چشم انداز مدیریت دولتی

هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی ابعاد تشکیل دهنده سلامت روحی روانی کارکنان در ایران است.طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: در این راستا شرکت های ارائه کننده خدمات پرداخت الکترونیک به عنوان جامعه هدف انتخاب شدند. به این ترتیب که با 50 نفر از رده های گوناگون (مدیر، سرپرست و کارشناس) از سه شرکت بزرگ در این صنعت مصاحبه های عمیق و نیمه ساختار یافته صورت گرفت؛ با استفاده از روش تحلیل تم، مقوله ها و محورهای اصلی استخراج و پالایش شد.یافته های پژوهش: نتایج نشان داد که سازه سلامت روحی روانی کارکنان در ایران چهار محور اصلی دارد که عبارت اند از: سلامت روحی روانی مبتنی بر زندگی شخصی؛ سلامت روحی روانی فردی؛ سلامت روحی روانی اجتماعی و سلامت روحی روانی شغلی.محدودیت ها و پیامدها: از جمله محدودیت های این پژوهش عدم امکان مصاحبه با کارکنان سایر صنایع مشابه به منظور غنای بیشتر نتایج است.پیامدهای عملی: چارچوب ارائه شده در این پژوهش به مدیران کمک می کند تا تصویر بهتری از سلامت روحی روانی کارکنان داشته باشند و درنتیجه برنامه های عملیاتی هدفمند برای افزایش سلامت روحی روانی کارکنان ارائه کنند.ابتکار یا ارزش مقاله: در این پژوهش یک چارچوب مفهومی اولیه و بومی به پژوهشگران و کاربران ارائه می شود که بر اساس آن قادر هستند پژوهش های خود درباره مفهوم و ابعاد سلامت روحی روانی کارکنان را تکمیل کنند.

هدف: در این مطالعه هدف اصلی بررسی ویژگی های ساختاری بوروکراسی و شناسایی کارکردهای آن به منظور استقرار یک نظام دموکراتیک است. طراحی/روش شناسی/رویکرد: پژوهش حاضر از نظر هدف، بنیادی، از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی و از نظر نوع داده ها جزو پژوهش های کیفی به شمار می رود. جامعه موردمطالعه در این پژوهش اعضای هیئت علمی دو دانشگاه صلاح الدین و جهان در منطقه کردستان عراق است که با استفاده از فرمول کوکران 23 نفر به عنوان نمونه و به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختاریافته بود که از طریق تحلیل تم، تم های فرعی و مفاهیم مربوطه به آن شناسایی و کدگذاری شدند. یافته های پژوهش: نتایج نشان داد که ویژگی های ساختاری بوروکراسی جامعه موردمطالعه، متفاوت از مدل بوروکراسی وبر است؛ اما به دلیل وجود تنوع نیروی کار در نظام اداری و همکاری آن با بخش های مختلف حاکمیتی، نقش مؤثری در استقرار نظام دموکراتیک داشته است. محدودیت ها و پیامدها: شرایط موجود در منطقه موردمطالعه بر نظرها و دیدگاه های مصاحبه شوندگان تأثیر گذاشته است. ازآنجاکه گردآوری داده ها در میان گروهی خاصی انجام شده است، برای تعمیم پذیری نتایج پژوهش باید مطالعات بیشتری در میان گروه های مختلف جامعه و در زمان های مختلف انجام شود. پیامدهای عملی: با توجه به دیدگاه مختلف درباره رابطه بین بوروکراسی و دموکراسی، دموکراتیک کردن فرایندهای بوروکراتیک در سازمان ها برای ایجاد دموکراسی در جامعه، امری ضروری به نظر می رسد. ابتکار یا ارزش مقاله: این مقاله در حوزه مدیریت دولتی است و با رویکردی عملی، درک بهتری از رابطه بین بوروکراسی و دموکراسی را تبیین می کند.

هدف: به منظور رهایی از فناوری قدیمی، شرکت ها باید دانش قدیمی را فراموش کنند. فراموشی سازمانی راهی برای ازبین بردن دانش منسوخ در شرکت ها است و می تواند به توانایی یک شرکت برای نوآوری منجر شود و حتی به طور مستقیم بر بقای شرکت تأثیر بگذارد. هدف پژوهش حاضر شناسایی الگوهای ذهنی مدیران سازمان های دولتی درباره عوامل پیش برنده فراموشی سازمانی با روش کیو است. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: روش شناسی کیو، تکنیکی است که پژوهشگر را قادر می سازد تا نخست، ادراکات و عقاید فردی را شناسایی کند و دوم به دسته بندی گروه های افراد بر اساس ادراکاتشان بپردازد. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران سازمان های دولتی شهر مشهد به تعداد 115 نفر است که از این میان 30 نفر انتخاب شده و 21 نفر حاضر به همکاری شدند. نمونه گیری به روش غیر تصادفی در دسترس صورت گرفت. روایی متغیرها با توجه به نظر خبرگان، مبانی نظری و نظر مشارکت کنندگان و پایایی آن نیز با روش دونیمه کردن تأیید شد. یافته های پژوهش: یافته های پژوهش هفت الگوی توسعه و بهبود منابع سازمانی، ایدئولوژی سازمان، چابکی و پویایی، تفکر و مدیریت سیستمی، رشد و بهبود شرایط کاری، رهبری تحول گرا و اصیل، سرمایه اجتماعی و سیاست ها را نشان داد. پیامدهای عملی: مدیران از طریق توانمندسازی کارکنان، برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی، به روزرسانی سیستم ها و دستورالعمل های داخلی، افزایش اعتمادبه نفس کارکنان، فراهم کردن بستر مناسب و برنامه ریزی برای جذب نخبگان می توانند به توسعه و بهبود منابع سازمانی و درنتیجه فراموشی سازمانی دست یابند. ابتکار یا ارزش مقاله: با شناسایی الگوهای ذهنی مدیران در زمینه فراموشی سازمانی، زمینه حرکت سازمان ها به سمت دانش جدید و فراموشی دانش منسوخ فراهم می شود.

هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی ریسک های منابع انسانی است که در شرکت نیمه دولتی سرمایه گذاری و توسعه صنعت سیمان (سیدکو) انجام شد. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد : ابتدا با استفاده از روش فراترکیب به بررسی عمیق مطالعات کیفی انجام شده در باب موضوع پرداخته شد و مدل اولیه طراحی و برای تأیید مدل از روش دلفی و پرسشنامه استفاده شد. برای تعیین روایی پرسشنامه از روش قضاوت خبرگان بهرگیری شد و پایایی آن به دلیل پایایی روش فراترکیب مورد تأیید قرار گرفت. 20 نفر از خبرگان دانشگاهی و صنعتی به روش نمونه گیری قضاوتی انتخاب و پرسشنامه در میان آنها توزیع و جمع آوری شد. یافته های پژوهش: یافته های پژوهش از طریق آزمون روایی محتوایی موردبررسی قرار گرفت که در نهایت با حذف مؤلفه هایی که شاخص روایی محتوایی (CVI) و نسبت روایی محتوایی (CVR) آن ها کمتر از حد مجاز بود، الگویی شامل چهار بُعد ریسک های استراتژیک منابع انسانی، ریسک های سازمانی منابع انسانی، ریسک های عملیاتی منابع انسانی و ریسک های مالی منابع انسانی و 19 شاخص مرتبط با آن ها شناسایی و ارائه شد. محدودیت ها و پیامدها: ماهیت مقطعی داده ها که با توجه به گذر زمان و تغییر سبک های مدیریتی و قانونی در رویارویی با ریسک های منابع انسانی در سازمان دیده می شود. پیامدهای عملی: با شناسایی ریسک های منابع انسانی و شاخص های مرتبط آن ها در سازمان امکان کنترل و کاهش سطح ریسک در سازمان ایجاد می شود. ابتکار یا ارزش مقاله: مدلی با دیدگاه کل نگر و مطالعه عمیق مدل های ارائه شده در حوزه ریسک های منابع انسانی با رویکرد کارخانه های تولیدی نیمه دولتی ارائه شد.

هدف: در رکود اقتصادی اخیر، تقاضاهای زیادی برای جلب استعدادها وجود دارد و اغلب سازمان ها از سیستم مدیریت استعداد برای ایجاد مزیت رقابتی استفاده می کنند. فقدان فراگرد مدیریت یکپارچه استعداد به منزله رویکرد راهبردی به هدردهی زمان، تلاش و پول منجر می شود. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و در آن از روش فراترکیب استفاده شده است. پژوهشگران با روش فراترکیب به بررسی دقیق و عمیق در موضوع پرداخته و نتایج پژوهشی های گذشته که به صورت کیفی هستد را ترکیب کرده اند. در این راستا، با جست وجو در وب ساینس (2008-2018)، مگ ایران و مجلات دانشگاه تهران و کتاب های انگلیسی، 3615 پژوهش در حوزه مدیریت استعداد و مدیریت یکپارچه استعداد انتخاب شد که درنهایت  106 پژوهش از آن ها موردتحلیل محتوا قرار گرفت، از محتوای آن ها ابعاد و کُدهای مربوط استخراج و با استفاده از آنتروپی شانون اولویت بندی شد. یافته های پژوهش: بر اساس یافته های پژوهش، کُدهای مدیریت و برنامه ریزی جانشینی، یادگیری، درگیرکردن کارکنان مستعد، پذیرش سازمانی، ارتباط راهبرد استعداد با راهبرد کسب و کار، مدیریت مسیر پیشرفت و فرهنگ سازمانی، بیشترین تأثیر را دارند. محدودیت ها و پیامدها: حجم زیاد مقاله ها و بازه زمانی مورد بررسی، کار تحلیل پژوهش را سخت تر کرد. پیامدهای عملی: وجود یکپارچگی در مدیریت استعداد می تواند رهنمودی برای مدیریت منابع انسانی سازمان های کنونی و آینده باشد. سازمان های آینده با استعدادها و نسل نیروی انسانی متفاوتی مواجه هستند که نیاز به مدیریت یکپارچه استعداد دارند.   ابتکار یا ارزش مقاله: پژوهش حاضر، توجه به استعدادها به عنوان چالش کنونی و آینده سازمان ها و برنامه ریزی به منظور ایجاد مدیریت یکپارچه در منابع انسانی براساس استعدادها را مدنظر قرار داده است.

هدف: مطالعه حاضر با هدف پاسخگویی به سؤال اصلی پژوهش مبنی بر اینکه رهبری استبدادی چه تأثیری بر خلاقیت کارکنان با توجه به نقش مبادله رهبر و فاصله قدرت دارد، انجام شد. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: این پژوهش از نظر هدف جزو پژوهش های کاربردی، از نظر نوع، کمّی و از نظر روش، توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران و کارکنان سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور به تعداد 460 نفر است که تعداد 210 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار اصلی جمع آوری داده ها پرسشنامه بود. برای آزمون فرضیه های پژوهش از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته های پژوهش: یافته های پژوهش نشان داد که مبادله رهبر- پیرو، رابطه رهبری استبدادی و خلاقیت را با ضریب مسیر 415/0 و مقدار معناداری 43/5، میانجی گری می کند. فاصله قدرت با ضریب مسیر 241/0 و مقدار معناداری 041/2، رابطه رهبری استبدادی و مبادله رهبر- پیرو را تعدیل می کند؛ همچنین رهبری استبدادی با ضریب مسیر 595/0- و مقدار معناداری 731/5- بر خلاقیت کارکنان، با ضریب مسیر 887/0- و مقدار معناداری 238/17- بر خلاقیت مبادله رهبری کارکنان و با ضریب مسیر 919/0 و مقدار معناداری 218/6 بر خلاقیت کارکنان تأثیر دارد. محدودیت ها و پیامدها: به دلیل تعدد متغیرهای پژوهش و پیچیدگی های خاص پژوهش، برای پژوهش های آینده باید سایر مؤلفه های متغیرها به طور دقیق بررسی شوند تا دیگر روابط متغیرها هر چه شفاف تر و جامع تر شناخته شود. درنهایت با اتخاذ رهبری مناسب خلاقیت کارکنان را افزایش داد. پیامدهای عملی: با اتخاذ سبک رهبری مناسب در یک سازمان با اعمال مبادله رهبر و فاصله قدرت، میزان خلاقیت کارکنان را افزایش داد. ابتکار یا ارزش مقاله : در این پژوهش تأثیر رهبری استبدادی بر خلاقیت کارکنان با توجه به نقش مبادله رهبر و فاصله قدرت بررسی می شود؛ همچنین چهار متغیر (رهبری استبدادی، خلاقیت کارکنان، مبادله رهبر و فاصله قدرت) به صورت یک جا در مدیران و کارکنان سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور برای نخستین بار در نظر گرفته است.

هدف: بهبود مستمر عملکرد سازمان ها، نیروی عظیم هم افزایی ایجاد می کند که این نیروها می تواند پشتیبان برنامه رشد، توسعه و ایجاد فرصت های تعالی سازمانی شود. لذا، هدف اصلی این پژوهش «طراحی الگوی مدیریت عملکرد صنعت بیمه ایران با رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد (GT)» می باشد. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: روش پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی است و به لحاظ نوع داده رویکردی آمیخته دارد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان، اساتید و متخصصان حوزه مورد پژوهش می باشد که برای انتخاب حجم نمونه از روش گلوله برفی استفاده شد که با 17 نفر مصاحبه شده است که 7 نفر از خبرگان دانشگاهی و 9 نفر از متخصصان صنعت بیمه بودند. جامعه آماری بخش کمی کلیه کارکنان، کارشناس و مدیران در صنعت بیمه ایران می باشد که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 385 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. با توجه به گردآوری داده ها از دو نوع ابزار بررسی اسناد و مدارک و پرسش نامه 74 گویه ای محقق ساخته استفاده شد. لازم به ذکر است روایی با استفاده از روایی محتوایی و پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفته و تأیید گردید. تجزیه وتحلیل داده ها در دو بخش کیفی (کدگذاری نظری) و کمی (مدلسازی معادلات ساختاری) با استفاده از نرم افزار Smart-Pls انجام شد. یافته های پژوهش: یافته ها حاکی از این است که تمامی متغیرهای احصاء شده در قالب سطوح مذکور، به عنوان متغیرهایی که باید در طراحی مدل مطلوب مورد توجه قرار گیرند، مورد تأیید قرار گرفت. همچنین، با توجه به این که قدر مطلق مقدار آماره t برای تمامی روابط بین متغیرها بزرگ تر از مقدار بحرانی 1.96 و نیز تمامی بارهای عاملی در حالت استاندارد بزرگ تر از 0.3 به دست آمد، لذا هیچ کدام از روابط رد نشده و تمامی متغیرها و روابط تأیید شد. محدودیت ها و پیامدها: از جمله محدودیت های پژوهش علاوه بر محدودیت زمانی محدودیت مکانی است و در تعمیم نتایج و یافته های پژوهش به دیگر بیمه ها و سازمان ها به دلیل تفاوت های فرهنگی و مدیریتی هریک از بیمه ها باید جانب احتیاط را رعایت کرد. پیامدهای عملی: مقوله های مدیریت عملکرد، نظام مدیریت عملکرد کارآمد، ارزیابی عملکرد، بهبود مستمر عملکرد، راهکارها و شیوه های مختلف توسعه عملکرد در اولویت دوره های آموزشی قرار گیرد و علاوه بر آموزش این مفاهیم به صورت تئوریک پیشنهاد می گردد که در مقام عمل نیز موقعیت و شرایط لازم را برای افراد مستعد فراهم آورند تا دانسته های خود را به منصه ظهور گذاشته و قابلیت های بالقوه خود را به شایستگی های بالفعل مبدل نمایند تا بدین ترتیب عملکرد فردی و گروهی و متعاقباً عملکرد سازمانی بهبود یابد. از طرف دیگر، مدیران به عنوان یکی از کلیدی ترین عضو سازمان ها نقش بسیار اثرگذاری در استقرار و پیاده سازی موفق نظام مدیریت عملکرد دارند. ابتکار یا ارزش مقاله: طراحی و شناخت مجموعه ای از شاخص ها و مؤلفه ها که بتوان از آن به عنوان ابزاری برای مدیریت عملکرد صنعت بیمه بهره برد، یک نیاز اساسی محسوب می شود. با مطالعه پژوهش هایی که تاکنون در حوزه مورد مطالعه انجام شده است، یک خلأ تئوریکی مشاهده می شود که توجه بدان ضروریست و آن این است که بیشتر این پژوهش ها در داخل کشور در صنعت بانکداری، نفت، پالایش و پخش و مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی انجام شده است. اما متأسفانه بر اساس تحقیقات صورت گرفته تاکنون کمتر در صنعت بیمه، آن هم با توجه به رویکرد نظریه داده بنیاد، پژوهشی صورت پذیرفته است، بنابراین می توان ادعا نمود که از نظر ادبیات و مبانی نظری نیز شکاف مورد نظر وجود دارد که می بایست بدان توجه بیشتری گردد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی سرمایه اجتماعی کارآفرینانه با تأکید بر مسئولیت اجتماعی سازمان تأمین اجتماعی استان گلستان انجام پذیرفت. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی توسعه ای و از نظر روش گردآوری داده ها آمیخته از نوع اکتشافی بود. جامعه آماری در بخش کیفی پژوهش شامل خبرگان دانشگاهی بودند که به شیوه غیرتصادفی (هدفمند) و روش گلوله برفی تا حصول به اجماع نظری استفاده شده است و تعداد 20 خبره انتخاب شدند. گروه دوم از جامعه آماری این پژوهش در بخش کمی شامل مدیران و کارکنان سازمان تأمین اجتماعی استان گلستان به تعداد 518 نفر بودند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 221 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری در این پژوهش تصادفی ساده بود. در بخش کیفی پژوهش حاضر از مصاحبه های نیمه عمیق و در بخش کمی، از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. روایی و پایایی هر دو ابزار مورد سنجش قرار گرفت و تأیید شدند. روش تحلیل داده ها در سطح استنباطی، استفاده از آزمون هایی نظیر ضریب همبستگی، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی با استفاده از مدل معادلات ساختاری توسط نرم افزار لیزرل، الگوسازی ساختاری تفسیری با استفاده از نرم افزار ISM و نرم افزارهای دیگری همچون SPSS و Excel بود. یافته های پژوهش: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که مؤلفه های سرمایه اجتماعی کارآفرینانه شامل مؤلفه های انسجام اجتماعی، تعامل و اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، هنجار اجتماعی و ساختار روابط اجتماعی بود. همچنین، نتایج نشان داد که مؤلفه های سرمایه اجتماعی کارآفرینانه در سازمان تأمین اجتماعی استان گلستان بیشتر از سطح متوسط می باشند. محدودیت ها و پیامدها: متقاعدنمودن افراد درباره محرمانه بودن اطلاعات و ابراز عقایدشان نسبت به سازمان. پیامدهای عملی: این پژوهش می تواند با شناسایی شاخص ها، مؤلفه ها و ابعاد مختلف مسئولیت اجتماعی در سازمان تأمین اجتماعی استان گلستان و ارائه الگوی مناسب، به منظور بهبود سرمایه اجتماعی کارآفرینانه کمک کند. ابتکار یا ارزش مقاله: انجام این پژوهش به دلیل فقدان الگوی سرمایه اجتماعی کارآفرینانه در سازمان تأمین اجتماعی گلستان ضروری است.