تولید زمان

هدف : در پژوهش حاضر متغیرهای مستقل، چهار تصویر معماری به صورت دو زوج ساده_یچیده و اسلامی_غیراسلامی در نظر گرفته شد تا تأثیر دو عامل پیچیدگی تصاویر معماری و پیشینه ذهنی مخاطب بر زمان ادراک شده و ضربان قلب بررسی شود. همچنین اثر تعاملی دو عامل بر زمان تولیدشده و میانگین ضربان افراد بررسی شد. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع آزمایشی بوده و جامعه مورد مطالعه را تمام دانشجویان دانشکده های مختلف دانشگاه هنر اسلامی تبریز در نیمسال اول و دوم سال تحصیلی 95-96 تشکیل می دادند که در نهایت، نمونه مورد مطالعه شامل دو گروه یکصد نفره از کل جامعه ذکر شده بود که به روش در دسترس انتخاب شده، در دو آزمون مجزا شرکت داده شدند. یافته ها: یافته ها نشان می دهند که عامل پیچیدگی تصاویر هم بر زمان تولید شده افراد و هم بر میانگین ضربان قلب آنها تأثیر دارد. در حالی که تأثیر پیشینه دهنی مخاطب از تصاویر اسلامی و غیراسلامی فقط بر میانگین ضربان افراد تأثیر معناداری دارد.. نتیجه گیری: یافته ها در بسیاری از زمینه ها، مطابق و قابل مقایسه با یافته های پژوهش های قبلی است و ضرورت وارد شدن موضوعات "اکولوژیک" و نزدیک تر به محیط واقعی را به حوزه ادبیات پژوهشی ادراک زمان نشان می دهد.

ادراک زمان یکی از کارکردهای مهم شناختی مغز است و به تجربه ذهنی زمان، توسط یک فرد اشاره دارد. این توانایی نه تنها بر تمام فعالیت های انسان تأثیرمی گذارد، بلکه از حالات خلقی و هیجانی ما تأثیر می پذیرد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با روش نیمه آزمایشی و طرح آن پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود که با استفاده از نمونه گیری در دسترس، ۴۰ نفر مرد و زن (۲۰ مرد و ۲۰ زن) در مقاطع تحصیلی لیسانس و فوق لیسانس به شیوه همتاسازی شده از نظر جنسیت و تحصیلات در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. بر روی همه ی آزمودنی ها، قبل و بعد از اعمال متغیر مستقل، تکیف تولید زمان ۳۰ ثانیه و ۶۰ ثانیه توسط کرونومتر اجرا شد. گروه آزمایش تحت تأثیر سه مرحله القای خلق مثبت، منفی و القای اضطراب قرار گرفت و گروه کنترل بدون مداخله (در حالت خنثی) مورد سنجش قرار گرفت . نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در تکلیف تولید زمان نشان داد که افراد تحت تأثیر القای خلق مثبت و اضطراب دچار بیش برآورد زمان می شوند که بیش برآورد در حالت خلق مثبت بیش تر از حالت اضطراب است، همچنین تحت تأثیر القای خلق منفی زمان را کندتر ادراک می کنند. بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش، می توان گفت که افراد در تجربه خلق مثبت و اضطراب زمان را سریع تر و در تجربه خلق منفی زمان را کندتر از آنچه که در واقعیت می گذرد ادراک می کنند. با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که تجربه زمان تحت تأثیر حالات خلقی و هیجانی به خصوص در بازه های کوتاه زمانی بر اساس اهمیت شان در قضاوت، تصمیم گیری و واکنش ما نسبت به محیط بسیار با اهمیت است، چرا که بیش برآورد یا کم برآورد کردن زمان تحت تأثیر عوامل مختلف می تواند یکی از مهم ترین دلایل عدم پاسخ دهی یا واکنش به موقع و مناسب نسبت به محرک ها و مخاطرات محیطی باشد.