دانشجومعلمان

یادگیرنده یکی از مهمترین مبانی عناصر برنامه درسی می باشد که در طول تاریخ مطالعات برنامه درسی، در منابع گوناگون بدان اشاره شده است. بر این اساس پژوهش حاضر به دنبال بررسی تصورات دانشجومعلمان رشته آموزش جغرافیا در بدو ورود نسبت به مؤلفه های نظام آموزشی دانشگاه فرهنگیان است. این پژوهش از نوع پژوهش های کاربردی است که با روش پیمایشی و پدیدارشناسی انجام پذیرفته است. جامعه آماری شامل تمامی دانشجومعلمان رشته آموزش جغرافیا ورودی مهر سال   1395پردیس حکیم فردوسی دانشگاه فرهنگیان است که با روش نمونه گیری در دسترس، نمونه ای به حجم 29 نفر برای مطالعه انتخاب گردید و از مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسش نامه محقق ساخته برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. یافته ها نشان   داد که تصورات و انتظارات دانشجومعلمان در بدو ورود نسبت به مولفه های نظام آموزشی( برنامه درسی، فضای آموزشی، (محل تحصیل)، برنامه فرهنگی، استادان، تجهیزات و فناوری،کارکنان و سرای دانشجویی)، دانشجومعلم(مسائل، مشکلات، ویژگی ها  و تکالیف ) و همچنین شغل معلمی دارای ویژگی های منحصر به فردی مانند دارا بودن برخی دانش ها و نگرش های مورد نیاز معلمی در بدو ورود به دانشگاه است که با شناسایی آن ها می توان برنامه های درسی دانشگاه را با شرایط یادگیرندگان منطبق کرد. به عبارت دیگر با شناخت برنامه درسی پنهان، می توان نسبت به اصلاح برنامه های درسی آشکار، اق دام کرد. 

هدف پژوهش حاضر ارزیابی میزان رضایتمندی دانشجویان از کیفیّت برنامه های فرهنگی است. روش تحقیق آمیخته کمّی و کیفی بوده و برای گردآوری داده ها از دو ابزار مصاحبه نیمه ساختارمند و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد .جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجو معلمان دوره کارشناسی پیوسته به تعداد 980 نفر بود. حجم نمونه براساس جدول کرجسی و مورگان، تعداد 289 نفر تعیین گردید. برای برآورد روایی محتوای ابزار، از روش گروه مرجع و برای محاسبه ضرایب پایایی پرسشنامه، از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد. ضرایب پایایی در هر چهار زیرمقیاس(ساحت اعتقادی و اخلاقی، ساحت اجتماعی و سیاسی، ساحت زیبایی شناختی و هنری و ساحت علمی، حرفه ای) بالاتر از میزان ملاک، یعنی از 70/0 به بالا بوده و بین ضریب 79/0 تا 86/0 در نوسان می باشد و ضریب پایایی کل مقیاس 87/0 بدست آمد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که میزان رضایتمندی دانشجو معلمان در ساحت تربیت اعتقادی و اخلاقی با میانگین 49.06 درصد، پائین تر از میانگین جامعه، در ساحت اجتماعی و سیاسی، با میانگین 50.74 درصد، در حد میانگین جامعه، در ساحت زیبایی شناختی و هنری با میانگین 42.57 درصد، پائین تر از میانگین جامعه و در ساحت علمی، حرفه ای با میانگین 47.40 درصد، پائین تر از میانگین جامعه است. معنی داربودن این یافته ها، از طریق آزمون t تک نمونه ای، تأیید شد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی هوش هیجانی و تیپ های شخصیتی با سلامت روان دانشجو معلمان صورت گرفت. طرح پژوهش غیر آزمایشی و از نوع همبستگی است. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجومعلمان مقطع کارشناسی رشته علوم تربیتی پردیس فاطمه زهرا (اصفهان) به تعداد 70 نفر بوده است. که از بین آن ها بر اساس فرمول کوکران تعداد 60 نفر از دانشجومعلمان دختر به روش نمونه گیری تصادفی ساده، انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه های سلامت عمومی(GHQ-28)، پرسشنامه هوش هیجانی سیبر یا شرینگ و آزمون تیپ های شخصیتی آیزنک استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها ازآمار توصیفی( فراوانی، نمودار) و استنباطی(آزمون خی دو پیرسن) و نرم افزار SPSS21 استفاده به عمل آمد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد بین علایم افسردگی و هوش هیجانی دانشجومعلمان، هم چنین علایم اضطراب و بی خوابی و هوش هیجانی دانشجومعلمان رابطه ی مثبت وجود دارد.(سطح معناداری رابطه ی متغیرها به ترتیب 00/0و 004/0 به دست آمد که از 005/0 کمتر است). اما بین علایم اضطراب، اختلال خواب و افسردگی درون گرایان و برون گرایان رابطه ی معنادار وجود ندارد(سطح معناداری رابطه متغیر ها به ترتیب 100/0 و 734/0 می باشد که از 005/0 بیشتر است). بنا به نتایج بدست آمده هوش هیجانی مولفه ای مهم در پیش بینی سلامت روان می باشد. بنابراین راهکار های تقویت آن باید مورد مطالعه قرار گیرد.

پژوهش حاضر به منظور تعیین اثربخشی آموزش بازسازی شناختی در اصلاح سبک های اسنادی دانش آموزان دبیرستانی انجام شده است. روشِ این مطالعه نیمه آزمایشیْ طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه آماریْ کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه در شهر اصفهان بودند که نمونه ها به صورت تصادفی، خوشه ای و مرحله ای انتخاب شدند و حجم نمونه سی تن از دانش آموزانی بودند که سبک اسنادی منفی غربال گری داشتند و به صورت تصادفی در دو گروه پانزده نفریِ آزمایشی و کنترل جایگزین شدند. در طی هشت جلسه نوددقیقه ای به گروه آزمایشی، آموزش بازسازی شناختی دادند و آن ها را با پرسشنامه سبک اسنادی آزمودند و ارزیابی کردند. آن گاه داده های آماری را با استفاده از روش تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل کردند. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد تفاوت معناداری میان میانگین گروه کنترل و آزمایش وجود دارد (0005/0p<) و میزان اندازه اثر آن 47درصد از کل واریانس را تبیین کرد. بنابراین، نگارندگان این مقاله به این نتیجه رسیدند که آموزش بازسازی شناختیْ باعث افزایش اسنادهای مثبت و کاهش اسنادهای منفی شده است.

هدف اصلی پژوهش، بررسی وضعیت همخوانی برنامه های درسی قصدشده و اجراشده دروس تربیتی کارشناسی آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان است. روش پژوهش بر اساس هدف کاربردی و براساس روش گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه دانشجومعلمان و استادان رشته علوم تربیتی است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای و براساس جدول کرجسی و مورگان  نمونه ای به حجم 30 مدرس دروس تربیتی با حداقل پنج سال سابقه تدریس و 220 دانشجومعلم رشته آموزش ابتدایی از 8 پردیس دانشگاه فرهنگیان در سطح کشور انتخاب شد. وضعیت برنامه درسی اجراشده با استفاده از شش پرسشنامه محقق ساخته و فرم سیاهه رفتار تدریس مدرسان بررسی شد. داده های      جمع آوری شده با کمک شاخص های آمار توصیفی و آمار استنباطی تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد میزان همخوانی مؤلفه های اهداف، محتوا، راهبردهای یاددهی-یادگیری و شیوه ارزشیابی برنامه درسی قصدشده با برنامه درسی اجراشده از دیدگاه استادان در حد متوسط و از دیدگاه دانشجومعلمان و نتایج حاصل از سیاهه رفتار کمتر از حد متوسط بوده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش توسعه حرفه ای و توانمندسازی مدرسان دانشگاه  فرهنگیان بر ادراک دانشجویان از کیفیت تدریس است. روش تحقیق توصیفی و همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان دانشگاه فرهنگیان یزد به تعداد 718 نفر است که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 250 نفر تعیین شد و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفیِ ساده، پرسشنامه بین دانشجویان توزیع شده است. ابزار گردآوری اطلاعات سه پرسشنامه شاملِ پرسشنامه محقق ساخته توسعه حرفه ای، پرسشنامه توانمندسازی حرفه ای اسپریتزر (1995) و پرسشنامه ادراک از کیفیت تدریس سراج (2003) است. برای تجزیه و تحیل از مدل، معادلات ساختاری با نرم افزار لیزرل استفاده شد. نتایج نشان می دهد توسعه حرفه ای تأثیر مثبت و معناداری بر توانمندسازی و ادراک از کیفیت تدریس دارد. توانمندسازی تأثیر مثبت و معناداری بر ادراک از کیفیت تدریس دارد. توسعه حرفه ای به صورت غیرمستقیم از طریق توانمندسازی تأثیر غیرمستقیم مثبت و معنادار بر ادراک دانشجویان از کیفیت تدریس دارد. در مجموع، یافته های پژوهش بر نقش توسعه حرفه ای و توانمندسازی مدرسان دانشگاه فرهنگیان بر ادراک دانشجویان از کیفیت تدریس تأکید می کنند.

مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش چندرسانه ای نماز بر کسب مهارت های شناختی، عاطفی و روانی حرکتی نماز در دانش آموزان دختر پایه سوم ابتدایی انجام شده است. روش پژوهش شبه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه آماری این مطالعه را همه دانش آموزان دختر پایه سوم دوره ابتدایی مدارس ناحیه یک شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 1396-97 تشکیل داده است و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس دو کلاس از یک مدرسه برگزیده شد و به طریق واگذاری تصادفی در دو گروه 30 نفری آزمایش و گواه، جایگزین شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است. روایی صوری و محتوایی را متخصصان موضوع تأیید کرده اند و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه شده است. نخست این پرسشنامه ها برای پیش آزمون بر روی افراد دو گروه اجرا شد، سپس گروه آزمایش به مدت ده جلسه یک ساعته و طی 35 روز آموزش چندرسانه ای نماز را دریافت کرد. پس از اتمام آموزش، از هر دو گروه دوباره آزمون گرفته شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و با روش تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شده است. یافته ها نشان می دهد تفاوت معناداری در سطح (01/0 >P) در میانگین نمرات مهارت های شناختی، عاطفی و روانی حرکتی گروه آزمایش در پس آزمون وجود دارد. باتوجه به نتایج به دست آمده، می توان آموزش مبتنی بر چندرسانه ای نماز را روشی مناسب و مؤثری در کسب مهارت های شناختی، عاطفی و روانی حرکتی نماز         دانش آموزان قلمداد کرد.

هدف پژوهش حاضر شناسایی و معرفی مؤلفه ها و عوامل مؤثر بر توسعه خودمدیریتی در دانش آموزان پایه ششم مدارس ابتدایی شهر شیراز بود. پژوهش حاضر با رویکرد آمیخته، از نوع اکتشافی انجام گرفت. پژوهش در دو مرحله کیفی و کمّی اجرا شد. بخش کیفی با به کارگیری روش تحلیل محتوا، و بخش کمّی با روش توصیفی- پیمایشی انجام گرفته است. مشارکت کنندگان در بخش کیفی، متخصصان و پژوهشگران حوزه مدیریت و علوم تربیتی بودند که به روش هدفمند و با معیار اشباع داده ها انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه بود. جامعه آماری در بخش کمّی شامل همه دانش آموزان پایه ششم ابتدایی شهر شیراز بود که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، 400 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کمی پرسشنامه بود. یافته ها، در چهار مؤلفه خانواده، محیط آموزشی، برنامه ریزی و مهارت های اجتماعی به عنوان پیش سازمان دهنده طراحی شد. هر یک از این مؤلفه ها زیرمؤلفه هایی دارند که در توسعه خودمدیریتی مؤثرند. در نهایت، وضعیت خودمدیریتی در بین دانش آموزان براساس مدل پیشنهادی، مناسبی نبود. ولی از نظر نمونه مورد مطالعه، مدل خودمدیریتی با وضعیت موجود تناسب خوبی دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش گروهی طرحواره های شناختی بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان ناسازگار دختر دبیرستانی شهر کرمان انجام گرفت. طرح این پژوهش آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانش آموزان دختر دبیرستانی دوره دوم شهر کرمان بود. به روش تصادفی 30 دانش آموز از بین دانش آموزانی که براساس نظر مشاوران مدرسه ناسازگاری مکرر در مدرسه داشتند، انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل هر یک، 15 نفر تقسیم شدند. هر دو گروه در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون به مقیاس سازگاری اجتماعی کالیفرنیا پاسخ دادند. پس از انتخاب نمونه، برای گروه آزمایش طرحواره های شناختی به شیوه گروهی به مدت 10 جلسه دوساعتی به صورت هفتگی اجرا شد و گروه کنترل در این مدت مداخله ای دریافت نکردند. داده ها با روش های آماری نظیر میانگین، انحراف استاندارد و تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد آموزش گروهی طرحواره های شناختی بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان دختر دبیرستانی شهر کرمان در سطح اطمینان 99 درصد تأثیر دارد. براساس نتایج، آموزش تکنیک های طرحواره های شناختی به دانش آموزان و دانشجویان می تواند گام مؤثری در بهبود سلامت روانی و جسمانی آنان داشته باشد.

مطالعه حاضر بخشی از ارزشیابی دوره ای برنامه درسی فارسی دوره اول ابتدایی از برنامه درسی قصد شده تا اجراشده و سپس، برنامه درسی کسب شده است. هدف این مطالعه در پی شناخت روند آموزش خط تحریری، آسیب های احتمالی کاربرد آن است و اینکه مهم ترین عوامل به وجودآورنده آن کدامند، ماهیت ِپژوهش در زمینه آموزش خط تحریری در چارچوب طرح ارزشیابی دوره ای برنامه درسی فارسی دوره اول ابتدایی تعریف شده، و ارزشیابی انجام شده از نوع کاربردی است. ارزشیابی دوره ای روندی ارزشیابانه را از برنامه درسی قصدشده تا برنامه درسی کسب شده می پیماید و مهم ترین کاستی ها و نقاط ضعف و قوت را بین این برنامه های درسی در پایه های اول تا سوم دوره ابتدایی مشخص می کند. در مراحل مختلف برای گرداوری داده ها از ابزارهای مختلفی چون کاربرگ معلمان گزارشگر، مشاهده، مصاحبه، نگرش سنج و آزمون استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد اکثر کودکان در به کارگیری خط تحریری به مرور دچار مشکل می شوند و نوعی دوگانگی با خط نسخ ایجاد می کند. خط تحریری شیب دار است، نیاز به الگو دهی و تمرین قابل توجه خارج از کلاس دارد، در حد توان کودک نیست و شروع استفاده از خط تحریری از پایه های بالاتر از اول باشد. در برنامه درسی تدوین شده فارسی دوره ابتدایی و همخوانی با آن در برنامه درسی اجراشده از نظر آموزش دستخط و الگوگیری خط تحریری، کاستی شایان توجهی وجود دارد. موقعیت های مناسب آموزش خط تحریری ایجاد نمی شود و دانش آموزان به سمت خوانا نویسی و زیبانویسی نمی توانند هدایت شوند. اکثر معلمان د ربه کارگیری و الگودادن خط تحریری تسلط کافی ندارند. طراحی الگوی راهنما و برگزاری دوره های کامل آموزشی خط تحریری برای همه معلمان دوره اول ابتدایی بسیار حیاتی است.

هدف از پژوهش، بررسی رابطه هوش استراتژیک مدیران با عملکرد شغلی و موفقیت سازمانی کارکنان از دیدگاه کارکنان و اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان بود. روش پژوهش توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل همه کارکنان و اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان و پردیس ها و مراکز استان تهران به تعداد 800 نفر بودند. نمونه ای به صورت طبقه ای تصادفی برابر 260 نفر انتخاب شد. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش، از سه پرسشنامه استاندارد هوش استراتژیک بخیت و همکاران (1394)، عملکرد شغلی پاترسون (2003) و موفقیت سازمانی نکویی مقدم، بهزادی گودری و کشاورزی (1388) استفاده شد. برای تحلیل داده ها آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر اجرا شد. نتایج پژوهش نشان داد بین هوش استراتژیک مدیران با عملکرد شغلی کارکنان دانشگاه فرهنگیان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد (88/0r=)، بین هوش استراتژیک مدیران با موفقیت سازمانی کارکنان دانشگاه فرهنگیان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد (75/0r=). بین پنج مؤلفه آینده نگری، تدوین چشم انداز، تفکر سیستمی، ایجاد انگیزه و ایجاد مشارکت با عملکرد شغلی و موفقیت سازمانی کارکنان دانشگاه فرهنگیان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. بنابراین، مدیران و سیاست گذاران دانشگاه فرهنگیان می توانند با توجه ویژه به ابعاد هوش استراتژیک در سطح سازمان، زمینه را برای بهبود عملکرد و موفقیت شغلی کارکنان فراهم کنند و با عنایت به کارکنان و همراستاکردن آن ها در جهت اهداف و فرهنگ سازمانی، سازمان ها را در رسیدن به اهداف خود یاری رسانند.

این مقاله با هدف بررسی اثربخشی آموزش بالینی بر بهبود عملکرد دانشجومعلمان در فرایند کارورزی انجام گرفت. روش پژوهش از نوع نیمه تجربی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل 160 نفر از دانشجومعلمان کارورز ترم 7 و 8 دانشگاه فرهنگیان کرمان بودند. بر اساس ملاک های ورود به مداخله تعداد 80 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب و با توجه به وجود دو جنسیت دختر و پسر، اعضای نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه ای در دو گروه 40 نفری آزمایش و کنترل گمارده شدند. جهت دست یابی به اهداف پژوهش، دانشجومعلمان گروه کنترل به مدت دو نیم سال تحت برنامه آموزشی معمول و دانشجویان گروه آزمون نیز تحت شرایط آموزش بالینی، دوره ی کارورزی را پشت سر گذاشتند. ابزار پژوهش آزمون محقق ساخته ای بود که برای تعیین روایی آن از روایی محتوایی و جهت تعیین پایایی از روش ضریب دشواری و تمیز استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که کاربرد آموزش بالینی توانسته در به بود تربیت حرفه ای دانشجومعلمان به طور معناداری مؤثر واقع شود.  

شهروندی از مهم ترین مفاهیم اجتماعی است که به منظور کمک به شناخت بهتر جامعه، روابط درونی آن و هدایت کنش ها و رفتارها خلق شده است و «حقوق شهروندی» علیرغم قدمتی که در تمدن های بشری داشته، اصطلاح جدیدی است که گستره وسیعی از حوزه های زندگی افراد از جمله حیطه های سیاسی، امنیتی، قضایی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را در بر می گیرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل وضعیت حقوق شهروندی در دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه که به شکل هدفمند مورد بررسی قرار گرفت، دانشجومعلمان حاضر در سه پردیس شهید مفتح، نسیبه و مرکزشهدای مکه در استان تهران بودند که بر اساس آمار استانی در سال تحصیلی 98-97 تعداد آنها 1948 نفر بود. حجم نمونه براساس فرمول کوکران 320 تعیین گردید که از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته 28 گویه ای با طیف پنج گزینه ای لیکرتی استفاده گردید. پس از تأیید روایی پرسشنامه توسط ده نفر از اساتید حوزه علوم تربیتی، پایایی ترکیبی آن 90/0 محاسبه شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار Spss24 و Smart-PLS با استفاده از آمار توصیفی و معادلات ساختاری بهره گیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد وضعیت موجود حقوق شهروندی دانشجومعلمان مورد مطالعه کمتر از حد متوسط است و هر یک از مؤلفه های «آموزشی- پژوهشی»، «سیاسی»، «فرهنگی- اجتماعی»، «صنفی- رفاهی» و «انضباطی» به ترتیب در وضعیت «حقوق شهروندی» سهم دارند؛ به طوری که این عوامل بر روی هم تقریباً 66/0 از واریانس «حقوق شهروندی» دانشجومعلمان را تبیین می کنند.

شواهد نشان می دهد که بخش عمده ای ازمشکلات فراگیران، در نتیجه عدم توجه به شایستگی روانی-اجتماعی بویژه آگاهی اجتماعی آنان است. هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین تاثیر برنامه یادگیری اجتماعی – هیجانی جامع بر آگاهی اجتماعی دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان آذربایجان شرقی بود. روش پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجو معلمان دختر و پسر دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی 97-96 بود. با توجه به نوع روش تحقیق، نمونه پژوهش با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شد، به این صورت که، از بین کلاس های دانشگاه فرهنگیان چهار کلاس (دو کلاس دختر و دو کلاس پسر) انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و دو گروه کنترل تقسیم شدند، گروه های آزمایش طی6 جلسه (5/1 ساعته) با برنامه یادگیری اجتماعی- هیجانی جامع آموزش دیدند و گروه های کنترل آموزشی دریافت نکردند. برای جمع آوری اطلاعات، از بعد آگاهی اجتماعی پرسشنامه کفایت اجتماعی– روانی تام استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس یک راهه انجام گرفت. نتایج نشان داد که آموزش برنامه یادگیری هیجانی– اجتماعی جامع بر آگاهی اجتماعی دانشجویان دختر و پسر گروه آزمایش تاثیر معنی داری داشته است، اما بین گروه های آزمایش تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتایج این تحقیق اثربخشی آموزش برنامه یادگیری هیجانی– اجتماعی جامع بر آگاهی اجتماعی دانشجومعلمان را مورد تایید قرار داد.

در سال های اخیر، جهان با بیماری کرونا مواجه شد که یکی از پیامدهای آن، برگزاری کلاس های دانشگاه ها به صورت مجازی بود؛ امری که بدون آمادگی کامل قبلی دانشگاه ها، اساتید و دانشجویان رخ داد و نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهایی را به دنبال داشت. پژوهش حاضر با هدف بررسی فرصت ها و تهدیدهای آموزش مجازی در دوران همه گیری کرونا از دیدگاه دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان با بهره گیری از مدل swot- که عبارت است از سرواژه های لاتین قوت، ضعف، فرصت، تهدید - صورت گرفته است. جامعه پژوهش مشتمل بر کلیه دانشجومعلمان پردیس فاطمه زهرا دانشگاه فرهنگیان و نمونه پژوهش شامل 22 دانشجومعلم پردیس فاطمه زهرا می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی است و با رویکرد کیفی انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، مصاحبه ساختارمند و روش تحلیل داده ها، روش تحلیل مضمون بوده است. مدت زمان هر مصاحبه از 10 الی 25 دقیقه متغیر بود و پس از 22 مصاحبه؛ اشباع اطلاعاتی حاصل شد. به منظور بررسی اعتبار فرآیند کدگذاری، از شیوه کدگذاری مجدد برای حداقل ۲۰ درصد از مصاحبه ها استفاده شد. در فرآیند اعتبارسنجی یافته ها، با قرار دادن متن مصاحبه ها در اختیار مشارکت کنندگان، پژوهشگران به بررسی اعتبار توصیف خود از داده های مصاحبه پرداختند. با استفاده از روش های تطابق همگون یافته ها، بازخورد مشارکت کنندگان، و خبرگان غیرمشارکت کننده، از اعتبار تحلیل ها اطمینان حاصل شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که 5/86 درصد از مصاحبه شوندگان، از آموزش مجازی رضایت داشتند و بهترین نقطه قوت آموزش مجازی را، ذخیره و صرفه جویی زمان ذکر نموده و به دو مورد فرصت، یعنی کاهش آلودگی هوا و حفظ محیط زیست و جلوگیری از انتشار ویروس کرونا اشاره کردند. پرتکرارترین نقطه ضعف آموزش مجازی، اختلال در وب سایت آموزش الکترونیکی می باشد و مواردی همچون قطعی اینترنت، سرعت پایین اینترنت و هزینه اینترنت، به ترتیب از پرتکرارترین موارد در تهدیدها هستند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که تفاوت فرهنگی و شخصیتی افراد در تعیین نقاط قوت و ضعف آموزش مجازی تأثیرگذار بوده و همچنین نقش مدرس و ویژگی های شخصیتی و رفتاری او نیز در بهبود فرآیند تدریس بسیار با اهمیت اعلام شده است.

هدف مقاله حاضر ارزیابی ابعاد سواد چندفرهنگی دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان است. رویکرد پژوهش کمی و از روش پیماشی استفاده شده است. جامعه آماری شامل دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان بوده که تعداد آن ها در سال تحصیلی 1399-1398 برابر با 46819 نفر گزارش شد. روش نمونه گیری از نوع خوشه ای تصادفی بوده و برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است و تعداد کل نمونه 382 نفر لحاظ شد. گردآوری داد ه ها با پرسشنامه سنجش سواد چندفرهنگی صادقی (1397) که ابعاد سواد چندفرهنگی(دانش- نگرش و مهارت) را می سنجد، انجام شد. داده ها با روش های آمار توصیفی (میانگین، فراوانی، درصد، انحراف استاندارد و...) و آمار استنباطی مانند آزمون تی تک نمونه ای تحلیل شد. نتایج نشان داد سواد چندفرهنگی دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان در بعد دانش در سطح مطلوبی قرار دارند و در بعد نگرش چندفرهنگی در سطح متوسط بوده، اما در بعد مهارت چندفرهنگی در سطح چندان مطلوبی نیستند. مهمترین پیشنهاد برای ارتقای سواد چندفرهنگی، دانشجومعلمان در واقع، پذیرش واحترام به فرهنگ های ایرانی است.

این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی تربیت زیبایی شناختی بر تفکر انتقادی و تدریس خلاق دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی1400- 1399 انجام شد. روش پژوهش آن شبه آزمایشی در یک طرح پیش آزمون و پس آزمون بود و به شکل مطالعه موردی روی 60 نفر از دانشجویان رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان قم که به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شده بودند، اجرا گردید و بسته آموزشی تربیت زیبایی شناختی محقق ساخته نیز، طی 8 جلسه 90 دقیقه ای بر اساس رویکرد سازنده گرایی (E5) آموزش داده شد. ابزار اندازه گیری شامل دو پرسش نامه استاندارد تفکر انتقادی کالیفرنیا(1994) و تدریس خلاق چائوهانگ(2005) بود. پایایی پرسش نامه تفکر انتقادی کالیفرنیا در این مطالعه 91/0 و پایایی پرسش نامه تدریس خلاق چائوهانگ، 89/0 برآورد شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چند متغیره و نرم افزار SPSS نسخه 25 استفاده شد. نتایچ پژوهش نشان داد که بسته آموزشی تربیت زیبایی شناسی به طور معنی دار (با اطمینان 99 درصد) در بهبود تفکر انتقادی و تدریس خلاق دانشجو معلمان مؤثر بوده است. بنابراین بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می توان تربیت زیبایی شناسی را به عنوان راهبردی مناسب و کارآمد برای بهبود تفکر انتقادی و تدریس خلاق دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان در نظر گرفت.

هدف این پژوهش بررسی مزایا و معایب اجرای مجازی واحدهای آزمایشگاهی رشته آموزش شیمی دانشگاه فرهنگیان در زمان شیوع ویروس کرونا بود. پژوهش از نوع کاربردی بوده و با استفاده از روش های کمی و کیفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش تمامی دانشجومعلمان رشته آموزش شیمی دانشگاه فرهنگیان و هم چنین تمامی استادان شیمی دانشگاه فرهنگیان که تجربه آموزش واحدهای آزمایشگاهی شیمی را به صورت حضوری و مجازی داشتند، بودند. 180 دانشجومعلم و 14 استاد در فرایند پژوهش شرکت کردند. ابزار پژوهش دو پرسشنامه محقق ساخته بسته پاسخ به همراه سه سؤال بازپاسخ بود. روایی محتوایی پرسشنامه ها توسط 3 تن از اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان تایید شد. ضریب پایایی ابزار به روش آلفای کرانباخ، 87/0 به دست آمد. نتایج نشان داد بزرگ ترین عیب اجرای مجازی واحدهای آزمایشگاهی شیمی از دیدگاه شرکت کنندگان، عدم کسب مهارت های عملی و بزرگ ترین مزیت آن، صرفه جویی در زمان، کاهش هزینه های خرید، کاهش مصرف مواد شیمیایی و آلودگی کمتر محیط زیست و ایمنی بیشتر بود. بیشتر شرکت کنندگان تنها راه جبران کمبودهای آموزش مجازی واحدهای آزمایشگاهی را برگزاری حضوری این واحدها دانستند. در مقوله های پژوهش، بین استادان زن و مرد و هم چنین در بین دانشجویان به تفکیک سال ورودی و جنسیت تفاوت معنی داری مشاهده نشد.

پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ نوع داده ها، کیفی است. این پژوهش با هدف بررسی نقش معلمان راهنما و ایجاد انگیزه در دانشجو معلمان انجام شد. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته و عمیق استفاده شد. مشارکت کنندگان در مرحله مصاحبه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، با تکنیک گلوله برفی با رسیدن به سطح اشباع نظری(تعداد 25 نفر) و از بین استادان دانشگاه فرهنگیان(4 نفر)، دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان(19 نفر) و معلمان راهنما(2 نفر) انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد. نتایج نشان داد که: معلمان راهنما تاثیر بسزایی در ایجاد انگیزه در دانشجومعلمان دارند. عوامل مختلفی از جمله عوامل روانشناختی، صلاحیت های حرفه ای، عناصر موثر در کارورزی، ویژگی های رفتاری، نگرش مثبت به دانشجومعلم، تعامل سازنده، ارتقا بخشی و توانمند سازی در ایجاد انگیزه و عواملی از جمله موانع رفتاری، موانع ارتباطی، نقاط منفی معلم راهنما، خطورات ذهنی و فکری معلم راهنما، در از بین بردن انگیزه دانشجومعلمان دخالت دارد. یکی از عوامل از بین بردن انگیزه، موانع رفتاری است. در این بعد نشانگرهایی از جمله: دادن اطلاعات قطره چکانی، عدم انگیزه، عدم آگاهی از سرفصل های کارورزی و شرح وظایف دانشجو معلمان، ممانعت و سنگ اندازی، همراه نبودن، بخیل بودن در ارائه و بیان تجربیات و راهکارها، شناسایی شدند.

هدف پژوهش حاضر، مطالعه تجارب کسب شده دانشجومعلمان از برنامه درسی روایت پژوهی بود. این پژوهش به شیوه کیفی و از طریق روش پدیدارشناسی انجام گرفت. سؤال اصلی پژوهش این بود که دانشجومعلمان از طریق برنامه درسی روایت پژوهی، چه تجاربی کسب کرده اند. جامعه پژوهش، دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید باهنر همدان (ترم 4 رشته آموزش ابتدایی) بودند که در مرحله اجرای طرح از میان این گروه، به صورت هدفمند یک گروه 42 نفره به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده بودند و به مدت یک نیمسال با استفاده از برنامه درسی روایت پژوهی طراحی شده آموزش دیدند. در این مرحله، تجارب کسب شده دانشجومعلمان از طریق مشاهده، مصاحبه و بررسی پروژه های روایتی آن ها مورد مطالعه قرار گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون نشان داد از طریق الگوی برنامه درسی روایت پژوهی، دانشجومعلمان، تجارب متنوعی در حوزه دانشی (دانش محتوایی، دانش تربیتی، دانش فناورانه، دانش محتوایی تربیتی، دانش محتوایی تربیتی فناورانه)، و در حوزه مهارتی (دانش تربیتی در عمل، دانش محتوایی تربیتی در عمل، دانش محتوایی تربیتی فناورانه در عمل) کسب کردند؛ همچنین، در حوزه نگرشی، نگرش آن ها نسبت به تدریس، یادگیری و یادگیرنده بهبود یافت. به طور کلی، دانشجومعلمان در سه حوزه دانشی، مهارتی و نگرشی، تجارب با ارزشی کسب کردند. یافته های حاصل از این مطالعه می تواند در برنامه ریزی توسعه حرفه ای دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان مورد استفاده قرار گیرد.