چشم انداز مدیریت دولتی

ابرپروژه ها اهمیت زیادی در رشد اقتصادی کشورها دارند، ولی با کاستی های متعددی مانند تاخیر، افزایش هزینه، شکست مالی، تاثیر منفی بر محیط زیست و جامعه اطراف روبرو هستند. یکی از دلایل بنیادی عملکرد ضعیف ابرپروژه ها، تاثیر منفی عوامل فرهنگی محیط نهادی ابرپروژه ها است. در این مقاله تاثیر مؤلفه های مختلف فرهنگی بر عملکرد تعدادی از ابرپروژه های کشور در زمینه نفت، گاز، پتروشیمی، سدسازی و تونل های شهری بررسی گردیده، که عمدتاً با بودجه دولتی، توسط کارفرمایان دولتی و توسط پیمانکاران دولتی (یا بخش عمومی) اجرا شده و تا حدودی یک سازمان موقت دولتی محسوب می شوند. در این پژوهش با روش نظریه داده بنیاد و از طریق مصاحبه با 19 نفر از مدیران و کارشناسان ارشد، مؤلفه ها شناسایی شده و مدلی مفهومی برای نمایش این تاثیرات پیشنهاد گردید. یافته ها نشان می دهد که تفاوت فرهنگ عوامل اجرایی و مدیریتی این پروژه ها، مسایل فرهنگی کارکنان و تفاوت های فرهنگی ملیت ها و اقوام مختلف ایرانی مانند: تفاوت ساعت و تقویم کشورها، زندگی مجردی کارکنان پروژه و تبعات شخصی و آسیب اجتماعی آن، تعارض کار و زندگی خانوادگی کارکنان، تفاوت فرهنگ کارکنان، تعصبات قومی و مذهبی، فرهنگ جامعه محلی، فرهنگ نیروی کار محلی و مشکلات ارتباطی (تفاوت زبان و لهجه) بر عملکرد ابرپروژه تاثیر منفی دارند و باید در برنامه ریزی این پروژه ها مدنظر قرار گیرد.

هدف: پیچیدگی جوامع امروزی و فضای رقابتی حاکم بر دنیای کسب و کار موجب گردیده است که سازمان ها به دنبال روش هایی باشند که برای آنها مزیت رقابتی به ارمغان آورد. سازمان هایی که تکنولوژی محور هستند، برای ارتقاء جایگاه خویش به تیم های کاری وابسته هستند. یکی از عواملی که به تیم ها کمک می نماید تا بهره وری و عملکرد بهتری داشته باشند، خلاقیت تیمی می باشد. عوامل متعددی بر خلاقیت تیمی اثر می گذارند ولی هدف پژوهش فعلی نیز این است که تأثیر دو عامل سبک رهبری تحول گرا و تسهیم شده و همچنین اشتراک گذاری دانش بین اعضای تیم بر روی خلاقیت تیمی را مورد سنجش قرار دهد. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: رویکرد پژوهش کمی و نمونه آماری آن 350 نفر از اعضای تیم های یک شرکت رساننده خدمات اینترنت (رسا) می باشد. پژوهش از نوع کاربردی بوده و داده ها از طریق توزیع پرسشنامه بدست آمده است. یافته های پژوهش: یافته ها حاکی از آن است که هر دو سبک رهبری تحول گرا و تسهیم شده بر روی اشتراک گذاری دانش و خلاقیت تیمی تأثیر مثبت دارند. همچنین مشخص گردید که سبک رهبری تسهیم شده در مقایسه با سبک رهبری تحول گرا، بر خلاقیت تیمی و اشتراک گذاری دانش تأثیر مستقیم بیشتری می گذارد. بعلاوه نشان داده شد که اشتراک گذاری دانش لزوماً رابطه معناداری با خلاقیت تیمی ندارد. محدودیت ها و پیامدها: عدم امکان تعمیم پذیری نتایج پژوهش به همه جوامع، استفاده از ابزار پرسشنامه جهت سنجش نگرش افراد، میزان صداقت مشارکت کنندگان در پاسخ به سوالات و وجود متغیرهای مداخله گر از جمله محدودیت های پژوهش فعلی می باشد. پیامدهای عملی: در صورت انتخاب سبک مناسب رهبری، می توان خلاقیت تیم را افزایش داد. بعلاوه در صورتی که مدیران سبک رهبری تسهیم شده و تحول گرا را به درستی پیاده نمایند، می توانند به اشتراک گذاری دانش در تیم ها کمک مضاعفی نمایند. خلاقیت تیمی و اشتراک گذاری دانش از جمله عواملی هستند که توجه به آنها می تواند ثمرات و نتایج مطلوب فراوانی را برای سازمان ها داشته باشد. همچنین با استفاده از دو یا چند سبک رهبری در کنار هم نه تنها می توان از مزایا و فرصت های بیشتری برخوردار گردید، بلکه نقاط ضعف هر سبک توسط سبک دیگر مورد پوشش قرار می گیرد. ابتکار یا ارزش مقاله: مقاله به تحقیقات مدیریتی، با بررسی رابطه بین اشتراک گذاری دانش، خلاقیت تیمی، رهبری تحول گرا و رهبری تسهیم شده می افزاید. نوع مقاله: مقاله علمی

اگرچه مدیریت دولتی در دهه های اخیر بر مفهوم پیچیده عملکرد و ارزشیابی آن، تمرکز کرده اما هم زمان وزیران و وزارت خانه هایشان را نادیده گرفته است تاجایی که ادعا می شود مطالعه وزیران در دوران طفولیت است. اهمیت ارزشیابی عملکرد بر کسی پوشیده نیست و در نظر، هرچه از قاعده سازمان ها به سمت رأس آنها حرکت می کنیم بر اهمیت ارزشیابی عملکرد می افزاید اما در عمل، این گونه نیست؛ لذا نظر به خلأ الگویِ ارزشیابیِ عملکردِ مدیرانِ عالی دولتی، این پژوهش، وزیران را مورد مطالعه خود قرار داد و ازآنجاکه در الگوهای ارزشیابی عملکرد، معمولاً عواملی محیطی وجود دارد که عملکرد را تقویت یا تضعیف می کند بر «شناخت شرایط مؤثر محیطی در عملکرد وزیران» تمرکز کرد. سپس، ازآنجاکه بررسی و جمع بندی یافته های مطالعات گذشته، گام مهمی در ترسیم تصویر جامعی از آنها است فراترکیب آنها را مدنظر قرار داد؛ لذا در گام اول، با جست وجوی فراگیر منابع، 80 منبع به دست آمد که در پالایشی سه مرحله ای به 48 منبع مرتبط، کاسته شد. سپس از یافته های آنها، 76 شناسه، استخراج شد که پس از پالایش، تحلیل و جمع بندی به 22 مفهوم و 7 مقوله به شرح زیر منتج شد: شرایط سیاسی، تیم مدیریتی، شرایط حقوقی/اداری، وجهه عمومی، شرایط خط مشی، شرایط بین الملل و شرایط اقتصادی.

هدف از انجام این پژوهش، تعیین تأثیر اندوه ناشی از مقایسه های اجتماعی نامطلوب بر سایش اجتماعی همکار بود. جامعه آماری این پژوهش 249 نفر از کارکنان قراردادی واحدهای منتخب پردیس مرکزی دانشگاه رازی کرمانشاه بود. این واحدها به طور تصادفی انتخاب شد. برای تعیین حجم نمونه از جدول کرجسی- مورگان استفاده شد. پایایی و روایی پرسش نامه مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. نتایج با استفاده از روش های آماری و مدل معادلات ساختاری به کمک نرم افزار Smart PLS3 بررسی و تحلیل شد. یافته های این پژوهش نشان داد که اندوه ناشی از مقایسه های اجتماعی نامطلوب، سایش اجتماعی همکار را به دنبال ندارد اما با میانجی گری حسادت خاموش باعث سایش اجتماعی همکار می شود؛ یعنی در اندوه ناشی از مقایسه های اجتماعی نامطلوب، افراد بر موقعیت هایی که فاقد آن هستند، تمرکز می کنند و این احساس موقعیت پایین تر در افراد با تبدیل شدن به نوعی از حسادت با عنوان حسادت خاموش، سایش اجتماعی سایر همکاران را به دنبال خواهد داشت.

هدف: امروزه توجه بسیار کمی به رعایت اصول اخلاقی در بسیاری از سازمان ها و از جمله نظام مالیاتی کشور صورت می گیرد، در این پژوهش، سعی خواهد شد تا از دریچه رعایت اصول اخلاقی و عرفی جامعه، به شناسایی، دسته بندی و وزن دهی شاخص های ارزیابی عملکرد نظام مالیاتی با رویکرد اخلاقی پرداخته شود. طراحی/روش شناسی/ رویکرد: روش تحقیق توصیفی و پیمایشی از نوع اکتشافی است،که به صورت کیفی و کمی انجام شده است. مشارکت کنندگان تحقیق در بخش کیفی شامل 35 نفر از افراد خبره می باشند. در بخش کمی جامعه آماری شامل کلیه مودیان مالیاتی که در زمان انجام تحقیق به سازمان مالیاتی مراجعه کرده بودند، با توجه به نامحدود بودن جامعه با روش نمونه گیری تصادفی ساده و از طریق جدول مورگان – گرجسی 384 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند،جهت گردآوری داده های مورد نیاز از روش مصاحبه در فاز کیفی و پرسشنامه بسته در فاز کمی استفاده گردید که روایی آن با نظرات خبرگان و پایایی نیز با آلفای کرونباخ بررسی شد که مقدار آلفای بدست آمده برابر شد با 0.78 و مورد تائید قرار گرفت.برای تجزیه و تحلیل داده ها ازمدل سازی معادلات ساختاری ،نرم افزار اموس بهره گرفته شد. یافته های پژوهش : نتایج نشان داد که طی مصاحبه های انجام شده با خبرگان چهار مقوله زیر ساخت های اخلاقی سازمان،زیر ساخت های اخلاقی اجتماعی و فرهنگی،زیر ساخت های اخلاقی تولید ،زیر ساخت های اخلاقی قوانین و مقررات به عنوان ابعاد اصلی مدل شناسایی شدند که هر یک دارای زیر مقوله هایی بوده است که مدل سازی شدند و نتایج برازش مدل نیز نشان از مناسب بودن مدل ارائه شده است. محدودیتها و پیامدها: ممکن است بخش آمار استنباطی پژوهش (مدل ارائه شده) با گذشت زمان و تغییر نگرش ها و شرایط دچار تغییراتی جزئی و یا عمده شده که نمی توان نتایج را به آینده تعمیم داد و در واقع مدل ارائه شده برای شرایط فعلی می باشد پیامدهای عملی: خروجی این پژوهش مدلی است که محققان آینده می توانند به عنوان یک الگو جهت ارزیابی عملکرد نظام مالیاتی از آن استفاده نمایند. . ابتکار: مقاله ضمن نشان دادن چگونگی تاثیر اخلاقیات بر افزایش عملکرد سازمانی، به توسعه مدلهای ارزیابی عملکرد کمک می کند.

ایجاد و تقویت کارآفرینی در هر سازمانی با نظام مدیریت منابع انسانی آن سازمان ارتباط تنگاتنگی دارد و همچنین سیاستهای نظام مدیریت منابع انسانی به تنهایی نمی تواند زمینه ساز ایجاد و تقویت کارآفرینی گردد بلکه تابع عوامل محیطی و داخلی سازمان نیز می باشد. این تحقیق بدنبال ارایه چارچوبی برای نظام مدیریت منابع انسانی کارآفرین محور در سازمان های دولتی است، بنابراین برای بررسی نظام مدیریت منابع انسانی از مدل میرسپاسی استفاده شده است. بر اساس ادبیات تحقیق ابعاد نوآوری، پیش گامی و انعطاف پذیری برای کارآفرینی سازمانی در سازمان های دولتی انتخاب شدند. با توجه نوع تحقیق که ترکیبی می باشد جامعه ی آماری پژوهش نیز به دو دسته ی کیفی و کمّی تقسیم بندی می شوند، دسته ی اول خُبرگان تحقیق هستند که شامل 25 نفر از اساتید مدیریت دولتی دانشگاههای کشور که دارای مدرک دکتری مدیریت دولتی با گرایش مدیریت منابع انسانی و همچنین با سابقه ی انجام تحقیق یا تحقیقات در زمینه ی کارآفرینی و یا سابقه ی تدریس درس کارآفرینی می باشند و دسته ی دوم مدیران و کارشناسان منابع انسانی وزارتخانه های ایران هستند که برای نمونه گیری، از روش نمونه گیری طبقه ای در دسترس استفاده شده است. و بعد از شناسایی عوامل درون سازمانی و برون سازمانی مؤثر بر نظام مدیریت منابع انسانی کارآفرین محور بر اساس نظر خُبرگان ، وضعیت موجود کارآفرینی مدیریت منابع انسانی در سازمان های دولتی بررسی و نتایج تحقیق نشان می دهد که سازمان های دولتی ایران از وضعیت مناسب در زمینه ی کارآفرینی مدیریت منابع انسانی برخوردار نیستند و در نهایت بعد از رتبه بندی اقدامات مدیریت منابع انسانی کارآفرین محور، چارچوبِ مناسب برای نظام مدیریت منابع انسانی کارآفرین محور در سازمان های دولتی با استفاده از نتایج تحقیق و همچنین ادبیات و سوابق تحقیق ارایه و سپس راهکارهای عملی و کاربُردی در این زمینه پیشنهاد می گردد.

پژوهشِ حاضر با هدف درک بهتر مفهوم بی حسی سازمانی و شناسایی راهبردها و پیامدهای آن در سازمان های دولتی صورت گرفته است. روش بکار رفته در پژوهش، روش آمیخته بوده است. روش های آمیخته دارای دو بخش کیفی و کمی هستند. بخش کیفی با استفاده از روش گرندد تئوری و بخش کمی با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و با الگو از مدل اشتراوس و کوربین انجام گرفته است. نمونه آماریِ بخش کیفی 15 نفر از خبرگان و مطلعین و بخش کمی 183 نفر از کارکنان سازمان های دولتی هستند. ابزار جمع آوری اطلاعات در بخش کیفی مصاحبه های نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی و پایایی آن بررسی شده است. نتایج حاصل از بخش کیفی پژوهش، 198 کد باز، 25 کد محوری و 9 کد انتخابی بودند که با استفاده از نرم افزار MaxQda2018 انجام شده و در سه پارادایم محوری، راهبردها و پیامدها مفهوم سازی شدند. به منظور بررسی فرضیه های بخش کمیِ پژوهش از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد و نتایج نرم افزار SmartPls3 نشان داد که مدل کلی پژوهش مقادیر RMS و GOF مناسبی دارد و فرضیه ها نیز همگی تأیید شدند.