چشم انداز مدیریت دولتی

چشم انداز مدیریت دولتی

چشم انداز مدیریت دولتی سال اول تابستان 1389 شماره 2

مقالات

۱.

الگوهای ذهنی خبرگان در مورد چالش های دولت افقی در ایران

کلیدواژه‌ها: هماهنگی الگوهای ذهنی چالش های دولت افقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰۰ تعداد دانلود : ۹۷۱
دست نیافتن به اهداف سیاست­های عمومی یکی از مسائل حال حاضر اکثر کشورهای در حال توسعه است، که دلیل اصلی آن ضعف دولت افقی است. بدین معنا که هماهنگی لازم بین سازمان­ها در اجرای سیاست­های عمومی وجود ندارد. نگرش­ها و دیدگاه­های نخبگان در دولت تأثیر مهمی برای این هماهنگی و یکپارچگی دارد. این پژوهش به مطالعه ذهنیت ها در باب موانع فراروی همسازی خط­مشی­های عمومی در ایران می پردازد و با به کارگیری روش کیو به دنبال شناخت ذهنیت دست­اندرکار خط­مشی­ساز، مجریان و خبرگان خط­مشی در خصوص چالش­های دولت افقی در ایران است. براین اساس بعد از مطالعه تالار گفتمان، بابه کارگیری فن دلفی دو دوری، نمونه کیو انتخاب شد. این نمونه در چهار طبقه (عوامل مدیریتی، برنامه­ای، ساختاری و رفتاری) قرارگرفت. با استفاده از روش کیو، گزاره­های تالار گفتمان تحلیل و هفت الگوی ذهنی آشکار شد. این هفت الگوی ذهنی تجلی گفتمانهای مهم در تالار گفتمان ملی در مورد همسویی خط­مشی در ایران است. پژوهشگران، این الگوهای ذهنی را بدین صورت نامگذاری کردند: هدف گرایی، وحدت گرایی، سیاست­گرایی، ثبات­گرایی، تعادل­گرایی، عملکردگرایی و معماری­گرایی. این هفت الگوی ذهنی در انتهای این مقاله براساس تئوریهای موجود به صورت جزئی­تر تفسیر خواهند شد
۲.

تأثیر سرمایه گذاری منابع انسانی بر مزیت رقابتی: نقش میانجی سرمایه انسانی

کلیدواژه‌ها: سرمایه انسانی مزیت رقابتی سرمایه گذاری در منابع انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰۶ تعداد دانلود : ۱۵۹۹
پژوهش حاضر با هدف شناسایی تأثیر سرمایه گذاری در منابع انسانی بر مزیت رقابتی و با لحاظ نمودن سرمایه انسانی به عنوان متغیر میانجی یا واسطه انجام شده است . بدین منظور پرسشنامه ای برای سنجش این متغیرها طراحی شده و پس از اطمینان از روایی و پایایی ابزار اندازه گیری توسط تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی ، در میان نمونه ای متشکل از 300 نفر از مدیران شرکتهای داروسازی توزیع شد. روش تحقیق حاضر ، پیمایشی- همبستگی و به طور مشخص مبتنی بر مدل معادلات ساختاری است . نتایج حاصل از مدل تحقیق نشان داد که سرمایه گذاری در منابع انسانی می تواند طبق مدل تحلیل مسیر ارائه شده بر مزیت رقابتی این شرکتها تأثیر گذارد . در پایان جهت دستیابی به مزیت رقابتی از طریق افزایش سطح سرمایه گذاری در منابع انسانی و سرمایه انسانی پیشنهاداتی برای مدیران ارائه شده است
۳.

طراحی و تبیین مدل تأثیر مدیریت تنوع بر تعهد سازمانی

کلیدواژه‌ها: تعهد سازمانی عدالت سازمانی مدیریت تنوع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸۳ تعداد دانلود : ۱۱۲۵
هدف پژوهش حاضر طراحی و تبیین مدل تأثیر مدیریت تنوع بر تعهد سازمانی با توجه به نقش ادراک کارکنان از عدالت سازمانی است. جامعه آماری پژوهش کلیه مدیران و کارکنان شرکت مخابرات استان سیستان و بلوچستان هستند که از این جامعه نمونه­ای به حجم 186 کارمند به شیوه نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای انتخاب شد. روش پژوهش مدل­یابی معادلات ساختاری است. ابزار گردآوری داده­ها پرسشنامه بود. جهت تعیین پایایی از روش آلفای کرانباخ و جهت تعیین روایی از تکنیک­های تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی استفاده شد. جهت تحلیل داده­ها از تکنیک تحلیل­های کواریانس و ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل 50/8 استفاده شد.نتایج بیانگر آن است که: مدیریت تنوع بر تعهد سازمانی و عدالت سازمانی کارکنان تأثیر مثبت و معنادار در سطح 01/0 دارد. همچنین مدیریت تنوع از طریق ادراک کارکنان از عدالت سازمانی بر تعهد سازمانی کارکنان تأثیر مثبت و معنادار در سطح 01/0 دارد و ادراک کارکنان از عدالت سازمانی نیز بر روی تعهد سازمانی کارکنان تأثیر مثبت و معنادار در سطح 01/0 دارد. مدل ساختاری پژوهش دارای برازش و قابلیت کاربرد است.
۴.

ارزیابی شایستگی دانش محور در آموزش عالی

کلیدواژه‌ها: شایستگی آموزش عالی دانشگاه مدیریت دانش سنجش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷۹ تعداد دانلود : ۱۱۷۲
دانشگاه­ها و مؤسسات آموزش عالی به عنوان نهادهای تولیدکننده دانش، از محوری­ترین نهادهای اجتماعی در حوزه مدیریت دانش به شمار می­آیند. در این مقاله تلاش شده است تا با ارائه مدلی کاربردی که در برگیرنده شاخص های مهم و معتبر سنجش شایستگی­های دانش محور دانشگاه ها بر اساس توانمندی های آنها در مدیریت دانش باشد، نسبت به سنجش این نهادهای تاثیرگذار در رشد علمی جامعه اقدام گردد. از این رو، بر مبنای روش تحقیق توصیفی – پیمایشی، با استفاده از اولین پرسشنامه و از طریق نمونه ای از خبرگان، تأیید مدل گرفته شد. سپس شاخص های مدل توسط آزمون معتبر تحلیل عاملی گروه بندی و ساختاردهی شدند و مدل شایستگی دانش محور در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی تأیید شود. در نهایت، جواب این مدل با استفاده از پرسشنامه دوم در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران در نمونه ای از دانشجویان و اساتید آگاه سنجیده شد و با استفاده از آزمون ها و تحلیل های آماری مناسب، پاسخ مطلوبی از سنجش مدل به دست آید. در پایان، نقاط بهبود در دانشکده مذکور در قالب پنج عامل تحقیقات دانش محور و اشتراک نتایج، تعامل و یادگیری، شبکه تولید ایده، رفاه دانشجویان و تعیین سیاست های آموزشی مورد تحلیل قرار گرفتند.
۵.

تبیین رابطه بین فناوری اطلاعات و درجه تحقق سازمان یادگیرنده

کلیدواژه‌ها: فناوری اطلاعات یادگیری سازمانی سازمان یادگیرنده یادگیری مستمر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی رفتار سازمانی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دانش و IT مدیریت فناوری اطلاعات
تعداد بازدید : ۲۴۱۳ تعداد دانلود : ۱۱۱۵
امروزه برای اینکه یک سازمان در محیط رقابتی کسب و کار باقی بماند، باید نرخ یادگیریش برابر یا بیشتر از نرخ تغییرات محیطی باشد. این پیش­نیاز به تصوّر سازمان یادگیرنده انجامیده است. در این میان بررسی ارتباط بین ابعاد سازمان یادگیرنده و دیگر عناصر سازمانی، این امکان را فراهم می­سازد تا بتوان برای بهبود یادگیری و سرانجام تبدیل شدن به یک سازمان یادگیرنده، از ساز و کارهای مناسب بهره گرفت. تحقیق حاضر که از نوع همبستگی یا رابطه­ای و البتّه پیمایشی، میدانی و کاربردی است جهت تبیین رابطه سازمان یادگیرنده با فناوری اطلاعات به انجام رسیده است. جامعه مورد مطالعه شامل شرکت­های برتر صنعت پتروشیمی است که از بین این شرکت­ها نمونه­ای به روش تصادفی ساده انتخاب شده است. یافته­های این پژوهش نشان می­دهد که بین فناوری اطلاعات و سازمان یادگیرنده رابطه معناداری وجود ندارد. از سوی دیگر، این پژوهش نشان می­دهد که بین فناوری اطلاعات و دو بعد از ابعاد سازمان یادگیرنده ( از میان هفت بعد) رابطه معنادار وجود دارد؛ این ابعاد عبارتند از""توانمند­سازی"" و ""رهبری راهبردی
۶.

تعیین ارتباط میان عوامل کار تیمی، تعهد سیاسی و رفتار شهروندی سازمانی

کلیدواژه‌ها: رفتار شهروندی سازمانی نگرش تعهد سیاسی فضیلت شهروندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲۲ تعداد دانلود : ۱۲۵۱
هدف این مقاله معرفی بعد جدیدی از تعهد، با عنوان تعهد سیاسی (تعهد به سیاستهای سازمانی) است و سه عامل مهم و اثرگذار روی تعهد سیاسی یعنی نگرش فرد به تیمهای خود هدایت شونده ، شفافیت نقش و تعارض نقش فرد در تیم را بررسی می¬کند و با استفاده از این عوامل، ساختاری مفهومی ارائه کرده و تأثیر هر یک را روی تعهد سیاسی بررسی و در نهایت نتایج ناشی از این تعهد را روی دو بُعد از رفتار شهروندی سازمانی یعنی وجدان کاری و فضیلت شهروندی نشان می¬دهد. جامعه آماری مدیران و کارکنان سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران است و از آنجا که تکنیک معادلات ساختاری استفاده شده است روش تحقیق علًی و بر مبنای هدف کاربردی است، همچنین برای آزمون فرضیه¬های از نرم افزار آماری لیزرل استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می¬دهد نگرش فرد به تیمهای کاری خود هدایت شونده و شفافیت نقش فرد در تیم به صورت مثبت روی تعهد سیاسی اثرگذار بوده و همچنین تعهد سیاسی نیز به صورت مثبت روی وجدان کاری و فضیلت شهروندی تأثیر گذاشته¬است اما ارتباط معناداری میان تعارض نقش فرد در تیم و تعهد به سیاستها مشاهده نشد
۷.

ارزیابی میدانی مدل تعالی سازمانی EFQM به عنوان یک چارچوب مدیریت کیفیت فراگیر

کلیدواژه‌ها: مدیریت کیفیت فراگیر مدل تعالی بنیاد مدیریت کیفیت اروپا مدل جایزه ملی کیفیت مالکوم بالدریج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳۷ تعداد دانلود : ۱۷۱۷
امروزه مدل­های جایزه کیفیت مانند جایزه ملی کیفیت مالکوم بالدریج (MBNQA) و بنیاد مدیریت کیفیت اروپا (EFQM) به­عنوان راهنمای اجرای مدیریت کیفیت فراگیر (TQM) مورد استفاده تعداد زیادی از سازمان­ها است. با این وجود، تعداد تحقیقات تجربی که تأیید کنند که این مدل­ها به­صورتی واضح مفروضات اصلی TQM را منعکس میکنند یا نه، اندک است. هدف این مقاله تحلیل میزان درک و فهم مدل تعالی EFQM از مفروضات اصلی موجود در مفهوم مدیریت کیفیت فراگیر است؛ یعنی تفاوت مسائل اجتماعی و فنی مربوط به مدیریت کیفیت فراگیر، برداشت کلی از مدیریت کیفیت فراگیر در سازمان، رابطة علّی روش­های TQM و عملکرد سازمانی. بر اساس پاسخ های جمع آوری شده از مدیران 446 شرکت ایرانی از طریق پرسشنامه ای سازمانیافته مشخص شد: (1) این مدل دارای ابعاد اجتماعی و فنی است؛ (2) هر دو بعد با هم ارتباط درونی دارند و (3) این دو بعد به اتفاق نتایج را افزایش میدهند. این یافته ها مدل تعالی EFQM را به­عنوان چارچوب کارآمدی برای TQM پشتیبانی میکند و همچنین نتایج حاصل از تحقیقات قبلی در رابطه با MBNQA را تقویت کرده و نشان میدهد که مدل­های جایزهی کیفیت واقعاً چارچوبی مناسب برای مدیریت کیفیت فراگیر به حساب میآیند

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۸