درخت حوزه‌های تخصصی

بحران ویروس کرونا به واسطه شیوع گسترده آن در تمام جهان شناخته شده است؛ درواقع میزان خسارت جانی و روانی این ویروس توجه جهانیان را به خود جلب کرده است. عموماً افرادی که بحران را تجربه کرده اند بعضی از علائم روان شناختی به وضوح در آنان دیده می شود؛ که در صورت عدم درمان در بلندمدت این علائم تأثیر جبران ناپذیری بر سلامت روانی افراد و جامعه می گذارد. در این مطالعه سعی بر شناسایی ابعاد روان شناختی تحت تأثیر بحران ویروس کرونا بوده و راه کارهای مقابله و درمان را نیز بررسی می کند.<br /> <strong> </strong>

تمامی افراد یک جامعه، به ویژه دانش آموزان، در سنین مختلف و دوره های تحصیلی از قدرت یادگیری برابر برخوردار نمی باشند. مسلم است که کار با دانش آموزان دیرآموز باید به دور از نگرش منفی و تعصب صورت بگیرد. باید این نگرش در جامعه آموزشی و خانواده ایجاد شود که دیرآموزان متعلق به جامعه عادی هستند. به عبارت دیگر، اگر یک کودک دیرآموز در نظام آموزشی تعلیم درست نبیند و سرانجام با برچسب استثنایی وارد مراکز ویژه شود، نشان دهنده ناکارآمد بودن روش آموزشی است . کودکان دیرآموز، دبستان را درحالی شروع می کنند که در مقایسه با همسالان طبقه متوسط خویش از لحاظ دانش کلمات، مهارت های ریاضی، نوشتن و شناخت حروف مشکلات زیادی دارند. اگر مداخله های زودهنگام به آنان ارائه نشود، زمینه بروز بحران های گوناگون برای آنان فراهم خواهد شد. مداخله زودهنگام از جمله مفاهیمی است که در سال های اخیر وارد حوزه روان شناسی و آموزش کودکان با نیازهای ویژه شده است. مداخله زودهنگام نه تنها برای درمان افرادی که در شمول اختلالات قرار دارند، بلکه برای تمام دانش آموزان عادی که به نوعی ضعف تحصیلی دارند نیز مفید می باشد. این مداخلات که شامل تقویت مهارت های جسمانی- حرکتی، مهارت اجتماعی شدن، دستیابی به ارزش ها، کسب صلاحیت فکری، یادگیری نظام های زبانی، زمینه های آماده سازی خواندن، نوشتن و محاسبه کردن، زیبایی شناسی و کسب خودمختاری شخصی می باشد، تاثیر زیادی در بهبود این نوآموزان دارد. در این میان تنها این امید می ماند که کارشناسان علوم تربیتی، مشاوران و روانشناسان با استفاده از اطلاعات، نظریه ها و فنون جدید به کمک دانش آموزان، معلمان و اولیا بشتابند.

زمینه: اختلال طیف اُتیسم ( ASD ) یکی از اختلال های عصبی رشدی که مسائل و مشکلات بسیاری در زمینه مهارت های اجتماعی و ارتباطی برای کودکان به همراه دارد. برای مقابله با مشکلات کودکان، روش های مختلف بر مبنای جهت گیری های متفاوت ابداع شده است. پژوهش مروری حاضر با هدف معرفی برنامه سان-رایز ( SRP ) برای کودکان با اختلال طیف اُتیسم انجام گرفته است. این برنامه بر مبنای تحلیل رفتار کاربردی ( ABA ) تدوین شده است، اما تفاوت های قابل ملاحظه ای با آن دارد. برنامه سان-رایز ( SRP ) جزء مداخلات فشرده به شمار می رود که 5 روز در هفته (40 ساعت) اجرا می شود. در این برنامه به والدین آموخته می شود تا به فرزند خود عشق بورزند، به او احترام بگذارند و او را «آنچنان که هست» بپذیرند، تا از طریق این پذیرش، فرزند خود را به برقراری ارتباط دو جانبه در محیط آرام بخش خانه تشویق کنند. نتیجه گیری: یافته های پژوهشی نیز ثابت کرده اند که این برنامه، مهارت های ارتباطی و اجتماعی کودکان با اختلال طیف اُتیسم را بهبود می بخشد.

 این تحقیق به روش کیفی و با شیوه نظریه داده بنیاد انجام شد. به همین منظور محقق با 26 نفر از متخصصان در سه حوزه هوشمندسازی، اینترنت اشیا و رایانش ابری که به شیوه هدفمند(گلوله برفی) انتخاب شدند، مصاحبه کرد. متن مصاحبه ها در نرم افزار MAXQDA10 ، بارگذاری و سپس کدگذاری باز با استفاده از نرم افزار انجام شد. بعد از استخراج کدها، مقوله های اصلی با استفاده از کدگذاری محوری استخراج شدند. سپس در ادامه، با کشف ارتباط بین مقوله های محوری، و بعد با انجام کدگذاری گزینشی و شناسایی مقوله مرکزی، الگوی مورد نظر بر اساس نظریه داده به صورت پارادایم ارائه شده است. نتایج تحلیل داده ها در قالب الگو شامل شرایط زمینه ای، شرایط علی، شرایط مداخله ای، راهبردها  و پیامدها مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

هدف از انجام این تحقیق، طراحی برنامه درسی با رویکرد جهانی شدن و حفظ هویت فرهنگی و اعتبارسنجی آن از دیدگاه متخصصان است. برنامه درسی با رویکرد جهانی شدن براساس الگوی کلاین شامل اهداف، محتوا، راهبردهای یاددهی و یادگیری، مواد و منابع آموزشی، فعالیت های یادگیری، زمان آموزش، فضای آموزش، گروه بندی یادگیرنده، ارزشیابی برنامه درسی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه خبرگان و متخصصان برنامه درسی می باشد و برای تعیین حجم نمونه مورد نیاز از نمونه گیری هدفدار – قضاوتی که تعداد آنان 40 نفر می باشد. ایزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است که برای تجزیه و تحلیل داده ها از اخص های آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است. پس از روایی سنجی به وسیله نسبت روایی محتوایی CVR و شاخص روایی محتوای CVI ، 14 گویه در بخش اهداف، 10 گویه محتوا، 5گویه راهبردهای یاددهی و یادگیری، 5 گویه مواد و منابع آموزشی، 5 گویه فعالیت های یادگیری، 6 گویه زمان آموزش، 6 گویه فضای آموزش، 7 گویه گروه بندی، 5 گویه ارزشیابی حاصل شد که در مجموع شامل 62 گویه می باشد.

هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثراث آموزش شناختی بر حافظه کاری و توجه متمرکز کودکان مضطرب است. روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی است که جامعه پژوهش کلیه دانش آموزان مقطع دبستان شهر تهران در سال تحصیلی 94-95 بود. نمونه گیری در دو مرحله و با توجه به ملاک های ورود ، 44 دانش آموز پسر 9-8 ساله مضطرب انتخاب گشتند، روش نمونه گیری به این صورت بود که در مرحله اول از طریق نمونه گیری خوشه ای 358 نفر انتخاب شدند و آزمون اضطراب بر روی آن ها اجرا گردید که 137 نفر با اضطراب بالا انتخاب شدند و در مرحله دوم نمونه گیری، با توجه به ملاک های ورود 76 دانش آموزانتخاب شده و آزمون هوش ریون برای همسان سازی هوش اجرا و تعداد 44 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی( نفر22) و گواه( نفر22) قرار گرفتند و درنهایت داده های 36 نفر از شرکت کنندگان مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. برای همسان سازی شرکت کنندگان از مصاحبه بالینی، آزمون هوش ریون (ریون و همکاران،1993) و آزمون اضطراب آشکار کودکان رینولدز و ریچموند (1987)، استفاده شد و ابزارهای پژوهش آزمون حافظه کاری ان- بک کرچنر (1985)، آزمون دقت متمرکز و پراکنده (خدادادی، یزدی و امانی، 1393)می باشد. در شروع برای همه شرکت کنندگان پیش آزمون حافظه کاری و دقت متمرکز و پراکنده اجرا شد. سپس شرکت کنندگان گروه آزمایش به مدت 5 هفته و در قالب 10 جلسه 45 دقیقه ای آموزش شناختی دریافت کردند و در پایان برای شرکت کنندگان هر دو گروه پس آزمون اجرا گردید.

امروزه ورود شبکه های اجتماعی مجازی به زندگی شخصی و اجتماعی افراد، بسیاری از معادلات مربوط به روند جامعه پذیری، فرهنگ پذیری و نحوه تعاملات اجتماعی آن ها را تغییر داده است و با توجه به استقبال گسترده کاربران اینترنتی به ویژه جوانان و نوجوانان از شبکه های اجتماعی مجازی، مسائل مربوط به این شبکه ها جهت اتخاذ تصمیمات صحیح و برنامه ریزی دقیق، مورد توجه مسئولان فرهنگی و آموزشی قرار گرفته است. در حال حاضر فضای مجازی و عضویت در شبکه های اجتماعی به بخش جدایی ناپذیر از زندگی کودکان و نوجوانان تبدیل شده است. تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و مرور اسناد و مطاعات کتابخانه ای به بررسی آسیب های فضای مجازی بر دانش آموزان و نقش آموزش و پرورش در مقابله با این آسیب ها می پردازد. در این تحقیق ابتدا به تعریف فضای مجازی و شبکه های اجتماعی پرداخته شده و سپس آسیب های فضای مجازی بر دانش آموزان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و در نهایت راهکارهای مقابله ای آموزش و پرورش بر کاهش این آسیب ها ارائه شده است.

lمقدمه: این پژوهش با هدف تعیین اعتبار، پایایی پرسشنامه کارکردهای اجرایی کودکان و نوجوانان بارکلی (2012) در شهر مشهد است. روش: بررسی این مطالعه روش شناسی و از نوع روان سنجی است و با استفاده از قرارداد استاندارد IQOLA، به فارسی سازی آزمون و بررسی روایی آن می پردازد. این پژوهش شامل مراحل ترجمه، سنجش کیفیت ترجمه، ترجمه روبه عقب، مقایسه نسخه انگلیسی با نسخه فارسی است. سنجش روایی ظاهری برعهده 60 نمونه بود و نمره اثر عبارات سنجیده شد. بدین منظور به روش خوشه ای چند مرحله ای تعداد 1000 دانش آموز مقطع ابتدایی تامتوسطه(6 تا 17 سال) شهر مشهد در سال تحصیلی 96-97 انتخاب و (979) دانش آموز پرسشنامه را تکمیل کردند. ، از 63 نفر از آن ها خواسته شد به فاصله دو هفته در بازآزمون شرکت کنند. پایائی آزمون با استفاده از روش های آلفای کرونباخ90/0 مشخص شد.، ضریب تنصیف، با زآزمون، محاسبه ضریب همبستگی این آزمون با آزمون کولیج (2002؛ زاهدی و علیزiده، 1383) در نمونه 200 نفری مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: پرسشنامه در جامعه ایرانی نیز از پایایی و اعتبار خوبی برخوردار و قابل کاربرد در حیطه های مختلف پژوهش در ایران است. نتیجه گیری: برای کل مقیاس کارکردهای اجرایی و خرده مؤلفه های خود مدیریتی زمان ، خودسازمان دهی/ حل مسأله ، خودکنترلی/ بازداری ، خود انگیزشی و خود نظم جویی هیجانی ضرایب آلفا به ترتیب برابر 90/0، 85/0، 82/0، 78/0، 76/0 و 72/0 میباشند که بیانگر پایا بودن مقیاس کارکردهای اجرایی می باشند. نتایج روایی آزمون در تمام خرده مقیاسها 79/0 می باشد

هدف از انجام این پژوهش، بررسی سبک های یادگیری دانش آموزان دبیرستانی به منظور دستیابی به ابزاری برای هدایت تحصیلی بود. جامعه آماری این پژوهش، شامل دان شآموزان پسر دبیرستانی در رشته های تجربی، ریاضی و انسانی دبیرستان های شهر همدان بود. نمونه مورد بررسی، شامل 170 دانش آموز پسر پایه دوم و سوم دبیرستان در رشته های تجربی، ریاضی و انسانی بود. دانش آموزان به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش سبک یادگیری دانش آموزان، از پرسشنامه سبک های یادگیری کلب استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که اغلب دانش آموزان ر شته ریاضی و تجربی، دارای سبک یادگیری همگرا و جذب کننده و اغلب دان ش آموزان رشته علوم انسانی دارای سبک یادگیری واگرا و انطباق دهنده هستند. بنابراین، با آگاهی از سبک یادگیری دانش آموزان، می توان آنان را به سمت رشته ای متناسب با سبک یادگیریشان در دبیرستان یا دانشگاه، هدایت نمود.

زمینه و اهداف: هدف کلی پژوهش حاضر، بررسی میزان اثربخشی آموزش با تأکید بر راه حل های چندگانه، در بهبود نگرش دانش آموزان متوسطه نسبت به درس ریاضی است. روش بررسی: روش پژوهش، کنش پژوهی است که هرچند با رویکرد کیفی قرابت بیشتری دارد، اما در بطن انجام آن، از روش شبه آزمایشی و به تبع آن آزمون های آماری نیز استفاده شده است. در این مطالعه 47 دانش آموز در گروه مداخله و 54 دانش آموز در گروه کنترل شرکت داشتند که همگی در سال تحصیلی 1395 -1394، در مدارس دولتی دخترانه شهر تهران در دو رشته ریاضی و تجربی، مشغول به تحصیل بودند. ابزار این مطالعه، پرسشنامه پالاسیوس، اریاس و اریاس (2014) است که در مقیاسی لیکرتی، نگرش دانش آموزان را نسبت به ریاضی در قالب چهار مؤلفه سودمندی ریاضیات، لذت ریاضی، احساس ناتوانی و خود پنداره ریاضی، موردسنجش قرار می دهد.