مدیریت نوآوری

هدف از پژوهش حاضر شناسایی سازوکارهای درونی سازی پنجره های فرصت به منظور تسهیل و تسریع همپایی فناورانه با رویکرد گذار پایدار در صنعت توربین-های بادی در ایران است. برای انجام این پژوهش از رویکرد کیفی و استراتژی مطالعه موردی استفاده شده است. به این منظور، سیر تکامل تاریخی صنعت توربین های بادی در ایران از سال 1367 تا 1399 و وضعیت موجود این صنعت با استفاده ازتحلیل اسناد و مدارک و مصاحبه با خبرگان این صنعت و بر اساس کارکردهای نظام نوآوری فناورانه مورد بررسی قرار گرفته است. سپس چالش هایی که بر سر راه درونی سازی پنجره های فرصت و همپایی این صنعت در ایران وجود دارد، شناسایی شده اند. یافته ها حاکی از آن است که روند توسعه صنعت تا سال 1394 سیر صعودی داشته، با این حال علیرغم تلاش های شکل گرفته در راستای درونی سازی پنجره های فرصت، آهنگ رشد آن در سال های اخیر کُند شده است که این موضوع سبب عقب ماندن این صنعت در عرصه رقابت جهانی شده است. در حال حاضر از مهمترین چالش های صنعت، می توان به ضعف در جهت دهی به تحقیقات، سازوکارهای ضعیف مشروعیت بخشی و همچنین نبود بازار مناسب داخلی و خارجی، اشاره کرد. در انتها پیشنهاداتی به منظور درونی سازی هر سه پنجره فرصت یاد شده از طریق کارکردهای نظام نوآوری فناورانه در صنعت توربین های بادی ارائه شده است.

نقش سیاست های عمومی فراتر از اصلاح عدم موفقیت بازار است و میتواند روندهای موجود در بازار را تسهیل و یا راهنمایی کنند، و همچنین با استفاده از نیروهای مختلف نقش خلاق تری را ایفا نماید. این پژوهش به دنبال آن است تا پیاده سازی الگوهای سیاستی برخاسته از اقتصاد تطوری را مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. برای نیل به این هدف، رویکرد اقتصادی تطوری به عنوان محور تحلیل، و معاونت علمی و فناوری رییس جمهور به عنوان نهاد اصلی اجرای سیاست های فناوری و نوآوری کشور مورد بررسی قرار گرفته است. برای پاسخ به سئوال تحقیق ، بررسی برنامه های معاونت علمی و فناوری از سال 1392 الی 1398 در دستور کار قرار گرفته است. در این مقاله، پژوهش کیفی با راهبرد تحلیل محتوا و مبتنی بر داده های کیفی انجام شده است. بر این اساس، الگوی پنج بخشی «رفتار رویه ای»، «تنوع»، «انتخاب»، «نوآوری» و «توارث» طراحی شده و هم برنامه های سیاستی و هم کارکردهای معاونت علمی و فناوری رییس جمهور بر مبنای آن تحلیل شده اند. در برنامه های سیاستی، ارتقای مقررات نوآوری و نیز بهبود رویه های دانشی عوامل خصوصاً در فضای عمومی کسب وکار شایسته توجه بیشتر است. به لحاظ کارکردی نیز، گسترش مقیاس و پشتیبانی سیاستی بعنوان کارکردهای اولویت دار در فعالیت های آینده معاونت مورد توجه قرار گرفته است.

نوآوری حاصل فعالیت و تعامل شبکه ای از نهادهای عمومی و خصوصی یک کشور است که امکان خلق، جابجایی، جذب، تغییر، اشاعه و به کارگیری دانش سودآور را ایجاد می کنند. بنابراین، مطالعه حاضر با یک رویکرد سیستمی به بحث نوآوری ورود نموده و سعی کرد اثر متقاطع توسعه مالی و شاخص های نهادی حکمرانی خوب (حق اظهارنظر و پاسخگویی، ثبات سیاسی و مقابله با خشونت، کارایی و اثربخشی دولت، کیفیت قوانین، حاکمیت قانون و کنترل فساد) بر نوآوری در 21 کشور منتخب کارایی محور طی دوره زمانی 2018-2007 بررسی نماید. مدل تحقیق با استفاده از داده های تابلویی و به روش گشتاورهای تعمیم یافته برآورد گردید. نتایج نشان داد اثر متقاطع توسعه مالی و کلیه شاخص های حکمرانی خوب بر نوآوری در کشورهای منتخب مثبت و معنادار است. همچنین، اثر مجزای توسعه مالی و شاخص های حکمرانی خوب بر نوآوری مثبت و معنادار است. اما، ضریب تخمینی اثر مجزا از ضریب تخمینی اثر متقاطع آنها کوچکتر است. مضافاً، بررسی اثر دیگر متغیرهای لحاظ شده در مدل نشان داد انباشت سرمایه تحقیق و توسعه، سرمایه انسانی، حقوق مالکیت فکری، جمعیت و سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر نوآوری در کشورهای منتخب مثبت و معنادار بوده است.

با توجه به اهمیت روزافزون توسعه فناوری گیاهان شورزیست و اهلی سازی هالوفیت های غیربومی، این مقاله سعی دارد بر اساس رویکرد هم تکاملی توسعه فناوریها و نهادها، پاسخی برای این پرسش بیابد که چرا در ایران توسعه و پذیرش این فناوری به سطح آزمایشگاهی محدود شده است. برای یافتن پاسخ این پرسش، بر اساس تحقیق آمیخته اکتشافی، در ابتدا با مرور مبانی نظری، اجزا و سازه های الگوی هم تکاملی شناسایی شده و با استفاده از تحلیل نقشه شناختی فازی و نیز مرور تاریخی رویدادها، مسیرها و نحوه تاثیرگذاری متقابل میان نهادها با هم و نهادها با فناوری گیاهان شورزیست مشخص شده است. تبیین مسیرهای هم تکاملی، این امکان را برای سیاستگذاران علم و فناوری فراهم می کند تا در راستای بهبود کارکردهای نظام های نوآوری ، تصمیمات مناسبتری را برای رفع شکست های سیستمی توسعه فناوری اتخاذ نمایند. این تحقیق نشان می دهد که در الگوی هم تکاملی، پژوهشگران دانشگاهی، کارآفرینان نهادی و نهادهای واسطه ای در شکل گیری و تحولات مسیرهای هم تکاملی موثر واقع شده اند. سه مسیر مختلف قابل شناسایی می باشند که در مواردی ارتباط ضعیفی میان آنان برقرار شده است. ارتباط ضعیف و عدم هم افزایی میان مسیرهای طرف های عرضه و تقاضای فناوری، از دلایل عدم توفیق کامل توسعه فناوری گیاهان شورزیست می باشد که خود عمدتا ناشی از فقدان نهادحکمرانی مرتبط با فناوری در وزارت جهادکشاورزی و نیز ناآگاهی محققان و کارآفرینان نهادی از الگوهای هم تکاملی و در نتیجه عدم شکل گیری نهادهای مناسب پشتیبان می باشد.

پژوهش حاضر با هدف استخراج ملزومات اجرای یک ویکی سازمانی (ویکی دفاع) برای صنایع دفاعی ایران انجام پذیرفت. روش پژوهش از نوع کیفی بود و جمعآوری دادهها با استفاده از مصاحبه صورت پذیرفت. جامعه آماری و قلمرو مکانی پژوهش متشکل از مدیران، مقاله نویسان و متخصصان حوزه دفاعی کشور در سال 1398 به عنوان مطالعه موردی بود که تعداد 12 نفر به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. همچنین تعداد 6 نفر از ویکی نویسان و مدیران ویکی پدیای فارسی با توجه به قائده اشباع نظری و رعایت ملاک بسنده بودن تعداد حجم نمونه و محتوای مصاحبهها بر طبق اصل اشباع انتخاب شدند. پس از انجام مصاحبه و تحلیل محتوای مصاحبه ها در نرمافزار مکس.کیو.دی.اِی ، مفاهیم مدل از طریق کدگذاریِ باز، محوری و مقوله بندی شده، استخراج شد. بر اساس یافته های حاصل از تحلیل کیفی محتوای مصاحبهها، تم ملزومات ویکیدفاع از 6 طبقه و 12 زیرطبقه استخراج شد که این طبقات از 60 کدِ اصلی و 180 کدِباز، شناسایی شدند. شش طبقه ملزومات اجرایی یک ویکی سازمانی در حوزه دفاعی (ویکیدفاع) شامل سیاستهای اصلی، ساختار اجتماعی، عوامل انگیزاننده و بازدارنده، فرآیندهای اجرایی، فرآیندهای مدیریت دانش و نرمافزار مورد نیاز بود که بر طبق نتایج یک الگوی کاربردی ارائه گردید.

کارآفرینی شامل همه فعالیت ها و اقدامات مرتبط با درک و فهم فرصت ها جهت بهره برداری از آن هاست. تشخیص و بهره برداری از فرصت ها موضوع اصلی و جوهره علم کارآفرینی دانسته شده است. در واقع بدون مطالعه مکانیزم ها و عوامل موثر بر زایش و بالندگی فرصت های کارآفرینی نمی توان به فهم دقیقی از کلیت کارآفرینی دست یافت.از طرفی فرصت های کارآفرینی دارای یک چارچوب زمانی خاص می باشند و بعد از گذشت این زمان مطلوبیت خود را از دست می دهند. این چارچوب زمانی خاص پنجره فرصت نام گرفته است. شناسایی علائم باز بودن پنجره های فرصت کارآفرینی با استفاده از تغییرات محیطی به منظور بهره برداری از فرصت ها هدف این تحقیق می باشد.این تحقیق از نوع تحقیقات بنیادی بوده و برای انجام آن از روش کیفی فراترکیب استفاده شده است. در این تحقیق 300 مقاله و کتاب (منابع داخلی و خارجی) مورد بررسی قرار گرفته و پس از غربالگری با روش مهارت های ارزیابی 38 مقاله نهایی انتخاب شد. نتایج فراترکیب نشان داد که عوامل شکل گیری پنجره های فرصت کارآفرینی دارای 8 مقوله اصلی(تغییرات فناوری، تغییرات جمعیتی، تغییرات اجتماعی و فرهنگی، تغییرات صنعت و بازار، تغییرات اقتصادی، تغییرات سیاسی و قانونی، نقایص بازار و دانش جدید)و 30 مولفه فرعی می باشد.