۹.

ارزیابی تناسب فضایی و ارائه الگوی بهینه مکان یابی پارک های شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی( مطالعه موردی: شهر دزفول)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال پنجم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۰ 21 - 34

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی شهروندان شهر اردبیل SAW

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۷۵
تحقیق حاضر با هدف ارزیابی تناسب فضایی و ارائه الگوی بهینه مکان یابی پارک های شهری در سطح شهر دزفول، بر پایه مطالعات کتابخانه ای و اسنادی انجام یافته است. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. متغیرهای مورد مطالعه تحقیق شامل: کاربری مسکونی، آموزشی، فرهنگی، ورزشی، راه شریانی، تجاری، نظامی، بهداشتی - درمانی، تاسیسات شهری، صنعتی و اداری می باشد. به منظور وزن دهی و تعیین اندازه اثر متغیرهای مورد مطالعه در هدف نهایی تحقیق از مدل FAHP استفاده شده است. برای تهیه لایه نهایی با استفاده از گزینه Raster Calculator و استفاده از عمل گر جمع، لایه ها به روش هم پوشانی با یکدیگر تلفیق شده و نقشه ی نهایی مکان های بهینه پارک ها در سطح شهر دزفول از این عمل حاصل شده است. نتایج تحلیل FAHP در ارتباط با استخراج ارزش وزنی شاخص های موثر در ارزیابی پارک های شهری نشان داده است که شاخص های مسکونی و آموزشی هرکدام با وزن 0/154 و 0/122 به عنوان مهم ترین شاخص های مکان یابی پارک های شهری شناخته شدند و دارای بیشترین وزن بوده اند. نتیجه نهایی تلفیق لایه ها نشان می دهد که از مجموع 19 پارک شهر دزفول از نظر الگوی همجواری و سازگاری با سایر کاربری های همجوار؛ 6 پارک در طیف نامناسب، 6 پارک در طیف متوسط، 5 پارک در طیف مناسب و 2 پارک هم در طیف کاملا مناسب قرار گرفته اند.
۶۰.

تحلیل مکانی پایانه مسافربری شهر ایلام و تعیین پهنه های مناسب به منظور ارائه الگوی مطلوب(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۲ 49 - 62

کلیدواژه‌ها: DEA-TOPSIS ضریب نفوذ خدمات شهری شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۲۰۰
مطالعه حاضر با هدف تحلیل مکانی پایانه مسافربری شهر ایلام انجام گرفته است، زیرا انتخاب مکان مناسب برای یک فعالیت درسطح شهر یکی از تصمیمات گسترده است که نیازمند تحقیق در مکان از دیدگاه های مختلف می باشد. جانمایی نامناسب پایانه ها در شهر نه تنها بر عملکرد شبکه ترافیکی پیرامون و شبکه اتوبوسرانی اثر منفی برجای می-گذارد، بلکه اثرات زیانباری بر ساختار شهر و بافت شهرسازی خواهد گذاشت. این امر در مورد شهرهایی نظیر شهر ایلام اهمیت دارد که همواره حجم زیادی از جمعیت به آن وارد یا از آن خارج می شود. ، پس در این تحقیق شناسایی عوامل مؤثر جهت دستیابی به توسعه پایدار مناسب پایانه، قابل تأمل است. روش انجام تحقیق توصیفی-تحلیلی است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ترکیب سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد در مکان-گزینی پایانه مسافربری شهر ایلام معیارها و استانداردهای لازم به ترتیب در مورد معیار کالبدی در وضعیت کاملاً مطلوب (462/0)، اجتماعی- اقتصادی در وضعیت مطلوب (380/0) و زیست محیطی در وضعیت نسبتاً مطلوب (158/0) قرار گفته است. به طورکلی نتایج نشان داد که پایانه مسافربری ایلام در وضعیت کاملاً مطلوبی قرار دارد و در پهنه مناسبی قرار گرفته است و پهنه های مناسب برای پایانه های مسافر بری در شهر ایلام به منظور الگوی مطلوب وجود دارد