درخت حوزه‌های تخصصی

امروزه نشریات لاتین یکی از منابع مهم و ضروری در کتابخانه های دانشگاهی محسوب می شوند. بالا رفتن قیمت نشریات و افزایش تعداد مجله های منتشر شده، ارائه ی تمام اطلاعات مورد نیاز پژوهشگران را برای کتابخانه ها دشوار ساخته است. از این رو ضرورت وجود معیاری برای انتخاب مجله های برتر بیش از پیش احساس می شود. با استفاده از نمایه های استنادی علوم و گزارش استنادی مجله ها می توان پراستنادترین مجله های مرتبط با یک حوزه ی علمی را شناسایی و از آنها در سیاست گذاری برای مجموعه سازی کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی استفاده نمود. از این رو مطالعات تحلیل استنادی به دلیل کاربردهای جالب آن در تحلیل انتشارات ادواری مورد توجه متخصصان انتخاب منابع اطلاعاتی هستند. فهرست های رتبه بندی شده ی نشریات که از این طریق به دست می آیند، منبع مناسبی برای انتخاب مجله ها به شمار می آیند و در بسیاری از کتابخانه ها به کار گرفته میشوند. مقاله ی حاضر سعی دارد ضمن معرفی تحلیل استنادی و کاربردهای آن و انواع نمایه های استنادی، کتابداران و دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی را با کاربرد و نقش گزارش استنادی مجله ها در انتخاب نشریات لاتین در کتابخانه های دانشگاهی و تخصصی آشنا سازد.

هدف: هدف اصلی این پژوهش تعیین میزان کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهرهای اصفهان و کرمان است. روش شناسی : در این پژوهش از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شده است . جامعه آماری پژوهش، شامل 225 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاه های شهرهای اصفهان و کرمان است، که 134 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند . داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد، که میزان به کارگیری مولفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاه های شهرهای اصفهان و کرمان در حد متوسط می باشد، همچنین وضعیت به کارگیری مولفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمان نسبت به کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان تفاوت معنی داری ندارند، ولی وضعیت به کارگیری مولفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمان نسبت به کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان بهتر است.

هدف: هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی نحوه توزیع کتابخانههای عمومی شهر شیراز و تعیین بهترین مکان برای احداث کتابخانه های عمومی این شهر می باشد. روش: به منظور ارزیابی نحوه توزیع کتابخانههای عمومی، دادههای توصیفی با استفاده از مطالعه، مشاهده، مصاحبه جمع آوری شد و دادههای مکانی با استفاده از نقشهها گردآوری گردید. سپس دادههای گردآوری شده در محیط نرمافزار سامانه اطلاعات جغرافیایی وارد و پایگاه داده مکانی تشکیل شد. با استفاده از تلفیق لایه ها، نخست توزیع فضایی کتابخانه های موجود ارزیابی و سپس الگوهایی جهت استقرار کتابخانه های عمومی در شهر شیراز طراحی شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که کتابخانههای عمومی شهر شیراز به لحاظ نحوه توزیع در وضعیت مطلوبی قرار ندارند و توزیع کتابخانه ها در شهر شیراز به صورت اتفاقی صورت گرفته است. همچنین الگوهایی جهت استقرار کتابخانههای عمومی شهر شیراز در سطح محله، ناحیه، منطقه و مرکزی ارائه شد. اصالت/ارزش: از معیارهای رشد و توسعه فرهنگی در هر جامعه میزان استفاده از کتابخانهها به خصوص کتابخانههای عمومی است و استفاده از کتابخانههای عمومی نیز در گرو سهولت دسترسی به آنهاست. با توجه به رشد و توسعه جمعیت، مسئله دسترسی چالش برانگیزتر شده و لزوم اهمیت مکانیابی برای کتابخانههای عمومی را آشکارتر میکند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نگرش کتابداران و کارکنان کتابخانه های عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی شهرستان کرمان نسبت به خصوصی سازی انجام گرفته است. روش: روش به کار رفته در این پژوهش پیمایشی- توصیفی است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه ی پایان نامه ی خورشید (1377) استفاده شد. این پرسشنامه نظر کتابداران و کارکنان را در 6 بُعدِ فردی، اقتصادی، فرصت پیشرفت عادلانه، امنیت شغلی، قوانین دولتی و از خود گذشتگی می سنجد. ضریب پایایی بهدست آمده برای این پرسشنامه 934/0 است. جامعه ی پژوهش شامل کلیه ی کتابداران و کارکنان کتابخانه های عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی شهرستان کرمان در سال 1390 می باشد. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که کتابداران در بُعدِ فردی آگاهی و علاقه ای نسبت به خصوصی سازی ندارند. در بُعدِ اقتصادی، کتابداران معتقدند که خصوصی سازی سبب گسترش منافع اقتصادی سازمان و کشور می شود. در بُعدِ فرصت پیشرفت عادلانه، کتابداران اعتقاد ندارند که خصوصی سازی فرصت پیشرفت عادلانه را به همه می دهد. در بُعدِ امنیت شغلی، کتابداران اظهار داشتند که خصوصی سازی امنیت شغلی آنها را حفظ نمی کند. در بُعدِ قوانین دولتی، کتابداران موافق اصلاح قوانین دولتی جهت تسریع روند خصوصی سازی هستند؛ و در نهایت در بُعدِ از خود گذشتگی، کتابداران حاضر به قربانی کردن عقاید و افکار خود به منظور پیشرفت سازمان هستند. ارزش/اصالت: پژوهش حاضر برای نخستین بار است که نظر کتابداران و کارکنان کتابخانه های عمومی را نسبت به خصوصی سازی می سنجد و از این جنبه متفاوت می باشد.

این مقاله ابتدا به مرور بحران کنونی تهیة نشریه های علمی و پژوهشی در کتابخانه های دانشگاهی و تخصصی که با مشکل افزایش هزینة اشتراک نشریه های ادواری مواجه هستند، میپردازد. سپس پیش زمینة ظهور نشریه های علمی رایگان موسوم به «مجله های دسترسی آزاد» را مورد بررسی قرار داده و به بحث در مورد الگوهای رایج برای تأمین مالی این شیوة نشر میپردازد. هدف نشریه های دسترسی آزاد که عموماً به صورت الکترونیکی منتشر میشوند این است که مقاله های علمی را به صورت رایگان در دسترس همگان قرار دهند. در الگوی سنتی، هزینه نشر یک نشریه از طریق حقّ اشتراک تأمین میشود. در عوض، مجله های دسترسی آزاد تلاش میکنند تا هزینة نشر خود را از مجرایی غیر از گرفتن حق اشتراک، از خوانندگان تأمین کنند. از شیوه های رایج مورد استفادة این مجله ها برای تأمین هزینه، میتوان به گرفتن پول از مؤلفان برای نشر مقاله های آنان، درج آگهی تبلیغاتی، و یا جلب حمایت سازمانها و مؤسسات حامی پژوهش و نشر اشاره کرد. اگر چه تردیدهای بسیاری در مورد موفقیت این الگوی نشر مجله های علمی در دراز مدت وجود دارد، اما تعداد این مجله ها در حال حاضر رو به افزایش است و این میتواند دلیلی بر امکان همزیستی مجله های دسترسی آزاد در کنار مجله های سنتی باشد.

این پژوهش با هدف ترسیم تصویری کمّی از نیروی انسانی شاغل در کتابخانه های دانشگاه تهران انجام شده است .مسئله افزایش منابع اطلاعاتی وافزایش تعداد دانشجویان ،به خدمات فنی واطلاع رسانی بیشتر وگسترده تری نیاز دارد وچنین فرض شده است که نیروی انسانی شاغل دراین کتابخانه ها با نیازهای موجود تناسب ندارد. لذا اطلاعات لازم از کتابخانه های این دانشگاه درنیمه دوم 1375 گردآوری ودرجدول هایی تنظیم وبا استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران سنجیده شد سپس یافته ها تجزیه وتحلیل ونتایج اخذ شده به همراه پیشنهادهایی برای بهبود وضع موجود ارائه شده است .

هدف: سنجش رابطه بین معنویت سازمانی و بهره وری کارکنان و کتابداران کتابخانه های دانشگاه شیراز و همچنین تعیین تاثیرگذارترین و پیش بینی کننده ترین شاخص ها در ارتقاء بهره وری کارکنان. روش : به منظور گردآوری اطلاعات از دو پرسش نامه استفاده شد؛ پرسش نامه اول شامل 102 سوال، معنویت افراد را مورد سنجش قرارداد و پرسش نامه دوم، در قالب 30 سوال بهره وری افراد را به سنجش در آورد. کل جامعه آماری به عنوان نمونه در نظر گرفته شد، پس از سنجش روایی و پایایی پرسش نامه ها، تعداد 82 پرسش نامه توزیع و با استفاده از نرم افزار علوم اجتماعی به تجزیه و تحلیل داده های حاصل از آنها پرداخته شد. روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و ضریب رگرسیون چندگانه در تجزیه و تحلیل داده ها مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: پژهش نشان داد که بین معنویت و بهره وری افراد جامعه پژوهش همبستگی مثبت وجود دارد. از بین شاخص های معنویت، شاخص الزام و عمل به وظایف دینی بیش از شاخص های دیگر در ارتقاء بهره وری افراد تاثیرگذار است و از بالاترین قدرت پیش بینی کنندگی متغیر بهره وری نیز برخوردار می باشد. همچنین تاثیر شاخص های معنویت بر بهره وری، متغیری از ویژگی های جمعیت شناختی است. در پایان بر اساس اطلاعات گردآوری شده، مدل مفهومی پژوهش مورد تائید قرار گرفت

هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی کاربرد پایان نامه های کارشناسی ارشد و دکترای رشته ی علوم کتابداری و اطلاع رسانی در کتابخانه های شهر اصفهان است. روش: روش پژوهش حاضر کیفی است. جامعه آماری تحقیق شامل 26 نفر از مدیران و معاونان کتابخانه های شهر اصفهان و 54 عدد پایان نامه کارشناسی ارشد و دکترای کتابداری و اطلاع رسانی انجام شده برای کتابخانه های شهر اصفهان است. به دلیل کوچک بودن حجم جامعه، از روش سرشماری بهره جویی شد و کل جامعه مورد مطالعه قرار گرفت. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته و برای تجزیه و تحلیل داده ها از مقایسه مداوم در رویکرد نظریه زمینه ای استراس و کوربین در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شد. یافته ها: یافته ها در 12 مقوله معرفی شد. مقوله ی کاربرد به عنوان مقوله ی اصلی در نظر گرفته شد. مقولات دیگر این پژوهش شامل: شناخت، سیستم اطلاع رسانی و ارتباطی، مدیریتی، ساختار و محتوای پایان نامه، حقوقی، سازمانی، فرهنگی و پشتیبانی بود که هر کدام به نحوی بر کاربرد پایان نامه ها در کتابخانه تأثیر گذار هستند. اولویت های پژوهشی شنا سایی شده در این پژوهش نیز به عنوان یکی از گزینه های مؤثر در کاربرد یافته های پایان نامه ها مطرح شد. این مقولات، موانع و راهکارهای مؤثر بر کاربرد پایان نامه ها را معرفی می کنند. ارتباط این مقولات به صورت با واسطه، بدون واسطه و ترکیبی است. نتایج: نتایج حاکی از عدم استفاده از پیشنهادات و نتایج پایان نامه های رشته کتابداری و اطلاع رسانی در کتابخانه های شهر اصفهان بود. مدیران این کتابخانه ها عواملی چون ضعف سیستم اطلاع رسانی و ارتباطی، ضعف مدیریتی، مسائل و مشکلات حقوقی، فرهنگی، مالی و پشتیبانی، سازمانی، ضعف تخصصی اساتید کتابداری و مشکلات مربوط به ساختار و محتوای پایان نامه را به عنوان موانع اصلی کاربرد نتایج پایان نامه ها معرفی کردند.