مطالب مرتبط با کلیدواژه

سالمند


۸۱.

اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کیفیت خواب و نشخوار فکری سالمندان

نویسنده:
منبع: سنجش و پژوهش در مشاوره و روانشناسی دوره ۲ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳) 35-51

کلیدواژه‌ها: سالمند ذهن آگاهی کیفیت خواب نشخوار فکری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۴۳۹
هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین تاثیر مشاوره گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کیفیت خواب و نشخوار فکری سالمندان مرد شهر اصفهان بود. روش: پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را 30 نفر از سالمندان بازنشسته سازمان تامین اجتماعی شهر اصفهان در سال 1398 تشکیل دادند که در نمرات پرسشنامه نشخوار فکری نالن- هوکسما ومورو (1990) و کیفیت خواب پیتزبورگ (1989) نمرات بالا کسب کرده بودند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه جایگزین شدند . برای گروه آزمایش روش مداخله ای تکنیک های ذهن آگاهی به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد و نتایج با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیری تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نشان داد که آموزش تکنیک های ذهن آگاهی باعث کاهش نشخوار فکری (007/0= P , 99/13= F ) و بهبود کیفیت خواب (001/0= P , 41/8= F ) در سالمندان گروه آزمایش شد. نتیجه گیری: به نظر می رسد که کاهش کیفیت خواب باعث کاهش کیفیت زندگی سالمندان می شود؛ بنابراین آموزش روش هایی مثل ذهن آگاهی علاوه بر کاهش نشخوار فکری بتواند بر بهبود کیفیت خواب سالمندان مؤثر باشد .
۸۲.

اثربخشی بازی فکری بر سازگاری روانشناختی سالمندان مرد

نویسنده:
منبع: سنجش و پژوهش در مشاوره و روانشناسی دوره ۲ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۵) 1-16

کلیدواژه‌ها: سالمند بازی های فکری سازگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۳۲۵
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بازی فکری بر سازگاری روانشناختی سالمندی بود. روش: پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را 30 نفر از سالمندان بازنشسته شهرداری خانه جهان دیدگان منطقه 5 شهر تهران در سال 1398 تشکیل دادند که در نمرات پرسشنامه سازگاری روانشناختی بل (1961) نمرات کمتر کسب کرده بودند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه جایگزین شدند . برای گروه آزمایش روش مداخله ای بازی های فکری به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد و نتایج با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیری تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بازی های فکری باعث بهبود سازگاری روانشناختی (80/34= F , 001/0= P ) و خرده مقیاس های سازگاری در خانه (61/31= F , 001/0= P ) ، سازگاری تندرستی (95/22= F , 001/0= P ) ، سازگاری اجتماعی (64/10= F , 003/0= P ) ، سازگاری عاطفی (78/13= F , 001/0= P ) و سازگاری شغلی (47/9= F , 005/0= P ) در سالمندان گروه آزمایش شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه به نظر می رسد انجام بازی فکری، موجب بهبود سازگاری در سالمندان می شود؛ لذا پیشنهاد می شود از این روش ساده، کم هزینه و دارای قابلیت کاربرد آسان استفاده شود.
۸۳.

بررسی ارتباط بین نیازهای اساسی روان شناختی با کیفیت زندگی در سالمندان شهر اصفهان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره نوزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶۳) 107-115

کلیدواژه‌ها: نیازهای اساسی روان شناختی سالمند کیفیت زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۱۳۵
زمینه و هدف: با توجه به روند افزایشی سالمندی در ایران و اهمیت کیفیت زندگی در دوران سالمندی، هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط ارضاء نیازهای اساسی روان شناختی با کیفیت زندگی در سالمندان شهر اصفهان می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه یک مطالعه مقطعی است که بر روی ۲۱۴ سالمند در سال ۱۳۹۹ انجام شده است. در این مطالعه داده ها بر اساس پرسشنامه ارضاء نیازهای اساسی روان شناختی (دسی و رایان ۲۰۰۰) که شامل سه بعد نیاز به شایستگی، نیاز به خودمختاری و نیاز به ارتباط می باشد بررسی گردید. همچنین کیفیت زندگی توسط پرسشنامه ی کیفیت زندگی SF۱۲ در دو بعد جسمی و روانی موردبررسی ﻗﺮار گرفت. اطلاعات پس از جمع آوری در SPSS-۲۴ وارد و با آزمونه ای تی مستقل و آنوا و رگرسیون خطی آنالیز شد. یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد، از بین ابعاد نیازهای اساسی روان شناختی، نیاز به شایستگی می تواند تغییرات مربوط به کیفیت زندگی در بعد جسمی (۰۲/۰ = p )، در بعد روانی ( ۰۰۱/۰= p ) و تغییرات مربوط به کل کیفیت زندگی ( ۰۰۱/۰= p ) را پیش بینی نماید. درحالی که ارضاء نیازهای ارتباط و خودمختاری به طور مستقل نقش پیش بینی کننده ای در تغییرات مربوط به کیفیت زندگی نداشتند. نتیجه گیری: ارضاء نیاز اساسی روان شناختی در بعد شایستگی پیش بینی کننده کیفیت زندگی بهتر در هر دو بعد جسمی و روانی سالمندان می باشد. ازاین رو می توان با دادن مسئولیت و تعریف نقش های مؤثر برای سالمندان در راستای برآورده شدن نیاز به شایستگی، گام هایی برای افزایش کیفیت زندگی آنان برداشت.
۸۴.

بررسی اثرات لوموسیتی بر حافظه ی فعال، حافظه ی بصری و عملکرد های اجرایی سالمندان

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال هشتم ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۳۶) 25-38

کلیدواژه‌ها: لوموسیتی حافظه ی بصری حافظه ی فعال سالمند عملکردهای اجرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۱۸۹
مقدمه: لوموسیتی یک بازی رایانه ای برای افزایش و بهبود حافظه و کارایی مغز سالمندان است. هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثرات لوموسیتی بر حافظه ی فعال، حافظه ی بصری و عملکرد های اجرایی سالمندان ساکن در خانه های سالمندان انجام شد. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه ی تجربی براساس طرح پیش آزمون- پس آزمون بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد مسن ۶۵-۷۰ ساله ساکن خانه های سالمندان شهرستان بوکان، در سال ۱۳۹۸ بود. برخی از آن ها که قادر به خواندن و نوشتن بودند با استفاده از نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب و سپس به طور تصادفی به گروه های آزمایش و کنترل انتخاب شدند. در این پژوهش، به ترتیب از آزمون استروپ ) (SCWT ، آزمون کارت های ویسکانسین ( WCST ) و مقیاس حافظه ی وکسلر ( WMS ( برای سنجش حافظه ی فعال، حافظه ی بصری و عملکردهای اجرایی استفاده شد. در نهایت داده ها به وسیله تحلیل کوواریانس و نرم افزار آماری SPSS نسخه ۲۴، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که لوموسیتی در حافظه ی فعال (۱۸/۸۵۶= F و ۰/۰۰۱= P )، حافظه ی بصری (۷/۹۷= F و ۰/۰۰۹= P ) و عملکردهای اجرایی (۹/۹۴= F و ۰/۰۰۴= P )، در سطح اطمینان ۰/۹۵ معنی دار بود. همچنین نتایج نشان داد که بین میانگین پیش آزمون و پس آزمون متغیرهای مورد مطالعه تفاوت معناداری وجود دارد که نشان دهنده تأثیرات مثبت لوموسیتی بر حافظه ی فعال، حافظه ی بصری و عملکرد های اجرایی شرکت کنندگان است. نتیجه گیری: از آنجا که استفاده از بازی های رایانه ای، از جمله لوموسیتی، می تواند کارکردهای اصلی شناختی مانند عملکردهای اجرایی و حافظه را بهبود بخشد؛ بنابراین توصیه می شود از این نوع بازی ها در خانه های سالمندان برای توانبخشی افراد مسن استفاده شود.
۸۵.

مقایسه خودکارآمدی در سالمندان ساکن آسایشگاه و منزل

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات در علوم رفتاری سال سوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۶ 9 - 1

کلیدواژه‌ها: سالمند خودکارآمدی آسایشگاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۳۵۵
هدف پژوهش حاضر مقایسه خودکارآمدی در سالمندان ساکن آسایشگاه و منزل بود. این پژوهش توصیفی از نوع علی مقایسه ای است. جامعه پژوهش شامل کلیه ی سالمندان شهر تهران در سال 1393 بود. نمونه پژوهش شامل 60 سالمند (30 سالمند ساکن در آسایشگاه، 30 سالمند ساکن در منزل) بود که به صورت در دسترس انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه خودکارآمدی شرز، استفاده شد. داده های پژوهش با روش آماری واریانس چند متغیره مانوا تجزیه و تحلیل شدند (001/0>P). نتایج پژوهش نشان داد خودکارآمدی در سالمندان ساکن آسایشگاه و منزل تفاوت معناداری وجود دارند، همچنین خودکار آمدی، شادی و آرامش در سالمندان ساکن منزل به صورت معنادار در سالمندان ساکن منزل بالاتر از سالمندان ساکن آسایشگاه هست.
۸۶.

تاثیر هشت هفته تمرینات ثبات عصبی- عضلانی پویا بر تعادل، پیشگیری از سقوط و قدرت اندام تحتانی زنان سالمند سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات طب ورزشی پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۸ 107 - 126

کلیدواژه‌ها: تمرینات ثبات داینامیک عصبی عضلانی تعادل خطر سقوط قدرت اندام تحتانی سالمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۳۴۵
مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر هشت هفته تمرینات ثبات عصبی-عضلانی پویا (DNS) بر تعادل، پیشگیری از سقوط و قدرت اندام تحتانی زنان سالمند سالم انجام شد. در این مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون، از بین زنان سالمند سالم(۶۰-۷۹ سال) مشهد، 30 آزمودنی بصورت هدفمند انتخاب و تصادفاً در دو گروه تمرین(تمرینات DNS) و کنترل تقسیم شدند. فاکتورهای تعادل ایستا با آزمون تعادلی برگ و شارپندرومبرگ، تعادل پویا با آزمون برخاستن و برگشتن، پیش بینی خطر سقوط با مدل شوموی و قدرت عضلات پایین تنه با آزمون صندلی ایستاده ارزیابی شدند. از آزمون تی همبسته و تی مستقل جهت آنالیز داده ها استفاده شد. گروه تمرینی در پس-آزمون نسبت به پیش آزمون و نسبت به گروه کنترل در همه فاکتورها بهبود معناداری نشان داد. نظر به یافته های حاضر، اثر برنامه تمرینی DNS در بهبود متغیرهای پژوهش تایید و استفاده از آن در برنامه های مراقبتی سالمندان توصیه می شود.
۸۷.

نقش دین و معنویت طی پاندمی کرونا ویروس 2019 (کووید-19) در زندگی سالمندان: یک مرور سیستماتیک(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال پانزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۸ 273 - 292

کلیدواژه‌ها: کرونا ویروس 2019 دین معنویت سالمند مرور سیستماتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۴۴۷
کرونا ویروس 2019 (کووید−19)، نخست از شهر ووهان استان هوبی کشور چین شیوع یافت و کمتر از دو ماه، بنابر اعلام سازمان جهانی بهداشت به یک بیماری همه گیر در سطح جهان تبدیل شد. در این راستا، پژوهش مروری حاضر با هدف بررسی نقش دین و معنویت در دوران همه گیری کرونا ویروس 2019 (کووید−19) در زندگی سالمندان انجام شد. در این مطالعه مروری نظام مند، واژگان کلیدی Coronavirus 2019 (COVID−19)، older adults Religion, Spirituality, Elder, در عنوان و چکیده مقالات منتشر شده در پایگاه های Google Scholar، PubMed، Scopus و ScienceDirect جستجو شد. معیار اصلی جهت ورود، مقالات چاپی تمام متن انگلیسی مرتبط در سال های 2020 و 2021 بود. از چک لیست PRISMA برای بررسی و کنترل کیفیت مقالات استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد سالمندانی که در دوران همه گیری کرونا ویروس 2019 فعالیت های معنوی و مذهبی خود را انجام می دادند، از سلامت روانی بهتری برخوردار بودند؛ همچنین داشتن باورهای دینی سبب معنا و آرامش در زندگی افراد می شود که نتیجه آن کاهش ترس و اضطراب ناشی از شیوع کووید−19 است. در واقع سالمندانی که از سطوح معنوی بالایی برخوردارند، تاب آوری و انعطاف پذیری روان شناختی بهتری دارند که موجب می شود نسبت به شرایط، ذهن آگاهی داشته باشند و فشار و درد ایجادشده را قابل تحمل تر ادراک نمایند؛ بنابراین می توان دریافت دین و معنویت فواید بسیار زیادی، نه تنها برای سالمندان بلکه برای تمام سنین به ارمغان می آورد که لازم است برای ارتقای معنویت به آموزش هایی در متون درسی (به صورت کارگاهی) پرداخته شود.
۸۸.

اثر بخشی تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز در ناحیه پیش پیشانی بر عملکرد شناختی در سالمندان مبتلا به آلزایمر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم مهر ۱۴۰۰ شماره ۷ (پیاپی ۶۴) 12-1

کلیدواژه‌ها: تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز آلزایمر عملکرد شناختی ناحیه پیش پیشانی سالمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۴ تعداد دانلود : ۲۱۲
هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز در ناحیه پیش پیشانی بر عملکرد شناختی در سالمندان مبتلا به آلزایمر بود . روش پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را سالمندان مبتلا به آلزایمر مراجعه کننده به کلینیک های نورولوژی شهر تهران تشکیل دادند. از میان آنها 22 نفر به روش نمونه گیری در دسترس وارد پژوهش شدند و به طور تصادفی در گروه آزمایش و گروه کنترل اختصاص یافتند. گروه آزمایش 14 جلسه تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز در ناحیه پیش پیشانی دریافت کردند؛ در حالی که افراد گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. به منظور گردآوری داده ها از نسخه تجدیدنظرشده آزمون شناختی آدن بروک ( ACE-R ) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز در ناحیه پیش پیشانی تأثیر معناداری بر عملکرد شناختی (توجه و جهت یابی، حافظه، زبان، سیالی کلامی و توانایی دیداری- فضایی) در سالمندان مبتلا به آلزایمر داشته است ( p<0.05 ). بر اساس پژوهش حاضر، می توان تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز در ناحیه پیش پیشانی را بعنوان روشی جهت بهبود عملکرد شناختی در سالمندان مبتلا به آلزایمر در نظر گرفت.
۸۹.

تأثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اجتناب تجربه ای و اضطراب مرگ زنان سالمند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم آبان ۱۴۰۰ شماره ۸ (پیاپی ۶۵) 124-115

کلیدواژه‌ها: شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی اجتناب تجربه ای اضطراب مرگ سالمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۲۰۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اجتناب تجربه ای و اضطراب مرگ زنان سالمند انجام شد. روش پژوهش، نیم ه آزمایش ی ب ا ط رح پیش آزمون-پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی سالمندان زن ساکن در سرای سالمندان امین اسلام مهاباد در زمستان 1398 تشکیل دادند. از بین آنها 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس وارد پژوهش شدند و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش، پروتکل شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را در 8 جلسه 90 دقیقه ای به صورت گروهی دریافت کردند و گروه گواه به مدت 2 ماه در لیست انتظار قرار گرفت. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های پذیرش و عمل (بوند و همکاران، 2011) و اضطراب مرگ (تمپلر، 1970) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل داده های پژوهش نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون، بین میانگین نمرات پس آزمون افراد گروه های آزمایش و گواه در متغیرهای اجتناب تجربه ای و اضطراب مرگ، تفاوت معناداری وجود داشت. با توجه به نتایج این پژوهش پیشنهاد می شود تا مشاوران، روان شناسان و روان درمانگران از شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی به عنوان مداخله ای تأثیرگذار در جهت کاهش اجتناب تجربه ای و اضطراب مرگ سالمندان بهره ببرند.
۹۰.

بررسی ارتباط دلبستگی مکان و عملکرد اجتماعی در سالمندان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۷ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۵) 203-194

کلیدواژه‌ها: سالمند محیط اجتماعی تطابق اجتماعی رفتار اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۹ تعداد دانلود : ۲۱۵
اهداف: جمعیت سالمندان در جهان رو به افزایش است. با توجه به اهمیت سالمندی در مکان و تأثیر آن در شیوه زندگی افراد، این مطالعه به بررسی ارتباط دلبستگی مکان و عملکرد اجتماعی در سالمندان می پردازد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی تحلیلی است. جامعه آماری در این تحقیق 400 سالمند جامعه شهر تهران هستند که از طریق نمونه گیری سهمیه ای وارد تحقیق شدند. داده ها از طریق مقیاس دلبستگی مکانی و مقیاس خود ارزیابی انطباق اجتماعی جمع آوری شدند و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: شرکت کنندگان شامل 234 مرد (58/5 درصد) و 166 زن (41/5 درصد) بودند. میانگین سنی آنان 6/78± 66/31 سال بود. ابعاد هویت مکانی (β=0/23 ، P<0/001)، وابستگی مکانی (β=0/17 ، P=0/001) و پیوندهای اجتماعی در همسایگی (β=0/19 ، P=0/001) قادر به تبیین بعد کیفیت فعالیت های عملکرد اجتماعی و ابعاد وابستگی مکانی (β=0/31 ، P<0/001) و پیوندهای اجتماعی در همسایگی (β=0/22، P<0/001) قادر به تبیین بعد کیفیت روابط عملکرد اجتماعی بودند. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها، دلبستگی مکانی قادر به تبیین عملکرد اجتماعی است، بنابراین با بهبود دلبستگی مکانی می توان وضعیت عملکرد اجتماعی سالمندان را ارتقا داد.
۹۱.

تدوین مدل نظری شهر دوستدار سالمند با استفاده از الگوی فرا ترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 129 - 144

کلیدواژه‌ها: شهر سالمند فرا مطالعه فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۲۳۲
دو عامل کاهش نرخ باروری و افزایش امید به زندگی که باعث سالخوردگی جمعیت می گردند از اواسط قرن بیستم در کشورهای توسعه یافته آغاز گردیده و اکنون در کشورهای درحال توسعه هم پدیدار شده اند. این موضوع ابعاد وسیعی را شامل می شود و دغدغه ی سالمندی را در زمینه های مختلف نمایان می سازد. با توجه به پیامدهای بحران سالمندی پیش رو در کشورمان قطعاً مطالعات حوزه ی سالمندی اهمیت ویژه ای می یابد. هدف اصلی مقاله ی حاضر بررسی جایگاه مطالعات برنامه ریزی شهری با رویکرد شهر دوستدار سالمند در میان انواع دغدغه های سالمندیست تا در دو قالب ساختاری و محتوایی به واکاوی مطالعات حوزه نظری در قلمروی شهر دوستدار سالمند در پژوهش های داخلی بپردازد تا ضمن ارایه ی چارچوب نظری، میزان پژوهش در این زمینه را در پژوهش های داخلی مورد بررسی قرار دهد. مقاله ی پیش رو از نوع توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر راهبرد فرامطالعه است که با استفاده از روش شناسی فراترکیب به تحلیل مقالات علمی پژوهشی در قالب نوزده مقاله، با محوریت شهر دوستدار سالمند پرداخته و به منظور گردآوری و تحلیل داده ها از روش هایی چون مرور نظام مند و کدگذاری باز استفاده نموده است. پس از استخراج داده ها، مقولات مورد نظر، مشخصات عمومی و در نهایت مدل و چارچوب نظری پژوهش تبیین گشته است. در جمع بندی ابعاد حضورپذیری، امنیت، اجتماعات دوستدر سالمند، امنیت و حس تعلق به عنوان ابعاد اصلی شهر دوستدار سالمند برشمرده شد که با شاخص های تدقیق شده، چارچوب نظری پژوهش را شکل می دهند و طبق مدل نظری این تحقیق سیاست گذاری شهر دوستدار سالمند بر مبنای دو رکن مکان و مشارکت محقق می گردد.
۹۲.

تأثیر بازی های رایانه ای بر بهبود حافظه کاری، حافظه دیداری و کنترل عملکرد اجرایی سالمندان شهر تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۷ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۶) ۳۱۷-۳۰۲

کلیدواژه‌ها: سالمند بازی های ویدئویی بازی حافظه عملکرد اجرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۲۳۹
اهداف: از جمله تغییرات مبتنی بر سن در سالمندی، کاهش توانمندی های شناختی است. نتایج تحقیقات اخیر نشان داده است که بازی های کامپیوتری تأثیرات مثبتی بر توانایی شناختی دارد. به همین دلیل هدف از پژوهش حاضر تعیین اثر تأثیر بازی های رایانه ای بر بهبود حافظه کاری، حافظه دیداری و کنترل عملکرد اجرایی سالمندان شهر تهران است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه سالمندان 60 تا 75 سال عضو سراهای محله شهر تهران است. برای انتخاب نمونه چهار سرای محله در مناطق شمال، جنوب، شرق و غرب تهران به صورت تصادفی انتخاب شدند. انتخاب نمونه های مورد نظر به روش نمونه گیری: هدفمند بود. چهل نفر از این افراد پس از انجام مصاحبه گزینش و به روش گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای داده شدند. از گروه آزمایش خواسته شد که طی روندی 15 جلسه ای و یک ساعته، بازی رایانه ای لوموسیتی را انجام دهند و گروه کنترل هیچ بازی کامپیوتری را طی این مدت انجام نداد. داده ها طی دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون جمع آوری شدند. از درصد و توزیع فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد برای پردازش اطلاعات توصیفی و از آزمون پارامتریک تحلیل کوواریانس (چندمتغیره) برای تحلیل های استنباطی استفاده شد. یافته ها: بازی های رایانه ای اثر معناداری بر بهبودی حافظه کاری، حافظه دیداری و کنترل عملکرد اجرایی سالمندان در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل داشته است (P>0/05). نتیجه گیری: انجام بازی های رایانه ای می تواند به بهبودی حافظه و عملکردهای شناختی سالمندان کمک کند. به همین دلیل توصیه می شود در آسایشگاه های سالمندان و مراکز مربوطه از این بازی ها برای توان بخشی این افراد استفاده شود.
۹۳.

سالمندی و آینده ی فراروی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ بهار ۱۳۹۷ شماره ۲ 1-6

کلیدواژه‌ها: ارزش سالمند سلامت اجتماعی سلامت جسم سلامت روح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۱۲۲
شمار سالمندان در جامعه ی کنونی ایران، با جمعیت هشت میلیونی به سرعت رو به افزایش است؛ سالمندی پدیده یی با ابعاد پیچیده ی فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و مذهبی است و از جنبه های مختلفی قابل توجه است، که به برخی از آنها اشاره می شود
۹۴.

اثربخشی درمان گروهی - ترکیبی دعا و روان شناسی مثبت گرا بر معناجویی و اضطراب مرگ در سالمندان زن معلول جسمی - حرکتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ بهار ۱۳۹۷ شماره ۲ 16-28

کلیدواژه‌ها: اضطراب مرگ دعا روان شناسی مثبت سالمند معناجویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۱۸۶
سابقه و هدف: سالمندی و معلولیت از پدیده هایی است که در تمام جوامع بشری بروز می کند و این در حالی است که بیش از نیمی از جمعیت سالمندان دنیا را زنان تشکیل می دهند که بیشتر در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند. یکی از شایع ترین عوارض روانی در دوران سالمندی اضطراب مرگ است. برخی از مطالعات نشان داده است که معنویت نقش مؤثری در کاهش اضطراب های دوره ی سالمندی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان گروهی - ترکیبی دعا و روان شناسی مثبت گرا بر معناجویی و اضطراب مرگ در سالمندان زن معلول جسمی - حرکتی مقیم مراکز سالمندان شهرستان تفرش انجام شده است. روش کار: این پژوهش مطالعه یی نیمه آزمایشی ازنوع طرح پیش آزمون - پس آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل است. نمونه ی پژوهش شامل 30 سالمند زن معلول جسمی - حرکتی مقیم در مراکز سالمندان شهرستان تفرش در سال 1395 است که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه های مفهوم زندگی و اضطراب مرگ بود که قبل و بعد از انجام مداخله به گروه ها داده شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس یک راهه تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: بر اساس یافته ها، بین میانگین نمره ی کلی معناجویی و اضطراب مرگ سالمندان زن معلول جسمی - حرکتی قبل و بعد از اجرای مداخله تفاوت معنی داری مشاهده شده است )001/0P<). نتیجه گیری: نتایج نشان داده است که درمان گروهی - ترکیبی دعا و روان شناسی مثبت می تواند در افزایش معناجویی و کاهش اضطراب مرگ سالمندان مقیم مراکز سالمندان مفید باشد. ازاین رو، اجرای این درمان به متخصصان سلامت و بهداشت روانی سالمندی توصیه می شود.
۹۵.

تأثیر تمرین استقامتی در خشکی، آب و ترکیبی بر متغیرهای منتخب کنیماتیکی در راه رفتن غیرارادی مردان 60 تا 75 سال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات طب ورزشی پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۰ 53 - 74

کلیدواژه‌ها: سالمند راه رفتن تمرین استقامتی اندام تحتانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۱۴۱
با توجه به اینکه در دوره سالمندی، با بروز ناهنجاری های اسکلتی-عضلانی و به تبع آن تغییرات در عملکرد بیومکانیکی همراه است؛ استفاده از برنامه های تمرینی مناسب با رویکرد پیشگیری و یا کاهش تبعات منفی ناشی از این تغییرات، در دستور کار متخصصان حوزه بازتوانی ورزشی و کاردرمان ها قرار دارد. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تأثیر تمرین استقامتی در خشکی، آب و ترکیبی بر متغیرهای منتخب کینماتیکی راه رفتن غیرارادی مردان 75-60 سال بود. در این پژوهش نیمه تجربی، 60 مرد به صورت داوطلبانه شرکت نمودند و به صورت تصادفی در سه گروه 20 نفره، هشت هفته تمرین استقامتی در خشکی، در آب و ترکیبی قرار گرفتند . از آزمون های آماری تی وابسته برای مقایسه پیش و پس آزمون و تجزیه وتحلیل کوواریانس برای مقایسه اثر سه نوع تمرین بر متغیرهای وابسته استفاده شد. یافته ها تاثیر انجام تمرین استقامتی در خشکی، آب و ترکیبی در افزایش معنادار میزان طول گام نرمالیزه، جابجایی مرکز جرم بدن در محورهای قدامی-خلفی و داخلی-خارجی، دامنه حرکتی مفاصل ران، زانو و دورسی فلکشن مچ پا راه رفتن غیرارادی را نشان داد ( 0/05 > P )، با وجود اینکه به نظر می رسد استفاده از تمرینات استقامتی در خشکی، آب و ترکیبی می تواند اثر مثبت بر متغیرهای منتخب کینماتیکی سالمندان حین راه رفتن داشته باشد؛ تجزیه و تحلیل کوواریانس یک راهه نشان داد که تمرینات استقامتی ترکیبی و آب اثر متفاوتی بر متغیر جابجایی مرکز جرم بدن دارد و می توان انجام این تمرین را برای بهبود عملکرد راه رفتن و جابه جایی ایمن و مطمئن به سالمندان توصیه کرد. مطالعات آتی جهت بررسی هرچه دقیق تر تفاوت های موجود بین انواع روش های تمرینات استقامتی ضروری به نظر می رسد.
۹۶.

افزایش پایداری فضاهای اقامتی سالمندان بر اساس ارتقاء کیفی قرارگاه های رفتاری (نمونه موردی: خانه سالمندان شهرستان گلپایگان)

نویسنده:
منبع: توسعه پایدار شهری سال اول زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 27-40

کلیدواژه‌ها: پایداری محیطی سالمند نیاز رفتار قرارگاه های رفتاری کالبد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۱۲۶
در دوره ی کنونی به واسطه علم پزشکی و فن آوری از یک سو و کنترل جمعیت از سوی دیگر، تراکم جمعیت در سنین سالمندی رو به افزایش است. آنچه امروزه بدان توجه می شود تنها طولانی کردن زندگی سالمندان نیست بلکه چگونه گذراندن این دوره از زندگی و افزایش کیفیت زندگی در این برهه است. دوران سالمندی مانند دیگر دوره های زندگی انسان نیازها و ویژگی های خاص خود را دارد و ازاین رو سالمند برای پاسخ گویی به این نیاز ها رفتارهایی متناسب را انجام می دهد. ازآنجایی که کالبد رفتار و رفتار کالبد را می سازد و سازگاری انسان و محیط، تحت تأثیر ارزش ها، معانی ذهنی انسان و قابلیت های محیط پدید می آی . د هر رفتار نیازمند قرارگاه رفتاری و ظرف کالبدی متناسب است تا رفتار باکیفیت بیشتری ظهور یابد بر این اساس ، زندگی کردن و حضور داشتن در مکانی سازگار با رفتار سالمندان آن ها را در برآورده شدن هرچه بهتر نیاز ها و افزایش کیفیت زندگی و رسیدن به آرامش و آسایش یاری می دهد. بهبود قرارگاه های رفتاری منجر به افزایش پایداری محیط می گردد زیرا اصل طراحی برای انسان آخرین و شاید مهم ترین اصل از معماری پایدار است. این اصل ریشه در نیازهایی دارد که برای حفظ و نگهداری عناصر زنجیره ای اکوسیستم لازم است که آن ها نیز به نوبه خود بقای انسان را تضمین می کنند. این پژوهش از طریق بررسی ساختار محیط ساخته شده و ساختار رفتار متناسب با نیازها و انگیزه های سالمندان به مطالعه وجوه قابلیت- رفتار در سازگاری انسان و محیط پرداخته است و درنهایت نتایج به دست آمده از این بررسی منجر به ارتقاء کیفی قرارگاه های رفتاری است که در افزایش پایداری محیطی مؤثر است. برای دست یابی به این منظور از منابع کتابخانه ای و مطالعات میدانی ازجمله مشاهده و مصاحبه بهره جسته می شود و در پایان براساس یافته های پژوهش، راه کارهایی برای طراحی فضاهای مناسب سالمندان منطبق بر نیازهای آن ها در این دوره از زندگی ارائه می گردد.
۹۷.

تأثیر یک دوره مداخلات ورزشی و غذایی هدفمند بر ظرفیت توجه، سرعت واکنش و پردازش اطلاعات زنان سالمند دارای اختلال خواب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۶) 429 - 443

کلیدواژه‌ها: اختلال خواب پردازش اطلاعات سالمند عملکرد روانی - حرکتی ویتامین D

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۸ تعداد دانلود : ۱۰۴
افزایش نرخ جمعیت سالمندان و هزینه های ناشی از آن، بخش عمده ای از منابع بهداشتی و درمانی هر جامعه ای را به خود اختصاص داده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر یک دوره مداخلات ورزشی و غذایی هدفمند بر ظرفیت توجه، سرعت واکنش و پردازش اطلاعات زنان سالمند دارای اختلال خواب بود. بر این اساس 53 نفر به صورت در دسترس و هدفمند با دامنه سنی 65-75 سال انتخاب شدند. همگی آنها از کم خوابی رنج می بردند. آزمودنی ها به صورت تصادفی به چهار گروه تمرین هوازی، تمرین هوازی-مکمل ویتامین دی ، مکمل ویتامین دی و گروه کنترل تقسیم شدند. مصرف ویتامین دی در دو گروه به صورت 2000 واحد روزانه مصرف می شد. از پرسشنامه تشخیصی آمادگی فعالیت بدنی (PARQ) برای آگاهی از سطح آمادگی جسمانی آزمودنی ها و از پرسشنامه یادآمد 24 ساعته رژیم غذایی گیبسون روز قبل از پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. برای استخراج نیمرخ وضعیت خواب از مقیاس کیفیت خواب پیتزبورگ استفاده شد. از آزمون روانی-حرکتی COG نیز به منظور بررسی مؤلفه های شناختی و ذهنی و پردازش اطلاعات استفاده شد. نتایج نشان داد گروه های هوازی، مکمل و هوازی-مکمل بهبود معنا داری در توجه انتخابی و زمان واکنش داشتند. همچنین گروه هوازی-مکمل به نسبت  گروه هوازی و گروه مکمل بهبود معنا داری در توجه انتخابی و زمان واکنش داشت. به نظر می رسد تمرینات هوازی به همراه مصرف مکمل ویتامین دی موجب بهبود عملکرد روانی حرکتی زنان سالمند می شود. ازاین رو مصرف مکمل ویتامین دی و تمرینات هوازی در تعامل با هم برای زنان سالمند توصیه می شود.
۹۸.

اثربخشی مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر انعطاف پذیری شناختی و کیفیت خواب مردان سالمند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره هجدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 35 - 46

کلیدواژه‌ها: انعطاف پذیری شناختی ذهن آگاهی سالمند کیفیت خواب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۱۷۶
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر انعطاف پذیری شناختی و کیفیت خواب سالمندان انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری سالمندان مرد شهر دزفول در سال 1397 بودند. حجم نمونه شامل 30 نفر مرد سالمند (60 تا 70 سال) بود که با روش نمونه گیری در دسترس و با توجه به ملاک های ورود به مطالعه انتخاب شدند. گروه آزمایش مداخله آموزشی را طی 8 هفته و 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل شاخص کیفیت خواب پیترزبورگ و پرسشنامه انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس یک متغیری و چندمتغیری استفاده شد. یافته ها نشان داد مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بطور معناداری باعث بهبود انعطاف پذیری شناختی و کیفیت خواب سالمندان گردید. منطبق با یافته های پژوهش حاضر می توان مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی را به عنوان یک روش کارا جهت بهبود انعطاف پذیری شناختی و کیفیت خواب سالمندان پیشنهاد داد.
۹۹.

مسئله زنان سالمندِ تنهای ایرانی: مورد مطالعه استان تهران و البرز

نویسنده:
منبع: پژوهش مسائل اجتماعی ایران دوره اول زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 77 - 108

کلیدواژه‌ها: زنان سالمند تنهازیستی ایران توصیه های سیاستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۱۸۳
زنان سالمندِ تنها، با توجه به شرایط جامعه، یکی از گروه های در معرض خطر محسوب می شوند و لازم است برنامه مشخصی برای حمایت از آنها پیش بینی شود. در ایران برنامه خاصی برای حمایت از زنان سالمندِ تنها طراحی و اجرا نشده و ضرروت دارد برای این منظور، نیازهای این گروه ارزیابی و اولویت بندی شود. در این پژوهش، برای بررسی این موضوع، ابتدا با کارشناسان، سیاستگذاران و مدیران و همچنین زنان سالمندِ تنها به صورت نیمه ساختاریافته مصاحبه شد و سپس مصاحبه ها مورد تحلیل محتوا قرار گرفت. نمونه گیری به روش هدفمند و گلوله برفی در استان های تهران و البرز انجام گرفت و تا زمان دستیابی به اشباع ادامه یافت. داده ها با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری شد. متن مصاحبه ها پس از پیاده سازی در سه مرحله کدگذاری شد و مقوله ها و زیرمقوله ها به دست آمد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که مهمترین دلیل تنها زیستی زنان سالمند، فوت همسر و ازدواج فرزندان است. آنها برای حفظ استقلال خود، سعی می کنند با صرفه جویی منابع مالی خود را مدیریت کنند، مراقب سلامتی خود هستند و برای بیماری هایشان تحت درمان اند. بسیاری از آنها در دوره سالمندی تمایلی به ازدواج مجدد ندارند. تغییر محل زندگی به دلیل فروش منزل در دوره سالمندی موجب می شود شبکه ارتباطی آنها در بسیاری موارد به فرزندان و خانواده آنها محدود شود و مشارکت اجتماعی در میان آنها محدود باشد. ارتباط با اعضای خانواده، مراقبت، استقلال، حمایت مالی، تعامل اجتماعی و مشارکت اجتماعی، امنیت و احساس امنیت، دسترسی جغرافیایی و خدمات بهداشتی-درمانی و توان بخشی، آموزش و ارتقای آگاهی و سرگرمی و داشتن اوقات فراغت متناسب با دوره سالمندی، از جمله موضوعاتی است که ضرورت دارد در سیاستگذاری ها و برنامه ریزی های مربوط به زنان سالمندِ تنها مورد توجه قرار گیرند.
۱۰۰.

مراقبت از سالمندان از منظر آیات و روایات

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال پنجم مرداد ۱۴۰۱ شماره ۵۰ 14 - 21

کلیدواژه‌ها: سالمند والدین فرزندان خانه سالمندان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲ تعداد دانلود : ۱۴۵
در اسلام سالمندان احترام ویژه ای دارند. از این رو به برآورده شده نیازهای ایشان توجه خاصی شده است. یکی از مهم ترین این نیازها رسیدگی و مراقبت شایسته از ایشان است. این مساله اگر چه برای همه افراد چامعه نسبت به سال مندان صادق است اما درباره فرزندان نسبت به والدین سال مند از تاکید بسیار بیشتری برخوردار است با این حال در سال های اخیر مراقبت از والدین سال مند در محلی غیر از خانواده که از آن به خانه سال مندان یاد می شود شیوع قابل توجهی یافته است. این پژوهش که به روش تحلیلی توصیفی است در صدد بیان جایگاه ویژه سالمندان به ویژه والدین در اسلام و مراقبت شایسته از ایشان است.