مطالب مرتبط با کلیدواژه

گردشگری فرهنگی


۶۱.

تأثیر عناصر فرهنگی در نگرش جامعه میزبان در حمایت از توسعه گردشگری

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۷ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳ 169 - 185

کلیدواژه‌ها: نگرش جامعه میزبان عناصر فرهنگی گردشگری فرهنگی توسعه گردشگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۲۲۱
تحقیق حاضر به بررسی میزان تأثیر عناصر فرهنگی در نگرش جامعه میزبان در حمایت از توسعه گردشگری می پردازد. با توجه به مطالعات کتابخانه ای، مدلی انتخاب شد تا بتواند بیشترین مقدار ممکن از نگرش و عوامل مؤثر در آن را توضیح دهد و متعاقباً پیش بینی کند. برای سنجش نگرش از پرسش نامه ای استفاده شد که در تحقیقات مشابه به کار گرفته شده است و، برای سازگاری با شرایط محل تحقیق، تغییراتی در آن داده شد. روش نمونه گیری (در دسترس) استفاده شد و، براساس فرمول کوکران، 382 پرسش نامه قابل پخش مشخص شد که درمجموع 344 پرسش نامه قابل استفاده جمع آوری شد. داده ها به کمک نرم افزارهای اس پی اس اس و لیزرل تحلیل شدند.نتایج نشان داد که نگرش جامعه میزبان به توسعه گردشگری فرهنگی مثبت است و ساکنان خواهان افزایش تعداد گردشگران هستند. عوامل گوناگونی در شکل گیری این نگرش نقش داشتند، اما مهم ترین عاملی که این نگرش را پیش بینی می کرد پایگاه اجتماعی فرهنگی مردم جامعه محلی بود
۶۲.

گردشگری موسیقی (موسیقی مقامی تربت جام)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال چهارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۵ 45 - 61

کلیدواژه‌ها: گردشگری گردشگری فرهنگی گردشگری موسیقی موسیقی مقامی تربت جام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۷۲
در دنیای مدرن امروز، گردشگری یکی از منابع مهم درآمد در میان کشورهای جهان محسوب میشود و گردشگری فرهنگی که از نیمه دوم قرن بیستم به طور قابل ملاحظه ای توجه همگان را برانگیخت، در این میان جایگاه ویژهای دارد. گردشگری موسیقی که یکی از دستاوردهای مهم گردشگری فرهنگی است، امروزه به صنعتی جهانی و موفق بدل گشته است. کشوری مانند ایران که سرزمین اقوام گوناگونی است و هرکدام دارای سبک خاصی از موسیقی و ساز مخصوص به آن میباشند، میتواند مقصد بسیاری از گردشگران باشد. موسیقی هر منطقه بیانگر خلقیات و حالات درونی مردمان آن منطقه میباشد و به گونه ای از طریق موسیقی میتوان پی به خصوصیات آن منطقه برد. هدف مقاله حاضر یررسی موسیقی مقامی تربت جام به عنوان راهی برای توسعه گردشگری موسیقی و تنوع بخشیدن به اشکال گردشگری فرهنگی در منطقه میباشد که در نهایت به حفظ و احیای موسیقی و فرهنگ بومی منطقه منجر میگردد. تربت جام با توجه به دارا بودن موسیقی غنی مقامی در جهت انجام مطالعات انتخاب گردیده است. روش تحقیق تحلیلی - توصیفی میباشد و برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد موسیقی مقامی تربت جام میتواند جاذب گردشگر و موجب رونق و تنوع بخشی به جاذبه های گردشگری منطقه باشد و گردشگری عامل و انگیز های میشود برای حفظ و احیایی موسیقی محلی و از آنجا که موسیقی زیرمجموع های از فرهنگ است، گردشگری موسیقی حفظ و احیای فرهنگی بومی منطقه را در پی دارد.
۶۳.

شناسایی راهکارهای بازاریابی در گردشگری ادبی: مطالعه موردی شهرستان نیشابور(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال هفتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۷ 99 - 110

کلیدواژه‌ها: گردشگری ادبی گردشگری فرهنگی بازاریابی گردشگری نیشابور خراسان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۴۱
One of the types of tourism is literary tourism. Literary tourism can be considered as one of the clusters of cultural and tourism tourism, which includes writers, related spaces of stories and books, literary festivals, films and media productions, and so on. Due to the cultural and literary richness of Iran, Iran has one of the most prominent countries in this field that can benefit from this intangible heritage. In Iran, Neyshabour has literally a privileged position and is an excellent place to develop it. Tourism is considered a branch but, despite its high capacity, literary tourism in Neyshabur does not boom. In this research, using qualitative method and focus group technique, solutions were identified for marketing of literary tourism in Neyshabur city, which included six categories: 1. Creation of advertising bases 2. Transportation of Mashhad passengers to Neyshabur. 3. To conduct literary festivals. 4. Familiarization of the residents of Neishabour. With tourism capacities. 5. Design of souvenirs related to Neyshabour Literary. 6. Designing games appropriate to the literary tourism of Neyshabur.
۶۴.

تبیین نقش و اثرات توسعه گردشگری بر ارتقا متغیرهای پایداری فرهنگی و شهری (نمونه مورد مطالعه: شهر رشت)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۹ 53 - 68

کلیدواژه‌ها: توسعه گردشگری پایدار شهری گردشگری فرهنگی شهر رشت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۲۰۰
امروزه گردشگری، سومین صنعت اقتصادی در جهان شناخته می شود و از نظر بیشتر مردم، عبارت گردشگری بر سفرهای تفریحی دلالت می کند و از نظر سازمان گردشگری یعنی مسافرت با اهداف مختلف به استثنای سفر به منظور کار، مهاجرت و فعالیت های محلی و منطقه ای. در عصر حاضر، گردشگری یکی از عوامل مؤثر در گسترش روابط بین ملت ها به شمار می رود و به منزله ایجادکننده فرصت های شغلی در بخش اقتصادی و ایجاد تعاملات اجتماعی فرهنگی مطرح می شود. گردشگری شهری عاملی بسیار مهم در توسعه شهرها محسوب می شود، چرا که پتانسیل زیادی برای جذب گردشگران دارد. شهرهای منطقه شمال کشور، از جمله رشت، به دلیل بهره مندی از شرایط اقلیمی، فرهنگی و تاریخی خاص، نیروی زیادی در جذب گردشگری شهری دارند. از آنجا که هر عاملی از جمله گردشگری تأثیرات مختلفی دارد؛ بدین معنی که هیچ عاملی صرفاً نمی تواند مثبت یا منفی باشد. این پژوهش در پی بررسی تأثیرات گردشگری شهری بر 4 متغیر توسعه پایدار شهری (پایداری اجتماعی، پایداری کالبدی، پایداری محیطی و پایداری اقتصادی) از منظر 263 نفر از ساکنان شهر رشت (بر اساس فرمول کوکران) و 11 نفر از اساتید و کارشناسان حوزه گردشگری در شهری رشت است. این پژوهش براساس شیوه انجام، از نوع روش توصیفی تحلیلی است. نتایج آزمون های آماری استفاده شده در تحقیق بیانگر این مهم اند که گردشگری شهری در شهر رشت توانسته است به شیوه ای مؤثر باعث پایداری هرچه بیشتر شهر رشت شود. گردشگری در شهر رشت توانسته است بیشترین تأثیر را بر توسعه پایدار اقتصادی و کمترین تأثیر را توسعه پایدار محیطی داشته باشد
۶۵.

بررسی و تحلیل نقش موزه ها در توسعه ی گردشگری فرهنگی (مطالعه ی موردی: موزه های شرق استان مازندران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال اول تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱ 105 - 128

کلیدواژه‌ها: گردشگری جاذبه های فرهنگی گردشگری فرهنگی موزه های کلبادی و گوهرتپه شرق مازندران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۲۰۵
     گردشگری و به ویژه گردشگری فرهنگی، می تواند دریچه های نوینی از شناخت، توسعه و پایداری را برای جوامع به همراه داشته باشد. مقاله ی حاضر با این پیش فرض که جاذبه ای به نام موزه می تواند بر توسعه ی گردشگری و به ویژه گردشگری فرهنگی در مقصد بیفزاید، سعی نموده است تا هدف پژوهش خویش را به بررسی وضعیت گردشگری فرهنگی، تحت تأثیر جاذبه ی موزه در شرق مازندران، به عنوان محدوده ی پژوهش قرار دهد؛ لذا روش مورد استفاده، پیمایش و ابزار مورد استفاده، پرسشنامه است. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان، 380 نفر برآورد شد و از نرم افزار SPSS جهت تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد موزه های کلبادی شهر ساری و گوهرتپه ی شهر بهشهر، به صورت بالقوّه نقش به سزایی در جذب گردشگر و معرفی تاریخ و فرهنگ شرق مازندران دارند که با برنامه ریزی و مدیریت دقیق از جانب سازمان های مربوطه، به ویژه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان، می توان بستر مناسبی برای توسعه ی گردشگری فرهنگی در منطقه فراهم ساخت.
۶۶.

تحلیلی بر چرخه حیات اجتماعی در مقصد های گردشگری فرهنگی، مورد مطالعه: شهر ماسوله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 141 - 169

کلیدواژه‌ها: ارزیابی چرخه حیات اجتماعی توسعه پایدار گردشگری گردشگری فرهنگی شهر ماسوله

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۱۸۶
گردشگری فرهنگی از جمله اشکال گردشگری جایگزین است که با توجه به دامنه اثرات زیست محیطی، اجتماعی- فرهنگی و اقتصادی آن در مقصد، سهمی اثر بخش در فرایند توسعه پایدار را، بر عهده دارد؛ رهیافت "چرخه حیات اجتماعی" ازجمله ابزارهای عملیاتی متأخر برای ارزیابی اثرات اجتماعی – اقتصادی در مسیر نیل به توسعه پایدار به شمار می اید و اثربخشی آن در حوزه ی گردشگری و مقصد گردشگری فرهنگی، درچارچوب مقاله حاضر برای اولین بار در معرض آزمون واقع شده است. هدف راهبردی پژوهش حاضر که برآمده از ترکیب روش اسنادی و میدانی است، تحلیل دیدگاه ذینفعان در خصوص اثرات اجتماعی – اقتصادی پایدار حاصل از توسعه گردشگری فرهنگی در شهر ماسوله و همچنین شناخت دامنه تفاوت در ترتیب اهمیت دسته های اثر در شاخص کل چرخه حیات اجتماعی است. یافته ها و نتایج تحقیق از دیدگاه ذینفعان حاکی ازآنست که بطور کلی، تأثیر گردشگری بر روی دسته های اثر چرخه حیات اجتماعی مثبت و در این میان اهمیت "حکمروایی" بیشتر از سایر دسته های اثر در شاخص کل چرخه حیات اجتماعی تاثیر گذار بوده است، همچنین، میان دسته های اثر چرخه ی حیات اجتماعی مقصد، همبستگی وجود دارد و ضریب همبستگی "شرایط کار" نسبت به سایر ابعاد در مقصد فرهنگی ماسوله، بیشتر می باشد.
۶۷.

طراحی مدل پنجره فرصت کارآفرینانه در توریسم فرهنگی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۱ 181 - 195

کلیدواژه‌ها: پنجره فرصت کارآفرینی گردشگری گردشگری فرهنگی داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۸۵
گردشگری یکی از پویاترین فعالیت های اقتصادی عصر حاضر است که در توسعه پایدار نقش مهمی دارد. گردشگری فرهنگی یکی از انواع گردشگری است که طیف وسیعی از گردشگران را در بر می گیرد و به دلیل نقش مهم آن در حفظ فرهنگ و تاریخ اجتماعات مختلف شایسته توجه ویژه ای است. هدف از انجام تحقیق حاضر طراحی مدل پنجره فرصت کارآفرینانه در گردشگری فرهنگی ایران می باشد. روش تحقیق مورد استفاده آمیخته اکتشافی است که در بخش کیفی از استراتژی نظریه برخاسته از داده ها و در بخش کمی از روش توصیفی پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق خبرگان و در بخش کمی کارشناسان دفاتر گردشگری و حوزه کارآفرینی می باشند. ابزار تحقیق مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه محقق ساخته بوده است. موضوع اتکاپذیری تحقیق توسط محقق رعایت شده و برای پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. روش آماری در مرحله کمی مدل یابی معادلات ساختاری بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که عوامل اصلی مدل شامل عوامل علی، بسترساز، مداخله گر، راهبردها و پیامدها با ابعاد خاص خود هستند.
۶۸.

راهکارهای ارتقای تعامل و هم افزایی فعالیتها با موزه های ملی جهان با تاکید بر گردشگری فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۵ 313-336
تعداد بازدید : ۱۹۹ تعداد دانلود : ۱۵۲
گردشگری فرهنگی برای آشنایی میراث های هنری و فرهنگی ، آداب و رسوم، بناهای تاریخی با هدف های آموزشی، تحقیقاتی و پژوهشی صورت می گیرد. هدف از تحقیق حاضر ارائه راهکارهای ارتقای تعامل و هم افزایی با موزه های ملی جهان با تاکید بر گردشگری فرهنگی بود. روش تحقیق حاضر توصیفی-استنتاجی است. جامعه آماری تحقیق شامل صاحبنظران، کارکنان و کارشناسان موزه های ملی شهر تهران می باشد. جهت شناسایی مولفه از ابزار مصاحبه با صاحبنظران استفاده شد و با روش نمونه گیری هدفمند 15 نفرر انتخاب شدند و در بخش کمی جهت نمونه گیری کارکنان و کارشناسان موزه های ملی شهر تهران از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد. جهت تخمین تعداد نمونه کافی در این پژوهش از فرمول تخمین نمونه کوکران استفاده می شود. تعداد جامعه آماری تحقیق شامل 600 نفر از کارکنان و کارشناسان موزه های ملی شهر تهران تشکیل می دهند. تعداد نمونه آماری تحقیق بر اساس فرمول کوکران شامل 234 نفر از کارکنان و کارشناسان موزه های ملی شهر تهران می باشد. تعداد 234 پرسشنامه بین نمونه های آماری تحقیق توزیع شد که از این تعداد میزان 229 پرسشنامه به صورت صحیح به دست محقق رسیدند. یافته های تحقیق نشان داد که الگوی راهکارهای ارتقای تعامل و هم افزایی با موزه های ملی جهان دارای 5 مولفه اصلی است که شامل 20 مفاهیم، آنها را پشتیبانی می کنند. راهکارهای ساختاری و اداری، راهکارهای مالی و اقتصادی، راهکارهای حقوقی و قانونی، راهکارهای بازرگانی و راهکارهای راهبردی به عنوان راهکارهای ارتقای تعامل و هم افزایی با موزه های ملی جهان شناسایی شدند. براساس نتایج آزمون فریدمن می توان گفت که راهکارهای مالی و اقتصادی دارای میانگین رتبه بالاتری (45/4) نسبت به سایر راهکارها از لحاظ قابلیت وقوع و تاثیر گذاری می باشد. نتیجه اصلی تحقیق این است که با اصلاح فرایندهای ساختاری و اداری و اختصاص منابع مالی و مدیریت راهبری موزه های ملی می توان تعامل با موزه های ملی جهان افزایش داد و گردشگری فرهنگی را توسعه داد.
۶۹.

راهکارهای توسعه گردشگری فرهنگی در شرایط رکود اقتصادی ایران

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۴ 119 - 131

کلیدواژه‌ها: توسعه گردشگری گردشگری فرهنگی رکود رکود اقتصادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۹۰
گردشگری فعالیت یا صنعتی بین رشته ای است که با اتکا به فرهنگ غنی و توانمندی های بالقوه باستانی، تاریخی و طبیعی ایران می تواند منافع اقتصادی شایان توجهی را به ارمغان آورد و یکی از مهم ترین عوامل در توسعه اقتصادی باشد. هدف از پژوهش پیش رو شناسایی نقاط قوت و ضعف، و فرصت ها و تهدیدهای گردشگری فرهنگی و ارائه راهکارهای توسعه آن در شرایط رکود اقتصادی ایران است. پژوهش با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. مدل کاربردی پژوهش مدل ترکیبی تحلیل راهبردی سوات (SWOT) و ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمّی (QSPM) است. اطلاعات لازم با ابزار پرسش نامه از خبرگان گردآوری شده است. در فرایند تحلیل، از ماتریس ارزیابی عوامل داخلی، که نشان دهنده وضعیت نامساعد عوامل درونی است، و ماتریس ارزیابی عوامل خارجی استفاده شده است. ماتریس عوامل خارجی نشان می دهد که توسعه گردشگری فرهنگی در شرایط رکود اقتصادی ایران از فرصت ها به خوبی بهره برده و از تهدیدها دوری گزیده است. سپس، با استفاده از ماتریس عوامل داخلی خارجی، راهبردهای گروه SO بهترین راهبرد شناخته شدند. درنهایت، با استفاده از ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمّی، راهبردهای گروه SO به این ترتیب اولویت بندی شد: مشارکت دادن مردم محلی در برنامه های گردشگری به منظور بهره مندی از منافع گردشگری و حمایت از برنامه های توسعه، افزایش اشتغال زایی و مبادلات اقتصادی در جهت ارتقای کیفیت و رفاه زندگی مردم، بهره مندی از تنوع فرهنگی و ارزان بودن سفر به ایران به عنوان مزیت رقابتی برای جذب بیشتر گردشگران و بهره مندی از سرمایه گذاری های کلان در زمینه اشتغال زایی برای جوانان.
۷۰.

تبیین مفهوم گردشگری چوگان بر مبنای ارزش های گردشگری فرهنگی

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۴ 167 - 185

کلیدواژه‌ها: پولوتوریسم گردشگری فرهنگی ظرفیت فرهنگی ورزش چوگان چوگان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۲۸۶
میراث فرهنگی چوگان از ارزش های فرهنگی ایران زمین است. واکاوی داشته های چوگان بر مبنای مناطق و نمایاندن ارزش های آن به منزله ی سرمایه ی فرهنگی در قالب نوعی از گردشگری و نمایاندن هویت فرهنگی و عناصر فرهنگی موجود و استفاده ی بهینه در صنعت گردشگری، علاوه بر سود و منافع اقتصادی، در دیپلماسی فرهنگی و ورزشی نیز کارآمد و اثربخش است. هدف از پژوهش حاضر تبیین مفهوم گردشگری چوگان بر مبنای ارزش های گردشگری فرهنگی است. این مطالعه پژوهشی از نوع کاربردی است که به روش مروری اجرا شده است. از تجربه ی زیسته ی محقق در بیان محتوایی استفاده شده است. در بخش دیگر تحقیق، از داده های ثانویه استفاده شده است که این داده ها از مقالات تحقیقی، نشریات، وب سایت ها، گزارش های نظرسنجی و غیره جمع آوری شده است. بدین منظور، با مرور تحقیقات قبلی و استدلال مستقل و روش مند اکتشافی برای دستیابی به ایده ای نو و کاربردی برای ایجاد و توسعه ی مدلی تازه از انواع گردشگری به وسیله ی توصیف، تلفیق، تبیین روابط و روندهای موجود در بدنه ی دانش گردشگری استفاده شده است. نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان می دهد که آداب، رسوم و فرهنگ و عناصر فرهنگی به خصوص چوگان به همراه نمودها و عناصر گوناگون هویتی آن، که نشان روشنی از تمدن ایران را حکایت می کنند، زمینه ی لازم برای ایجاد و توسعه ی گردشگری مستقل با عنوان «گردشگری چوگان» را دارند.
۷۱.

رقص های محلی ایران، جاذبه ای فرهنگی برای گردشگران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگی سال ۸ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۴ 91 - 113

کلیدواژه‌ها: فرهنگ رقص های محلی ایران گردشگری فرهنگی اقوام هویت جاذبه های گردشگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۴۰
مقدمه و هدف: رقص های محلی ایران به دلیل داشتن ریشه های آئینی و اسطوره ای که برخی از آن ها هنوز در میان اقوام نواحی مختلف ایران متداول است، به عنوان یک میراث معنوی و ناقل ارزش های فرهنگی، دارای قابلیت های ذاتی جهت هویت بخشی به جامعه و فرهنگ ایران می باشد؛ اما متأسفانه این پدیده سال هاست که در این مرزو بوم به عنوان یک کالای فرهنگی، مهجور مانده و حالت آرشیوی به خود گرفته است، تحقیق پیش رو با هدف بازشناسی، ثبت و احیای مجدد رقص های محلی ایران، به عنوان یک جاذبه ی فرهنگی برای گردشگران صورت پذیرفته است. روش تحقیق: این پژوهش با روش کیفی از نوع توصیفی_تحلیلی و با استفاده از اسناد کتابخانه ای انجام شده است. نتیجه گیری: رقص های محلی ایران، با داشتن ریشه های کهن در فرهنگ عامه، همانند همه ی پدیده های (فولکلور) برآمده از مفاهیم اساسی زندگی بوده و در نتیجه سازگار و همگام با ساختار معیشتی، فکری و اخلاقی اقوام ایرانی، با مضامین متنوعی همچون، شادی و تغزل، حماسه و رزم، کار و درمان و با در نظر گرفتن ارزش های مثبت و ماندگار آن ها، به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری فرهنگی این سرزمین به شمار می آید.
۷۲.

عوامل موثر بر گسترش جذب گردشگری فرهنگی شهر کرمانشاه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگی سال ۶ زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۸ 135 - 150

کلیدواژه‌ها: گردشگر فرهنگ مسافر گردشگری فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۱۷۲
مقدمه و هدف پژوهش: ایران از نظر جاذبه های فرهنگی بسیار غنی است و از لحاظ پتانسیل های فرهنگی در بین ده کشور اول دنیا قرار دارد. هنگامی که منابع گردشگری فرهنگی به خوبی شناسایی شود، اثرات مثبتی چون حفظ و پایدار ماندن میراث فرهنگی، هنرها، سنت ها و آداب و رسوم ملت ها در اجتماع و محیط فرهنگی به دنبال خواهد داشت. هنر برنامه ریزان و مدیران گردشگری در بخش دولتی و خصوصی آن است که با اعمال شیوه ای صحیح ضمن افزایش اثرات مثبت توسعه گردشگری فرهنگی، اثرات منفی آن را به حداقل برسانند. هدف از تحقیق حاضر تأثیر عوامل موثری همچون عوامل فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، تبلیغاتی، زیرساختی، مدیریتی و آموزشی بر گسترش جذب گردشگری فرهنگی شهر کرمانشاه است. روش پژوهش: این تحقیق از نظر هدف از نوع تحقیقات توسعه ای و از نظر جمع آوری داده ها، توصیفی و از نوعپیمایشی است. جامعه آماری در این تحقیق 118 نفر از بین پرسنل اداره میراث فرهنگی و گردشگری، آژانس های مسافرتی، کارکنان موزه ها و مسافرین تشکیل شده است. یافته ها: یافته های این تحقیق نشان داده است که در حال حاضر سهم کرمانشاه از صنعت گردشگری فرهنگی چشمگیر نبوده و در این راستا عوامل سیاسی، تبلیغاتی، فرهنگی، بالاترین رتبه و عوامل اقتصادی پایین ترین رتبه را در جذب گردشگری فرهنگی به خود گرفته است. نتیجه گیری: با توجه به اینکه در بسیاری از کشورهای دنیا به همگام طراحی و تدوین سیاست های کلان و اجرای برنامه های خود به گردشگری به عنوان ابزارهای موثر در ادامه روند توسعه سیاسی، فرهنگی، اقتصادی توجه خاصی مبذول می شود، توسعه گردشگری فرهنگی موجب سازماندهی منابع فرهنگی می شود. یعنی اینکه در فرایند توسعه گردشگری فرهنگی ما شاهد خواهیم بود که منابع فرهنگی ما به طور خودکار سازماندهی، نمونه برداری و ثبت می شوند که در این صورت در بودجه اختصاص یافته برای این امر، صرفه جویی قابل توجهی صورت می گیرد.
۷۳.

تحلیل راهبردهای توسعه گردشگری فرهنگی شهر اصفهان با استفاده از مدل ترکیبی SWOT-QSPM(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگی سال ۱۲ بهار ۱۳۹۷ شماره ۳۹ 69 - 80

کلیدواژه‌ها: گردشگری گردشگری فرهنگی راهبرد شهر اصفهان مدل ترکیبی SWOT-QSPM

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۲۰۶
مقدمه و هدف پژوهش: گردشگری فرهنگی یکی از مهم ترین وسایل مبادلات. فرهنگی ملت ها و در زمره مهمترین ابزارهای گفتگوی بین فرهنگی است. هدف از این پژوهش تحلیل راهبردهای توسعه گردشگری فرهنگی شهر اصفهان با استفاده از مدل ترکیبی SWOT-QSPM می باشد. روش پژوهش: روش پژوهش انجام شده توصیفی- تحلیلی می باشد جهت جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه استفاده شده است یافته ها: با توجه به نتایج به دست آمده از جدول شماره 2 استراتژی های so دارای بیشترین وزن می باشد و همچنین از بین 4 استراتژی انتخاب شده، موقعیت جغرافیایی مناسب شهر در برگزاری مسابقات فرهنگی کشوری و بین المللی با نمره ی جذابیت 6915/5، ایجاد شرایط و اتخاذ مواضع اصولی جهت جلب و جذب سرمایه های خارجی با نمره ی جذابیت 61/5، ممنوع کردن بازدید بیش از حد اماکن فرهنگی با نمره ی جذابیت 493/5 و تشویق سرمایه گذاران بخش خصوصی برای همراهی دولت در ساماندهی صنعت گردشگری فرهنگی شهر اصفهان با نمره ی جذابیت 352/5 به ترتیب در رتبه های اول تا چهارم قرار دارند نتیجه گیری: با توجه به یافته های بدست آمده از جداول شماره 2 و5 شهر اصفهان دارای توانمندی برای توسعه گردشگری فرهنگی می باشد.
۷۴.

آیین های سنتی و جایگاه آن در توسعه گردشگری شرق گیلان

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۵ زمستان ۱۳۸۹ شماره ۱۳ 123 - 143
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۵۰
گوناگونی شاخه های گردشگری فرهنگی در کشور باستانی ما، هم بسترساز پیشرفت صنعت گردشگری و هم سبب پدیدآیی رخدادهای گوناگون فرهنگی است. در زمانه ما، پدیده فرهنگ- ازجمله آیین های سنتی- جایگاه ویژه ای در تعاملات جهانی داشته و کارگزاران نظام نوین نیز در راستای یگانه سازی فرهنگ ها، فرآیند خود  خواسته ای را پی ریخته اند. هر فرهنگی، چشم انداز ویژه خود را می آفریند و این چشم اندازها هستند که با گیرایی خود، گردشگران پرشمار گیتی را به سوی خود می کشانند و در فرآیند آن صلحی پایدارتر حکمفرما خواهد شد. در این پژوهش، ویژگی آیین های سنتی محدوده شرق گیلان که شامل شهرستان های: آستانه، سیاهکل، لاهیجان، لنگرود، رودسر و املش می شود، در مقوله آیین های سنتی مورد بررسی قرارگرفته است. روش پژوهش در این مقاله به صورت توصیفی- تحلیلی است که از برآیند داده های گرفته شده از مشاهدات میدانی و آمارهای گرفته شده از پرسش نامه، پرداخته شده است. همچنین به امر پیشرفت گردشگری که می تواند در پویایی فرهنگی یک منطقه اثر گذار باشد و در فرآیند آن راهگشای سیاستگزاران صنعت گردشگری نیز شود، مورد توجه قرار گرفته است و این هدف را دنبال نموده است که پاسداری از آیین های سنتی سبب می شود روند جهانی سازی، فرآیند خود خواسته برنامه ریزان جهانی را پی نگیرد.
۷۵.

کاربست تاکسونومی عددی و تحلیل خوشه ای در درجه بندی توسعه یافتگی مناطق تهران از منظر گردشگری فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری فرهنگ دوره چهارم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۳ 34 - 45
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۸۶
امروزه مفهوم گردشگری فرهنگی با تأکید بر عامل فرهنگ توانسته است دستیابی به توسعه را میسر سازد. مهمترین پیش شرط تأکید بر فرهنگ و صنایع منتج از آن، وجود پیشینه ای متقن است که تهران به عنوان پایتخت تمدن ایران از این موهبت برخوردار است و می تواند با تأکید بر آن، صنعت گردشگری فرهنگی را به منظور توسعه شهری شکوفا نماید. این درحالی است که در طرح های توسعه شهری، مفهوم گردشگری فرهنگی مغفول واقع شده است. لذا این سؤال مطرح می شود که شاخص های گردشگری فرهنگی به منظور توسعه شهر تهران کدام است؟ و درجه بندی میزان توسعه یافتگی مناطق 22گانه شهر تهران مبتنی بر چارچوب گردشگری فرهنگی به چه صورت است؟ این تحقیق با ماهیت توصیفی-تحلیلی و رویکرد آمیخته، بر آن است تا ضمن تبیین چارچوب گردشگری فرهنگی مؤثر بر توسعه شهرهای ایران، وضعیت توسعه مناطق22گانه شهر تهران را درجه بندی نموده و با ترسیم نقشه راه، پیوست گردشگری فرهنگی را به طرح های توسعه شهری به منظور بهره گیری از گنجینه های نهفته فرهنگی شهر تهران، الحاق نماید. در این راستا از روش مطالعه اسنادی و میدانی به عنوان روش های گردآوری داده؛ و تحلیل محتوا، وزن دهی نوسانی، تاکسونومی-عددی و تحلیل خوشه ای به عنوان روش های تحلیلی بهره گرفته شده است. نتایج بیان می کند که منطقه 12شهر تهران با بیشترین اماکن ثبت شده، بسترهای تاریخی، بازارچه عودلاجان و بازار تهران، توانسته است نسبت به سایر مناطق شهر تهران در اولویت بالاتری قرار گیرد. مناطق 6 و1شهر تهران نیز از نظر شاخص های هتل ها و نمایشگاه های نقاشی، عکاسی و مجسمه سازی نسبت به سایر مناطق برتری یافته اند که سبب شده به ترتیب در سطح برتر-درجه 2 و برتر-درجه 3 قرار گیرند.
۷۶.

شناسایی عوامل مؤثر بر گردشگری فرهنگی در ایران: خوانشی استعاری از مفهوم پنجرۀ فرصت کارآفرینانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه بهار ۱۴۰۲ شماره ۷۰ 94 - 121

کلیدواژه‌ها: گردشگری گردشگری فرهنگی پنجره فرصت کارآفرینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۲۲۰
گردشگری یکی از پویاترین فعالیت های اقتصادی عصر حاضر است که در توسعه پایدار نقش مهمی دارد. گردشگری فرهنگی یکی از انواع گردشگری است که طیف وسیعی از گردشگران را در بر می گیرد و به دلیل نقش مهم آن در حفظ فرهنگ و تاریخ اجتماعات مختلف، شایسته توجه ویژه ای است. شناسایی فرصت ها و پنجره های فرصت کارآفرینانه در حوزه گردشگری فرهنگی می تواند شرکت ها و مؤسسات نوپا را برای توسعه این صنعت توانمند سازد، مشاغل و کسب وکارهای زیادی ایجاد کند و نرخ بیکاری را تا حدودی کاهش دهد. همچنین پرداختن به موضوع کارآفرینی به خصوص در عرصه گردشگری فرهنگی می تواند پنجره فرصتی را به روی جوانان بیکار بگشاید که می تواند نشان دهنده اهمیت پرداختن به این موضوع باشد. هدف از انجام تحقیق حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر ایجاد فرصت کارآفرینی گردشگری فرهنگی در ایران است. روش تحقیق مورد استفاده آمیخته اکتشافی (کیفی و کمّی) است. جامعه آماری تحقیق خبرگان و در بخش کمّی کارشناسان دفاتر گردشگری و حوزه کارآفرینی هستند. ابزار تحقیق مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه محقق ساخته بوده است. موضوع اتکاپذیری تحقیق توسط محقق رعایت شده و برای پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. روش آماری در مرحله کمّی تحلیل عاملی تأییدی در نرم افزار PLS و آزمون T تک نمونه ای و فریدمن در نرم افزار SPSS است. یافته های تحقیق نشان می دهد که عوامل مالی با میانگین رتبه (62/3)، زیرساختی (44/3)، فرهنگی (29/3)، اقتصادی (12/3)، بازاریابی (72/2)، آموزشی (46/2)، قانونی- اداری (37/2) و اجتماعی (18/2) در ایجاد فرصت گردشگری فرهنگی تأثیرگذارند؛ ازاین رو، در صورت فراهم بودن فرصت های گردشگری به عنوان یک منبع کارآفرینانه و اشتغال زا، زمینه توسعه و آبادی استان های کشور ایجاد می شود. کمک مادی به افراد کارآفرین، اختصاص اعتبار و بودجه کافی به طرح های پژوهشی، طرح های تشویقی سرمایه گذاری بخش خصوصی و کمک مالی به توسعه اماکن اقامتی، پذیرایی و توسعه زیرساخت ها ازجمله توصیه های سیاستی در زمینه مالی ایجاد فرصت های گردشگری فرهنگی می تواند باشد.
۷۷.

نقش گردشگری فرهنگی در احیاارزش های اجتماعی-فرهنگی بازار تاریخی تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۹ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 121 - 135

کلیدواژه‌ها: میراث معماری ارزش های اجتماعی - فرهنگی گردشگری فرهنگی حفاظت بازار تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۱۶۷
مجموعه های تاریخی شهرها به عنوان مکانی واجد ارزش های میراث فرهنگی، نمود هویت، تاریخ، اندیشه ها و نوع نگرش مردم در ادوار مختلف تاریخی می باشند. ارزش های منسوب به آن ها می توانند نقش عمده ای در جهت حفاظت و سرمایه گذاری در قالب گردشگری فرهنگی ایفا نمایند. ازاین روی مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش گردشگری فرهنگی در احیا ارزش های اجتماعی - فرهنگی بازار تاریخی تبریز برآمده تا گام مؤثری در راستای توسعه گردشگری فرهنگی در شهر تبریز بردارد. در جهت دستیابی به این هدف با تکیه بر رویکرد کیفی و مطالعه منابع مکتوب پیرامون سه محور راهبردی «حفاظت میراث معماری»، «نظام ارزشی میراث معماری»، و «گردشگری فرهنگی»؛ و همین طور انجام مصاحبه ای نیمه ساختاریافته با 4 گروه آماری اعم از کسبه و اهالی بازار، جهانگردان داخلی و خارجی، ساکنان تبریز و متخصصان مسلط به موضوع، نظرات آن ها پیرامون ارزش های اجتماعی - فرهنگی بازار، آسیب شناسی ارزش ها و راهبردهای احیای ارزش های آسیب دیده جمع آوری گردید. یافته های حاصل از مطالعه کتابخانه ای و پرسشگری میدانی با اتکاء بر رویکرد توصیفی - تحلیلی و روش کدگذاری و مقوله بندی در راستای پاسخ گویی به سؤالات پژوهش موردبررسی و تحلیل واقع شدند. نتایج به دست آمده مبین آن است که با کاربست شیوه های حفاظتی مبتنی بر ارزش از جانب جامعه منتخب، می توان ضمن تضمین تداوم حیات و ایجاد زمینه های ماندگاری اثر، بستر جذب گردشگر و به تبع آن توسعه گردشگری فرهنگی را فراهم آورد. همچنین نتایج پژوهش گویای آن است که از بین عامل های موردنظر مربوط به اجتماعی عامل ساختار با ضریب مسیر 467/0 دارای بیشترین تأثیر است. از عامل های مربوط به فرهنگی عامل مذهب 455/0 دارای بیشترین ضریب مسیر است.
۷۸.

تحلیل مؤلفه های مؤثر بر توسعه گردشگری فرهنگی در کلان شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۱۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 1 - 21

کلیدواژه‌ها: گردشگری فرهنگی جاذبه های ادبی کلان شهر شیراز Smart - PLS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۹۱
دنیای امروز بر پایه رقابت پیش می رود که این روند شامل صنعت گردشگری و مقاصد مختلف نیز می شود. بنابراین، امروزه، مقاصد گردشگری به شدت در پی کسب مزیت رقابتی هستند و بر همین اساس بر خلاقیت و کسب حداکثر بهره مندی از پتانسیل های خود می باشند. پژوهش حاضر، باهدف شناسایی و تحلیل مؤلفه های مؤثر بر توسعه گردشگری فرهنگی در کلان شهر شیراز تدوین شده است و بر جاذبه های ادبی که زیرمجموعه ای از گردشگری فرهنگی هستند، تأکید دارد. روش پژوهش توصیفی و از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل متخصصان و خبرگان گردشگری و شهری است. به منظور تعیین حجم نمونه از نرم افزار  Sample Power استفاده گردید که تعداد 138 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شد. روش گردآوری داده ها ابزار پرسش نامه و به منظور بررسی آمار توصیفی و بررسی وضعیت موجود از نرم افزار SPSS و برای تحلیل داده های جمع آوری شده و کشف میزان تأثیر هر یک از مؤلفه های گردشگری فرهنگی، از نرم افزار Smart –PLS استفاده شده است. مطابق با یافته های حاصل از تحلیل مدل سازی معادلات ساختاری در تعیین سهم و اولویت بندی مؤلفه های توسعه گردشگری فرهنگی به جهت دستیابی به مدلی مناسب نشان داد که مؤلفه های مدیریتی - نهادی با ضریب استاندارد 838/0، دسترسی و زیرساخت ها با ضریب استاندارد 786/0، کالبدی - محیطی با ضریب استاندارد 341/0، مؤلفه تسهیلات با ضریب استاندارد 180/0، و درنهایت، مؤلفه منابع و جاذبه های فرهنگی - ادبی با ضریب استاندارد 147/0، به ترتیب، دارای رتبه اول تا پنجم و بیشترین اهمیت در توسعه گردشگری فرهنگی کلان شهر شیراز می باشند.  
۷۹.

مطالعه مردم شناختی بازی های بومی (مورد مطالعه: فضای گردشگری فرهنگی؛ موزه مردم شناسی شهرستان ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های انسان شناسی ایران دوره ۱۳ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۵ 99 - 121

کلیدواژه‌ها: مطالعه مردم شناختی بازی های بومی تحقیق کیفی گردشگری فرهنگی ارومیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۲۴۶
هدف: مطالعه مردم شناختی بازی های بومی فضاهای گردشگری فرهنگی(موزه مردم شناسی) شهرستان ارومیه است.روش شناسی: کیفی بوده و برای گردآوری داده ها از روش های اسنادی و میدانی استفاده شد. طبق چهارچوب نظری تحقیق برای توصیف و تحلیل بازی های بومی می توان از نظریه های کارکردگرایی فرهنگی برانیسلاو مالینوفسکی، بوم شناسی فرهنگی جولیان استیوارد، نماد شناسی لسلی وایت بهره برد.یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد؛ مردم منطقه برای سرگرمی و پر کردن اوقات فراغت، بازی های بومی انجام داده و همچنین بازی های بومی با نوع جنسیّت، سن، شرایط زیست بوم طبیعی و انسانی و معیشت تناسب و پیوند داشته و از کارکردهای بازی محلی می توان به؛ آموزش و فراگیری به ویژه در میان کودکان و نوجوانان که در مناسک گذار و مراحل مختلف اجتماعی شدن آن ها تأثیر شگرف و غیرمستقیم داشته و در کنار تقویت جنبه های جسمی و روحی  به افزایش انسجام گروهی و ازدیاد مشارکت اجتماعی  اشاره کرد. شکل اجرا و نمادهای مختلف موجود در بازی های سنتی محلی، نوع لباس، ابزارها بکار رفته در بازی ها، قواعد حاکم در بازی ها، اجرای بازی های بومی در حضور گردشگران، مشارکت گردشگرای در اجرای بازی های محلی، برگزاری جشنواره های گردشگری بازی های محلی، موضوعات بسیار جذابی برای مبادلات فرهنگی و جلب گردشگر و رونق گردشگری فرهنگی شهرستان ارومیه محسوب می شوند.
۸۰.

بایسته ها و خواسته های مدنی در اشعار ملک الشعرا بهار و نمود ان در گردشگری فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال ۱۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۹ 395 - 412

کلیدواژه‌ها: شعر بهار حقوق مدنی عدالت آزادی گردشگری فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۱۵۲
حقوق شهروندی و مدنی مجموعه ای از حقوق عمومی است که به شهروندان یک کشور با در نظر گرفتن دو اصل کرامت انسانی و عدالت تعلّق می گیرد. آثار ادبی در هر دوره تاریخی بیان کننده نگرش ها، آرمان ها و ارزش های یک قوم می باشند و خواسته های مدنی یکی از آموزه های اخلاقی و اجتماعی است که کم و بیش در این آثار دیده می شود. ملک الشعرا بهار یکی از شاعران مهم و تأثیرگذار در ادبیّات دوره مشروطه و پهلوی اول می باشد. اهمیّت این جستار در بررسی موشکافانه شاخص های خواسته های مدنی در دیوان اشعار بهار است که می تواند در تبیین الگوهای مناسب برای حاکمان مؤثّر باشد و همه اقشار جامعه را نسبت به شناخت حقوق و تکالیف خود آشنا سازد. مطالبه حقوق شهروندی در ایران از دوره مشروطه به شکل جدّی آغاز شد و ملک الشعرا بهار در کنار دیگر شاعران آن زمان، این خواسته ها را در اشعار خود انعکاس داده است. این پژوهش با هدف بررسی برجسته ترین خواسته های مدنی در اشعار محمدتقی بهار و نمود آن در گردشگری فرهنگی به روش توصیفی – تحلیلی صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که شاخص ترین خواسته های مدنی در دیوان بهار یعنی آزادی، عدالت و حقوق زنان در کنار دیگر مقوله ها نظیر رفاه اجتماعی، رفاه اقتصادی، بخشش، علم آموزی، امنیّت و ...  بیانگر اندیشه حق جویانه ی ملک الشعرا می باشد.اهداف پژوهش:بررسی آشنایی ملک الشعرای بهار با منشور حقوق شهروندی.بررسی اهمیت حقوق شهروندی در رونق گردشگری فرهنگی.سؤالات پژوهش:آیا ملک الشعرای بهار با منشور حقوق شهروندی آشنا بود؟رعایت حقوق شهروندی چه نقشی می تواند در توسعه گردشگری فرهنگی داشته باشد؟