مطالب مرتبط با کلیدواژه

سند تحول بنیادین


۲۱.

بررسی موانع اجرای سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش با استفاده از روش فراترکیب

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره ششم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۲۴) 87 - 109

کلیدواژه‌ها: سند تحول بنیادین آموزش و پرورش موانع اجرا فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵ تعداد دانلود : ۴۰۳
هدف تحقیق حاضر ارائه الگوی موانع اجرای سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش با استفاده از روش فراترکیب است. نوع تحقیق از نظر هدف توصیفی و از نظر نوع استفاده کاربردی است. جامعه آماری تحقیق شامل 165 مقاله مرتبط با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است که بین سال های 1390 تا 1399 منتشر شده اند. تعداد 19 مقاله به روش نمونه گیری غیرتصادفی-هدفمند مبتنی بر ملاک به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که موانع مربوط به تدوین سند تحول بنیادین با 3 فرامولفه و 23 مولفه، مجریان سند با 2 فرامولفه و 11 مولفه، مدیریت و رهبری با 2 فرامولفه و 6 مولفه، برنامه درسی و آموزشی با 2 فرامولفه و 11 مولفه، ارتقای نیروی انسانی با 2 فرامولفه و 8 مولفه، فضا و تجهیزات با 2 فرامولفه و 14 مولفه، منابع مالی با 1 فرامولفه و 6 مولفه، پژوهش و ارزشیابی با 2 فرامولفه و 3 مولفه و ساختار با 2 فرامولفه و 10 مولفه از مهمترین موانع اجرای سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش ایران محسوب می شوند.
۲۲.

تبیین جایگاه اهداف توسعه پایدار در مبانی اساسی تربیت سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با روش انتروپی شانون

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی دوره دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳) 95 - 112

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار آموزش و توسعه پایدار سند تحول بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۲۰۴
توسعه پایدار، توسعه ای است که نیازهای فعلی بشر را بدون خدشه به توانایی های نسل آینده در رفع نیازهای آنان، تأمین کند. در دهه های اخیر تلاش زیادی برای نزدیک کردن دو مفهوم "آموزش" و "توسعه پایدار" صورت گرفته است. هدف از پژوهش حاضر، پی بردن به جایگاه اهداف توسعه پایدار، در مبانی اساسی تربیت مانند سند تحول بنیادین آموزش و پرورش می باشد. روش پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع تحلیل محتوا می باشد. جامعه آماری، بخش مبانی اساسی تربیت سند تحول بنیادین شامل 71 صفحه (از45-116) می باشد که به دلیل محدودیت جامعه، کل جامعه به عنوان نمونه انتخاب شده است. ابزار پژوهش لیست وارسی محقق ساخته بر اساس مولفه های اهداف توسعه پایدار کوهن(1376)، می باشد همچنین از نرم افزار Maxqda.11 برای کدگذاری و ترسیم مدل مفهومی پژوهش استفاده شده است. روایی کدها به شیوه صوری(نظر متخصصان) و پایایی آن با ضریب هولستی 0.81، تعیین شده است. تحلیل داده ها به دو روش توصیفی(شمارش فراوانی) و تحلیلی(روش آنتروپی شانون) انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در مبانی اساسی تربیت سند تحول، به مولفه های اهداف توسعه پایدار، به طور یکسان پرداخته نشده است. درحالی که ضریب اهمیت مؤلفه اهداف اقتصادی 0.745 می باشد، اهداف اجتماعی و اکولوژیک دارای ضریب اهمیت 0.126 و 0.128 هستند که این امر یک چالش جدی برای سند تحول بنیادین محسوب می شود.
۲۳.

بررسی و تدوین شاخص های ارزیابی عملکرد نظام آموزش و پرورش در اجرای سند تحول بنیادین

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم انسانی سال پنجم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۹) 83 - 100

کلیدواژه‌ها: ارزیابی عملکرد شاخص های ارزیابی عملکرد سند تحول بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۳ تعداد دانلود : ۲۸۲
هدف پژوهش حاضر تدوین شاخص های ارزیابی عملکرد نظام آموزش و پرورش در اجرای سند تحول بنیادین است. روش پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی(کیفی- کمی) بوده است. در بخش کیفی جامعه آماری پژوهش شامل همه اسناد منتشر شده (گزارش های پژوهشی، مقاله ها، مصاحبه ها، آیین نامه ها و غیره) و از محل داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎ، کنفرانس ها ، ﻫﻤﺎﯾش ها، ﻧﺸﺮﯾﺎت، ﮐﺘﺎﺑﻬﺎ، ﭘﺎﯾﮕﺎهﻫﺎی اﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ در زﻣﯿﻨﻪ ارزیابی عملکرد آموزش و پرورش بود که از تعداد 53 مقاله مرتبط، 21 مقاله به عنوان نمونه انتخاب شد و در بخش کمی 30 نفر از خبرگان به عنوان نمونه انتخاب شده بودند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، چک لیست تحلیل محتوای کیفی و پرسشنامه بود. روایی محتوایی ابزارها توسط اساتید حوزه مربوطه مورد تایید واقع شد. برای تعیین پایایی چک لیست از فرمول اسکات استفاده شد که میزان 73/0 به دست آمد. پایایی پرسشنامه نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 85/0 براورد شد. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از روش فراترکیب و برای اولویت بندی شاخص ها از روش سوارا با استفاده از نرم افزار MAXQDA استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، مناسب بودن تخصص و تجربه ریاست آموزش و پرورش برای مدیریت و رهبری، تعداد اعضای هیئت علمی و کارشناسان خبره، میزان نوآوری، ابتکار و خلاقیت در فرایندهای اجرای سند، برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی بر اساس نیازسنجی و استفاده از رویه ای روشن، نظام مند و علمی برای نیازسنجی جز شاخص های اول تا پنجم ارزیابی عملکرد نظام آموزش و پرورش در اجرای سند تحول بنیادین است
۲۴.

بررسی جایگاه تربیت عقلانی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم انسانی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۲۰) 61 - 74

کلیدواژه‌ها: عقل تعقل تربیت تربیت عقلانی سند تحول بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۲۹۶
در قرآن کریم بیش از 300 آیه وجود دارد که مردم را به تفکر ،تذکر و تعقل دعوت کرده است .اهمیت تربیت عقلانی به قدری است که برخی آن را شرط توفیق تربیت در سایر جنبه ها انسانی مانند بعد عاطفی ،اخلاقی ،اجتماعی و... دانسته اند.در مقاله حاضر سعی شده است تا جایگاه تعقل و تربیت عقلانی در نظام تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران با محوریت سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، مشخص شود.علیهذا محققین با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای ،ابتدا بسترها و نشانه ها تعقل را تبیین نموده ونیز به ذکر برخی از موانع اخلاقی وعاطفی رشدعقل پرداخته اند و سپس با رویکردی تطبیقی در جستجوی مصادیق آن ها در سند تحول بنیادین به عنوان یکی از اسناد بالادستی تعلیم و تربیت کشور،برآمده اند .نهایتا این نتیجه بدست آمد که در جای جای سند تحول ،به قاطبه بسترها و نشانه ها تعقل به طورمستقیم پرداخته شده ودر موارد دیگر،دست کم،قرابت مضمونی و مفهومی نزدیکی احساس می شود نیز درمواردی مخاطبین سندمذکور،نسبت به موانع رشد عقل انذار شده اند که این امر نمایانگر اهمیت تعقل وتربیت عقلانی در نظام تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران می باشد.
۲۵.

ارائه الگوی شایستگی برای مدیران دوره ابتدایی آموزش وپرورش شهر تهران

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۹) 145 - 176

کلیدواژه‌ها: الگوی شایستگی سند تحول بنیادین مدیران مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۱۶۸
 هدف کلّی این پژوهش، طراحی الگوی شایستگی مدیران مدارس دوره ابتدایی شهر تهران است. برای دستیابی به این هدف، اهداف فرعی شناساییِ ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های الگو، اولویت بندی و ارزیابی آن  تدوین شده است. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر داده ها آمیخته اکتشافی است. از نظر ماهیت و نوع مطالعه، پژوهش حاضر بر مبنای نظریه داده بنیاد و به روش پیمایشی مقطعی انجام شده است. در بخش کیفی پژوهش، 30 نفر از متخصّصان دانشگاهی و خبرگان آموزشیِ با سابقه مدیریت مدارس به ویژه دوره ابتدایی انتخاب شده و از طریق مصاحبه و فن دلفی شاخص های الگوی شایستگی مدیران شناسایی شده است. یافته های حاصل از مصاحبه ها با استفاده از نظریه داده بنیاد، در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی، انتخاب شدند و نتایج در سه مرحله اجرای فن دلفی به تأیید رسید. در نهایت، 124 مفهوم کلیدی در قالب 13 مؤلفه و 6 بعد شناسایی شده است. جامعه آماری پژوهش در مرحله کمّی، شامل 175 نفر از مدیران مدارس دوره ابتدایی شهر تهران است. نمونه آماری 120 نفر  (40 مدیر زن و 80 مدیر مرد) است که با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها در مرحله کیفی از نظریه داده بنیاد و در مرحله کمّی از آزمون تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. بر اساس نتایج تحلیل عاملی تأییدی، 124 گویه تأییدشده این پژوهش، در قالب 6 بعد شامل شایستگی های ذهنی -بینشی (با 2 مؤلفه و 15 گویه)، شایستگی های درون فردی (با 2 مؤلفه و 20 گویه)، شایستگی های بین فردی (با 2 مؤلفه و 17 گویه)، شایستگی های اخلاقی (با 2 مؤلفه و 11 گویه) شایستگی های عملکردی (با 3 مؤلفه و 40 گویه) شایستگی های رهبری (با 2 مؤلفه و 21 گویه) طبقه بندی شده است.
۲۶.

طراحی الگوی معلم خوب با تکیه بر سند تحول بنیادین آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۹۰ 179 - 222

کلیدواژه‌ها: الگو اقتدار و شایستگی معلم خوب سند تحول بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۹ تعداد دانلود : ۷۶۰
هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه الگوی معلم خوب با تکیه بر سند تحول بنیادین آموزش وپرورش بود. بدین منظور در یک تحلیل کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی، متن سند مطالعه گردید. یافته های تحقیق در دو بخش عرضه شد. بخش اول شامل داده های توصیفی و بخش دوم شامل ارائه یافته ها و داده های کیفی است. ابتدا داده های توصیفی شامل شاخص های تعیین شده معلم خوب در سند تحول، مؤلفه های اصلی تبیین شایستگی ها و اقتدار معلمان خوب شناسایی گردید. نتایج تحلیل یافته ها نشان داد که  پنج مؤلفه: دانش، توان، بینش، گزینش و آرامش می تواند شالوده طراحی الگوی معلم خوب قرار گیرد. برای ارائه یافته های پژوهش از مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند با حضور 12 نفر از متخصصان سند استفاده شد و جداول کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی مشخص گردید و بر این اساس الگوی طراحی معلم خوب با تکیه بر سند تحول بنیادین تدوین گردید. برای اطمینان از روایی پژوهش، گزارش نهایی تحلیل به سه نفر از  متخصصان سند تحول داده شد تا پس از بازبینی، پیشنهادهایشان در مرحله کدگذاری باز، اعمال گردد. همین گروه در مرحله بعدی، کدگذاری محوری را بررسی نمودند و نظرات آن ها در تدوین الگو به کار رفت.
۲۷.

تحلیل محتوای کتاب های فارسی متوسطه اول بر پایه ساحت های شش گانه تربیت در سند تحول بنیادین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال نهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۶ 151 - 177

کلیدواژه‌ها: ساحت های شش گانه تربیت سند تحول بنیادین کتاب های فارسی متوسطه اول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۴ تعداد دانلود : ۶۱۱
هدف از پژوهش حاضر، بررسی میزان توجه به ساحت های شش گانه تربیت در سند تحول در کتاب های فارسی متوسطه اول (1399-1400) و ارزیابی انطباق محتوای این کتاب ها با ساحت های یادشده است. در این پژوهش که با استفاده از روش تحلیل محتوای کمّی و با واحد تحلیل جمله انجام شده است، ابتدا با توجه به هدف های سند تحول بنیادین در دوره یادشده، مؤلفه های مربوط به هر ساحت (شامل ساحت اعتقادی، عبادی و اخلاقی: 31 مؤلفه؛ ساحت اجتماعی و سیاسی: نُه مؤلفه؛ ساحت زیستی و بدنی: چهار مؤلفه؛ ساحت علمی و فناوری: نُه مؤلفه؛ ساحت اقتصادی و حرفه ای: دَه مؤلفه؛ ساحت تربیت زیبایی شناختی و هنری: نُه مؤلفه) را استخراج و تبیین کرده ایم؛ سپس متن کتاب های موردبحث را براساس این مؤلفه ها بررسی کرده و داده های هر بخش را با استفاده از شاخص های آماری-توصیفی (فراوانی و درصد) تجزیه و تحلیل کرده ایم. طبق نتایج به دست آمده، از مجموع 688 فراوانی، ساحت تربیت اعتقادی، عبادی و اخلاقی با 262 واحد و ساحت تربیت زیستی و بدنی با نوزده واحد، به ترتیب دارای بیشترین و کمترین فراوانی هستند؛ همچنین بالاترین ضریب اهمیت (0.17176) و بارِ اطلاعاتی (0.99704) به ساحت اعتقادی، عبادی، اخلاقی و پایین ترین میزان به ساحت تعلیم و تربیت اجتماعی و سیاسی با ضریب اهمیت 0.15648 و بارِ اطلاعاتی 0.90833 اختصاص دارد. توجه به ساحت اعتقادی و اخلاقی در کتاب های مورد مطالعه به عنوان اولویت اول، با هدف های کلی سند تحول بنیادین مناسبت و مطابقت دارد؛ اما بازنگری در محتوای این آثار ازمنظر ساحت تربیت زیستی و بدنی، با توجه به نیازهای جسمانی و وضعیت سنی فراگیران در دوره متوسطه اول، ضروری به نظر می رسد.
۲۸.

واکاوی نمودهای روانی - اجتماعی احسان فضیلت مدارانه به «دیگران» در اسناد تحولی آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال ششم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۲۰) ۱۳۶-۱۲۳

کلیدواژه‌ها: اسناد تحولی آموزش و پرورش مبانی نظری سند تحول بنیادین سند تحول بنیادین رابطه انسان با دیگران احسان بعد روانی - اجتماعی ایجابی و سلبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۲۳۷
هدف :هدف از این پژوهش، واکاوی نمودهای روانی – اجتماعی احسان فضیلت مدارانه به دیگران در اسناد تحولی آموزش و پرورش است. روش : روش پژوهش کیفی است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش،اسناد تحولی آموزش و پرورش از قبیل، مبانی نظری سند تحول بنیادین آموزش و پرورش(1390) و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش(1390) است.که ابتدا بر اساس مطالعه مبانی نظری، و اسناد مورد مطالعه، گزاره های ناظر بر ارتباط انسان با دیگران استخراج، دسته بندی، کدگذاری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصله از طریق روش دلفی در اختیار صاحب نظران قرار داده شد که پس از جرح و تعدیل با پیشنهاداصلاحاتی مورد تایید قرار گرفت. یافته ها: بر اساس یافته های حاصله در اسناد تحولی آموزش و پرورش، نمودهای روان شناختی احسان در بعد ایجابی با مولفه های اصلی (بعد جسمی با یک مولفه فرعی و بعد روانی با 8 مولفه فرعی مورد توجه قرار گرفته است). مولفه های ابعاد مختلف جسمی متمرکز بر تلاش جهت ارتقاء سلامت جسمی دیگران و در بعد روانی متمرکز بر ارتقاء ابعاد ارتباطی ، شناختی، اجتماعی، اقتصادی، اخلاقی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دیگران می باشد . در بعد سلبی نیز احسان فضیلت مدارانه در رابطه با دیگران با بک مولفه اصلی در حوزه روانی و 5 مولفه فرعی در حوزه شخصیتی - اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در اسناد تحولی مورد توجه قرار گرفته است. نتیجه گیری :بر اساس یافته های حاصله لازم است نظام آموزش و پرورش در راستای عملیاتی کردن مولفه های روان شناختی ایجابی فضیلت مدارانه و فاصله گرفتن از مولفه های سلبی در بخش های اساسی آموزش و پرورش گام های جدی اتخاذ نماید وازگان کلیدی: ا
۲۹.

نگرش انتقادی به پایبندی کتب فارسی به ساحت زیبایی شناسی و هنری سند تحول بنیادین آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۱ آذر ۱۴۰۰ شماره ۹ (پیاپی ۹۷) 145-168
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۲۰۵
در کشور ما تحقق بخش بزرگی از تعلیم و تربیت و سوق دادن دانش آموزان به سمت و سوی حیات طیبه از طریق کتاب های درسی اتفاق می افتد که برای رسیدن به آن نقشه راهی دقیق و حساب شده لازم است. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، بر مبنای این اصول و با الهامگیری از اسناد بالادستی و با توجه به راهبردهای نظام جمهوری اسلامی تدوین شده است تا پیش روی مولفان کتاب های درسی باشد. ساحت تربیت زیبایی شناختی و هنری، ششمین ساحت در بخش الگوی نظری ساحت های تربیتی این سند است. جامعه آماری، کتاب های فارسی متوسطه دوم و نمونه، کتاب فارسی پایه دوازدهم است. تحلیل کیفی پژوهش حاضر با کدگذاری قیاسی و طبقه بندی داده ها انجام شده و واحدتحلیل در این پژوهش جمله بوده است. برای رسیدن به پایایی کدها، بخش هایی از کتاب توسط دو کدگذار، کدگذاری شد و روایی آن از روش کثرت گرایی و اعتمادسازی صورت پذیرفت؛ همچنین فضای پژوهش با حضور داور بیرونی مورد کنترل قرار گرفت. تحلیل کمی کدها توسط نرم افزار spss، انجام پذیرفت. بر اساس تحلیل های انجام شده فراوانی جملاتی که این ساحت را مدنظر قرار دادند 11/49 درصد بوده است که میزان توجه به اصول آن به صورت غیرمساوی و در برخی موارد هم چون سوق دادن متربیان به سمت گرایش و تخصص هنری خاص و آفرینشگری و خلاقیت بسیار اندک بوده است که توجه ویژه مولفان کتاب های درسی را می طلبد.
۳۰.

میزان ضریب توافق سیاست های آموزش توسعه پایدار با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال نهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳۵ 560 - 584

کلیدواژه‌ها: ضریب توافق سیاست های آموزش توسعه پایدار سند تحول بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۱۴۲
هدف این پژوهش تعیین میزان ضریب توافق سیاستهای آموزش توسعه پایدار با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ایران است. روش پژوهش توصیفی، شامل تحلیل اسنادی و نیز تحلیل محتوا بود و رویکرد آن نیز کاربردی محسوب می گردد. جامعه تحلیلی شامل دو بخش متون مرتبط با چارچوب ها و سیاست ها و اصول آموزش برای توسعه پایدار و متن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مصوب آذرماه 1390 است ابزار اندازه گیری ، فرم فیش برداری و نیز سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته بود. داده های اسنادی به شیوه کیفی با استفاده از شاخص-های توصیفی در فرآیند آنتروپی شانون مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش بیانگر آن است که چارچوب ها و سیاست های آموزش توسعه پایدار را می توان بر اساس مدارک و مستندات مرتبط در 6 چارچوب و سیاست کلان و 34 خرده چارچوب ، سیاست و زیر مولفه های آن تدوین نمود. از مجموع 347 فراوانی مرتبط با چارچوب ها و سیاست های آموزش توسعه پایدار در سند تحول بنیادین ، بیشترین فراوانی با 168 فراوانی(4/48 درصد) اختصاص به بخش هدفهای عملیاتی و راهکارها و کمترین فراوانی مربوط به بخش چارچوب نهادی و نظام اجرایی با 5 فراوانی ( 4/1 درصد) بوده است. هم چنین در بین چارچوب ها و مولفه های سیاست های آموزش توسعه پایدار، بیشترین ضریب اهمیت(394/.)مربوط به توانمندسازی و توسعه مهارت ها در جهت ارتقاء کیفیت زندگی و کمترین ضریب اهمیت به ترتیب به مولفه های یکپارچگی اقتصادی و محیطی (016/.) و اصل همه سونگری و کل نگری (101/.) اختصاص یافته.
۳۱.

نقد و بررسی «معنای زندگی» در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۵) 7-24

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت حیات طیبه سند تحول بنیادین معنای زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۸ تعداد دانلود : ۳۲۷
ارتباط عمیقی بین تعلیم و تربیت و معنای زندگی وجود دارد. غایت تربیت، آمادگی برای زندگی است و معنای زندگی پیش فرض اصلی یک زندگی پویا و زنده است؛ لذا معنای زندگی باید در مرکز اهداف تعلیم و تربیت قرار گیرد و چشم اندازی برای ارزیابی فعالیت های تربیتی باشد. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و نقد مؤلفه های زندگی معنادار در اسناد تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران است. به منظور دستیابی به این هدف، از روش تحلیل محتوا با رویکرد کیفی بهره گرفته شد. برای گردآوری داده ها و شناسایی مؤلفه ها نیز مبانی نظری سند تحول و سند بنیادین بررسی گردید و مؤلفه ها شناسایی و استخراج شدند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که در اسناد تحول، معناداری زندگی در پرتو حیات طیبه تحقق می پذیرد و مؤلفه هایی همچون آخرت باوری، فطرت مداری، اخلاق، ایمان و عمل صالح، و آزادی نقشی معنابخش دارند. یافته ها نشان داد که در سند مسیر کلی و غایت نهایی انسان به خوبی ترسیم شده؛ اما لازم است با در نظر گرفتن همان اصول کلی، به ترسیم اهدافی در جهت تسهیل و کمک به کشف معنای شخصی نیز پرداخته شود و این امر با تأکید بیشتر و سازمان یافته تری بر خودشناسی محقق می گردد.
۳۲.

مقایسه میزان توجه به ساحت های شش گانه تربیت در کتاب های فارسی دوره ابتدایی قبل و بعد از اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۶۲ 179 - 196

کلیدواژه‌ها: بررسی کتب درسی تحلیل محتوا کتب فارسی ساحت های تربیت سند تحول بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۳ تعداد دانلود : ۳۷۵
هدف از انجام مقاله حاضر بررسی محتوای کتاب های آموزش زبان فارسی دوره ابتدایی از نظر میزان توجه به ساحت های تربیتی در دو بازه قبل و بعد از سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش بود. به این منظور، تغییرات محتوای کتب به شیوه تحلیل محتوا بررسی و مقایسه شد. پیکره زبانی مورد تحلیل در این پژوهش توصیفی و تحلیلی، کتاب های فارسی اول تا پنجم در دوره بلافاصله قبل از اجرای سند تحول و کتاب های فارسی اول تا ششم بلافاصله پس از اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در سال 1390 بود. ابزار جمع آوری اطلاعات، سیاهه تحلیل محتوا با روایی تایید شده توسط متخصصان و ضریب توافق کدگذاری بالا بود. داده های حاصل از کد گذاری محتوای کتب، با استفاده از آمار توصیفی و روش آنتروپی شانون، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که در دوره قبل از اجرای سند، بیشترین ضریب اهمیت مربوط به بُعد اعتقادی-اخلاقی-عبادی و بُعد اقتصادی-حرفه ای است (18/0 ) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به بُعد زیستی-بدنی ( 14/0). پس از اجرای این سند نیز، بیشترین ضریب اهمیت در همین ابعاد بود. شاخص های کتب منطبق با این سند تغییر نکرده و میزان توجه به مؤلفه های تربیتی مورد نظر در سند تحول، در کتب فارسی پایه های متفاوت دوره ابتدایی به طور نامتوازن توزیع شده است.
۳۳.

واکاوی میزان دستیابی مدارس استان کردستان به عدالت آموزشی و تربیتی با تاکید بر سند تحول بنیادین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت مدرسه دوره نهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 50 - 26

کلیدواژه‌ها: عدالت آموزشی و تربیتی مدارس متوسطه سند تحول بنیادین استان کردستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۲۵۰
این پژوهش باهدف سنجش میزان تحقق عدالت آموزشی و تربیتی بر اساس راهبردها و هدف های عملیاتی سند تحول بنیادین آموزش وپرورش در مدارس متوسطه استان کردستان انجام شد. جامعه آماری تمامی معلمان و مدیران مدارس متوسطه اول و دوم استان کردستان است؛ که در سال تحصیلی 99-1398 برابر با 10317 نفر بودند. از روش نمونه گیری خوشه ای «چندمرحله ای» استفاده و 370 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بود. نتایج نشان داد؛ مدارس استان کردستان از فناوری های هوشمندانه نوین در تعلیم و تربیت رسمی (82/15) «تا حدی» بهره مند هستند. فضاهای فیزیکی، آموزشی و تربیتی با نیازهای ویژه و تفاوت های جنسیتی دانش آموزان استان کردستان (13/22) «در حد زیاد» متناسب سازی شده است. اما میزان جبران خدمات و تأمین رفاه معلمان در مدارس متوسطه اول و دوم (09/5) و تنوع بخشی به محیط های یادگیری در فرایند تعلیم و تربیت رسمی متوسطه اول و دوم استان کردستان (749/5) و برخورداری دانش آموزان مدارس متوسطه از فرصت های تعلیم و تربیت باکیفیت و عادلانه  (81/19 ) در حد «کم» ارزیابی شده است. بنابراین با توجه به میانگین به دست آمده (59/65) که کمتر از میانگین مورد انتظار است، عدالت آموزشی و تربیتی در مدارس متوسطه استان کردستان به میزان کمی محقق شده است.
۳۴.

تبیین تربیت اجتماعی در سند تحول بنیادین آموزش وپرورش و تحلیل آن بر اساس نظریه تربیت اجتماعی فارابی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و نهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵۲ 215 - 255

کلیدواژه‌ها: تربیت اجتماعی سند تحول بنیادین فارابی تحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۳ تعداد دانلود : ۳۶۰
هدف از انجام پژوهش حاضر، تبیین تربیت اجتماعی موردنظر سند تحول بنیادین آموزش وپرورش ایران و تحلیل آن بر اساس اندیشه های تربیتی در تربیت اجتماعی است. روش مورداستفاده در این پژوهش، استنتاجی و توصیفی تحلیلی بود که در مرحله نخست، مبانی تربیت اجتماعی در سند تحول بنیادین آموزش وپرورش توصیف شد؛ بعد دیدگاه فارابی به عنوان اولین فیلسوف اسلامی که نظریه اجتماعی دارد مورد تحلیل و تبیین قرار گرفته است، سپس از این نظریات دلالت های تربیتی استنتاج شده است و درنهایت تربیت اجتماعی و مؤلفه های آن در سند تحول بنیادین آموزش وپرورش بر اساس نظریات تربیتی فارابی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصله از پژوهش حاکی از آن است که تربیت اجتماعی در سند، مبتنی بر کسب شایستگی هایی بر اساس نظام معیار اسلامی است که متربیان را قادر می سازد برای دستیابی به مراتبی از حیات طیبه در اجتماع و جامعه صالح، ارتباطات مناسب و سازنده ای با دنیای پیرامون خود داشته باشند؛ اما در دیدگاه فارابی، بیشتر تربیت اجتماعی مبتنی بر کسب توانمندی ها بر اساس نظام معیار عقلانی است که متربیان را قادر می سازد برای دست یابی به سعادت غایی در مدینه فاضله، تحت نظر رئیس مدینه تربیت شوند و از طریق تعاون در آن مدینه به سعادت حقیقی نایل آیند.
۳۵.

تحلیل ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های سازنده عرصه تربیت دینی؛ براساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 81-96

کلیدواژه‌ها: تحلیل ابعاد مؤلفه ها شاخص های سازنده تربیت دینی سند تحول بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۲۶۶
هدف این پژوهش، تحلیل ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های سازنده عرصه تربیت دینی، براساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش می باشد. روش های مورد استفاده در این پژوهش عبارت بود از: روش تحلیلی که شامل تجزیه، ترکیب، کشف روابط و کشف شبکه مفهومی ، جست وجوی ارتباط میان مفاهیم مختلف و بازشناسی روابط و شبکه ها بود. یافته های پژوهش در قالب پاسخ به سؤال تحلیل ابعاد و مؤلفه های تربیت دینی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش انجام شد. جامعه آماری این پژوهش، سند تحول بنیادین، مبانی نظری تحول بنیادین و منابع و مقالات معتبر دینی است. یافته های این پژوهش شامل ابعاد 4 گانه تربیت دینی و 10 مؤلفه تربیت دینی و 44 شاخص اصلی تربیت دینی است که در سند تحول بنیادین مطرح گردیده اند از این رو می توان گفت: سند تحول بنیادین در عرصه تربیت دینی، با منابع معتبر دینی و با نظر صاحب نظران تربیت دینی همسو بوده و نگاه سند به تربیت دینی جامع بوده و زیربنای اصلی تمامی ساحت های تربیتی می باشد. با توجه به اهمیت نقش تربیت دینی مطالعه مذکور برای تصمیم گیرندگان برای دستیابی به اهداف سند تحول بنیادین کاربرد دارد.
۳۶.

تبیین شاخص ها و برنامه های اجتماعی آموزش و پرورش ایران براساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۱) 363 - 372

کلیدواژه‌ها: سیاستگذاری آموزش و پرورش آرمانهای اجتماعی سند تحول بنیادین نقاط قوت و ضعف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۱۵۲
پژوهش حاضر با هدف نقد و بررسی سیاستگذاری آرمانهای اجتماعی آموزش و پرورش کشور براساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به روش کتابخانه ای- تفسیری انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، سیاهه محقق ساخته یادداشت برداری، از سند تحول بنیادین و دیدگاههای انتقادی و توصیفهای مطروحه از این سند می باشد. نتایج نشان داد که سیاست های آموزش و پرورش براساس این سند شامل تکیه بر آموزه های بنیادی اسلام و سازگاری با آنها، استفاده از آخرین یافته های علمی، ملاحضه واقع گرایانه ظرفیت های موجود، بهره مندی از تجارب کشورهای موفق، نقش آفرینی دولت و ملت در آموزش، تربیت فردی و اجتماعی، تربیت یکپارچه می باشد. نقاط قوت طرح شامل هماهنگی و همسویی عوامل متعدد تربیت،دخیل نمودن نقشه رسانه ها در تربیت می باشد و نقاط ضعف این طرح، بی توجهی به اجرای زیر نظامهای سند تحول، دید غیرواقع گرایانه به عدالت تربیتی، نگاه خوش بینانه در بیان راهکارهای تربیتی می باشد.
۳۷.

تدوین و اعتباریابی الگوی مدیریت کیفیت به منظور اجرای اهداف تربیتی سند تحول بنیادین آموزش وپرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۲ مرداد ۱۴۰۱ شماره ۵ (پیاپی ۱۰۵) 373 - 392
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۱۷۷
پژوهش حاضر با هدف تدوین و اعتباریابی الگوی مدیریت کیفیت به منظور اجرای اهداف تربیتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با رویکرد ترکیبی اجرا گردید. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی، روش پژوهش، آمیخته از نوع اکتشافی متوالی و شیوه گردآوری اطلاعات در بخش کیفی، میدانی با استفاده از مصاحبه و در بخش کمی میدانی با استفاده از پرسشنامه بود. جامعۀ آماری در بخش کیفی را اساتید مدیریت آموزشی آشنا به سند تحول آموزش و پرورش و همچنین آشنا به مدیریت کیفیت، شامل می شوند که این افراد، به صورت هدفمند از نوع معیاری برای مصاحبه های کیفی در موضوع پژوهش انتخاب گردیدند (19 مصاحبه با 19 نفر و تا حد اشباع نظری ادامه یافت) و در بخش دوم (کمی) بعد از گردآوری اطلاعات حاصل از پژوهش کیفی، اقدام به ساخت پرسشنامه گردید. بنابراین به صورت کلی مشخص گردید که مقوله های مدل راهبردی مدیریت کیفیت به منظور اجرای اهداف تربیتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، به ترتیب اهمیت شامل زیرساختی، ارزیابی، مالی، منابع انسانی، آموزش مشارکتی، ارتباطی، انسانی، ساختار سازمانی، برنامه ریزی و آموزش می باشد. به مدیران آموزش و پرورش کشور توصیه می شود، از نتایج پژوهش حاضر برای دستیابی به اهداف تربیتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش استفاده نمایند.
۳۸.

تعیین شکاف بین وضعیت موجود و مطلوب تربیت جنسی دانش آموزان دوره متوسطه اول متناظر با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال ۳۰ بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۴ 11 - 33

کلیدواژه‌ها: وضعیت موجود و مطلوب تربیت جنسی دوره اول متوسطه سند تحول بنیادین استان همدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۱۸۶
هدف اصلی این پژوهش، تعیین میزان شکاف بین وضعیت موجود و مطلوب تربیت جنسی در دوره اول متوسطه، متناظر با سند تحول بنیادین بوده است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی، نوع داده ها کمی و با توجه به روش اجرا، پیمایشی است. جامعه آماری، شامل کلیه دبیران و عوامل اجرایی مدارس متوسطه اول استان همدان بوده است. نمونه آماری پژوهش 380 نفر از معلمان مرد و زن دوره متوسطه اول استان همدان بوده که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته از نوع طیف پنج رتبه ای لیکرت بوده است. روایی محتوایی پرسشنامه با استفاده از ضریب CVR و پایایی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ موردبررسی و تائید قرار گرفته است. در تحلیل داده ها از آزمون آماری T در محیط نرم افزار اس پی اس اس استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است،  بین وضعیت موجود و مطلوب تربیت جنسی دانش آموزان دوره متوسطه اول در مؤلفه های، آشنایی با بلوغ و دوره نوجوانی؛ تقویت هویت جنسی و رفتارهای مناسب جنسیت؛ شناسایی تفاوت های دختر و پسر و محافظت از آسیب ها و رفتارهای پرخطر جنسی، شکاف وجود دارد و نیاز به توجه جدی دارد.
۳۹.

شناسایی میزان توجه به مؤلفه های ادبیات پایداری در برنامه درسی دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۴ 249 - 276

کلیدواژه‌ها: ادبیات پایداری کتاب های فارسی ابتدایی سند تحول بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۲۳۴
ادبیات پایداری و مواجهه خردمندانه با آن از جمله اهداف ساحت تربیتی و سیاسی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است که بر این اساس، برنامه ریزان آموزشی با انتخاب متون مربوط به ادبیات پایداری تلاش کرده اند زمینه های رشد و تربیت فردی و اجتماعی را در اندیشه و رفتار کودکان ایجاد نمایند. پژوهش حاضر که با روش تحلیل محتوا و با هدف شناسایی میزان توجه به مؤلفه های ادبیات پایداری در جامعه آماری شامل شش کتاب پایه اول تا ششم مقطع ابتدایی صورت گرفته است، نشان داد مفاهیم وطن دوستی، طرح مفاهیم و نمادهای دینی و معرفی نمادهای ملی بیشتر از سایر مؤلفه ها، و زنده نگه داشتن خاطرات انقلاب و دفاع مقدس، امید به آینده، دعوت به مبارزه و دعوت به اتحاد کمتر از سایر مؤلفه ها مورد تأکید قرار گرفته اند؛ بنابراین بر اساس اهداف مندرج در اسناد تعلیم و تربیت و ویژگی های رفتاری کودکان ابتدایی پیشنهاد می شود این ترکیب مورد بازنگری قرار گیرد.
۴۰.

تحلیل محتوای کتاب زیست شناسی پایه دهم بر اساس ساحت های شش گانه سند تحول بنیادین آموزش وپرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال ۲۱ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۸۲ 105 - 132

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا کتاب زیست شناسی پایه دهم ساحت های شش گانه سند تحول بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۷ تعداد دانلود : ۳۴۴
هدفِ اصلی از این پژوهش تحلیل محتوای کتاب زیست شناسی پایه دهم دوره متوسطه بر اساس ساحت های شش گانه سند تحول بنیادین آموزش وپرورش است. پژوهش حاضر ازجمله پژوهش های کاربردی است و ازنظرِ نحوه گردآوریِ داده ها پژوهش کیفی از نوع روش تحلیل محتوای جهت دار است. جامعه موردمطالعه تحقیق متن و تصاویر کتابِ درسی زیست شناسی پایه دهم، چاپ نخست  (1399) وزارت آموزش وپرورش، است. روش گردآوریِ داده ها کتابخانه ای و ابزار مورد استفاده فیش برداری و تهیه فهرست است. فیش های جمع آوری شده مربوط به هریک از مقولات تلخیص و در قالب جداول ارائه شدند. سپس تعداد و فراوانی صفحات مربوط به ساحت ها تعیین و تفسیر شدند. مهم ترین یافته های تحقیق به شرح زیرند: میزان 1/5 درصد از محتوای کتاب زیست شناسی پایه دهم درزمینه ساحت اعتقادی و اخلاقی، 4/5 درصد درزمینه ساحت تربیت اجتماعی و سیاسی، 19/7 درصد درزمینه ساحت تربیت زیستی بدنی؛ 6/8 درصد درزمینه ساحت زیباشناسی و هنری؛ 9/8 درصد درزمینه ساحت تربیت اقتصادی و حرفه ای و 2۵ درصد درزمینه ساحت تربیت علمی و فناوری است. بر اساس نتایج به دست آمده، در این کتاب به هر شش ساحتِ تربیتی سند تحول بنیادین آموزش وپرورش توجه شده است. بیشترین میزان توجه محتوای کتاب زیست شناسی پایه دهم دوره متوسطه به ساحت علمی و فناوری و کمترین توجه به ساحت اعتقادی، عبادی و اخلاقی است.