مطالب مرتبط با کلیدواژه

ادراک زمان


۱.

بررسی ادراک زمان در سهل انگاری اجتماعی و اضطراب انتظار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت اجتماعی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۴)

کلیدواژه‌ها: ادراک زمان سهل انگاری اجتماعی اضطراب انتظار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۳ تعداد دانلود : ۷۵۴
مقدمه: ادبیات تحقیقی بسیاری در مورد ادراک زمان که در تمام رفتارهای ارگانیسم زنده در جریان است وجود دارد. در روان­شناسی اجتماعی نیز تحقیقات زیادی وجود دارد که به موضوع شکل­ گیری رفتار با توجه به زمان می­ پردازد. همانند مدیریت زمان، رویکرد زمان، جهت­گیری زمان و یا ارزش­ های مرتبط با گذشته و آینده. هدف از این تحقیق، بررسی قدرت پیش­ بیینی کنندگی سهل ­انگاری اجتماعی و اضطراب انتظار بر ادراک زمان بود. روش: در این تحقیق، 300 دانشجوی دختر به روش در دسترس انتخاب گردیدند. سهل­ انگاری اجتماعی با دو زیر مقیاس توجه به خود و بی­تفاوتی، اضطراب انتظار با کمک پرسشنامه استاندارد و ادراک زمان با چهار روش سنجش تولید، بازتولید، مقایسه­ای و برآورد کلامی با کمک نرم افزار سنجیده شد. نتیجه­ گیری: نتایج رگراسیون چند متغیری نشان داد که بی­ تفاوتی به­ طور مثبت و توجه به خود به ­طور منفی ادراک زمان به روش برآورد کلامی را پیش­ بینی کرد. متغیرهای پیش بین اضطراب انتظار، توجه به خود و سن آزمودنی­ ها توانستند به­ طور مثبت ادراک زمان به روش تولید را پیش­ بینی نمایند. همچنین نتایج رگراسیون لجستیک نیز نشان داد که متغیر سن، ادراک زمان را به روش سنجش مقایس ه­ای پیش ­بینی می نماید.
۲.

نقش جنسیت، والانس و برانگیختگی لغات فارسی دارای بار هیجانی بر ادراک زمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت اجتماعی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۴)

کلیدواژه‌ها: جنسیت ادراک زمان واژه های فارسی بار هیجانی بازتولید زمان خطای هیجانی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی انگیزش انگیزش در تعلیم و تربیت
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هوش هوش هیجانی
تعداد بازدید : ۱۳۶۷ تعداد دانلود : ۷۱۳
مقدمه: طیف وسیعی از پژوهش­ ها نشان داده ­اند که مدت زمان ادراک شده، از عوامل متعددی تأثیر می­ پذیرد. فرضیه مطالعه حاضر این بود که جنسیت و بار هیجانی (والانس و برانگیختگی) لغات فارسی باعث خطا در ادراک زمان می­ شوند. روش: در این آزمایش، 58 نفر از دانشجویان پسر و دختر مقطع کارشناسی دانشگاه تبریز به­ صورت داوطلبانه شرکت کردند. به همه شرکت کنندگان با استفاده از آزمون رایانه ­ای، مجموعه­ ای از کلمه ­هاى فارسی دارای بار هیجانی (در پنج بعد: شاد، آرامش بخش، خنثی، خشونت­ آمیز و غمگین) به مدت 800 و 2000 میلی ثانیه نشان داده شد تا بازتولید کنند. داده ­ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه­ های مکرر سه عاملی، آزمون تحلیل واریانس یک راهه، آزمون­ هاى تی مستقل و تى وابسته تحلیل شدند. یافته ­ها: یافته­ ها نشان داد که میزان خطا (کم تخمینی)، برای مدت زمان بلند بیشتر از میزان خطا برای مدت زمان کوتاه بوده است. همچنین میزان تغییر­پذیری در واژه­ های شاد و آرامش بخش به­ طور معناداری بالاتر از میزان تغییر­پذیری در واژه ­های خشونت آمیز، غم انگیز و خنثی است. نتیجه­ گیری: یافته ­های این پژوهش نشان می­ دهد که هیجان بر ادراک زمان تأثیر مى­ گذارد. اساس تفسیر این نتایج مدل­ های توجهی ادراک زمان و مدل­ های مبتنی بر انگیختگی زمان است.
۳.

اثر تغییر محرک حسی بر ادراک زمان کودکان با و بدون بیش فعالی/نارسایی توجه در دیرش های زمانی مختلف(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره سیزدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۳۹)

کلیدواژه‌ها: ادراک زمان بیش فعالی/نارسایی توجه تغییر حسی ارائه محرک دیرش زمانی تکالیف بازتولید زمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۹ تعداد دانلود : ۶۶۴
هدف: هدف مطالعه حاضرآزمودن اثر تغییر حسی در ارائه محرک بر ادراک زمان، در کودکان مبتلا و غیرمبتلا به بیش فعالی/نارسایی توجه، با استفاده از تکالیف بازتولید زمان در دیرش های زمانی مختلف است. روش: 15 کودک مبتلا به نقص توجه/بیش فعالی از مراجعان یک مطب روانپزشکی اطفال در مشهد و 15 کودک غیرمبتلا از دو مدرسه در مشهد، با توجه به نتایج مقیاس کانرز فرم والدینی و مقیاس درجه بندی بیش فعالی /نارسایی توجه، انتخاب شدند و تکالیف بازتولید زمان را در سه تغییر حسی ارائه محرک (ارائه دیداری، ارائه شنیداری و ارائه دوگانه دیداری-شنیداری) و در 6 دیرش زمانی (36،24،18،12،6 و 48) کامل کردند. یافته ها: نتایج نشان داد که اثرات اصلی گروه و دیرش زمانی تکلیف (کاهش دقت عملکرد با افزایش طول مدت تکلیف) معنادار است، اما دقت عملکرد در ارائه های حسی مختلف تفاوت معناداری با هم نداشت. به علاوه تعامل بین گروه ودیرش زمانی تکلیف (یعنی افزایش اختلاف عملکرد بین دو گروه با افزایش دیرش زمانی تکلیف) تأیید شد، اما اثر تغییر حسی ارائه محرک در گروه بیش فعال از گروه عادی به طور معناداری بزرگتر نبود. نتیجه گیری: افراد مبتلا به بیش فعالی در بازتولید فواصل زمانی، از آزمودنی های غیرمبتلا کم دقت ترهستند و با دیرش زمانی بیشتر، اختلاف آن ها نیز بیشتر می شود. هم چنین عملکرد به طور معناداری تحت تأثیر تغییر حسی ارائه محرک قرار نگرفت و تفاوت بین دو گروه نیز در تغییر حسی معنادار نبود.
۴.

پردازش زمان تکواندوکاران نخبه و غیر نخبه در بازه های زمانی کوتاه و بلند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی ورزشی بهار ۱۳۹۵ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: پیش بینی زمان بندی ادراک زمان تکواندوکاران نخبه

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی روانشناسی ورزشی
  2. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی روانشناسی ورزشی روانشناسی تمرینات و مسابقات
تعداد بازدید : ۹۹۳ تعداد دانلود : ۷۰۶
هدف از پژوهش حاضر، مقایسة دقت پردازش زمانی تکواندوکاران نخبه و غیر نخبه در بازه های زمانی کوتاه و بلند بود. تعداد 23 نفر از تکواندوکاران نخبه حاضر در اردوی تیم ملی بصورت در دسترس و 23 نفر از تکواندوکاران غیر نخبه باشگاه های شهر تهران به شیوة تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج نشان داد دقت پردازش زمانی تکواندوکاران نخبه در هر دو بازه بطور معناداری از تکواندوکاران غیر نخبه بهتر است. بنابراین می توان دقت پردازش زمان را به عنوان مولفه های ادراکی موثر در نخبگی و استعداد یابی مورد توجه قرار داد.
۵.

مقایسه ادراک زمان محرک های دارای بار هیجانی درکودکان مبتلا و غیرمبتلا به اختلال اوتیسم

نویسنده:
منبع: سلامت روانی کودک (تحول روانشناختی کودک) دوره سوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: هیجان اوتیسم ادراک زمان بازتولید زمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۲ تعداد دانلود : ۶۵۵
زمینه و هدف: مطالعات مختلف نشان می دهد که هیجان، ادراک زمان را تحت تأثیر قرار می دهد و از سویی دیگر گزارش های بالینی از مشکلات پردازش زمان در اختلال اوتیسم خبر می دهند. هدف پژوهش حاضر مقایسه تأثیر محرک های دارای بار هیجانی متفاوت (شاد، غمگین و خنثی) بر ادراک زمان در کودکان مبتلا و غیرمبتلا به اختلال اوتیسم بود. روش: مطالعه حاضر از نوع پس رویدادی است. 13 کودک مبتلا به اوتیسم با کنش وری بالا از رده سنی 5 تا 15سال از میان مددجویان مراکز توان بخشی تبریز و 13 کودک بدون اختلال اوتیسم با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند که هر دو گروه از نظر سن و جنس همتا شدند. برای تشخیص عملکرد بالای کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم از پرسشنامه سنجش دامنه اوتیسم (اهلر و گیلبرگ، 1993) استفاده شد. سپس آزمون بازتولید زمان در دو سطح 2000 و 7000 میلی ثانیه بر روی دو گروه اجرا شد. داده ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و تحلیل واریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم الگوی متفاوتی از بازتولید زمانی نسبت به کودکان بدون اختلال اوتیسم داشتند، به طوری که زمان را کمتر بازتولید کردند و این الگو در هر دو زمان ( P=0/001) تقریباً ثابت بود. نتیجه گیری: کمترسنجی مشاهده شده در پژوهش حاضر منطبق با مدل های توجهی است و نارسایی توجه یکی از نارسایی های اولیه در کودکان اوتیسم است که می تواند منجر به انحراف آزمودنی از محرک شده و منجر به کمترسنجی گردد.
۶.

بررسی اثر دست برتری، جنسیت و سن بر ادراک زمان

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره دوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۴)

کلیدواژه‌ها: سن جنس دست برتری ادراک زمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۷ تعداد دانلود : ۶۱۰
جانبی شدن مغز با کارکردهای شناختی در ارتباط است، از این رو انتظار می رود که دست برتری نیز به عنوان یکی از نتایج جانبی شدن، با عملکرد شناختی ادراک زمان در ارتباط باشد. در این تحقیق علی- مقایسه ای به روش در دسترس 40 دختر راست دست،40 دختر چپ دست ،40 پسر راست دست و 40 دختر چپ دست با کمک پرسشنامه ادینبورگ انتخاب شدند. ادراک زمان آنها نیز با چهار روش سنجش تولید، باز تولید، برآورد کلامی و مقایسه ای به کمک نرم افزار معتبر سنجیده شد. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که سن آزمودنیها به طور منفی و معنادار ادراک زمان را به روش سنجش برآورد کلامی و تولید پیش بینی می نماید. دست برتری به طور مثبت و معنی دار ادراک زمان را به روش سنجش برآورد کلامی پیش بینی می کند. همچنین نتایج رگراسیون لجستیک نشان داد که دست برتری می تواند ادراک زمان را به روش سنجش مقایسه ای پیش بینی نماید. در این تحقیق بین دو جنس نیز تفاوت معنا داری مشاهده نگردید. جمع بندی نتایج نشان می دهد هرچند که افراد راست دست نسبت به افراد چپ دست از زمان، برآورد بالاتری دارند اما در تشخیص تفاوت دو زمان نزدیک به یکدیگر به طور معنا دارای دچار اشتباهات بیشتری می شوند. همچنین هر چه سن افراد بیشتر شود، گذشت زمان برای آنها سریعتر ادراک می شود.
۷.

تاثیر ظرفیت حافظه کاری کودکان پیش دبستانی درپردازش زمان

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره دوم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۶)

کلیدواژه‌ها: ادراک زمان بازتولید زمان ظرفیت حافظه کاری پردازش زمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۵ تعداد دانلود : ۶۸۷
از آنجا که ظرفیت حافظه کاری پیش بینی کننده تفاوت های فردی موجود در گستره وسیعی از توانایی های ذهنی است، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر ظرفیت حافظه کاری بر ادراک زمان در کودکان پیش دبستانی می پردازد. ابتدا حافظه کاری 108 آزمودنی با مجموعه آزمون های CANTAB اندازه گیری شده ، سپس 21 کودک در گروه با ظرفیت بالا و 20 کودک در گروه با ظرفیت پایین حافظه کاری طبقه بندی شدند. سپس هر دو گروه دو نوع تکلیف بازتولید زمانی را اجرا نمودند: از آنان خواسته شد که بازه های زمانی 700 و 3000 میلی ثانیه را به عنوان تکلیف منفرد، و بازه زمانی 3000 میلی ثانیه را همراه با اجرای یک تکلیف غیرزمانی به عنوان تکلیف دوگانه بازتولید نمایند. داده های به دست آمده از طریق تحلیل واریانس با طرح مختلط و آزمونهای تعقیبی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که در تکلیف منفرد گروه با ظرفیت حافظه کاری بالا نسبت به گروه با ظرفیت حافظه کاری پایین از لحاظ دقت عملکرد بهتری داشت. در تکلیف دوگانه، از لحاظ دقت عملکرد در تکلیف بازتولید زمانی تفاوتی بین دو گروه وجود نداشت اما گروه با ظرفیت بالای حافظه کاری نسبت به گروه دیگر در تکلیف غیرزمانی عملکرد بهتری داشت. علاوه براین، گروه با ظرفیت حافظه کاری پایین، در تمام بازه های زمانی نسبت به گروه با ظرفیت حافظه کاری بالا ضریب تغییرپذیری بالاتری داشت.
۸.

مقایسه ادراک زمان در زیرنوع های اختلال کم توجهی- بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت استثنایی سال هفدهم خرداد و تیر ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۴۵)

کلیدواژه‌ها: ادراک زمان اختلال کم توجهی - بیش فعالی بی توجهی بیش فعالی - تکانشگری زیرنوع مرکب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰۱ تعداد دانلود : ۷۵۹
زمینه: ادراک زمان، عملکرد مهمی است که توانایی پیش بینی و آینده بینی و کارآمدی پاسخ نسبت به رخدادهای در حال وقوع را تسهیل می کند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی و مقایسه ویژگی های ادراک زمان در 3زیرنوع اختلال کم توجهی-بیش فعالی بود.
۹.

تفاوتهای جنسیتی در ادراک زمان در رابطه با تعامل عدد و زمان

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال اول تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ 10-22

کلیدواژه‌ها: ادراک زمان بازتولید زمان جنسیت عدد مدت زمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۹ تعداد دانلود : ۴۵۱
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تفاوت های جنسیتی ادراک زمان در رابطه با پردازش اعداد است. روش: 56 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه تبریز به صورت داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند. آزمون رایانه ای ادراک زمان، به صورت اعداد 1،2،8،9 در دو بازه زمانی کوتاه (400،500،300 میلی ثانیه) و بلند (1100،1200،1000 میلی ثانیه) به آزمودنی ها ارائه شد و از آنها خواسته شد مدت زمان حضور اعداد را بازتولید کنند. برای نحلیل داده ها از آزمون نحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر سه عاملی استفاده شد. یافته ها : یافته ها نشان داد که بازه های زمانی کوتاه بیش برآورد و بازه های زمانی بلند کم برآورد شدند. اعداد بر برآورد زمان تاثیر داشتند. دقت برآورد زمان به طول بازه های زمانی و اعداد بستگی داشت. برآورد بازه های زمانی کوتاه غیردقیق تر از بازه های زمانی بلند بود. در بازه های زمانی کوتاه، زنان در مقایسه با مردان برآورد زمان دقیق تری داشتند. برآورد مردان در بازه های زمانی کوتاه دو برابر برآورد زنان بود. برعکس، مردان نسبت به زنان در بازه های زمانی بلند برآورد زمانی دقیق تری داشتند. اما تفاوت بین مردان و زنان به اندازه بازه های زمانی کوتاه چشمگیر نبود. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده تعامل عدد و جنسیت در ادراک زمان هست.
۱۰.

مدل شناختی- هیجانی اهمالکاری تحصیلی دانشجویان: ذهن آگاهی و ادراک زمان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره شانزدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۵۳) 353-364

کلیدواژه‌ها: ادراک زمان اضطراب امتحان اهمال کاری خودکارآمدی ذهن آگاهی کمال گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۸ تعداد دانلود : ۶۱۳
زمینه و هدف : اهمال کاری تحصیلی تمایلی غیرمنطقی در به تأخیر انداختن انجام تکالیف تحصیلی است و شیوع آن بسیار گسترده است. ازاین رو، پژوهش حاضر باهدف آزمون مدل شناختی-هیجانی اهمال کاری تحصیلی با توجه به نقش ذهن آگاهی و ادراک زمان و میانجیگری خودکارآمدی، اضطراب امتحان و کمال گرایی انجام شده است. مواد و روش ها : پژوهش حاضر از نوع همبستگی است و جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی بود که ازاین بین 200 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس اهمال کاری تحصیلی دانشجویان (Procrastination Assessment Scale for Students یا PASS)، مقیاس اضطراب امتحان (Test Anxiety Scale یا TAS)، مقیاس خودکارآمدی (Self-Efficacy Scale یا SES)، مقیاس چندبعدی کمال گرایی (Multidimensional Perfectionism Scale یا MPS) و پرسشنامه پنج وجهی ذهن آگاهی (Five Facet Mindfulness Questionnaire یا FFMQ) استفاده شد. به منظور آزمون روابط ساختاری در مدل مفروض، از روش مدل یابی معادلات س اختاری (Structural Equation Modeling یا SEM) استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل اصلاح شده با 90/0CFI= و 058/0RMSE= مورد تائید است. رابطه بین اهمال کاری تحصیلی و ذهن آگاهی منفی و معنادار است (001/0p<). تفاوت مدل اصلاح شده با مدل مفهومی به طور کلی در تاثیر غیرمستقیم اضطراب امتحان از طریق کاهش خودکارآمدی بر اهمال کاری تحصیلی و همچنین اثر تخمین زمان بر ذهن آگاهی است. نتیجه گیری: ذهن آگاهی می تواند به واسطه خودکارآمدی و اضطراب امتحان موجب کاهش اهمال کاری تحصیلی شود. درمجموع، نتایج مطالعه حاضر همسو با مجموعه تلاش های مفهومی در قلمرو مطالعاتی اهمال کاری تحصیلی است.
۱۱.

مقایسه ادراک زمان محرک های دارای بار هیجانی در افراد مبتلا به افسردگی اساسی و گروه بهنجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۸۲) 121-131

کلیدواژه‌ها: اختلال افسردگی اساسی ادراک زمان افتراق زمان هیجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۲۹۰
مقدمه: افسردگی اختلال خلقی می باشد که تجربه ی ذهنی فرد از زمان را تغییر می دهد. از سوی دیگر هیجان می تواند بر ادراک فرد از زمان اثر بگذارد. اهمیت ادراک زمان برای انجام فعالیت ها و بیش بینی وقایع آینده بر همه آشکار است. هدف از این پژوهش مقایسه تأثیر محرک های دارای بار هیجانی مختلف (شاد، غمگین و خنثی) بر ادراک زمان افراد دارای اختلال و بدون اختلال افسردگی اساسی بود. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی _ تحلیلی بود. با مراجعه به کلینیک های روان پزشکی شهرستان نجف آباد تعداد 15 نفر مبتلا به اختلال افسردگی اساسی با تشخیص روان پزشک به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. همچنین تعداد 15 نفر بدون اختلال در گروه بهنجار قرار گرفتند. هر دو گروه از نظر سن و جنس همتا شدند. لازم به ذکر است برای تشخیص بهتر از افراد هر دو گروه آزمون افسردگی بک گرفته شد. سپس آزمون افتراق زمان با استفاده از پارادایم ادبال در چهار مرحله بر روی هر دو گروه اجرا شد. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد که افراد دارای اختلال افسردگی اساسی الگوی متفاوتی از افتراق زمان نسبت به افراد بدون این اختلال داشتند، به طوری که تمایل به کمتر تخمین زدن زمان محرک ادبال در گروه افسرده دیده شد. نتیجه گیری: خلق غم در افراد افسرده با کندی سرعت ساعت درونی در ارتباط است که کندی سرعت ساعت باعث کمتر تخمینی زمان می شود. همچنین اختلال در توجه در بیماران افسرده اثبات شده که منجر به تحریف در پردازش زمان و کاهش حساسیت آنها به زمان می شود در نتیجه قضاوت زمان را در این افراد مختل می سازد.
۱۲.

تعامل حافظه کاری و بازه زمانی در ادراک زمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال پنجم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۹) 99 - 114

کلیدواژه‌ها: ادراک زمان حافظه کاری بازه زمانی بازتولید زمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۱ تعداد دانلود : ۳۳۴
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر تعاملی حافظه کاری و بازه زمانی بر ادراک زمان بود. روش: روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش، دانش آموزان، دانشجویان و کارکنان سازمان های شهر کرمان در سال 1397 بود که از میان آن ها 300 نفر به صورت در دسترس انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از تکلیف بازتولید زمان شهابی فر و موحدی نیا (2016) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون های تی وابسته و تحلیل واریانس دوعاملی با اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که هم اثر اصلی حافظه کاری و بازه زمانی و هم اثر تعاملی این دو بر ادراک زمان معنی دار است (01/0>p). به کارگیری حافظه کاری و افزایش بازه زمانی بر ادراک زمان به ترتیب به صورت کاهش و افزایش میزان خطای بازتولید زمان اثر دارند. نتیجه گیری: با افزایش طول بازه های زمانی و بار حافظه کاری، ادراک زمان به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
۱۳.

مطالعه تاثیر ابعاد مختلف هیجان چهره بر ادراک زمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال پنجم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۹) 115 - 134

کلیدواژه‌ها: بیان هیجانی چهره ادراک زمان توجه هیجانی برانگیختگی خوشایندی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۵ تعداد دانلود : ۵۲۵
مقدمه: تاثیر هیجان ها بر زمان ادراک شده معمولا به دو عامل عمده برانگیختگی و خوشایندی نسبت داده می شود. مطالعات اخیر نشان داده است که چهره های هیجانی باعث اعوجاج در ادراک زمان می شوند. براساس مدل ساعت درون، فرض بر این است که برانگیختگی، سرعت ضربان ساز ساعت درونی را کم و زیاد کند و میزان خوشایندی هیجان باعث باز یا بسته شدن دروازه ساعت درونی می گردد. هدف این مطالعه بررسی سهم هر یک از این ابعاد و تفکیک نقش آن ها در ایجاد اعوجاج در ادراک زمان چهره های هیجانی بوده است. روش: به این منظور 20 دانشجوی دختر یک تکلیف افتراق زمان دوبخشی را که با محرک ه ای چهره هیجانی طراحی شده بود، اجرا نمودند. انتخاب چهره های هیجانی با استفاده از مدل ابعاد هیجان (خوشایندی، برانگیختگی و غلبه( صورت گرفته بود. یافته ها:نتایج داده های رفتاری نشان داد نقطه افتراق زمان برای چهره های هیجانی شاد در مقایسه با چهره هیجانی عصبانی و خنثی، به صورت معنادارای کوچک تر بود در حالی که اختلاف معنادارای بین نقاط افتراق زمان چهره عصبانی و خنثی مشاهده نشد. نتایج حاصل بر اساس نظریه انتظار عددی تفسیر شد . نتیجه گیری: ابعاد مختلف هیجان چهره بر ادراک زمان تأثیر دارد.  
۱۴.

مقایسه ادراک زمان از طریق استعاره ها در دانشجویان با و بدون اختلال وسواسی- جبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ در دانشگاه اسلامی سال دهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۶) 389 - 404
تعداد بازدید : ۸۹۳ تعداد دانلود : ۲۷۶
هدف: یکی از جنبه های شناختی اختلال وسواسی- جبری، ویژگی های ادراک زمان در افراد مبتلاست. هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های ادراک زمان در این افراد و مقایسه آن با افراد فاقد اختلال با به کارگیری استعاره های زمان بود. روش: در این پژوهش به روش علّی- مقایسه ای، از میان جامعه 70 نفری دانشجویان مبتلا به اختلال وسواسی- جبری مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشگاه مراغه در سالهای 1394 تا 1397، 40 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و 40 نفر فاقد اختلال روانپزشکی با گروه نمونه همتا شد. کلیه شرکت کنندگان به پرسشنامه وسواسی- جبری ونکوور و پرسشنامه استعاره های زمان پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار اس.پی.اس.اس۲۳ انجام شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل واریانس چندمتغیّره حاکی از وجود تفاوت معنادار بین افراد مبتلا به اختلال وسواسی- جبری و افراد فاقد اختلال در ادراک زمان بود؛ به این ترتیب که افراد وسواسی در سه عامل «زمان خصمانه، گذر تند زمان و زمان وحشی»، نمره بالاتری کسب کردند. نتیجه گیری: ادراک زمان در افراد مبتلا به اختلال وسواسی- جبری دارای ویژگی های خاصی است که اطلاع از آنها می تواند در طرح ریزی درمان های جدید مفید واقع شود و چارچوب گسترده تری از ویژگی های شناختی افراد مبتلا به اختلال وسواسی جبری را در اختیار درمانگران قرار دهد.
۱۵.

اثربخشی بازی های شناختی رایانه ای بر کاهش نقص توجه همراه با بیش فعالی و بهبود ادراک زمان در کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کودکان استثنایی سال بیستم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۷۸) 24-7

کلیدواژه‌ها: اختلال نقص توجه بیش فعالی ادراک زمان بازی شناختی رایانه ای تکانش گری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۱ تعداد دانلود : ۴۰۸
هدف : این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی بازی های شناختی رایانه ای بر کاهش نشانه های بیش فعالی و ادراک زمان در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه همراه با بیش فعالی انجام شد. روش : پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. 30 دانش آموز دارای اختلال نقص توجه همراه با بیش فعالی به شیوه نمونه گیری هدفمند از بین دانش آموزان مدارس مقطع ابتدایی شهر خورموج انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (میانگین سن=01/9 و انحراف معیار=67/0) و کنترل (میانگین سن=20/9 و انحراف معیار=91/0) جایگزین شدند. گروه آزمایش در 20 جلسه 45 دقیقه ای تحت آموزش نرم افزار کاپتان لاگ قرار گرفت و گروه کنترل در فهرست انتظار باقی ماند. تمام شرکت کنندگان قبل و بعد از درمان مقیاس تشخیصی اختلال بیش فعالی- کم توجهی کودکان کانرز (فرم والد و فرم معلم)، نرم افزار ادراک زمان، و نرم افزار IVA سنجش شدند. یافته ها : نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که انجام بازی های شناختی رایانه ای بر کاهش نقص توجه و بهبود ادراک زمان کوتاه تأثیر معنادار دارد؛ اما بر نشانه های بیش فعالی/تکانش گری و ادراک زمان بلند اثر معناداری نداشت. نتیجه گیری : این پژوهش نشان داد که از بازی های شناختی رایانه ای می توان به عنوان ابزاری برای کاهش نشانه های کمبود توجه و بهبود ادراک زمان استفاده کرد.
۱۶.

طبقه بندی پتانسیل های وابسته به رویداد شنیداری در یک تکلیف افتراق زمانی مبتنی بر پارادایم ادبال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیست و سوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۸۹) ۷۳-۸۴

کلیدواژه‌ها: ادراک زمان طبقه بندی پتانسیل وابسته به رویداد تکلیف ادبال شنیداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹
مقدمه: با وجود بیش از یک سده مطالعات در زمینه چگونگی ادراک زمان توسط مغز انسان، پژوهش در مورد تشخیص الگوهای مربوط به ادراک زمان در سیگنال الکتروآنسفالوگرافی افراد نادر بوده است. هدف از این مطالعه تشخیص کوتاه یا بلند بودن بازه مورد قضاوت توسط یک فرد، بر اساس سیگنال الکتروآنسفالوگرافی وی بود. روش کار: در یک تکلیف ادبال شنیداری، از آزمودنی ها خواسته شد که مدت زمانی محرک ادبال کوتاه (ms400) یا بلند (ms600) را با مدت ارائه محرک های استاندارد (ms500) پیش از آن مقایسه کنند. همزمان با ارائه تکلیف، الکتروآنسفالوگرافی افراد ثبت می شد. سپس نمونه های هدف (پتانسیل های مغزی برانگیخته شده توسط محرک ادبال ms400 یا ms600) و نمونه های غیر هدف (پتانسیل های مغزی برانگیخته شده توسط محرک استاندارد) به الگوریتم های طبقه بندی داده شد. یافته ها: طبقه بند SVM با کرنل RBF توانست با بالاترین صحت طبقه بندی 25/94 درصد از میان طبقه بندهای درخت تصمیم گیری و شبکه عصبی پرسپترون چند لایه (MLP)، نمونه های مورد آزمایش هدف (بازه ms400) را از نمونه های غیر هدف (بازه های ms500 و ms600) تشخیص دهد. همچنین، این الگوریتم با صحت 98/93 درصد نمونه های هدف ms600 را از نمونه های غیر هدف (بازه های ms500 و ms400) تشخیص داد و در نهایت با صحت 95/87 درصد توانست نمونه های مربوط به بازه های ms400 را از ms600 و ms500 تشخیص دهد. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان می دهد که یادگیری ماشین می تواند الگوهای مربوط به ادراک بازه کوتاه و بلند را بر اساس سیگنال الکتروانسفالوگرافی افراد، با دقت بالایی تشخیص دهد. واژه های کلیدی:
۱۷.

بررسی تأثیر القای خلق مثبت، منفی و اضطراب بر ادراک زمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره نهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 79-63

کلیدواژه‌ها: ادراک زمان القای خلق مثبت القای خلق منفی اضطراب تولید زمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۵ تعداد دانلود : ۱۹۷
ادراک زمان یکی از کارکردهای مهم شناختی مغز است و به تجربه ذهنی زمان، توسط یک فرد اشاره دارد. این توانایی نه تنها بر تمام فعالیت های انسان تأثیرمی گذارد، بلکه از حالات خلقی و هیجانی ما تأثیر می پذیرد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با روش نیمه آزمایشی و طرح آن پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود که با استفاده از نمونه گیری در دسترس، ۴۰ نفر مرد و زن (۲۰ مرد و ۲۰ زن) در مقاطع تحصیلی لیسانس و فوق لیسانس به شیوه همتاسازی شده از نظر جنسیت و تحصیلات در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. بر روی همه ی آزمودنی ها، قبل و بعد از اعمال متغیر مستقل، تکیف تولید زمان ۳۰ ثانیه و ۶۰ ثانیه توسط کرونومتر اجرا شد. گروه آزمایش تحت تأثیر سه مرحله القای خلق مثبت، منفی و القای اضطراب قرار گرفت و گروه کنترل بدون مداخله (در حالت خنثی) مورد سنجش قرار گرفت . نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در تکلیف تولید زمان نشان داد که افراد تحت تأثیر القای خلق مثبت و اضطراب دچار بیش برآورد زمان می شوند که بیش برآورد در حالت خلق مثبت بیش تر از حالت اضطراب است، همچنین تحت تأثیر القای خلق منفی زمان را کندتر ادراک می کنند. بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش، می توان گفت که افراد در تجربه خلق مثبت و اضطراب زمان را سریع تر و در تجربه خلق منفی زمان را کندتر از آنچه که در واقعیت می گذرد ادراک می کنند. با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که تجربه زمان تحت تأثیر حالات خلقی و هیجانی به خصوص در بازه های کوتاه زمانی بر اساس اهمیت شان در قضاوت، تصمیم گیری و واکنش ما نسبت به محیط بسیار با اهمیت است، چرا که بیش برآورد یا کم برآورد کردن زمان تحت تأثیر عوامل مختلف می تواند یکی از مهم ترین دلایل عدم پاسخ دهی یا واکنش به موقع و مناسب نسبت به محرک ها و مخاطرات محیطی باشد.
۱۸.

اثربخشی مراقبه ذهن آگاهی بر ادراک زمان و امواج مغزی با کاربرد تکلیف دوقسمتی زمانی در جمعیت دانشجویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال ۲۳ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۹۲) ۴۷-۳۳

کلیدواژه‌ها: ادراک زمان ذهن آگاهی امواج مغزی همزمان سازی وابسته به رویداد ناهمزمان سازی وابسته به رویداد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۱۷۶
مقدمه: ادراک زمان مقوله ای است که کنجکاوی هوشمندانه بشر را برای دستکاری علمی و شناخت به راه می اندازد. این مطالعه با هدف بررسی اثرات ذهن آگاهی بر ادراک زمان و امواج مغزی با به کار بردن تکلیف دوقستی زمانی انجام شد. روش کار: این پژوهش با روش آزمایشی با گروه کنترل انجام شد و از پاییز 1397 تا 1399 به طول انجامید. نمونه گیری از 143 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم تحقیقات، به شیوه تصادفی انجام شد. 31 دانشجوی کارشناسی از نظر سلامت روانی و بیماری های مغزی توسط مصاحبه بالینی ساختاریافته (SCID-5-CV) ارزیابی شدند. توانمندی ذهن آگاهی شان بر مبنای پرسشنامه ذهن آگاهی Freiburg در حد متوسط بود، به دو گروه آزمایش 16 نفر و کنترل 15 نفر تقسیم شدند. برای گروه آزمایشی فایل صوتی 13 دقیقه ای ذهن آگاهی و کنترل فایل خنثی ارائه شد. تکلیف دو قسمتی زمان و ثبت توسط دستگاه آمپلی فایر Mitsar 19 کاناله، و توان امواج مغزی در باندهای فرکانسی مختلف قبل و بعد از ارائه متغیر مستقل در دو گروه در کانال های C3، C4، Cz، F3، F4، Fz و Pz محاسبه شد. یافته ها: نتایج نشانگر افزایش بتا، دلتا و تتا در کانال های مختلف بود. تغییرات آلفا به صورت متعارض به دست آمد. گاما و اندازه تتا به بتا کاهش معناداری در گروه آزمایش داشتند. یافته های رفتاری نشانگر افزایش تعداد پاسخ های طولانی (Percentage long response) و کاهش نقطه دوقسمتی زمان (Bisection point) بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که متغیر ذهن آگاهی با تغییر در اندازه های الکتروفیزیولوژیک فوق که نشانگر کاهش برانگیختگی، افزایش تمرکز به درون، افزایش مهار حرکتی و افزایش آگاهی بدنی و تنظیم هیجانی است در فرآیند پردازش شناختی ادراک زمان مؤثر بوده و موجب بیش تخمینی در ادراک زمان می شود.
۱۹.

مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و بازی درمانی شناختی-رفتاری بر ادراک زمان کودکان مبتلا به نقص توجه- بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده درمانی کاربردی دوره دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۵) 200 - 219

کلیدواژه‌ها: نقص توجه-بیش فعالی ادراک زمان شناخت درمانی ذهن آگاهی بازی درمانی شناختی - رفتاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۴ تعداد دانلود : ۱۸۵
هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و بازی درمانی شناختی رفتاری بر ادراک زمان کودکان مبتلا به نقص توجه- بیش فعالی بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه گواه با پیگیری دو ماهه بود و جامعه اماری شامل کلیه افراد مراجعه کننده به کلینیک توانبخشی شایان در سال 99-1398 بود. تعداد 59 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و بصورت گمارش تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه قرار گرفتند. شرکت کنندگان با پرسشنامه فرم کوتاه و تجدید نظر شده مقیاس درجه بندی کانرز (1960) و آزمون بازتولید زمان نظری، میرلو و اسدزاده (1390)   مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه آزمایش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی جکسون (2018) و گروه آزمایشی بازی درمانی شناختی-رفتاری جعفری و همکاران (2002) در دوازده جلسه و هفته ای دوبار مورد درمان قرار گرفتند. داده ها با استفاده از واریانس اندازه های مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین میانگین نمرات ادراک زمان کوتاه (0/001=F=4/01, P) در دو گروه آزمایشی تفاوت معنی داری وجود دارد و تفاوت در گروه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در پس آزمون نسبت به مرحله پیش آزمون و در مقایسه با بازی درمانی شناختی رفتاری بطور معناداری بیشتر است و نیز بین میانگین نمرات ادراک زمان بلند   (0/001=F=13/45, P) در دو گروه آزمایشی تفاوت معنی داری وجود دارد و تفاوت در گروه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در پس آزمون نسبت به مرحله پیش آزمون و در مقایسه با بازی درمانی شناختی رفتاری بیشتر است و بهبود نمرات بیشتری در آزمودنی ها دیده می شود و این تفاوت از نظر آماری نیز معنادار بوده است (0/01=P). نتیجه گیری: با توجه به تاثیر معنی دار شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و بازی درمانی شناختی رفتاری بر ادراک زمان کودکان مبتلا به نقص توجه- بیش فعالی، پیشنهاد می شود از این دو روش در جهت افزایش سلامت این کودکان بهره برده شود.
۲۰.

اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه فعال بر درک زمان در کودکان دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال هفتم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۲۶)

کلیدواژه‌ها: برنامه توانبخشی مبتنی برحافظه فعال ادراک زمان اختلال نقص توجه بیش فعالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۱۹۹
مقدمه اختلال نقص توجه/ بیش فعالی از شایع ترین اختلالات عصب روانشناختی دوران کودکی است. این اختلال کودکان مبتلا را در معرض مشکلات زیادی در حوزه کارکردهای اجرایی از جمله نقص ادراک زمان قرار می دهد. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه فعال بر ادراک زمان کودکان دارای اختلال نقص توجه/ بیش فعالی بود. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و ازلحاظ روش گردآوری داده ها، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون/ پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل کلیه کودکان مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشگاه علم و هنر استان یزد که دارای ویژگی های اختلال نقص توجه/ بیش فعالی بودند که از بین آنها ۳۰ نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه ازمایش و گواه قرار گرفتند. آزمون رایانه ای ادراک زمان به عنوان پیش آزمون در مورد همه افراد اجرا شد. افراد گروه آزمایش ۱۰ جلسه، یک بار در هفته و هر جلسه به مدت ۴۵ دقیقه تحت درمان توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه ی فعال قرار گرفتند و گروه کنترل در لیست انتظار باقی ماند. بعد از جلسات درمانیپس ازمون اجرا شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی(میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی(تحلیل کوواریانس) با استفاده از نرم افزار23SPSS تحلیل شدند.یافته ها:تحلیل داده ها نشان داد که توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه ی فعال باعث بهبود عملکرد افراد در برآورد زمان با (p< 0.001)، تولید زمان (p< 0.001) و بازتولید زمان (p< 0.001)، به طور کلی در ادراک زمان شده است. نتیجه گیری:با توجه به نتایج پژوهش حاضر استفاده از این روش درمانی به متخصصان در این زمینه توصیه میشود.