چکیده

زمینه: دانشگاه ها در شرایط رقابتی و ناپایدار فعالیت می کنند. در این شرایط دائماً در حال تغییر، لازم است دانشگاه ها تاب آوری خود را ارتقاء دهند تا بتوانند با موقعیت های غیرمنتظره به طور مؤثر برخورد کنند، بحران ها را به خوبی مدیریت کنند و موفقیت های آینده را تضمین کنند. پژوهش های نسبتاً زیادی تاب آوری سازمانی را بررسی کرده اند ولی دانشگاه تاب آور کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در شرایط متحول شونده جامعه، دانشگاه ها برای بقاء و حفظ شرایط فعلی شان نیازمند توجه به شاخص های مورد نیاز برای تاب آوری هستند. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی ادراک دانشگاهیان از مزایا، عوامل ایجاد کننده و موانع تاب آوری دانشگاهی است. روش: طرح پژوهش کیفی با رویکرد پدیدارشناسی بود. مورد مطالعه تمامی اعضای هیأت علمی و کارکنان دانشگاه بیرجند بودند که با روش نمونه گیری هدفمند به تعداد 23 نفر (13 نفر اعضای هیأت علمی و 10 نفر کارمند) انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. پس از مصاحبه چهاردهم اشباع نظری داده ها حاصل شد اما به دلیل اعتباربخشی به داده ها فرآیند مصاحبه تا بیست و سومین نفر ادامه یافت. تحلیل داده ها با استفاده از راهبرد هفت مرحله ای Collaizi و نرم افزار MAXQDA صورت گرفت. یافته ها: در تحلیل داده ها سه محور اصلی مزایا، عوامل ایجاد کننده و موانع تاب آوری شناسایی شدند: محور مزایای تاب آوری دانشگاهی با دو مضمون اصلی، حرکت در مسیر رسالت دانشگاه و ارتقا شرایط جامعه و هشت زیر مضمون فرعی؛ محور عوامل ایجاد کننده تاب آوری دانشگاهی شامل پنج محور اصلی، ویژگی های اخلاقی و شخصیتی اعضای مجموعه، مدیریت کارآمد، عوامل برون سازمانی، عوامل فیزیکی، پیش بینی و برنامه ریزی، و بیست زیر مضمون فرعی؛ و محور موانع تاب آوری دانشگاهی با سه مضمون اصلی سطح ویژگی های فردی، سطح ویژگی های سازمانی و سطح برون سازمانی و سیزده زیر مضمون فرعی مطرح و تبیین شده است. نتیجه گیری: محورهای حاصل از این پژوهش می تواند در جهت تقویت تاب آوری دانشگاهی به کار گرفته شود. ساخت و اعتباریابی بسته آموزشی دانشگاه تاب آور برای آموزش مدیران و اعتباریابی مقیاس سنجش دانشگاه تاب آور در پژوهش های آینده توصیه می گردد.

Benefits, Causing Factors and Barriers of Resilient University: A Phenomenological Study

Background: Universities operate in competitive and unstable conditions. In these constantly changing conditions, it is necessary for universities to improve their resilience so that they can deal with unexpected situations effectively, manage crises well, and ensure future success. Relatively many researches have investigated organizational resilience, but less attention has been paid to the resilient university. In the changing conditions of the society, universities need to pay attention to the indicators needed for resilience in order to survive and maintain their current conditions. Aim: The aim of the current research is to investigate the academics' perception of the benefits, factors and obstacles of university resilience. Methods: The research design was qualitative with a phenomenological approach. The study population was all the faculty members and employees of Birjand University (Iran), who were selected and interviewed by purposive sampling in the number of 23 people (13 faculty members and 10 employees). After the 14th interview, the theoretical saturation of the data was achieved, but due to the validity of the data, the interview process continued until the 23rd person. Data analysis was done using Collaizi's seven-step strategy and MAXQDA software. Results: Three main axes of benefits, enabling factors and barriers to resilience have been identified: The axis of the benefits of academic resilience with two main themes, moving in the direction of the university's mission and improving society's conditions and eight sub-themes; the axis of the factors that create academic resilience including five main axes, moral and personality characteristics of the group members, efficient management, extra-organizational factors, physical factors, forecasting and planning, and twenty sub-themes; and the axis of university resilience barriers with three main themes of individual characteristics level, organizational characteristics level and extra-organizational level and thirteen sub-themes have been proposed and explained. Conclusions: The results can be used to strengthen university resilience. The construction and validation of a university resilience training package and a resilient university scale are recommended in future researches.

تبلیغات