فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۴۱ تا ۲۶۰ مورد از کل ۶٬۵۰۷ مورد.
منبع:
بانوان شیعه ۱۳۸۴ شماره ۳
حوزههای تخصصی:
رابطه آزادی و جنسیت از پرنزاعترین مباحثی است که در طول تاریخ، به دلایل گوناگون، کانون توجه متفکران بوده است.
ادیان الهی به عنوان برترین مرجع تفسیر مفاهیمی مانند آزادی و برابری، بهترین ملجأ برای پاسخگویی به مسائل فرهنگی ـ اجتماعی میباشند که در هر زمان به صورتی نو مطرح میگردند و به اقتضای رخدادهای جدید، پاسخهای متفاوتی میطلبند. نوشتار حاضر برای فهم حدود آزادی جنسیتی در برخورداری از حقوق گوناگون در ادیان بزرگ وحیانی اسلام، یهودیت و مسیحیت، برابری در مسئله خلقت را به عنوان ریشه اختلافات مورد بررسی قرار داده است. فرعیت و فروتر بودن زن در خلقت و گناه اولیه حضرت حوّا، بر اساس باورهای دینی یهودیان و مسیحیان، نزد برخی از آنها، عامل توجیه بعضی نابرابریها تلقّی گردیده است. قرآن در این رابطه، پرده از بسیاری حقایق برمیدارد.
داوطلبان کنکور؛ دختران 70 درصد، پسران 30 درصد! چرا؟
منبع:
حوراء سال ۱۳۸۳ شماره ۶
نوشته حاضر ضمن بررسی مسأله افزایش 70 درصدی حضور دختران در آزمون سراسری سال جاری با دو تن از کارشناسان گفتوگو کرده و نظرات آنان را در این زمینه مطرح ساخته است حاصل نظر یکی از کارشناسان ناصواب بودن سهمیهبندی جنسیتی دانشگاههاست و دیگری با احتیاط به لوازم نامطلوبِ عدم تعادل جنسیتی دانشگاهها اشاره دارد.
نقد حکمیت در دعاوی خانوادگی از مقررات تا اجرا
حوزههای تخصصی:
در مجموعه قوانین مربوط به خانواده، قانونگذار قبل از انقلاب اسلامی نهادی به نام داوری ایجاد و برای آن مقرراتی را وضع کرده بود. پس از انقلاب اسلامی، اصطلاح «حکمیت» جایگزین اصطلاح «داوری» شده و تغییراتی نیز درمقررات آن اعمال گردید. در حال حاضر، به موجب «ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق» و «آیین نامه اجرایی» آن، قضات محاکم خانواده دادخواستهای طلاق را به داوری ارجاع میدهند تا با تلاش داوران، از جدایی زوجین جلوگیری شده و بدین ترتیب از میزان طلاق کاسته شود. افزایش آمار طلاق در سالهای اخیر موجب طرح سوالاتی راجع به این قانون و نحوه اجرای آن در محاکم خانواده گردیده است. بدین جهت در این نوشتار مباحثی همچون مفهوم و ماهیت حکمیت، سیر تحول داوری، موضوع و قلمرو داوری، و نحوه انتخاب داوران در قرآن، منابع فقهی و قوانین موضوعه، مورد بررسی قرار گرفته است و پس از آن با یک بررسی آماری معلوم گردید؛ این قانون به جهت نقصهای که دارد کارایی لازم را ندارد؛ لذا در انتهای مقاله پیشنهادهایی در راستای اصلاح قانون حکمیت ارائه گردید.
معناشناسی «میثاق غلیظ» در پیمان همسری و بررسی مولفه های بنیادین وفاداری به آن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با استناد به آیات قرآن و دیدگاه های واژه شناسان و مفسران به تحلیل معناشناختی از تعبیر قرآنی «میثاق غلیظ» پرداخته تا جایگاه والای پیمان زناشویی و ضرورت وفاداری به آن را تبیین کند، آن گاه دو عنصر ایمان که ریشه در حوزه درونی انسان ها دارد و معاشرت به معروف که مربوط به حوزه اخلاق و رفتار آدمی است، به عنوان مولفه های بنیادین و تاثیرگذار در فرایند وفاداری به پیمان همسر کنکاش شده تا راهبردهایی برای تحقق اهداف اصل 10 قانون اساسی مبنی بر پاسداری از قداست خانواده و استواری روابط خانوادگی ارائه کند و در پایان پیشنهاد کرده در قانون مدنی وفاداری به میثاق همسری در ضمن وظایف همسران تصریح شده و کاربرد واژه میثاق در پیمان ازدواج در متون آموزشی، رسانه های جمعی و محاورات عمومی عنایت شود.
دین، خاستگاه شادیهای پایدار
حوزههای تخصصی:
شادی» که جلوة سرور و رضایت مندی بشر از حیات است، موضوع بحث ما در نشستی با اساتید و صاحبنظران قرار گرفته، که تا با بررسی این مقوله، جایگاه شادی در زندگی بشر، نگاه دین به شادی، حدود و ثغورش در زندگی و جنبه های افراط و تفریطش روشن گردد. بدین منظور در محضر بزرگان، دکتر یحیی یثربی، دکتر محمود گلزاری و دکتر محمود صادقی جانبهان حاضر و پیرامون محورهای زیر نظرات ارزنده ایشان را جویا می شدیم.
تریلوژی فمینیستی تهمینه میلانی از شعار تا واقعیت
منبع:
حوراء سال ۱۳۸۲ شماره ۳
حوزههای تخصصی:
تهمینه میلانی» از آن دسته فیلمسازانی است که دغدغه اصلیاش تصویر زن، و نگاه زنانه به اوست. وی فیلمسازی را با فیلم «بچههای طلاق» (1368) آغاز میکند، و سپس با فیلمهای «افسانه آه» (1369)، «دیگه چه خبر؟» (1370) و «کاکادو» (1373)، آن را پی میگیرد. امّا آنچه، میلانی را به عنوان یک کارگردان زن در عرصه مسائل زنان در سینما مطرح میسازد، فیلمی جنجالی است که در راستای پرداختن به مسائل حقوق، که تصویر «دو زن» را در جامعهای سنتی و در حال گذار به سوی مدرنیسم نشان میدهد. در این نوشتار نگاهی به کارنامه کاری او می اندازیم.
ویژگی های زنان بهشتی از منظر قرآن
منبع:
زن و فرهنگ سال دوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۸
73-81
حوزههای تخصصی:
به ازدواج مومنان در بهشت می آیند « حور العین » قرآن در بیست و چهار آیه به وصف زنان بهشتی پرداخته است. آنان دارای صفات پاک بودن، درشت چشم بودن، جوان و شاداب بودن، عاشق و هم سن و سال همسر خود بودن، و از نظر فکر و اخلاق عالی بودن و بهتر از اکثر زنان دنیوی می باشند. البته زنان مومنه دنیوی به دلیل انجام اعمال صالح از حوریان بهشتی بالاترند. در این مقاله دوازده ویژگی زنان بهشتی ذکر و با کمک آیات و روایات اسلامی تصویر نورانی از زنان بهشتی ارائه گردیده است .
تکثر خشونت در آزارهای خیابانی
حوزههای تخصصی:
آزار خیابانی به عنوان مصداقی از خشونت علیه زنان، آسیبهای متعددی را بر فرد، خانواده و جامعه به بار میآورد. دیدگاههای مختلف، تحلیلهای متفاوتی را برای تبیین مسئله ارائه کردهاند. در این نوشتار با بهرهگیری از مدلی تلفیقی که بر همه عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی تأکید میورزد، میتوان این معضل را تبیین نمود؛ همچنین با توجه به عمق، گستره و تکثر خشونتی که از طریق آزارهای خیابانی، زنان جامعه را تهدید میکند؛ راهکارها و پیشگیریهایی ارائه کرد.
معنا شناسی خشونت
حوزههای تخصصی:
خشونت از جمله معدود واژگانی است که دو طیف متضاد معنایی را در خویش جمع کرده است. از یکسو، آن مخل حیات و از سوی دیگر عامل شکوفائی ذات محسوب میشود. از اینرو، برای تشخیص رویکرد ارزشی خشونت از رویکرد غیرارزشی آن، لازم است گسترة فحوای این واژه شناسائی شود تا در پرتو آن بتوان در سطح جامعه، برخوردهای انفعالی یا کنشی که خشونتزا هستند، از خشونتهای مفید و ضروری مورد تمییز قرار داد. در این راستا، این نوشتار خشونت را در دو مقوله هستها و بایـدهای خشونت مورد بـررسی قرار داده است که در بخش اول پس از تعریف خشونت، به اقسام خشونت از قبیل خشونتهای مجاز و غیرمجاز، فیزیکی و غیرفیزیکی، فردی و اجتماعی پرداخته و سپس بعد از ذکر عوامل خشونت در جامعه فعلی، به بعضی از دستورالعملهای اخلاقی، در جایگزین کردن رفتار رحمتآمیز به جای رفتار خشونتزا اشاره کرده است.
نقد کتاب «زن در نهج البلاغه»
منبع:
حوراء شماره ۲۰
حوزههای تخصصی:
کتاب «زن در نهج البلاغه» تألیف دکتر نجوی صالح الجواد و ترجمه ورود سلامی و مقدمه دکتر سید محمد بحر العلوم که توسط انتشارات زمزمه زندگی و در تیراژ 3000 نسخه در تابستان 1384 منتشر شده است از جمله آثاری محسوب میشود که به غرض دفاع از حریم نهج البلاغه و در توجیه و تبیین دیدگاههای امام علی (ع) درباره زنان به رشته تحریر درآمده است. در این شماره ضمن معرفی این کتاب به نقد آن می پردازیم.
واقعیتهای طلاق، مسئولیتهای ما
منبع:
حوراء شماره ۲۶
حوزههای تخصصی:
هر چند ضرورتهایی سبب شده است تا خداوند به طلاق مشروعیت بخشد؛ اما سیاستهای دینی به دعوت مردم برای حفظ خانواده و پرهیز از طلاق بنیان شده است. آموزههای روایی، طلاق را ناپسندترین حلال در نزد خدا میشمارد و خانهای را که در آن طلاق واقع شده باشد به خرابه تشبیه میکند و مردی که بدون علت همسران خویش را طلاق میدهد، ملعون می شمارد.در چند دهه گذشته، طلاق در جامعهی ما که جامعهای اسلامی و حافظ ارزشهای اخلاقی است، آهنگی روبه رشد داشته و توجه کارشناسان را به خود معطوف داشته است. این نگرانی هم از رشد سریع طلاق، هم از تحول در شیوههای طلاق و هم از فقدان مکانیزمهایی است که به کاهش طلاق یا کم کردن پیامدهای مخاطرهآمیز آن بیانجامد. در این مقاله با نگاهی دینی به مسئله طلاق و فروپاشی خانواده می پردازیم.
الحاق به کنوانسیون، از منظر موافقان و مخالفان
حوزههای تخصصی:
کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان تنها سند بینالمللی است که در ارتباط با حقوق زنان توسط مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رسیده؛ البته دولتها با اعمال شرطهای متعدد در ارتباط با این سند، واکنشهای متفاوتی از خود نشان دادهاند. پاسخ به این سؤال که آیا الحاق به کنوانسیون به مصلحت جمهوری اسلامی ایران است؟ در پرتو بررسی پیامدهای حقوقی الحاق میباشد که این پیامدها دارای ابعاد داخلی و بینالمللی میباشد. هرچند پرداختن به این موضوع از دیدگاه حقوقی کافی نیست؛ اما آنچه در این نوشتار تعقیب میشود، بررسی پیامدهای حقوقی بینالمللی الحاق یا عدم الحاق به کنوانسیون است و با نگاهی نسبتاً جامع، ادله موافقان و مخالفان الحاق به کنوانسیون مورد بررسی قرار گرفته در نتیجه معلوم می شود الحاق به کنوانسیون به هیچ وجه مصلحت نیست، زیرا نه تنها مشکلی از زنان ما را حل نمی کند، بلکه از جهاتی مشکل زا هم است.
بحران خانواده در آمریکا
منبع:
حوراء سال ۱۳۸۸ شماره ۳۳
حوزههای تخصصی:
دیوید پوپنو، استاد جامعهشناسی دانشگاه راجرز و رییس سابق دانشکده علوم رفتاری و اجتماعی این دانشگاه است. وی به همراه یکی از همکارانش، مدیریت پروژه ملی ازدواج در دانشگاه راجرز را بر عهده دارد. او در گذشته، در زمینه طراحی شهری فعالیت داشته است. تخصص فعلی وی در مطالعه زندگی خانوادگی و اجتماعی در جوامع نوین است و تاکنون بیش از نه جلد کتاب از جمله: زندگی بدون پدر را در این زمینه، تألیف کرده است. او چه به گروه جامعهشناسان نوین تعلق دارد، اما از طرفداران جدی و شناختهشده نهاد خانواده نیز به شمار میآید. از نظرات ایشان در مورد خانواده های آمریکایی برخوردار می شویم.
بلوغ دختران
تعدیل ثروت در جامعة اسلامی
حوزههای تخصصی:
نگاه اسلام به همة ابعاد جوامع بشری نگاهی وسیع و همه جانبه است. نظریات، راهبردها و رهیافت های اقتصادی آن نیز برای حل مسائل بشری از متین ترین و معتدلترین نظریات میباشد. نظریات اسلام در خصوص چگونگی برپایی نظام مالی، استخراج معیارها، ملاکهای اقتصادی، مالکیت خصوصی، عدالت اجتماعی و.... میتواند برای جامعه بشری، اقتصادی پاک و سالم بنا نهد، اقتصادی که در سایة آن، انسان بتواند به تکامل مناسب روحی و منعوی دستیابد. در این راستا مسألة تعدیل ثروت برای برقراری عدالت اجتماعی یکی از مهمترین سیاستهای اقتصاد اسلام میباشد تبیین ابعاد مسئله تعدیل ثروت و راهکارهای تحقق آن در جامعة اسلامی مستلزم بحثی بسیار مستوفی و مبسوط است و دامنة بحث بسیار گسترده تر از اشاراتی است که در این مقاله به آن پرداخته شده، لکن مقالة حاضر صرفاً به بهانة غائلة این فصل (مفاسد اقتصادی) به عنوان فهرست و نمایه ای از رؤوس اهم مطالبی که در این زمینه قابل بحث است تنظیم گردیده است. که در این مقاله بصورتی گذرا به این مسائل اشاره میشود.
فمنیسم ودانش های فمنیستی (2)
منبع:
حوراء سال ۱۳۸۲ شماره ۳
حوزههای تخصصی:
برابری و تفاوت فمینیستهای لیبرال و بسیاری از فمینیستهای دیگر با تأکید بر جنبهِ انسانی زن، خواهان دستیابی زنان به موقعیتهای برابر با مردان هستند و در مقابل، برخی فمینیستها بر رهایی زنان به عنوان موجوداتی متفاوت از مردان تأکید میکنند. عدهای تفاوت دیدگاه برخی فمینیستها را جوهری، و بعضی آنرا ناشی از تجربههای مشترک زنان به دلیل موقعیت های خاص آنان می دانند. بخشی از این بحث را در قسمت اول بیان کردیم . در اینجا بقیه بحث را پی می گیریم.
فمینیسم فرامدرن و فمینیسم اسلامی
منبع:
حوراء شماره ۵
حوزههای تخصصی:
فمینیسم فرامدرن نسبیگرایی را شاخصه اصلی دیدگاه فرامدرن دانسته اند با این تعبیر، پست مدرن ها قبول ندارند حقیقت غایی یا عینیتی وجود داشته باشد که با کاربرد مفاهیم مربوط به عصر جدید غرب ـ همچون خرد و شناخت ـ قابل فهم باشد. از این دیدگاه، هر مکتب فکری مانند«لیبرالیسم، مارکسیسم، سوسیالیسم، محافظه کاری، یا ناسیونالیسم» که مدعی درک واقعیت در وجهی یکسان و یکپارچه باشد، هم گمراه کننده و هم ظاهر فریب است و ادعاهای چنین مدعیانی ریشه در چه تفکراتی دارند. این موضوعی است که در این مقاله به بررسی آن می پردازیم.
دیـــن، جامعه و انحـرافـات اجتمـاعــی
حوزههای تخصصی:
دین، قوی ترین و محکم ترین ریسمان الهی است که انسان، فقط با تمسک به آن میتواند به هدف و مأوای والای خویش که همان مقام خلیفة اللهی است، نائل گردد. اما مسئله اصلی این است که دین چگونه و از چه راهی توانسته است، قدرت انسان را بالا ببرد و وی را در مقابل لذتهای دنیوی، عصیان و سرکشیها بیمه نماید؟این نوشتار با بهره گیری از روش علوم اجتماعی در کشف این مقصود بر آمده است. طبق یک نگاه کلی تمام معارف و دستورالعملهای دینی این مسئولیت را به عهده دارند، زیرا دین دارای حلقههای به ظاهر متفاوت، اما از روحی واحد برخوردار است، البته با نگاهی خاص تر میتوان به دو راهکار نظری و عملی دین اشاره نمود که در راهکار نظری به سه مقوله مهم ترسیم بدیها و خوبیها، ترسیم پاداش، عقوبت و مجموعه معارف بنیادین عنایت دارد و راهکار علمی از طریق تبلیغ و امر به معروف و نهی از منکر بر این مهم گام بر میدارد؛ اگر چه در ظاهر، بعضی از این موارد فردی و بعضی دیگر ظاهری اجتماعی دارند، لیکن هر دو در هم تنیده شده و قابل تفکیک نمیباشند.