درخت حوزه‌های تخصصی

موضوع مدیریت بحران در حوزه های مختلف مطرح است . سازمان ها به عنوان یکی از اجزای اصلی جامعه امروزی نیز از این امر مستثنی نیستند . مقاله حاضر به بررسی انواع بحران در حوزه سازمان می پردازد . مدیران پیشرو تلاش می کنند تا با استفاده از یافته های مدیریت بحران سازمانی و تلفیق آن با دستاوردهای مدیریت استراتژیک و مدیریت سیستم های کنترل از امواج خطرناک پیش بینی نشده اجتناب کنند . ...

هدف از اجرای این پژوهش، بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی و عملکرد مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. مسئولیت اجتماعی شرکتها، از طریق پرسشنامه ای که حاوی 53 سؤال در زمینه مسئولیت اجتماعی آنها نسبت به مشتریان، کارکنان، محیط زیست و نهادهای موجود در جامعه (نهادهای آموزشی، نهادهای فرهنگی، نهادهای ورزشی، سازمانهای بهداشت، بیمارستانها، نهادهای خیریه، مراکز توانبخشی و غیره) است، اندازه گیری شد. از اطلاعات 59 شرکت در طول سالهای 1389- 1385 استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز روش رگرسیون به کار گرفته شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که عملکرد مالی با مسئولیت اجتماعی شرکت نسبت به مشتریان و نهادهای موجود در جامعه ارتباط دارد. ولی عملکرد مالی با مسئولیت اجتماعی شرکت نسبت به کارکنان و محیط زیست رابطه معناداری ندارد. این پژوهش به مدیران کمک خواهد کرد تا سیاستهای مؤثر مربوط به مسئولیت اجتماعی شرکتها که برای دستیابی به عملکرد مالی بهتر آنها در بلندمدت لازم استرا توسعه دهند. همچنین بینشی را برای شرکتها در زمینه نقش مسئولیت اجتماعی در کسب منافع آتی فراهم می نمایند.

تغییرات روزافزون محیط و پیشرفت سریع تکنولوژی، تطابق سازمان های بهداشتی و درمانی را در جهت ایجاد تغییرات مناسب، الزامی ساخته است. در قلمرویی مانند بهداشت و درمان، تیم درمان ملزم به تبعیت از قوانین و دستورالعمل های زیادی هستند که این امر منجر به کاهش آزادی عمل، نداشتن قدرت و اختیار کافی برای سازمان دهی مجدد فرایندها و حذف فعالیت های بدون ارزش افزوده توسط آن ها می شود. اصول انعطاف پذیر مدیریت فرایند کسب و کار (BPM یاBusiness process management) راهکاری است که در حال حاضر در بسیاری از کشورهای پیشرفته با موفقیت به کار گرفته می شود. مدیریت فرایند کسب و کار، شامل شناسایی وضعیت موجود فرایندها، مدل سازی آن ها و تعیین تأثیر مدیریت فرایندها پس از اجرای اصلاحات می باشد. این رویکرد، که در بسیاری متون با عنوان موج سوم اصلاحات فرایند معرفی شده است، با هدف رفع مشکلات روش های پیشین و با در نظر گرفتن محدودیت های بودجه و الزامات قانونی موجود، بیانگر روشی قابل اجرا در سازمان ها می باشد. مدیریت فرایند کسب و کار، با در نظر گرفتن گام های ضروری برای انجام کار، یکپارچه سازی آن ها و حذف فعالیت های بدون ارزش افزوده، سعی در افزایش انعطاف پذیری، کیفیت و سرعت انجام فرایندها دارد. این رویکرد در سازمان های بهداشتی و درمانی، با به کارگیری نرم افزار BPMs (Business process management suite) و از طریق یکپارچه سازی پرونده ی الکترونیک بیمار (EHR یا Electronic health record)، دستورالعمل ها (Guidelines) و سیستم اطلاعات بیمارستان (HIS یا Health information system) به اهداف خود دست می یابد. در این مقاله، پس از شرح تاریخچه ی مختصری بر روند فرایندگرایی، رویکرد مدیریت فرایند کسب و کار، اهداف و حوزه های مداخله ی آن در سازمان های بهداشتی و درمانی شرح داده شده است.

در پژوهش حاضر به طراحی و تبیین الگوی توانمندسازی نیروی انسانی در شرکت مخابرات استان تهران پرداخته ایم . در این پژوهش با استفاده از ابزار اندازه گیری پرسشنامه در قالب 44 سوال شامل 4 شاخص اصلی و 12 شاخص فرعی طراحی و سطح آن را در شرکت تعیین کرده ایم. بر مبنای یافته های پژوهش، سطح توانمندی نیروی انسانی شرکت مخابرات استان تهران بیش از میانگین مورد انتظار جامعه بوده است و همچنین شاخص اصلی مدیریت دانش نسبت به سایر شاخصهای اصلی از میانگین مورد انتظار کمتر است و تیم سازی نیز میانگین بهتری نسبت به سایر...

دنیای امروز دنیای تغییر است و دانستن این که در آینده چه موقعیتی در انتظار ما است، تقاضای محصولات ما چه قدر است و یا آن ها را به چه قیمتی می توانیم به فروش برسانیم، عامل مهمی در حفظ حیات و بقای سازمان ها است. برای دسترسی به آینده باید بتوانیم پیش بینی کنیم. با پیشرفت روزافزون علم، استفاده از روش های جدید و به کارگیری تکنولوژی های هوشمند رونق بسیاری پیدا کرده است. در این تحقیق کاربرد علم پیش بینی در مدیریت مورد پژوهش قرار گرفته و سعی شده است که روش ها و الگوریتم های جدید مانند شبکه های عصبی و منطق فازی تشریح شده و کاربرد ترکیب این دو روش در پیش بینی بررسی شود. از همین رو نخست با استفاده از چندین روش مختلف مانند میانگین متحرک ساده، میانگین متحرک موزون، نمو هموار ساده، نمو هموار دوبل، روند خطی، روند تابع ترکیبی و روند نمایی پیش بینی مورد نظر انجام شد، سپس نتایج این روش ها هم با نتایج حاصل از روش شبکه های عصبی فازی با استفاده از شش معیار اندازه گیری خطای پیش بینی مقایسه گردید و این نتیجه به دست آمده که در همه معیارها، روش شبکه های عصبی فازی نسبت به سایر روش ها برتری دارد و میزان تطابق داده ها (ضریب2R) مربوط به شبکه های عصبی- فازی90 درصد است. داده های استفاده شده در این تحقیق مربوط به سال های 1970- 2005 میلادی کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) بوده است.

"مقدمه: بهره گیری از مزایای منحصر به فرد مدارک پزشکی کامپیوتری، به شرط آن که مدیران و کادر مدارک پزشکی، آن را مطابق نیازهای خود طراحی کنند، می تواند بسیاری از مشکلات موجود در نظام بهداشتی درمانی کشور را مرتفع سازد. این تحقیق با هدف تعیین میزان قابلیت های سیستم های اطلاعات بیمارستانی در بخش مدارک پزشکی انجام گرفت. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه کاربردی از نوع توصیفی و شامل 9 سیستم اطلاعات بیمارستانی در سال 1386 در شهر تهران بود. پژوهشگر بر اساس چک لیست (شامل الزامات عمومی سیستم اطلاعات بیمارستانی، الزامات عمومی بخش مدارک پزشکی، مدیریت مدارک پزشکی، پذیرش، ترخیص، آمار، کدگذاری، بایگانی و تکمیل پرونده) و با مشاهده مستقیم و پرسش با کمک برنامه SPSS، ویژگی های سیستم های موجود را استخراج نمود و در پایان موارد انطباق سیستم با چک لیست، محاسبه و درصد آن مشخص شد. اعتبار محتوای چک لیست بر اساس نظر 10 نفر از افراد خبره در زمینه مربوط تایید و جهت تعیین ثبات چک لیست از روش آزمون مجدد استفاده شد. یافته ها: میانگین کلی میزان انطباق با فهرست الزامات سیستم های اطلاعات بیمارستانی در بخش مدارک پزشکی به این شرح بود: الزامات عمومی سیستم اطلاعات بیمارستانی 4/65 درصد، الزامات عمومی بخش مدارک پزشکی 3/50 درصد، مدیریت مدارک پزشکی 7/85 درصد، پذیرش 6/59 درصد، ترخیص 8/75 درصد، آمار 1/64 درصد، کدگذاری 2/32 درصد و بایگانی و تکمیل پرونده 7/28 درصد. نتیجه گیری: نتایج ضعیف در کدگذاری و بایگانی و تکمیل پرونده،گویای کارا نبودن نرم افزارها در این قسمت ها می باشد. لذا لازم است شرکت های ارایه دهنده با حمایت مدیران به بهبود عملکرد سیستم ها در این بخش توجه ویژه نمایند. "

این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین حمایت سازمانی ادراک شده با مشارکت در تصمیم گیری، خدمت به عموم، چشم انداز شغلی، اعتماد به سرپرست، رضایت از پرداخت، فرصت ترفیع، انگیزش درونی، کیفیت سرپرستی، میل به ماندن، ترک خدمت، جایگزین های شغلی، رفتارهای فرانقشی، اعتماد سازمانی، دلبستگی شغلی، دلبستگی به کار، رضایت از سرپرست و رضایت از همکاران و استخراج الگوی روابط مستقیم و غیرمستقیم بین حمایت سازمانی ادراک شده با متغیرهای مذکور به مرحله اجرا درآمد. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش 295 نفر از کارکنان یکی از سازمان های دولتی در تهران برای پاسخ گویی به ابزارهای پژوهش به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش شامل پرسشنامه حمایت سازمانی ادراک شده آیزنبرگر و همکاران (1986) به همراه پرسشنامه های مربوط به متغیرهای مذکور (در بخش روش به تفصیل معرفی شده اند) بودند. داده های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان از آن بود که بین حمایت سازمانی ادراک شده با ترک خدمت و جایگزین های شغلی رابطه منفی و معنادار (به ترتیب 596/0- برای ترک خدمت و 374/0- برای جایگزین های شغلی و سطح معناداری 001/0P<) و با دیگر متغیرهای پژوهش رابطه مثبت و معنادار (در بالاترین حد با مشارکت در تصمیم گیری و برابر با 709/0 و در پایین ترین حد با انگیزش درونی 149/0 و 0001/0P< و 05/0P<) وجود دارد. نتایج تحلیل مسیر نیز نشان داد که از بین کلیه متغیرهای استفاده شده در پژوهش فقط مشارکت در تصمیم گیری، رضایت از پرداخت، فرصت ترفیع، انگیزش درونی، کیفیت سرپرستی و اعتماد سازمانی با حمایت سازمانی ادراک شده دارای رابطه مستقیم معنادار (0001/0P< و 05/0P<) می باشند. در مجموع براساس تحلیل مسیر نیز الگوی مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم برای حمایت سازمانی ادراک شده ترسیم شده است.

این مقاله رابطه بین محدودیت های مالی و حساسیت سرمایه گذاری- جریان نقدی را بررسی می کند. برای طبقه بندی شرکت ها در دو گروه دچار محدودیت مالی و فاقد محدودیت مالی، میزان ذخایر نقدی شرکت ها به عنوان متغیر طبقه بندی کننده اصلی مورد توجه قرار گرفته است. انتظار می رود که ذخایر نقدی، توانایی شرکت ها در بهره برداری از فرصت های سرمایه گذاری سودآور را افزایش دهد. به منظور مقایسه مدل ذخایر نقدی بهینه با شاخص های سنتی محدودیت مالی، میزان کارایی متغیر های اندازه، عمر، نسبت سود تقسیمی و عضویت شرکت در گروه های تجاری در تعیین محدودیت مالی شرکت ها نیز آزمون شده است. این پژوهش از نوع همبستگی بوده، بر تحلیل داده های تابلویی مبتنی است. در این پژوهش، اطلاعات مالی 72 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1378الی1387 بررسی شده است(720 شرکت - سال). یافته های پژوهش نشان دهنده نقش مثبت ذخایر نقدی در کاهش حساسیت سرمایه گذاری-جریان نقدی شرکت هاست. از طرف دیگر، برتری خاصی در استفاده از مدل ذخایر نقدی بهینه در مقایسه با معیار های سنتی محدودیت مالی مشاهده نشد.

سیستم‌‌های نگهداری مواد و کالا از جمله سیستم‌هایی هستند که در سال‌های اخیر پیشرفت چشمگیری داشته‌اند. این پیشرفت‌ها هم در زمینه سخت‌افزاری مانند سیستم‌های قفسه‌بندی، ماشین‌های ذخیره‌سازی و بازیابی مواد و هم در زمینه نرم‌افزاری نظیر مدل‌های زمان سفر و استراتژی بکارگیری تجهیزات رخ داده اند. توسعه سیستم ذخیره‌سازی و بازیابی اتوماتیک (AS/RS) یکی از مهم ترین پیشرفت‌ها در مسیر مدرن کردن مکانیزم صنایع است. یک سیستم حمل‌و‌نقل در انبار اتوماتیک که گاهی اوقات به انبار مرتفع اطلاق می‌شود،‌ ترکیبی از تجهیزات و کنترل‌هاست که مواد را سریع تر و با امنیت بیشتر و کارآتر از روشهای سنتی جابجایی، ذخیره، بازیابی و یا جابجا می‌کند. در این مقاله مدل جدیدی در حوزه مسأله فروشنده دوره‌گرد (TSP) ارائه شده که در آن مسأله مسیریابی حمل‌و‌نقل اقلام و قطعات از یک AS/RS بر اساس یک سفارش متشکل از چند قلم کالای متنوع مدل‌سازی شده است. این مدل نشانگر ساختار ریاضی مسأله‌ای جدید است که بر پایه تعمیم مسأله فروشنده دوره‌گرد (GTSP) بنا شده است. مسأله جدید "مسأله فروشنده دوره‌گرد تعمیم‌یافته تو در توی مرتبه 2 "(2-nested GTSP) نامیده شده است. در این مقاله ضمن ارائه مدل ریاضی این مسأله جدید، نشان داده شده که با استفاده از این مدل می‌توان مسأله ترتیب برداشت اقلام یک سفارش از یک AS/RS را که در آن هر قلم کالا در بیش از یک مکان نگهداری می‌شود، حل کرد. چگونگی حل مسأله به روش بهینه و همچنین یک الگوریتم فرا ابتکاری مورچگان که آنرا ACSrank نامیده‌ایم طراحی شده و محاسبات مقایسه‌ای برای دوازده مسأله نمونه نشان داده شده است.

این مقاله،ارتباط میان عملکرد و نقدشوندگی سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را بررسی می کند. در کشورهایی که بازار سرمایه یکی از منابع اصلی تامین مالی واحدهای تجاری آنها است ، تحقیقات زیادی در این زمینه وجود دارد که با رشد سریع بازار سرمایه در ایران، ضرورت چنین تحقیقاتی بیش از گذشته آشکار می گردد. لذا در این تحقیق با بررسی داده های مربوط به 154 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهرانبین سالهای 1383 و 1388 با روش مطالعه ترکیبی، رابطه میان عملکرد واحد تجاری و نقدشوندگی سهام مورد مطالعه قرار گرفته است. در این تحقیق به پشتوانه تئوری های نمایندگی و بازخورد، ارتباط میان معیارهای عملکرد و نقدشوندگی سهام با استفاده از رگرسیون چند متغیره بررسی و با یکدیگر مقایسه گردیده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که میان معیارهای نقدشوندگی و عملکرد شرکت رابطه معنی دار قوی وجود دارد. همچنین با مقایسه دو معیار عملکرد (بازده دارایی ها و شاخص Q توبین) مشاهده گردید که شاخص Q توبین به دلیل بهره گیری از ارزش های بازار، معیار مناسب-تری برای مطالعه ارتباط میان عملکرد و نقدشوندگی سهام شرکت ها است.

"سیاست عبارت است از تعیین اراده دولت که موضوع علوم سیاسی است و اداره امور عمومی عبارت است از اجرا کردن اراده دولت که موضوع علوم اداری است. سیاست و اداره امور عمومی، با هم تعامل دارند؛ به این‌صورت که اداره امور عمومی، بستری است برای اجرای اراده دولت و در مقابل، سیاست، تعیین‌کننده ساختار اداره امور عمومی است. بررسی هر کدام از دو مورد فوق، مستلزم توجه به دیگری است. یکی از موضوعات مورد بررسی هر دو علم مذکور، تفویض اختیار است. بر مبنای میزان تفویض اختیار، شیوه‌های اداره امور عمومی عبارتند از: متمرکز ، متراکم ، غیرمتمرکز ، فدرال و کنفدرال . شیوه فدرالی در اداره امور عمومی، موضوع این مقاله است. در این مقاله، ابتدا به بررسی تعاریف، مفاهیم، نقاط قوت و نقاط ضعف نظام فدرال اداری، پیش‌نیازهای لازم برای استقرار نظام فدرال اداری، و مطالعه‌ای تطبیقی پرداخته شده و پس از آن، تاریخچه تمرکز و عدم‌تمرکز در ایران در زمینه اداره امور عمومی و همچنین وضعیت موجود تمرکز و عدم‌تمرکز در ایران تحلیل شده‌است؛ در مرحله بعدی، امکانپذیری استقرار نظام فدرال اداری در ایران بررسی شده و در نهایت الگوی مناسب برای استقرار نظام فدرال اداری در ایران ارائه گردیده است. "

سود بعنوان مهمترین شاخص اندازه گیری عملکرد یک واحد اقتصادی ، یکی از مباحث حسابداری است که از دیرباز جایگاه ویژه خود را در مباحث تئوریک حفظ کرده است . حسابداری که از اوایل قرن بیستم، به صورت علمی وکلاسیک پا به عرصه فعالیت نهاده است، در چند دهه اخیر ، بویژه بعد از سالهای 1960 پس از طرح فرضیه بازار کارا ، با شروع تحقیقات تجربی_اثباتی توسط بال و براون پیرامون محتوای اطلاعاتی سود حسابداری، به سرعت توانست مبانی تئوریک خود را بر مبنای تفکر اثبات گرایی پایه گذاری کرده و تکامل بخشد.دراین تحقیق،محتوای اطلاعاتی سود پیش بینی شده مورد بررسی قرارگرفته است .نتایج بدست آمده حاکی از آن است که سود پیش بینی شده توسط شرکتها دارای محتوای اطلاعاتی و کارایی بوده و از این جهت اهمیت پیش بینی سود حسابداری به دلیل نقش و تاثیرآن در تصمیم گیری های استفاده کننده بویژه سرمایه گذاران بارزتر می شود .

پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی – توسعه ای و از نظر روش گردآوری داده ها، کیفی محسوب می شود. راهبرد مورد استفاده در این پژوهش، نظریة داده بنیاد است. این راهبرد روشی نظام مند و کیفی برای خلق نظریه است. که خردمایة گزینش آن روش مندی در بهره گیری از دیدگاه های مشارکت کنندگان و نیز اختتام آن به مجموعه ای از قضایا می باشد.هدف اصلی این تحقیق، طراحی الگویی برای آسیب شناسی اجرای خط مشی عمومی در ایران است. برای جمع آوری داده ها، با 20 نفر از خط مشی گذاران، مجریان و استادان خط مشی در ارتباط با چالش های اجرای خط مشی های عمومی مصاحبه هایی رو در رو، عمیق و با طرح پرسش های باز بین 30 تا 60 دقیقه انجام شد. نمونه گیری به صورت نظری انجام شد. نخست مجموعه ای از مضامین اولیه طی فرایند کد گذاریِ باز گردآوری شده و از درونِ آن ها مقوله هایی استخراج گردید. سپس در مرحلة کدگذاری محوری، پیوند میان این مقوله ها در قالب نمونه های کد گذاری تعیین شدند و در مرحلة کد گذاری انتخابی، یکایک اجزای الگو تشریح گردیدند. مزیت پژوهش حاضر در مقایسه با پژوهش های مطرح شده در مورد آسیب های اجرای خط مشی عمومی آن است که الگوی ارائه شده، جامع و مبتنی بر عمل است که هم زمان به اغلب مؤلفه های مؤثر در اجرای ناموفق خط مشی عمومی توجه کرده است؛ همچنین تصویر کاملی از چالش های فضای خط مشی گذاری عمومی، چالش های فضای عمومی خط مشی و چالش های فضای اجرای خط مشی عمومی را ترسیم و در نهایت پیامدهای اجرای ناموفق آن را ارئه نموده است.

مقدمه: به منظور ارتقای فرایند ارایه خدمات درمانی، رعایت حقوق بیماران و ایجاد وحدت رویه در خط مشی های درمانی، در سال 1382 شاخص های کیفی ارزشیابی به کلیه بیمارستان های کشور ابلاغ گردید. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت اجرای دستورالعمل مراقبت های مدیریت شده و رابطه استقرار آن ها به صورت شاخص های کیفی ارزشیابی با کیفیت خدمات بیمارستان های پایلوت دانشگاه علوم پزشکی گلستان انجام پذیرفت.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه تحلیلی بود که بر اساس اطلاعات موجود در پرونده های بیماران، قبل از ابلاغ دستورالعمل مراقبت های مدیریت شده و بعد از ابلاغ آن، کیفیت خدمات اندازه گیری و نتایج آن با یکدیگر مقایسه شد. جامعه آماری، پرونده های بیمارانی بود که طی سال های 1386 و 1381 در بیمارستان های پایلوت دانشگاه علوم پزشکی گلستان تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند و همچنین پرونده کلیه مادران بارداری که در بیمارستان های مذکور زایمان نموده بودند. حجم نمونه شامل 792 پرونده بود که به روش طبقه ای متناسب، انتخاب شدند. داده ها با استفاده از سه نمونه چک لیست و یک فرم اطلاعاتی استاندارد که ابلاغی از سوی وزارت بهداشت بوده است، از اسناد و مدارک پزشکی بیمارستان های پایلوت جمع آوری شد. داده ها به کمک آزمون آماری 2? و به وسیله نرم افزار آماری 16.5SPSS تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: در سال 1381 در 5.1 درصد و در سال 1386 در 32.1 درصد پرونده های مورد بررسی دستورالعمل ارزیابی پیش از اعمال جراحی الکتیو رعایت شده بود که این تغییر از نظر آماری در سطح خطای 0.05=? معنی دار است (P<0.001) در سال 1381، در 31.6 درصد و در سال 1386 در 44.9 درصد پرونده ها، دستورالعمل آنتی بیوتیک پروفیلاکسی به طور کامل رعایت گردیده بود (P<0.001) در سال 1381 در 77.8 درصد و در سال 1386 در 85.1 درصد پرونده های مورد بررسی، راهنمای تسکین درد به طور کامل رعایت شده بود (P=0.001) در سال 1381، در بیمارستان های مورد مطالعه 49 درصد زایمان ها سزارین بود که در سال 1386 به 42 درصد کاهش یافته بود (P<0.001) بیشترین اندیکاسیون سزارین مربوط به اندیکاسیون سزارین قبلی بود. در کلیه محورهای مورد مطالعه، بین استقرار شاخص های کیفی و کیفیت خدمات، رابطه مثبت و معنی داری وجود داشت.نتیجه گیری: اجرای دستورالعمل های مراقبت های مدیریت شده تا حدودی منجر به بهبود کیفیت خدمات درمانی گردیده است. با استقرارضمانت های اجرایی لازم و بازنگری های مکرر در خصوص دستورالعمل های ارزشیابی کیفی بیمارستان ها، کیفیت خدمات افزایش می یابد.

برنامه‌ریزی پرواز از جمله مسائل اصلی شرکتهای هواپیمایی است که به صورت یک مسأله بهینه سازی از دیرباز مطرح بوده است. مسأله جامع برنامه ریزی پرواز معمولاً برای حل، به چند زیر مسأله تقسیم می شود. تخصیص هواپیما یکی از زیر مسائل برنامه ریزی پرواز است. در این مسأله با فرض معلوم بودن برنامه زمانبندی پروازها و مشخصات ناوگان آماده پرواز، نوع هواپیمای هر پرواز تعیین می شود. طی مطالعات دهه اخیر، این مسأله به صورت یک مسأله جریان در شبکه چند کالایی(Multi Commodity Network Flow) با متغیرهای صحیح و حقیقی مدلسازی شده و برای حل آن، از روشهای مرسوم در حل این نوع مسائل استفاده شده است. تحقیق حاضر با اصلاح یکی از مدلهای موجود، برای یک شرکت هواپیمایی داخلی، به بررسی و حل مسأله می پردازد. در اینجا چندین مسأله نمونه تخصیص هواپیما به پروازِ شبه واقعی با سه روش، از جمله روشهای مبتنی بر بکارگیری الگوریتمهای ژنتیک (Genetic Algorithm)، گرم و سرد کردن شبیه سازی شده (Simulated Annealing) و بهینه سازی کولونی مورچه (Ant Colony Optimization) حل شده است. برای ارزیابی کارآیی الگوریتمها، از نرم افزار GAMS، به منظور محاسبه جواب دقیق استفاده شد. در نهایت با توجه به نتایج حل مسائل نمونه با روشهای مذکور درمقایسه با نرم افزار بهینه سازی GAMS ، معلوم شد که روشهای هیوریستیک پیشنهادی در مدت زمان کوتاه تر، جوابهای قابل قبول تری ارایه می کنند و دارای مطلوبیت و قابلیت بسیاری برای حل مسأله تخصیص هواپیما به پرواز هستند.