درخت حوزه‌های تخصصی

هدف اصلی آموزش وپرورش در هر جامعه ای بهبود فرایند یادگیری در دانش آموزان است که از نتایج مهم این امر پرورش تفکر منطقی و به ویژه تفکر انتقادی دانش آموزان است. عوامل بسیاری در تحقق این امر دخیل هستند، یکی از این عوامل روش تدریس معلمان است که در یادگیری و عملکرد دانش آموزان از اهمیت بالایی برخوردار است. به منظور گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و مطالعه اسنادی استفاده شده است. در پژوهش حاضر سعی بر آن شده است تا در مورد یکی از روش های تدریس یعنی روش تدریس حل مسئله به بحث و بررسی پرداخته شود و همچنین در پژوهش حاضر به بررسی اهمیت و تأثیری که روش تدریس حل مسئله، بر روی ابعاد شناختی دانش آموزان به ویژه تفکر انتقادی آن ها دارد پرداخته شده است. درنهایت نیز به بررسی روابط بین دو متغیر پژوهش، یعنی روش تدریس حل مسئله و تفکر انتقادی در دانش آموزان پرداخته شده است.

مقدمه: نوجوانی دوره پرمخاطره ای در رشد جنسی است و احتمال بروز خودارضایی یا عادت آسیب زای پیش روی دختران و خانواده هاست که گاه زیست زناشویی آنها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد لیکن مطالعات ایرانی اندکی در خصوص خودارضایی دختران در دست است، لذا این مطالعه با جهت گیری پیشگیرانه و تربیتی برای کاوش در خودارضایی دختران نوجوانان انجام شد. روش: این مطالعه به روش کیفی و در بستر تعامل مشاوره ای با خانواده ها و دختران دارای شکایت خودارضایی طی سال 1397 تا 1399 انجام شد. در این مطالعه از روش نمونه گیری در دسترس 4 نوجوان دختر 14تا17 ساله وارد مطالعه شدند. داده ها از طریق مصاحبه های عمیق نیمه ساختارمند گردآوری شدند. یافته ها: یافته های این مطالعه 3 مقوله اصلی و 19 مقوله فرعی را در پاسخ به سؤال عوامل سوق دهنده به خودارضایی، نشان داد که به ترتیب اولویت عوامل محیطی-ارتباطی (نظیر چالش های ارتباطی با والدین، استرسورهای خانوادگی ، ارتباطات نامحدود با جنس مخالف)، عوامل روان شناختی (مانند تخیلات جنسی، و باروهای نادرست در مورد خودارضایی ، آسیب دیدگی در فضای مجازی و اعتیاد به پورنو گرافی) و عوامل اجتماعی( نظیر محیط اجتماعی آسیب رسان، سطح تحصیلات و رفاه مادی) می شوند. نتیجه گیری: واکاوی تجارب شرکت کنندگان حکایت از آن دارد که به ترتیب عوامل ارتباطی-خانوادگی، روانشناختی و اجتماعی بر سوق دادن دختر نوجوان به خودارضایی مؤثر بوده است و به نظر می رسد توانمندسازی خانواده می تواند نقش محوری و تعیین کننده در این عوامل داشته باشد، بدین جهت پیشگیری از ابتلا به خودارضایی یا ترک آن نیازمند الگوی تربیت جنسی خانواده محور برگرفته از مبانی علمی در چهارچوب وسیع و غنی آموزه های دینی و فرهنگی است تا در قالب برنامه های آموزش خانواده در مدارس، رسانه ملی و کلینیک های مشاوره بتواند به سلامت جنسی نوجوانان کمک نماید.

روش اسنوزلن مبتنی بر تحریک حسی و آرامش آموزی است. در این روش با استفاده از مواد و وسایل و تجهیزات ویژه رنگی، نور، اشیاء متحرک، صداهای گوناگون، بوهای مختلف و اجسام دارای بافت های گوناگون (زبری، نرمی و ...) به افراد با نیازهای ویژه کمک می کنند تا به محرک های حسی پاسخ درست بدهند. در واقع این روش نارسایی های نظام حسی را اصلاح می کند و با برآوردن نیازهای حسی افراد با نیازهای ویژه بر عملکرد آنها تأثیر مثبت می گذارد. در این مقاله روش و اثر روش اسنوزلن بر حواس گوناگون افراد با نیازهای ویژه و مزایای آن به طور خلاصه ارائه شده است. سپس وسایل و تجهیزات ویژه برای تحریک و تقویت حس بینایی، شنوایی، لامسه، بویایی، چشایی و تعادل ارائه شده است.

در این مقاله تلاش شده است تا ضمن اشاره به یافته های اولیه مربوط به درماندگی آموخته شده‘به تحقیقاتی اشاره شود که زمینه را برای طرح الگوی جدید درماندگی آموخته شده و تجدید نظر در الگوی قدیمی فراهم آورده است. آنگاه سبکهای اسنادی در اشکال سه گانه آن یعنی درونی-بیرونی‘ویژه-عام و پایدار-ناپایدارمورد بحث و بررسی قرار خواهند گرفت. از تحقیقات انجام شده در مورد سبکهای اسنادی چنین برمی آید که این سبکها‘با افسردگی‘عملکرد شغلی وسلامت فرد در ارتباطند. همچنین ‘ این تحقیقات نشان میدهد که نحوه تبیین رویدادها توسط افراد‘بیشتر از خود رویدادها برآنها تأثیر میگذارد. در انتهای مقاله‘شرایط محیطی مناسب در خانواده و مدرسه و تأثیر آن بر رشد قضاوتهای صحیح مورد بحث قرار گرفته و نشان داده شده است که دستیابی به این شرایط میتواند انسان را به سوی سبکهای مناسب و سازنده رهنمون شود.

اهداف: سواد اطلاعاتی مجموعه ای از مهارت ها و توانایی ها برای جست وجو، ارزیابی و استفاده موثر از اطلاعات است. امروزه حجم عظیمی از اطلاعات در محیط دیجیتال منتشر می شود که ضرورت استفاده از اطلاعات الکترونیک را اجتناب ناپذیر می سازد. هدف این پژوهش، ارزیابی سواد اطلاعاتی و مطالعه اثربخشی یک اقدام مداخله ای به صورت کارگاه نظری- عملی در دانشجویان تازه وارد دانشگاه علوم پزشکی بابل بود. روش ها: این مطالعه نیمه تجربی در کلیه دانشجویان تازه وارد دانشگاه علوم پزشکی بابل در سال تحصیلی 91-1390 که برای شرکت در کارگاه آموزشی کتابخانه مرکزی دانشگاه ابراز علاقه کرده بودند انجام شد و 50 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده وارد مطالعه شدند. به منظور جمع آوری داده های موردنظر پرسش نامه محقق ساخته ای مشتمل بر سه بخش اطلاعات فردی، آگاهی های مرتبط با فعالیت کتابخانه ها و سطح سواد اطلاعاتی طراحی شد. برای پردازش داده ها از نرم افزار آماری SPSS 16 و آزمون های آماری T زوجی و ویلکاکسون استفاده شد. یافته ها: میانگین سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان قبل از آموزش 98/0±82/0 بود که بعد از آموزش به 60/2±76/4 افزایش یافت (008/0=p). تنها 9 دانشجو (18%) پیش از آموزش با خدمات کتابخانه های دانشگاهی آشنا بودند که این تعداد بعد از آموزش به 38 نفر (76%) رسید (001/0=p). نتیجه گیری: مداخله آموزشی از طریق آموزش کتابخانه ای در سواد اطلاعاتی دانشجویان تازه وارد به دانشگاه موثر و موجب افزایش آن است.

اهداف: تقلب به عنوان یکی از عوامل مهم تهدیدکننده یادگیری فراگیران در میان دانشجویان شایع است. هدف از این مطالعه، تعیین نظرات دانشجویان درباره تقلب امتحانی و راهکارهای مقابله با آن بود. ابزار و روش ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، 169 نفر از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه در نیم سال دوم سال تحصیلی 93-1392 به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسش نامه پژوهشگرساخته جمع آوری شد و با استفاده از نرم افزار SPSS 11.5 و آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و توزیع فراوانی نسبی و مطلق) و تحلیلی مناسب (مجذور کای و آنووای یک طرفه) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: 45% دانشجویان تقلب را تجربه نموده بودند. از نظر دانشجویان، از بین عوامل موثر در وقوع تقلب، حجم زیاد مطالب درسی (2/51%) و سخت بودن واحد درسی (6/41%) بیشترین درصد را به خود اختصاص دادند. وجدان فردی (3/35%) و باورها و اعتقادات شخصی (3/33%)، مهم ترین عوامل بازدارنده دانشجویان از تقلب بود. نگاه کردن از روی دست دیگران یا در معرض دید قراردادن برگه ها، دریافت یا ارسال پاسخ سئوالات از طریق ایما و اشاره و دریافت و ارسال پاسخ سئوالات به صورت شفاهی، رایج ترین روش های تقلب از نظر دانشجویان بودند. نتیجه گیری: پدیده غیراخلاقی تقلب نیاز به توجه بیشتری از طرف اساتید، مدیران آموزشی و پژوهشگران دارد. با این وجود بسیاری از انواع تقلب با وضع قوانین، آموزش درست و مدیریت آموزشی قابل اجتناب است.

والدین کودکان مبتلا به اتیسم با چالش های بسیاری روبه رو هستند، که آن ها را در معرض سطوح بالای استرس و دیگر پیامدهای منفی روانی قرار می دهند. مشارکت والدین در برنامه های درمانی کودکان می تواند این آشفتگی ها را کاهش دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر برنامه آموزش والدین و پروراندن مهارت ها بر کاهش استرس مادران کودکان پیش دبستانی مبتلا به اتیسم انجام گرفت. نمونه مورد پژوهش، 21 مادر کودک 3 تا 7 ساله مبتلا به اتیسم هستند که به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش، یازده جلسه آموزش را دریافت کردند. ابزار مورد استفاده این پژوهش، پرسشنامه شاخص استرس والدینی بود که در جلسات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری (70 روز) تکمیل گردید. نتایج این پژوهش توسط آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل گردید. یافته ها نشان دادند که برنامه آموزش والدین و پـرورندان مهارت ها، استرس مادران را در دوره پس آزمون و پیگیری کاهش داده است (05/0p<). این یافته بدین معنا است که برنامه آموزش والدین توانسته است استرس مادران کودکان مبتلا به اتیسم را کاهش دهد.

این مقاله با هدف بررسی یادگیری ترکیبی و نقش آن در توسعه ی یادگیری انجام گرفته است.یادگیری ترکیبی، به عنوان یک سازوکار جدی در استفاده متنوع و گسترده از روش های یادگیری تاکید دارد.یادگیری ترکیبی با بکارگیری ابزارهای متنوع و فناوری های پیشرفته ،سعی در بهبود کیفیت و توسعه کمی فعالیتهای آموزشی دارد. امروزه آموزش های الکترونیکی درحال جایگزینی با شیوه های سنتی است. از طرفی تحقیقات نشان داده که آموزش های الکترونیکی نیز دارای محدودیت های خاص خود هستند و نمی توانند کاملا جایگزین آموزش سنتی شوند. بنابراین باوجود مزایا و معایب هر دو، متخصصان امور آموزشی سعی می کنند، روش های مختلف را باهم ترکیب کنند و معتقدند که یادگیری ترکیبی، یک رویکرد اثربخش برای حل این مشکلات است. بنابراین باوجود مزایا و معایب هر دو، متخصصان امور آموزشی سعی می کنند، رو شهای مختلف را باهم ترکیب کنند و معتقدند که یادگیری ترکیبی، یک رویکرد اثربخش برای حل این مشکلات است. بسیاری از متخصصان آموزش سعی می کنند تا رو شهای مختلف را با هم ترکیب کنند و معتقدند که یادگیری ترکیبی یک رویکرد امیدبخش برای حل این مشکلات است. یادگیری ترکیبی با داشتن مزیتهای هر دو رویکرد آموزش )سنتی و الکترونیکی( یک رویکرد موثر برای افزایش اثربخشی یادگیری سهولت دسترسی به مواد آموزشی و افزایش اثربخشی هزینه ها می باشد. همچنین به دلیل ارایه ی فرصت های مختلف به منظور یادگیری، موجب آن می شود که درکنار افزایش جذابیت آموزش، به تفاوت های فردی فراگیران نیز به طور مناسبی توجه شود، زیرا همه افراد به یک شیوه یاد نمی گیرند و به همین دلیل استفاده از رو شهای مختلف برای یادگیری ضروری به نظر می رسد.

پژوهش حاضر جهت مقایسه نتایج آزمون ترسیم خانواده کودکان 7 ساله با توجه به کارآمدی و یا ناکارآمدی ویژگی های خانواده صورت گرفته است. به این منظور 60 دانش آموز دختر و پسر در پایه اول ابتدایی تست ترسیم خانواده را انجام دادند و یکی از والدین ایشان پرسشنامه کنش وری خانواده را تکمیل نمودند. نتایج پژوهش نشان داد که بین حل مساله با میزان گستردگی و ناحیه ترسیم در کاغذ رابطه منفی معنادار؛ بین مشارکت عاطفی و نقش ها با ارزنده سازی رابطه مثبت معنادار؛ بین کنترل رفتاری و رسم آدمک پرخاشگر رابطه مثبت معنادار وجود دارد.

هدف: هدف مطالعه حاضر، بررسی پایایی و روایی سازه نسخه فارسی مقیاس تفکر خلاف واقع برای حوادث منفی است. روش: به منظور دست یابی به هدف پژوهش، 265 دانشجوی دانشگاه اصفهان به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و نسخه فارسی مقیاس تفکر خلاف واقع برای حوادث منفی را تکمیل کردند. یافته ها: نتیجه ساختار عاملی یا روایی سازه با استفاده از تحلیل مؤلفه های اصلی با چرخش واریماکس چهار عامل بود که 42/58 درصد واریانس کل آزمون را تبیین کرد. این عوامل عبارت اند: روبه بالای خودارجاع، روبه پایین بدون ارجاع، روبه بالای دیگرارجاع و روبه بالای بدون ارجاع. پایایی سازه نسخه فارسی این مقیاس و چهار عامل از طریق آلفای کرونباخ و بازآزمایی برآورد شد که همگی رضایت بخش بودند. نتیجه گیری: برای سنجش تفکر خلاف واقع برای حوادث منفی در ایران می توان از نسخه فارسی مقیاس تفکر خلاف واقع برای حوادث منفی به عنوان یک آزمون معتبر استفاده کرد.

زمینه و اهداف: درگیری تحصیلی یک مفهوم جدید در حوزه روان شناسی یادگیری است که کمتر در پژوهش های دانشگاهی مورد توجه قرارگرفته است. لذا هدف پژوهش حاضر، پیش بینی ابعاد درگیری تحصیلی بر اساس مؤلفه های سرمایه روان شناختی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی لرستان بود.\nروش بررسی: روش پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان مشغول به تحصیل در سال 94-1393 بود. روش نمونه گیری به صورت طبقه ای نسبی بود و 369 نفر بر اساس فرمول کوکران انتخاب گردید. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه سرمایه روان شناختی و درگیری تحصیلی استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و از آزمون های آمار استنباطی (تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام) استفاده گردید.\nیافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که خودکارآمدی، امیدواری و خوش بینی توانایی پیش بینی ابعاد درگیری شناختی دانشجویان را دارند (01/0=p) و 24 درصد از واریانس درگیری شناختی را تبیین می کنند. همچنین این مؤلفه ها 11 درصد از واریانس درگیری انگیزشی دانشجویان را پیش بینی کردند (0/01=p)، ولی هیچ کدام از مؤلفه های سرمایه روان شناختی توانایی پیش بینی درگیری رفتاری دانشجویان را نداشتند.\nنتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از اهمیت نقش سرمایه روان شناختی و مؤلفه های خودکارآمدی، امیدواری و خوش بینی در پیش بینی درگیری تحصیلی دانشجویان علوم پزشکی است. با توجه به نتایج به دست آمده اجرای برنامه هایی به منظور افزایش سرمایه روان شناختی دانشجویان می تواند به بهبود و افزایش درگیری تحصیلی دانشجویان کمک نماید.