علوم اسلامی

کتاب کافی، مهم ترین اثر برجای مانده از دوره حدیث پژوهان پیشین به شمار می رود. این کتاب که دربردارنده موضوعات اعتقادی، اخلاقی و رفتاری است، به سبب باب بندی قوی و دریافت احادیث، از مهم ترین نویسندگان حدیث شیعه، از آغازین روزهای عرضه، مورد استقبال جامعه علمی شیعه قرار گرفت. در این مقاله، به بازشناسی منابع کلینی در تدوین کافی پرداخته شده تا اتقان این کتاب روشن گردد، زیرا از نگاه قدما، صحت حدیث مبتنی بر دریافت آن از اصول مورد اعتماد اصحاب است. این پژوهش نشان می دهد که تجلیل بزرگان از کافی به دلیل اخذ روشمند کلینی از مهم ترین کتب اصحاب است و اعتبارسنجی احادیث کافی به روش حوزه حله با روش کلینی در تدوین کتاب خویش هم خوانی ندارد و لازم است در راستای اعتبارسنجی روایات کتب پیشینیان، منابعی که مؤلفان، احادیث کتاب خود را از آن ها دریافت کرده اند، شناسایی و ارزش گذاری شود.

۱۳۰۶۵.

ویژگی های تمثیلات قرآنی

نویسنده: حمید محمدقاسمی

منبع: بینات ۱۳۸۴ شماره ۴۵

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۴۷ تعداد دانلود : ۱۰۰۷

۱۳۰۶۶.

نقد و بررسی دلایل مشائیان بر ابطال تناسخ(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: محمدتقی یوسفی

منبع: آیین حکمت زمستان ۱۳۸۸ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: نسخ رسخ فسخ مسخ تناسخ نزولی تناسخ متشابه تناسخ صعودی تناسخ ملکوتی تناسخ تناسخ ملکی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی فلسفه مشاء

تعداد بازدید : ۲۰۴۷ تعداد دانلود : ۱۰۵۱

تناسخ آموزه ای است که از دیرباز، فکر اندیشمندان را به خود معطوف داشته است؛ بحثی که هم در فلسفه نفس، بازتاب های درخور توجهی دارد و هم در دیگر مباحث فلسفی. علاوه بر اینکه نمیتوان از بازتاب های کلامی آن نیز غافل شد؛ از اینرو اندیشمندان مسلمان به فراخور توان فکری خویش به بررسی آن پرداخته و عمدتاً به امتناع عقلی آن گرایش نشان داده اند. فیلسوفان مشائی نیز بر امتناع عقلی تناسخ تأکید کرده اند و گاه تقریرهای جدیدی از دلایل گذشتگان ارائه نموده و گاه به دلایل جدیدی دست یافته اند. در این مقاله، تلاش شده تا دیدگاه مشائیان دربارة تناسخ ارائه شود. ابتدا نگاهی به تاریخچه آموزه تناسخ، گرایش های گوناگون در این باره، اصطلاحات تناسخ و انواع آن میشود و در نهایت مبانی انکار تناسخ طرح میگردد. بررسی دلایل ایشان، تعیین مقدار دلالت آنها و نقد و بررسی هر یک از آنها محور بحث های بعدی است.

۱۳۰۶۷.

درآمدی بر تربیت جنسی در متون دینی اسلام

نویسنده: محسن فرمهینی فراهانی

منبع: پژوهش های تربیت اسلامی پاییز ۱۳۸۵ شماره ۳

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت

تعداد بازدید : ۲۰۴۷ تعداد دانلود : ۱۳۵۲

۱۳۰۶۸.

اندیشه‌های قرآنی بهار

نویسنده: سید مهدی سلطانی رنانی

منبع: بشارت ۱۳۸۶ شماره ۶۳

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن، ادبیات و هنر

تعداد بازدید : ۲۰۴۷

۱۳۰۶۹.

نقد و تحلیل رویکردهای حج امام حسین (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابراهیم ابراهیمی

منبع: پژوهش های قرآن و حدیث پاییز و زمستان ۱۳۸۸ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: قاعده فقهی امام حسین (ع) حج جوامع روائی مصدود عمره

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ کربلا

تعداد بازدید : ۲۰۴۷ تعداد دانلود : ۷۰۹

برای برخی از تاریخ نویسان و سیره نویسان مسلم است که امام حسین (ع) حج خود را به عمره مفرده تبدیل کرده و مکه را به سوی عراق ترک کردند و این نظریه به عنوان نظریه ای مشهور میان آنان متداول شده است. در این جستار، برای بررسی این مساله، به روایات وارده در جوامع روایی پرداخته شده است؛ از تتبع در نقل های تاریخی و از استناد به روایات صحیح این نتیجه حاصل می آید که امام حسین (ع) با عمره مفرده وارد مکه شده و با عمره مفرده ماه ذی الحجه از مکه خارج گردیده اند. آن حضرت، از میقات شجره یا میقات های دیگر، محرم به احرام عمر? تمتع نشده بود تا برای خروج از احرام، نیت حج یا عمره تمتع خود را از باب حکم مصدود، به عمر? مفرده مبدل ساخته باشند.

۱۳۰۷۰.

اهداف مشترک عاشورای حسینی و قیام مهدوی در روایات

نویسنده: حمزه ابراهیم پور محمدهادی قهاری سید رضا موسوی

منبع: پژوهشنامه معارف حسینی (آیت بوستان سابق) سال دوم بهار ۱۳۹۶ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: عاشورا مهدویت حدیث امام حسین(ع) رابطه ی عاشورا و مهدویت

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۴۷ تعداد دانلود : ۹۱۵

هدف این پژوهش، بیان اهداف مشترک عاشورای حسینی و قیام مهدوی در رهیافت روایی است. مقصود از رابطه ی عاشورا و مهدویت، پیوندی است که میان این دو عنصر اساسی در هدف وجود دارد، که با عنصر «غدیر» هویت مکتب امامت را می سازند. روش این تحقیق، توصیفی تحلیلی است، که با بهره گیری از روایات و ادعیه(دعای ندبه، زیارت عاشورا و زیارت ناحیه ی مقدسه) در صدد پاسخ به سؤال اصلی تحقیق است. قیام جهانی مهدی موعود(عج)، مکمل حرکت اصلاحی امام حسین(ع) است که دارای اهداف مشترکی از جمله: اصلاح جامعه، تحقق عدالت اجتماعی و مبارزه با طاغوت های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، محو جاهلیت اموی و بدعت های مکتب خلافت، برپایی حکومت اسلامی، عدم بیعت با طاغوت، امر به معروف و نهی از منکر و انتقام از خون مطهر مظلوم کربلا(ع) و همه مستضعفان جهان

۱۳۰۷۱.

بایسته‏هاى اساسى پژوهش در تعلیم و تربیت اسلامى

نویسنده: محمود نوذری

منبع: حوزه و دانشگاه ۱۳۸۰ شماره ۲۸

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت اسلامى نظام تعلیم و تربیت پژوهشهاى تربیتى بایسته‏هاى پژوهشى گزاره‏هاى تربیتى روش تحقیق در تعلیم و تربیت اسلامى قلمرو تعلیم و تربیت اسلامى بازسازى تعلیم و تربیت اسلامى

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی کلیات فلسفه‌ تعلیم و تربیت

تعداد بازدید : ۲۰۴۸

با اینکه در صد ساله اخیر، به ویژه نیمه دوم آن، تلاش‏هاى فراوانى در قالب پژوهش، سمینار، مقاله، کتاب و... در زمینه تعلیم و تربیت اسلامى به صورت جدید انجام گرفته است، ولى هنوز دانش و نظام تربیت اسلامى، در قلمرو معرفت‏هاى تربیتى و رفتار تربیتى، جایگاه شایسته خود را نیافته است. به ویژه در سالهاى پس از پیروزى انقلاب، پاسخ به چرایى این امر، یکى از دغدغه‏هاى عمده مسؤولین آموزش و پرورش کشور بوده و دیدگاه‏هاى متفاوتى درباره آن ارائه شده است. نگارنده در این مقاله درصدد است با نگاهى روش‏شناختى به پژوهش‏ها و اقدامات صورت یافته، «بایسته‏هاى اساسى پژوهش در تعلیم و تربیت اسلامى» را ارائه کند و مراحلى را که از آن غفلت شده و چنین وضعیتى را پدید آورده است، نشان دهد.

۱۳۰۷۲.

مقایسه پیامبر و امام از دیدگاه امام رضا (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن صادقی

منبع: معرفت سال بیست و یکم مهر ۱۳۹۱ شماره ۱۷۸ «ویژه کلام»

کلیدواژه‌ها: امام پیامبر امام رضا (ع) صفات پیامبر صفات امام

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۴۷ تعداد دانلود : ۶۷۹

از روایات نقل شده از امام رضا علیه السلام، مقایسه پیامبر و امام و ذکر بیشتر صفات پیامبر برای امام استفاده می شود. با کمک این روایات و تحلیل آنها ثابت می شود که مقام امامت ویژه افرادی است که از بیشتر ویژگی های پیامبر برخوردار باشند. این گونه نیست که هر کسی با عنوان خلیفه و حاکم مسلمین و مانند آن، شایستگی جایگاه امامت را داشته باشد. این نوشتار می کوشد با روش اسنادی و تحلیلی با توجه به روایات نقل شده از امام رضا علیه السلام دیدگاه ایشان در مقایسه پیامبر و امام را بررسی کند. نتیجه بررسی این پژوهش آن است که میان پیامبر و امام صفات مشترکی وجود دارد؛ مانند بندگی، برگزیده و نصب شدن، عصمت، علم الهی، حجت الهی و خلافت الهی و لازم الاطاعه بودن. در کنار این اشتراک، پیامبر و امام از لحاظ چگونگی ارتباط با فرشته تفاوت نیز دارند. همچنین امام (از لحاظ امام بودن) از پیامبر(از لحاظ پیامبر بودن) برتر است.

۱۳۰۷۳.

داستان پیامبران در تفسیر ابوالفتوح رازى(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: محمد فرجاد

منبع: پژوهشهای قرآنی ۱۳۸۴ شماره ۴۱ ویژه نامه ابوالفتوح رازی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفسران و تأویل گران شیعی

تعداد بازدید : ۲۰۴۸

۱۳۰۷۴.

نقد براهین «حدوث اجسام»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: احمد بهشتی

منبع: کلام اسلامی ۱۳۷۴ شماره ۱۶

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام خداشناسی براهین خداشناسی

تعداد بازدید : ۲۰۴۸

۱۳۰۷۵.

ویژگی های رفتاری مدیران و کارکنان در حوزه ی ارتباطات با رویکرد دینی

نویسنده: عباس شفیعی

منبع: حوزه و دانشگاه زمستان ۱۳۸۴ شماره ۴۵

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۴۶ تعداد دانلود : ۹۹۰

۱۳۰۷۶.

تفاوت زن و مرد در دیه

نویسنده: سهیلا بایوردی

منبع: برهان و عرفان ۱۳۸۵ شماره ۷

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۴۸ تعداد دانلود : ۸۹۵۶

۱۳۰۷۷.

سیر و صیرورت از منظر قرآن

نویسنده: سید ابراهیم سید علوی

منبع: بینات ۱۳۸۴ شماره ۴۶

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۴۶ تعداد دانلود : ۱۸۵۵

۱۳۰۷۸.

گرایش های سکولاریسم در اندیشه غرب

مصاحبه شونده: کریستیان کتریان حبیب الله بابایی علی اصغر نصرتی مهدی علیزاده یوسف حسین نژاد

منبع: کتاب نقد بهار ۱۳۸۷ شماره ۴۶

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۴۵ تعداد دانلود : ۱۰۹۸

۱۳۰۷۹.

قرآن کریم و علوم روز: قرآن روانشناسی و علوم تربیتی روان درمانی در قرآن

نویسنده: بتول علامت ساز

منبع: کوثر بهار ۱۳۸۹ شماره ۳۴

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۴۵ تعداد دانلود : ۱۱۸۱

۱۳۰۸۰.

ماهیت حقوقی قبول یا رد ترکه با رویکردی بر نظر امام خمینی (س)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید مصطفی محقق داماد آسیه دهقانی

منبع: پژوهشنامه متین سال هفدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۶۷

کلیدواژه‌ها: ارث آثار ترکه قبول ترکه ردّ ترکه مالکیت ورثه

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۴۵ تعداد دانلود : ۲۲۱۱

ارث یک واقعة حقوقی است که به موت حقیقی و یا به موت فرضی مورث تحقق پیدا می کند و مالکیت ورثه نسبت به ترکة متوفی مستقر نمی شود مگر پس از ادای حقوق و دیونی که به ترکه میت تعلق می گیرد (مستفاد از مادة 867 و 868 ق.م)؛ بنابراین تملک ترکه اثر ارادة وارث نیست و تملک به رضای او تحقق نمی یابد بلکه تملک ترکه قهری و به حکم قانون صورت می پذیرد و ارادة وارث هیچ دخالتی در آن ندارد و مدخل و آغاز آن مرگ مورث است. با وجود این، قانونگذار به هر یک از وارثان حق قبول یا رد ترکه را داده است (مواد 242 و 259 ق.ا.ح) و این سؤال را برانگیخته است که آیا اختیار وارثان در قبول یا رد ترکه از جنس قبول و رد ایجاب یک قرار است و اینکه آیا رد ترکه به معنای اعراض از مالکیت آن است. در این مقاله، اثر قبول و رد ترکه با توجه به ضوابط فقهی و حقوقی مورد بررسی قرار گرفته است و مستفاد از این قواعد اثر اصلی قبول و رد ترکه در عهده دار شدن دیونی است که بر ذمة مورث بوده و همراه ترکه از او برجای مانده است. در واقع قبول و رد ترکه اعلام اراده در پایبند بودن و یا نبودن به دارایی خانواده و ادامة راه متوفی است و مقصود از قبول و رد، قبول یا رد سمت مدیریت بر ترکه است که به اختیار، اهلیت استیفاء و ارادة آزاد وارثان بستگی دارد.

درخت حوزه‌های تخصصی