آمادگی سازمانی

اینترنت و فن آوری وب شیوه تعاملات و اطلاع رسانی در مورد وضعیت و عملکرد مالی شرکت ها به ذی نفعان مختلف را دچار تغییر نموده است. یکی از ابزارهای مبتنی بر این فن آوری که اخیراً مورد توجه زیادی قرار گرفته، "زبان توسعه پذیر گزارش گیری کسب و کار" (XBRL) است. این زبان گزارش گیری، علیرغم مزایای بی شماری که برای سازمان ها به ارمغان می آورد، نیازمند الزامات و پیش نیازهایی است که در صورت آماده نبودن سازمان در این زمینه ها، ابعاد خطر پذیری اجرایی افزایش می یابد و تحقق اهداف طرح را به تاخیر می اندازد. در این مقاله سعی شده است تا مدلی جامع ارائه گردد که بتواند آمادگی سازمان ها را برای اقدام و مبادرت به اجرای چنین طرحی سنجیده و با اقدامات مناسب ریسک های ناشی از طرح را کاهش دهد. بدین منظور ابتدا با مطالعه ادبیات موضوع شاخص های مؤثر بر اجرای موفق این طرح ها شناسایی و سپس از طریق پرسش نامه ای از خبرگان حوزه مالی نظرسنجی شده است. برای تحلیل داده های گردآوری شده و تبیین مدل علی روابط بین عوامل از مدل معادلات ساختاری استفاده شده است.

یکی از مهم‌ترین عوامل موثر در پیاده‌سازی موفق هر سیستم مدیریتی، زیر ساختار اجرایی لازم از بعد فناوری اطلاعات است. سیستم کارت امتیازی متوازن نیز به‌عنوان یک سیستم مدیریتی، از این قاعده مستثنی نیست. از طرفی با توجه به افزایش کاربرد این سیستم، بررسی زیرساختار اجرایی فناوری اطلاعات مربوط، گامی در جهت اجرای موفقیت آمیز این سیستم در سازمان‌ها خواهد بود. مدل توسعه داده شده در این مقالـه با عنوان "فناوری اطلاعات/ کارت امتیازی متوازن" در قالب یک ماتریس 5 * 7 به بررسی پیش نیازهای فناوری اطلاعات در مراحل مختلف پیاده‌سازی کارت امتیازی متوازن می‌پردازد. این ماتریس دارای 7 ردیف و 5 ستون شامل: مقدمات، برنامه‌ریزی پروژه، ساخت مدل، اجرای فنی، انسجام سازمانی، انسجام فنی و عملیات، مراحل پیاده‌سازی کارت امتیازی متوازن است. ستون‌ها نیز که ابعاد فناوری اطلاعات را بررسی می‌کنند شامل سخت افزار، نرم افزار، شبکه، داده و منابع انسانی می‌شوند. به‌عبارتی دیگر هر درایه از این ماتریس نمایان‌گر پیش نیاز اجرایی سیستم کارت امتیازی متوازن در یک مرحله خاص و یک بعد مشخص است. افزون بر آن این مدل به اندازه‌گیری میزان آمادگی سازمان‌ها در رابطه با پیاده‌سازی کارت امتیازی متوازن نیز می‌پردازد.

با توجه به توسعه روزافزون و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در تمامی شئون و جنبه های مختلف زندگی فردی، اجتماعی و به ویژه سازمانی و همچنین با در نظر گرفتن نقشی که مالیات به عنوان مهمترین منبع درآمد مستمر دولت ایفا می کند، پژوهش حاضر ضمن طراحی و ارایه فرم اظهارنامه الکترونیکی، سطح آمادگی مدیران و کارشناسان ذیربط را در استقرار اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی با توجه به الزامات سخت افزاری و نرم افزاری این سیستم مورد بررسی داده است. جامعه آماری شامل 90 نفر از مدیران اداره امور مالیاتی خراسان رضوی و همچنین تیم تصمیم متشکل از 7 نفر از کارشناسان و کارشناسان ارشد واحد رایانه اداره امور مالیاتی می باشد. اطلاعات مورد نیاز از طریق انجام مصاحبه اولیه، پرسشنامه، مشاهده و داده های ثانویه جمع آوری شده است. یافته های حاصل از فرایند تحقیق و مشاوره با کارشناسان رایانه گرچه مدلی کاربردی برای تنظیم و ارایه اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی را ارایه داده است اما استقرار این سیستم به لحاظ کاستی ناشی از عدم آمادگی سازمان از جهت امکانات سخت افزاری و نرم افزاری از یک سو و نیاز به فرهنگ سازی از سوی دیگر دامنه زمانی خاص خود را جهت استقرار پایدار مدل پیشنهادی طلب می کند.

پژوهش پیش رو، که نگرش کارمندان زن شاغل در سازمان آموزش و پرورش کرج را به وضعیت مشارکت زنان در تصمیم گیری مورد بررسی قرار می دهد، بر چهار پایه اصلی بررسی میزان عوامل دانش، دست رسی به اطلاعات، قدرت، و پاداش، برای فراهم کردن مشارکت زنان در مراحل هفت گانه تصمیم گیری استوار است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع میدانی است و برای گردآوری داده ها نیز از پرسش نامه و مطالعات کتاب خانه یی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را 137 زن شاغل در بخش های ستادی آموزش و پرورش کرج تشکیل می دهند، که پس از انتخاب 80 نفر از آن ها،به عنوان حجم نمونه و به روش تصادفی ساده، پرسش نامه یی پژوهش گرساخته، با 28 پرسش دارای مقیاس پنج درجه یی لیکرت (خیلی کم، کم، تا اندازه یی، زیاد، خیلی زیاد) در اختیار آن ها قرار گرفت. روایی پرسش نامه، با استفاده از آلفای کرون باخ، 0.64 به دست آمده است.نتایج پژوهش نشان می دهد میزان آمادگی سازمانی زنان، برای مشارکت در فرآیند تصمیم گیری، از نظر میزان دانش، کافی، اما از لحاظ میزان قدرت و پاداش، کم است، هم چنین، بالا بودن دانش، دست رسی به اطلاعات، قدرت، و دریافت پاداش در زنان، می تواند، به ترتیب،در اجرای تصمیم ها، انتخاب بهترین راه حل، ارزش گذاری برای راه حل ها، و تشخیص مسایل به آنان کمک کند تا در تصمیم گیری ها، مشارکتی مناسب تر و موثرتر داشته باشند.در پایان پژوهش، پیشنهاد هایی در زمینه فراهم کردن امکانات لازم برای دست یابی به دانش بالاتر، اجرای تصمیم ها، واگذاری اختیارات و توزیع قدرت، و توجه به پاداش مادی و معنوی ارایه شده است، که برای تدوین خط مشی مشارکت زنان در قانون پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی، توجه به آن ها ضروری است.

این تحقیق میزان آمادگی لازم برای اجرای نظام مدیریت مشارکتی را با استفاده ازچهار متغیر آمادگی فردی کارکنان ، آمادگی فردی مدیران، آمادگی ساختاری و آمادگی فرهنگی سازمان، بررسی می کند و بر اساس ماهیت و روش، یک تحقیق توصیفی- پیمایشی است که جامعه آماری آن را کلیه کارکنان و مدیران دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی استان سیستان و بلوچستان در سال ١٣٨٧ تشکیل داده اند. بـرای جمع آوری اطلاعات و اندازه گیری متغیرها از پرسشنامه ای مشتمل بر ٤٨ سوال پنج گزینه ای و 2 سوال تشریحی استفاده شده که روایی و پایایی آن به کمک نرم افزارspss محاسبه گردیده است. مجموع پرسشنامه هایی که مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند ٣٦٢ عدد می باشد. یافته های این پژسسوهش حاکی از آن است که علیرغم وجود آمادگی فردی مورد نیاز برای اجرای موفق نظام مدیریت مشارکتی در نزد کارکنان و مدیران، سازمانهای مورد مطالعه از آمادگی ساختاری و فرهنگی لازم برخوردار نیستند که در مجموع دلالت بر عدم وجود آمادگی سازمانی لازم برای اجرای موفق این نظام در دانشگاه های دولتی استان دارد . نتیجه نهایی نشان می دهد که آمادگی درون سازمانی لازم برای اجرای موفق نظام مدیریت مشارکتی در دانشگاههای دولتی استان سیستان و بلوچستان وجود دارد.

هدف از این پژوهش شناسایی و بررسی عوامل مؤثر در آمادگی پیاده سازی مدیریت فرایندهای کسب و کار می باشد. بدین منظور ابتدا با مطالعات منابع کتابخانه ای گسترده و با مراجعه به منابع، مقالات و مجلات علمی و سایت های اینترنتی به شناسایی رویکرد و عوامل حیاتی مؤفقیت در پیاده سازی مدیریت فرآیندهای کسب وکار پرداختیم اما از آنجایی که هیچ کدام از الگوها به طور جامع آمادگی پیاده سازی مدیریت فرایندهای کسب وکار را بررسی نکرده بود، لذا بر اساس مرور ادبیات پیشین، دسته بندی عوامل را پیشنهاد کردیم تا به طور کلی بتواند آمادگی پیاده سازی مدیریت فرایندهای کسب وکار را در سازمان مورد سنجش قرار دهد. سپس بر اساس چارچوب نظری بدست آمده، پرسشنامه ای تنظیم گردید که در اختیار کارشناسان، کارشناسان ارشد، سرپرستان و رؤسای شرکت بازرگانی پتروشیمی قرار گرفت. پس از جمع آوری این پرسشنامه ها و تحلیل آماری نتایج حاصل از جمع آوری اطلاعات توسط نرم افزارSPSS ، نشان داد که از بین عوامل شناسایی شده در این پژوهش (انتخاب روش شناسی، مدیریت پروژه، فناوری اطلاعات، جو سازمانی، مدیریت تغییر، مدیریت ارشد)، تنها فناوری اطلاعات و مدیریت ارشد بر آمادگی سازمانی جهت پیاده سازی مؤفق مدیریت فرآیندهای کسب وکار در شرکت بازرگانی پتروشیمی تأثیر دارد

نتایج مطالعات متعدد انجام شده حکایت از نرخ بالای شکست و عدم موفقیت پروژه های استقرار سیستم های اطلاعاتی در سازمان ها دارد. این پژوهش ها همچنین نشان می دهند که بسیاری از این شکست ها بیش از آنکه ناشی از جنبه های فنی و فناورانه باشند، ریشه در مسائل سازمانی و عدم توجه به وضعیت سازمان در مرحله طراحی سیستم های اطلاعاتی دارند. به عبارت دیگر، استقرار موفق سیستم های اطلاعاتی، مستقیماً به شرایط جاری سازمان ها بستگی دارد و از آنجا که طراحی و استقرار یک سیستم اطلاعاتی سرمایه گذاری نسبتاً بالایی را می طلبد، توجه به آمادگی سازمان برای استقرار این سیستم ها و ارزیابی شرایط سازمان از حیث میزان آمادگی امری ضروری به نظر می رسد. در پژوهش حاضر ضمن بررسی جامع مدل های مختلف ارزیابی میزان آمادگی سازمان ها برای استقرار سیستم های اطلاعاتی، تلاش شده است مدلی مبتنی بر واقعیت ها و شرایط حاکم بر محیط داخلی سازمان ها و مؤسسات بخش عمومی، با تأکید بر دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور طراحی شود. برمبنای مدل پیشنهادی، آمادگی سازمانی دانشگاه ها به شش بُعد راهبردی، منابع، مدیریتی، فرهنگی، ساختاری و قانونی ارتباط دارد که خود به 28 مؤلفه تقسیم می شوند و برمبنای این مؤلفه ها، 142 شاخص برای ارزیابی میزان آمادگی دانشگاه ها برای استقرار سیستم های اطلاعاتی پیشنهاد می شود. استفاده از این شاخص ها برای ارزیابی میزان آمادگی سازمانی می تواند طراحی هدفمند و متناسب با شرایط سازمانی این سیستم و درنهایت، پرهیز از هدررفت منابع سازمان را تسهیل کند. مدل پیشنهادی در یک دانشگاه به عنوان نمونه مورد استفاده قرار گرفته و میزان آمادگی آن دانشگاه براساس مؤلفه های مدل در ابعاد موردنظر تعیین و نتایج حاصل برای تهیه برنامه های اقدام به کاربرده شده است.

صنعت بیمه به عنوان بخشی از صنایع مالی همواره در تلاش برای استفاده از تکنولوژی های روز در راستای توسعه بازار و افزایش سود آوری و کیفیت خدمات ارائه شده بوده است. اما این صنعت در مقایسه با سایر صنایع مشابه مالی (مانند بانکداری) به مراتب در استفاده از اینترنت ناموفق تر و کمتر توسعه یافته تر بوده است. (پانکو ، 2001 : لیستاک ، 2008 : لی و بیک 2008) بیمه صنعتی بزرگ، بروکراتیک و دارای کاغذ بازی بسیار است. این صنعت در سال 2008 بیش از 2 تریلیون دلار درآمد و بیش از 65 میلیارد دلار هزینه فرآیندهای کاغذی داشته است. (لی ، 2010) این آمار نشان می دهد که صنعت بیمه یکی از بزرگترین و مناسب ترین صنایع برای استفاده از اینترنت است. شرکت های بیمه ای که توانسته اند با تکنولوژی اینترنت به خوبی انطباق یابند شاهد بیش از 70 درصد صرفه جویی در هزینه و زمان تبادلات آنلاینشان بوده اند. به همین دلیل این صنعت در سال 2006 بیش از 20 میلیارد دلار در زمینه فناوری های جدید سرمایه گذاری نموده است. (همان منبع) یکی از دلایل اصلی عدم موفقیت شرکت های بیمه در استفاده از بیمه الکترونیک نداشتن رویکردی جامع به این پدیده است. رویگردی که هم منظر سازمان را مدنظر داشته باشد و هم منظر بیمه گذاران را به عنوان مشتریان صنعت بیمه. در این پژوهش تلاش گردید در چارچوبی یکپارچه موفقیت بیمه الکترونیک از هر دو منظر شرکت و مشتری مورد نظر قرار گرفته و روابط بین عوامل مختلف در این مدل مورد بررسی قرار گیرد.

هدف این پژوهش شناسایی و آزمودن عوامل حیاتی موفقیت و آمادگی پیاده سازی مدیریت دانش در سازمان ها متمرکز شده است. بدین منظور، ابتدا با مطالعه ادبیات و گزارش های مختلف از پیاده سازی مدیریت دانش در سازمان ها و روش دلفی، عوامل حیاتی موفقیت تعریف و شناسایی شدند و سپس پنج عامل حیاتی موفقیت ابتدایی و زیر عامل های آنها از طریق مصاحبه با خبرگان، مجریان و کارشناسان مدیریت دانش اصلاح و صحه گذاری گردیدند. طبق جدول مورگان با توجه به محدود بودن حجم جامعه آماری، نمونه آماری 210 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، و توزیع پرسشنامه ها تکمیل شد و با استفاده از تکنیک الگو سازی معادلات ساختاری، روابط ساختاری این الگو آزمون شد. طبق یافته ها، کلیه شاخص های برازش الگو در دامنه، قابل قبول بودند و تأیید شدند. بر اساس نتایج، ساختار سازمانی و فرهنگ سازمانی بیشترین میزان اثر گذاری و همبستگی را با آمادگی و موفقیت به کارگیری مدیریت دانش داشتند.

با بررسی سایت های شرکت های مطرح در ایران می توان به این نتیجه رسید که آنها تنها از بخش کوچکی از فناوری های وب 2 مانند شبکه های اجتماعی و RSSها برای تحقق اهداف کسب وکار خود استفاده می کنند. با توجه به اینکه سازمان 2 مفهومی جدید بوده و تمامی ابعاد و زوایای سازمانی را تحت تأثیر قرار می دهد، از این رو آمادگی برای آن قبل از استقرار کامل در سازمان، امری ضروری به نظر می رسد. این پژوهش در پی ارائه مدلی است که شرکت ها بر اساس آن بتوانند میزان آمادگی سازمانی خود را برای سازمان 2 بسنجند. به این منظور پس از مطالعه کتابخانه ای، مدل اولیه تدوین شده و پس از کسب نظر از خبرگان در مورد روایی آن، مدل نهایی آمادگی سازمانی برای سازمان 2، ارائه شده است. مدل نهایی از 5 مرحله انگیزش علاقه، آغاز، توجیه و قانونی سازی، تصمیم گیری برای عمل و اقدام و از عوامل تأثیرگذار مخاطره زیاد بازار، فشار خارجی و اجتماعی برای پذیرش سازمان 2، آشنایی با فواید سازمان 2، تناسب نیازها با سازمان 2، وجود یا توسعه اهداف و استراتژی های سازمان 2، هم راستایی اهداف سازمان 2 با اهداف سازمان، نگرش و تمایل مثبت مدیریت و کارمندان نسبت به سازمان 2، پشتیبانی و تعهد مدیریت عالی، وجود فرهنگ سازمانی مناسب، وجود پیشگامان و قهرمانان، وجود تیم فنی خوب و شایسته، ساختار سازمانی مسطح، تعیین مخاطبان هدف و بازمهندسی فرایندهای کسب و کار تشکیل شده است.

در این پژوهش ابزاری برای ارزیابی آمادگی سازمان در راستای  مهندسی مجدد فرایندهای کسب وکارارائه شده است. برای این منظور در ابتدا با بررسی ادبیات و پیشینه تحقیق 16معیار اصلی و 104 زیر معیار مرتبط شناسایی و سپس با نظر خبرگان مورد پالایش و دسته بندی قرارگرفت . در نتیجه این فرایند 9 معیار اصلی و 18 زیر معیار به عنوان مهم ترین عوامل انتخاب شد. سپس با استفاده از روش دیمتل روابط میان معیارهای اصلی و فرعی تحلیل و مشخص شد از بین عوامل شناسایی شده عامل مدیریت ارشد مؤثرترین معیار است.در ادامه با استفاده از روش فرایند تحلیل شبکه ای وزن هر یک از عوامل محاسبه و معیار منابع انسانی بیشترین وزن را به خود اختصاص داد. در نهایت براساس عوامل مذکور، ابزاری جهت سنجش آمادگی برای اجرای مهندسی مجدد فرآیندها در سازمان طراحی و به سنجش آمادگی در یک سازمان (بانک ملت) پرداخته شد. نتایج آزمون ها نشان داد  که سازمان مورد مطالعه از آمادگی لازم برای پیاده سازی مهندسی مجدد فرآیندهای کسب و کار برخوردار است.

هدف پژوهش حاضر، امکان سنجی استقرار سیستم مدیریت دانش در شرکت پالایش گاز ایلام بود. روش تحقیق، روش آمیخته (کمی و کیفی) تبیینی و اجرای آن، از دو مرحله متوالی پرسشنامه و مصاحبه تشکیل شده است. در این پژوهش از پرسشنامه (عبدالفتاح، 2013)، که براساس مدل 7s مکینزی طراحی شده و با شرایط شرکت پالایش گاز ایلام متناسب سازی شده، استفاده شد. روایی پرسشنامه از طریق روایی صوری و محتوایی تأیید، و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ 97/0 محاسبه شد. جامعه آماری پژوهش، مدیران و کارکنان شرکت پالایش گاز ایلام (240) نفر بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و با استفاده از فرمول کوکران، 148 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شد. در بخش کیفی پژوهش، علاوه بر آزمون کمی از مصاحبه ای نیمه ساختمند استفاده شد. روش نمونه گیری در بخش کیفی به صورت هدفمند صورت گرفت و بعد از مصاحبه با 10 نفر از مدیران، محقق به اشباع نظری رسید. برای تجزیه و تحلیل داده های کمی، از روش های آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و در قسمت آمار استنباطی، از (آزمون t تک نمونه ای) استفاده شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی از روش تحلیل محتوا استفاده گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که ابعاد سازمان (استراتژی، سیستم ها، کارکنان، مهارت ها و ارزش ها) در سطح نسبتاً مطلوبی قرار داشت و بعد ساختار و سبک مدیریت و فرهنگ در سطح نسبتاً نامطلوبی بودند. به همین منظور جهت بررسی شرایط موجود و بهبود وضعیت کنونی به مصاحبه با مدیران شرکت پالایش گاز ایلام پرداخته شد. درنهایت، وضعیت ابعاد سازمانی جهت استقرار سیستم مدیریت دانش در سطح نسبتا مطلوبی گزارش شده است.

استقرار موفق سیستم های اطلاعاتی، مستقیماً به شرایط جاری سازمان ها بستگی دارد و از آنجا که طراحی و استقرار یک سیستم اطلاعاتی سرمایه گذاری نسبتاً بالایی را می طلبد، توجه به آمادگی سازمان برای استقرار این سیستم ها امری ضروری به نظر می رسد. این مقاله ضمن بررسی جامع مدل های مختلف ارزیابی و بهره گیری از نظر خبرگان و صاحب نظران در حوزه فناوری و سیستم های اطلاعاتی تلاش می کند ضمن احصای عوامل مرتبط، مدلی مبتنی بر واقعیت ها و شرایط حاکم بر محیط داخلی سازمان ناجا طراحی گردد. بر مبنای مدل، آمادگی سازمانی ناجا شامل ابعاد " عامل تکنولوژی و فرآیندی" ،" عامل انسانی و... می باشد که بر مبنای عوامل، 76 شاخص برای ارزیابی میزان آمادگی ناجا برای استقرار سیستم های اطلاعاتی استخراج گردید. استفاده از این شاخص ها برای ارزیابی میزان آمادگی سازمانی می تواند طراحی هدفمند و متناسب با شرایط سازمانی و صرفه جویی منابع سازمان را تسهیل کند. این مدل با ارائه عامل ها و شاخص های ارزیابی هوش تجاری، به ناجا و سایر سازمان ها در طراحی، و پیاده سازی سیستم های هوش تجاری در راستای پشتیبانی تصمیم بهتر در تمامی سطوح کمک می نماید.

زمینه و هدف: هدف این مقاله ارائه چارچوبی برای ارزیابی آمادگی سازمان به منظور استقرار سامانه های برنامه ریزی منابع سازمان است. باتوجه به این که برای شناسایی حوزه های ضعف و قوت سازمان، باید شناخت خوبی از ابعاد و لایه های سازمان داشته باشیم، در این مقاله از رویکرد چندلایه ای استفاده شده است. بنابراین حوزه های ضعف سازمان در هرکدام از لایه ها شناسایی شده و قبل از استقرار سامانه، طرح های آماده سازی برای پوشش نقاط ضعف، مد نظر قرار خواهد گرفت. روش: بخش اول جامعه آماری را چهارده نفر از خبرگان دانشگاهی و متخصصان در حوزه سامانه برنامه ریزی منابع سازمان تشکیل دادند که ابتدا برای تأیید الگوی پیشنهادی، پرسش نامه های اول و دوم را تکمیل کردند. بخش دوم جامعه آماری را مدیران و کارشناسان بخش فناوری اطلاعات نیروی انتظامی و همچنین مدیران ارشد این سازمان تشکیل دادند که تعداد آنان 50 نفر بود و پرسش نامه سوم را که با مقیاس لیکرت طراحی شده بود تکمیل کردند. روش پژوهش نیز از نوع پیمایشی و ابزار آن پرسش نامه است. براساس لایه های سازمانی و فاکتورهای تأثیرگذار در هر لایه، چارچوب اولیه ای پیشنهاد و پرسش نامه ها طراحی شد. بعد از جمع آوری پرسش نامه ها، تجزیه و تحلیل آنها به دو روش توصیفی و استنباطی در نرم افزار اس.پی.اس.اس انجام و چارچوب پیشنهادی تأیید شد. سپس براساس آن چارچوب پرسش نامه دیگری برای ارزیابی آمادگی سازمان مورد نظر طراحی و توزیع شد. یافته ها: در این پژوهش، الگویی برای ارزیابی آمادگی استقرار سامانه های برنامه ریزی منابع سازمان ارائه شد. الگوی ارائه شده از قابلیت و کارایی مناسبی برای ارزیابی آمادگی سازمانی برخوردار بوده و قادر است به خوبی نقاط ضعف و قوت سازمان ها را در 7 بعد اصلی نمایش دهد که درنهایت نقاط قوت و ضعف نیروی انتظامی برای پیاده سازی این سامانه ها براساس الگو سنجیده شد. نتیجه گیری: با تجزیه و تحلیل ها و بررسی های صورت گرفته مشخص شد که ناجا براساس سنجه فرهنگ سازمانی در حوزه های «فرهنگ کار گروهی» و «فرهنگ یادگیری»، براساس سنجه فرایندهای سازمانی در حوزه «یکپارچگی فرایندهای سازمانی»، براساس سنجه راهبرد سازمانی در حوزه های «چشم انداز و رسالت» و «میزان انسجام و همسویی فناوری اطلاعات با راهبرد کلان سازمان»، براساس سنجه منابع انسانی در حوزه های «پشتیبانی، تعهد و درگیری مدیریت ارشد» و «روحیه کار گروهی در کارکنان» و براساس سنجه فناوری ها در حوزه های «دانش مناسب در مورد سامانه های فنی»، «توانایی سازمان در برگزاری برنامه های آموزشی مناسب و کافی» و «دانش مناسب در مورد سامانه های سنتی» از سطح آمادگی نسبتاً مطلوبی برخودار بوده و در دیگر حوزه ها از آمادگی لازم برخوردار نیست.

امروزه بخش بانکداری در جایگاه مهم ترین نهاد اقتصادی، پولی و مالی کشور قرار دارد. از طرف دیگر در نظام اقتصاد اسلامی، وظیفه حیاتی یادشده بر عهده سیستم بانکداری اسلامی است. فرایند استقرار بانکداری اسلامی در اقتصاد کشور، با گذشت بیش از سه دهه از تصویب قانون عملیات بانکی بدون ربا علی رغم نقص های موجود در آن، در اجرا نیز ناموفق بوده است. از این رو، پژوهش حاضر با رویکردی بنیادی و جامع به بررسی و ارائه مدلی مفهومی برای تبیین آمادگی بانک های تجاری به منظور پیاده سازی بانکداری اسلامی در فضای اقتصاد ایران می پردازد و برای این منظور، از رویکرد آمیخته از نوع اکتشافی بهره می برد. به این ترتیب در بخش کیفی، از استراتژی نظریه داده بنیاد مشتمل بر کدگذاری باز، محوری و انتخابی و نیز الگوی مبنایی این نظریه به منظور دستیابی به مدل مستخرج از پژوهش استفاده شده است. همچنین در بخش کمی، روش توصیفی پیمایشی برای تحلیل و تبیین مدل پیشنهادی به کارگرفته شده است. نتایج پژوهش در قالب مدل تأیید شده و برازش یافته شامل شش مقوله یا بُعد اصلی و 43 بُعد فرعی ارائه شده است.

یکی از دغدغه های سازمان ها، آگاهی از میزان آمادگی برای پیاده سازی اینترانت اجتماعی است. در پاسخ به این مسئله، پرسش نامه ای شامل 48 گویه تدوین شد. شرکت برق منطقه ای فارس با 820 نفر کارمند، به عنوان جامعه ی آماری انتخاب شد. نمونه ای مشتمل بر 262 نفر از کارکنان آن شرکت با استفاده از روش تصادفی سیستماتیک انتخاب و پرسش نامه ی تهیه شده در بین آنها توزیع شد. روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ سنجیده شد و درنهایت 43 گویه به دست آمد که می توان از آن در اندازه گیری آمادگی سازمانی برای پیاده سازی اینترانت اجتماعی استفاده کرد. نتایج نشان داد که شرکت مورد بررسی از نظر فرهنگ سازمانی، سیاست ها و رویه ها و منابع سازمانی، در وضعیت مناسبی قرار دارد؛ ولی تجربه ی شخصی کارکنان در زمینه ی کار با اینترانت اجتماعی پایین است و ساختار سازمانی موجود نیز، ویژگی های لازم برای پیاده سازی اینترانت اجتماعی را ندارد. درنهایت بر مبنای یافته های پژوهش، پیشنهادهایی برای آمادگی بهتر شرکت در پیاده سازی اینترانت اجتماعی مطرح شده است.

هدف از انجام این پژوهش، تدوین مدل مدیریت دانش و تفکر راهبردی بر اساس آمادگی سازمانی وزارت ورزش و جوانان می باشد. جامعه آماری شامل تمامی کارکنان وزارت ورزش و جوانان تهران (890 نفر) بود که با روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد350 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند، روش پژوهش، کمی و از نوع همبستگی است، و ابزاراندازه گیری؛ پرسشنامه های استاندارد آمادگی سازمانی ضیایی و همکاران (1390)، مدیریت دانش همتی (1389)، و تفکرراهبردی منوریان و همکاران (1391)، می باشد. روایی پرسشنامه ها با نظر 10 نفر از اساتید متخصص مدیریت ورزشی تأیید و پایایی آن ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای آمادگی سازمانی78/0، تفکرراهبردی 83/0و مدیریت دانش 75/0، به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون دوجمله ای و روش مدل معادلات ساختاری از طریق نرم افزار Smart-PLS استفاده شد. نتایج نشان داد بین سنجش آمادگی سازمانی برای استقرار مدیریت دانش و تفکرراهبردی ارتباط معناداری وجود داشت. همچنین نتایج نشان داد که مدیریت دانش بر تفکرراهبردی تأثیر معناداری دارد. بررسی شاخص های نیکویی برازش مدل نیز نشان داد که مدل ساختاری مدیریت دانش و تفکر راهبردی بر اساس آمادگی سازمانی از براش مناسب و قابل قبولی برخوردار است (24/0GOF=). مدیران می-توانند به آمادگی سازمانی، به عنوان شاخص موفقیت آینده سازمان به منظور استقرار و ارتقاء استراتژی های منحصر به فرد توجه داشته باشند.

مقدمه: طرح محب سازمان بهزیستی از سال 86 بر تشکیل گروه های محلی مدیریت بحران در محله و روستا تمرکز یافت. به دلیل برخی کاستی های طرح اولیه محب، این طرح طی سال های 1390 تا 1392، به وسیله مؤسسه تخصصی کارامدیران بحران ایرانیان بازمهندسی گردید تا ساختار و ارتباط تیم های محلی محب با بهزیستی شهرستان و استان در شرایط اضطرار بهبود یابد. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی اثربخشی بازمهندسی طرح محب در قالب سازماندهی، توجیه و برگزاری مانور برای کارکنان اداره بهزیستی بود. روش : این مطالعه از نوع طرح های مورد شاهدی است که گروه های مداخله و کنترل را با هم مقایسه می کند. در این مطالعه که از 1393 تا 1394 اجرا شد، دانش و نگرش کارکنان بهزیستی و آمادگی ادارات بهزیستی در چهار استان که طرح بازمهندسی محب در آن اجرا شده بود با چهار استان که طرح در آنها اجرا نشده بود مقایسه گردید. یافته ها: با توجه به یافته ها، دانش کارمندان گروه مداخله به طور معنی دار بیشتر از گروه کنترل بود (001/0>p-value). اختلاف مشاهده شده میان نمره نگرش کارمندان در گروه مداخله و کنترل از نظر آماری معنی دار نبود. (110/0p-value=) اختلاف میزان آمادگی اداره بهزیستی استان در گروه مداخله با کنترل، معنی دار نبود، اما آمادگی ادارات بهزیستی شهرستان های مداخله به طور معنی داری بیشتر از آمادگی ادارات شهرستان های کنترل بود. (029/0p-value=) نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که اقدامات توانمندسازی انجام گرفته شامل سازماندهی اضطراری، جلسات توجیهی و آموزشی و مانور طرح بازمهندسی شده محب، به جز حوزه نگرش، در بخش آمادگی سازمانی و ارتقای دانش تأثیر معناداری داشته است.

تغییر استراتژیک یکی از مهمترین موضوعات عرصه نوین رقابت به حساب می آید و آمادگی شرکت ها در ابعاد مختلف طراحی سازمانی برای این نوع از تغییرات ضروری می نماید. از این رو در مورد نقش ابعاد طراحی سازمانی در تغییرات استراتژیک، پژوهش های متعددی با نتایج متشتت انجام شده است؛ هدف این پژوهش فرامطالعه پژوهش های قبلی در قلمرو موضوعی مذکور می باشد. برای برآورده ساختن هدف مقاله، روش مرور نظام مند انتخاب گردید و طبق آن، مقالات موجود در بازه زمانی1990 تا 21 ژانویه 2021 بررسی شد. در نهایت 71 مقاله دارای صلاحیت بررسی تشخیص داده شد که محتوای این 71 مقاله، با روش تحلیل مضمون مورد تحلیل قرار گرفت. مرور نظام مند نقش ابعاد طراحی سازمانی را در تغییرات استراتژیک ذیل چهار بعد «ساختار سازمانی»، «فرهنگ سازمانی»، «منابع و قابلیت های سازمان» و «فرایندها و سیستم های سازمانی» مورد بررسی قرار داد؛ در این تحلیل «ساختار سازمانی و فرهنگ سازمانی» دارای مولفه های «الزامات ساختاری»، «مقررات زدایی و تغییر نوع بروکراسی» و «فرهنگ و جوسازمانی»، «منابع و قابلیت های سازمان» دارای مولفه های «منابع تغییر»، «منابع انسانی»، «دانش سازمانی» و «قابلیت های پویا و استراتژیک» و «فرایندها و سیستم های سازمانی» دارای مولفه های «کنترل و ارزیابی»، «مدیریت تغییر» و «تولید» می باشد. برای هر کدام از مولفه های مورد اشاره، تفصیلاً شاخص هایی در نظر گرفته شد.طی این مرور، چهار شکاف محتوایی و دو شکاف روش شناختی شناسایی گردید که شکاف های محتوایی عبارتند از: «فروکاهش پدیده تغییرات استراتژیک»، «فقدان کاربست دیدگاه شبکه ای به روند رو به واگرایی قدرت در سازمان»، «توضیح مبهم نقش منابع مازاد در اجرای تغییرات استراتژیک» و «تبیین سست نقش متغیرهای محیطی در اجرای تغییرات استراتژیک» و همچنین شکاف های روش شناختی شامل «عدم شناسایی و سامان دهی به متغیرهای متشتت و فراوان میانجی و تعدیلگر» و «عدم در نظر گرفتن گروه کنترل» در پژوهش های تجربی می شود.

انتقال مالکیت دارایی ها به میزبان از موضوعات مطرح در قراردادهای بالادستی نفت و گاز است. با گذر زمان، انتقال مالکیت دارایی ها به صورت شرط ضمن عقد مورد توجه قرارگرفت اما این امر به دلیل عدم استقلال کافی شرط از عقد بحث برانگیز باقی ماند. با روش تحلیل محتوایی، رویکرد کشورها در خصوص انتقال مالکیت دارایی ها مورد تحلیل قرار گرفت. بررسی برخی از این قراردادها در حوزه صنعت نفت، نمایانگر این امر بود که انتقال مالکیت تأسیسات و تجهیزات نفتی به میزبان در قراردادهای مشارکتی دارای نتایجی به مراتب سودمندتر از قراردادهای امتیازی است و در قرارداد خدمت، از همان ابتدا مالکیت با میزبان است و منافع مرتبط با این مالکیت و انتقال نیز به میزبان تعلق می گیرد. سایر قراردادهای صنعتی نیز رویکردی متفاوتی دارند و برای مدتی مالک، پیمانکار است و بعد از آن دارایی ها به میزبان منتقل می شوند یا از همان ابتدا میزبان مالک است، و هرکدام در دوره ای که مالک هستند ملزم به رعایت حقوق و تعهدات ناشی از مالکیت دارایی ها هستند. با آگاهی از این عملکردها در موقعیت های قراردادی مختلف می توان بهترین زمان انتقال مالکیت، انتقال فناوری، اموال اجاره ای و وضعیت اموال بلااستفاده را یافت و از بروز اختلافات احتمالی پیش گیری کرد.