مطالب مرتبط با کلیدواژه
۴۱.
۴۲.
۴۳.
۴۴.
۴۵.
۴۶.
۴۷.
۴۸.
۴۹.
۵۰.
۵۱.
۵۲.
۵۳.
۵۴.
۵۵.
۵۶.
۵۷.
۵۸.
۵۹.
۶۰.
نوروفیدبک
منبع:
روانشناسی بالینی سال دهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۳۷)
39 - 45
حوزه های تخصصی:
مقدمه: اوتیسم نوعی اختلال نافذ رشدی است که کودکان مبتلا به آن از اضطراب در زندگی شخصی و اجتماعی خود رنج می برند. این مطالعه به منظور تعیین اثر بخشی هشت هفته برنامه تمرینی اسپارک به همراه نوروفیدبک بر سطح کورتیزول کودکان اوتیستیک انجام شد. روش: در این مطالعه نیمه تجربی 24 کودک مبتلا به اوتیسم با رده سنی 8 تا 12 سال به صورت تصادفی در چهار گروه شش نفری (گروه تمرین اسپارک، گروه نوروفیدبک، گروه برنامه تمرین اسپارک+ نوروفیدبک، گروه کنترل) قرار گرفتند. آزمودنی ها مداخلات را به مدت هشت هفته به صورت دو جلسه ی 45 دقیقه ای در هفته دریافت کردند، اما گروه کنترل هیچ گونه فعالیتی دریافت نکرد. اندازه گیری کورتیزول در دو نوبت پیش آزمون و پس آزمون در شرایط یکسان از هر چهار گروه گرفته شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها با تحلیل کواریانس نشان داد که میانگین میزان کورتیزول در گروه تمرین اسپارک، گروه نوروفیدبک و گروه تمرین اسپارک + نوروفیدبک، نسبت به پیش آزمون کاهش معنی داری داشته است و بیشترین اثربخشی مربوط به گروه ترکیبی تمرین اسپارک و نوروفیدبک بود، اما در گروه کنترل تغییر مهمی مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتیجه اینکه دریافت تمرینات اسپارک و نوروفیدبک به تنهایی و بصورت موازی در کاهش سطح کورتیزول بیماران اوتیستیک مؤثر است. درمان موازی ایندو به هر حال تأثیر بارزتری دارد.
اثربخشی نوروفیدبک بر ناقرینگی الگوی فعالیت امواج آلفا در قطعه پیشانی، عملکرد اجرایی و شدت علایم در بیماران افسرده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی بالینی سال دهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)
71 - 82
حوزه های تخصصی:
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی نوروفیدبک بر عدم تقارن امواج آلفا در قطعه پیشانی، عملکردهای اجرایی و علائم بیماران مبتلا به اختلال افسردگی بود. روش: این پژوهش از نوع آزمایشی کنترل شده تصادفی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پی گیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل افراد مراجعه کننده در فاصله زمانی 5 ماهه به درمانگاه روانپزشکی مرکز بهداشت شهر تبریز که مبتلا به اختلال افسردگی تشخیص داده شده اند، بود. از این بین نمونه ای به حجم 30 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل گمارده شدند. گروه آزمایش تحت 10 هفته (هر هفته دو جلسه 30 دقیقه ای) درمان نوروفیدبک و گروه کنترل تحت نوروفیدبک غیر واقعی (پلاسیبو) قرار گرفتند و سپس در لیست انتظار جای گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها حاصله از آزمون تحلیل کواریانس چندمتغیری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که نوروفیدبک منجر به افزایش فعالیت آلفای نیم کره چپ، کاهش فعالیت آلفای نیم کره راست، افزایش انعطاف پذیری شناختی و کاهش علایم افسردگی در مرحله پس آزمون شد. توجه انتخابی تغییری در پس آزمون نداشت، اما در مرحله پیگیری تغییرات معنی دار بود. نتیجه گیری: بر اساس این نتایج درمان نوروفیدبک در اصلاح ناقرینگی امواج آلفای ناحیه ی پیشانی و بهبود توجه انتخابی و علایم افسردگی بیماران مبتلا به اختلال افسردگی مؤثر می باشد.
تاثیر نوروفیدبک با امواج آلفای بالا بر کارکرد های اجرایی دانشجویان دختر دانشگاه کردستان با نشانگان فرسودگی تحصیلی و علایم افسردگی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات روان شناسی بالینی سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۳۰
163 - 188
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیر نوروفیدبک با امواج آلفای بالا بر کارکرد های اجرایی دانشجویان دختر دانشگاه کردستان با نشانگان فرسودگی تحصیلی و علایم افسردگی بود. روش مطالعه نیمه تجربی به صورت پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه ی دانشجویان دختر دانشگاه کردستان در نیم سال دوم تحصیلی 1395-1394 و روش نمونه گیری از نوع داوطلبانه بود. بدین صورت که ابتدا آزمون غربال گری افسردگی بک و فرسودگی تحصیلی ماسلاش در بین دانشجویان دختر 25- 19 ساله توزیع شد و سپس بر اساس نمره ی پرسشنامه ها دانشجویانی که از متوسط نمرات در هر دو پرسشنامه برخوردار بودند انتخاب گردیده و از بین افرادی که شرایط ورود به پژوهش حاضر را داشتند 34 نفر برای مشارکت در پژوهش حاضر داوطلب شدند که به صورت گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش( 17 نفر) و کنترل(17 نفر) قرار گرفتند و به آزمون های رایانه ای دسته بندی کارت های ویسکانسین و استروپ رنگ- واژه و آزمون فراخنای حروف ارقام پاسخ دادند. جلسات نوروفیدبک برای گروه آزمایش در آزمایشگاه روانشناسی دانشگاه کردستان و برای هر فرد طی یک دوره ی آموزشی 10 جلسه ای( هفته ای 2 بار و به مدت 45 دقیقه) انجام شد. پروتکل نوروفیدبک با استفاده از امواج آلفای بالا در ناحیه ی پاریتال- اکسیپیتال)نقاطP3, PZ, P4, O1, 02) و به ویژه نقطه ی PZانجام گرفت که پس از گذشت 3 جلسه دو نفر از اعضای گروه آزمایش از ادامه ی همکاری انصراف دادند. پس از اتمام جلسات از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد و داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره و نرم افزار spss 18 تحلیل شدند. نتایج نشان داد که روش نوروفیدبک با امواج آلفای بالا بر کارکرد های اجرایی دانشجویان با نشانگان فرسودگی تحصیلی و علایم افسردگی موثر بوده است ( 001/0> p). یافته های این پژوهش نشان داد که نوروفیدبک با امواج آلفای بالا بر کارکرد های اجرایی دانشجویان با نشانگان فرسودگی تحصیلی و علایم افسردگی اثر گذار است و از طریق تغییراتی که در سطوح سلولی مغز ایجاد می کند منجر به بهبود عملکرد شناختی افراد می شود.
بهبود حافظه بینایی و فضایی در نتیجه تمرینات نوروفیدبک با تأکید بر کاهش موج بتا و افزایش موج SMR(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
عصب روانشناسی سال چهارم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۳)
21 - 34
حوزه های تخصصی:
مقدمه: تمرینات نوروفیدبک به عنوان یک ابزار مفید و ارزان برای تقویت و افزایش بهبود در انواع حافظه شناخته شده است، با این حال تاکنون تأثیر آن بر حافظه بینایی و فضایی بررسی نشده است. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بهبود حافظه بینایی و فضایی در نتیجه تمرینات نوروفیدبک با تأکید بر کاهش موج بتا و افزایش موج SMR بود. روش: طرح تحقیق حاضر از نوع درون گروهی و به صورت پیش آزمون – پس آزمون، روش پژوهش از نوع نیمه تجربی و به لحاظ هدف کاربردی بود. جهت انجام این پژوهش، 11 دانشجو (میانگین سنی 76/2 ± 36/27 ) به صورت داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند.با کسب رضایت نامه آگاهانه، ابتدا پیش آزمون حافظه بینایی از طریق آزمون حافظه کوتاه مدت بینایی دستگاه وینا و حافظه فضایی از طریق دستگاه حافظه فضایی مدل LM-01 از آزمودنی ها گرفته شد. سپس آزمودنی ها به مدت 5 جلسه به تمرینات نوروفیدبک با تأکید بر پروتکل کاهش موج بتا و افزایش موج SMR پرداختند. با اتمام تمرینات پس آزمون بعمل آمد. داده ها از طریق آزمون تی همبسته در سطح معنی داری 05/0≥P تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان داد که تمرینات نوروفیدبک موجب بهبود معنی دار حافظه بینایی (020/0≥P ) و نیز حافظه فضایی (013/0≥P ) شد. نتیجه گیری: بنابراین می توان تمرینات نوروفیدبک را به عنوان ابزاری مفید برای ارتقای توانایی های شناختی مانند حافظه درنظرگرفت.
اثربخشی تمرینات نوروفیدبک بر توجه و عملکرد در مهارت پرتاب آزاد بسکتبال(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
عصب روانشناسی سال چهارم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۳)
97 - 108
حوزه های تخصصی:
مقدمه: رسیدن به عملکرد بهینه توجه از مهم ترین اهداف ورزشکاران در مسابقات ورزشی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش نوروفیدبک بر توجه و عملکرد در مهارت پرتاب آزاد بسکتبال انجام شد. روش: 24 ورزشکار در هر دو جنس به صورت داوطلبانه در این مطالعه شرکت کردند و در دو گروه 12 نفری جای گرفتند. در پیش آزمون، آزمون توجه انتخابی و توزیع شده و نیز پرتاب آزاد بسکتبال از آزمودنی ها به عمل آمد. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه، پروتکل های آلفا/تتا و اس ام آر/تتا را انجام دادند. سپس از آزمودنی ها پس آزمون گرفته شد. داده ها با آزمون های یو من ویتنی و ویلکاکسون و تحلیل کوواریانس مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تغییر معناداری در بهبود توجه و عملکرد آزمودنی ها در گروه آزمایش نشان داد. نتیجه گیری: نوروفیدبک تأثیر قابل توجهی در باز آموزی فعالیت امواج مغزی برای بهبود عملکرد و توجه در ورزشکاران دارد. با توجه به نتایج به دست آمده به روان شناسان ورزشی توصیه می شود از نوروفیدبک برای افزایش توجه و تمرکز و در نتیجه بهبود عملکرد استفاده کنند.
بررسی اثربخشی درمان نوروفیدبک بر تکانه های عصبی مغز و اختلال محاسباتی در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیرآموزش نوروفیدبک برعملکرد تکانه های عصبی دانش آموزان و اختلال محاسباتی بود که به صورت نیمه آزمایشی انجام شد. این پژوهش شامل 10 نفر از دانش آموزان دختر با اختلال ریاضی به مرکز اختلالات یادگیری شهر لردگان بود. آزمودنی ها به وسیله آزمون های عملکرد مداوم (رازولد ، مرسکی، ساراسون، برنسوم و بک، 1965) نسخه رایانه ای برج لندن (موریس، احمد، استد و تون، 1993)، آزمون استروپ (استروپ، 1935) و آزمون حافظه کاری کورنولدی (کورنولدی و وکیا، 1995) جهت سنجش کارکردهای اجرایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه به صورت گمارش تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. گروه آزمایش به مدت 20 جلسه در طی 45 روز آموزش نوروفیدبک را دریافت کردند و گروه گواه نیز طی ۲۰ جلسه جلوی مانیتور می نشستند بدون اینکه آموزش نوروفیدبک دریافت کنند. پس از آزمون نیز کارکردهای اجرایی دانش آموزان هر دو گروه اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج بیانگر این بود که آموزش نوروفیدبک تأثیر معنی داری بر کارکرد اجرایی دانش آموزان با اختلال ریاضی دارد.
مقایسه اثرات برنامه تمرینی ثبات مرکزی با و بدون استفاده از نوروفیدبک بر ترس از افتادن در بیماران مبتلا به پارکینسون(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف : بیشتر مطالعات پیشین نشان داده اند که ترس از افتادن، یکی از عوامل تهدید کننده سلامت سالمندان به ویژه در افراد مبتلا به پارکینسون می باشد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثرات برنامه تمرینی ثبات مرکزی با و بدون استفاده از نوروفیدبک بر ترس از افتادن در بیماران مبتلا به پارکینسون انجام شد. مواد و روش ها: این تحقیق از نوع نیمه تجربی و جامعه آماری آن شامل 30 نفر از مردان مبتلا به پارکینسون مراجعه کننده به مراکز توان بخشی و بازتوانی شهر تهران در سال 1395 بود که به طور هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه ۱۰ نفره (دو گروه مداخله و 1 گروه شاهد) قرار گرفتند. ابزارهای مطالعه شامل مقیاس کارامدی ترس از افتادن در سالمندان- فرم بین المللی (Fall Efficacy Scale-International یا FES-I) و دستگاه نورفیدبک بود. از آزمون های Shapiro-Wilk، Paired t، ANOVA و تعقیبی Least Significant Difference (LSD) جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید. یافته ها: انجام 12 هفته تمرینات ثبات مرکزی و تمرینات ثبات مرکزی همراه با نوروفیدبک، تأثیر معنی داری بر ترس از افتادن بیماران مبتلا به پارکینسون داشت (001/0 > P). همچنین، تفاوت معنی داری بین نتایج دو گروه تمرینات ثبات مرکزی و تمرینات ثبات مرکزی همراه با نوروفیدبک بر ترس از افتادن مشاهده نشد (001/0 < P)، اما اختلاف معنی داری بین گروه شاهد با دو گروه تمرینات ثبات مرکزی و تمرینات ثبات مرکزی همراه با نوروفیدبک وجود داشت (001/0 > P). نتیجه گیری: جهت کاهش ترس از افتادن در بیماران مبتلا به پارکینسون، می توان هم از تمرینات ثبات مرکزی و هم از تمرینات ثبات مرکزی همراه با نوروفیدبک استفاده نمود.
اثربخشی آموزش نوروفیدبک در بهبود کارکردهای اجرایی توجه و انعطاف پذیری شناختی دانشجویان ورزشکار(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
عصب روانشناسی سال سوم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)
71 - 90
حوزه های تخصصی:
مقدمه: هدف مطالعه حاضر اثربخشی آموزش نوروفیدبک در بهبود کارکردهای اجرایی توجه و انعطاف پذیری شناختی در دانشجویان ورزشکار بود. روش: بدین منظور 40 دانشجوی پسر رشته تربیت بدنی دانشگاه خوارزمی به صورت تصادفی در دو گروه 20 نفری جایگزین شدند. گروه اول به عنوان گروه آزمایش، 16 جلسه آموزش نوروفیدبک (2 جلسه در هفته) دریافت کردند و گروه دوم (گواه) هیچ مداخله ای دریافت نکرد. ابزارهای پژوهش شامل آزمون رایانه ای توجه استروپ پیچیده و آزمون رایانه ای انعطاف پذیری شناختی ویسکانسین بود. داده های حاصل از پژوهش با روش تحلیل کواریانس تک متغیری و چند متغیری و با استفاده از نرم افزار spss.19 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که گروه آزمایش دارای برتری به لحاظ آماری (01/0p
کارآزمایی بالینی نوروفیدبک ناقرینگی آلفا برای بهبود کنش های اجرایی و نشخوارفکری افراد مبتلا به افسردگی واکنشی ناشی از ضربه عشق(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
افراد افسرده برخلاف غیرافسرده ها نسبت بیشتری از فعالیت لوب فرونتال راست را، در مقایسه با فرونتال چپ، نشان می دهند. چون نیمکره راست با پردازش هیجانی منفی، افکار بدبینانه و سبکهای تفکر ناسازگارانه ارتباط دارد و توان آلفای فرونتال شاخص معکوس فعالیت کورتیکال محسوب می شود، اسیمتری توان آلفای فرونتال، تعادل بین نیمکره چپ و راست در فرونتال را منعکس می کند. هدف از پژوهش حاضر، اصلاح اسیمتری آلفای فرونتال به منظور کاهش افسردگی، نشخوارفکری و کنش های اجرایی افراد مبتلا به افسردگی واکنشی ناشی از ضربه عشق، با استفاده از مداخله نوروفیدبک و مقایسه اثربخشی آن با گروه مداخله نما بود. در اینجا علاوه بر مطالعه اثربخشی پروتکل آموزش آلفا اسیمتری ( ALAY )، مشخصه های عصب شناختی تجربه ترومای هیجانی (ضربه عشق)، نیز با استفاده از شیوه ارزیابی کلینیکال کیو مورد بررسی قرار گرفت. شرکت کنندگان این پژوهش از 32 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران و امیرکبیر که براساس ملاکهای ورود به این مطالعه، تجربه ضربه عشق در حداکثر شش ماه گذشته را داشته و بدنبال آن علایم افسردگی، نشخوارفکری و کاهش عملکرد درکنش های اجرایی را داشته اند، تشکیل شده است. پس از مصاحبه اولیه و اجرای پرسشنامه های ضربه عشق، افسردگی و اضطراب بک و نشخوارفکری، و همچنین، سنجش مولفه های کنش های اجرایی (توجه پایدار، حافظه کاری و بازداری شناختی) بوسیله آزمون های کامپیوتری CPT, N-Back و Go/NoGo ، و سرانجام، ثبت دوکاناله EEG با استفاده از Clinical Q ، اندازه گیری های مرحله پیش آزمون انجام گرفت و شرکت کنندگان بطور تصادفی در دو گروه مداخله آزمایشی (سن: 71/3= SD ، 73/24= M ) و مداخله نما (سن: 87/2= SD ، 46/23= M ) گمارده شدند. سپس، در مرحله اجرای مداخله نوروفیدبک، 15 جلسه 45 دقیقه ای مداخله آزمایشی و مداخله نما در دو گروه (هر گروه 16 شرکت کننده) اعمال شد.در آخر، اندازه گیری های پس آزمون انجام گرفت. یافته های این مطالعه، با تاکید بر اثربخشی نوروفیدبک اسیمتری آلفا بر کاهش نشانه های افسردگی از سویی، همگام با تعدادی از پژوهشهای قبلی است و از سویی دیگر، نسبت به تعداد دیگری از مطالعات نتایج متفاوتی نشان داد. اثربخشی آموزش نوروفیدبک برکاهش نمرات مقیاس افسردگی بک از این دست است. بهبود کنش های اجرایی و کاهش نشخوارفکری بدنبال آموزش نوروفیدبک، به واسطه نقش مهم این دو در تداوم افسردگی، از نتایج مهم این پژوهش است. تاثیر آموزش نوروفیدبک اسیمتری آلفای فرونتال بر کاهش نشانه های ضربه عشق و همچنین، بهبود شاخص عصب شناختی تجربه یک رویداد استرس زا، یافته جدیدی محسوب می شود که به استناد یافته های مطالعه حاضر می توان، آموزش نوروفیدبک را به عنوان مداخله سودمندی برای کاهش علایم نشانگان ضربه عشق پیشنهاد نمود.
تأثیر نوروفیدبک بر پرخاشگری و نشانه های بالینی وسواس- بی اختیاری دانش آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه- فزون کنشی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: نشانه های بالینی وسواس- بی اختیاری و پرخاشگری موجب آسیب قابل ملاحظه در کنش وری عاطفی و اجتماعی مبتلایان به اختلال نارسایی توجه- فزون کنشی می شود که لازم است روش های مناسب تشخیصی و درمانی برای این گروه از کودکان در نظر گرفته شود . هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر نوروفیدبک بر پرخاشگری و نشانه های بالینی وسواس- بی اختیاری دانش آموزان پسر مبتلا به اختلال نارسایی توجه- فزون کنشی بود . روش: روش پژوهش شبه آزمایشی و در چهارچوب طرح های پیش آزمون- پس آزمون بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه- فزون کنشی شهر تهران بود که در سال 1395 به مراکز خدمات روان شناختی و مشاوره این شهر مراجعه کردند. نمونه شامل 24 دانش آموز پسر 10 تا 14 ساله بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و با انتساب تصادفی به طور مساوی در گروه آزمایشی و گروه گواه قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه تشخیصی کوتاه اختلال نارسایی توجه- فزون کنشی کانرز (1999)، مقیاس یل- براون (1989) و پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1992)، بود. برنامه مداخله ای درمان نوروفیدبک طی 33 هفته متوالی به صورت 3 جلسه نیم ساعته در هر هفته اجرا شد. داده های به دست آمده به روش تحلیل کوواریانس تک متغیری چندمتغیری تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان نوروفیدبک منجر به کاهش معنا داری در نمرات نشانه های بالینی وسواس و تمامی مؤلفه های پرخاشگری در دانش آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه- فزون کنشی شده است (0/05 P< ). نتیجه گیری: بنا بر نتایج این مطالعه، به نظر می رسد درمان مبتنی بر نوروفیدبک می تواند درمان اثربخشی در زمینه نشانه های وسواس- بی اختیاری و پرخاشگری در دانش آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه- فزون کنشی باشد .
اثربخشی نوروفیدبک بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان با اختلال ریاضی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اندیشه های نوین تربیتی دوره سیزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴
173 - 188
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیرآموزش نوروفیدبک بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان با اختلال ریاضی بود، که به صورت نیمه آزمایشی انجام شد، این پژوهش شامل 10 نفر از دانش آموزان با اختلال ریاضی دختر مرکز اختلالات یادگیری شهر تهران بود. آزمودنی ها به وسیله آزمون های عملکرد مداوم (رازولد ، مرسکی، ساراسون، برنسوم و بک، 1965) نسخه رایانه ای برج لندن (موریس، احمد، استد و تون، 1993)، آزمون استروپ (استروپ، 1935) و آزمون حافظه کاری کورنولدی (کورنولدی و وکیا، 1995) جهت سنجش کارکردهای اجرایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه به صورت گمارش تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. گروه آزمایشی به مدت 20 جلسه در طی 45 روز آموزش نوروفیدبک را دریافت کردند و گروه گواه نیز طی ۲۰ جلسه جلوی مانیتور می نشستند بدون اینکه آموزش نوروفیدبک دریافت کنند.پس آزمون نیز کارکردهای اجرایی دانش آموزان هر دو گروه اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج بیانگر این بود که آموزش نوروفیدبک تأثیر معنی داری بر کارکرد اجرایی دانش آموزان با اختلال ریاضی دارد.<br />د.
واکاوی اثربخشی نوروفیدبک در درمان اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی: مطالعه موردی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی اختلالی عصبی-تحولی است که چگونگی مدیریت و درمان آن برای والدین و نیز متخصصان حوزه نارسایی های تحولی چالش انگیز بوده است، در سال های اخیر نوروفیدبک یکی از رویکردهای به کار رفته در درمان اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی است که موثر بودن آن در حوزه نارسایی های تحولی به ویژه اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی مجادله هایی را به وجود آورده است. هدف پژوهش حاضر معرفی ماهیت، ویژگی ها و شواهد پژوهشی پیرامون موثر بودن نوروفیدبک در درمان اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی است. برای این منظور، با استفاده از کلیدواژه های ADHD, Neurofeedback, QEEG-Informed Neurofeedback, Efficacy of Neurofeedback Treatment in ADHD, ADHD and Meta-Analysis, Effect size in Neurofeedback Treatment in ADHD,EEG Biofeedback و در پایگاه های اطلاعاتی شامل Pupmed, Springer, ProQuest, Scopus ,Elsevier به همراه مقالات مداخله ای موجود در ایران در ارتباط با مداخلات نوروفیدبک برای گروه اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی و تماس شخصی با برخی صاحب-نظران این حوزه، اطلاعات مورد نظر به صورت مروری بررسی شد. علی رغم گزارش موثر بودن نوروفیدبک در درمان اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی در مراکز درمانی ایران مواردی مانند مسائل روش شناختی، و ویژگی هایی مانند ماهیت، همبودی و فعالیت های مبتنی بر شواهد، میزان اثربخشی نوروفیدبک را با احتیاط، شک و تردید مواجه می سازد. بر این اساس، نوروفیدبک تنها نوعی روش مداخله ای، و نه درمانی معجزه گر معرفی می کند و چالش های اخلاقی را پیش روی محققان قرار می دهد. سایر کاربردهای نظری و شواهد تجربی در ارتباط با نوروفیدبک و اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی برای مطالعه بیشتر در ادامه متن آمده است.
مقایسه اثربخشی نوروفیدبک و ترکیب نوروفیدبک و آموزش والدگری بارکلی بر ابعاد توجه و ادراک دیداری کودکان با اختلال نقص توجه- بیش فعالی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: اختلال نقص توجه/ بیش فعالی (Attention Deficit Hyperactivity Disorder یا ADHD) یکی از اختلالات شایع روان پزشکی است که باعث آسیب تحصیلی، اجتماعی و خانوادگی می شود. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی نوروفیدبک (Neurofeedback) و ترکیب نوروفیدبک و آموزش والدگری بارکلی (Barkly parental training) بر ابعاد توجه و ادراک دیداری کودکان مبتلا به ADHD بود. مواد و روش ها: این مطالعه یک کار آزمایی بالینی با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه، در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری ده هفته ای بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر مبتلا به ADHD شهر اصفهان در مقطع دبستان در سال تحصیلی 97-1396 بود. تعداد 42 نفر از بین مراجعه کنندگان به کلینیک آموزش وپرورش اصفهان به همراه مادرانشان به شیوه هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی و با نسبت های مساوی در گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. همه کودکان با آزمون عملکرد پیوسته دیداری/شنیداری (Integrative Visual and Auditory Performance Test یا IVT) در سه مرحله، مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر (Repeated measures ANOVA) مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد در مراحل پس آزمون و پیگیری بین دو گروه آزمایش در نمرات هوشیاری دیداری (96/0≥p)، کانون توجه دیداری (76/0≥p)، زمان واکنش دیداری (87/0≥p) و ادراک دیداری (42/0≥p) تفاوت معناداری وجود ندارد، اما در هر دو گروه آزمایش نسبت به گروه گواه افزایش معناداری در نمرات ابعاد توجه و ادراک دیداری مشاهده شد. نتیجه گیری: نوروفیدبک و ترکیب نوروفیدبک و آموزش والدگری بارکلی تأثیر یکسانی در افزایش ابعاد توجه و ادراک دیداری کودکان مبتلا به ADHD دارند.
تاثیر روش درمانی نوروفیدبک بر درمان و ارتقای بهزیستی روان شناختی زنان دارای اختلال اضطراب فراگیر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
عصب روانشناسی سال چهارم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۵)
41 - 54
حوزه های تخصصی:
هدف: به دلیل افزایش اضطراب در جامعه حاضر، هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش نوروفیدبک بر درمان و ارتقای بهزیستی روان شناختی زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بود.روش: برای انجام این تحقیق 40 نفر از مراجعه کنندگان به چهارمرکز مشاوره حومه شهر تهران که طبق تایید روانپزشک اختلال اضطراب فراگیر داشتند (در دو گروه نوروفیدبک و کنترل) در دو مرحله پیش و پس آزمون از طریق آزمون اضطراب حالت- صفت اسپیلبرگر وآزمون بهزیستی روان شناختی ریف مورد سنجش قرارگرفتند.گروه آزمایش طبق پروتکل درمانی30 جلسه 45 دقیقه ای آموزش نوروفیدبک داده شد وگروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. برای تحلیل داده ها از روش توصیفی و روش تحلیل کواریانس(ANCOVA) توسط نرم افزار SPSSاستفاده گردید. یافته ها:سطح معناداری آماری یافته ها 001/0 بود که نشان داد که نوروفیدبک باعث کاهش نشانه های اختلال اضطراب فراگیر و افزایش ارتقای بهزیستی روان شناختی در گروه درمان گردید. نتیجه گیری: باتوجه به یافته ها نتیجه گیری شد که استفاده از نوروفیدبک در درمان و ارتقای بهزیستی روان شناختی زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر موثراست و می توان از این روش در درمان و ارتقای بهزیستی روان شناختی افراد مبتلا به این اختلال بهره برد.
بررسی اثر بخشی روش درمانی نوروفیدبک بر اختلال نارسا خوانی و نارسانویسی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی روش نوروفیدبک بر کاهش علائم اختلال نارساخوانی و نارسانویسی دانش آموزان انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی مبتلا اختلال نارسانویسی و نارساخوانی شهر بجنورد در سال تحصیلی 96-95 بودند. پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود . به منظور انجام پژوهش 30 دانش آموز پسر به شیوه هدفمند برای اننجام مداخله انتخاب شدند که پانزده نفره از آنها به صورت تصادفی در گروه آزمایش و پانزده نفر در گروه کنترل جای داده شدند و آموزش روش نوروفیدبک بر روی گروه آزمایش انجام گردید. از ابزارهای آزمون خواندن و نارساخوانی (نما) و نوشتن دیکته استفاده شد. داده های بدست آمده نیز با استفاده از نرم افزار آماری SPSS23 و روش آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که با کاربرد روش نوروفیدبک مهارت های خواندن در دانش آموزان نارساخوان و صحیح نوشتن حروف و کلمات در افراد نارسانویس بطور معنا داری افزایش یافته است.در نتیجه می توان بیان کرد که روش نوروفیدبک رویکرد درمانی مؤثر و کارآمدی در کاهش علائم اختلال نارساخوانی و نارسانویسی در افراد مبتلا است.
مقایسه اثربخشی نوروفیدبک، ریتالین و ترکیب آن ها در پیشرفت تحصیلی و علائم اختلال نقص توجه- بیش فعالی کودکان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: از مشکلاتی که گریبان گیر تعداد زیادی از دانش آموزان است و باعث بروز آسیب های مختلف تحصیلی- اجتماعی و رفتاری در آنان می شود، اختلال نقص توجه- بیش فعالی است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی نوروفیدبک، ریتالین و ترکیب آن ها در پیشرفت تحصیلی و علائم اختلال نقص توجه- بیش فعالی کودکان ADHD در شهر مشهد انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش به روش نیمه آزمایشی و از طرح های پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه مبتلایان به اختلال نقص توجه- بیش فعالی شهر مشهد در سال 1395 بودند که به مراکز خدمات روان شناختی و مشاوره ای شهر مشهد مراجعه کرده بودند. از میان افراد حاضر در جامعه آماری تعداد 45 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و در سه گروه درمان ترکیبی نوروفیدبک با ریتالین (15 نفر)، درمان نوروفیدبک (15 نفر) و درمان ریتالین (15 نفر) قرار گرفتند. هر سه گروه ابتدا در مرحله پیش آزمون به وسیله آزمون Conners (فرم والدین) و کارنامه تحصیلی مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس گروه اول درمان نوروفیدبک به همراه ریتالین را به مدت 15 هفته دریافت کردند. گروه دوم نوروفیدبک را به مدت 45 جلسه درمانی 45 دقیقه ای دریافت کردند و گروه سوم با ریتالین به تنهایی به مدت 15 هفته درمان شدند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس توسط نرم افزار آماری SPSS-20 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که روش درمان ترکیبی نوروفیدبک به همراه ریتالین مؤثرتر از هر یک از این روش ها به صورت محض است. میزان اثربخشی نوروفیدبک محض به نسبت ریتالین محض بیشتر و پایداری آن نیز قابل توجه بود (05/0p<). نتیجه گیری: روش درمان ترکیبی نوروفیدبک به همراه ریتالین، نسبت به هر یک از روش ها به صورت مستقل، می تواند جهت بهبود مشکلات رفتاری و تحصیلی کودکان دارای اختلال نقص توجه-بیش فعالی مؤثرتر باشد.
تأثیر تحریک نورون های آینه ای بر تشخیص هیجان چشم در بزرگسالان بیش فعال(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
عصب روانشناسی سال پنجم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۸)
93 - 108
حوزه های تخصصی:
مقدمه: با توجه به مشکلات افراد مبتلا به بیش فعالی و نقص توجه در درک هیجانات و اهمیت این امر در کیفیت روابط اجتماعی پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر درمان نوروفیدبک بر بهبود تشخیص هیجانات چشم انجام شد. روش: به این منظور ۲۴ فرد بزرگسال که شامل ۱۲ مرد و ۱۲ زن بودند در رده سنی ۱۹ تا ۳۵ سال انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. این افراد با آزمون سنجش بیش فعالی بزرگسالان و مصاحبه ارزیابی و به شرط عدم وجود نشانه های دیگر اختلالات روانی که با آزمون SCL-90 سنجیده می شود وارد پژوهش شدند. از همه افراد ثبت الکتروآنسفالوگرافی به عمل آمد و همگی به آزمون تشخیص هیجانات چشم پاسخ دادند. گروه آزمایشی در ۱۵ جلسه درمان نوروفیدبک نیز شرکت کردند و سپس هر دو گروه مجدد مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان داد که افراد گروه آزمایش بعد از جلسات نوروفیدبک عملکرد بهتری نسبت به گروه کنترل داشتند و تفاوت میان آن ها معنی دار بود. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت عملکرد افراد در تشخیص هیجانات محدود به نورون های آینه ای کلاسیک نبوده و پردازش های هیجانی در مناطقی فراتر از آنچه تحت عنوان نورون های آینه ای شناخته می شود صورت می پذیرد.
تأثیر آموزش نوروفیدبک و دستورالعمل های کانون توجه بر دقت و مسافت پرتاب فریزبی بازیکنان مبتدی
منبع:
علوم حرکتی و رفتاری سال دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴
299 - 316
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف از تحقیق حاضر، تأثیر آموزش نوروفیدبک و دستورالعمل های کانون توجه بر دقت و مسافت پرتاب فریزبی بازیکنان مبتدی می باشد. روش شناسی: روش انجام این پژوهش نیمه تجربی با 6 گروه (گروه آموزش نوروفیدبک ، گروه آموزش نوروفیدبک همراه توجه بیرونی، آموزش نوروفیدبک همراه با توجه درونی، گروه کانون توجه درونی، گروه کانون توجه بیرونی، گروه خنثی بدون دستورالعمل کانون توجه و آموزش نوروفیدبک) به صورت پیش آزمون و پس آزمون بود. ابزار های مورد استفاده در این پژوهش یک دستگاه نوروفیدبک چهار کاناله و دیسک مخصوص فریزبی بود. برای این منظور تعداد 60 نفر دانشجوی دختر دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت در دسترس و هدفمند به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. تحقیق شامل، پیش آزمون، پس آزمون، یادداری و انتقال بود. یافته ها: نتایج نشان داد که در همه مراحل بین گروه های تحقیق تفاوت معناداری وجود دارد. در بعد مسافت، در همه مراحل، گروه توجه درونی عملکرد بهتری را از خود نشان داد؛ اما در بعد دقت در همه مراحل گروه نوروفیدبک+توجه درونی بهتر از سایر گروه ها بود. نتیجه گیری: در کل نتایج این تحقیق نشان داد که، تعامل نوروفیدبک+کانون توجه نیز بر یادگیری پرتاب فریزبی تاثیر معناداری دارد.
تأثیر نوروفیدبک در کاهش علائم اختلال نقص توجّه و بیش فعالی: یک مطالعه فرا تحلیل
حوزه های تخصصی:
اختلال نقص توجه و بیش فعالی، به عنوان شایع ترین اختلال دوران کودکی شناخته شده است از سوی دیگر نوروفیدبک به عنوان یک روش درمانی غیرتهاجمی بخوبی مورد استقبال قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر فراتحلیل پژوهش های انجام شده در مورد تأثیر نوروفیدبک در کاهش اختلال نقص توجه با تأکید بر پژوهش های ایرانی بود. با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی داخلی (نورمگز، مگیران، سیویلیکا و SID ) به یافتن و جمع آوری تمام گزارش های پژوهشی اقدام شد. نمونه مطالعات مورد استفاده شامل ۱۰ مطالعه انجام شده از ۱۳۹۵ تا ۶ ماهه اول ۱۳۹۸ در سراسر ایران بود که ۱۱۱۸ نفر آزمونی را در بر می گرفت. داده های حاصل از این ۳۱ مطالعه با روش اندازه اثر تفاوت میانگین استاندارد شده یا d کوهن (۱۹۸۸؛ هومن، ۱۳۸۷) برای مدل اثرهای ثابت مورد فرا تحلیل قرار گرفتند. تمام عملیات آماری با استفاده از ویرایش دوم نرم افزار جامع فراتحلیل CMA انجام شد. یافته ها نشان دادند که میانگین اندازه اثر کلی مطالعات مورد بررسی برای مدل اثرات ثابت برابر ۰/۵۷۴ و برای اثرات تصادفی برابر ۱/۲۱۴ هست که هر دو در سطح ۰/۰۰۱= P معنادار هستند. درمان های غیر دارویی در جلسه های متعدد و در سنین پایین می تواند نشانه های اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی افراد را بهبود ببخشید و کاهش دهد.
مقایسه اثربخشی درمان واقعیت مجازی با نوروفیدبک بر تکانشگری دانش آموزان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
کودکان استثنایی سال بیستم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۷۵)
115-128
حوزه های تخصصی:
هدف : پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثر بخشی واقعیت مجازی با نوروفیدبک بر تکانشگری دانش آموزان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی انجام شد. روش : این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون،کنترل و پیگیری بود. جامعه آماری عبارت بود از دانش آموزان 7 تا 12 سال دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی شهر اصفهان که از بین آنها 48 نفر به شیوه هدفمند انتخاب و به شیوه تصادفی به 3 گروه واقعیت مجازی، نوروفیدبک و کنترل (هر گروه 16 نفر) گمارده شدند. آزمون اسنپ–4 برای سنجش میزان و نوع اختلال بیش فعالی کودکان توسط مادران آنها تکمیل شد. گروه آزمایش واقعیت مجازی تعداد 10 جلسه مداخله نرم افزار واقعیت مجازی و گروه آزمایش نوروفیدبک تعداد 30 جلسه درمان نوروفیدبک دریافت کردند. گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. سپس پس آزمون و بعد از آن پیگیری اجرا شد. یافته ها: نتایج نشان داد که واقعیت مجازی و نوروفیدبک در کاهش تکانشگری مؤثر می باشند، اثرات آنها در مرحله پیگیری نیز ماندگار است و تفاوت بین میانگین های دو گروه آزمایش با گروه کنترل معنی دار می باشد (001/0> p ). نتیجه گیری: شواهد بدست آمده نشان می دهند که واقعیت مجازی همانند نوروفیدبک در کاهش تکانشگری دانش آموزان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی از نوع تکانشگری مؤثر می باشد.