جمعیت شناختی

بحث انتقال جمعیتی در تحولات اجتماعی‘ اقتصادی و جمعیتی سابقه ای طولانی دارد‘ مورخان‘ اقتصاددانان‘ جامعه شناسان بویژه جمعیت شناسان‘ هر کدام متناسب با رشته خود‘ با بحث انتقال جمعیتی سروکار دارند. منظور از انتقال جمعیتی تحولانی است که در پدیده های باروری و مرگ و میر به وجود می آید و در نتیجه این تحولات جمعیت جامعه از یک تعادل معین بیولوژیک به تعادل دیگر از نظر اقتصادی‘ اجتماعی می رسد. بنابراین رشد جمعیت نه تابع رفتارهای زیست شناختی‘ بلکه تابع رفتارهای "علل گرایانه" می شود. در این میان‘ مهاجرتها هم به عنوان عامل اقتصادی‘ اجتماعی و سیاسی نقش بسزایی دارند. از لحاظ علل با عوامل این تحولات و نتایج آنها باید گفت ترکیبی از عوامل اقتصادی‘ اجتماعی و فرهنگی منشأ این تحولات می شود و از سوی دیگر این تغییرات خود منشأ تحولات اجتماعی و اقتصادی تعیین کننده ای می گردند. عوامل تاریخی نیز در این تغییرات تأثیر بسزا دارند. محققان دیگری نیز‘ از جمله سرائی‘ مهاجرانی‘ و ... مطالعاتی در زمینه انتقال جمعیتی انجام داده ا

بی رمقی پیامد درگیری طولانی مدت در موقعیت هایی است که مستلزم نیروی بدنی، روانی و اجتماعی بیش ازاندازه است. پژوهش با هدف بررسی نقش پیش بین شناسه های جمعیت شناختی، ذهن تمام عیار و تاب آوری هیجانی در بی رمقی زناشویی زوجین خواهان جدایی انجام گرفت. روش پژوهش، توصیفی-پیمایشی از نوع همبستگی است. تعداد 140 نفر (70 نفر زن و 70 نفر مرد) از زوجین خواهان جدایی مراجعه کننده به دادگستری شهرستان خوی با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از سنجه تاب آوری هیجانی کانر و دیویدسون (2003) پرسشنامه پنج وجهی ذهن تمام عیار بائر، اسمیت و آلن (2006) و سیاهه بی رمقی زناشویی پاینز (1996) استفاده شد. تحلیل داده ها با روش تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی انجام شد. یافته ها نشان داد با مهار اثرات متغیرهای جمعیت شناختی، متغیرهای ذهن تمام عیار (01/0 p=و 10/0-=β) و تاب آوری هیجانی (04/0 p= و 14/0-=β) قادر به پیش بینی بی رمقی زناشویی زوجین خواهان جدایی بود. بر پایه این یافته ها می توان نتیجه گرفت که گریز پیاپی از تجربه رخدادهای تنش زای رابطه و توان اندک این زوجین در بازسازی رابطه، زمینه بی رمقی آن ها را فراهم می آورد.

پژوه ش حاضر به منظ ور بررسی رابطه ی بین مهارت های ذهن آگاهی با سبک های عمومی تصمیم گیری مدیران دانشگاه صنعتی مالک اشتر انجام شده است. از مجموع مدیران دانشگاه، بر اساس جدول مورگان تعداد 88 نفر به شیوه ی تصادفی ساده انتخاب شده و ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ی متغیرهای جمعیت شناختی، پرسشنامه ی مهارتهای ذهن آگاهی کنتاکی و سبک های عمومی تصمیم گیری اسکات و بروس، بوده است. روش تجزیه و تحلیل نیزشامل آمار توصیفی و آمار استنباطی (همبستگی، آزمون t، آزمون تحلیل واریانس یک طرفه، رگرسیون گام به گام) بوده است. نتایج به دست آمده نشان می دهند:rnبین سبک های تصمیم گیری مدیران براساس متغیر های جمعیت شناختی (سن، سابقه کارو تحصیلات ) تفاوت معناداری وجود ندارد، فقط در سبک تصمیم گیری شهودی مدیران بر اساس رتبه ی سازمانی متفاوت ، تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهند که سبک های تصمیم گیری منطقی، وابسته و شهودی از روی خرده مولفه های مهارت های ذهن آگاهی قابل پیش بینی نیستند. در مورد سه سبک دیگر نتایج نشان داد، سبک منطقی نیز از روی خرده مولفه ی مشاهده گری قابل پیش بینی است. همچنین سبک اجتنابی و سبک آنی، از روی خرده مولفه ی پذیرش بدون قضاوت، قابل پیش بینی است.

گردشگری صنعتی است که نیازمند شناخت و آگاهی کافی از مسائل و عوامل مؤثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در هر منطقه است. بنابراین به عنوان فعالیتی اثرگذار بر تمامی ارکان توسعه، بیش از گذشته نیازمند مطالعه است. هدف مقاله حاضر، تبیین رابطه بین عوامل محصول (جاذبه ها، تسهیلات و زیرساختارها) و متغیرهای جمعیت شناختی (میزان سواد، چگونگی انتخاب مقصد، مدت اقامت، شغل و جنس) با تمایل گردشگران صنعت جهانگردی می باشد. جامعه آماری تحقیق، گردشگرانی می باشند که در تابستان 89 به دو شهر نوشهر و چالوس مسافرت نموده اند و تعداد 352 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب و پرسشنامه ها میان آنان توزیع گردید، نوع تحقیق بر حسب هدف کاربردی و از روش توصیفی- همبستگی استفاده گردید. روش جمع آوری داده ها میدانی و ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه بوده است، که با استفاده از آمار توصیفی(محاسبه فراوانی درصد، درصد فراوانی تراکمی، میانگین، انحراف استاندارد و جداول و نمودار) و آمار استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون توکی و استفاده از نرم افزار SPSS) تجزیه و تحلیل شده است. نتایج نشان داد، تمامی عوامل (عوامل محصول و جمعیت شناختی) که در این پژوهش مطرح شده اند در تمایل گردشگران به دو شهر نوشهر و چالوس مؤثرند. در پایان مقاله نیز در قالب جمع بندی، بحث، نتیجه گیری و پیشنهاداتی در رابطه با کاربردهای نتایج مذکور در دنیای واقعی و نیز ادامه و پیگیری تحقیقات مشابه در آینده ارائه شده است

این پژوهش، با هدف بررسی نقش سبک زندگی اسلامی و ویژگی های جمعیت شناختی در پیش بینی نگرش به فرزندآوری به روش توصیفی و از نوع همبستگی انجام شد. بدین منظور 360 نفر از جامعه دانشجویان و طلاب متأهل شهر قم در سال تحصیلی 1397 1396، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و به پرسش نامه های سبک زندگی اسلامی (ILST) و نگرش به فرزندآوری پاسخ دادند. در تحلیل داده ها از آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین تحصیلات و طبقه اجتماعی، با نگرش منفی به فرزندآوری ارتباط مثبت و بین شغل و میزان درآمد با نگرش منفی به فرزندآوری ارتباط منفی وجود دارد. از بین همه متغیرهای جمعیت شناختی، تنها بین طبقه اجتماعی اقتصادی با نگرش مثبت به فرزندآوری ارتباط منفی به دست آمد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه گام به گام نشان داد که مؤلفه های روشنفکری منفی، دنیاخواهی، نوع دوستی، گنهکاری و طبقه اجتماعی اقتصادی، به خوبی می توانند نگرش مثبت و منفی به فرزندآوری را پیش بینی نمایند. این یافته ها، نقش مهم و زمینه ای سبک زندگی اسلامی را در پیش بینی نگرش به فرزندآوری نشان می دهد.

رضایت جنسی عاملی کلیدی در کیفیت زندگی زناشویی است که در دوره های مختلف تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. گرچه، رضایت جنسی مورد توجه بسیاری از مطالعات قرار گرفته است اما نقش متغیرهای روان شناختی و جمعیت شناختی در حفظ رضایت جنسی در زنان بعد از 40 سالگی چندان روشن نیست. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش پیش بینی کننده عوامل جمعیت شناختی و روان شناختی موثر در رضایت جنسی در زنان بعد از 40 سالگی انجام شد. پژوهش حاضر مطالعه ای توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی بود. تعداد 365 زن سالم در محدود سنی 40 تا 65 سال مجموعه پرسشنامه های اعتباریابی شده را تکمیل کردند که شامل پرسشنامه جمعیت شناختی، مقیاس رضایت جنسی (1981)، پرسشنامه ذهن آگاهی (2006) و پرسشنامه نگرانی از تصویر تن (2005) بود. جهت تحلیل داده های پژوهش از آزمون های آماری همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیره و ازمون t مستقل استفاده شد. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه سن با رضایت جنسی (208/-0=r، 001/0P<)، رابطه طول مدت زندگی زناشویی با رضایت جنسی (264/0- =r، 001/0>P) و ذهن آگاهی با رضایت جنسی(425/0 =r، 001/0>P) و نگرانی از تصویر تن با رضایت جنسی (297/0=r، 001/0>P) معنا دار است. نتایج رگرسیون خطی چندگانه نشان داد که طول مدت زندگی زناشویی (588/0-=B، 001/0>P) ذهن آگاهی (503/0 =B، 001/0>P) و نگرانی در مورد تصویر تن (237/0-=B، 001/0>P) توان پیش بینی رضایت جنسی را دارند و 8/29 درصد واریانس رضایت جنسی زنان را تبیین می کنند. آزمون t مستقل نیز نشان داد که رضایت جنسی در زنان غیریائسه به نحو معناداری بیشتر از زنان یائسه است (01/0>P).

معلولیت شرایطی است که در توانایی فرد در انجام کارهای روزانه اختلال ایجاد می کند. امروزه آموزش، نقش تعیین کننده ای در سبک زندگی جمعیت معلولان دارد. آموزش معلولان یکی از موضوعاتی است که موردعلاقه صاحب نظران رشته های مختلف ازجمله جامعه شناسی، روانشناسی و جمعیت شناسی و... قرارگرفته است. مقاله حاضر به آموزش سبک زندگی جمعیت دانش آموزان معلول بر اساس نیازها و اولویت زندگی آن ها می پردازد. در مبانی نظری، تکیه اصلی بر مطالعات جمعیت شناسی با رویکرد جامعه شناختی و آموزش و معلولیت می باشد. پیش فرض نظری این است که سبک زندگی دانش آموزان معلول، تحت تأثیر آموزش و همچنین فرهنگ بوده و مهم ترین متغیر تأثیرگذار بر سبک زندگی معلولان آموزش می باشد. این پژوهش یک مطالعه کیفی و از نوع کاربردی است. جامعه آماری این مطالعه پایان نامه های دانشجویی و مقالات علمی – پژوهشی و کتاب های مرتبط در حوزه آموزش مهارت آموزی و توانمندی در رابطه با آموزش مسائل و نیازهای جمعیت معلولان می باشد که از سایت های SID جهاد دانشگاهی، Magiran.com، Noormags.ir و Ensani.ir استفاده شده است. با توجه به ماهیت و موضوع تحقیق علاوه بر مرور مقالات از روش اسنادی و کتابخانه ای و از نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA استفاده گردید. هدف اصلی این تحقیق، سبک آموزش زندگی، نیازها و اولویت های زندگی دانش آموزان معلول است که یافته های زیر استخراج شد: 1. نامناسب بودن امکانات آموزشی و عدم مهارت آموزی برای دانش آموزان معلول و امکانات شهرسازی 2. ضعف خدمات و فضاهای آموزشی و اجتماعی از قبیل فضای آموزش مجازی و ... اشتغال.

مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط عوامل جمعیت شناختی با منش ورزشکاران حرفه ای و قهرمان صورت گرفت. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی، از حیث جمع آوری اطلاعات پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق را ورزشکاران حرفه ای و قهرمانی  استان  کرمان (150=N) تشکیل می دادند و شیوه نمونه گیری به صورت غیر تصادفی بود. ابزار استفاده شده در پژوهش، پرسش نامه استاندارد منش ورزشی ولراند و همکاران (1997) بود و روایی آن مورد تأیید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 82/0 مناسب ارزیابی شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل متغیرهای جمعیت شناختی (جنسیت، انفرادی یا تیمی، سطح تحصیلات و نوع فعالیت) به عنوان مولفه برونزا با مولفه های منش ورزشی به عنوان مولفه درونزا از مدل های ساختاری با معرف های چندگانه و علل چندگانه و جهت تعیین وضعیت فعلی از آزمون تی تک نمونه ای استفاده شد. یافته های تحقیق بیانگر آن بود که تنها بین ورزش های تیمی و انفرادی و احترام به قوانین و مسئولین و در متغیر سطح تحصیلات و نوع فعالیت با تعهد به ورزشی که به آن پرداخته می شود ارتباط وجود داشت. با توجه به نتایج تحقیق و جامعه مورد بررسی به نظر می رسد بین متغیرهای جمعیت شناختی با منش ورزشی ارتباطی چندانی موجود نیست.

آموزش و پرورش، از مؤلفه های تعیین کننده در حوزه قدرت ملی، توسعه اقتصادی و رفاه اجتماعی است. بنابراین ضرورت دارد برنامه ریزان و سیاستگذاران آموزشی، معلمان و مسئولان آموزش و پرورش، الزامات و مقتضیات زندگی فردا را بشناسند تا بتوانند دانش و بینش الزم را در کودکان و نوجوانان برای فعالیت در جامعه ی فردا پرورش دهند. در راستای این سیاست، شناسایی ویژگی های آموزش و پرورش کارا و اثر بخش از اهمیت خاصی برخوردار است. لذا برخی جوامع سعی می کنند با الگوبرداری از برنامه های آموزشی موفق سایر کشورها در بهبود و ترقی خود قدم بردارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تطبیقی جمعیت شناختی شاخص-های آموزشی در نظام آموزش و پرورش ایران و سنگاپور با روش توصیفی- تحلیلی می باشد. با تهیه پرسشنامه و توزیع آن بین نخبگان آموزشی ایران و سنگاپور، به بررسی وضعیت هر یک از نشانگرها و خرده نشانگرهای آموزشی از دیدگاه نخبگان آموزشی دو کشور با استفاده از آزمون های تی و کای دو پرداخته شده است. از لحاظ اولویت بندی خرده نشانگرها نیز خرده نشانگر عملکرد دانش آموزان در آزمون های بین المللی در سنگاپور و خرده نشانگر نرخ فارغ التحصیلی دانش آموزان پایه ابتدائی در ایران بالاترین رتبه را از نقطه نظر نخبگان آموزشی کسب کرده است.

زمینه: سواد مالی، که به معنای داشتن دانش، نگرش و رفتارهای مرتبط با این حیطه است، اهمیت مضاعفی برای جوانان بخصوص دانشجویانی دارد که از وابستگی به سوی استقلال حرکت می کنند و اشتباهات مالی آن ها پیامدهای مستمری در آینده آن ها خواهد داشت. با وجود اهمیت سنجش و ارزیابی رفتارهای مالی، در زمینه بررسی این موضوع در جامعه مورد مطالعه شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: هدف این تحقیق سنجش میزان سواد مالی دانشجو - معلمان دانشگاه فرهنگیان گیلان و تحلیل رابطه چند متغیر روانشناختی و جمعیت شناختی با آن بود. روش: تحقیق حاضر در ردیف پژوهش های توصیفی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق را 613 نفر از دانشجویان دانشگاه فرهنگیان استان گیلان تشکیل می دهند که از میان آن ها، 242 نفر، به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. دو پرسشنامه معین الدین (2011) و پرسشنامه پاتریچ و همکاران (2016) برای جمع آوری اطلاعات مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین نمره دانشجو - معلمان در دانش مالی 4/50 (از 24)، نگرش مالی 60/29 (از 75) و رفتار مالی 62/45 (از 100) است. همچنین بررسی رابطه متغیرهای روانشناختی و جمعیت شناختی با ابعاد سواد مالی نشان داد که به غیر از چند متغیر، در اغلب متغیرها وضعیت سواد مالی دانشجویان مشابه است و گروه های مختلف دانشجویی سواد مالی یکسانی دارند. نتیجه گیری: این یافته ها نشان می دهند که سواد مالی دانشجویان، در بعد دانش در سطح بسیار پایینی قرار دارد ولی در دو بعد نگرش و رفتار وضعیت سواد مالی دانشجویان مناسب است. گروه های مختلف نیز سطح سواد مالی مشابهی دارند.

زمینه و هدف: رفتار خشونت آمیز تماشاگران ازجمله مهم ترین مسائل برای مسئولین برگزاری مسابقات رشته پرطرف دار و مهیج فوتبال است که تحت تأثیر شرایط مختلف بروز می کند و ممکن است تبعات جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد؛ بنابراین هدف از مطالعه حاضر، بررسی تأثیر ویژگی های جمعیت شناختی تماشاگران فوتبال بر کنترل رفتارهای خشونت آمیز آنان است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش و ماهیت، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل دو بخش بود؛ بخش اول شامل همه تماشاگران فوتبال در سال 1398-1399 است که به طور میانگین، 100 هزار نفر در نظر گرفته شد و با استفاده از جدول مورگان حجم نمونه 200 نفر محاسبه شد؛ بخش دوم نیز شامل کارکنان یگان ویژه تهران به تعداد حدود 370 نفر بود که 184 نفر از آن ها برای نمونه آماری انتخاب شدند و پرسش نامه محقق ساخته ای که روایی (صوری و محتوایی) و پایایی آن مورد تأیید قرارگرفته بود را تکمیل کردند. همچنین برای تحلیل داده ها از آزمون های آماری دوجمله ای، یو من ویتنی و ویلکاکسون استفاده شد. یافته ها: یافته های آزمون پژوهش نشان داد که از دیدگاه تماشاگران فوتبال و کارکنان یگان ویژه، ویژگی های جمعیت شناختی شامل سن، تأهل، شغل، تحصیلات، محل سکونت و منطقه جغرافیایی در کنترل رفتارهای خشونت آمیز تماشاگران نقش مؤثر و معنی داری دارد (000/0= Sig). هرچند در خصوص شدّت تأثیر عوامل جمعیت شناختی تأهل (09/0= Sig)، محل سکونت (38/0= Sig) و منطقه جغرافیایی (12/0= Sig) بین دو گروه کارکنان یگان ویژه و تماشاگران نیز تفاوت معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های به دست آمده، برای کنترل مؤثر اجتماعات ورزشی لازم است مسئولان ویژگی های جمعیت شناختی تماشاگران را مدنظر قرار دهند و متناسب با آن ها اقدامات کنترلی مناسب را برنامه ریزی و اجرا کنند.

هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل جمعیت شناختی موثر بر بوروکراسی دوستی و ارتباط آن با فرهنگ سازمانی است. روش پژوهش توصیفی-پیمایشی از نوع همبستگی است. به منظور تعیین جامعه آماری پژوهش، طبق گروه بندی وزارتخانه ها در قانون مدیریت خدمات کشوری به چهار گروه امور فرهنگی/اجتماعی، امور خدماتی، امور زیربنایی و امور اقتصادی، کارکنان سازمان های دولتی زیر شاخه وزارتخانه های مختلف به عنوان جامعه آماری در بخش پرسشنامه فرهنگ سازمانی و ارباب رجوعان مربوط به هر یک از این سازمان ها نیز به عنوان جامعه آماری در بخش پرسشنامه نگرش ارباب رجوعان به نظام اداری انتخاب شدند. برای محاسبه حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است و حجم نمونه مورد نیاز پژوهش برای پرسشنامه فرهنگ سازمانی به طور تقریبی 365 نفر و حجم نمونه مورد نیاز برای پرسشنامه نگرش ارباب رجوعان به نظام اداری به طور تقریبی 381 نفر به دست آمد که برای اطمینان بیشتر 450 پرسشنامه برای هرکدام توزیع گردید و نهایتاً 400  پرسشنامه از هرکدام جمع آوری شد. برای نمونه گیری از کارکنان سازمان های دولتی از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و برای ارباب رجوعان از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده گردیده است. از روش آمار توصیفی و استنباطی برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل از نمونه ها استفاده شده است و کلیه محاسبات آماری از طریق نرم افزار اس پی اس اس انجام گردیده است. طبق نتایج حاصل از پژوهش بین فرهنگ سازمانی و بوروکراسی دوستی همبستگی وجود دارد و عوامل جمعیت شناختی می تواند بوروکراسی دوستی را ارتقاء دهد. همچنین بین تعداد دفعات مراجعه، جنسیت و درآمد با بوروکراسی دوستی ارتباط معناداری وجود دارد ولی بین نوع شغل، سن و تحصیلات با بوروکراسی دوستی ارتباط معناداری وجود ندارد.