درخت حوزه‌های تخصصی

زمینه و هدف: استعمال دخانیات یکی از عمده ترین علل مرگ و میر زود هنگام در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه است. دوران دانشجویی با توجه به ویژگی های خاص از دید سیاست گزاران سلامتی از جایگاه ویژه ای به منظور پیش گیری از مصرف سیگار برخوردار است. در این پژوهش عوامل مرتبط با استعمال سیگار و ارتباط آن با برخی خصوصیات دموگرافیک و علایم روان پزشکی مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع مقطعی بود و جامعه آماری آن را 537 نفر از دانشجویان 7 دانشکده دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان تشکیل دادند که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه محقق ساخته و پرسش نامه R-90-SCL بود که توسط گروه نمونه تکمیل گردید. روش جمع آوری اطلاعات از طریق گذاشتن صندوق در محل توزیع پرسش نامه ها انجام شد. اطلاعات پس از ثبت داده ها در نرم افزار 19SPSS محاسبه و جهت تجزیه و تحلیل از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته ها: بر اساس یافته های این مطالعه، 7/18 درصد دانشجویان سیگاری هستند و درصد استعمال سیگار در مردان به طور معنی داری بیشتر از زنان می باشد. بین وضعیت تأهل و وضعیت سکونت ارتباط معنی داری مشاهده نشد. 3/27 درصد از دانشجویانی که سیگار مصرف می کنند، خانواده سیگاری دارند و ارتباط معنی داری بین استعمال سیگار و خانواده سیگاری وجود دارد. بیشترین راه های آشنایی با سیگار برای اولین بار از طریق دوستان (75 درصد) بود. از بین علایم روان پزشکی، نمره خصومت (پرخاشگری) و شکایات جسمانی به طور معنی داری در افراد سیگاری بیشتر از افراد غیر سیگاری بود. نمره ضریب کلی علایم مرضی (General severity index یا GSI) در افرادی که سابقه مصرف سیگار دارند، بیشتر از افراد غیر سیگاری بود، ولی تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: شیوع استعمال دخانیات در دانشجویان دانشگاه آزاد خوراسگان نسبت به بسیاری از دانشگاه های دیگر بیشتر بود. این شیوع بالا در این سن می تواند منجر به معضلات زیادی از نظر جسمی و روانی گردد و همان گونه که این مطالعه هم نشان داد، میزان پرخاشگری را در این افراد بالا می برد. بنابراین سیاست گزاری های آموزشی و پیش گیرانه جهت کاهش مصرف سیگار در دانشگاه از اهمیت بسزایی برخوردار است.

هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسه مدل ذهنی طرح واره ای تیزدل و مدل شبکه تداعی باور در تبیین تفکر افسردگی زاست. روش: در این مطالعه، 60 نفر از دانشجویان، بر اساس ملاک های پژوهش انتخاب وبه طور تصادفی به سه گروه تقسیم شدند. با استفاده از نمایش فیلم، به گروه اول خلق منفی و به گروه دوم خلق مثبت القا شد. به گروه سوم، گروه شاهد، خلقی القا نشد. آزمودنی ها پیش از القای خلق و پس از القای آن، با استفاده از آزمون تکمیل جملات ناتمام، مقیاس نگرش های ناکارآمد، زیرمقیاس کمال گر ایی و تاییدخواهی ارزیابی شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که خلق افسرده، مدل های ذهنی طرح واره ای ناکارآمدی را جایگزین می کند که در آن فرد ارزش خود را وابسته به موفقیت/ شکست یا تایید/ عدم تایید می داند. نتیجه گیری: افسردگی را بر اساس جایگزینی مد ل های ذهنی طرح واره ای (دیدگاه تیزدل) بهتر از افزایش دسترس پذیری به خاطرات و سازه های منفی (نظریه باور) می توان تبیین کرد.

این مقاله مروری بر پیشینه مربوط به اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی (ADHD) و کودکان پیش دبستانی می‌باشد . مروری بر پژوهش‌ها نشان می‌دهد که بر مداخله‌های دارویی تاکید چشمگیری شده و این در حالی است که سایر رویکردهای درمانی ADHD در پیش دبستانی به ویژه در خصوص کودکان دارای نقایص زبانی همراه با ADHD چندان توجهی صورت نگرفته است . پژوهشهای مربوط به ویژگیها و درمان مناسب آنها اندک است . مقاله حاضر در حیطه کلی ADHD و نیز کار با کودکان ADHDدارای آسیب شناسی گفتار - زبان ، اطلاعات و راهنماییهای مهمی را برای درک بیشتر ماهیت ADHD و شیوه‌های ارزیابی و مداخله موثر ارایه کرده است

نشخوارفکری به عنوان یکی از مهم ترین مؤلفه افسردگی شناخته شده است. از این رو، هدف این پژوهش معرفی نشخوار فکری در چارچوب نظریه سبک های پاسخ و پیامد های آن برای خلق غمگین و اختلال افسردگی بود. در این راستا، رابطه بین نشخوارفکری، افسردگی و اضطراب در نمونه ای از دانشجویان ایرانی نیز بررسی شد. شرکت کنندگان (تعداد = 119؛ 63% زن) به روش نمونه گیری تصادفی از میان دانشجویان دانشگاه فردوسی انتخاب شدند و پرسشنامه های افسردگی و اضطراب بِک و مقیاس پاسخ های نشخواری را کامل کردند. ضریب آلفای کرونباخ 88/0=  به عنوان شاخصی از همسانی درونی برای مقیاس پاسخ های نشخواری، محاسبه شد. نتایج تحلیل رگرسیون سلسه مراتبی نشان داد که نشخوار فکری، پس از کنترل اثرات سن، جنس و میزان اضطراب، به طور معنی داری30% از تغییر در واریانس افسردگی را پیش بینی کرد. با وجود تفاوت های فرهنگی و اجتماعی، یافته های پیشین در مورد رابطه نشخوارفکری و افسردگی در نمونه ایرانی نیز تأیید شد. به علاوه، معلوم شد که نشخوارفکری می تواند میزان افسردگی را حتی پس از کنترل میزان اضطراب پیش بینی کنند که این یافته با توجه به نقش نشخوار فکری در اضطراب و علائم مختلط اضطراب ـ افسردگی، حایز اهمیت است. تلویحات درمانی در زمینه نشخوارفکری مورد بحث قرار گرفته است.

هدف: مداخلات روانشناختی می تواند به واسطه ایجاد تغییرات جسمانی، روانی و اجتماعی سهم بسزایی در بهبود کیفیت زندگی معتادان به مواد افیونی داشته باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی گروه درمانی با رویکرد شناختی رفتاری بر بهبود کیفیت زندگی معتادان به مواد افیونی تحت درمان نگهدارنده با متادون بود. روش: این پژوهش به صورت شبه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و پی گیری همراه با گروه گواه انجام شده است. آزمودنی های پژوهش شامل 36 نفر از معتادان به مواد افیونی شهر تهران بود که به منظور ترک اعتیاد به مرکز ملی مطالعات اعتیاد مراجعه کرده و تحت درمان نگهدارنده با متادون بودند. روش نمونه گیری قضاوتی بوده و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه کیفیت زندگی استفاده شد. درمان شناختی رفتاری طی 8 جلسه بر روی آزمودنی های گروه آزمایش انجام شد و در این فاصله گروه گواه برای انجام مداخله روانشناختی در لیست انتظار قرار گرفت. یافته ها: میانگین نمرات کیفیت زندگی کلی در گروه آزمایش در مرحله پس آزمون تغییر معناداری را نشان داد، اما در مرحله پیگیری تغییر ایجاد شده معنادار نبود. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها می توان گفت که مداخله اخیر در بهبود کیفیت زندگی معتادان به مواد افیونی تحت درمان با متادون در کوتاه مدت اثر بخش بوده اما در طولانی مدت تاثیر چندانی در کیفیت زندگی نداشته است.

هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی مدل های اسنادی (شناختی) افسردگی در نوجوانان دانش آموز بود. روش: در این پژوهش 388 دانش آموز ( 222 دختر و 166 پسر) مقطع متوسطه شهرستان ری به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه حوادث منفی زندگی و پرسشنامه سبک اسنادی را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از و با روش های تحلیل عامل اکتشافی، تحلیل عامل تأییدی، تحلیل مسیر SPSS نرم افزار لیزرل و مدل معا دلات ساختاری بررسی شدند . یافته ها: از میان سه مدل اسنادی آسیب پذیری، مدل نشانه و مدل شروع، دو مدل نشانه و شروع برازش خوبی در تبیین افسردگی داشت، ولی مدل آسیب پذیری برازش خوبی نداشت . نتیجه گیری: یافته های این پژوهش از مدل های اسنادی شروع و نشانه در تبیین افسردگی حمایت می کند.

هدف: هدف این مطالعه بررسی ارتباط بین اختلالات شناختی و اختلالات نورولوژیک با یکدیگر و با برخی از متغیرهای تعیین کننده پیش آگهی در بیماران اسکیزوفرنیا بوده است. روش: در یک مطالعه مقطعی با نمونه گیری در دسترس، 30 بیمار (18 مرد و 12 زن) مبتلا به اسکیزوفرنیا که طی یک دوره یک ساله در یک بخش روانپزشکی بستری شده، از معیارهای ورود به مطالعه برخوردار بودند، با استفاده از آزمون مختصر وضعیت شناختی (MMSE) و موارد انتخاب شده نرم نشانه های نورولوژیک از مقیاس ارزیابی نورولوژیک (NES) مورد معاینه قرار گرفتند. یافته ها با به کارگیری آزمون های آماری مان - ویتنی، فیشر، و همبستگی کندالز - تاو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: ارتباط نمره MMSE با سن شروع بیماری و نشانه ضرب ریتمیک (از جمله نرم نشانه های نرم زیر مقیاس هماهنگی حرکتی) در کل نمونه معنی دار بود. بین نمره کل نشانه های نورولوژیک با سن شروع بیماری در کل نمونه و نیز با دوز معادل داروهای نورولپتیک مصرفی همبستگی معنی دار وجود داشت. همبستگی بین شاخص شدت بیماری با نمره MMSE از نظر آماری معنی دار بود. نتیجه گیری: بین نتیجه آزمون MMSE با برخی متغیرهای مرتبط با پیش آگهی اسکیزوفرنیا، مانند سن شروع بیماری و برخی نرم نشانه های نورولوژیک ارتباط وجود دارد و ممکن است بتوان اختلال در این آزمون را به عنوان یکی از متغیرهای مرتبط با پیش آگهی بیماری مطرح نمود.

" هدف: فرضیه اصلاح پنهان مشکل اساسی لکنت را در سیستم زبانی یا به عبارت بهتر چرخه واجی فرایند تولید کلمه می داند و مدعی است که افراد لکنتی در فرایند تولید گفتار نسبت به افراد غیر لکنتی خطاهای واجی بیشتری را مرتکب می شوند. مطالعه حاضر به منظور سنجش فرضیه اصلاح پنهان (cover Repair Hypothesis) یعنی بررسی چرخه واجی فرایند تولید کلمه در کودکان لکنتی انجام شده است. روش بررسی: در پژوهش حاضر که به روش تحلیلی مورد– شاهدی انجام گرفت، حدود 40 ناکلمه دو هجایی و سه هجایی طراحی و پس از بررسی مقدماتی، به 12 کودک لکنتی که با روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس انتخاب شده بودند و 12 کودک غیر لکنتی که به روش جور کردن با گروه مورد انتخاب شده بودند با محدوده سنی 8-5 سال با استفاده از نرم افزار DMDX ارایه گردید و از کودک خواسته شد که بلافاصله پس از شنیدن ناکلمه آن را تکرار نماید. پس از تکرار ناکلمه زمان واکنش هر کودک در تکرار ناکلمه توسط نرم افزار مذکور ثبت می گردید و تعداد خطاهای واجی و پاسخ های صحیح آنهامشخص می گشت. یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که کودکان لکنتی در کلیه موارد به استثنای زمان واکنش ناکلمه های سه هجایی عملکرد ضعیف تری را ارایه نمودند. البته نتایج پژوهش از نظر آماری معنادار نبود (P=0.2). نتیجه گیری: شواهد حاصل از این پژوهش تفاوت هایی را میان عملکرد کودکان لکنتی و غیر لکنتی نشان می دهد که می تواند امکان وجود نقص در فرایندهای زبانی کودکان لکنتی به ویژه رمزگذاری های واجی آنان در مکانیسم تولید واژه را مطرح نماید. البته این تفاوت ها معنی دار نبودند که می تواند به علت کم بودن تعداد نمونه باشد. همچنین الگوی تفاوت های بدست آمده میان دو گروه با فرضیات CRH همخوانی نشان می داد. "

روش بررسی: در مرحله ی نخست این مطالعه، که به روش مقایسه ای صورت پذیرفت 22 کودک اوتیستیک و 30 کودک سالم شرکت داشتند و مطالعه بر روی نمونه های در دسترس انجام شد. در این مرحله، طول گفته دو گروه، مورد سنجش و مقایسه قرار گرفت. در مرحله ی دوم که مطالعه به صورت تجربی و مداخله ای صورت پذیرفت، کودکان اوتیستیک به طور تصادفی به دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. سپس کودکان گروه آزمایشی، به مدت 60 روز، روزانه یک ساعت تحت تمرین تقلید غیرگفتاری قرار گرفتند. قبل و بعد از مداخله، طول گفته در دو گروه با استفاده از آزمون توصیف تصاویر سنجیده شد. در تحلیل داده ها از آزمون تی مستقل، رگرسیون و تحلیل کوواریانس بهره گرفته شد.

هدف: از جمله عوامل موفقیت خانواده و کاهش آسیب های روانی و اجتماعی وجود برخی مهارت ها در خانواده است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه مهارت های زندگی (خودآگاهی، روابط بین فردی، تصمیم گیری) و عملکرد خانواده در زنان معتاد شهر کرمانشاه انجام گرفت. روش ها: طرح پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش از تمامی معتادین زن مراجعه کننده به مراکز متادون درمانی شهر کرمانشاه تشکیل میشد. جهت انتخاب نمونه 15 مرکز به طور تصادفی انتخاب شد و از بین زنان مراجعهکننده که مجموعا 82 نفر بودند 22 نفر به دلیل بیسوادی، سن بسیار زیاد، و یا عدم همکاری خود آنها کنار گذاشته شدند و نهایتا 60 نفر در پژوهش شرکت داده شدند. پرسشنامه عملکرد خانواده بلوم و پرسشنامه مهارت های زندگی قیاسی بر روی نمونه انتخابی اجرا شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین عملکرد خانواده و مهارت تصمیم گیری در زنان معتاد رابطه وجود دارد اما بین عملکرد خانواده و خودآگاهی و روابط بین فردی رابطه ای وجود ندارد. نتیجه گیری: وجود برخی از مهارت های ویژه از جمله مهارت تصمیم گیری در خانواده میتواند بر سطح عملکرد خانواده و بروز آسیب های اجتماعی از جمله اعتیاد تاثیرگذار باشد.

زمینه: هدف از پژوهش حاضر اثربخشی بازی های ادراکی- حرکتی بر پردازش بینایی – فضایی کودکان با اختلال هماهنگی رشد بود. روش: روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل همه کودکان دختر پایه اول ابتدایی با اختلال هماهنگی رشد شهر اصفهان در سال تحصیلی 93 - 1392 بود که از این کودکان 30 کودک با اختلال هماهنگی رشد به شیوه نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب و با روش تصادفی درگروه های آزمایش و کنترل گمارده شدند (15 کودک در گروه آزمایش و 15 کودک در گروه کنترل). ابزار مورد استفاده پژوهش پرسش نامه کانرز و پرسشنامه تشخیص اختلال هماهنگی رشدی و مصاحبه بالینی بود. مداخله مبتنی بر بازی های ادراکی- حرکتی به مدت 16 جلسه روی گروه آزمایش انجام شد. داده های به دست آمده با روش تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که مداخله بهنگام مبتنی بر بازی های ادراکی – حرکتی بر پردازش بینایی – فضایی کودکان با اختلال هماهنگی رشد مؤثر است (001/0 >p). نتیجه گیری: بنابراین تشخیص بهنگام کودکان با اختلال هماهنگی رشد و انجام مداخله های مناسب مانند بازی های ادراکی- حرکتی می تواند در درمان و پیشرفت این کودکان مؤثر باشد.

هدف: این مطالعه با هدف مقایسه همبودی اختلال وسواسی - اجباری در کودکان و نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به اختلال دوقطبی نوع یک صورت گرفت. روش: در این پژوهش تعداد 100 نفر (50 نفر کودک و نوجوان، 50 نفر بزرگسال) مبتلا به اختلال دوقطبی نوع I و بستری در بیمارستان به روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند. تشخیص اختلال دوقطبی بر پایه پرسشنامه های K-SADS (اطفال) و SCID (بزرگسالان) در نظر گرفته شد. همبودی و فنومنولوژی اختلال وسواسی - اجباری به صورت مادام العمر و با استفاده از چک لیست DSM-IV و پرسشنامه های ییل - براون کودکان و بزرگسالان ارزیابی گردید. یافته ها: میزان همبودی اختلال وسواس - اجبار در کودکان و نوجوانان 52% و در بزرگسالان 28% بود و اختلاف معنی داری بین دو گروه وجود داشت. مقایسه فنومنولوژی وسواس - اجبار در دو گروه نشان داد تنها در گروه وسواس های مذهبی، جنسی، پرخاشگری و سوماتیک و اجبارهای چک کردن تفاوت معنی داری بین دو گروه وجود دارد (22% کودکان در مقابل 6% بزرگسالان). نتیجه گیری: میزان بالای همبودی اختلال وسواسی - اجباری در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی نوع I خصوصا کودکان و نوجوانان در تایید مطالعات پیشین است. میزان بالاتر اختلال وسواسی - اجباری در گروه کودکان و نوجوانان می تواند مطرح کننده زیر گروه بالینی خاصی از اختلال دوقطبی باشد که نیازمند برنامه درمانی متفاوتی است.

هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه سوگیری توجه (نسبت به چهره های خشمگین، شاد و اشیا) در افراد مبتلا به هراس اجتماعی و افراد بهنجار بود. روش: گروه مبتلا به هراس اجتماعی هشت نفر بودند که با استفاده از مقیاس غربالگری هراس اجتماعی و مصاحبه بالینی انتخاب و با 12 نفر از گروه شاهد، در متغیرهای سن، جنسیت و سطح تحصیلات همتا شدند. سپس، آزمون رایانه ای «پروب دات تصویری» با استفاده از تصاویر واقعی چهره در دو گروه اجرا شد. یافته ها: نتایج که با روش تکرار سنجش مختلط و آزمون تعقیبی LSD تحلیل شد، حاکی از آن بود که افراد مبتلا به هراس اجتماعی، در مقایسه با گروه شاهد، اجتناب خود را از چهره های خشمگین نشان می دهند.

" چکیده مقاله: هدف: هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه بین ترس از بد ریختی بدنی و اختلالات روان شناختی در دانشجویان کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز بود. روش:‌ 263 دانشجوی دختر و پسر به روش تصادفی ساده از میان دانشکده های مختلف انتخاب و به پرسشنامه ها پاسخ دادند. ابزار تحقیق در این پژوهش عبارتند از مقیاس ترس از بد ریختی بدنی و مقیاس فهرست 90 نشانه ای. ضریب اعتبار پرسشنامه ترس از بد ریختی بدنی 95/0 و پرسشنامه فهرست 90 نشانه ای 88/0 بود. نتایج: نتایج یافته های تحقیق نشان می دهد که همبستگی مثبت معنی داری بین ترس از بد ریختی بدنی و اختلالات روانشناختی وجود دارد. نتیجه‌گیری: نتایج حاصله از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان می‌دهد که در کل دانشجویان حساسیت بین فردی و رفتار وسواسی- جبری بهترین پیش بینی کننده های ترس از بد ریختی بدنی محسوب می‌شوند. "