یادگیری مشاهده ای

مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر راهبردهای فراشناختی و مشاهده الگوی ماهر بر یادگیری تکلیف چیپ فوتبال انجام گرفت. این پژوهش از نوع نیمه تجربی بود. بدین منظور 42 دانش آموز 11 تا 13 سال از منطقه 2 شهر تهران به صورت نمونه گیری در دسترس برای شرکت در این پژوهش انتخاب شدند. شرکت کنندگان به صورت تصادفی به سه گروه کنترل، مشاهده الگوی ماهر و مشاهده الگوی ماهر به همراه فعالیت فراشناختی تقسیم شدند. گروه فراشناختی مصاحبه نوشتاری نیمه ساختاریافته ای که فعال کننده راهبردهای فراشناختی است را قبل و بعد از انجام بلوک های اکتساب کامل کردند. یک مطالعه مداخله ای آزمایشی روی ضربه چیپ فوتبال با انجام مراحل پیش آزمون، پس ازمون، یادداری و انتقال انجام شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه های تکراری استفاده شد. نتایج، تفاوت معناداری را بین گروه ها نشان داد. به عبارت دیگر، بررسی نتایج، حاکی از این است که استفاده از راهبردهای فراشناختی روی اجرای دانش آموزان تاثیر معناداری دارد.

هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثر مشاهده مدل های مبتدی، ماهر و ترکیبی در یادگیری مهارت شناختی- حرکتی تردستی با سه توپ بود. آزمودنی ها 40 نفر از دانشجویان دختر 25-19 ساله بودند که هیچ آشنایی با تردستی نداشتند. شرکت کننده ها بعد از انجام پیش آزمون، به چهار گروه مشاهده مدل مبتدی، ماهر، ترکیبی و گروه فعالیت بدنی تقسیم شدند. گروه مشاهده مدل ماهر اجرایمهارت را توسط یک فرد ماهر ازطریق فیلم ویدئویی تماشا کردند. گروه مشاهده مدل مبتدی اجرای مهارت را توسط یک فرد مبتدی ازطریق فیلم ویدئویی تماشا کردند و مدل ماهر- مبتدی، هر دو نمایش مدل ماهر و مبتدی را مشاهده کردند. پژوهش طی ششهفته انجام شد. سه مرحله پیش آزمون؛ یعنی اکتساب، یادداری و انتقال انجام شد.تجزیه و تحلیل داده ها ازطریق تحلیل واریانس یک راهه با اندازه گیری مکرر انجام شد (P <0.05). از آزمونکرویتموچلی، آزمونتعقیبیشفه وتوکی وروش گرین هاوس-گیزر نیز استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که در آزمون اکتساب، یادداری مشاهده مدل مبتدی به طور معناداری نسبت به گروه های دیگر بهبود بیشتری را به همراه دارد؛ اما درآزمون انتقال معنادار نبود.درمجموع،این پژوهش نشان می دهد که مدل مبتدی برای یادگیری یک تکلیف شناختی- حرکتی سودمندی بیشتری دارد.

هدف از این مطالعه بررسی اثربخشی یادگیری مشاهده ای بر ترویج رفتارهای فراشناختی دانش آموزان در تکلیف چیپ فوتبال بود. چهل و دو دانش آموز داوطلب 11 تا 13 سال از منطقه 2 شهر تهران در این پژوهش شرکت کردند. شرکت کنندگان به صورت تصادفی به سه گروه کنترل، مشاهده الگوی ماهر و مشاهده الگوی ماهر به همراه فعالیت فراشناختی تقسیم شدند. میزان فعالیت فراشناخت با استفاده از پر کردن پرسشنامه فراشناخت توسط دانش آموزان قبل و بعد از مداخله ارزیابی شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون مقایسه زوجی، آنوا و آزمون تعقیبی استفاده شد. نتایج تفاوت معناداری را بین پیش آزمون و پس آزمون نشان داد. بررسی نتایج حاکی از این است که علاوه بر تاثیر استراتژی های فراشناختی بر بهبود رفتار فراشناختی، یادگیری مشاهده ای نیز یکی از راه های تاثیرگذار برای بهبود رفتار فراشناختی در کلاس درس تربیت بدنی می باشد.

به لحاظ نظری، نمایش مهارت، رفتار را از طریق فرایندهایی همچون تقلید و تکرار حرکت تغییر می دهد. برای اینکه یادگیری اتفاق بیفتد، به فرایندی به نام آموزش نیاز است و آموزش می تواند توسط مربی از طریق دستورالعمل های کلامی یا غیرکلامی برای یادگیرنده به وقوع بپیوندد. یکی از انواع آموزش غیرکلامی نمایش الگوست که در این روش فرد از طریق مشاهده یاد می گیرد. در این سبک آموزش، هدف استفاده از نمایش الگو به عنوان وسیله ای برای انتقال اطلاعات است. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر سه روش تمرین تقلیدی فوری، دوره ای و ترکیبی بر عملکرد فرم جونوکاتا بود. ازاین رو 45 دختر 12-9 ساله شهر تهران به صورت داوطلبانه در پژوهش حاضر شرکت داشتند و برحسب نوع مداخله موردنظر به سه گروه 15 نفره تقسیم شدند. گروه تمرین تقلیدی فوری، دوره ای و ترکیبی هر یک دارای برنامه تمرینی تقلیدی ویژه با تکرارهای معینی بودند که به منظور کمّی کردن داده ها از مقیاس ده ارزشی کاتا استفاده شد. با برآورده شدن فرض توزیع داده ها و همگنی واریانس ها، نتیجه تحلیل واریانس با اندازه های تکراری نشان داد هر سه روش تمرین مشاهده ای به بهبود عملکرد کمک کرده اند و در آزمون یادداری و انتقال نیز این پیشرفت پایدار ماند (05/0 P ≤). همچنین نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره، برتری گروه تمرین تقلیدی فوری نسبت به دوره ای (0005/0 P =) و ترکیبی (0005/0 P =) را نشان داد. همچنین گروه تقلیدی ترکیبی در مقایسه با گروه تقلیدی دوره ای امتیازات بهتری را کسب کردند (0005/0 P =) و این تفاوت در آزمون یادداری و انتقال نیز پایدار بود.

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر سطح مهارت الگو و تواتر بازخورد بر یادگیری تکلیف هدف گیری زنجیره ای ساده بود. بدین منظور، 48 دانشجوی دختر 19 تا 25 سال براساس نمرات زمان حرکت پیش آزمون در چهار گروه 12 نفری (الگوی ماهر با بازخورد 100 درصد، الگوی ماهر با بازخورد 50 درصد، الگوی مبتدی با بازخورد 100 درصد و الگوی مبتدی با بازخورد 50 درصد) جای گرفتند. پس از اجرای پیش آزمون، در مرحله اکتساب، هریک از گروه ها تکلیف هدف گیری زنجیره ای را براساس دستورالعمل ویژه هر گروه، 80 مرتبه اجرا کردند. به فاصله 15 دقیقه بعد از اتمام جلسه اکتساب، آزمون یادداری فوری و 24 ساعت بعد، آزمون یادداری تأخیری انجام شدند. نتایج تحلیل واریانس مرکب با اندازه های تکراری روی عامل بلوک های تمرینی در مرحله اکتساب نشان داد که در هر دو متغیر زمان حرکت و خطای فضایی، فقط اثر اصلی سطح مهارت الگو معنادار بود و گروه های مشاهده الگوی ماهر دارای زمان حرکت بیشتر و خطای فضایی کمتری بودند. نتایج آزمون تحلیل واریانس دوراهه در مراحل یادداری فوری و تأخیری نشان داد که در هر دو متغیر زمان حرکت و خطای فضایی، اثر اصلی سطح مهارت الگو معنادار بود؛ اما اثر اصلی تواتر بازخورد معنادار نبود. با مقایسه میانگین  ها مشخص شد که گروه های مشاهده کننده الگوی ماهر نسبت به گروه های مشاهده کننده الگوی مبتدی، زمان حرکت طولانی تر و خطای فضایی کمتری داشتند.

متون اسلامی و دانش روان شناسی انجام گرفته است. پرسش اساسی این است که مهم ترین راهبردها و راهکارهای آموزشی و پرورشیِ متناسب با تحولات و ویژگی های دوره کودکی کدام است؟ در این پژوهش از روش توصیفی−تحلیلی و اجتهادی استفاده شده است. از تتبع و ژرف اندیشی در آموزه های اسلامی و آموزه های روان شناختی−تربیتی، می توان استنباط کرد که اقتضائات مهم آموزشی و پرورشی دوره کودکی عبارتند از: 1. ارتباط صمیمی و عاطفی با کودک؛ 2. ارتباط مبتنی بر بازی و قصه گویی؛ 3. پاسخ گویی شناختی همتراز با فهم کودکان؛ 4. همتراز سازی مطالب با تحول روان شناختی کودک؛ 5. رعایت اصل تدریج؛ 6. سبک ارتباطی مبتنی بر تحول شناختی و هیجانی−عاطفی؛ 7. بهره گیری از یادگیری الگویی؛ 8. ساده سازی پیام و بهره گیری از آموزش گام به گام و تدریجی در آموزش و پرورش کودک.

مقدمه: هدف کلی تحقیق تاثیر تمرینات شناختی بر یادگیری از طریق مشاهده در مهارت پرتاب دارت بود. روش کار: نمونه مورد مطالعه 40 نفر از دانش آموزان کلاس سوم و چهارم دبستان بودند که به صورت داوطلبانه انتخاب شدند. پژوهش در دو فاز اجرا شد، در فاز اول تمرینات شناختی برای تقویت شناختی و در فاز دوم تمرینات مهارت دارت با استفاده از یادگیری مشاهده ای انجام گرفت. در فاز اول مطالعه ابتدا از آزمودنی ها پیش آزمون شناختی گرفته شد. سپس گروه ها همسان سازی شدند و به دو گروه تمرین شناختی و بدون تمرین شناختی تقسیم شدند (هر گروه 20 نفر). به گروه شناختی 8 جلسه تمرینات شناختی با تاکید بر تکالیف مرتبط به کارکردهایی اجرایی داده شد. سپس از هر دو گروه پس آزمون شناختی گرفته شد. نمونه ها در پیش آزمون و پس آزمون شناختی با استفاده از نرم افزار Corsi Block ارزیابی شدند. در فاز دوم مطالعه گروه ها به دو گروه 10 نفری مشاهده ای+بدنی و بدنی تقسیم شدند. از هر چهار گروه پیش آزمون مهارت پرتاب دارت گرفته شد. چهار گروه سه جلسه تمرین دارت (20 پرتاب) انجام دادند، فقط گروه مشاهده ای+بدنی علاوه بر پرتاب دارت ویدئو مدل ماهر پرتاب دارت را مشاهده کردند. مجددا از هر چهار گروه پس آزمون شناختی گرفته شد. یافته ها: گروه شناختی+مشاهده ای+بدنی در پس آزمون دارت به طور معناداری بهتر از سایر گروه ها عمل کرد. نتیجه گیری : با توجه به نتایج به دست آمده از مطالعه می توان گفت که اگر از طریق تمرین شناختی، مهارت های شناختی را که زیربنای شناختی یادگیری مشاهده ای هستند، تقویت کنیم، می توان سرعت یادگیری از طریق مشاهده در مهارت پرتاب دارت را افزایش دهیم.

هدف کلی تحقیق بررسی تأثیر توانمندسازی شناختی بر حافظه کاری و یادگیری مشاهده ای مهارت پرتاب دارت کودکان بود. 40 دانش آموز 11-10 ساله به صورت در دسترس انتخاب شدند. در مرحله اول توانمندسازی شناختی و در مرحله دوم یادگیری مشاهده ای پرتاب دارت انجام گرفت. در مرحله اول، ابتدا پیش آزمون شناختی گرفته شد، براساس سن و نمرات پیش آزمون افراد به دو گروه 20 نفره همگن تمرین شناختی و بدون تمرین شناختی تقسیم شدند. به گروه شناختی 8 جلسه 45 دقیقه ای تمرینات توانمندسازی شناختی داده شد. سپس افراد در پس آزمون شناختی شرکت کردند. آزمون شناختی با استفاده از نرم افزار کرسی بلک (حافظه کاری) انجام گرفت. در مرحله دوم، هر کدام از گروه های مرحله اول به دو گروه 10 نفری مشاهده ای+بدنی و بدنی تقسیم شدند. پس از شرکت در پیش آزمون پرتاب دارت، مرحله تمرین دارت (سه جلسه 20 پرتابی) به صورت مشاهده ای و بدنی بود. گروه مشاهده ای+بدنی علاوه بر پرتاب ویدئو مدل ماهر پرتاب دارت را مشاهده کردند. پس آزمون شناختی در انتها گرفته شد. از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری تکراری2*3 و 2*4 استفاده شد. نتایج نشان داد که حافظه کاری گروه شناختی به طور معناداری بهتر از گروه غیرشناختی بود. گروه شناختی+ مشاهده ای+ بدنی در پس آزمون دارت به طور معناداری بهتر از سایر گروه ها عمل کرد. به نظر می رسد که توانمندسازی شناختی موجب تسهیل یادگیری از طریق مشاهده می شود.

هدف: هدف پژوهش، بررسی نقش یادگیری مشاهده ای بر وضعیت مطالعه دانش آموزان دوره متوسطه بر اساس نظریه شناختی _ اجتماعی بندورا است. روش / رویکرد: این پژوهش کاربردی با روش پیماشی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه نظری شهر چناران تشکیل می دهند. نمونه پژوهش با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و تعداد 260 پرسش نامه برگشت داده شد. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسش نامه محقق ساخته ای استفاده شد که با آزمون آلفای کرونباخ، پایایی آن با 876/. تأیید گردید. یافته ها: بیش از60% دانش آموزان اعتقاد داشتند افراد اهل مطالعه در جامعه از احترام و جایگاه خوبی برخوردار نیستند. همچنین بیشتر دانش آموزان اعتقاد داشتند با مطالعه و کتابخوانی نمی توان به موفقیت و ثروت دست یافت. مطالعه غیردرسی جایگاه بسیار پایینی در اوقات فراعت دانش آموزان دارد. بررسی وضعیت مطالعه کتاب در بین آنها نشان داد 5/83 درصد در طول شبانه روز اصلاً کتاب غیردرسی نمی خوانند. همچنین یافته ها گویای این است که دانش آموزان در صورت مطالعه، منابع الکترونیکی به ویژه شبکه های اجتماعی را به چاپی ترجیح می دهند. بررسی الگوهای مورد نظر دانش آموزان نیز نشان می دهد آنها کمتر از افراد اهل مطالعه و کتابخوان الگو می گیرند و بیشترین الگوی مورد توجه آنان ورزشکاران و هنرمندان هستند. نتایج دیگر این پژوهش حاکی از آن است که مشاهده رفتار مطالعه دیگران، تاثیر قابل توجهی بر افزایش مطالعه و علاقه مندی به مطالعه در بین دانش آموزان دارد. مشاهده رفتار مطالعه دیگران 46% واریانس متغیر علاقه مندی به مطالعه و همچنین 42% واریانس متغیر میزان مطالعه را در بین دانش آموزان تبیین می کند. نتیجه گیری: چنان که افراد در بسیاری رفتارها از دیگران الگوگیری می کنند، رفتار مطالعه افراد نیز می تواند از مشاهده رفتار دیگران تأثیر بپذیرد و این موضوع می تواند بر میزان مطالعه و علاقه به مطالعه تأثیر بگذارد.

نظریه یادگیری اجتماعی  از نظریات موقعیت گرا- خلق گرا در تحلیل خشونت است. در این مقاله به تحلیل کنش داعش براساس نظریه یادگیری اجتماعی می پردازیم و در پی پاسخگویی به این پرسش هستیم که گروه های افراطی مانند داعش از چه طریقی به جذب نیرو از کشورهای مختلف دنیا پرداخته اند؟ مبانی خشونت این گروه از دیدگاه نظریه یادگیری شناختی اجتماعی کدام است؟ براساس این نظریه کدام عوامل در تمایل اعضای داعش به خشونت نقش دارد؟ فرضیه اصلی مقاله این است که ظهور ایده های خشونت بار داعش به مثابه امری تاریخی، ریشه در فرایندهای یادگیری اجتماعی دارد و آنها با استفاده از دامنه وسیعی از سازوکارها، همانند تعامل شخصی، فعالیت در مساجد، سمینارها و سخنرانی ها به منظور گسترش باورهای سلفی، روند افراطی کردن جوانان مسلمان را از دهه ها پیش آغاز کرده اند که پیامد آن تصاعد کنش های خشونت بار در عراق و سوریه است. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و براساس مطالعات کتابخانه ای و جست وجو در اسناد و منابع مکتوب و سایت های علمی گوناگون است. در پایان، مدلی تحلیلی با هدف درک بنیادین عوامل و زمینه های شکل گیری کنش خشونت بار داعش، ارائه خواهد شد.

هدف از پژوهش حاضر، طراحی الگوی مقابله با سستی به عنوان راهبردی برای حل یکی از مسائل جامعه های بشری است. رویکرد پژوهش ازنظر نوع داده ها کیفی، روش جمع آوری داده ها ازنوع کتابخانه ای و روش پژوهش، تحلیل مضمون است. جامعه آماری تحقیق، آیات قرآنی مرتبط با سستی (وهن) را شامل می شود. نمونه گیری از آیات به صورت هدفمند انجام شده است و همه آیات مرتبط با مفهوم وهن بررسی شده اند. روایی و پایایی داده ها با استفاده از نظر متخصصان و توافق بین دو کدگذار تعیین شده و یافته های حاصل از تحلیل مضمون آیات، الگویی مفهومی- مصداقی است که به شش عامل مقابله با سستی اشاره می کند: ارزیابی مقایسه ای موقعیت؛ تعدیل انتظار؛ معنایابی چالش ها؛ انتقال به محور اعتماد و اتکال پایدار؛ مرگ آگاهی؛ توجه به کسب منفعت اخروی. در پاسخ به این سؤال که چه کسانی در مقابله با سستی، موفق می شوند، در آیات به وضوح، «رِبّیّون» معرفی شده اند که مهم ترین ویژگی آن ها داشتن روحیه ایمانی با منطق فکری امید، اعتماد و کسب دستاوردهای چندگانه است؛ لذا راهبرد پیشنهادی برای عبور از سستی، و تلاش و مجاهده در حوزه های مختلف زندگی علاوه بر توجه به عوامل مقابله با این مسئله در محیط های آموزشی و تربیتی، فعال کردن یادگیری مشاهده ای در متربیان برای بهره مندی از الگوی مصداقی رِبّیّون و عمل کردن به آن در مسیری تدریجی، مستمر و متعالی است.

بیان مسأله :آرای تربیتی سعدی در دو اثر سترگ وی (گلستان و  بوستان) نمود پیدا کرده و وی در انتقال پیام تعلیمی خود از رهیافت های متعدد تربیتی و تعلیمی بهره برده است. هدف: نوشتار حاضر در پی آن است بر مبنای نظریه ی یادگیری مشاهده ای بندورا کتاب بوستان سعدی را مورد بررسی و مداقّه قرار دهد روش:  این پژوهش با رویکردی تلفیقی-بینارشته ای و با به کارگیری ابزارهای تربیتی، گفتمانی و معناکاوی و به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها فیش است و  ابتدا با استفاده از منابع کتابخانه ه ای و به روش سندکاوی معیارهای بنیادین نظریه بندورا و مصادیق آن در بوستان سعدی استخراج و سپس تحلیل لازم  به صورت تطبیقی انجام شد. یافته ها : یافته های پژوهش بیانگر آن است که علیرغم اختلاف زمانی اثر سعدی با زمان حاضر نظریه شناختی اجتماعی بندورا و مفاهیم بنیادین آن، بوستان سعدی در انتقال آموزه های حکمی-اخلاقی مورد نظر خود به شیوه های جدید بسیار نزدیک شده است. سعدی در شیوه یاددهی خود  از میان سه مدل ( زنده، آموزشی و نمادین) مورد نظر بندورا از (مدل آموزشی) شامل سرمشق گیری مبتنی بر سفر و تعامل با مردمان، سرمشق گیری مبتنی بر روایت پردازی و حکایت های اخلاقی و سرمشق گیری کلامی مبتنی بر تمثیل و اسلوب معادله و (مدل  نمادین) شامل سرمشق گیری مبتنی بر الگوی رفتاری شخصیت های مشهور (رل مدل ها)، سرمشق گیری مبتنی بر طبقات و گفتمان های جامعه  بهره برده است.

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر همزمان یادگیری مشاهده ای و tDCS بر یادگیری مهارت پرتاب آزاد بسکتبال بود. روش پژوهش: در این پژوهش نیمه تجربی که با طرح پیش آزمون- پس آزمون و دوره پیگیری 7 و 21 روزه انجام گرفت، 30 دانشجوی مبتدی دختر در مهارت پرتاب آزاد بسکتبال به صورت مشارکت داوطلبانه انتخاب شدند و در دو گروه برابر تمرینات تحریک الکتریکی فراجمجمه ای همراه با مشاهده مدل و تحریک ساختگی همراه با مشاهده مدل قرار گرفتند. در مرحله پیش آزمون، شرکت کنندگان اقدام به 15 پرتاب آزاد بسکتبال کردند. مرحله تمرینی در 5 روز پشت سرهم انجام گرفت که در هر روز ابتدا تحریک قشر حرکتی (آند C3 و کاتد Fp2) و تحریک ساختگی همراه با مشاهده مدل ماهر انجام می گرفت و سپس شرکت کنندگان اقدام به 15 پرتاب آزاد بسکتبال می کردند. در آخرین جلسه تمرینی، مرحله پس آزمون؛ و 7 و 21 روز پس از آخرین جلسه تمرینی پیگیری کوتاه مدت و بلندمدت انجام گرفت. داده ها به روش تحلیل واریانس با اندازه گیری تکراری تحلیل شد. یافته ها: نتایج حاکی از این بود که تحریک الکتریکی فراجمجمه ای همراه با مشاهده مدل (615/0= η<sup>2 ،0001/0=sig، 327/22=F) و تمرین ساختگی همراه با مشاهده مدل (179/0= η<sup>2 ،023/0=sig، 044/3=F) موجب بهبود پرتاب آزاد بسکتبال شد. دیگر نتایج نشان داد که تحریک الکتریکی فراجمجمه ای همراه با مشاهده مدل در مقایسه با تمرین ساختگی همراه با تمرین مشاهده ای موجب بهبود بهتر پرتاب آزاد بسکتبال در مراحل پس آزمون ( 006/0 P= )، یادداری کوتاه مدت ( 002/0 P= ) و یادداری بلندمدت ( 001/0 P= ) شد. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه ای همراه با مشاهده مدل ماهر در بهبود بهتر مهارت پرتاب آزاد بسکتبال تأکید دارد.