درخت حوزه‌های تخصصی

"پژوهش حاضر با هدف تهیه پرسش نامه ارزیابی اختلالات رفتاری در دانش آموزان با عقب ماندگی ذهنی خفیف دوره راهنمایی صورت گرفته است.پس از مصاحبه با معلمان این دانش آموزان،پرسش نامه ای شامل 29 پرسش تهیه شده است و مطالعه مقدماتی بر روی 30 نفر از دانش آموزان پسر با عقب ماندگی ذهنی خفیف دوره راهنمایی صورت گرفت.در پایان پرسش نامه بر روی 150 نفر از این دانش آموزان که از طریق نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شده بودند، اجرا و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته های پژوهش حاضر که بر اساس تحلیل عوامل پرسش ها به دست آمده است،بیانگر آن است که مشکلات رفتاری گروه نمونه را می توان به چهار عامل طبقه بندی کرد: مشکلات سلوک،تمایلات بزهکارانه،فزون کنشی،حواس پرتی. "

هدف: پژوهش حاضر، ساختار عاملی مقیاس رفتار انطباقی بزرگسالان (ABS-RC: 2) مورد بررسی قرار گرفت. روش: مطالعه حاضر یک تحلیل ثانویه است که با بهره گیری از داده های حاصل از نمونه هنجاری ABS-RC: 2 صورت گرفت. نمونه هنجاری ABS-RC: 2 شامل 4103 فرد بزرگسال (18 سال به بالا) مبتلا به ناتوانیهای رشدی است که در اجتماعات محلی مانند: محیط خانواده، یا محیطهایی با جمعیت کمتر از 16 نفر و یا در مراکز نگهداری شبانه روزی زندگی می کردند. ماتریس همبستگی 18 حیطه مورد سنجش این مقیاس از نی هیرا، للاند و لمبرت (1993، ص 40) اقتباس شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل جداگانه و مرکب حیطه های ABS-RC: 2، نشان داد که حیطه های مقیاس رفتار انطباقی بزرگسالان بر روی دو مولفه (عامل) عمده با نام استقلال شخصی و رفتار اجتماعی بار می شوند. تیجه گیری: در تفسیر نمرات ABS-RC: 2 به جای 5 عامل و 18 حیطه که مولفان مقیاس مطرح کرده اند، باید بر دو مولفه مفهومی عمده، یعنی استقلال شخصی و رفتار اجتماعی تمرکز شود.

"هدف از پژوهش حاضر، هنجاریابی و تعیین روایی و پایایی مقیاس درجه بندی کانرز فرم کوتاه ویژه والدین در گروهی از دانش آموزان دبستانی شهر شیراز بود. بدین منظور پس از ترجمه و انطباق مقیاس توسط گروه مترجمین برای درک بیشتر مشکلات مقیاس در به کار گیری آن در جامعه ایران در یک بررسی مقدماتی والدین 30 کودک پرسشنامه را به منظور اطلاع از قابل فهم بودن سوالات تکمیل کردند و پس از آن مقیاس نهایی فراهم آمد. سپس نمونه هنجار مشتمل بر 598 کودک (292 دختر و 306 پسر) به روش نمونه گیری طبقه ای بر اساس سن و جنس انتخاب شدند و والدین پرسشنامه را برای این کودکان تکمیل کردند. جهت بررسی روایی، تحلیل عوامل با مولفه های اصلی و چرخش واریماکس به منظور پی بردن به ساختارهای زیر بنایی آزمون انجام شد و 4 عامل مشکلات سلوک، مشکلات اجتماعی، اضطراب- خجالتی و روان- تنی به دست آمد. به منظور محاسبه پایایی از روش بازآزمایی و آلفای کرونباخ و پایایی بین نمره گذاران استفاده شد. ضریب پایایی بازآزمایی 58/0 برای نمره کل و از 41/0 برای زیر مقیاس مشکلات اجتماعی تا 76/0 برای زیر مقیاس مشکلات سلوک متغیر بود. ضرایب آلفای کرونباخ برای نمره کل معادل 73/0 و از 57/0 (زیر مقیاس مشکلات اجتماعی) تا 86/0 (زیر مقیاس اضطراب- خجالتی) برای زیر مقیاس ها متغیر بود. ضرایب پایایی بین نمره گذاری پدر و مادر 70/0 برای نمره کل و از 46/0 برای زیر مقیاس اضطراب- خجالتی تا 71/0 برای زیر مقیاس مشکلات اجتماعی می باشد. در این مطالعه نمرات گروه های سنی 6 تا 8 سال و 11 ماه و 9 تا 11 سال و 11 ماه تفاوت معنی داری نداشت. مقایسه بین دو جنس نشان داد بر اساس ارزیابی والدین بین نمرات کل دختران و پسران تفاوت معنی داری وجود ندارد اما در زیر مقیاس مشکلات سلوک پسران و در زیر مقیاس اضطراب- خجالتی دختران به طور معنی داری میانگین نمرات بیشتری را کسب کردند. با توجه به یافته های ذکر شده، نمرات خام برای کل پرسشنامه و زیر مقیاس ها به نمرات تراز شده T با میانگین 50 و انحراف معیار 10 تبدیل شد. "

"هدف این پژوهش، بررسی شاخص های رو انسنجی پرسشنامه نگرانی درباره تصویر بدنی و آزمون مدلی در زمیته ارتباط شاخص توده بدنی، نارضایتی از تصویر بدنی و عزت نفس بود. برای این منظور209 نفر از دانش آموزان دختر دبیرستان های شیراز بودندکه به شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند، به پرسشنامه های نگرانی درباره تصویر بدنی و حرمت خود روزنبرگ پاسخ دادند. اعتبار پرسشنامه نگرانی درباره تصویر بدنی به دو شیوه دونیمه سازی و همسانی درونی بررسی گردیدکه به ترتیب ضرایب اعتبار 66/0 و 84/0 حاصل گردید. برای مطالعه روایی پرسشنامه مزبور از روش روایی سازه( تحلیل عوامل وهمبستگی خرده آزمون های این پرسشنامه) استفاده شد. نتیجه تحلیل عوامل با استفاده از روش چرخشی ابلیک و براساس آزمون اسکری،بیانگر وجود دو عامل نارضایتی از بدن و تداخل درباره عملکرد اجتماعی در این پرسشنامه بود که در مجموع 88/39درصد از واریانس کل آزمون را تبیین می نمودند. ضرایب همبستگی این عوامل با کل آزمون به ترتیب87/0 و82/0 بود و ضریب همبستگی این دو عامل با هم نیز45/0 به دست آمد.در بخش آزمون مدل نیز، هر یک از مسیرهای موجود در مدل به شیوه تحلیل مسیر مورد بررسی قرار گرفتند که تنها مسیر نارضایتی از تصویر بدنی به عزت نفس معنادار بوده، در مدل باقی ماند و بقیه مسیرها از مدل حذف شدند. در مجموع نتایج پژوهش، اعتبار وروایی مطلوب فرم فارسی پرسشنامه نگرانی درباره تصویر بدنی را تایید می کند و بیانگر این است که به آسانی می توان از این ابزار در موقعیت های بالینی وپژوهشی برای بررسی نگرش فرد نسبت به ظاهر خود استفاده کرد.اما با توجه به یافته ها، مدل ارائه شده در این پژوهش مورد تایید قرار نگرفت. "

هدف از پژوهش حاضر، هنجاریابی و تعیین روایی و پایایی فرم معلم مقیاس درجه بندی کانرز، برای گروهی از دانش آموزان دبستانی شهر شیراز بود. بدین منظور تعداد 529 کودک (257 دختر و 272 پسر) 6 تا 11 ساله با روش نمونه گیری طبقه ای بر اساس سن و جنس انتخاب شدند و معلمان، آنها را مورد ارزیابی قرار دادند. ابتدا مقیاس توسط گروه مترجمان ترجمه و با فرهنگ ایرانی منطبق شد و در یک بررسی مقدماتی توسط معلمان مورد ارزیابی و داوری قرار گرفت. ساختار عاملی مقیاس با استفاده از روش تحلیل عوامل با مولفه های اصلی و سپس چرخش واریماکس بررسی شد. از تحلیل عوامل 5 عامل مشکلات سلوک، بیش فعالی، بی توجهی - رویاپردازی، اضطراب - خجالتی و انفعالی بودن به دست آمد. پایایی مقیاس با روش بازآزمایی برای کل مقیاس 0.76 و برای زیر مقیاس ها از 0.68، برای انفعالی بودن، تا 0.82، برای مشکلات سلوک، متغیر بود. ضرایب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه معادل 0.86 و برای زیر مقیاس ها از 0.74 برای بیش فعالی تا 0.89 برای بی توجهی - رویاپردازی متغیر بود. در این مطالعه، بین نمره های دو گروه سنی، 6 تا 8 سال و 11 ماه و 9 تا 11 سال و 11 ماه، تفاوت معنی داری وجود نداشت. مقایسه بین دو جنس نشان داد پسرها در نمره کل و در زیر مقیاس های مشکلات سلوک و بیش فعالی نمره های بیشتری، نسبت به دخترها کسب کردند. با توجه به یافته های فوق نمره های خام دخترها و پسرها به طور جداگانه به نمره های استاندارد T با میانگین 50 و انحراف معیار 10 برای نمره کل و زیر مقیاس ها تبدیل گردید.

هدف پژوهش حاضر هنجاریابی مجدد مقیاس میزان، منابع و علایم استرس معلمان کایر یاکو و ساتکلیف (TSS) و بررسی اعتبار و روایی آن بود. برای این منظور 430 معلم زن و مرد در دو گروه دبیران تربیت بدنی و غیر تربیت بدنی دبیرستان های استان آذربایجان غربی پرسشنامه TSS را تکمیل نمودند. روایی واگرا و همگرا از طریق تعیین ضریب همبستگی با مقیاس سلامت روان و فهرست توصیف شغلی (JDI) و اعتبار آن به دو روش بازآزمایی و همسانی درونی محاسبه شد. با استفاده از روش تحلیل عامل به روش چرخش از نوع واریماکس هفت عمل با مقادیر ویژه بالاتر از 1 استخراج گردید که در مجموع 49.41 درصد از کل واریانس مقیاس استرس معلمان را تبیین می کردند. اما عامل هفتم به دلیل داشتن اعتبار کمتر از 0.7 کنار گذاشته شد. شش عامل باقی مانده عبارت بودند از:«وضعیت اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی نامساعد معلمان»، «مسایل مربوط به فضا و امکانات مدرسه»، «مسایل و مشکلات رفتاری دانش آموزان»، «شایستگی و صلاحیت حرفه ای معلمان»، «پایین بودن انگیزه تحصیل در دانش آموزان» و «فشار زمانی». روایی تفکیکی مربوط به افرادی که در طول 12 ماه گذشته تفاوت معنی داری از نظر منابع و علایم استرس وجود درد. بررسی نتایج نشان داد که 8.2 درصد از معلمان در ناحیه فاقد خطر، 18.1 درصد خطر پایین، 40 درصد خطر متوسط، 30.50 درصد خطر بالا، 3.2 درصد خطر خیلی بالا قرار داشته و هیچ یک از افراد گروه نمونه در ناحیه بحرانی قرار نداشتند. بر طبق نتایج این پژوهش مقیاس TSS واجد ویژگی های روانسجنی مورد نیاز برای کاربرد در پژوهش های روانشناختی و تشخیص های بالینی استرس معلمان است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی سیاهه رفتاری کودک (CBCL) با استفاده از رویکرد تحلیل عاملی تاییدی به اجرا درآمد. در این مطالعه، از بخشی از داده های پژوهش مینایی (1384)، استفاده گردید که شامل 697 دانش آموز پسر و 650 دانش آموز دختر مدارس ابتدایی، راهنمایی و متوسطه شهر تهران است که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. برای برآورد پارامترها و برازش مدل از تابع کمترین مجذورات وزن دار WLS استفاده گردید. جهت ارزیابی کفایت برازش مدل از شاخص GFI، TLI، CFI، SRMR، RMSEA و AGFI استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل 8 عاملی همبسته آخنباخ از برازش خوبی با داده ها برخوردار است. این یافته شاهد دیگری در زمینه روایی سازه درونی CBCL فراهم آورد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که سندرم های CBCL همپوشی کامل با همدیگر ندارند. این مطلب حاکی از آن است که سندرم ها واجد روایی تشخیصی هستند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی پرسشنامه خودسنجی (YSR) با استفاده از رویکرد تحلیل عاملی تاییدی به اجرا درآمد. روش: در این مطالعه از بخشی از داده های پژوهش مینایی (1384)، استفاده شد که شامل 465 دانش آموز پسر و 421 دانش آموز دختر مدارس ابتدایی، راهنمایی و متوسطه شهر تهران است که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. برای برآورد پارامترها و برازش مدل از تابع کمترین مجذورات وزن دار استــفـاده شد. جــهـت ارزیــابـی کــفـایـت بـرازش مـدل از شاخص ریشه دوم برآورد واریانس خطای تقریب، شاخص برازش تطبیقی، ریشه دوم میـانگیـن مجـذورات پــس مـانـده هـای استـانـدارد شده، شاخص تاکر – لویز، شـاخـص خـوبـی برازندگی و شاخص تعدیل یافته خوبی برازندگی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل 8 سندرمی همبسته آخنباخ از برازش خوبی با داده ها برخوردار است. این یافته شاهد دیگری در زمینه روایی سازه درونی پرسشنامه خودسنجی فراهم آورد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که سندرمهای پرسشنامه مورد بحث همپوشی کامل با همدیگر ندارند. این مطلب حاکی از آن است که سندرمها واجد روایی تشخیصی هستند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مدل 8 سندرمی آخنباخ از برازش خوبی با داده ها برخوردار است.

" هدف: مطالعه حاضر به گزارش مختصات روانسنجی پرسشنامه افسردگی بک – 2 در ایران اختصاص دارد. روش بررسی: در یک مطالعه توصیفی کاربردی از نوع روانسنجی و اعتباریابی آزمون، 354 تن از افرادی که تشخیص افسردگی اساسی را دریافت داشته و در زمان مطالعه در دوره بهبودی نسبی به سر می بردند، با انتخاب هدفمند، به منظور تعیین درجه افسردگی و سنجش اثرات کارآزمایی های بالینی مورد ارزیابی قرار گرفتند. این آزمودنی ها از طریق یک فراخوان عمومی از مراکز روانشناسی و رواندرمانی و معرفی به مراکز اجرای طرح، پس از شرکت در مصاحبه بالینی ساختار یافته برای اختلالات DSM-IV و با رعایت ملاک های ورود و خروج مطالعه در طرح پژوهش قرار گرفتند. علاوه بر انجام مصاحبه بالینی، آزمودنی ها به پرسشنامه افسردگی بک-2 و مقیاس افسردگی پرسشنامه نشانگان مختصر پاسخ دادند. این مقاله اختصاص به گزارش نتایج مربوط به اجرای پرسشنامه افسردگی بک – II دارد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل عاملی، سنجش اعتبار و روایی پرسشنامه افسردگی بک-2 حکایت از کارآیی آن داشت. نتیجه گیری: پرسشنامه افسردگی بک – II در مسیر آزمون مختصات روانسنجی نشان داد که به طور پایایی برای تشخیص و سنجش شدت افسردگی قبل و بعد از درمان و در دفعات متعدد کاربرد دارد. نتایج تحلیل عاملی و سنجش روایی که در این مطالعه حاصل شد حکایت از تناسب آن برای ارزشیابی نتایج هر نوع کارآزمایی بالینی دارد. بویژه که می توان با توجه به عوامل سه گانه افسردگی مشخص کرد که تغییرات در چه ابعادی رخ می دهد."

"هدف: اصلاح نگرش افراد به اعتیاد یکی از راههای شناخته شده پیشگیری از اعتیاد است. به منظور سنجش نگرش نوجوانان به اعتیاد، معتاد، و مواد؛ و برای ارزیابی عینی روند تغییر آن بر اثر مداخلات گوناگون پیشگیرانه، مقیاسی تهیه و خواص روانسنجانه (سایکومتریک) آن بررسی شد. روش بررسی: این پژوهش به شیوه تحلیلی و در دو مرحله تهیه گویه ها و اجرای آزمایشی مقیاس صورت گرفت. در مرحله اجرا 80 دانش آموز دختر و پسر در محدوده سنی 11 تا 16 سال مورد بررسی قرار گرفتند. پس از تکمیل پرسشنامه ها و حذف موارد ناقص، براساس مصرف یا عدم مصرف مواد، آزمودنی ها به دو گروه ملاک (38 نفر) و گواه (36 نفر) طبقه بندی شدند. یافته ها: مقایسه پاسخ های دو گروه ملاک و گواه نشان داد که 52 گویه از روایی مناسب برخوردارند. پس از بررسی همسانی درونی مقیاس، 43 گویه با ضریب آلفای کرونباخ 0.95 باقی ماندند که در نقطه برش 99، نوجوانان دارای نگرش مثبت و منفی به اعتیاد را با حساسیت %93.1 و اختصاصیت %96.3 از هم تفکیک می کنند. نتیجه گیری: مقیاس سنجش نگرش نوجوانان نسبت به اعتیاد، معتاد و مواد مخدر که طی این پژوهش طراحی و بررسی گردید، از ویژگیهای روانسنجانه قابل قبول برای بکارگیری در جمعیت نوجوانان ایرانی برخوردار است. "

" پژوهش حاضر با هدف اعتباریابی، رواسازی و تعیین ساختار عاملی مقیاس راهبردهای مقابله‌ای (فرایدنبرگ و لویس، 1993 الف) در نوجوانان ایرانی در نمونه‌ای به حجم 799 نفر از دانش‌آموزان دبیرستانی (345 پسر و 454 دختر) که با روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای انتخاب شدند، اجرا شد. ابزار پژوهش را دو پرسشنامه مقیاس راهبردهای مقابله‌ای نوجوانان (ACS) و فرم فارسی پرسشنامه سبکهای دفاعی (اندروز، سینگ و بوند، 1993؛ بشارت، 1383) تشکیل داد. تحلیل سؤالهای مقیاس بر پایه محـاسبه درجه‌ دشواری‌، قدرت تشخیص (ضریب‌ دو رشتـه‌ای‌ نقطه‌ای‌) و ضریب آلفای کرونباخ نشان داد 12 سؤال که با کل مقیاس همبستگی ضعیف و منفی داشتند، با مفهوم انزوای مأیوسانه تشکیل یک زیر ‌‌مقیاس مستقل با ضریب آلفای 63/0 را می‌دهد. این ضریب، برای کل مقیاس برابر با 88/0 و ضریب بازآزمایی با فاصله (دو هفته) برابر با 71/0 بود. نتایج تحلیل‌ مؤلفه‌های‌ اصلی‌ (PC) با استفاده‌ از چرخش‌ پروماکس نشان داد که پرسشنامه (با حذف 5 سؤال بدون بار عاملی) از 9 عامل کمک‌طلبی، پیوندجویی، نگرانی‌پذیری، تلاش و پیشاپیش‌‌نگری، مثبت‌نگری، انکار، پرخاشگری فعل‌پذیر، مذهب‌گرایی و فعالیت‌ بدنی تشکیل شده است. شاخصهای برازش تحلیل عاملی تأییدی بر پایه نرم‌افزارLISREL ، وجود عوامل نه‌گانه را تأیید کرد. نتایج مقایسه مدل تحلیل عاملی مرتبه دوم و مدل تک‌عاملی برای بررسی ساختار عاملی مشخص کرد که مدل نخست با دو عامل مرتبه یکم یعنی سبکهای سازش یافته (با پنج عامل) و سازش ‌نایافته (با چهار عامل) برازش بیشتری نسبت به مدل تک عاملی دارد. همبستگی مثبت و معنادار بین عوامل نه‌گانه با پرسشنامه سبکهای دفاعی، روایی همگرای مقیاس راهبردهای مقابله‌ای را تأیید کرد. "

"هدف: بررسی حاضر با هدف ارائه یک ارزیابی جامع و کامل از ساختمان و عملکرد حرکتی مکانیسم گفتار در کودکان پیش دبستانی شکل گرفت. روش بررسی: این مطالعه در بخش اول بصورت توصیفی و اعتبارسنجی و در بخش دوم بصورت مقطعی مقایسه ای انجام شد. پس از ترجمه و اعتباریابی «پروتکل کنترل حرکتی دهان- گفتار رابینز و کلی» طی یک مطالعه مقدماتی، این دستورالعمل به منظور ارزیابی عملکرد راه صوتی برای 300 کودک 3 تا 6 ساله فارسی زبان اصفهانی که به شیوه تصادفی و خوشه ای از بین مهدکودکها و آمادگیها انتخاب و به سه گروه تقسیم شده بودند، اجرا شد. از معیار آلفای کرونباخ برای تعیین ضریب پایایی و برای گزارش هنجارها از ارائه میانگین و انحراف معیار استفاده شده است. برخی از تفاوتهای مشاهده شده میان گروههای سنی مختلف نیز با آزمونهای تی و آنووا مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نمرات کودکان 5 تا 6 ساله در اغلب متغیرهای عملکردی به طور معناداری بیشتر از سایر گروههای سنی بود. ضریب پایایی فرم پروتکل نیز به تفکیک گروههای سنی و دو متغیر ترکیبی نمره کل ساختمان از 19/0 تا 59/0 و نمره کل عملکرد اندامهای گفتاری از 75/0 تا 80/0 گزارش شد. نتیجه گیری: عملکردهای گفتاری کودکان با افزایش سن افزایش یافته که نشان از بلوغ عصبی و مهارتی کودکان بزرگتر در اجرای عملکردهای دهانی و گفتاری دارد. این پروتکل در مقایسه با سایر ارزیابی های موجود می تواند ارزیابی صحیح تری از مکانیسم دهان- حنجره در دیزارتری دوران کودکی ارائه داده و برای آپراکسی رشدی گفتار نیز معرف بهتری نسبت به سایر تستهای موجود می باشد. با توجه به بالا بودن ضرایب پایایی نمره کل عملکرد اندامهای گفتاری در گروههای مختلف سنی، می توان از این بخش از پروتکل در تحقیقات و امور بالینی استفاده مطلوب نمود. "

"هدف از این مطالعه بررسی روایی تشخیصی مقیاسهای ام.سی.ام.آی‌ـ3 (میلون، 1994) در یک جمعیت ایرانی است. روایی تشخیصی مقیاسهای ام.سی.ام.آی‌ـ3 در نمونه‌ای شامل 283 بیمار روحی، روانی بررسی شد. با استفاده از خصیصه‌های عامل (شیوع، حساسیت و ویژگی) توان‌های پیش‌بینی (مثبت، منفی و کل) 24 مقیاس ام.سی.ام.آی‌ـ3 محاسبه گردید. نتایج نشان‌دهنده روایی تشخیصی بسیار خوب تمام مقیاس‌ها بود. یافته‌ها نشان می‌دهند، مقیاسهای ام.سی.ام.آی‌ـ3 توان پیش‌بینی مثبت، منفی و کل بالایی دارند. توان پیش‌بینی مثبت مقیاسها در دامنه 92/0 تا 98/0، توان پیش‌بینی منفی مقیاسها از 93/0 تا 99/0 است، همچنین توان تشخیص کل تمام مقیاسها در دامنه 58/0 تا 83/0 قرار دارد. بنابراین ام.سی.ام.آی‌ـ3، یک آزمون معتبر است و می‌توان از آن برای تشخیص اختلالات شخصیت و نشانگان بالینی استفاده کرد. کلیدواژگان: روایی تشخیصی، ام.سی.ام.آی‌، 3، خصیصه‌های عامل"