مطالب مرتبط با کلیدواژه

سالمند


۴۱.

بررسی کیفی رضایت شغلی سالمندان بر مبنای الگوی چند محوری شفیع آبادی و فرهنگ ایرانی - اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال هشتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۰

کلیدواژه‌ها: رضایت شغلی سالمند الگوی چند محوری شفیع آبادی روایت شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴۷ تعداد دانلود : ۱۰۹۳
هدف:این پژوهش به منظور بررسی کیفی عوامل رضایت شغلی سالمندان با توجه به روایت شغلی (تجربه ی زیسته) آنها در فرهنگ ایرانی- اسلامی و بر اساس الگوی چندمحوری شفیع آبادی انجام گرفته است. روش:به صورت مصاحبه نیمه ساختار یافته، برای کسب اطلاعات عینی بود. به این ترتیب که با سالمندان پیرامون روایت شغلی آن ها و چگونگی رضایتمندی و یا عدم رضایتمندی شغلی آن ها مصاحبه به عمل آمد. سؤالات مصاحبه به روش رویکرد روایت درمانی طرح و نتایج حاصل از آن با استفاده از الگوی چندمحوری شفیع آبادی تحلیل شد.  یافته ها: آنچه در بررسی عوامل و نحوه ی رضایتمندی و یا نارضایتی شغلی سالمندان در داستان شغلی افراد مطرح شد، با توجه به الگوی چندمحوری شفیع آبادی و در نظر داشتن 5 محور اصلی الگو یعنی هدفمندی، پویایی، خویشتن پنداری، نیازها و تصمیم گیری در قالب جدول هایی ارائه و دسته بندی شد. علاوه بر اطلاعاتی که با الگوی چندمحوری شفیع آبادی مطابقت داشت، در فرآیند مصاحبه به موارد ارزشمند دیگری در ارتباط با رضایت شغلی رسیدیم که در فرهنگ ایرانی و اسلامی وجود دارد. نتیجه گیری: یکی از دوران های مهم زندگی بشر دوران سالمندی است. چنانچه جوانان هنگام انتخاب شغل به معیارهای مهم و تجربیات مفید و گرانقدر شغلی سالمندان که حاصل عمر آنهاست، توجه نمایند در زمان جوانی و کهنسالی مانع از نارضایتی شغلی آنها می شود. در نتیجه این پژوهش که برآمده از گفتگو با سالمندان جامعه ای اسلامی و ایرانی است، بیشتر اطلاعات مصاحبه شوندگان در قالب محورهای الگو قابل تحلیل بوده و شاخص های رضایت شغلی در نتیجه الگوی چندمحوری شفیع آبادی تایید شده است و این حاکی از جامع و موفق بودن این نظریه می باشد. نکات ارزشمندی که در این مصاحبه ها یافت شد و مورد تاکید در فرهنگ ایرانی و اسلامی ما می باشد، از قبیل نقش اعتقادات و اخلاقیات شامل اعتقاد به برکت در رزق و روزی، شکرگذاری، توکل برخداوند، وجدان کاری، خیرخواهی و دلسوزی در کار و استفاده از تجربیات شغلی افراد دیگر و همچنین حمایت خانواده در رضایت شغلی است. اگرچه موارد ذکر شده نیز مطابق با الگوی چند محوری شفیع آبادی می باشد و در 5 محور اساسی می گنجد، اما در جامعه ایرانی و اسلامی برخی شاخصه ها جایگاه ویژه ای برای افراد دارد. در ضمن این تحقیق به بیان دیگری از این الگوی موفق، در فرهنگ ایرانی-اسلامی دست یافتیم.
۴۲.

تأثیر تمرینات آکواژیمناستیک بر حس وضعیت مفصل زانو در زنان سالمند مبتلا به استئوآرتریت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: طب ورزشی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۷)

کلیدواژه‌ها: زنان سالمند استئوآرتریت زانو حس وضعیت تمرینات آکواژیمناستیک

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی
  2. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی آسیب شناسی ورزشی
  3. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی حرکات اصلاحی
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۵۱۷
هدف از این تحقیق، بررسی اثر تمرینات آکواژیمناستیک بر حس وضعیت زانو در زنان سالمند مبتلا به استئوآرتریت بود. به این منظور 26 زن 50 تا 65 سال مبتلا به استئوآرتریت زانو در شهر کرمان، انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه تمرین در آب و کنترل  قرار گرفتند. حس وضعیت در زاویه 60 درجه فلکشن مفصل زانو آنها توسط روش مارکرگذاری پوستی و عکس برداری دیجیتال در قبل و بعد از 8 هفته تمرین، اندازه گیری شد. از آزمون تحلیل واریانس ترکیبی با اندازه گیری مکرر در سطح معنا داری استفاده شد (05/0>P). با وجود کاهش محسوس در میانگین خطای مطلق بازسازی زاویه 60 درجه مفصل زانو گروه تجربی نسبت به پیش از تمرینات آکواژیمناستیک و همچنین در نتایج بین گروهی تغییر معناداری مشاهده نشد (134/0=P، 05/0P≥). با توجه به نتایج بالا با وجود معنا دار نبودن میزان تغییرات حاصل از تمرینات آکواژیمناستیک بر حس وضعیت مفصل زانوی زنان سالمند دارای استئوآرتریت، ولی از آنجا که بهبودی مشهود است، پیشنهاد می شود که تمرینات آکواژیمناستیک با شدت بالاتر و مدت زمان بیشتر ارزیابی شود.
۴۳.

تأثیر دوازده هفته تمرینات یکپارچه حرکتی شناختی بر عامل نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) سالمندان مبتلا به دمانس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم زیستی ورزشی سال نهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۳)

کلیدواژه‌ها: شناخت سالمند تعادل دمانس تمرینات حرکتی شناختی نوروتروفین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳۹ تعداد دانلود : ۶۰۸
هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر تمرینات یکپارچه حرکتی شناختی بر BDNF سالمندان مبتلا به دمانس بود. بدین منظور، 24 مرد سالمند مبتلا به دمانس (12 نفر گروه تجربی و 12 نفر گروه کنترل) به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. برنامه تمرینی یک دوره دوازده هفته ای (هفته ای سه جلسه تمرین 45 دقیقه ای) تمرینات حرکتی شناختی بود که براساس رهنمودهای کالج آمریکایی طب ورزش (ACSM) اتخاذ شد. پیش و پس از انجام پروتکل تمرینی میزان BDNF و آزمون های عملکردی و شناختی ارزیابی شد. به منظور تحلیل آماری از آنالیز تحلیل واریانس دوعاملی با اندازه های تکراری استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که 12 هفته برنامه تمرین حرکتی شناختی به افزایش سطوح BDNF (001/0=P)، بهبود نتایج آزمون رسیدن عملکردی (005/0=P)، آزمون بلند شدن و رفتن زمان دار (001/0=P)، آزمون تعادلی برگ (001/0=P) و آزمون کوتاه وضعیت ذهنی (015/0P=)، در گروه فعال منجر شد. به طور کلی یافته های مطالعه نشان داد که تمرین یکپارچه حرکتی در آزمودنی های مبتلا به دمانس، سبب افزایش سطوح BNDF می شود که از نظر بالینی این یافته ها اهمیت آمادگی بدنی به عنوان یک عامل پیشگیری کننده از ابتلا به زوال عقل در آینده را تأیید می کند. همچنین این نوع فعالیت، روش تمرینی سودمندی جهت حفظ عملکرد حرکتی و کاهش سرعت کارکردهای ذهنی سالمندان است.
۴۴.

ارتباط بین ترس از افتادن با اضطراب، حرکت پذیری کارکردی و تعادل سالمندان آسایشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رفتار حرکتی پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۹

کلیدواژه‌ها: ترس از افتادن مقیاس اضطراب همیلتون حرکت پذیری کارکردی سالمند

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی روانشناسی ورزشی آموزش و پژوهش در روانشناسی ورزشی
  2. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی حرکات اصلاحی
  3. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی رفتار حرکتی کنترل حرکتی
تعداد بازدید : ۱۷۶۵ تعداد دانلود : ۵۸۳
طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، سالمندی دوره ای از زندگی است که از 60 تا 65 سالگی آغاز می شود. هدف از این پژوهش، تعیین ارتباط ترس از افتادن با اضطراب، تعادل و حرکت پذیری کارکردی سالمندان زن و مرد بود. جامعه آماری پژوهش را سالمندان زن و مرد آسایشگاه شهر اردبیل تشکیل دادند که از میان آن ها 60 آزمودنی (30 مرد و 30 زن) به صورت دردسترس (با دامنه سنی 65 تا 75 سال) انتخاب شدند و به طور تصادفی در گروه ها قرار گرفتند. داده ها با استفاده از " پرسش نامه اطلاعات فردی"، "پرسش نامة کارآمدی افتادن فرم بین المللی" و مقیاس درجه بندی اضطراب همیلتون جمع آوری گردید. تعادل سالمندان نیز با استفاده از آزمون تعادل برگ ارزیابی شد و حرکت پذیری کارکردی آن ها توسط آزمون زمان دار برخاستن و رفتن همراه با یک آزمون تکمیلی دیگر موسوم به 30 ثانیه برخاستن و نشستن اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیون در نرم افزار 16SPSS با سطح معناداری 05/0 تجزیه وتحلیل شدند. نتایج نشان می دهد که بین ترس از افتادن با تعادل و اضطراب سالمندان ارتباط معناداری وجود دارد؛ اما ارتباط بین ترس از افتادن با حرکت پذیری کارکردی معنادار نمی باشد؛ بنابراین، ترس از افتادن نقش مهمی در تعادل و اضطراب زنان و مردان سالمند دارد و می بایست در مطالعات مربوط به تعادل سالمندان مدنظر قرار گیرد.
۴۵.

تأثیر تمرینات ثبات دهنده ستون فقرات بر کاهش بی اختیاری ادرار در سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در طب ورزشی و فنآوری سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: زنان سالمند بی اختیاری ادراری تمرینات ثبات دهنده ستون فقرات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی
  2. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی حرکات اصلاحی
تعداد بازدید : ۱۰۹۴ تعداد دانلود : ۹۰۸
بی اختیاری ادرار در بین زنان سالمند روند رو به رشدی دارد و آمار آن، به خصوص در زنان سرای سالمندان، به مراتب بیشتر است. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر چهارهفته تمرین ثبات دهنده ستون فقرات بر بی اختیاری ادراری سالمندان است. در این پژوهش آزمودنی های سالمند زن 50 تا 70سال (11±67کیلوگرم و توده بدنی4±27کیلوگرم برمترمربع) در دو گروه تمرین و کنترل (هر گروه 10نفر) به مدت چهارهفته (هفته ای سه جلسه) در تحقیق شرکت کردند و میزان بی اختیاری ادراری آنان ازطریق پرسش نامه ICIQ-OAB در مراحل پیش آزمون و پس آزمون اندازه گیری شد. با توجه به نرمال نبودن داده ها از آزمون های ناپارامتریک شامل آزمون ویلکاکسون و یومن ویتنی جهت بررسی تغییرات درون گروهی و بین گروهی در سطح 05/0≥P استفاده شد. تمرینات ثبات دهنده ستون فقرات باعث کاهش معنی دار بی اختیاری ادراری در زنان سالمند شد (001/0P=) به طوری که این تمرینات باعث کاهش غیرمعنی دار دفعات ادرار در روز (083/0 P=)، کاهش معنی دار دفعات ادرار در شب (001/0P=)، کاهش استرس استفاده سریع از سرویس بهداشتی (001/0P=) و کاهش نشت ادرار می شود (002/0P=). بررسی بین گروهی نشان داد که گروه تمرین از بی اختیاری ادراری کمتری در مقایسه با گروه کنترل برخوردار است (01/0P=). تمرینات ثبات دهنده ستون فقرات از طریق تقویت عضلات کف لگنی و شکمی به کاهش بی اختیاری ادراری و مؤلفه های آن می انجامد.
۴۶.

تعیین ویژگی های روان سنجی پرسش نامه ادراک پیری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره پانزدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۴۸)

کلیدواژه‌ها: اعتبار روایی پیری ادارک سالمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۰ تعداد دانلود : ۷۱۲
زمینه و هدف: هدف از انجام مطالعه توسعه ای حاضر، بررسی اعتبار و روایی (Validity) پرسش نامه ادراک پیری (Aging Perception Questionnaire یا APQ) در سالمندان شهر تهران بود. مواد و روش ها: برای برآورد شاخص های روان سنجی پرسش نامه، 502 نفر (373 آزمودنی با طیف سنی 80-60 سال و 129 آزمودنی با طیف سنی 59-50 سال) که 4/49 درصد آنان را مردان و 6/50 درصد را زنان تشکیل می دادند، به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. سپس پرسش نامه چند بعدی APQ که شامل دو بخش می باشد، برای آن ها اجرا شد. بخش نخست پرسش نامه، دیدگاه نسبت به بالا رفتن سن (پیری) و بخش دوم تجربیات مربوط به تغییرات سلامتی را مورد سنجش قرار داد. یافته ها: همسانی درونی (Internal consistency) پرسش نامه APQ برای بخش نخست مشتمل بر 32 ماده، 82/0 و برای بخش دوم متشکل از 17 ماده دو بخشی، 88/0 به دست آمد. این ضریب برای مؤلفه های پرسش نامه بین 63/0 تا 81/0 برآورد شد. ضریب پایایی (Stability) آزمون از طریق بازآزمایی (Test-retest) در فاصله زمانی دو ماه برای دو بخش پرسش نامه و تمام مؤلفه ها، معنی دار بود (01/0 > P). برای بررسی روایی سازه (Construct validity)، از روش تحلیل مؤلفه های اصلی استفاده گردید. میزان کفایت نمونه برداری در دو بخش به ترتیب 871/0 و 728/0 و معنی دار بودن آزمون کرویت Bartlett نیز نشانگر شرایط مطلوب برای انجام تحلیل عاملی بود. بخش نخست پرسش نامه APQ از هفت عامل اشباع شد که در مجموع 24/50 درصد از واریانس کل را تبیین کرد. بخش دوم در ساختار تک عاملی، برای بررسی تجربیات مربوط به تغییرات سلامتی دارای روایی بود که در این شرایط حدود 36/21 درصد از واریانس کل را تبیین نمود. وجود همبستگی معنی دار بین نمره مؤلفه های پرسش نامه APQ و نمره مقیاس های پرسش نامه کیفیت زندگی (01/0 > P)، بیان کننده روایی ملاکی (Criterion-referenced validity) پرسش نامه بود. نتيجه گيري: پرسش نامه APQ اعتبار و روایی مناسبی را برای سنجش ادراک پیری سالمندان ایرانی داشت.
۴۷.

سالمندان و خدمات اجتماعی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۹۵ و ۹۶ 51-70

کلیدواژه‌ها: سالمند امید زندگی رفاه اجتماعی کیفیت زندگی سالمندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۰ تعداد دانلود : ۵۹۵
در قرن جدید با وجود تکنولوژی های مدرن و پیشرفته، جمعیت جهان نیز رو به افزایش است. امید زندگی در میان سالمندان بالا رفته و این نتیجه دست آورد بشر به پیشرفت های چشم گیر در حوزه سلامت و دارو است.سلامت و تأمین رفاه در میان سالمندان، جایگاه ویژه ای دارد. امروزه در دوره سالمندی، کیفیت زندگی افزایش یافته و برای بهتر زیستن، به یک برنامه ریزی صحیح و سرمایه گذاری و نظارت دقیق در این زمینه نیاز خواهیم داشت. برنامه ریزان جمعیتی باید با نگرش به پدیده سالمندی در جمعیت ایران، با یک مدیریت صحیح، سطح کیفیت زندگی ایشان را بهبود بخشند.براساس سرشماری های عمومی نفوس و مسکن، جمعیت سالمندان طی سال های 1355 تا 1395 حدود 4 برابر شده است. با توجه رشد فزاینده پدیده سالمندی، شاهد هستیم که امروزه سه نسل در کنار هم زندگی می کنند و این باعث ارتباط و انتقال تجربه های درخشان و بی نظیر ایشان در میان نسل جوان خواهد بود.برنامه ریزان جمعیتی باید ضمن مطالعه دقیق بر روند افزایشی پدیده سالمندی، در خصوص توسعه فضاهای قابل بهره برداری، خدمات اجتماعی و بازنشستگی، امکانات بهداشتی و درمانی در حوزه سلامت، تأمین نیازهای اقتصادی و اشتغال در این دوره، فعالیت ورزشی مناسب با ایشان، امنیت و آسایش روانی این دوران نیز به صورت دقیق مورد مطالعه قرار داده و برنامه ریزی نمایند.
۴۸.

روان سنجی پرسش نامه انتظارات از نتیجه تمرین در سالمندان تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی ورزشی تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۴ 1 - 17

کلیدواژه‌ها: نظریه شناختی - اجتماعی انتظار از نتیجه تمرینی سالمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۴۲۴
انتظار از نتیجه، یکی از سازه های اصلی در مدل های شناختی- اجتماعی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه سه بعدی انتظار از نتیجه تمرینی در سالمندان تهران بود. گروه نمونه این مطالعه، 264 سالمند با میانگین سنی 77/66 سال بودند که با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. از روش تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تأییدی و آلفای کرونباخ برای بررسی فرضیه های مدل سه بعدی استفاده شد. یافته ها نشان داد که مدل سه بعدی انتظار از نتیجه تمرینی، با ابعاد جسمانی، اجتماعی و خودارزیابی و با 15 سؤال ، بهترین برازش را با داده ها دارد. همچنین، ضریب آلفای کرونباخ، پایایی درونی این پرسش نامه را نشان داد؛ بنابراین، پرسش نامه 15سؤالی انتظار از نتیجه تمرینی، ابزاری روا و پایا برای بررسی سالمندان تهران است.
۴۹.

ضرورت اجرای ملاحظات ارگونومیک برای سالمندان در بیمارستان ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۰۱ و ۱۰۲ ۸۵-۹۴

کلیدواژه‌ها: سالمند بیمارستان ارگونومی متناسب سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۳۶۱
ارگونومی، بطورخلاصه علم متناسب سازی کار برای نیروی کار با هدف کسب حداکثر بهره وری، امنیت، آسایش و رضایت تعریف می شود. مسلماً کار در دیگر مکان ها و توسط افرادی غیر از کارگران نیز انجام می پذیرد. بنابراین متناسب سازی مکانی مانند بیمارستان و برای افرادی مانند سالمندان که با انواع ناتوانی ها و محدودیت ها روبرو هستند، امری بدیهی و ضروری است. با توجه به روند رو به رشد جمعیت سالمند در کشور و از سویی حجم بالای مراجعه این گروه سنی به بیمارستان ها و مراکز درمانی، این مقاله بر آن است، با معرفی ناتوانی های این گروه و ارائه برخی ملاحظات ارگونومیک، درصدد کاستن از مشکلات آنان است. بطور قطع، اجرای توصیه های ارگونومیک، برای سالمندان در بیمارستان ها و دیگر مراکز درمانی قادر به ارتقاء ایمنی، آسایش، استقلال، رضایت و آسایش آنان خواهد شد.
۵۰.

اثر نوع کانون توجه به صورت خودگفتاری بر تعادل ایستا و پویای زنان سالمند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۳۰) 657 - 666

کلیدواژه‌ها: تعادل خودگفتاری آموزشی توجه درونی توجه بیرونی سالمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۴۲۸
زمین افتادن و سقوط یکی از شایع ترین و جدی ترین مشکلات دوران سالمندی محسوب می شود. هدف از این پژوهش، بررسی اثر نوع کانون توجه با استفاده از راهبرد خودگفتاری آموزشی بر تعادل ایستا و پویای زنان سالمند بود. به همین منظور، از میان زنان سالمند 60 تا 80 سال ساکن در سرای سالمندان شهرستان قزوین، 45 نفر که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند انتخاب شدند و بعد از پیش آزمون، بصورت تصادفی به سه گروه خودگفتاری آموزشی با توجه درونی، خودگفتاری آموزشی با توجه بیرونی و گروه کنترل تقسیم شدند. گروه کنترل بدون خودگفتاری، گروه خودگفتاری با کانون توجه درونی و گروه خودگفتاری با کانون توجه بیرونی، طی پنج جلسه به تمرین مهارت های تعادلی پرداختند و در پایان جلسه پنجم از هر سه گروه، با استفاده از آزمون های تعادل ایستا (لک لک) و تعادل پویا (برخاستن و راه رفتن زماندار)، پس آزمون بعمل آمد. نتایج حاصل از تحلیل واریانس مختلط نشان داد که هر دو گروه خودگفتاری نسبت به گروه کنترل در تعادل ایستا بطور معناداری عملکرد بهتری نشان دادند این در حالیست که مداخلات خودگفتاری با هر دو نوع کانون توجه، تفاوت معناداری را در تعادل پویای سالمندان موجب نگردید(05/0 P≥). بطور کلی با توجه به نتایج این پژوهش می توان گفت، خودگفتاری با دستورالعمل کانون توجه بیرونی و درونی می تواند به عنوان یک راهکار شناختی برای بهبود تعادل ایستای سالمندان در نظر گرفته شود.
۵۱.

تأثیریک دوره تمرینات هوازی بر میزان ﻋﺎﻣﻞ ﻧﻮروﺗﺮوﻓیک ﻣﺸﺘﻖ از ﻣﻐﺰ و میزان توجه و تمرکز زنان سالمند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رفتار حرکتی زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۰ 153 - 164

کلیدواژه‌ها: سالمند عامل نوروتروفیک مشتق از مغز توجه تمرکز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۳۳۳
هدف از این پژوهش تأثیریک دوره تمرینات هوازی بر میزان ﻋﺎﻣﻞ ﻧﻮروﺗﺮوﻓیک ﻣﺸﺘﻖ از ﻣﻐﺰ ( BDNF ) و میزان توجه و تمرکز زنان سالمند بود. در این پژوهش نیمه تجربی، 19 زن سالمند با میانگین سن 2/4 ± 3/58 به طور تصادفی به دو گروه تجربی ( <em>10</em> = <em>n</em> ) و کنترل ( <em>9</em> = <em>n</em> ) تقسیم شدند. از همه آزمودنی ها 24 ساعت قبل از شروع تمرین و 24 ساعت پس از پایان دوره آزمون، به صورت ناشتا خون گرفته شد. داده ها با استفاده از آزمون توجه و تمرکز وینا ( COG ) جمع آوری شدند. مؤلفه های آزمون شامل تعداد انتخاب های صحیح، تعداد انصراف صحیح (شاخص سرعت پردازش در توجه)، میانگین زمان انتخاب صحیح (شاخص تمرکز) و میانگین زمان انصراف صحیح (توجه انتخابی) به آزمون ها بود. گروه تجربی به مدت هشت هفته، هر هفته سه جلسه تمرین هوازی به مدت 45-30 دقیقه با شدت 55-40 درصد ضربان قلب بیشینه تمرینات هوازی داشتند. گروه تمرینی در قیاس با گروه مرجع (نورم)، رتبه درصدی 87 را در پس آزمون احراز کرد. این در حالی بود که گروه کنترل رتبه درصدی 34 را احراز کرد. نتایج پژوهش نشان داد شاخص های سرعت پردازش ( P=0.001 )، توجه انتخابی ( P=0.001 ) و شاخص تمرکز ( P=0.001 ) بهبود معنی داری یافت. ازآنجاکه ارتباط مستقیمی بین سطح BDNF و تمرینات هوازی وجود دارد و از طرفی تأثیر BDNF بر ویژگی های شناختی روشن است، بنابراین تمرین هوازی با شدت متوسط می تواند زمینه بهبود ویژگی های روانی حرکتی همچون توجه و تمرکز را مهیا کند.
۵۲.

تأثیر تمرینات ادراکی- حرکتی بر شناسایی حرکت و هماهنگی حرکتی زنان سالمند(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره شانزدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۵۱) 15-20

کلیدواژه‌ها: سالمند عملکرد ادراکی- حرکتی تمرین ادراک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۸ تعداد دانلود : ۴۸۱
زمینه و هدف : هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر یک دوره تمرینات مداخله ای ادراکی- حرکتی بر شناسایی حرکت و هماهنگی حرکتی زنان سالمند بود. مواد و روش ها: در این تحقیق نیمه آزمایشی، 19 زن سالمند به صورت تصادفی در دو گروه تجربی (10 نفر) و شاهد (9 نفر) قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون های هماهنگی دو دست و شناسایی حرکت در سیستم نرم افزار Vienna جمع آوری شد. مداخله تمرینی در گروه تجربی، استفاده از تمرینات ادراکی- حرکتی بود که با استفاده از بسته یونیورسال Vienna به مدت 8 هفته به شکل کوشش های تعقیب بینایی به عنوان شاخصی از ادراک دیداری- حرکتی و پروتکل تمرینی شناسایی حرکت انجام گرفت. گروه های تجربی به مدت 8 هفته و هر هفته 3 جلسه تمرینات مذکور را به مدت 30 دقیقه اجرا نمودند. از آزمون های ادراکی- حرکتی تشخیصی و هماهنگی دو دستی در مراحل پیش آزمون و پس آزمون استفاده گردید. داده ها با استفاده از آزمون های تحلیل کواریانس و Paired t در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین سنی شرکت کنندگان، 2/4 ± 3/58 سال بود. بر اساس یافته ها، هر دو عامل زمان شناسایی حرکت و هماهنگی دو دستی بهبود معنی داری را در گروه تجربی نشان داد (001/0 = P)؛ در حالی که گروه شاهد تغییر معنی داری را در مرحله پس آزمون تجربه نکرد. نتیجه گیری: تمرینات مداخله ای ادراکی- حرکتی می تواند زمینه بهبود ویژگی های ادراکی- حرکتی همچون شناسایی حرکت و هماهنگی حرکتی را مهیا نماید.
۵۳.

تأثیر تمرینات هوازی بر توانایی های شناختی و فراشناختی مردان سالمند غیر فعال(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره شانزدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۵۱) 84-92

کلیدواژه‌ها: شناخت فراشناخت تمرین هوازی سالمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۴۳۹
زمینه و هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر هشت هفته تمرینات هوازی بر توانایی های شناختی و فراشناختی مردان سالمند غیر فعال انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و همراه با گروه شاهد بود که در آن 40 داوطلب مرد غیر فعال با سن بالاتر از 60 سال، به صورت تصادفی به دو گروه تجربی و شاهد تقسیم شدند. به منظور ارزیابی توانایی های شناختی و فراشناختی به ترتیب از مقیاس معاینه مختصر وضعیت شناختی و پرسش نامه فراشناخت-30 استفاده گردید. پروتکل آزمایشی شامل انجام فعالیت های هوازی به مدت هشت هفته، هر هفته سه جلسه و هر جلسه 60 دقیقه با شدت 50 تا 70 درصد حداکثر ضربان قلب بود. داده های به دست آمده از سنجش های پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از تحلیل کواریانس در سطح اطمینان 95 درصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: تفاوت معنی داری بین گروه های تجربی و شاهد در پس آزمون از نظر حافظه، تصمیم گیری، شناخت اجتماعی، باورهای مثبت درباره نگرانی، باورهای منفی درباره کنترل پذیری افکار و خطرات، نیاز به کنترل افکار و سطح کلی توانایی های فراشناختی وجود نداشت (050/0 < P)، اما اختلاف معنی داری بین دو گروه از نظر کنترل مهاری و توجه انتخابی، برنامه ریزی، توجه پایدار، انعطاف پذیری شناختی، سطح کلی توانایی های شناختی، عدم اطمینان شناختی و خودآگاهی شناختی مشاهده شد (050/0 > P). نتیجه گیری: مداخلات تمرینی هوازی به مدت هشت هفته می تواند جهت بهبود سطوح کنترل مهاری و توجه انتخابی، برنامه ریزی، توجه پایدار، انعطاف پذیری شناختی، سطح کلی توانایی های شناختی، عدم اطمینان شناختی و خودآگاهی شناختی مردان سالمند مؤثر باشد.
۵۴.

اثر بخشی روان درمانی مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی به شیوه گروهی بر سر زندگی سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۲ 29 - 47

کلیدواژه‌ها: اثر بخشی روان درمانی مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی شیوه گروهی سالمند سرزندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۲۹۸
چکیده:<br /> هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر بخشی آموزش مهارت های مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی بر سرزندگی سالمندان انجام شده است.<br /> روش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل می باشد. جامعه آماری شامل کلیه سالمندان مراجع کننده، به کانون جهاندیدگان تهران بوده است که از میان آن ها 30 نفر به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش و کنترل از لحاظ سن همگن بودند. گروه آزمایش 8 جلسه تحت آموزش مهارتهای مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی به شیوه ی گروهی قرار گرفتند، اما کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. ابزار این پژوهش مقیاس سرزندگیV.S رایان و دسی 1997؛ بود که شرکت کنندگان در مرحله پیش آزمون و پس آزمون به سوالات آن پاسخ دادند. از روشهای آماری توصیفی و کوواریانس جهت تجزیه و تحلیل اثر بخشی آموزش مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی استفاده شد.<br /> یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که میان گروه آزمایش و کنترل از لحاظ متغیر سرزندگی تفاوت معنی داری وجود دارد<br /> .(p<0.001) به این معنی که میزان سرزندگی در گروه آزمایش، پس از مداخله آموزش مهارت های مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی در سالمندان ارتقاء یافت.<br /> نتیجه گیری: آموزش مهارت های مبتنی بر کیفیت زندگی که از ترکیب روانشناسی مثبت با رویکرد شناخت – رفتاری شکل گرفته، می تواند سرزندگی افراد سالمند را افزایش دهد.
۵۵.

ویژگی های روانسنجی مقیاس سنجش جهانی دمانس رولاند (RUDAS) در نمونه ای از سالمندان ایرانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران سال ۲۰ بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۶)

کلیدواژه‌ها: مقیاس سنجش جهانی دمانس رولاند(RUDAS) روایی پایایی سالمند تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۹ تعداد دانلود : ۴۶۲
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین ویژگی های روانسنجی مقیاس سنجش جهانی دمانس رولاند (RUDAS) در نمونه ای از سالمندان ایرانی بود. روش: ابتدا با نمونه گیری در دسترس، 500 سالمند از دو مرکز، آسایشگاه سالمندان کهریزک (305 نفر) و کانون جهان دیدگان (195 نفر)، مورد بررسی قرار گرفتند. سپس 61 نفر دیگر نیز برای محاسبه پایایی بازآزمایی بررسی شدند. برای گردآوری داده ها افزون بر مقیاس سنجش جهانی دمانس رولاند (RUDAS)، معاینه مختصر وضعیت روانی (MMSE)، پرسشنامه آگاهی دهنده کاهش شناختی در پیری (IQCDE)، مقیاس افسردگی سالمندان (GDS) و پرسشنامه اروپایی پنج بعدی کیفیت زندگی (EuroQol-5D) به کار رفت. تجزیه و تحلیل داده ها به روش همبستگی پیرسون و تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی انجام شد. یافته ها: یافته ها نشانگر همبستگی RUDAS با سایر ابزارها (001/0 p) و بنابراین برخورداری از روایی همگرا و افتراقی مناسب بود. پایایی بازآزمایی دوهفته ای و آلفای کرونباخ RUDAS به ترتیب 88/0 و 77/0 به دست آمد. نقطه برش، ویژگی و حساسیت این آزمون به ترتیب20، 79/0 و 86/0 بود. از سوی دیگر تحلیل عاملی RUDAS بیانگر اشباع آن از یک عامل بود. نتیجه گیری: RUDAS از ویژگی های روانسنجی مناسب برای کاربرد در جمعیت سالمندان ایرانی برخوردار است
۵۶.

شکاف نسلی در ارزشها: بررسی مقایسه ی جوانان و سالمندان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال دهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۳۸)

کلیدواژه‌ها: نسل شکاف نسلی تفاوت نسلی جوانی سالمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۱ تعداد دانلود : ۸۵۲
امروزه بیش از دهه های گذشته شکاف نسلی مورد توجه قرار گرفته است. شکاف نسلی تفاوت در بینش و ارزشهای میان دو نسل بخصوص جوانان و والدینشان می باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان شکاف موجود بین ارزشهای جوانان و سالمندان شهر بابل صورت گرفته است. این پژوهش بر روی 240 نفر از جوانان و سالمندان شهر بابل 120 نفر جوانان 30- 18 و 120 نفر سالمندانبالای سال60انجام شده است. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. داده ها به وسیله پرسشنامه های استاندارد شده (طبقه بندی ارزشی شوارتز) با 57 گویه در طیف لیکرت جمع آوری شده است که اعتبار و روایی آن تأیید گردیده است. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS، روش آماری توصیفی و آزمون تی تست مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که دو گروه سنی از نظر ارزش های فردی تفاوت معناداری با هم داشته اند (p >0.05).البته قابل ذکر است که در تمامی موارد مطرح شده جوانان و سالمندان اهمیت موضوع را اذعان داشته اند اما میزان اهمیت و اولویت بندی آنها متفاوت بوده است.نگاه توصیفی تحلیلی و حتی به گونه مشاهده مستقیم یا تجربی، حاکی از تغییر فضای فرهنگی- فکری دو نسل حاضر می باشد. که نیاز به تعمق بیشتری دارد.
۵۷.

سنجش وضعیت شاخص های سلامت روانی در سالمندان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم تابستان (مرداد) ۱۳۹۸ شماره ۷۷ 529-538

کلیدواژه‌ها: شاخص سلامت روانی سالمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۳۴۷
زمینه: با توجه به افزایش روزافزون سالمندان در جهان و ایران، و ضروری بودن توجه به سلامت (جسمی و روانی) این گروه، آگاهی از وضعیت شاخص و فاکتورهای سلامت در بین این افراد مهم است. مسأله اصلی، بررسی وضعیت شاخص های سلامت روانی سالمندان ایرانی، به منظور لحاظ نمودن نگاهی علمی و کاربردی در جهت ارتقای کیفیت زندگی بود. هدف: این پژوهش با هدف سنجش وضعیت شاخص های سلامت روانی سالمندان ایرانی انجام گرفت. روش: این پژوهش یک مطالعه توصیفی بود و با استفاده از مطالعه میدانی انجام گرفت. با روش خوشه ای چند مرحله ای، 150 سالمند در شهر شیراز انتخاب و با پرسشنامه شاخص های سلامت روانی سالمندی سنجش شدند. داده ها با روش تحلیل واریانس یک راهه تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد از نظر سالمندان، ابعاد خانواده، دینی، روانشناختی، جسمانی، اجتماعی و اقتصادی، مهمترین ابعاد با میانگین نمره (از 5) به ترتیب 27/4، 05/4، 84/3، 56/3، 38/3 و 24/3 بودند. همچنین، شاخص های" داشتن الگوی والدینی مناسب"، "تفاهم با همسر"، "ارتباط عاشقانه با همسر”، "تربیت مؤثر بچه ها" و"اعتقاد به خداوند"، مهمترین شاخص های سلامت روانی بودند. مقایسه وضعیت شاخص ها نیز نشان داد سالمندان مرد، در ابعاد خانواده (002/0= p ، 25/2= t )، اجتماعی (002/0= p ، 18/3= t )، روانشناختی (002/0= p ، 28/2= t )، و زن ها در ابعاد دینی (002/0= p ، 35/2-= t )، اقتصادی (002/0= p ، 14/2= t ) و جسمانی (002/0= p ، 45/2-= t ) وضعیت بهتری داشتند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد روابط والدینی، ارتباط مؤثر همسری، فرزندپروری موفق و انجام امور دینی، مهمترین شاخص های مؤثر بر کیفیت زندگی سالمندان است.
۵۸.

شاخص های سلامت روان سالمندی در فرهنگ ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال سیزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۴۶ 69 - 93

کلیدواژه‌ها: شاخص سلامت روان سالمند فرهنگ ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۳ تعداد دانلود : ۵۳۹
باتوجه به افزایش جمعیت سالمندی در جهان و ایران، تدوین برنامه های حمایت گرانه جامع (سلامت جسمی- روانی) درباره این قشر ضروری است. لازمه این کار، داشتن شاخص های سالمندی متناسب فرهنگ ایرانی است. باتوجه به نبود چنین شاخص هایی، پژوهش حاضر انجام شد. این پژوهش با استفاده از روش های مرور نظام مند و داده بنیاد در سال 1397 انجام شد. برای مرور نظام مند، 51 مقاله منتشرشده از بین 897 مقاله در بازه زمانی 2018-1970 استخراج و تحلیل شد. برای اجرای روش داده بنیاد، با استفاده از روش مصاحبه اکتشافی، 20 سالمند موفق به صورت هدف مند انتخاب و مصاحبه شدند. تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده در کدگذاری باز، منجر به شناسایی 160 مؤلفه و شاخص شد و پس از دریافت نظرات10 نفر از متخصصان و کدگذای مجدد و اصلاحات لازم، در 5 مؤلفه اصلی تدوین شد: 1. عامل جسمانی (توجه به سلامتی، مسائل رفاه جسمی، داشتن سلامت جسمانی)؛ 2.عامل روان شناختی (مدیریت، تاب آوری، عملکرد شناختی، سلامت رفتاری، پیشرفت خواهی، کمال گرایی)؛ 3. خانواده (فرزندان، همسر، والدین)؛ 4. اجتماعی (ارتباط اجتماعی، ارتباط با اقوام، فعالیت اجتماعی، وضعیت مالی و اقتصادی)؛ 5. مذهبی (اعتقادات مذهبی، فعالیت مذهبی): مجموعاً 18 عامل و 133 شاخص به دست آمد. مؤلفه هایی همانند: زندگی با خانواده، روابط و مشارکت اجتماعی، وضعیت بهداشت و سلامت جسمی و روانی، باورهای مذهبی و سبک زندگی، اصلی ترین شاخص های سالمندی سالم ایرانی است و اولویت برنامه های حمایتی، مراقبتی و سنجش و پایش وضعیت سالمندی در کشور می تواند متمرکز بر این مؤلفه ها باشد.
۵۹.

نقش بخشش و جنسیت در پیش بینی پذیری سلامت روان سالمندان شهرستان شهرکرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم تیر ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۳۷) 193-200

کلیدواژه‌ها: بخشش جنسیت سلامت روان سالمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۴۸۱
این پژوهش به منظور پیش بینی سلامت روان و ابعاد آن بر اساس متغیرهای بخشش و جنسیت در سالمندان شهرستان شهرکرد صورت گرفت. جامعه پژوهش حاضر را سالمندان شهرستان شهرکرد تشکیل دادند که از بین آنها نمونه ای متشکل از 120 نفر سالمند از مراکز روزانه سالمندان آفتاب، خانه جهاندیدگان، و فرهیختگان به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردید. در این پژِوهش پرسشنامه های سلامت روان سازمان جهانی بهداشت( GHQ ، 1979 ) و پرسشنامه کینه(رشن، 1390) بر روی گروه نمونه اجرا شد. متغیر جنسیت در تحلیل داده ها بررسی شد. تحلیل همبستگی نشان داد که متغیر بخشش رابطه مثبت و معناداری با سلامت روان مخصوصا در بعد افسردگی دارد. نتایج تجزیه و تحلیل با روش رگرسیون چندگانه چندمتغیره نشان داد که متغیر بخشش توانست هر چهار بعد سلامت روانی( جسمانی سازی و اضطراب و افسردگی و عملکرد اجتماعی) را مورد پیش بینی قرار دهد و متغیر جنسیت فقط توانست دو بعد از سلامت روان( جسمانی سازی و افسردگی) را مورد پیش بینی قرار دهد.
۶۰.

شناسایی نیازهای زائران سالمند در اماکن متبرکه و مذهبی (مورد مطالعه: حرم مطهر حضرت رضا(علیه السلام))(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال هفتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲۶ 37 - 69

کلیدواژه‌ها: سالمند زائر نیاز اماکن متبرکه و مذهبی تئوری انتخاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۵۵۱
در عصر حاضر، گسترش روزافزون تمایل انسان به باورهای الهی و توجه به دین و مذهب باعث گردیده تا جوامع مختلف بشری به حضور در اماکن مذهبی و زیارتی تمایل بیشتری نشان دهند. از طرفی نیز پدیده سالمندی در جهان کنونی و به خصوص ایران، به دلیل تغییرات جمعیت شناختی و کاهش میزان موالید و مرگ ومیر، رو به افزایش است. از طرفی دیگر، ایران کشوری مذهبی شناخته می شود و حضور روزافزون زائران و عبادت کنندگان سالمند در اماکن متبرکه و مذهبی کشور و الزام پاسخگویی و خدمت رسانی متناسب با این قشر، توجه ویژه به شناخت نیازهای سالمندان در این اماکن را می طلبد. پژوهش حاضر با استفاده از داده های حاصل از مصاحبه با نخبگان آستان قدس رضوی و روش کیفی نظریه پردازی داده بنیاد و استفاده از نرم افزار «مکس کیو دی ای» مدل مفهومی نیازهای سالمندان را در قالب 12 مقوله متناسب با 5 نیاز اساسی آنان در قالب تئوری انتخاب ارائه کرده است. این پژوهش افزایش امنیت برای زندگی و نیازهای جسمی و روحی سالمند را در نیاز به بقا؛ حسّ تعلق و پیوند عاطفی، تماس و ارتباط فیزیکی و هدیه متبرک سالمند را در نیاز به عشق و احساس تعلق؛ موفقیت، رفتار مطابق دلخواه و احترام به سالمند را در نیاز به قدرت؛ آرامش، عدم مزاحمت زائر و آزادی جهت انتخاب و خلاقیت سالمند را در نیاز به آزادی؛ و با دیگران بودن در مکان مذهبی و تکرار زیارت و عبادت سالمند را در نیاز به تفریح؛ مدل سازی کرده است.