توانمندسازی حرفه ای

توانمندسازی منابع انسانی کلید توسعه و پیشرفت سازمان های آموزشی در مواجهه با تغییرات جهانی است. از معلم به عنوان مهم ترین عامل تغییر در آموزش وپرورش یادشده است. دانشگاه فرهنگیان، به عنوان دانشگاهی نوپا، در تربیت، آماده سازی و توانمندسازی معلمان، متناسب با ارزش های اسلامی و نیازهای جامعه، برای ورود به عرصه تعلیم وتربیت در چشم انداز آینده، نقشی اساسی ایفا می کند. هدف اصلی پژوهش ارائه مدل توانمندسازی حرفه ای معلمان در چشم انداز آینده است. روش تحقیق از نوع کیفی است. جامعه آماری پژوهش عبارت است از اسناد فرادستی، استادان دانشگاه فرهنگیان استان گلستان که از نمونه گیری هدفمند استفاده شده است. داده ها با بهره گیری از تحلیل محتوای کیفی از اسناد بالادستی و ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته با 26 نفر از استادان جمع آوری شد. بر اساس نتایج حاصله، مدل استخراجی 63 شاخص، 19 مؤلفه و 6 بعد برای توانمندسازی حرفه ای معلمان در چشم انداز آینده دارد. ابعاد شامل محتوای برنامه درسی و آموزشی (چهار مؤلفه)، سواد دیجیتالی (سه مؤلفه)، اخلاق و بصیرت دینی (سه مؤلفه)، بهسازی کارورزی (دو مؤلفه)، ساختار سازمانی (چهار مؤلفه) توسعه دانش و مهارت های حرفه ای معلم (سه مؤلفه)، در دانشگاه فرهنگیان شناسایی شدند. ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های حاصل از مدل توانمندسازی حرفه ای می تواند زمینه ساز ارتقای کیفی معلمان در چشم انداز آینده دانشگاه فرهنگیان باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش گروهی طرحواره های شناختی بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان ناسازگار دختر دبیرستانی شهر کرمان انجام گرفت. طرح این پژوهش آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانش آموزان دختر دبیرستانی دوره دوم شهر کرمان بود. به روش تصادفی 30 دانش آموز از بین دانش آموزانی که براساس نظر مشاوران مدرسه ناسازگاری مکرر در مدرسه داشتند، انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل هر یک، 15 نفر تقسیم شدند. هر دو گروه در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون به مقیاس سازگاری اجتماعی کالیفرنیا پاسخ دادند. پس از انتخاب نمونه، برای گروه آزمایش طرحواره های شناختی به شیوه گروهی به مدت 10 جلسه دوساعتی به صورت هفتگی اجرا شد و گروه کنترل در این مدت مداخله ای دریافت نکردند. داده ها با روش های آماری نظیر میانگین، انحراف استاندارد و تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد آموزش گروهی طرحواره های شناختی بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان دختر دبیرستانی شهر کرمان در سطح اطمینان 99 درصد تأثیر دارد. براساس نتایج، آموزش تکنیک های طرحواره های شناختی به دانش آموزان و دانشجویان می تواند گام مؤثری در بهبود سلامت روانی و جسمانی آنان داشته باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی دیدگاه فارغ التحصیلان دانشگاه فرهنگیان از میزان کارآمدی درس کارورزی در افزایش توان حرفه ای دانشجومعلمان بود. پژوهش از نوع کیفی و با روش پدیدارشناسی اجرا شد. اطلاعات مصاحبه های نیمه ساختارمند گردآوری شد. بر این اساس، از بین فارغ التحصیلان سال های 1398 و 1399 کارشناسی آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان، 20 نفر به صورت هدفمند انتخاب شدند. تحلیل مصاحبه ها، با الگوی هفت مرحله ای کلایزی (1978) و سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. یافته ها در 5 بعد: «محتوای برنامه درسی کارورزی، توسعه دانش ها و مهارتهای حرفه ای»، «تقویت سواد دیجیتالی»، «تقویت اخلاق حرفه ای» و «تقویت ساختار سازمانی » نشان دادکارورزی توان حرفه ای دانشجومعلمان را با مشارکت و تعامل فعال بین مدارس و دانشگاه، همکاری اساتید و معلمان راهنمای مجرب، فعالیت دانشجومعلمان در مدرسه و کلاس، تقویت سواد رسانه ای و فناوری اطلاعات، کسب دانشها و مهارتهای علمی و پژوهشی مورد نیاز معلمی، کسب فضائل اخلاقی افزایش داده و به تدریج آنان را برای ورود به عرصه معلمی در مدرسه تقویت می کند.

این تحقیق با هدف شناسایی نیازهای آموزشی و ملزومات برگزاری دوره های آموزشی برای اعضای هیئت علمی انجام شد. روش انجام این تحقیق به شیوه توصیفی با رویکرد پیمایشی بود. جامعه آماری 168 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان بود که از بین آنها نمونه ای 71 نفری به صورت تصادفی انتخاب شد. رضایت بیشتر پاسخگویان از کیفیت دوره های آموزشی برگزار شده در حد متوسط قرار داشت. حدود 79 درصد پاسخگویان شیوه «نیازسنجی و نظرخواهی از اعضای هیئت علمی» را به عنوان مبنای برگزاری دوره ها مناسب دانسته اند. مهم ترین نیازهای آموزشی نیز عبارت بود از: «اصول و فنون آموزش کارآفرینی»، «آشنایی با نظام های آموزش دانشگاهی برتر در سطح بین المللی»، «اصول و فنون توسعه حرفه ای خودگردان» و «کاربرد روان شناسی در آموزش و یادگیری». بر اساس یافته های تحقیق، استفاده از مدرسان توانمند و شناخته شده و باتجربه در رسانش مطالب و برقراری ارتباط مؤثر و ارتقای کیفیت دوره ها به لحاظ نوآوری و کاربردی بودن محتوا ازجمله راهکارهای جلب مشارکت فعال اعضای هیئت علمی در دوره های آموزشی است.