درخت حوزه‌های تخصصی

ادبیات

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ادبیات جهان ادبیات و مطالعات بین رشته ای انواع ادبی حوزه های ویژه سبکها و جریانهای ادبی علوم ادبی قالب های شعر کلیات گونه های نثر
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۹٬۲۸۱ تا ۳۹٬۳۰۰ مورد از کل ۵۲٬۹۰۷ مورد.
۳۹۲۸۵.

نقش روایت بوف کور؛ عشق ناکام و گشودن ابهام ساختاری متن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ادب غنایی سال هفدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 103 - 120

کلیدواژه‌ها: نقش روایت تجسم دیداری عناصر روایی درون مایه عاشقانه بوف کور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۹ تعداد دانلود : ۶۴۲
پژوهش حاضر، گشودن ابهام ساختاری بوف کور را ازطریق روایت کوتاه عاشقانه ای مورد توجه قرار می دهد که دارای دو موقعیت است و در هر موقعیت یک کنش به انجام می رسد؛ کنش موقعیت نخست عبارت است از اینکه پیرمرد قوزکرده ای انگشت سبّابه دست چپش را به حالت تعجب بر روی لبش گذاشته است و در موقعیت دوم، دختری خم شده و گل نیلوفری را به پیرمرد تعارف می کند. با این دو موقعیت، مناسک عشقی به نمایش گذاشته شده و ارجاع سازی صحنه عاشقانه به جهان بیرون بر ناکامی دلالت دارد. در متن بوف کور از روایت مذکور با عنوان مجلس بر روی قلمدان یاد شده و این مجلس نقاشی در پژوهش حاضر، «نقش روایت» نامیده می شود. نگارنده، تبیین نقش روایت را با طرح این پرسش ها که نقش روایت چیست، چه ویژگی های برجسته ای دارد و نقش روایت بوف کور چگونه در گشودن ابهام ساختاری روایت اصلی اثرگذار است، مورد توجه قرار می دهد. هدف پژوهش این است که مفهوم برجسته عشق را در این نقش روایت ازطریق نظام دیداری و برمبنای شکل زایی تجسمی نشان دهد و این نقش روایت عاشقانه را به عنوان ابزاری معرفی کند که گره روایت بوف کور با توجه به عناصر آن باز می شود. برپایه مطالعه انجام شده در پژوهش حاضر، می توان به این تعریف از نقش روایت رسید: روایتِ تصویری موجز و فشرده که روایتِ اصلی، صورت گسترش یافته آن است و در آن عناصری مانند نور، رنگ، فضا، مکان، عمق، سطح، حالت و... که ویژگی های برجسته متون دیداری هستند، در یک کادر مشخص با ابزار واژه قاب بندی می شود.
۳۹۲۸۷.

سیر تحوّل «نقش زن» در داستان پردازی هوشنگ گلشیری: یک شاخصه سبکی و فکری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادبیات پارسی معاصر سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۷) 87-109

کلیدواژه‌ها: هوشنگ گلشیری داستان پردازی زن فردیت تکنیک گفتمان روایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۸ تعداد دانلود : ۵۶۲
مسأله زن، و نقش ها و موقعیت های فردی و اجتماعی او و بایدها و نبایدهای مربوط بدان، از موضوعات و مؤلفه های مهم در ادبیات داستانیِ معاصر است و با توجه به مؤلفه هایی چون زمینه و بطن فرهنگی و اجتماعی داستان ها، موازین و مؤلفه های حاکم بر مکتب ها و جریان های داستان نویسی، و نوع نگاه و تجربه های فکری و اجتماعیِ هر نویسنده، نقش و هویت زن در داستان ها شکل های مختلفی می تواند داشته باشد، چنان که از شاخصه های مهمّ سبکی و گفتمانی در داستان نویسی است. از این روی، مطالعه سیر تحوّل نقش و هویت زن در داستان پردازی معاصر، مؤلفه درون متنیِ مهم و قابل اعتمادی برای بررسی سیر (و چگونگی) تحولِ داستان معاصر است. از این میان، مطالعه نقش زن در داستان های هوشنگ گلشیری با توجه به جایگاه مهم و اثرگذار او در داستان معاصر، از اهمیت خاصّی برخوردار است و شاخصه سبکی و فکریِ قابل اتکایی برای بررسی سیر داستان نویسی گلشیری است. در این مقاله پس از بررسی سیر تحوّل نقش زن در داستان پردازی گلشیری، برآنیم تا «سیر تحوّل نقش زن و میزان نمود فردیت زن» در داستان های گلشیری را به عنوان شاخصه ای قابل اتکا و درون متنی در بررسی و تحلیل سیر داستان پردازی گلشیری به کار بگیریم. نتایج تحقیق بیانگر تحوّل معنادار نقش و هویت زن در سیر داستان نویسی گلشیری است، چنان که مبنای قابل اتکایی برای دوره بندی داستان های اوست و از سوی دیگر، تقابل های درون ساختی و رواییِ خاصّی را نشان می دهد که به شکل معناداری برآیند تقابل های موجود در مدرنیته ایرانی در ارتباط با نقش ها و هویت های زنان است.
۳۹۲۸۸.

تحلیل نسبت شعر و نظریه در آثار یدالله رویایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) دوره ۱۱ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴۱ 191 - 212

کلیدواژه‌ها: موج نو شعر حجم اسپاسمانتالیسم یدالله رویایی شعر زبان گرا فرمالیسم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۹ تعداد دانلود : ۴۶۱
سال های اول دهه چهل هجری شمسی دوره ظهور موج نو در شعر فارسی است. جریانی که مقدمه ظهور شعر حجم در اواخر این دهه است. بیانیه شعر حجم که در زمستان1348 به امضای عده ای از شعرا، نویسندگان و سینماگران ایران رسید چشم اندازی شاعرانه را در برابر مخاطبان شعر فارسی قرار می داد؛ اما مصادیق این بیانیه چندان در شعر شاعران حجم گرا قابل تشخیص نبود. این موضوع که نسبت موارد مطرح شده در بیانیه شعر حجم و شعر یدالله رویایی-که در عمل تنها شاعری بود که به حجم گرایی وفادار ماند- چیست، سوالی ست که تا کنون پاسخ روشنی به آن داده نشده است. این نوشتار سعی دارد به این سوال که نسبت بیانیه شعر حجم و اصول مطرح شده در آن با اشعار رویایی چیست پاسخ نسبتا روشنی بدهد. مقاله پیش رو شامل یک مقدمه و بخش هایی شامل بررسی زمینه های پیدایش شعر حجم، بررسی مولفه های اشعار یدالله رویایی و تحلیل نسبت این اشعار با اصول مطرح شده در بیانیه شعر حجم است. پایان این نوشتار به جمع بندی مطالب و نتیجه گیری اختصاص دارد.
۳۹۲۹۴.

بن مایه های پیکرگردانی در فرهنگ و داستان های مردم بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ و ادبیات عامه سال هشتم مرداد و شهریور ۱۳۹۹ شماره ۳۳ 93-120

کلیدواژه‌ها: فرهنگ عامه قوم بختیاری کهگیلویه وبویراحمد بن مایه های اساطیری پیکرگردانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۷ تعداد دانلود : ۵۵۸
پیکرگردانی یکی از موضوعات محوری در اساطیر و داستان های اسطوره ای است که در آن موجودی تغییر شکل می دهد و شکل ظاهری، ساختمان طبیعی و شناخته شده خود را در جهت نقص یا کمال، به مدتی محدود یا نامحدود از دست می دهد و به صورتی تازه درمی آید. این تنوع گاهی بخشی از وجود آن موجود را شامل می شود و یا به صورت های ترکیبی گوناگون حیوانی، گیاهی و... درمی آید و خلاف طبیعت خود زندگی می کند. در این پژوهش و با توجه به اهمیت موضوع و جایگاه فرهنگ و ادبیات عامه در پژوهش ها، به بررسی و تحلیل انواع پیکرگردانی در فرهنگ و ادب عامه مردم بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد می پردازیم. همچنین، ضمن بررسی انواع پیکرگردانی انسان به حیوان، درخت، پرنده، اجرام آسمانی و بالعکس، برآنیم تا نمود های ادبی و جنبه های اساطیری آن ها را تحلیل و بررسی کنیم. این پژوهش به شکل بنیادی بر پایه مطالعات کتابخانه ای میدانی و به روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. پس از بررسی و تحلیل انواع پیکرگردانی در قوم بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد می توان گفت مهم ترین انواع پیکرگردانی در فرهنگ و باور این مردم، پیکرگردانی انسان به حیواناتی چون خرس، گرگ، پلنگ و لاک پشت به دلیل انجام گناه و نیز پیکرگردانی انسان به درخت بلوط و... است. همچنین، بسیاری از نمودهای پیکرگردانی در این اقوام، بازمانده پیکرگردانی در فرهنگ ایران باستان است که نمونه های مشابهی در شاهنامه فردوسی نیز دارد.
۳۹۲۹۵.

شاهرخ نامه: منظومه حماسی یا تغزلی؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) دوره ۱۲ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۴ 13 - 40

کلیدواژه‌ها: سبک شناسی شعر حماسی تغزل شاهرخ نامه قاسمی گنابادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۸ تعداد دانلود : ۵۵۴
شاهرخ نامه، منظومه ای حماسی -تاریخی از شاعر توانای قرن دهم هجری، میرزامحمد قاسمی گنابادی است. موضوع این مثنوی، شرح نبردها، سفرها و عدالت ورزی های شاهرخ تیموری از زمان برتخت نشستن تا مرگ اوست. در این نوشته ضمن معرفی اجمالی شاعر، ویژگی های سبک شناسی شعر وی را با شیوه لایه ای ( در سه سطح زبانی، ادبی و فکری) تبیین کرده و به این نتیجه رسیده ایم که علاوه بر مضامین حماسی بسیاری از ابیات شاهرخ نامه متفاوت با فضای حماسی منظومه است؛ به همین روی این اثر منظومه ای رزمی_بزمی است که وجود بتان زیبارو در صحنه های نبرد و حتی آوردن ساقی نامه در انتهای هر موضوع، این ویژگی را برجسته تر ساخته است. قاسمی شیوه ای تازه در حماسه سرایی به وجود آورده است. نگارندگان با بررسی دقیق ابیات و حوادث داستان ها به این مطلب رسیدند که شاهرخ نامه ترکیبی از حماسه، تاریخ و غناست. بازی های واژگانی قاسمی نشان از تسلط او بر لغات و وزن شعر است. تصویر آفرینی های قاسمی مهارت وی بر فضا، خیال و معنا را نشان می دهد و حد کمال آن کاربرد واژه ها، اصطلاحات و تصاویر تغزلی برای بیان ماجراهای حماسی است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان