مسئولیت‌پذیری

" با هدف بررسی اعتبار و روایی دو زیر مقیاس وابستگی‌پذیری و پرخاشگری شاخص رفتار ضد تولید CBI (گوداشتاین و لانیون، 2002)، از بین کارکنان ایستگاههای قطار و بخشی از صنایع شهرک صنعتی جی، 172 مرد به صورت نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. برای بررسی اعتبار از ضریب آلفای کرونباخ و ضریب بازآزمایی و برای بررسی روایی سازه (از نوع همگرا و واگرا) همبستگی آنها با پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1992)، دو زیر مقیاس تمایلات پرخاشگرانه و خط‌مشی متابعت در محیط کار پرسشنامه ترسیم نیمرخ خطر متقاضی کار ARP (لوبت، 2001) و دو زیر مقیاس مقبولیت و مسئولیت‌پذیری پرسشنامه NEO (کاستا و مک‌کری، 1992) استفاد شد. اعتبار برحسب همسانی درونی (آلفای کرونباخ) برای وابستگی‌پذیری، پرخاشگری و برای مجموع دو زیر مقیاس به ترتیب، 84/0، 86/0 و 92/0 به دست آمد. ضرایب اعتبار بازآزمایی برای وابستگی‌پذیری 77/0، برای پرخاشگری 73/0 و برای مجموع دو زیر مقیاس 76/0 بود. سؤالهای دو زیر مقیاس وابستگی‌پذیری و پرخاشگری CBI با یکدیگر همبستگی معنادار از 26/0 تا 34/0 داشتند. روایی همگرا بین زیر مقیاس پرخاشگری CBI با مقیاسهای پرسشنامه پرخاشگری باس و پری از 22/0 تا 69/0 در نوسان بود. روایی بین زیر مقیاس پرخاشگری CBI با زیر مقیاس تمایلات پرخاشگرانه پرسشنامه ARP، 58/0 به دست آمد. زیر مقیاس پرخاشگری CBI با زیر مقیاس مقبولیت از پرسشنامه NEO دارای ضریب همبستگی منفی معنادار (01/0 P <) بود و زیر مقیاس وابستگی‌پذیری CBI با زیر مقیاس مسئولیت‌پذیری از پرسشنامه NEO دارای ضرایب همبستگی منفی معنادار (01/0 P <) بودند. "

رفتار مسئولانه از شاخص‏های انسان سالم است که تقویت و رشد آن جز با شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار مسئولانه امکان‏پذیر نخواهد بود. به همین منظور، پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا شیوه‏های فرزندپروری (سبک‏های والدینی) تأثیری بر میزان مسئولیت‏پذیری نوجوانان دارد یا خیر؟ روش تحقیق، توصیفی و جامعه آماری آن دانش‏آموزان دختر و پسر مقطع دبیرستان شهر فریدونکنار بوده است. با استفاده از روش نمونه‏گیری خوشه‏ای 100 نفر (50 دختر و 50 پسر) از جامعه تحقیق انتخاب شده‏اند. برای جمع‏آوری داده‏ها از پرسش‏نامه استفاده شده است. داده‏ها با نرم‏افزار spssدر دو سطح آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‏اند. یافته‏های حاصل از پژوهش نشان می‏دهد که شیوه‏های فرزندپروری بر میزان مسئولیت‏پذیری نوجوان مؤثر است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر بسته بازی طراحی شده مبتنی بر هوش اخلاقی بر افزایش وجدان، خویشتن داری و مسئولیت پذیری اجتماعی کودکان بااستعداد دبستانی بود. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر با استعداد پایه های چهارم، پنجم و ششم  ابتدایی منطقه سه تهران بودند. از میان مدارس ابتدایی دخترانه منطقه 3، مدرسه ای به طور تصادفی انتخاب شد. از میان دانش آموزان بااستعداد در پایه های مورد نظر تعدادی دانش آموز بنابر تشخیص آموزگاران کلاس شان انتخاب شدند. سپس از میان آن ها تعداد 30 دانش آموز به تصادف انتخاب شدند و بااستعداد بودن آن ها نیز از طریق آزمون هوش گاردنر تائید شد. دانش آموزان به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (16 نفر) و کنترل (14 نفر) گمارده شدند. بسته بازی بر اساس نظریه و کتاب هایی در زمینه بازی و هوش اخلاقی بوربا (2001) طراحی شد و به تائید پنج متخصص روانشناسی کودک و نوجوان رسید. این بسته در گروه آزمایش طی 9 جلسه یک ساعته اجرا شد. ابزار مورد استفاده پژوهش پرسشنامه مسئولیت پذیری کردلو (1389)، هوش اخلاقی علی اکبری دهکردی، گلپایگانی و محتشمی (1394) و هوش چندگانه گاردنر بود. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از آزمون کوواریانس برای دو متغیر وجدان و خویشتن داری و نیز آزمون t برای متغیر مسئولیت پذیری نشان داد که بسته بازی طراحی شده در افزایش مؤلفه های وجدان (003/0 = p)، خویشتن داری (006/0= p)، و مسئولیت پذیری (001/0= p) مؤثر واقع شده است و به طور معناداری نمرات پس آزمون گروه آزمایش در این سه مؤلفه از گروه کنترل بالاتر بود. مرحله پیگیری به دلیل محدودیت زمانی و در دسترس نبودن نمونه مورد مطالعه اجرا نشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان برخورداری دانش آموزان ابتدایی از مهارت های اجتماعی و اخلاقی اخلاق شهروندی: مقایسه دیدگاه معلمان زن و دانش آموزان انجام گرفت. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و نحوه گردآوری داده ها از روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است جامعه هدف دانش آموزان دوره ابتدایی منطقه دو شهر تهران است با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، تعداد نمونه 90 نفر معلم زن و دانش آموزان 350نفر محاسبه شد که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است که روایی محتوایی آن توسط اساتید و صاحبنظران حوزه تعلیم و تربیت تایید شد، و برای به دست آوردن پایایی از ضریب آلفای کرانباخ استفاده شد که 841/0 محاسبه گردید. یافته ها نشان می دهد میزان برخورداری دانش آموزان از مؤلفه های مشارکت فعال، همدلی، مسئولیت پذیری بالاتر از حد متوسط و مؤلفه های روابط بین فردی، قدرت تصمیم گیری و تفکر انتقادی پایین تر از حد متوسط است. بین دیدگاه دانش آموزان و معلمان در خصوص میزان برخورداری دانش آموزان از مؤلفه های شهروندی اختلاف معنی داری وجود دارد.