چشم انداز مدیریت دولتی

هدف: پافشاری غیرمنطقی بر تعهدات و تصمیمات، پدیده شناخته شده ای است که در آن افراد و خصوصاً مدیران سازمان ها به سرمایه گذاری در اقدامی که شکست خورده است ادامه می دهند. بنابراین پژوهش حاضر، با هدف طراحی الگوی پافشاری مدیران بر تعهدات در بخش دولتی طراحی شده است.طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: روش پژوهش کیفی با رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد است. جامعه آماری شامل مدیران خبره با تجربه مدیریتی در دستگاه های دولتی استان خراسان رضوی بودند که با استفاده از اصل اشباع و روش نمونه گیری گلوله برفی، 12 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از روش هدایت کلیات و مصاحبه های نیمه ساختار یافته بهره گرفته شد. تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل داده های کیفی با استفاده از نرم افزار مکس کیودا انجام شد.یافته های پژوهش: نتایج نشان می دهد که الگوی پافشاری مدیران بر تعهدات در بخش دولتی شامل شرایط علی با سه مولفه عوامل فردی، گروهی و سازمانی؛ مقوله محوری با مولفه پافشاری بر تعهد، استراتژی با سه مولفه استراتژی جذب منابع، کاربرد زمان و استراتژی عدم محدودیت؛ پیامدها با دو مولفه حکمرانی نامطلوب و کاهش عملکرد؛ زمینه ها با دو مولفه عوامل فرهنگی و عوامل اجتماعی و مداخله گر با مولفه عوامل محیطی می باشد.محدودیت ها: وجود بار معنایی منفی موضوع و ترس مدیران از تبعات آن طفره روی مدیران در پاسخگویی را به همراه داشت.پیامدهای عملی: شناخت این عوامل می تواند زمینه ای را فراهم آورد تا مدیران با شناسایی دقیق این عوامل، از اثرات سوء پافشاری بر تعهدات خود آگاه گردند.ابتکار یا ارزش مقاله: در این پژوهش برای اولین بار الگوی پافشاری مدیران بر تعهدات در بخش دولتی طراحی شده که ابتکار این مقاله است.نوع مقاله: مقاله پژوهشی

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی الگوهای ذهنی کارکنان امور مالیاتی گیلان درباره موانع کنترل سازمانی اثربخش انجام شده است.طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: پژوهش از نوع روش شناسی کیو می باشد. جامعه آماری پژوهش در هر دو بخش کیفی و کمی شامل کلیه کارکنان اداره امور مالیاتی استان گیلان می باشد که از بین آن ها تعداد 13 نفر به صورت هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شده اند. داده های بخش کیفی از طریق مصاحبه با خبرگان و در بخش کمی از طریق کارت های کیو و جدول کیو، گردآوری شده است. تحلیل داده های بخش کیفی با استفاده از تحلیل محتوا و بخش کمی با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی منجر به شناسایی 27 گزاره شده است.یافته های پژوهش: یافته های پژوهش نشان می دهد که 6 الگوی ذهنی شناسایی شده عبارت اند از: قوانین و خط مشی های کنترلی ضعیف سازمان، انتصاب کارکنان بی انگیزه، فساد در فرآیند کنترل، مشارکت ندادن کارکنان توانمند در طراحی و اجرای مکانیسم کنترل، ضعف در زیرساخت های انسانی، فنی و اطلاعاتی در نظام کنترل و کنترل سلیقه ای.محدودیت ها و پیامدها: از محدودیت های پژوهش حاضر دسترسی سخت به نمونه آماری به دلیل شیوع کرونا و عدم آشنایی آنان با روش کیو است.پیامدهای عملی: پیامدهای پژوهش حاضر به مدیران و رؤسای مالیاتی کمک می کند تا برای ارتقای سطح اعتماد، کارایی و تشویق افراد به مشارکت بیشتر و سخت کوشی در راستای نیل به اهداف سازمانی، خط مشی های مناسب تری را در پیش بگیرند.ابتکار یا ارزش مقاله: استفاده از روش کیو برای شناسایی الگوهای ذهنی کارکنان در راستای کمک به مشاوران و مجریان مالیاتی برای ارائه مشاوره و خدمات بهتر در زمینه اداره امور مالیاتی.نوع مقاله: مقاله پژوهشی

هدف: هدف این پژوهش طراحی و تبیین مدل توانمندسازی منابع انسانی مبتنی بر قابلیت های هوش سازمانی و روابط میان فردی سازمانی است.طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: در این تحقیق با استفاده از روش آمیخته (کیفی کمّی) سعی شد ابعاد مختلف مدل یاد شده شناسایی و طراحی شود. جامعه آماری در بخش کیفی مدیران و صاحبنظران صنعت برق آشنا به پیشینه موضوع بودند که 22 نفر از آنها با رویکرد نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. در این بخش، برای گردآوری داده ها، از مطالعه کتابخانه ای و مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. سپس در بخش کمّی، با روش معادلات ساختاری و تحلیل مسیر به اعتبارسنجی یافته های بخش کیفی و الگوی ارائه شده پرداخته شد. جامعه آماری این بخش کلیه کارکنان صنعت برق استان سیستان و بلوچستان بودندکه بر مبنای مشترک جدول مورگان 372 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش سه پرسشنامه توانمندسازی، هوش سازمانی و روابط میان فردی سازمانی با مقیاس 5 گزینه ای لیکرت بود. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها با استفاده از نظر متخصصان و پایایی با روش آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی تأیید شد.یافته های پژوهش:  نتایج حاصل از یافته های پژوهش نشان دادندکه هوشمندی سازمانی و روابط میان فردی سازمانی بر توانمندسازی کارکنان تأثیر مثبت و معناداری دارد که ضریب این تاثیر به ترتیب 4/77 و 9/62 درصد می باشد. بر اساس یافته های پژوهش می توان گفت هرچه قابلیت های هوش سازمانی و روابط میان فردی سازمانی در کارکنان تقویت شود، توانمند سازی آنها نیز افزایش می یابد.  محدودیت ها و پیامدها: این پژوهش محدود به صنعت برق استان سیستان و بلوچستان می باشد و اجرا و نظرسنجی آن در چندین سازمان دیگر باعث بینش عمیق تر در مورد زوایا و تکامل مدل می شود. بنابراین انجام مطالعاتی در این زمینه در پژوهش های آینده توصیه می شود.پیامدهای عملی: خروجی این پژوهش نشان داد بهره گیری از قابلیت های هوش سازمانی و روابط میان فردی سازمانی عاملی در ایجاد تمایز در نحوه عملکرد افراد و ارتقاء توانمندی کارکنان است. لذا بهره گیری از شاخص های معرفی شده سبب توسعه قدرت و موفقیت نیروی انسانی در ایفای نقش ها و کارکردهای خود شده و مسیر پیشرفت و نوآوری را در سازمان هموار می نماید. همچنین مدیران صنعت برق می توانند راهبردهای کامل تری را جهت حل چالش های حوزه منابع انسانی تدوین کرده و در مرحله اجرا موفق تر عمل نمایند.ابتکار یا ارزش مقاله: پژوهش حاضر تنها  تحقیق در این زمینه بوده و مدل ارائه  شده پاسخ به یک مساله واقعی کسب وکار در صنعت برق استان سیستان و بلوچستان  است.نوع مقاله: مقاله پژوهشی

هدف: سازمان ها فارغ از اندازه و نوع صنعت در تلاش برای برقراری ارتباطی قوی و مثبت با کارکنان خود هستند. یکی از روش های مهم برقراری ارتباط مناسب، درک انگیزه های درونی کارکنان است. هدف این پژوهش، فراتحلیل پیشایندها و پسایندهای انگیزش درونی کارکنان بود.طراحی/روش شناسی/رویکرد: این پژوهش به روش فراتحلیل انجام شد. با استفاده از چک لیست در پایگاه های داده در طی 38 سال (1985-2023) در این زمینه 317 مطالعه یافت شد که از بین آن ها 30 مطالعه انتخاب و به وسیله نرم افزار CMA2 تحلیل شد.  یافته های پژوهش:  پیشایندهای ارتباطی مهم ترین پیشایندها و پسایندهای رفاهی مثبت و رفتاری مهم ترین پسایندها بودند. در بین 13 پیشایند؛ متغیر عدالت رویه ای دارای اندازه اثر پایین تر از 3/0 و ضعیف (8 درصد)، اخلاق کار اسلامی، خودکارآمدی، استقلال، رفتار شهروندی، رهبری اخلاقی، رضایت شغلی، مشارکت شغلی، رهبری خدمتگزار و توانمندسازی روانشناختی بین 3/0 تا 5/0 و متوسط (69 درصد)، رهبری تحولی، رهبری معنوی و پاداش های درونی بیشتر از 5/0 و قوی (23 درصد) بودند. از میان 13 پسایند؛ رضایت شغلی ضعیف (8 درصد)، خلاقیت، بهره وری، عملکرد، ریسک پذیری، شناسایی سازمانی، تعهد سازمانی، قصد جابجایی و فرسودگی شغلی متوسط (61 درصد) و رفتارهای فرامحیطی، تسهیم دانش، مشارکت شغلی و نگهداری (31 درصد) قوی بودند.محدودیت ها و پیامدها: به دلیل تمرکز کمتر مطالعه ها روی پیشایندها و پسایندهای انگیزش درونی این پژوهش تنها به انگیزه های درونی پرداخته است تا خلأ پژوهشی این بخش را پوشش دهد.پیامدهای عملی: نتایج پژوهش، می تواند در اقدامات مرتبط با منابع انسانی به مدیران کمک شایانی نماید.ابتکار یا ارزش مقاله: این پژوهش به شناسایی و دسته بندی پیشایندها و پسایندهای انگیزش درونی در مطالعه های پیشین پرداخته است که می تواند الگویی جامع در حوزه انگیزش درونی باشد.نوع مقاله: مقاله پژوهشی

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی سازمانی و انسجام سازمانی با میانجی گری هم آفرینی در بین اعضای هیات علمی دانشگاه بیرجند انجام گرفته است.طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: روش پژوهش توصیفی- همبستگی و نمونه آماری پژوهش شامل 186 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه بیرجند در سال تحصیلی 1399- 1400 بودند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه هم آفرینی طاهر پور، پرسشنامه سرمایه اجتماعی سازمانی فاندیو و همکاران و پرسشنامه انسجام سازمانی کاپیتن استفاده گردید. روایی سازه پرسشنامه ها از طریق تحلیل عاملی تأییدی مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. ضریب پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 97/0، 93/0 و 93/0 برآورد گردید. از تحلیل واریانس، تحلیل رگرسیون و مدل یابی معادلات ساختاری برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. یافته های پژوهش: یافته ها نشان داد که سرمایه اجتماعی با ضریب استاندارد (74/0) نقش پیش بینی کننده ای برای هم آفرینی داشت. از دیگر سو سرمایه اجتماعی (57/0) پیش بینی کننده انسجام سازمانی بود. همچنین هم آفرینی پیش بینی کننده انسجام سازمانی (74/0) بود. یافته های پژوهش وجود رابطه مثبت و معنادار بین سرمایه اجتماعی سازمانی و انسجام سازمانی را پس از حضور هم آفرینی به عنوان متغیر میانجی تأیید کرد. همچنین نتایج تحلیل معادلات ساختاری نشان داد که الگوی پژوهش از برازش لازم برخوردار است.محدودیت ها و پیامدها: اثرات نمونه گیری و خطای اندازه گیری، پرهزینه بودن جمع آوری داده ها، عدم همکاری اعضای هیات علمی، متقاعد نمودن افراد درباره محرمانه بودن اطلاعات و ابراز عقایدشان نسبت به سازمان، گستردگی نظام آموزش عالی، کمبود منابع اطلاعاتی مورد نیاز برای انجام پژوهش را می توان از جمله محدودیت های پژوهش حاضر دانست.پیامدهای عملی: با توسعه سرمایه اجتماعی سازمانی می توان زمینه تحقق انسجام اجتماعی را فراهم ساخت. ضمن اینکه سرمایه اجتماعی با تقویت روابط مبتنی بر اعتماد، تحقق بخش نیز خواهد بود.ابتکار یا ارزش مقاله: در پژوهش های انجام شده در کشور تا کنون به صورت مشخص این چند متغیر به صورت یکجا در میان اعضای هیات علمی دانشگاه ها مورد بررسی قرار نگرفته است. ضمن اینکه متغیر سرمایه اجتماعی سازمانی و پرسشنامه مربوط به آن برای اولین بار ترجمه و مورد استفاده قرار گرفته است.نوع مقاله: مقاله پژوهشی

هدف: مطالعه حاضر با هدف ساخت و رواسازی ابزاری جهت سنجش توانمندسازی روانشناختی در کارکنان انجام گرفت. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: روش مطالعه حاضر از نوع ترکیبی بوده و از طرح تحقیق اکتشافی متوالی استفاده شد؛ که به دو بخش کمی و کیفی تقسیم شده است. در بخش کیفی از روش پدیدارشناختی استفاده شد و داده های مستخرج از مصاحبه نیمه ساختار یافته با 26 تن از متخصص ها و اساتید دانشگاه و جمعیت هلال احمر شامل معاونین و داوطلبان جمعیت هلال احمر تحلیل شدند. در بخش دوم از روش همبستگی از نوع معادلات ساختاری استفاده شد؛ در این بخش داده های مستخرج از 350 شرکت کننده تحلیل شدند؛ جامعه آماری در این بخش شامل کارکنان جمعیت هلال احمر استان تهران بود. در این مطالعه از پرسشنامه توانمندسازی روانشناختی اسپیتزر (1999) و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. یافته های پژوهش:  نتایج نشان داد، پرسشنامه 29 سؤالی طراحی شده دارای ساختار عاملی مناسبی است؛ به طوری که حداقل 68 درصد از میزان واریانس توانمندسازی روان شناختی کارکنان را می توان به درستی تشخیص داد؛ این تشخیص در هفت زیر مقیاس مورد سنجش قرار می گیرد که عبارت اند از: اعتماد، خود تعیینی، احساس معنادار بودن، احساس شایستگی، احساس مؤثر بودن، اعتمادبه نفس و نوآوری. محدودیت ها و پیامدها: در مطالعه حاضر فقط توانمندسازی روانشناختی در کارکنان مورد توجه قرار گرفته است؛ در حالی که این متغیر به صورت گسترده ای در سایر ابعاد زندگی فردی و گروهی تاثیر می گذارد. پیامدهای عملی: نتایج تحقیق نشان داد که روایی صوری، محتوایی، همگرا و سازه ای پرسشنامه 29 سؤالی توانمندسازی روان شناختی کارکنان (R-PES) مناسب و قابل قبول است بنابراین می توان از آن به عنوان یک ابزار مفید برای سنجش توانمندسازی روانشناختی کارکنان استفاده کرد. توصیه می شود پژوهشگران، روانشناسان صنعتی و مشاوران شغلی از این پرسشنامه برای سنجش توانمندی روانشناختی کارکنان استفاده کنند. ساختار عاملی مناسب پرسشنامه و توانایی آن در ثبت دقیق حداقل 68 درصد از واریانس در توانمندسازی روانشناختی، آن را به ابزاری ارزشمند برای سنجش این سازه در زمینه محیط کار تبدیل کرده است. ابتکار یا ارزش مقاله: این ابزار اولین پرسشنامه بومی ایرانی در زمینه سنجش توانمندسازی روان شناختی است. نوع مقاله: علمی پژوهشی

هدف: امروزه نمی توان منکر نقشی که سازمان ها و کارکنان آن ها در پیشرفت و توسعه ی جوامع در کشورهای مختلف ایفا می کنند، شد. هر سازمانی به دنبال آن است که تداوم، بقا و پویایی سازمانی خود را تا جایی که ممکن است، به حداکثر برساند که این امر مستلزم توجه بیش از پیش به مهم ترین سرمایه هر سازمانی، یعنی منابع انسانی آن سازمان می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر عوامل روانشناسی اجتماعی بر کیفیت زندگی حرفه ای و اخلاق حرفه ای اعضای هیات علمی دانشگاه یزد می باشد. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: این پژوهش از نوع کاربردی و نحوه ی گردآوری اطلاعات توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش 476 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه یزد می باشند که حجم نمونه طبق فرمول کوکران به تعداد 213 نفر تعیین شد که با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه استاندارد استفاده شد که پایایی آنها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و روایی سازه نیز تایید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری و هم چنین نرم افزار SPSS 22 و AMOS 26 استفاده شده است. یافته های پژوهش :نتایج نشان داد که عوامل روانشناسی اجتماعی بر کیفیت زندگی حرفه ای اثر معناداری دارد، مقدار معناداری تاثیر عوامل روانشناسی اجتماعی بر کیفیت زندگی حرفه ای (219/13) بزرگتر از 96/1می باشد، لذا تاثیر معنادار مستقیمی وجود دارد. کیفیت زندگی حرفه ای بر اخلاق حرفه ای اثر مثبت و معناداری دارد، مقدار معناداری تاثیر کیفیت زندگی حرفه ای بر اخلاق حرفه ای (374/5) بزرگتر از 96/1 می باشد، لذا تاثیر معنادار مستقیمی وجود دارد. مقدار معناداری تاثیر عوامل روانشناسی اجتماعی بر اخلاق حرفه ای (371/5) بزرگتر از 96/1 می باشد، لذا تاثیر معنادار مستقیمی وجود دارد. محدودیت ها و پیامدها: عدم امکان تعمیم پذیری نتایج پژوهش همه جوامع و استفاده از ابزار پرسشنامه برای سنجش نگرش افراد از جمله این موارد است. پیامدهای عملی: ضروری است تا شفاف سازی و توجه بیشتری نسبت به درک شرایط و پیچیدگی های حرفه ی اعضای هیات علمی صورت گیرد، چرا که می تواند بر بهبود کیفیت زندگی حرفه ای و در نتیجه اخلاق حرفه ای آن ها تأثیرگذار باشد. ابتکار یا ارزش مقاله: ارائه مدلی برای تأثیر عوامل روانشناسی اجتماعی بر کیفیت زندگی حرفه ای و اخلاق حرفه ای اعضای هیات علمی دانشگاه یزد نوع مقاله: مقاله پژوهشی