دانشگاه بیرجند

هدف: هدف بررسی میزان تأثیر مهارت های سواد اطلاعاتی بر باور خودکارآمدی دانشجویان دانشگاه بیرجند است. روش: روش پژوهش پیمایشی است و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه شامل 51 سؤال بسته و در سه قسمت است. جامعه آماری شامل دانشجویان مشغول به تحصیل در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در دانشگاه بیرجند و مجموعاً 3635 نفر بودند که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی، 350 نفر به عنوان نمونه تعیین شدند. یافته ها: ارتباط مثبت و قوی میان سطوح مهارت های سواد اطلاعاتی و باور خودکارآمدی دانشجویان وجود داشت. ابعاد مکان یابی، دسترسی به اطلاعات و ارزیابی اطلاعات بر مؤلفه خودکارآمدی تأثیرگذار بود. میانگین باور خودکارآمدی دانشجویان زن بالاتر از میانگین مربوط به دانشجویان مرد و میانگین باور خودکارآمدی حاصل از سواد اطلاعاتی دانشجویان کارشناسی ارشد بالاتر از دانشجویان کارشناسی بود. بین خودکارآمدی حاصل از سواد اطلاعاتی دانشجویان حوزه های تحصیلی مختلف تفاوت معناداری وجود داشت و میانگین حوزه علوم انسانی بالاتر بود. بین مهارت های سواد اطلاعاتی دانشجویان با کسب خودکارآمدی آن ها رابطه معنا داری وجود داشت و به ترتیب ابعاد مکان یابی اطلاعات و ارزیابی اطلاعات بیش ترین تأثیر و همچنین بعد به کارگیری اطلاعات کمترین تأثیر را بر ابعاد خودکارآمدی داشتند. نتایج می تواند در بها دادن به سواد اطلاعاتی دانشجویان در دانشگاه مورد توجه کتابداران و اساتید قرار گیرد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر سنجیدن میزان فقر اطلاعاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه بیرجند در چهار شاخص آن (اضافه بار اطلاعاتی، خلأ اطلاعاتی، نابرابری اطلاعاتی و شکاف دیجیتال) و همچنین نقش جهانی شدن در فقر اطلاعاتی از نظر آنان می باشد. روش : این پژوهش پیمایشی-کاربردی است که جامعه آماری آن را دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه بیرجند مشغول به تحصیل در نیمسال دوم سال ۹۳-۱۳۹۲ تشکیل می دادند. نمونه گیری به روش تصادفی طبقه ای غیر نسبتی انجام گرفت که بر این اساس تعداد نمونه ۱۲۰ نفر انتخاب شد. برای اجرای این پژوهش از دو پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. یافته ها: میزان فقر اطلاعاتی دانشجویان به طورکلی بالاتر از حد متوسط بود؛ اما میزان فقر اطلاعاتی در شاخص های مختلف فقر اطلاعاتی متفاوت بود. بیش ترین میزان فقر اطلاعاتی در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی مربوط به شاخص نابرابری اطلاعاتی بود و بعد از آن شکاف دیجیتال و خلأ اطلاعاتی قرار داشتند و میزان اضافه بار اطلاعاتی کمتر از حد متوسط بود. در بحث مربوط به نقش جهانی شدن در تغییر میزان فقر اطلاعاتی از نظر دانشجویان مشخص شد جهانی شدن نقشی در کاهش و یا افزایش دو شاخص اضافه بار اطلاعاتی و نابرابری اطلاعاتی نداشت؛ اما باعث کاهش دو شاخص خلأ اطلاعاتی و شکاف دیجیتال می شود.

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش سبک های تفکر با جهت گیری ارزشی به آرشیوسازی رقمی منابع شخصی در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه بیرجند است. روش/رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نوع توصیفی-همبستگی است. روش گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته جهت گیری ارزشی به آرشیوسازی رقمی منابع شخصی و پرسش نامه استاندارد سبک های تفکر است. برای بررسی روایی صوری پرسش نامه محقق ساخته ازنظر متخصصان و برای روایی سازه آن از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش تمامی اعضای هیئت علمی دانشگاه بیرجند با تعداد 324 نفر است. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 176 نفر تعیین شده است. یافته ها و نتیجه گیری: یافته ها حاکی از آن است که سبک های تفکر، در پیش بینی جهت گیری های ارزشیِ احساسی-عاطفی و به اشتراک گذاری در آرشیوسازی رقمی نقشی معنی دار ندارد. نتایج همچنین نشان داد که سبک های تفکر قانون گذاری، اجرایی، و تک سالاری در پیش بینی جهت گیری ارزشی مدرکی، و سبک های تفکر قانون گذاری، مرتبه سالاری، و کلی در پیش بینی جهت گیری ارزشی تاریخی در سطح p<0/01 نقشی معنی دار دارد. سبک های تفکر قانون گذاری، اجرایی، و درونی نیز در پیش بینی جهت گیری ارزشیِ میراث شخصی در سطح p<0/01 نقشی معنی دار دارد. براساس نتایج این پژوهش پیش بینی این که کدام یک از سبک های تفکر در جهت گیری های ارزشی در آرشیوسازی رقمی منابع شخصی اعضای هیئت علمی نقش دارند، می تواند به حرفه مندان و محققان درزمینه پژوهش و مطالعه رفتار اطلاعاتی افراد در آرشیوسازی شخصی کمک شایانی بکند.

هدف این پژوهش، شناسایی و اولویت بندی راهکارهای توسعه ورزش همگانی درمیان دانشجویان دانشگاه بیرجند بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 8246 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه بیرجند در سال 1395 بود که با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه آماری برابر با 370 نفر برآورد شد. این پژوهش ازنوع کاربردی بود که به روش پیمایشی اجرا شد. پس از تأیید روایی محتوایی پرسش نامه توسط هشت تن از اساتید مدیریت ورزشی، پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. راهکارهای توسعه ورزش همگانی درمیان دانشجویان دختر دانشگاه بیرجند به روش کیفی شناسایی شدند و سپس، با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری و به وسیله آزمون فریدمن تجزیه وتحلیل شدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار پی.ال.اس. و اس.پی.اس.اس. نسخه 22 استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که راهکارهای توسعه ورزش همگانی دربین دانشجویان دختر دانشگاه بیرجند، به ترتیب راهکارهای اقتصادی، مدیریتی، فرهنگی، زیرساخت ها و امکانات، پژوهشی و آموزشی هستند؛ بنابراین، لازم است که با نهادینه سازی فرهنگ ورزش همگانی، طراحی برنامه های تفریحی و ورزشی لازم و حمایت مالی از ورزش همگانی دانشجویان، درجهت توسعه ورزش همگانی درمیان دانشجویان دختر دانشگاه بیرجند تلاش شود.

پژوهش حاضر، با هدف بررسی نقش باورهای ارتباطی در هم آفرینی با میانجی گری سبک های مدیریت تعارض در اعضای هیئت علمی دانشگاه بیرجند انجام گرفته است. روش پژوهش، توصیفی - همبستگی و جامعه آماری شامل تمامی اعضای هیئت علمی دانشگاه بیرجند در سال تحصیلی 99-98 به تعداد 322 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی، تعداد 240 پرسشنامه به صورت تصادفی ساده توزیع شد و 207 پرسشنامه مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. برای سنجش هم آفرینی، از پرسشنامه ی طاهرپور و همکاران (1394)، برای سنجش باورهای ارتباطی از پرسشنامه محقق ساخته و برای سنجش سبک های مدیریت تعارض از پرسشنامه رابینز (1998) استفاده شد. ضریب پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب برابر با 95/0، 82/0 و 80/0 برآورد گردید. یافته ها نشان داد که باور به تخریب کنندگی مخالفت و تفاوت های جنسیتی نقش پیش بینی کننده ای در هم آفرینی داشتند و با وجود آنها هم آفرینی اعضای هیئت علمی کاهش می یافت. باورهای ارتباطی پیش بینی کننده هر سه سبک مدیریت تعارض بودند. سبک های مدیریت تعارض نیز پیش بینی کننده هم آفرینی و ضریب ارتباط آنها معنی دار بود. همچنین الگوهای مفهومی پژوهش از برازش لازم برخوردار بودند و سبک های مدیریت تعارض نقش میانجی گری ایفا می کردند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل رابطه بین مهارت های رهبری پایدار و مؤلفه های هم آفرینی با نقش میانجی اعتماد شناختی از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه بیرجند انجام گرفت. طراحی/روش شناسی/رویکرد: روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه بیرجند در سال تحصیلی 98-99 به تعداد 323 نفر بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 230 نفر انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسش نامه محقق ساخته مهارت های رهبری پایدار با پایایی 93/0، پرسشنامه هم آفرینی طاهرپور با پایایی 95/0 و پرسشنامه اعتماد شناختی یانگ و ماس هولدر با پایایی 80/0 استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه محقق ساخته توسط متخصصان تایید شد و روایی سازه نیز با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مورد تایید قرار گرفت. ضریب پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده ها در سطح توصیفی و سطح استنباطی انجام گرفتند. یافته های پژوهش: مقایسه ضرایب استاندارد مستقیم با ضرایب استاندارد غیرمستقیم نشان داد که اعتماد شناختی نقش میانجی ایفا می کند. با توجه به ضریب استاندارد 47/0 در سطح خطای کوچکتر از 01/0، مهارت های رهبری پایدار پیش بینی کننده هم آفرینی بود و همچنین با ضریب استاندارد 60/0 اعتماد شناختی را پیش بینی می کرد. ضریب استاندارد اعتماد شناختی و هم آفرینی نیز 24/0 و معنی دار بود. در خصوص الگوی پیشنهادی پژوهش روابط بررسی گردید و الگو از برازش لازم برخوردار بود. پیامدهای عملی: با بهره گیری از مهارت های رهبری پایدار می توان زمینه اعتماد شناختی بین ذی نفعان را تضمین کرد و میزان هم آفرینی و اشتراک دانش و مهارت ها را ارتقاء بخشید. ابتکار یا ارزش مقاله: در این مطالعه برای اولین بار متغیر مهارت های رهبری پایدار مورد بررسی قرار گرفته است و سنجه ویژه ای برای این امر طراحی و اعتباریابی شده است. همچنین برای نخستین بار این چند متغیر به صورت یکجا در میان اعضای هیات علمی دانشگاه ها مورد بررسی قرار گرفته است. محدودیت ها: از روش های کیفی در گردآوری داده ها مانند مصاحبه استفاده نشد. اثرات نمونه گیری و خطای اندازه گیری، گستردگی آموزش عالی ایران، پر هزینه بودن جمع آوری داده ها، کمبود مطالعات انجام شده و عدم همکاری خبرگان آموزش عالی از جمله محدودیت های پژوهش حاضر بود. نوع مقاله: پژوهشی

یادگیری سازمانی از ملزومات سازمان های مدرن برای رویارویی با تغییرات فزاینده و پاسخگویی سریع به تغییرات محیطی است. تحقق معنادار یادگیری سازمانی وابسته به حضور برخی متغیرها در جهت تسهیل و گسترش آن است؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف تحلیل رابطه بین هم آفرینی و یادگیری سازمانی در بین اعضای هیأت علمی دانشگاه بیرجند انجام گرفته است. روش پژوهش از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه بیرجند در سال تحصیلی 1400-1399 به تعداد 341 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی، تعداد 210 پرسشنامه به صورت تصادفی ساده بین طبقات مختلف توزیع شد که از مجموع آن ها، 186 پرسشنامه مورد تحلیل قرار گرفته است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه هم آفرینی طاهرپور (1400) و پرسشنامه یادگیری سازمانی فام و اسوایزسزک (2006) استفاده شد. پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد و برای پرسشنامه هم آفرینی 91/0 و برای یادگیری سازمانی 94/0 برآورد شد. نتایج تحلیل نشان داد تغییرات مؤلفه های گفتگو، خطرپذیری و شفافیت پیش بینی کننده تغییرات در میزان یادگیری سازمانی می شود. یافته ها نشان داد مؤلفه گفت وگو، یادگیری سازمانی را افزایش خواهد داد؛ اما مؤلفه دسترسی، قابلیت پیش بینی تغییرات مربوط به یادگیری سازمانی را نداشت. همچنین هم آفرینی با ضریب مسیر استاندارد (81/0) و آماره t (08/9) با یادگیری سازمانی در سطح 001/0 رابطه مثبت و معنی داری دارد و الگوی مفهومی پژوهش از برازش لازم برخوردار بود. بر این اساس می توان نتیجه گرفت هم آفرینی با ایجاد گفتمان، تسهیل جریان انتشارات اطلاعات، ایجاد تدابیری برای شفافیت و انعطاف پذیری بین اعضای هیأت علمی دانشگاه، زمینه های ارتقای یادگیری سازمانی را فراهم می کند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای فرهنگ سازمانی در ارتباط بین رهبری دانش و عملکرد شغلی در کارکنان دانشگاه بیرجند انجام شده است. این پژوهش از لحاظ شیوه گردآوردی داده ها به شیوه توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان دانشگاه بیرجند به تعداد 340 نفر است که براساس فرمول کوکران، جهت دستیابی به حداقل حجم نمونه (180 نفر)، تعداد 200 پرسشنامه استاندارد به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای برحسب واحد کار توزیع شد که از این بین، تنها 191 پرسشنامه قابل استفاده بود که مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابزار سنجش متغیرهای پژوهش شامل سه پرسشنامه رهبری دانش ویتالا (2004)، عملکرد شغلی پاترسون (1970) و فرهنگ سازمانی دنیسون (2000) بود. پس از اطمینان از روایی و پایایی ابزار پژوهش، برای تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری، آزمون رگرسیون در سطح معنی داری 05/0 در محیط نرم افزارهای نرم افزارهای SPSS 25 و AMOS 24 استفاده گردید. نتایج نشان داد، فرهنگ سازمانی در رابطه رهبری دانش و عملکرد شغلی در کارکنان دانشگاه بیرجند نقش واسطه ای دارد. همچنین، نتایج حاصل از آزمون رگرسیون نشان داد، از میان مؤلفه های رهبری دانش، گرایش به یادگیری، جوّ حمایتی یادگیری و عمل در نقش الگو به ترتیب به میزان 26، 35 و 14 درصد از نمرات عملکرد شغلی کارکنان را به طور جداگانه تبیین می کنند، در حالی که حمایت از فرایند یادگیری، قادر به تبیین عملکرد شغلی کارکنان در این دانشگاه نبوده است. در مجموع نتایج نشان داد که مدل مبنی بر نقش رهبری دانش با عملکرد شغلی با توجه به متغیر میانجی فرهنگ سازمانی از برازش لازم برخوردار است.

 هدف پژوهش حاضر سنجش آمادگی اعضای هیئت علمی دانشگاه بیرجند برای پذیرش فرایند مدیریت دانش بر اساس الگوی اتخاذ فراگرد یکپارچه بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به روش پیمایشی انجام شده است. برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد که روایی آن را متخصصان و صاحب نظران تأیید کردند وبرای تعیین پایایی آن از آلفای کرونباخ (925/0) استفاده شد. جامعه آماری پژوهش، همه اعضای هیئت علمی دانشگاه بیرجند بودند. نمونه گیری به روش تصادفی طبقه ای غیر نسبتی انجام گرفت که بر این اساس حجم نمونه 160 نفر انتخاب شد. نتایج نشان داد میانگین کلی میزان آمادگی اعضای هیئت علمی دانشگاه بیرجند برای پذیرش فرایند مدیریت دانش بر اساس الگوی فراگرد اتخاذ یکپارچه بیشتر از حد متوسط (61%)، اما کمتر از حد مطلوب (80%) بود. یافته ها نشان داد میزان آمادگی جامعه پژوهش برای پذیرش فرایند مذکور بر اساس هر کدام از مؤلفه های پنج گانه الگوی پژوهش با حد مطلوب تفاوت داشته و پایین تر از آن بود. بین تمایل اعضای هیئت علمی برای پذیرش با آمادگی به طور کلی (ترکیب مؤلفه های پنج گانه) و هر کدام از مؤلفه ها به جز «ساختار سازمانی» رابطه وجود داشت. میزان نقش تمایل در آمادگی برای پذیرش مدیریت دانش نیز 35 درصد پیش بینی شد.

زمینه: دانشگاه ها در شرایط رقابتی و ناپایدار فعالیت می کنند. در این شرایط دائماً در حال تغییر، لازم است دانشگاه ها تاب آوری خود را ارتقاء دهند تا بتوانند با موقعیت های غیرمنتظره به طور مؤثر برخورد کنند، بحران ها را به خوبی مدیریت کنند و موفقیت های آینده را تضمین کنند. پژوهش های نسبتاً زیادی تاب آوری سازمانی را بررسی کرده اند ولی دانشگاه تاب آور کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در شرایط متحول شونده جامعه، دانشگاه ها برای بقاء و حفظ شرایط فعلی شان نیازمند توجه به شاخص های مورد نیاز برای تاب آوری هستند. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی ادراک دانشگاهیان از مزایا، عوامل ایجاد کننده و موانع تاب آوری دانشگاهی است. روش: طرح پژوهش کیفی با رویکرد پدیدارشناسی بود. مورد مطالعه تمامی اعضای هیأت علمی و کارکنان دانشگاه بیرجند بودند که با روش نمونه گیری هدفمند به تعداد 23 نفر (13 نفر اعضای هیأت علمی و 10 نفر کارمند) انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. پس از مصاحبه چهاردهم اشباع نظری داده ها حاصل شد اما به دلیل اعتباربخشی به داده ها فرآیند مصاحبه تا بیست و سومین نفر ادامه یافت. تحلیل داده ها با استفاده از راهبرد هفت مرحله ای Collaizi و نرم افزار MAXQDA صورت گرفت. یافته ها: در تحلیل داده ها سه محور اصلی مزایا، عوامل ایجاد کننده و موانع تاب آوری شناسایی شدند: محور مزایای تاب آوری دانشگاهی با دو مضمون اصلی، حرکت در مسیر رسالت دانشگاه و ارتقا شرایط جامعه و هشت زیر مضمون فرعی؛ محور عوامل ایجاد کننده تاب آوری دانشگاهی شامل پنج محور اصلی، ویژگی های اخلاقی و شخصیتی اعضای مجموعه، مدیریت کارآمد، عوامل برون سازمانی، عوامل فیزیکی، پیش بینی و برنامه ریزی، و بیست زیر مضمون فرعی؛ و محور موانع تاب آوری دانشگاهی با سه مضمون اصلی سطح ویژگی های فردی، سطح ویژگی های سازمانی و سطح برون سازمانی و سیزده زیر مضمون فرعی مطرح و تبیین شده است. نتیجه گیری: محورهای حاصل از این پژوهش می تواند در جهت تقویت تاب آوری دانشگاهی به کار گرفته شود. ساخت و اعتباریابی بسته آموزشی دانشگاه تاب آور برای آموزش مدیران و اعتباریابی مقیاس سنجش دانشگاه تاب آور در پژوهش های آینده توصیه می گردد.