مطالب مرتبط با کلیدواژه

تربیت جنسی


۲۱.

پدیدارشناختی موانع برنامه درسی تربیت جنسی در مقطع متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و ششم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۵۵) 303 - 334

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی تربیت جنسی دوره متوسطه پدیدارشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰۸ تعداد دانلود : ۷۵۵
یکی از ساحت های شش گانه تربیتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، ساحت تربیت زیستی و بدنی است که یکی از مقوله های تحت پوشش این ساحت، توجه به تربیت جنسی است. در بسیاری از نظام های آموزشی، تحقق تربیت جنسی با موانع زیادی در عرصه عمل مواجه بوده است و همین امر، زمینه ساز بروز بسیاری از معضلات اجتماعی و انحراف های رفتاری در میان نسل جوان شده است. پژوهش حاضر با هدف واکاوی موانع تحقق برنامه درسی تربیت جنسی در مدارس متوسطه بر اساس رویکرد کیفی و با روش پدیدارشناسی انجام گرفته است. داده ها با استفاده از فن مصاحبه نیمه ساختارمند با نوزده نفر از والدین، معلمان و مدیران در سطح منطقه شش شهر تهران با شیوه نمونه گیری هدفمند از نوع ملاکی گردآوری شده و بر اساس راهبرد کُلایزی تحلیل شد. نتایج این پژوهش موانع برنامه درسی تربیت جنسی در مقطع متوسطه تحصیلی را در سه مضمون اصلی و نُه خوشه مضمونی شامل عوامل خانوادگی ازجمله، مقاومت و بی میلی والدین در برابر تربیت جنسی فرزندان، ضعف مهارت های ارتباطی مطلوب بین والدین و فرزندان و غلبه نگاه بزرگ سالی بر مسائل جنسی نوجوانان، همچنین عوامل سازمانی نظیر؛ کمبود چشمگیر معلم متخصص حوزه تربیت جنسی در آموزش و پرورش، محدودیت و چالش برانگیز بودن منابع آموزشی در حوزه تربیت جنسی، ضعف خط مشی مناسب حمایت از تربیت جنسی در چارچوب تربیت اسلامی و چالش تعامل مطلوب مدرسه و خانه و در نهایت، عوامل فرهنگی اجتماعی همچون ضعف آگاهی اجتماعی از تعریف صحیح تربیت جنسی و برداشت های شخصی و بدون پشتوانه از مبانی دینی دسته بندی کرد.  
۲۲.

تأثیر آموزش تربیت جنسی بر آگاهی، نگرش، و عملکرد مادران در پاسخ به سوالات دختران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره ششم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۹) 81-92

کلیدواژه‌ها: آگاهی نگرش عملکرد تربیت جنسی نوجوان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۴ تعداد دانلود : ۶۸۳
زمینه و هدف: تربیت جنسی یک مقوله بسیار مهم تربیتی است و در این میان میزان آگاهی، نوع نگرش، و عملکرد مادران بیشترین نقش را در تربیت رفتارهای جنسی سالم فرزندان دارد . در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر مداخله آموزشی بر پاسخ گویی مادران به سوالات جنسی دختران پایه ششم، انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه است. نمونه مورد مطالعه شامل 30 مادر دارای دانش آموز دختر مشغول به تحصیل در پایه ششم دبستان منطقه 2 آموزش و پرورش شهرستان کرج در سال 1396-1395 بود که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه، جایدهی شدند (هر گروه 15 نفر). برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه دانش، نگرش، و عملکرد تربیت جنسی مستوفی و همکاران ( 1395) استفاده شد. مادران گروه آزمایش، به مدت 9 هفته و هر هفته 11 ساعت تحت آموزش تربیت جنسی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس یک متغیره و چندمتغیره استفاده شد. یافته ها : نتایج نشان داد پس از کنترل آماری اثر پیش آزمون، تفاوت معناداری در نمرات پس آزمون مؤلفه های آگاهی یا دانش، نگرش و عملکرد در دو گروه آزمون و گواه مشاهده می شود (0/05 P< ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از پژوهش حاضر، می توان گفت: آموزش تربیت جنسی باعث توانمند سازی مادران در پاسخگویی به سوالات جنسی دختران نوجوان و افزایش دانش، نگرش، و عملکرد آنان می شود. بنابراین، با توجه به اطلاعات ناکافی والدین به ویژه مادران در مورد پاسخگویی به سوالات جنسی نوجوانان، ارائه راهکارها و آموزش هایی جهت افزایش سطح آگاهی مادران و تغییر نگرش آنها، ضروری است.
۲۳.

هرزه نگاری: چالشی فراروی تربیت جنسی از دیدگاه اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و ششم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۹ 75 - 105

کلیدواژه‌ها: هرزه نگاری تربیت جنسی پورنوگرافی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۹ تعداد دانلود : ۷۸۴
هدف این پژوهش، بررسی هرزه نگاری به عنوان یکی از چالش های تربیت جنسی در عصر فناوری اطلاعات و راهکارهای اسلام برای مقابله با آن است. برای دستیابی به هدف پژوهش، سه پرسش ذکر شده است: 1 هرزه نگاری چیست و چه تأثیری روی افراد می گذارد؟            2 تربیت جنسی از دیدگاه اسلام چیست؟ 3 دین براساس مضامین اسلامی برای پیشگیری از پدیده هرزه نگاری چه راهکارهایی را پیشنهاد می کند؟ برای پاسخگویی به سؤالات پژوهش از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد هرزه نگاری به عنوان نمایش تصویری و یا کلامی رفتارهای جنسی با هدف ارضای خواسته های جنسی دیگران معرفی شده است. این پدیده، معمولاً به شکل های مختلف، ازجمله: عکس، داستان، فایل تصویری و انیمیشن های کوتاه در اینترنت وجود دارد و به ارضای غیرطبیعی جنسی جویندگان منجر می شود. پورنوگرافی، چارچوبی را آماده می سازد که فرد ازطریق تصاویر، فیلم ها و داستان های جنسی به تحریک و ارضای جنسی برسد. وب گاه های اینترنتی، قدیمی ترین و رایج ترین شکل دسترسی به هرزه نگاری در اینترنت محسوب می شوند. سه عامل سهولت دسترسی، قیمت و گمنام ماندن، اینترنت را به یک نیروی قدرتمند در عرصه تمایلات جنسی تبدیل کرده است. هرزه نگاری دارای تأثیرات جسمی و روحی بسیاری است ازجمله: رفتار پرخاشگرانه، تکانش گری، خصومت به زنان، بی بندوباری، تجاوز جنسی، خشونت جنسی، تنوع طلبی، خیانت به همسر، ازبین رفتن حرمت جنسی محارم، احساس گناه همیشگی و ارتکاب جرائم جنسی علیه کودکان. در اسلام تربیت جنسی عبارت است از مجموعه اقدام های تربیتی مربوط به غریزه جنسی، شامل هدایت، کنترل، تعدیل و ضابطه مند کردن غریزه جنسی که برای حفظ سلامت جسمی و روانی، عفت و پاکدامنی، شرافت و کرامت انسان به کار گرفته است. براساس یافته های این پژوهش، روش های پیشگیری از هرزه نگاری مطابق با مضامین اسلامی را می توان در دو حوزه قرار داد: روش هایی که در حوزه مفهوم تقوای حضور قرار می گیرند و همچنین روش هایی که در حوزه مفهوم تقوای پرهیز واقع می شوند. راهکارهای مربوط به تقوا، عبارتند از: 1 کنترل حواس، 2 آگاه سازی،  3 عبرت آموزی، 4 حیا و افزایش ایمان،                   5 اعمال عبادی. راهکارهای مربوط به تقوای پرهیز، عبارتند از: 1 غنی سازی اوقات فراغت، 2 فراهم آوردن زمینه ازدواج، 3 کنترل در دوستی ها و معاشرت. 
۲۴.

تأثیر آموزش خودمراقبتی بر نگرش های ناکارآمد زنان داوطلب مربیگری تربیت جنسی کودکان

نویسنده:
منبع: آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 77-90

کلیدواژه‌ها: آموزش خودمراقبتی نگرش های ناکارآمد تربیت جنسی زنان داوطلب مربیگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۰ تعداد دانلود : ۳۹۶
آشنایی با فرایند آموزش خودمراقبتی و تربیت جنسی به کودکان، می تواند به داوطلبان مربیگری تربیت جنسی استرس وارد کرده و برای آن ها نگرش های نادرستی را ایجاد نماید. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش خودمراقبتی بر نگرش های ناکارآمد زنان داوطلب مربیگری تربیت جنسی کودکان بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش همه زنان داوطلب شرکت در دوره تربیت مربی مهارت های خودمراقبتی جنسی و تربیت جنسی انجمن حمایت از حقوق کودکان در سال 1397 بود که با روش نمونه گیری هدفمند 30 نفر از این افراد انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. در این پژوهش از پرسشنامه نگرش های ناکارآمد (ویسمن و همکاران ، 1987) استفاده شد. داده ها با آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل شد. نتایج نشان داد آموزش خودمراقبتی بر نگرش های ناکارآمد زنان داوطلب مربیگری تربیت جنسی کودکان تأثیر دارد ( f=97/81 ، 05/0 p ≤ ). با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گیری نمود که آموزش خودمراقبتی می تواند به بهره گیری از مفاهیمی همچون آموزش تکنیک توقف نگرانی ها و اصول تفکر مثبت و خوش بینانه و پرورش شخصیت سالم و افزایش خودآگاهی ، نگرش های ناکارآمد زنان داوطلب را کاهش داده و درنتیجه آن ها می توانند کارآیی بالاتری را در جهت آموزش تربیت جنسی کودکان نشان دهند.
۲۵.

اثربخشی آموزش مولفه های تربیت جنسی به مادران بر اضطراب دختران پایه پنجم و ششم شهرستان قدس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال یازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۱ 117 - 138

کلیدواژه‌ها: تربیت تربیت جنسی اضطراب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۳۶۵
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مؤلفه های تربیت جنسی به مادران بر اضطراب دختران پایه پنجم و ششم صورت گرفت. روش پژوهش تجربی با پیش آزمون – پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر پایه پنجم و ششم شهرستان قدس در سال تحصیلی 93-94 بودند. ابزار تحقیق نیز پرسشنامه اضطراب حالت _ صفت اشپیل برگر (STAI) بود. نمونه پژوهش حاضر 30 نفر از دانش آموزان مدارس ابتدایی شهرستان قدس بودند که به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و سپس به روش تصادفی ساده در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. ابتدا از تمام افراد نمونه پیش آزمون گرفته شد. در ادامه مادران دانش آموزان گروه آزمایش طی شش جلسه تحت آموزش مؤلفه های تربیت جنسی قرار گرفتند و در انتها پس آزمون از اعضای نمونه گرفته شد. نتایج تجزیه وتحلیل با استفاده از آزمون ANCOVA (تحلیل کوواریانس تک متغیری) نشان دهنده تفاوت معناداری بین دو گروه با 99 در صد اطمینان بود. میانگین تعدیل شده متغیر اضطراب در گروه آزمایش و در گروه کنترل نشانگر اضطراب کمتر در گروه آزمایش بود. در متغیر اضطراب صفت و متغیر اضطراب حالت نیز میانگین تعدیل شده در گروه آزمایش و در گروه کنترل نشان داد که اضطراب صفت و حالت در گروه آزمایش کاهش یافته است؛ بنابراین در پژوهش حاضر محقق به این نتیجه رسید که آموزش مؤلفه های تربیت جنسی به مادران بر کاهش اضطراب دختران مؤثر بوده است.
۲۶.

ساخت و ویژگی های روان سنجی پرسشنامه سبک های تربیت جنسی والدین(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره هفددهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۵۸) 580-593

کلیدواژه‌ها: تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل عاملی تأییدی تربیت جنسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۸ تعداد دانلود : ۵۱۹
زمینه و هدف: نگرش والدین به تربیت و مسائل جنسی فرزندان بر رفتارهای جنسی و تعامل با فرزندان تأثیر می گذارد. در زمینه ارزیابی و اندازه گیری این موضوع ابزار اندازه گیری مشخصی وجود ندارد. هدف از پژوهش حاضر ساخت و بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه سبک های تربیت جنسی والدین بود. مواد و روش ها: روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. پانصد نفر از والدین کودکان ۴ تا ۱۲ سال ساکن شهر بهشهر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه فرزند پروری بامریند، پرسشنامه فرزند پروری آلاباما و پرسشنامه محقق ساخته سبک های تربیت جنسی والدین استفاده شد. داده ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، ضریب همبستگی، تحلیل عاملی تأییدی و اکتشافی تحلیل شد. یافته ها: در تحلیل عاملی سه عامل (سبک تربیت جنسی سخت گیرانه، آزاد گذار و مقتدرانه) استخراج شد. درمجموع این سه عامل توانسته اند ۳۲/۵۰ درصد از واریانس ۳۳ سؤال این پرسشنامه را تبیین کنند. ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه و سبک های تربیت جنسی سخت گیرانه، آزاد گذار و مقتدرانه به ترتیب ۷۵۱/۰، ۷۳۹/۰، ۷۶۵/۰ و ۷۵۱/۰ بود. ماتریس چرخش یافته واریماکس نشان داد که همه سؤال های مربوط به سبک ها قابل استفاده هستند. نتیجه گیری: پرسشنامه سبک های تربیت جنسی والدین از اعتبار و روایی مطلوبی برخوردار است و می توان از آن به عنوان یک ابزار سودمند برای سنجش سبک های تربیت جنسی والدین استفاده کرد.
۲۷.

طراحی چارچوب برنامه درسی تربیت جنسی بر اساس مبانی تربیت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال سوم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۸) ۱۰۱-۱۳۰

کلیدواژه‌ها: تربیت جنسی برنامه درسی دوره نوجوانی مبانی تربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۴ تعداد دانلود : ۷۷۱
هدف از انجام این پژوهش طراحی و اعتباربخشی برنامه درسی تربیت جنسی براساس مبانی قرآن و روایات معصومین(ع) برای دوره متوسطه بوده است. به منظور تحقق هدف از راهبرد کیفی با رویکرد آمیخته(کیفی؛ روش تحلیل محتوای استقرایی و کمی؛ روش توصیفی-پیمایشی) استفاده شد .حوزه پژوهش در بخش کیفی شامل کتب، مقالات و متون اسلامی مرتبط با تربیت جنسی از جمله متون و منابع اصیل اسلامی چون)نرم افزار(قرآن کریم و بسته محتوایی)نرم افزار(جامع الاحادیت بوده است که براساس نمونه گیری هدفمند، احادیث و روایاتی که با تربیت جنسی مرتبط بوده اند انتخاب و به طور عمیق مورد مطالعه و به طور مستمر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در بخش اعتباربخشی جامعه مورد مطالعه متخصصان حوزه علوم تربیتی، روان شناسی و معارف اسلامی که دانش و بینش حرفه ای در حوزه تربیت جنسی داشته بوده اند. ابتدا براساس مبانی قرآن و روایات معصومین هفت مقوله اصلی شامل: توجه به غریزه جنسی به عنوان یک نیاز، ازدواج راه طبیعی و پذیرفته شده، پاسخ دهی به غریزه جنسی، معاشرت و تعامل شایسته زن و مرد)با جنس مخالف(، عفت و پاک دامنی، رعایت حریم روابط در ارتباطات خانوادگی و اجتماعی، پرهیز از نابهنجاری جنسی و تولید نسل استخراج گردید. براساس مقوله های اصلی استخراج شده در عنصر اهداف برنامه درسی تربیت جنسی برای سه بعد شناختی، عاطفی و مهارتی دوازده هدف استنباط گردید و نیز برای رئوس محتوای کتب درسی پنج محور اصلی و بیست و شش عنوان مطرح شد. برای روش های یاددهی –یادگیری روش های مستقیم با چهار نوع روش و روش های غیرمستقیم با پنج روش یاددهی-یادگیری پیشنهاد شد. همچنین برای ارزشیابی برنامه درسی تربیت جنسی با تاکید بر ارزشیابی کل برنامه درسی و نیز ارزشیابی برنامه درسی تجربه یا کسب شده، مقوله ها معرفی گردید.
۲۸.

مقایسه مبانی تربیت عفیفانه در مسیحیت با اسلام(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 103-116

کلیدواژه‌ها: تربیت جنسی ازدواج ادیان توحیدی رهبانیت زیست عفیفانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۶۱۳
غریزه جنسی به عنوان یک سرمایه الهی، اگرچه نقش مثبتی در رشد و سلامت انسان دارد، اما در صورت عدم کنترل، آثار جبران ناپذیری را در جامعه به دنبال خواهد داشت. ازاین رو، ادیان توحیدی برای مدیریت این غریزه سازوکارهای متفاوتی پیش بینی کرده اند. اکنون این پرسش مطرح است که مسیحیت و اسلام، چه تدابیری برای کنترل این میل درونی اندیشیده اند؟ این پژوهش با مطالعه دیدگاه های بین ادیانی، شیوه های مهار شهوت جنسی را برای وصول به حیاتی پاک و سالم ارائه می دهد. یافته های تحقیق نشان می دهد که تربیت جنسی در تعالیم مسیحیت، فارغ از هویت جنسی و سن، متأثر از رهبانیت و زهدپیشگی بوده است. اما اسلام، با اعتقاد به عاملیت جنس و سن در تربیت، دارای راهکارهای نظری و عملی، از دوره جنینی تا انتهای حیات انسانی می باشد. در مجموع می توان گفت: با وجود تفاوت در آموزه های جنسی مسیحیت و اسلام، هر دو بر پرورش و تقویت فضیلت اخلاقی عفت تأکید داشته، و خویشتن داری غایت تربیت جنسی این ادیان توحیدی است. هرچند مصادیق عفاف گرایی در ادبیات اخلاقی مسیحیت، دستخوش تحولات بوده است.
۲۹.

رهیافتی فقهی بر چیستی حکم تربیت جنسی بر اساس ادله عام و خاص تربیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فقه و حقوق خانواده (ندای صادق) سال ۲۵ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۷۳ 152 - 127

کلیدواژه‌ها: ادله تربیت تربیت جنسی حکم تربیت وجوب تربیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۲ تعداد دانلود : ۲۸۲
پس از تتبع در متون دینی و آداب و آموزه های مختلف در زمینه تربیت جنسی، اهتمام و توجه خاص شارع مقدس به این مسئله نمود می یابد. بیشتر آموزه های تربیتی جنسی در کتب حدیثی و فقهی، در ذیل ابوابی همچون نکاح و ولادت و حضانت و ولایت و لباس نمازگزار و پوشش و نگاه آورده شده است. وجود چنین مسائلی بیانگر اهمیت این مسئله در شریعت است. در مواجه با این آداب دینی این سؤال مطرح می شود که آیا تربیت جنسی فرزندان، جایز و راجح است؟ یا اهتمام و توجه شارع به مقوله تربیت جنسی چنان است که می توان گفت انجام این مقوله تربیتی بر متولیان آن یک واجب شرعی است؟ برای پاسخ دادن به این سؤال ها، دو دسته ادله نقلی به همراه آراء فقها بررسی می شوند: اول ادله عامّی که ناظر بر اصل تربیت است، دوم ادله خاصّی که مستقیماً ناظر به تربیت جنسی است. لازم به ذکر است روش تحقیق در این نوشتار تحلیلی توصیفی و روش گردآوری مطالب کتابخانه ای است.
۳۰.

مؤلفه های تربیت جنسی کودک از منظر فقه تربیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 223-242

کلیدواژه‌ها: تربیت جنسی فرزند پروری احکام فقهی واجب عینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳۲ تعداد دانلود : ۶۸۱
تربیت جنسی یکی از مباحث اساسی در عرصه ی فرزند پروری محسوب می گردد ،لذا اهتمام به این موضوع وآموزش وبکار گیری شیوه های تربیتی صحیح از منظر قرآن و روایات اهل بیت (ع) در این خصوص، می تواند به حفظ عفت و استحکام خانواده ها کمک شایانی نموده و مانع بروز برخی از ناهنجاری های اخلاقی در دوران نوجوانی و بلوغ فرزندان گردد. برای دسترسی به این مهم خانواده ها وظیفه دارند؛ علاوه بر آگاهی داشتن از شیوه های تربیتی صحیح،در گام نخست، خود به آموختن دستورات الهی و احکام شرعی و عمل به آن در این حوزه مبادرت نمایند و سپس، به آموزش صحیح باید و نبایدهای شرعی به فرزندان خود بپردازند تا در نهایت به تامین سلامت جامعه ودستیابی به سعادت اخروی منجر گردد. این مقاله با هدف تبیین مسائل جنسی کودک با تکیه بر آیات و روایات اهل بیت(ع) وبراساس روش تحلیل محتوا،به بررسی برخی از احکام فقهی در تربیت جنسی کودک پرداخته و روش های تربیت صحیح را مورد بررسی قرار داده است. نتایج حاصل از این پژوهش ، نشان می دهد که تربیت جنسی فرزندان و قرار دادن غریزه ی جنسی در مسیر صحیح کنترل و ارضاء، بر والدین واجب است؛ گرچه پیش از بلوغ فرزندان تکلیفی در مسائل جنسی ندارند، اما برای تثبیت و نهادینه شدن آموزش ، والدین باید اقدامات مراقبتی و تربیتی خود را پیش از بلوغ فرزندان ترتیب دهند و این مسئولیت، به صورت واجب عینی بر عهده ی پدر و مادرگذارده شده است.
۳۱.

شناسایی مولفه های آموزشی مبتنی بر تربیت اخلاق جنسی در دوره متوسطه دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم خرداد ۱۴۰۰ شماره ۳(پیاپی ۶۰) 161-170

کلیدواژه‌ها: تربیت جنسی اخلاق جنسی دانش آموزان متوسطه دوم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۴۱۶
یکی از تغییرات مهم در طول زندگی، رشد جنسی است و لازمه­ی هدایت آن، برخورداری از اخلاق جنسی است. هدف این پژوهش، شناسایی، طراحی و اعتباریابی مؤلفه‌های آموزشی مبتنی بر تربیت اخلاق جنسی در دوره متوسطه دوم بود. پژوهش حاضر با استفاده از طرح پژوهش آمیخته از نوع اکتشافی انجام شد. در بخش کیفی، از روش تحلیل مضمون با رویکرد استقرایی و در بخش کمی از روش توصیفی از نوع پیمایشی استفاده شد. سپس بر اساس مؤلفه­های دست آمده، پرسشنامه 73 گویه­ای ساخته شد. نمونه آماری در بخش کمی شامل 375 نفر از متخصصان حوزه برنامه درسی و اساتید علوم تربیتی، معاونان و مدیران آموزش و پرورش استان خراسان رضوی و همچنین اعضای هیات علمی و متخصصین حیطه اخلاق بودند. به منظور تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از روش تحلیل عاملی تأییدی و رویکرد مدل­سازی معادله ساختاری استفاده شد. یافته­های حاصل از تحلیل مضمون منجر به طراحی مدل آموزشی مبتنی بر تربیت اخلاق جنسی با چهار مضمون سازمان­دهنده اهداف، محتوا، روش‌های یادهی-یادگیری و ارزشیابی و 19 مضمون پایه گردید. یافته­ها نشان داد که ابزار سنجش از اعتبار عاملی برخوردار بود. همچنین مقادیر مربوط به برآورد ضریب آلفای کرونباخ، به منظور سنجش همبستگی درونی مضامین پایه بالاتر از 7/0 شد، در نتیجه ابزار سنجش مربوط به این مفاهیم از دقت اندازه‌گیری کافی برخوردار بود. بر اساس یافته­های حاضر می­توان بیان نمود که گنجاندن مؤلفه‌های آموزشی مبتنی بر تربیت اخلاق جنسی می­تواند در تربیت اخلاق جنسی در بین دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم مفید فایده واقع گردد.
۳۲.

تحلیل مبانی تربیت غریزه جنسی و راهکارهای کنترل آن از دیدگاه اسلام و علم روانشناسی

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال چهارم شهریور ۱۴۰۰ شماره ۳۹ 212 - 199

کلیدواژه‌ها: غریزه جنسی مبانی تربیت تربیت جنسی اسلام روانشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۰ تعداد دانلود : ۳۴۷
تربیت جنسی در اسلام، مبتنی بر جهان بینی اسلام در رابطه انسان با خداست. اسلام، خواسته های جسمانی را پذیرفته است و درصدد سرکوب آنها نیست؛ اما آزادی بی قید و بند را نمی پذیرد؛ بلکه به صورتی کنترل شده و روش مند جهت و بستر ارضای انگیزه را تعیین می نماید. از آنجاکه تکامل و تعالی انسان، به تربیت و خودسازی در همه ابعاد وجود اومرتبط ست و غریزه جنسی، نیز یکی از این ابعاد است لذا بخشی از موفقیت ها و کامیابی های بشر در گرو تربیت جنسی است؛ ارضاى غریزه جنسى در هر جامعه و مکتبى، داراى چارچوب و اصولى است که رعایت آنها ضروری است هر مکتبی که مدعی تأمین سعادت بشر را دارد، باید برای غریزه جنسی، برنامه داشته باشد و پاسخ روشنی به آن دهد. نگاه صحیح و واقع بینانه به غریزه جنسی و ارضاء آن، هدایت و جهت دهی آن، عاملی در جهت تکمیل تکامل و سعادت فرد و راهکاری برای اصلاح، ارتقاء معنوی، آرامش و آسایش جامعه بشری است؛ در حالیکه، غفلت از تربیت جنسی، بهداشت و سلامت روانی فرد و جامعه را به خطر انداخته و به نابودی می انجامد. هدف از پژوهش حاضر بررسی این مسأله است که مبانی و اصول تربیت غریزه ی جنسی از دیدگاه اسلام وعلم روانشناسی چیست و راهکارهای کنترل این غریزه کدامند؟روش پژوهش، تحلیلی –توصیفی بر پایه تحلیل محتواست. دراین پژوهش، ابزار گردآوری اطلاعات ، مطالعات کتابخانه ای است.
۳۳.

اثربخشی آموزش تربیت جنسی بر دانش، نگرش و عملکرد والدین

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال چهارم شهریور ۱۴۰۰ شماره ۳۹ 248 - 238

کلیدواژه‌ها: آموزش تربیت جنسی دانش و نگرش عملکرد والدین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۸ تعداد دانلود : ۴۶۳
پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه ازمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل والدین دارای فرزندان 6-12ساله بود. که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند.به این صورت که از میان مدارس مقطع ابتدایی دو مدرسه به صورت دردسترس انتخاب شدند و از میان والدین دانش آموزان این مدارس، 80 نفر(49نفر گروه آزمایش و 31 نفر گروه گواه)به تصادف انتخاب شدند. گروه آزمایش، برنامه آموزش تربیت جنسی را در 1 جلسه به مدت 4 ساعتدریافت کردند درحالی که به گروه کنترل این آموزش ارایه نشد. ابزار استفاده شده در این پژوهش پرسشنامه دانش، نگرش و عملکرد در مورد پیشگیری از سو استفاده جنسی بود. اطلاعات جمع اوری شده با استفاده از تحلیل واریانس یک راهه بین آزمودنی ها و تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکررمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها نشان داد که گروه ازمایش و کنترل در دو مورد دانش و نگرش والدین نسبت به تربیت جنسی و سو استفاده جنسی از کودکان تفاوت معناداری داشتند.نتایج حاکی از آن بود که برنامه آموزش تربیت جنسی سبب افزایش دانش و بهبود نگرش جنسی والدین شده است. با توجه به اهمیت موضوع تربیت جنسی و نیاز خانواده ها به این امر، پیشنهاد میشود که متخصصان با اجرای برنامه آموزش تربیت جنسی دانش،نگرش و عملکرد والدین در زمینه تربیت جنسی را ارتقا بخشند تا بتوان کودکانی سالم تر برای جامعه ی آینده تربیت کرد.
۳۴.

سنّ تأثیرپذیری جنسی در فرزندان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: جستارهای فقهی و اصولی سال هفتم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲۴ 189 - 222

کلیدواژه‌ها: تربیت جنسی ممیز غریزه جنسی فقه تأثیرپذیری جنسی دوره کودکی دوم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۲۷۱
ازجمله مسائلی که در مقوله تربیت جنسی مورد توجه قرار گرفته است سن آغازین تأثیرپذیری جنسی در افراد است. اندیشمندان علوم تربیتی با رویکردها، مبانی و روش های مختلف به سراغ این مسأله رفته و به دنبال پاسخی برای آن هستند. یافتن پاسخ برای این مسأله خود سبب رفع این چالش می شود که اساسا مقوله تربیت جنسی را از کدام مرحله رشدی فرزندان باید آغاز کرد. حال سؤال اصلی این پژوهش این است که آیا بر اساس رویکرد فقهی و استنباطی می توان از متون قرآنی و روایی به کشف سن تأثیرپذیری جنسی در انسان دست یافت و بگوییم فرزندان از این دوره دارای تحریک پذیری و تأثیر پذیری جنسی هستند؟ برای جواب به این سوال، متون قرآنی و روایی مربوط به این موضوع را به روش کتابخانه ای جمع آوری کرده و آن ها را در ذیل آرای فقهاء به روش تحلیلی – توصیفی مورد بررسی قرار می دهیم.
۳۵.

راه کارهای تربیت جنسی فرزندان در خانواده

نویسنده:
منبع: پژوهش های اسلامی جنسیت و خانواده سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶ 39 - 52

کلیدواژه‌ها: تربیت تربیت جنسی جنسیت آموزش جنسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۳۲۶
پژوهش حاضر با روش تحلیلی-توصیفی، راهکارهای تربیت جنسی فرزندان در خانواده را بررسی می کند. پس از بیان و توضیح مفهوم تربیت، تربیت جنسی و جنسیت، تفاوت تربیت جنسی و آموزش جنسی و راهکارهای خانواده در تربیت جنسی، راه های کنترل میل جنسی بیان می شود. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که تنها جایگاهی که نقش تعیین کننده ای در تربیت جنسی جوانان و نوجوانان دارد نهاد خانواده است. پدر و مادر می توانند فرزندان را در اصول و روش های تربیت جنسی و دوری از آلودگی های جنسی کمک کنند.
۳۶.

ارائه الگوی تربیت جنسی در ایران بر مبنای برنامه جامع آموزش جنسی(CSE)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه های نوین تربیتی دوره هفدهم پاییز ۱۴۰۰شماره ۳ 177 - 208

کلیدواژه‌ها: آموزش جامع جنسی ایران تربیت جنسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۶ تعداد دانلود : ۳۶۶
برنامه جامع آموزش جنسی یکی از برنامه های جهانی است که یونسکو آن را طراحی و اجرا می کند. نتایج پژوهش های مختلف نشان از اهمیت و استفاده از مزایای این برنامه در برنامه های آموزشی مدارس کشورهای مختلف دارد. بنابراین، با توجه به فقدان پژوهش در این زمینه، هدف کلی مطالعه حاضر ارائه الگوی تربیت جنسی در ایران بر مبنای برنامه جامع آموزش جنسی است. این پژوهش از نوع کیفی است و در آن از تحلیل محتوای استقرایی استفاده شده است. داده های جمع آوری شده شامل: مطالعه اسناد بالادستی نظام آموزشی کشور، منابع علمی موجود، اسناد بین المللی مرتبط با موضوع پژوهش مانند برنامه جامع آموزش جنسی است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که  برنامه  جامع آموزش جنسی، یک برنامه جامع است که با بسیاری از اعتقادات و باورهای دینی و ارزش ها و هنجارهای جامعه کنونی ایران همخوانی دارد، هرچند در بعضی از موارد نیز اختلافاتی دارد. همچنین الگوی نهایی تربیت جنسی در ایران در قالب اهداف (در حیطه شناختی، نگرشی و مهارتی)، اصول، محتوا (رشد انسان، ارتباط، مهارت های فردی، رفتار جنسی، سلامت جنسی، فرهنگ و اجتماع) و روش های آموزشی (مستقیم و غیرمستقیم) تنظیم شد.
۳۷.

واکاوی جایگاه و نقش تربیت جنسی در دوره ابتدایی و ارائه چارچوب آموزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال بیستم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۷۹ 217 - 238

کلیدواژه‌ها: تربیت جنسی دوره ابتدایی آموزش دانش آموزان شیوه کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۲۳۷
هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه و نقش تربیت جنسی در دوره ابتدایی و ارائه چارچوبی برای آموزش آن است. روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی و مطالعه موردی بوده است. اطلاع رسان های پژوهش عبارت اند از: کلیه کتاب های درسی دوره ابتدایی شامل 41 کتاب و 13 نفر از متخصصان تربیت جنسی کودکان که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور و زنجیره ای انتخاب شده اند. ابزارهای پژوهش شامل فهرست تحلیل محتوا و مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. صحت و استحکام داده ها با چهار معیار اعتبارپذیری، انتقال پذیری، قابلیت اطمینان و تأییدپذیری به دست آمد. یافته های پژوهش نشان داد که کتاب های درسی ابتدایی از منظر توجه به مؤلفه های تربیتِ جنسی وضعیت مطلوبی ندارند و فقط به برخی از مؤلفه های مهارتی در پایه ششم ابتدایی توجه شده است و از دیگر مؤلفه های دانشی، نگرشی و مهارتی تربیت جنسی در پایه های مختلف غفلت شده است. متخصصان، به علت داشتن نقش آموزشی و پرورشی همه جانبه در راستای ارتقا و تثبیت جایگاه مدرسه، توجه به تربیت جنسی در این دوره را لازم دانسته اند که هدف آن تن آگاهی، هویت یابی، حفظ بهداشت و ایمنی است. تربیت جنسی می تواند در چارچوب آموزش های رسمی در سه مرحله توانمندسازی خانواده، معلمان و دانش آموزان و در آموزش های غیررسمی با استفاده از رسانه های آموزشی و طرح بوم مدرسه در برنامه های درسی گنجانده شود. بر اساس یافته ها، به مجریان آموزشی توصیه می شود که توجه لازم را به ساحت تربیت جنسی در برنامه های درسی دوره ابتدایی داشته باشند.
۳۸.

طراحی الگوی اسلامی تربیت جنسی برای کودکان با رویکرد فقهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و نهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵۲ 291 - 313

کلیدواژه‌ها: تربیت جنسی تحلیل مضمون کودک الگو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۲ تعداد دانلود : ۳۱۸
تربیت تا بدان جا در تحول فرد و جامعه مؤثر است که می توان ادعا کرد ارزش هر مکتبی، از تربیت شدگان آن مکتب فهم می شود. ضرورت پژوهش روش مند در تربیت جنسی، دغدغه اصلی نگارنده متن پیشِ رو است که با روش تحلیل مضمون و با رویکرد فقهی به الگویی مناسب برای تربیت جنسی کودکان دست یافته است. در این پژوهش، تحلیل مضمون با مطالعه منابع فقهی و تفسیری آغازشده تا مراد آیات و روایات، مشخص و یقینی شود ، سپس، محتوای آیات و روایات کدگذاری شده است. ابزار به کاررفته در تحلیل مضمون شبکه مضامین است؛ به این بیان که نکات کلیدی متن با بیرون کشیدن واژه های پرتکرار، کلیدواژه ها و کشف واژه هایی که هم پوشانی یا رابطه علی دارند جدا می شوند و مضامین پایه را شکل می دهند. سپس، داده ها مکتوب و با صبر و حوصله بازبینی می شوند تا ایده های اولیه برای کشف کدهای مرتبط با هم و نحوه ارتباط آن ها کشف شود که مضامین سازمان دهنده را شکل می دهند. در ادامه، با تلخیص و تلفیق شبکه مضامین مشابه به مضامین فراگیر و کانونی دست می یابیم. پس از تحلیل مضمون آیات و روایات فقهی مرتبط با تربیت جنسی با نرم افزار maxqda و بررسی 24 مضمون پایه، 10 مضمون سازمان دهنده و دو مضمون فراگیر به الگوی اسلامی تربیت جنسی رسیده ایم.
۳۹.

نقد و بررسی مؤلفه های نظریه ی سرمایه ی جنسی براساس آموزه های اسلامی و اشارات آن برای تربیت جنسی زنان و دختران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۲ 207 - 238

کلیدواژه‌ها: سرمایه ی جنسی تربیت جنسی زنان غرب اسلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۶ تعداد دانلود : ۲۲۴
هدف پژوهش حاضر، نقد و بررسی مؤلفه های سرمایه ی جنسی بر مبنای آموزه های اسلامی (آیات و روایات اسلامی) و تبیین اشارات آن جهت هدایت تربیت جنسی مطلوب زنان و دختران است؛ رسیدن به این منظور با مقایسه ی تطبیقی بین مؤلفه های سرمایه ی جنسی در غرب و اسلام انجام شد؛ سپس نقد و انتقاداتی با تکیه بر قران و روایات اسلامی به این نظریه ی غربی مطرح گردید و درنهایت اشارات و ارائه ی راهکارهایی جهت هدایت این سرمایه به منظور تربیت جنسی مطلوب زنان و دختران ارائه شد. پژوهش حاضر که به شیوه ی توصیفی- تحلیلی به رشته ی تحریر درآمده است از حیث ماهیت در زمره ی پژوهش های نظری و ازلحاظ هدف از پژوهش های بنیادی محسوب می شود. یافته های پژوهش بیانگر آن است که نظریه  سرمایه ی جنسی مفهومی کاملاً ابزاری و تولیدی در جهان غرب است. اگرچه این نظریه راهکارهای ورود زنان به عرصه ی رقابت، تجارت و لذت جویی را نشان داده است در عوض موانع و چالش هایی عدیده ای برای زنان به وجود آورد که بر مبنای آموزه های اسلامی می توان برخی از مهم ترین انتقادات آن را در ترویج مفاسد اجتماعی - اخلاقی، بحران های خانوادگی و ازخودبیگانگی و...موردنقد و بررسی قرار دارد. همچنین این پژوهش راهکارها و تدابیر هدایت سرمایه ی جنسی به سمت تربیت جنسی مطلوب را بیان کرده است و آن را در منع زنان از حرکات و بازی با زبان بدن، مدیریت ارتباطات، پوشش مناسب و...نشان داد. بر همین اساس همگی یافته ها دال بر اهمیت و تمرکز این سرمایه در نظام خانواده و پرورش آن در راستای تعدیل روابط جنسی و تحکیم بنیان خانواده است.
۴۰.

الزامات مداخله در سلامت جنسی خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال پانزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۷ 7 - 28

کلیدواژه‌ها: خانواده سلامت جنسی تربیت جنسی فرهنگ جنسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۲۳۴
جامعه ایران در دو دهه اخیر، شاهد تحولات گسترده ای در ساحت فرهنگ جنسی بوده است. این تغییرات منجر به رشد و گسترش آسیب هایی در زمینه زیست جنسی ایرانیان گردیده و مخاطراتی برای سلامت جنسی خانواده ایجاد کرده است. این شرایط ضرورت مدیریت، پایش و کنترل سلامت جنسی و تربیت جنسی صحیح را نشان می دهد. در مطالعه حاضر، با 22 نفر از صاحب نظران حوزه سلامت جنسی، مصاحبه عمیق انجام گرفته و با استفاده از راهبرد تحلیل مضمون، الزامات این مداخله ازمنظر صاحب نظران، استخراج شده است. نتایج پژوهش در قالب 10 الزام کلان و 30 الزام جزیی به عنوان الزامات مداخله در سلامت جنسی دسته بندی شده است. این الزامات، ژرف نگری و رویکرد سیستمی به سلامت جنسی، هنجارسازی و الگوسازی زیست جنسی مطلوب، تقویت ارزش های مشترک فطری، خانواده محوری در تربیت و آموزش جنسی، آموزش مهارت های مواجهه با مسائل جنسی، مواجهه قانونمند  با تحریکات جنسی، مداخله سطح بندی شده در سلامت جنسی، تسهیل و زمینه سازی  برای ازدواج دائم، مداخلات تخصصی برای مواجهه با اختلالات و انحرافات جنسی و هم چنین پشتیبانی حاکمیت از مؤسسات مردم نهاد در حوزه سلامت جنسی می باشند که به عنوان پیش نیاز هرگونه مداخله  در جهت ارتقاء سلامت جنسی خانواده باید مورد توجه قرار گیرند.