درخت حوزه‌های تخصصی

هنر و معماری

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
تاریخ هنر جنبش ها/سبک ها/مکاتب گروه های ویژه منابع و کلیات نقد و بررسی کتاب هنرهای زیبا هنرهای کاربردی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸٬۲۶۱ تا ۸٬۲۸۰ مورد از کل ۲۹٬۵۴۵ مورد.
۸۲۶۱.

مفاهیم نمادین نقوش حیوانی کاشی کاری گنبد الله وردیخان از دوره صفویه در حرم مطهر رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۱ 1 - 35

کلیدواژه‌ها: حرم امام رضا (ع) گنبد الله وردیخان دوره صفویه کاشی کاری نقوش حیوانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۵ تعداد دانلود : ۸۴۴
حرم امام رضا (ع) که مهم ترین جاذبه گردشگری مذهبی در ایران به شمار می آید، بیش از ده قرن سابقه تاریخی دارد که در زمان حیات حکومت های اسلامی به تزئینات گوناگون آراسته شده است و هر بخش آن گویای هنر معماری دوران خاصی از تاریخ هنر اسلامی است. شخصیت ها و بزرگان در هر عصر به نوسازی و توسعه این مکان مقدس پرداخته اند، ازجمله الله وردیخان، جنگجوی دلیر و فرمانده نظامی عصر صفویه که توجه خاصی به معماری این دوران داشته و برای اعتلای فرهنگ و تمدن ایران اقدامات فراوانی انجام داده است که با نگاهی به آثار برجای مانده از وی در اصفهان (سی و سه پل)، شیراز (مدرسه خان) و مشهد (گنبد الله وردیخان) به این امر می توان تأکید نمود. این بنای باشکوه، از زیباترین ابنیه حرم مطهر است که آرتور پوپ در کتاب معماری ایران، آن را کامل ترین قسمت مرقد امام رضا (ع) می داند. کاشی های معرق این رواق مزین به کتیبه ها، نقوش حیوانی، گیاهی و هندسی است. بسیاری از این نقوش دربردارنده مفهومی هستند که جایگاهی خاص در فرهنگ و ادبیات این مرزوبوم دارند. در این راستا، پژوهش حاضر به روش آمار توصیفی و تحلیل محتوا، بر اساس مشاهدات میدانی و داده های کتابخانه ای انجام شده است که از میان 487 نقش موجود 9 گونه حیوانی که هرکدام دنیایی مملو از راز و رمز است، بیشترین رقم متعلق به نقش پرنده (مرغ) است و پس ازآن به ترتیب قرقاول، طوطی، طاووس، مرغابی، اژدها، سیمرغ، آهو و مرغ بسم الله قرار دارند.
۸۲۶۲.

دو نگرش به تاریخ هنر: مطالعه تطبیقی فلسفۀ تاریخ هنر قاضی احمد قمی و جورجو وازاری در «گلستان هنر» و «زندگی هنرمندان»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تطبیقی هنر سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۶ ۴۷-۳۳

کلیدواژه‌ها: فلسفه تاریخ هنر «گلستان هنر» قاضی احمد قمی «زندگی هنرمندان» جورجو وازاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۲۰۶
تاکنون در خصوص نخستین آثارِ تاریخ هنر به معنای امروزی؛ یعنی «گلستان هنر» از قاضی میر احمد قمی و «زندگی هنرمندان» تألیف جورجو وازاری، که در بستر و سنت های متفاوت تاریخ نگاری نوشته شده اند، از جنبه های نسخه شناسی، تاریخی و از منظر ادبی، پژوهش های متعددی صورت گرفته اند. اما آن چه که تا کنون مغفول مانده، نگاهی ژرف تر و وسیع تر به مبانی معرفتی و چارچوب نظریِ تاریخ نگاری و نگرش مورخان به مفهوم تاریخ، سیر آن و در نهایت، نوع نگاه آنها به تاریخ هنر است. در حقیقت، سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که نگرش و چارچوب فکری و مفهومی نویسندگان مذکور به تاریخ هنر یا به طور کلی فلسفه تاریخ هنر آنان با توجه به دو اثر «گلستان هنر» و «زندگی هنرمندان»، از چه مؤلفه هایی برخوردار است؟ جهت دست یابی به پاسخ، از روش توصیفی-تطبیقی استفاده می شود. در این راستا، از ترکیب روش های تفهمی و تطبیقی بهره برده می شود. روش تفهمی، شیوه ای تفسیری است که به شکلی درونی و همدلانه می کوشد تا طرز تلقی و نگاه نویسنده یا عامل تاریخی را نسبت به موضوعات کشف و درک کند. در نهایت، اجزای مورد بررسی با یکدیگر تطبیق داده شده و وجوه مختلف تشابه و تفاوت آنها مورد کنکاش قرار می گیرد. هدف کلی پژوهش، دست یابی به مبانی و خطوط اصلی معرفت تاریخی این دو مورخِ هنر و سپس تعمیم نتایج است. نتایج و یافته های کلی پژوهش بر آن هستند که در دو جهان ایرانی و اروپایی، حداقل تا پیش از دوره مدرن، دو تلقی متفاوت از تاریخ هنر وجود دارد؛ فلسفه تاریخ هنر در ایران، منبعث از تفکر دینی است که از ماهیتی خطی، ثابت، سرچشمه ای و گذشته نگر برخوردار است و هنرمندِ وابسته به زنجیره استاد-شاگردی، مقلد استادان و سنت پیش از خود است، اما در اروپا بر اساس تفکر اومانیستی برگرفته از دوره باستان، فلسفه تاریخ هنر دارای ویژگی چرخه ای، تکاملی، غایت نگر و آینده گرا است که فردیت هنرمندِ خلاق و مقلد طبیعت مورد تأکید بوده است.
۸۲۶۳.

The Form of Residential Buildings on Local Winds: Air Pollution Reduction(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Architecture and Urban Development, Volume ۸, Issue ۱ - Serial Number ۲۷, Winter ۲۰۱۸ 53 - 64

کلیدواژه‌ها: Air flow Local winds Residential Building Form Pollution Dispersion Retention of Suspended Particles

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۲ تعداد دانلود : ۱۴۹
 This article addresses the analysis of the mechanism of natural air flow around the residential buildings  and the effect of the form of residential buildings on air flow among four building forms in Tehran. The aim of this research is to study the effect of the form of residential buildings on the mechanism of natural air flow with the purpose of optimally utilizing clean air. The research method is to use computer modeling and model analysis in the related software and conclusions have been achieved using comparison of outputs of the models produced. Accordingly, four samples were first selected from software forms and modeled in one commercial micro-climate simulator software. They were tested by entering Tehran climatic data and results were extracted as simulation images. Since the analysis was conducted in one hour interval in the morning of the 23rd of December 2013 among four selected forms. The results helped us to choose the optimal form among these cases. Thus, a general rule was not given regarding the case that the selected form is the best in all aspects. Research achievements indicate that building forms have a significant effect on local winds and air pollution reduction. Therefore, the general form of buildings affects the degree and type of pollution dispersion due to carbon dioxide and the retention effect of suspended particles.
۸۲۶۴.

تعامل هنرهای تجسمی شهری با مخاطب: مطالعه موردی: سالانه هنرهای شهری بهارستان تهران سال 1395

نویسنده:
منبع: پیکره دوره هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۳ 51 - 72

کلیدواژه‌ها: سالانه هنرهای شهری زیباسازی شهرداری تهران هنر شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۳۷۵
این پژوهش با هدف بررسی مؤلفه های مؤثر در ایجاد تعامل بین هنر شهری و مخاطبان عام جوامع شهری به چرایی و چگونگی نقش آثار هنری ارائه شده در مناسبت های ملی، مذهبی یا شرایط روزمره با توجه به درک مخاطب بپرد ازد. مطالعه موردی این مقاله شهر تهران است. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و منابع آن اسناد کتابخانه ای است. از آن جایی که توجه مخاطبان فضای شهری در ورود به توجهی سطحی و بدون تحلیل است؛ در این مقاله تلاش شده تا به دو سؤال اصلی در راستای اهداف تعیین شده پاسخ داده شود که تعامل هنر شهری با مخاطب چگونه تعریف می شود و سهم مخاطب در ایجاد تعامل مؤثر با سالانه هنرهای شهری تهران در چه مولفه هایی مشخص  است؟ نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که وجه فرهنگی، سمبلیک، تعاملی و زیست محیطی آثار و تصورات فرهنگی و فعالیت های اجتماعی شهر تهران در بازتعریف مفاهیم ارزشی به جهت ایجاد شادابی، ترویج صلح طلبی و آگاهی از توسعه پایدار زیست محیطی مؤثر بوده و با ادراک و آموزش اطلاعات مخاطبان رابطه مستقیم دارد.
۸۲۶۵.

مقایسه ی تطبیقی سیر تحول ساختار فضایی مدارس قاجار و پهلوی با تأکید بر ارزش های نهفته ی آموزش در مشهد (نمونه ی موردمطالعه: مدرسه سلیمان خان و یادگار دکتر علی شریعتی)

نویسنده:
منبع: معماری شناسی مهر ۱۳۹۷ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: نظام آموزشی ارزش های آموزشی ساختار فضایی مدارس مدرسه سلیمان خان (قاجار) و شاه رضا (پهلوی) مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۹ تعداد دانلود : ۹۴۴
مدرسه پس از محیط خانواده محلی برای آموزش و همچنین پرورش افراد جامعه و سلامت آن محسوب می شود؛ در حال حاضر آموزش علمی، اخلاقی، اجتماعی و فرهنگی افراد رابطه ی جداناپذیری با حضور در مدارس دارد، در این میان ساختار فضایی بر رفتار و روان دانش آموزش نقش بسزایی ایفا می کند، بررسی ادوار تاریخ حاکی از سیر تحول ساختار فضایی مدارس از اواخر دوران قاجار تا دوران معاصر است، این در حالی است که در ابتدای امر ساختار مدارس به تبعیت از ارزش های آموزشی مدارس پیش از خود شکل می یافت، بعد از گذشت مدت کوتاهی با تغییر نظام آموزش تعاریف نوینی از فضای آموزشی ارائه شد و نهایتاً ارزش های نهفته آموزش گذشته مغفول ماند، این پژوهش با برگزیدن دو دوره ی تاریخی متوالی (قاجار و پهلوی) به عنوان نقطه ی آغازی در تغییر و تحول ساختار مدارس به صورت کتابخانه ای مفاهیم (مدارس و ساختار فضایی مدارس در دوران قاجار و پهلوی با نظر به ارزش های نظام آموزشی در این دوران) را تبیین می کند، سپس به صورت میدانی و حضور در مدارس ساختار دو مدرسه سلیمانیه (متعلق به دوران قاجاریه) و مدرسه ی شاه رضا (متعلق به دوران پهلوی) می پردازد بدین ترتیب ضمن بررسی مفاهیم مستخرج از بخش قبل به مقایسه تطبیقی آن دو مبادرت می ورزد، بررسی ها حاکی از آن است که ارزش هایی که در نظام آموزشی این دو مدرسه وجود داشته به دلیل تفاوت در ساختار خود، شکل گیری و ساختار فضایی مدارس را نیز همخوان با خود تغییر داده است، لذا ساختار فضایی مدرسه ی شریعتی در قیاس با مدرسه ی سلیمانیه دچار تحول بزرگی شده چراکه نظام آموزشی آن (که به صورت سنتی بوده) تحول یافته است.
۸۲۶۶.

تطبیق عنصر نوشتار و تصویر در شاهنامه بایسنقری کاخ موزه گلستان با تکیه بر رویکرد بینامتنیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگارینه هنر اسلامی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۵ 71 - 86

کلیدواژه‌ها: نگارگری ایرانی فردوسی دوره تیموری شاهنامه بایسنقری بینامتنیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۵۳۲
شاهنامه بایسنقری یکی از زیباترین و ارزشمندترین متون مصوری است که در ارتباط با شاهنامه فردوسی خلق شده است. نظریه بیامتنیت نظریه ای است که در چند دهه گذشته، ساختار و روش نگرش به متون را با تمرکز بر ارتباطات آ نها با یکدیگر دگرگون ساخته و ژرفا و قدرت بخشیده است. در این پژوهش که از نوع توصیفی و تحلیلی است با تکیه بر رویکرد بینامتنیت به قرائت تصاویر منتخبی از شاهنامه بایسنقری به عنوان بیش متن و تطبیق و سنجش ارتباط آن ها با اشعار مرتبط هریک در سروده فردوسی به عنوان پیش متن پرداخته شده است. در پایان با تحلیل کیفی تعامل تصاویر و متن اشعار، سعی شده است میزان و نوع تطابق و تفاو تها و مهم ترین علل آن ها مطرح گردد. در بررسی انجام شده به ویژگی های تصویری، مانند طراحی و رنگ و ساختار، به جزییات و عناصر و پدیده های موجود در تصویر و نوع صحن هپردازی و به فضای کلی نگاره و تأثیر نهایی آن از منظر مخاطب توجه شده است. نتایج حاصل شده هرچند گویای درجه بالایی از تلاش سفار شدهندگان درباری و نگارگران برای وفاداری به سروده های فردوسی است اما در پار های از جزییات و صحن هپرداز یها، دخال تها و تغییر و تبدیل هایی قابل مشاهده است که ریشه عمده آن به تلاش خلاقانه هنرمندان و پیروی از میثا قهای سبک نگارگری تیموری و گرایش شاهانه حاکمان به فضاسازی های مجلل و پر زینت و چش منواز بازم یگردد.
۸۲۶۸.

بررسی چگونگی تاثیر معماری پایدار و بومی بر منطقه اورامانات؛ نمونه موردی: روستای اورامان تخت

نویسنده:
منبع: معماری سبز سال چهارم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: معماری بومی معماری اکولوژی اورامانات توسعه پایدار اکولوژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵۹ تعداد دانلود : ۲۹۲۷
نگاهی گذار به معماری بومی مناطق مختلف ایران، حکایت از شناخت خصوصیات محیطی، به خصوص اقلیمی پهنه های مختلف ایران، و مخصوصاً منطقه اورامانات چاره اندیشی هوشمندانه نیاکان ما برای استفاده هر چه بیشتر از مواهب طبیعی و مقابله با مشکلات و ناهنجاری های اقلیمی محیطی آن دارد. در این مقاله سعی بر آن است ضمن نگاهی کلی بر معماری و معماری بومی، به شناسایی نقش آن در دستیابی به توسعه پایدار و اهداف آن نیز اشاره مختصری شود. در این پژوهش سعی بر آن است که روستای اورامان تخت از روستاهای صاحب سبک توابع استان کردستان، که نمونه ای از معماری بومی، طراحی شده بر اساس چرخه زیستی و ارزش های انسانی، استفاده از منابع موجود در طبیعت منطقه بدون آسیب رسانی به محیط، همزیستی با طبیعت با توجه به ارزش های معنوی، زیبایی شناسانه و انسانی که در نهایت احترام به طبیعت را الگوی شکل گیری بافت خود قرار داده است را مورد بررسی قرار داده و به ارائه راهکارهایی برگرفته از معماری بومی ایرانی در قالب معماری پایدار و خواهد رسید و این پژوهش بر اساس روش توصیفی و تطبیقی انجام یافته است.
۸۲۶۹.

بررسی تأثیر رؤیت پذیری میادین شهری بر امنیت روانی عابرین پیاده با بهره گیری از تکنیک آیزویست سه بعدی (نمونه موردی: میدان ساعت و میدان نماز شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معماری و شهرسازی ایران دوره ۹ بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۵ 121 - 134

کلیدواژه‌ها: رؤیت پذیری امنیت روانی میدان آیزویست سه بعدی مدل سازی های متعامل دیجیتال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۶ تعداد دانلود : ۵۶۴
امروزه با توجه به گسترش و توسعه شهر و شهرنشینی، نیاز به امنیت در ابعاد گوناگون بیش از پیش و متفاوت با گذشته احساس می گردد. در این میان امنیت روانی به عنوان یکی از شقوق اصلی و تعیین کننده مفهوم امنیت در فضاهای شهری به شمار می آید و خود از مؤلفه های بسیاری متأثر می گردد. یکی از این متغیرها که بررسی تأثیر آن بر حس امنیت فضا، موضوع مقاله حاضر را تشکیل می دهد، رؤیت پذیری کالبدی محیط های شهری است. در این پژوهش هدف، بررسی ارتباط میان رؤیت پذیری کالبد میادین شهری - به مثابه گونه ای از فضاهای شهری- و میزان امنیت روانی فضاهای مذکور در ذهن عابران پیاده می باشد. در این راستا به بررسی و ارزیابی میادین ساعت و نماز شهر تبریز پرداخته شده است. در این پژوهش در جهت ارزیابی و تحلیل داده های بصری بر پایه حرکت طبیعی ناظر در فضای شهری، از تکنیک آیزویست 3 بعدی و نرم افزار Geoweb3D استفاده شده است. همچنین با بهره گیری از مدل سازی های متعامل دیجیتال (شبیه سازی شده توسط نرم افزار Unity3D) امکان ارزیابی تأثیر تغییرات کالبدی بر رؤیت پذیری و به تبع آن امنیت روانی محیط های مورد مطالعه فراهم گردیده است. در این مقاله از میان مولفه های مختلف تاثیرگذار بر امنیت روانی فضاهای شهری به چهار مولفه اندازه فضا، فرم فضا، آسایش بصری و نفوذپذیری به عنوان مهمترین فاکتورهای کالبدی تاثیرگذار بر امنیت روانی پرداخته شده است. نتایج حاصله از ارزیابی های صورت گرفته نشان می دهد، فضاهایی با شاخص های رؤیت پذیری مطلوبتر (نظیر حجم رؤیت پذیری، نحوه آرایش و چیدمان فرم های تعریف کننده ساختار حجمی فضا، مؤقعیت و نحوه تسلط نقاط ثقل قابل توجه در فضای درحال رؤیت و ...) بسیار بیش از دیگر مؤلفه های کالبدی، می توانند نحوه ادارک محیطی را دستخوش تغییر قرار داده و بر داشتن حس امنیت روانی تأثیرگذارند. این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و توصیفی- تحلیلی بوده و در آن ضمن گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و اسنادی و مطالعه میدانی (با تکنیک مصاحبه و پرسشنامه) از مدل سازی تحلیلی داده های بصری نیز استفاده گردیده است.
۸۲۷۰.

تحلیل تطبیقی مناطق شهر ایلام از منظر نوشهرگرایان با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبیAHP(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش شهرسازی دوره ۲ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 83 - 93

کلیدواژه‌ها: نوشهرگرایی شهر ایلام AHP

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۳۰۷
پژوهش حاضر با هدف تحلیل تطبیقی مناطق شهر ایلام از منظر نوشهرگرایان با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی انجام گرفته است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر میزان و درجه کنترل متغیرها میدانی، از لحاظ نحوه نظارت بر داده ها جزء پژوهش های توصیفی و از میان روشهای توصیفی از پیمایش بهره برده است. اطلاعات مورد نیاز در این پژوهش از طریق مصاحبه ساختارمند با استفاده از پرسشنامه 9 ارزشی توماس ال ساعتی جمع آوری شده است. جامعه هدف را در این پژوهش کارشناسان و متخصصین در بخش مدیریت و برنامه ریزی شهری در شهر ایلام تشکیل داد که نهایتاً 12 نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند برای تکمیل پرسشنامه انتخاب شدند. معیارها با استفاده از مرور منابع بدست آمد. بر این اساس معیارهای افزایش تراکم در بافت، رعایت شبکه ترافیکی پیوسته، وجود گونه های مختلف مسکن، وجود و حفظ تقویت ساختارهای سنتی، وجود فضاهای باز سبز و توقف گاه، حمل و نقل عمومی، امنیت در بافت های شهری، کاربری های مختلط و توجه به مقوله پیاده مداری به عنوان معیارهای نوشهرگرایی انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Expert choice ، روشAHP و آنالیز حساسیت انجام گرفت. یافته ها نشان داد که، بر اساس معیارهای نوشهرگرایی منطقه  1 با وزن نهایی(441/0) بیشترین امتیاز را به دست آورده، در نتیجه نسبت به مناطق دیگر شهر ایلام ارجحیت بالاتری دارد. مناطق 2 و 3 به ترتیب با وزن های (326/0) و (147/0) در اولویت های بعدی قرار می گیرند ومنطقه 4 با وزن نهایی (085/0)در اولویت چهارم قرار گرفت.
۸۲۷۱.

طراحی مجتمع مسکونی پایدار با تاکید بر روان شناسی محیطی از بعد حس تعلق به مکان

نویسنده:
منبع: معماری سبز سال چهارم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۳ جلد اول

کلیدواژه‌ها: معماری پایدار طراحی مجتمع مسکونی روانشناسی محیطی حس مکان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۰۶۲
تحول صنعتی، انسان را از زندگی در طبیعت به زندگی در شهر کشانید. با پیشرفت فناوری، الگوی زندگی دستخوش دگرگونی شد، به نحوی که بادگیرها، سایبان ها و نورگیرها در ساختمان جای خود را به تاسیسات گرمایشی و سرمایشی دادند به این ترتیب تکنولوژی آسایش و راحتی روزافزونی را برای انسان ها فراهم کرده است. رشد شتابان شهرها، افزایش جمعیت شهری و در پی آن ساخت و ساز مسکن در قالب مجتمع های مسکونی و رشد نامناسب و ناهمساز کالبدی، به علاوه نگاه کمی گرایانه به عناصر کالبدی، پیامدهایی نظیر از دست رفتن مکان، بیگانگی انسان با مکان و در نهایت کاهش حس تعلق به مکان را در پی داشته است.حس تعلق به عنوان یکی از شاخص های نوپای عرصه ی معماری در دهه های حاضر مطرح بوده که تاثیر آن در ارتباط هرچه بیشتر مصرف کنندگان با تولیدات معماری باعث پرداخت به این موضوع شده است، تا تولیدات معماری بتواند ارتباط عمیق تر و کاراتری با مصرف کنندگان را داشته باشد حس تعلق به معنای پیوندی محکم و عاملی تاثیر گذار میان مردم و مکان با اجزاء تشکیل دهنده آن است که این پیوند به صورت مثبت بوده و سبب گسترش عمیق ارتباط و تعامل فرد با محیط می گردد و با گذر زمان عمق و گسترش بیشتری می یابد لذا با توجه به اینکه محیط، یکی از عوامل موثر در ایجاد حس مکان و احساس تعلق کاربران است؛ ضرورت انجام مطالعات گسترده در باب شناسایی عناصر کالبدی، حس مکان در ابعاد کمی و کیفی جامعه احساس می شود. از دیدگاه روانشناسی محیطی انسان ها به تجربه حسی، عاطفی و معنوی خاص نسبت به محیط زندگی نیاز دارند. سوال اصلی تحقیق این است که آیا این نیازها از طریق تعامل صمیمی و نوعی هم ذات پنداری با مکانی که در آن سکونت دارد قابل تحقق است. روش تحقیق بصورت توصیفی- تحلیلی با توجه به مطالعات کتابخانه ای و اسنادی است. هدف از ارائه پژوهش حاضر بررسی تاثیر روانشناسی محیطی در طراحی مجتمع های مسکونی پایدار با نگاهی ویژه به حس تعلق به مکان می باشد.
۸۲۷۲.

گاهنگاری دوره نوسنگی کرمان بر اساس کاوش های باستان شناختی تپه گاوکشی اسفندقه - جیرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهه باستان سنجی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۸) 61-79

کلیدواژه‌ها: گاوکشی جنوب زاگرس کرمان جیرفت نوسنگی سالیابی مطلق کربن14

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲۴ تعداد دانلود : ۷۲۶
نخستین کاوش های باستان شناسی که در دهه چهل خورشیدی در دو تپه باستانی«تل ابلیس» و«تپه یحیی» صورت گرفت؛ قدیم ترین لایه های استقراری را -که البته تاریخ نسبی آن به بیش از نیمه های هزاره ششم ق.م نمی رسد- به دوره نوسنگی نسبت داده است. کاوش های اخیر در تل آتشی بم نیز چالش جدیدی را پیش روی باستان شناسان در جنوب شرق ایران قرار داد. ضروری بود تا با انجام پژوهش و لایه نگاری در محوطه های برخوردار از این دوره مهم فرهنگی، ابهامات پیش روی و ایده های مطرح، سامانمند گردد. لذا با طرح این سؤال که کدام محوطه باستانی دربردارنده لایه های دوره نوسنگی است؛ پژوهش و کاوش باستان شناسی تپه گاو کشی، باهدف آگاهی از وجود یا عدم وجود این دوره مهم فرهنگی در جنوب شرق ایران و سامان بخشیدن به ابهامات یادشده، آغاز شد. این تپه باستانی در دشت اسفندقه جیرفت و جنوب کرمان واقع شده است. بر پایه ی سه فصل لایه نگاری و کاوش لایه به لایه باستان شناختی، اسناد و مدارک به دست آمده و سالیابی مطلق صورت گرفته، این فرهنگ در اواخر هزاره هشتم ق.م، به پشتوانه فرهنگ های اسلاف خود به رشد، شکوفایی و بالندگی رسیده و طی هزاره هفتم ق.م تا پایان این هزاره، به حیات خویش ادامه داده است. این فرهنگ هرچند از ارتباطات فرهنگی تجاری منطقه ای و فرا منطقه ای در مصنوعات سنگی چون ابسیدین برخوردار بوده؛ اما در زمینه سبک سفال دارای مختصات فرهنگی مستقل است؛ و می توان گفت که در 7000 ق.م نوسنگی با سفال در محوطه گاوکشی آغاز شده است. از نیمه دوم هزاره هفتم ق.م، گاوکشی از ارتباطات فراگیر منطقه ای و فرا منطقه ای برخوردار شده و از بیشترین ارتباطات با محوطه های نوسنگی که در گستره استان امروزی فارس قرار دارد، برخوردار است. این نوشتار به ارائه گاهنگاری نسبی و مطلق تپه گاوکشی و شرح نتایج حاصله از کاوش های صورت گرفته می پردازد؛ و تلاشی خواهد داشت تا مختصات فرهنگی آن را در دو بعد محلی و منطقه ای تبیین نماید. بر این اعتقادیم که گاوکشی پنجره نوینی را برای ورود به این دوران در منطقه کرمان گشوده است.
۸۲۷۵.

نیازسنجی محیطی سالمندان در پارک های شهری کرج

نویسنده:
منبع: پژوهش های معماری و محیط سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 49 - 60

کلیدواژه‌ها: تعامل پذیری فضای سبز شهری واحد همسایگی سالمندان و محیط

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۱۹۰
از مسائل مهم در طراحی و ساماندهی و اجرای فضاها و کاربری های شهری از جمله کاربری فضاهای سبز، احترام و توجه به مخاطبین آن خصوصاً سالمندان است. شدت سالمندی جمعیت ایران از سال 1415 به بعد خود نمائی خواهد کرد. سالمندان از گروه های اجتماعی هستند که با توجه به شرایط ویژه خود و بازنشستگی، دارای اوقات فراغت زیادی بوده و به صورت اختیاری از فضاهای باز شهری و پارک ها بیشتر استفاده می کنند، ولی شرایط محیطی بیشتر پارک های موجود، با ویژگی های روحی و جسمی آنان کم ترین تطابق را دارد. مقاله حاضر با اهداف شناخت نیازهای محیطی سالمندان جهت طراحی پارک دوستدار سالمند و بهسازی پارک های موجود نوشته شده است. این مقاله از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای ابتدا به بررسی عوامل موثر بر کیفیت پارک دوستدار سالمند پرداخته و سپس با 299 پرسشنامه از سالمندان 50 سال به بالا و افرادی که همراه سالمند با آنان زندگی کرده و درک نسبی از شرایط آنان دارند، اقدام به سنجش میزان کیفیت آن عوامل با استفاده از طیف لیکرت در پنج سطح به عمل آمد. سپس با استفاده از نرم افزار SPSS داده ها آنالیز و میزان میانگین و انحراف معیار برای هر گویه تعیین و ضریب cv محاسبه و از کم تا زیاد مرتب شد. از آن جایی که cv کم بر اتفاق نظر بیشتر افراد نمونه دلالت دارد، میزان اولویت هر گویه به این ترتیب استخراج گردید. سپس 36 مورد از امکانات و خدمات به پاسخ گویان ارائه شد و این نتایج بدست آمد که تنوع و زیبایی فضای سبز در پارک، مناسب بودن تعداد و محل قرارگیری نیمکت ها، مناسب بودن شیب مسیرهای پیاده، مناسب بودن عرض مسیرهای پیاده روی؛ به ترتیب به عنوان اولویت های موجود در پارک ها برای سالمندان از دیدگاه سالمندان بوده است و عدم وجود نرده ها و سطوح شیب دار، عدم وجود المان های خاطره انگیز، عدم وجود سالن و ساختمان با سیستم گرمایش و نبود امکانات پزشکی وامداد رسانی در پارک، از دلایل نارضایتی آنان بود. در آخر راهکارهائی مانند رعایت موارد ایمنی در سرویس های بهداشتی و مناسب سازی کفسازی و ایجاد ساختمان هایی با سیستم گرمایشی و سرمایشی در پارک ها و اقدامات امنیتی در استفاده از المان ها و خوانایی تابلوهای اخطاری و راهنما و مانند این ها برای کاهش نارضایتی افراد سالمند پیشنهاد گردید.
۸۲۷۶.

ارزیابی میزان آسیب پذیری بافت های شهری در حملات موشکی از منظر پدافند غیرعامل و ارائه راهکارهای مناسب جهت تخلیه و اسکان در مواقع بحران( مطالعه موردی: همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر ایمن سال ۱ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 82 - 103

کلیدواژه‌ها: آسیب پذیری حملات موشکی برنامه ریزی شهری پدافند غیرعامل شهر همدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹ تعداد دانلود : ۱۴۴
امروزه در همان ساعات اولیه جنگ، شهرها آماج حملات گوناگون قرار می گیرند و اغلب این کار توسط حملات نظامی صورت می گیرد. لذا لزوم اتخاذ تدابیری که بر مبنای آن ها بتوان آسیب های ناشی از حملات نظامی در مناطق شهری را کاهش داد، به شدت احساس می شود. تلاش های غیرنظامی که امروزه به نام پدافند غیرعامل شهرت یافته اند، یکی از مورد توجه ترین مباحث در خصوص کاهش آسیب پذیری شهرها و مراکز استانی در زمان بروز جنگ ها هستند. در کنار دانش پدافند غیرعامل، شهرسازی به عنوان یک دانش کاربردی می تواند از طریق محورهای تخصصی در کاهش اثرات حملات نظامی موثر واقع شود که در این بین می توان به نقش کاربری اراضی، مراکز ثقل، سلسله مراتب شهری، زیرساخت ها، شبکه ارتباطی، مجموعه های مسکونی، تامین فضاهای امن و فضاهای باز اشاره نمود. در این پژوهش از محدوده داخلی رینگ اول شهر همدان به عنوان محدوده مطالعاتی استفاده شده است. این ناحیه در اکثر طرح های فرادست به عنوان بخش مهمی از هسته مرکزی شهر همدان معرفی شده است و به علت استقرار طیف وسیعی از کاربری های مهم شهری و فراشهری در حملات موشکی آسیب پذیر به نظر می رسد. برای این منظور، مدل مطلوب آسیب پذیری در حملات موشکی بر اساس روش تحلیل شبکه ای تدوین شده و آسیب پذیری محدوده مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از انجام تحلیل، مشخص شد که 39٫2 درصد قطعات آسیب پذیری متوسط و 42٫3 درصد قطعات آسیب پذیری زیاد و در مجموع 81٫5 درصد بلوک ها آسیب پذیری متوسط به بالا دارند که فرضیه آسیب پذیر بودن محدوده در حملات موشکی تایید می شود. در انتها بر اساس روش های متداول شهرسازی، نسبت به ارایه راهکارهای مناسب برای کاهش آسیب پذیری بافت محدوده مورد مطالعه و ارایه راهکارهای مناسب جهت تخلیه و اسکان در حملات موشکی اقدام شد.
۸۲۷۷.

ارزیابی آسیب پذیری کالبدی بیمارستان های فرامنطقه ای شهر مشهد با استفاده از مدل IHWP(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر ایمن سال ۱ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 58 - 75

کلیدواژه‌ها: آسیب پذیری زلزله شهر ایمن بیمارستانهای فرا منطقه ای مدل IHWP شهر مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۱۶۵
حوادث و بلایا همیشه تاثیر چشمگیری بر بهداشت، سلامت عمومی و رفاه جمعیت آسیب دیده به جا می گذارد و با وقوع بحرانهای طبیعی و بویژه در زمان وقوع زلزله و عدم توجه کافی به نقش بیمارستان ها، برنامه ریزی، مدیریت و کنترل شهرها بیش از پیش با مشکل مواجهه می شود. شهر مشهد به عنوان یکی از مراکز جمعیتی، تولیدی، خدماتی، گردشگری و زیارتی در تعامل محیطی، اقتصادی، اجتماعی با شهرهای اطراف و همچنین مراجعات گسترده ی شهرهای استان خراسان رضوی و دیگر شهرهای کشور و حتی کشورهای همسایه در حوزه های تخصصی سلامت به این شهر، نشان دهنده اهمیت بالای این شهر می باشد. هدف اصلی تحقیق، ارزیابی میزان آسیب پذیری بیمارستانهای فرامنطقه ای شهر مشهد در برابر زلزله و ارایه راهکارهایی جهت کاهش آسیب پذیری میباشد. در این پژوهش با استفاده از شاخص هایی چون فاصله از گسل ها، مناطق مستعد روانگرایی، خطوط انتقال آب، برق، گاز و تراکم ساخت، تراکم جمعیت و... از طریق مدل IHWP (تحلیل سلسله مراتبی معکوس) ارزیابی شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد بیمارستانهای ارتش، امام رضا، شریعتی، قایم، کامیاب و فارابی از آسیب پذیری کم، بیمارستان های موسی ابن جعفر، ابن سینا، هفده شهریور و حجازی از آسیب پذیری متوسط و بیمارستانهای رضوی و هاشمی نژاد با آسیب پذیری زیاد مواجه هستند.
۸۲۷۸.

شناسایی و ارزیابی مولفه های سیستم حمل و نقل هوشمند با رویکرد پدافند غیرعامل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر ایمن سال ۱ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ 76 - 87

کلیدواژه‌ها: سیستم حمل و نقل هوشمند مدیریت بحران پدافند غیرعامل تحلیل سلسله مراتبی مخاطرات بشر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۵۲
برنامه ریزی و مدیریت صحیح زیرساختهای اساسی کشور در حوزه حملونقل با رویکرد پدافند غیرعامل از اساسی ترین نیازهای همه دولت هاست تا بتوانند در صورت وجود بحران و آشوب، تا حد زیادی از خسارات و تلفات ناشی از مخاطرات پیشگیری کنند. در این پژوهش به بررسی و تحلیل مولفه های اساسی یکی از زیرساختهای اساسی کشور در حوزه پدافند غیرعامل پرداخته شد. در این مطالعه در ابتدا مولفه های اصلی سیستم حمل و نقل هوشمند با رویکرد پدافند غیرعامل از طریق تهیه پرسشنامه و تحلیل اطلاعات شناسایی شدند. در ادامه، به بررسی و ارزیابی این مولفه ها از طریق روش تحلیل سلسله مراتبی با استفاده از مقایسات زوجی پرداخته شد. جامعه مورد استفاده در این پژوهش نخبگان و افسران ارشد حوزه حملونقل و پدافند غیرعامل هستند. در آخرین تحلیل در این پژوهش، تاثیرات مولفه های شناسایی شده سیستم حملونقل بر انواع بحرانهای تهدید کننده بشر بررسی شد. نتایج این مطالعه نشان داد که تاثیرات مولفه های سیستم حملونقل هوشمند در زمان بروز بحران جنگ و حملات تروریستی نسبت به سایر بحرانها میتواند اثرات پیشگیرانه خود را نشان دهد و خسارات و مخاطرات ناشی از آن را کاهش دهد.
۸۲۷۹.

واکاوی نقش مایه شیر در نقوش برجسته آشوری (مطالعه موردی نمونه های دوره آشوربانیپال دوم)

نویسنده:
منبع: پیکره دوره هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۳ 1 - 16

کلیدواژه‌ها: نقش شیر دوره آشور نقش برجسته بین النهرین آشوربانیپال دوم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹۵ تعداد دانلود : ۷۵۰
در تمدن آشور،  نقش مایه شیر بر روی نقوش برجسته به عنوان مهم ترین هنر آشوریان، بسیار جلوه گر شده است و شکارشیران یکی از مهم ترین موضوعات نقوش برجسته این تمدن است. ازین رو مسأله این تحقیق مطالعه نقش شیر بر نقوش برجسته آشوریان(دوره آشوربانیپال از 668-627 ق.م، دوره آشورِ جدید)، یعنی هزاره اول قبل از میلاد است. ماهی ت این پژوهش از ن وع تحقیقات تاریخ ی و توصیفی تحلیلی اس ت و روش گ ردآوری اطلاع ات از ن وع کتابخانه ای است. این تحقیق سعی دارد با نگرشی در صحنه های شکارِ نقوش برجسته آشوری که دارای نقشِ شیر هستند، به ماهیت و دلیل استفاده و همچنین کیفیت طرحِ نقوش برجسته در این دوره، به عنوان هدف پژوهش، پی ببرد. در این راستا سوال پژوهش ازین قرار است: به چه علت شکار شیر نمادی از اقتدار پادشاهی آشوری و غلبه بر او نماد شکست دشمنان امپراتوری است؟ در نتیجه این پرسش باید گفت: صحنه های شکارشیر توسط پادشاهان آشوری که به فراوانی در دوره آشورنو یافت شده اند، به عنوان نمادی از سلطنت و دفع و نابودیِ قدرت این جانور در قالب دشمن یا نیروی پلیدی و بیماری زا و همچنین تقدیم آن بصورت قربانی است که تنها توسط شخص پادشاه در قالب کاهن شاه صورت می گرفته است.
۸۲۸۰.

نقش گردشگری در اقتصاد روستایی (نمونه موردی: دهستان میان فضل شهرستان نیشابور)

نویسنده:
منبع: معماری شناسی آبان ۱۳۹۷ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: دهستان فضل گردشگری اقتصاد روستایی شهرستان نیشابور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۴ تعداد دانلود : ۴۶۴
امروزه صنعت گردشگری به عنوان صنعتی پویا و فراگیر، همه ارکان وجودی یک جامعه و سیستم جهانی را در بر گرفته است. توریسم از بزرگترین صنایع دنیا و وابسته به بخش عمده ای از اقتصاد جهانی، پدیده ای است که از تحرک بالایی در تغییرات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و محیطی برخوردار است. تحقیق حاضر به بررسی نقش گردشگری روستایی درتوسعه پایدار دهستان فضل شهرستان نیشابور پرداخته است. تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی است. این پژوهش از دو روش کتابخانه ای و میدانی( پرسشنامه، مصاحبه و...) به عنوان ابزار اصلی در جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. حضور گردشگران در منطقه نتوانسته باعث توسعه اقتصادی در دهستان فضل شود. همچنین حضور گردشگران به محیط زیست منطقه آسیب رسانده و سبب بروز آلودگی صوتی، آلودگی آب، هوا و آلودگی خاک شده است. که این امر خود نشانی از عدم دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی و زیست محیطی است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان