مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان (مطالعات زنان سابق)

هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه فرسودگی تحصیلی ماسلاخ (MBI-SS) در دانشجویان دختر دارای مدرک کارشناسی ارشد بود. به منظور تکمیل پرسشنامه فرسودگی تحصیلی، با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 124 دانشجوی دختر کارشناسی ارشد شرکت کردند. تحلیل مؤلّفه های اصلی سه عامل (بدبینی، خستگی هیجانی و ناکارآمدی) نشان داد که در مجموع 70/53 درصد واریانس مقیاس را تبیین کردند. همچنین نتایج نشان داد که بر اساس تحلیل ساختار عامل تأییدی، هر دو مدل سه عاملی مبتنی بر یافته های تحلیل مؤلّفه های اصلی و مبتنی بر یافته های سازنده اصلی، نسبت به مدل یک عاملی برازش بیشتری با داده ها داشت. نتایج به دست آمده درباره همسانی درونی کل مقیاس و عامل های آن بیان کننده پایایی مقبول مقیاس بود. همبستگی بین هر یک از ماده های مقیاس با نمره کل از 33/0 تا 75/0 متغیر و معنادار بود. همبستگی بین مقیاس فرسودگی تحصیلی و ابعاد آن با کیفیّت تجارب یادگیری و خودکارآمدی معنادار بودند. با توجه به روایی و پایایی مقیاس فرسودگی تحصیلی می توان از این مقیاس برای سنجش فرسودگی تحصیلی استفاده کرد.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی روان درمانی با رویکرد بین فردی بر ترمیم نیازهای زنان آسیب دیده از عهد شکنی شهر تهران در سال های 1389-1390 اجرا شد. نمونه پژوهش 16 زن آسیب دیده بودند که به شکل هدفمند از جامعه زنان خیانت دیده در زندگی زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره خانواده شهر تهران انتخاب و پس از مصاحبه اولیه و تکمیل پرسشنامه سنجش خیانت همسر به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. طرح پژوهش، آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جلسات روان درمانی طی 8 جلسه انجام شد و گروه آزمایش در جلسات گروهی روان درمانی شرکت کردند. در خاتمه هر دو گروه مجدداً آزمون شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: 1- پرسشنامه سنجش خیانت همسر واگهان (2008 ) با 35 سؤال که اعتبار آن در پژوهش حاضر با استفاده از آلفای کرونباخ 71/. محاسبه شد. 2- پرسشنامه محقق ساخته ترمیم نیاز با 42 سؤال که اعتبار آن 75/. برآورد شد. فرضیه اصلی پژوهش این بود که «روان درمانی با رویکرد بین فردی بر ترمیم مهم ترین نیازهای عاطفی زنان آسیب دیده تأثیر گذار است». به منظور تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که روان درمانی با رویکرد بین فردی بر ترمیم مهم ترین نیازهای عاطفی زنان آسیب دیده از عهد شکنی همسر تأثیر گذار است05/0P< 05/0 - 44/5=F .

امر مسلم این است که شهروندان باید بدون توجه به شرایط جنسی و سنی بتوانند به فضاهای عمومی دسترسی داشته باشند. با وجود این، ساختارهای اجتماعی، بی نظمی های اجتماعی و کالبدی و ویژگی های فردی موجب تفاوت میان گروه اجتماعی مردان و زنان از نظر ادراک امنیت اجتماعی می شود و تفاوت در ادراک، سبب نابرابری در استفاده از فضاهای عمومی می شود. هدف پژوهش حاضر تجزیه و تحلیل تفاوت های فوق در محله نُه منطقه دوازده شهر تهران در قالب شش زیر گروه سنی و جنسی و از طریق پرسشنامه بود. نتایج نشان می دهد که به استثنای زنان 60 ساله و بیشتر، مردان در مقایسه با زنان از فضاهای عمومی بیشتر استفاده می کنند. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه معناداری میان میزان استفاده از فضاهای عمومی و نحوه ادراک امنیت اجتماعی وجود دارد. هم چنین، تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر بر ادراک امنیت اجتماعی نشان داد که ویژگی های محیط اجتماعی بیشتر از ویژگی های فردی اهمیت دارند. بر این اساس، متغیر انسجام اجتماعی در گروه زنان و متغیر حمایت اجتماعی در گروه مردان بیش ترین نقش را در تبیین متغیر ادراک امنیت اجتماعی دارد.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه جنسیّت و مصرف فرهنگی، به بررسی تمایزات جنسیّتی در استفاده از کالاهای فرهنگی و نحوه گذراندن اوقات فراغت در میان دانشجویان دانشگاه های پیام نور و آزاد اسلامی شهر مریوان اقدام کرده است. در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شد و جامعه آماری آن، کل دانشجویان دانشگاه های پیام نور و دانشگاه آزاد اسلامی واحد مریوان بود. حجم نمونه تعداد 342 نفر از دانشجویان بود که از طریق شیوه نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده اند. نتایج نشان دهنده این است که استفاده از انواع فیلم ها برحسب جنس متفاوت است مردان بیشتر فیلم های اکشن، جنایی، تاریخی، مستند و زنان بیشتر فیلم های درام، رمانتیک و خانوادگی نگاه می کنند. همچنین استفاده از انواع کتاب ها برحسب جنس متفاوت است: زنان بیشتر کتاب های رمان، شعر، هنری، روان شناسی و مردان بیشتر کتاب های فلسفی و دینی را مطالعه می کنند. مصرف برخی از انواع موسیقی ها نیز برحسب جنس متفاوت است: زنان بیشتر از مردان موسیقی های پاپ مجاز فارسی، رپ مجاز فارسی، رپ غیر مجاز فارسی و رپ کردی گوش می دهند. نحوه گذراندن برخی از شیوه های اوقات فراغت نیز بر حسب جنس فرق می کند، زنان بیشتر از مردان اوقات فراغت خود را با شرکت در مراسم دینی و فعالیت های هنری سپری می کنند، ولی مردان در زمان فراغت بیشتر به مطالعه غیر درسی، ورزش، بازی های کامپیوتری و رفتن به پارک اقدام می کنند. دختران و پسران دانشجو از لحاظ میزان استفاده از فیلم، کتاب و میزان گذراندن اوقات فراغت تفاوت معناداری با هم ندارند، اما میزان مصرف موسیقی بر حسب جنس متفاوت است.

هدف این پژوهش شناسایی تأثیر انواع انگیزه های راه اندازی کسب و کار بر رشد کسب و کارهای زنان بود. لذا با استفاده از روش توصیفی پیمایشی در جامعه آماری زنان کارآفرین، داده های حاصل از 62 پرسشنامه تحلیل شد. ابتدا انگیزه های راه اندازی کسب و کار در پنج گروه انگیزه اصلی دسته بندی شدند و با توجه به مبانی نظری پژوهش و ماهیت انگیزه ها در هر دسته، به صورت کارآفرینان آرمان طلب، توفیق طلب، اجباری، اجتماعی و انعطاف طلب نام گذاری شدند. سپس برای شناسایی تأثیر پنج گروه انگیزه های راه اندازی کسب و کار بر چهار شاخص رشد از آزمون مربع کای استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، هر پنج گروه زنان کارآفرین در فروش رشد داشتند، همه گروه ها به جز کارآفرینان اجباری رشد در سهم بازار را تجربه کرده بودند، در حالی که فقط کارآفرینان توفیق طلب در تعداد کارمندان رشد داشتند و فقط کارآفرینان گروه های توفیق طلب و اجتماعی از رشد در تنوع محصولات/خدمات بهره مند بودند. نتایج این پژوهش مبنی بر تفاوت بسیار در انگیزه های شروع کسب و کار در میان گروه های مختلف زنان کارآفرین و تأثیر این انگیزه ها در رشد کسب و کارهای زنان، لزوم سیاست گذاری توسعه کارآفرینی زنان متناسب با انگیزه ها و نحوه رشد کسب و کار را نشان می دهد.

خودسوزی از مرگ بار ترین و غم انگیز ترین انواع خودکشی محسوب می شود. این روش خودکشی بیشتر در کشور های شرقی از جمله برخی از مناطق ایران رایج است. این روش در میان زنان ایرانی به شکل نگران کننده ای مشاهده می شود. کیفیّت زندگی از جمله مقوله های بااهمیت در حیطه خودسوزی زنان ایرانی است، لذا هدف از اجرای پژوهش حاضر بررسی کیفیّت زندگی زنانی بود که خودسوزی را به عنوان روش خودکشی انتخاب می کنند. برای این منظور تعداد 55 زن (31 نفر در گروه آزمایش و 24 نفر در گروه کنترل) برای اجرای پژوهش از میان بیماران مراجعه کننده به بخش سوانح و سوختگی بیمارستان های تهران و شیراز انتخاب شدند. از بیماران خواسته شد که به سؤالات پرسشنامه کیفیّت زندگی سازمان بهداشت جهانی پاسخ دهند. نتایج حاکی از این بود که نمره کیفیّت زندگی زنان خودسوز در تمامی خرده مقیاس های پرسشنامه کیفیّت زندگی پایین تر از زنان گروه کنترل بود. با توجه به یافته های به دست آمده به نظر می رسد که عوامل متعددی در گرایش زنان به خودسوزی نقش دارند که از مهم ترین آن ها می توان به وضعیت اجتماعی، سلامت روانی و جسمانی و در آخر وضعیت محیط زندگی آن ها اشاره کرد. شایان ذکر است که می توان عوامل فوق الذکر را تحت عنوان کیفیّت زندگی زنان قرار داد.

در پژوهش حاضر باریک اندامی به عنوان یکی از ایده آل های زیبایی و جذّابیت و اهمیت آن به ویژه برای زنان و دختران و رابطه آن با جهت گیری ارزشی آن برای افراد درباره بدن و ظاهر خود بررسی شد. روش پژوهش پیمایش بود و در بین نمونه ای 377 نفری از دختران و زنان 49-15ساله شهر دامغان اجرا شد. نتایج به دست آمده نشان داد که بین اهمیت باریک اندامی با جهت گیری ارزشی افراد در دو بعد مادی و فرامادی رابطه وجود داشته و از بین ابعاد مذکور، بعد فرامادی عامل قوی تری نسبت به بعد مادی است. همچنین در بین ابعاد مادی، پذیرش اجتماعی و در بین ابعاد فرامادی، عزّت نفس، در مقایسه با سایر مؤلّفه ها، با اهمیت باریک اندامی رابطه قوی تری دارند .