علم اطلاعات و دانش‌شناسی

نمایش ۲٬۱۰۱ تا ۲٬۱۲۰ مورد از کل ۷٬۵۱۴ مورد.

۲۱۰۱.

عوامل مؤثر بر پویش محیطی و گردآوری و استفاده از اطلاعات در حوزه نشر الکترونیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ثریا ضیایی لیلا رسولی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۰۱

کلیدواژه‌ها: تصمیم گیری راهبردی نشر الکترونیک پویش محیطی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۱۰ تعداد دانلود : ۱۳۲۲

هدف: بررسی عوامل مؤثر بر پویش محیطی و گردآوری و استفاده از اطلاعات به منظور تصمیم گیری بهینه از نظر ناشران خصوصی حوزه نشر الکترونیک است. روش/ رویکرد پژوهشی: پژوهش حاصر با روش پیمایشی- تحلیلی انجام شده و جامعه آماری شامل 100 ناشر فعال خصوصی است که 80 نفر از آنها با استفاده از روش تصادفی ساده نمونه گیری شدند. داده های پژوهش از طریق پرسشنامه محقق ساخته به دست آمده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که از عوامل محیط بیرونی، مؤلفه اقتصادی با میانگین رتبه ای 23/5 مهم ترین عامل محیطی بوده است. از منابع اطلاعاتی نیز مؤلفه مدیران زیردست با میانگین رتبه ای 91/11 با بیشترین اهمیت و مؤلفه انتشارات دولتی با میانگین رتبه ای 79/5 دارای کمترین اهمیت و قابلیت اطمینان بوده است. نتیجه گیری: بین دسترس پذیری و کیفیت یک منبع اطلاعاتی و تناوب استفاده از آن در پویش محیطی رابطه معناداری وجود دارد.

۲۱۰۲.

بررسی کارایی و تحلیل حساسیت مدیریت کتابخانه های نهادی در میان استان های کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسماعیل شاه طهماسبی محمدرضا اسماعیلی گیوی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: تحلیل پوششی داده ها کارایی تحلیل حساسیت کتابخانه های نهادی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۸۶۵ تعداد دانلود : ۳۹۴

هدف: این تحقیق با هدف تحلیل کارایی نسبی و تحلیل حساسیت شاخص های کتابخانه های نهادی استان ها انجام گرفته است. روش: روش تحقیق مورد استفاده کاربردی بوده است و ۶ شاخص ورودی و ۳ شاخص خروجی از مستندات و آمارهای کتابخانه ای استخراج شده است. جامعه آماری تمامی استان های کشور در سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۰ بوده است. از مدل ریاضی تحلیل پوششی داده ها برای محاسبه کارایی استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان از حضور هرمزگان، خراسان جنوبی و قزوین در سه رتبه اول و استان های آذربایجان غربی، فارس و یزد در سه رتبه نهایی دارد. حساس ترین شاخص در کل شاخص ها، شاخص تعداد اعضا در خروجی ها بوده است و بالقوه ترین شاخص تعداد صندلی ها در ورودی ها می باشد. در تحلیل کیفیت رتبه ها و مقدار ارقام کارایی، استان های مازندران، خراسان شمالی و ایلام را می توان جزء باکیفیت ترین استان های کارا دانست؛ اما در میان استان های ناکارا استان های خراسان رضوی و اصفهان بهترین کیفیت ارقام کارایی را دارا بودند. در مجموع برای هر استان توجه به شاخص های حساس و برنامه ریزی برای کاهش حساسیت های بالا پیشنهاد می گردد

۲۱۰۳.

امکان سنجی پیاده سازی سلامت سازمانی در کتابخانه های عمومی شهرداری اصفهان بر پایه مدل مایلز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احمد شعبانی مریم قنبری مطلوب مرتضی محمدی استانی ناهید سلیمانی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلیدواژه‌ها: سلامت سازمانی شهرداری اصفهان کتابخانه های عمومی مدل مایلز

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۰۴۳ تعداد دانلود : ۴۹۱

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی امکان پیاده سازی سلامت سازمانی در کتابخانه های عمومی زیر نظر شهرداری اصفهان بر پایه مدل مایلز (۱۹۹۶) است. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه کتابداران کتابخانه های عمومی شهرداری اصفهان (۱۵۸ نفر) در سال ۱۳۹۲-۱۳۹۳ بود. به منظور تعیین حجم نمونه از فرمول نمونه گیری کوکران (۱۲۱ نفر) و روش تصادفی ساده استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته با مقیاس لیکرت بود که روایی آن توسط استادان متخصص تأیید و پایایی آن به روش آلفای کرونباخ برابر ۹۵/۰ محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی توسط نرم افزار آماری SPSS استفاده شد. یافته ها: امکان پیاده سازی سلامت سازمانی در کتابخانه های عمومی شهرداری اصفهان در سطح متوسط است و پیاده سازی آن به طور یکسان نیز وجود ندارد. امکان پیاده سازی مؤلفه تمرکز بر هدف نسبت به سایر مؤلفه ها بیشتر است. همچنین در خصوص امکان پیاده سازی سلامت سازمانی در کتابخانه های عمومی شهرداری اصفهان از نظر متغیرهای جمعیت شناختی (جنسیت، سطح تحصیلات، رشته تحصیلی، و نوع کار) تفاوت معناداری مشاهده نشد ولی در متغیر سابقه خدمت در خصوص مؤلفه توزیع بهینه قدرت تفاوت معنادار بود. با اجرای صحیح سلامت سازمانی در کتابخانه ها می توان استعدادهای بالقوه کارکنان را در زمان مناسب و با صرف حداقل هزینه ها به فعلیت تبدیل کرد و از آنها در جهت افزایش بهره وری کتابخانه ها استفاده نمود

۲۱۰۴.

نقدی بر کتاب «کتابخانه های دیجیتال: مبادله اطلاعات»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمیدرضا رادفر سولماز نوری

منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۳۷)

کلیدواژه‌ها: اطلاعات نقد محتوایی کتابخانه های دیجیتال نقدشکلی نقد علمی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی صنعت و تجارت کتاب نقد و بررسی کتاب

تعداد بازدید : ۳۵۰۲ تعداد دانلود : ۱۴۸۶

امروز امکان دسترسی به مجموعه گسترده ای از اطلاعات سازمان دهی شده از اهمیت به سزایی برخوردار است. کتابخانه دیجیتال مبحثی نو و پراهمیت در همین حوزه است که توجه به آن به نوعی در همه زمینه های علمی و دانشگاهی راه گشاست. کتاب کتابخانه های دیجیتال: مبادله اطلاعات نیز تلاشی ارزشمند در همین راستا است؛ از این رو در مقاله حاضر سعی شده است این کتاب با نگاهی نقادانه بررسی شود تا بدون هیچ گونه سوگیری و تنها در جهت اعتلای اثر و راهنمایی مخاطبان آن، ضمن اشاره به نکات ارزشمند و برجستگی ها و نقاط ضعف و کاستی های آن دامنه این دست مباحث گسترده تر شود. در ابتدا اثر و نویسنده معرفی، و سپس کتاب در دو حوزه شکلی و محتوایی نقد شده است. در نقد شکلی، مشخصات ظاهری، ادبی و نگارشی اثر مورد توجه قرار گرفته و در بخش محتوایی به مواردی همچون نظم منطقی، اعتبار منابع، کیفیت علمی، نوآوری، سازواری، و ... توجه شده و در پایان پیشنهادهایی جهت رفع کاستی ها ارائه شده است.

۲۱۰۵.

بررسی تاثیر عامل های فردی بر رفتار اشتراک دانش مدرسان علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا جعفرزاده

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلیدواژه‌ها: ارتباطات رفتار اشتراک دانش اعتماد همکاری ها دانش فناوری اطلاعات مدرسان علم اطلاعات و دانش شناسی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۳۹۶

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی عامل های فردی اثرگذار بر رفتار اشتراک دانش اعضای هیات علمی گروه های علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی و با روش پیمایشی تحلیلی انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است و جامعه آماری پژوهش را کلیه اعضای هیات علمی تمام وقت گروههای علم اطلاعات و دانش شناسی دارای دوره کارشناسی و بالاتر دانشگاه های تابع وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و نیز واحدهای دانشگاه آزاداسلامی تشکیل می دهد(۱۲۰ نفر) که از این تعداد ۹۳ نفر (۵/۷۷%) به پرسشنامه ها پاسخ دادند. یافته ها: بر پایه یافته های پژوهش وضعیت به اشتراک گذاری دانش در میان اعضای هیات علمی گروه های علم اطلاعات و دانش شناسی در سطح متوسط است و بر اساس اولویت اعضای هیات علمی در حوزه تدریس بیش از پژوهش و فعالیت های حرفه ای به اشتراک دانش می پردازند. همچنین نتایج نشان داد عامل های مورد بررسی در این پژوهش شامل اعتماد، همکاری ها، ارتباطات و توانایی اعضای هیات علمی در کاربرد فناوری ها به طور معناداری بر رفتار اشتراک دانش آنان تاثیر دارد.

۲۱۰۶.

بررسی فرایندهای واژه گزینی اصطلاح ها و واژگان تخصصی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه احمدی نسب شعله ارسطوپور

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلیدواژه‌ها: معادل یابی فرهنگستان زبان و ادب فارسی واژه گزینی علم اطلاعات و دانش شناسی فرایندهای واژه سازی اصول و ضوابط واژه گزینی واژگان تخصصی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۴۲۰ تعداد دانلود : ۶۶۲

هدف: از آنجا که واژگان تخصصی حوزه های مختلف دانش ابزار انتقال مفاهیم آن حوزه به شمار می روند، انتخاب آن ها بایستی بر اساس اصول و ضوابط واژه گزینی مناسب باشد. به همین دلیل معادل یابی از حساسیت خاصی برخوردار است. بدیهی است با انتخاب درست واژگان تخصصی، به نشر دانش و تبدیل زبان فارسی به زبان بومی علم نیز کمک می شود. پژوهش حاضر در راستای پاسخگویی به این نیاز مهم، در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی انجام شده است. روش: این پژوهش توصیفی است و به روش تحلیل محتوا انجام شده است. بدین منظور ۱۵۱۰ واژه تخصصی فارسی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی به صورت مقابله ای با معادل های انگلیسی خود مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که فرایندهای واژه گزینی زبان فارسی در این حوزه را گروه نحوی با ۲۱/۷۷ درصد، واژه سازی با ۱۴/۱۸درصد، وام گیری با ۹۸/۲ درصد و بالاخره هم پایگی با ۵۸/۱ درصد تشکیل می دهد و اختصارسازی سهم اندکی در واژه سازی فارسی دارد. همچنین مشاهده گردید که حشو در معادل یابی، عدم توجه به هسته و وابسته واژگانی، عدم توجه به خوشه واژگانی، گرده برداری افراطی، و ... از عمده ایرادهای صرفی و معنایی در فرایند واژه سازی فارسی در این حوزه می باشند.

۲۱۰۷.

شناسائی و تعیین وزن شاخص های کلیدی عملکرد مدیریت دانش2.0 در سازمان ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سعید خلیل آذر مهدی شامی زنجانی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸۴)

کلیدواژه‌ها: سنجش عملکرد شاخص کلیدی عملکرد وب2.0 مدیریت دانش2.0

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت دانش

تعداد بازدید : ۲۵۶۱ تعداد دانلود : ۱۲۳۰

هدف اصلی این پژوهش، شناسائی و تعیین وزن شاخص های کلیدی عملکرد مدیریت دانش2.0 در سازمان ها می باشد. با توجه به نفوذ فراگیر فناوری، به خصوص رسانه های اجتماعی در ابعاد مختلف سازمانی و نیز نگاه کارکردی به این پدیده در مدیریت دانش، سنجش عملکرد این نوع رسانه ها به منظور تحقق اهداف سازمانی بسیار ضروری به نظر می رسد. شاخص های کلیدی عملکرد مدیریت دانش2.0 در پژوهش حاضر با استفاده از روش دلفی و از طریق پرسشنامه در سه دور، شناسائی و تعیین وزن شدند. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی است چرا که شاخص های کلیدی عملکرد مدیریت دانش2.0 شناسائی شده در این تحقیق، برای سازمان هایی که قصد پیاده سازی مدیریت دانش2.0 را دارند قابل استفاده بوده تا از آنها به سنجش عملکرد مدیریت دانش2.0 در سازمان مربوطه پرداخته شود. بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش، فرایند مشارکت در مدیریت دانش2.0 شامل سه مرحله و هشت گام می باشد: مرحله اول (مرحله حضور) با سه گام «عضویت»، «مشاهده» و «دریافت محتوا»، مرحله دوم (بازخورد) با سه گام «محاوره»، «ارزیابی» و «بازنشر» و مرحله سوم (مرحله تولید) با دوگام «تولید، اصلاح و بارگذاری محتوا در مخازن دانش» و «مباحثات، ارتباطات و مشارکت». شاخص های کلیدی عملکرد مدیریت دانش2.0 برای هر یک از گام های فرایند فوق به تفکیک، شناسائی و رتبه بندی گردید. دستاورد نهائی این پژوهش، شناسائی و تعیین وزنِ 93 شاخص کلیدی عملکرد مدیریت دانش2.0 در قالب چارچوب مفهومی مدیریت دانش2.0 بوده است. این دستاورد از جهت ارائه شاخص های کلیدی عملکرد در کنار هم و نیز تدوین چارچوب مفهومی مشارکت در مدیریت دانش2.0 به عنوان شاخص ها و چارچوبی کاربردی و ابزاری مناسب جهت سنجش عملکرد رسانه اجتماعی سازمانی و بهبود عملکرد در راستای اهداف سازمانی، دارای نوآوری و اصالت می باشد.

۲۱۰۸.

مستندسازی تجربیات: تحلیلی بر عوامل رفتاری و فرهنگی مدیران مرکز اسناد آستان قدس رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ثریا ضیایی ثامنه توکلی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۴

کلیدواژه‌ها: عوامل فرهنگی تجربه مستندسازی مدیریت دانش عوامل رفتاری مرکز اسناد آستان قدس رضوی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مدیریت و سازمان کتابخانه ها

تعداد بازدید : ۲۴۵۱ تعداد دانلود : ۱۰۴۲

هدف: شناسایی عوامل رفتاری، فرهنگی، و سازوکارهای ثبت تجارب مدیران در مرکز اسناد آستان قدس رضوی است. روش/ رویکرد پژوهش: به روشپیمایشی، نظر 17 نفر از مدیران و کارشناسان ارشد شاغل در معاونت اسناد آستان قدس رضوی را با استفاده از پرسشنامه پژوهشگر ساخته بررسی کرده است. یافته ها: در متغیرهای عوامل رفتاری و فرهنگی، میان وضع موجود و وضع مطلوب تفاوت معنادار است. براساس اولویت بندی عوامل رفتاری و فرهنگی در وضع موجود، به جز متغیر ""پشتیبانی و مدیریت مدیران رده بالاتر""، سایر متغیرها از درجه اهمیت پایین تری برخوردارند و ""پرداخت پاداش"" کمترین درجه اهمیت (5/1 درصد) را دارد. اما در وضع مطلوب، متغیر ""تحول گرایی یا پویایی افراد جهت بهبود وضع موجود"" دارای بالاترین اهمیت (1/6 درصد) است. در اولویت بندی سازوکارهای ثبت تجربه در وضع موجود، متغیر ""برگزاری نمایشگاه ها/ کارگاه های آموزشی"" بالاترین (9/2 درصد) و متغیر ""تعیین روز یا هفته معرفی تجربه و صاحبان تجربه"" پایین ترین رتبه (9/1 درصد) را دارد. اما در وضع مطلوب، ""ایجاد مراکز تخصصی مستندسازی در سازمان ها براساس مأموریت های محوله"" و انتقال تجربیات کارکنان قبل از بازنشستگی به افراد جانشین"" در بالاترین سطح (4/4 درصد)، و متغیر ""تهیه بروشورها و کاتالوگ ها"" در پایین ترین رتبه (4 درصد) قرار دارد. نتیجه گیری: مدیران به صورت فردی به ثبت تجارب خود تصمیم می گیرند؛ در حالی که نگرش مثبت به این کار در بلندمدت به رفتار و تکرار آن به فرهنگی سازنده تبدیل خواهد شد.

۲۱۰۹.

تأثیر میزان ابهام گریزی دانشجویان بر سطح اعتماد آنان در خرید اینترنتی کتاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مصطفی کاظمی فاطمه نژادشکوهی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۱ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۸۳

کلیدواژه‌ها: ابهام گریزی اعتماد خرید اینترنتی کتاب.

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۶۲۲

هدف: هدف این تحقیق بررسی تأثیر میزان ابهام گریزی دانشجویان بر سطح اعتماد آنان برای خرید اینترنتی کتاب با نقش واسط متغیر ادراکات دانشجو است. روش: این تحقیق با روش پیمایشی در بین دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 92-91 با حجم نمونه 384 نفر انجام شد. برای بررسی روایی، بررسی محتوایی روایی انتخاب گردید و از نظر متخصصان استفاده شد. پایایی پرسشنامه با نرم افزار اس.پی.اس.اس سنجیده شد و مقدار ضریب آلفای کرونباخ 79/0 محاسبه شد که نشان از پایایی ابزار تحقیق داشت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های رگرسیون و همبستگی استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که ابهام گریزی بر اعتماد دانشجویان مؤثر نیست. با این حال، یافته ها بیانگر این بودند که متغیر ادراک درباره بنگاه فروش، و ادراک درباره حفظ حریم خصوصی بر اعتماد دانشجویان مؤثرند. اصالت/ارزش: بر اساس پژوهش حاضر، برای اعتمادسازی میان دانشجویان برای خرید اینترنتی از کتاب، باید ادراک آنان به رعایت حریم خصوصی آنان را بهبود داد و اطمینان های لازم را در این خصوص ایجاد کرد. همچنین، باید اعتماد آنان را نسبت به بنگاه فروش کتاب از طریق راه اندازی کتاب فروشی های با مقیاس بزرگ و برندسازی و ایجاد شهرت نیک، جلب نمود.

۲۱۱۰.

بررسی تأثیر رفتار شهروندی سازمانی بر اشتراک گذاری دانش میان کارکنان زن اداره آموزش و پرورش استان مازندران

نویسنده: حسین صمدی میارکلایی حمزه صمدی میارکلایی

منبع: مطالعات دانش شناسی سال اول پاییز ۱۳۹۴ شماره ۴ 87 - 106

کلیدواژه‌ها: رفتار شهروندی سازمانی اشتراک گذاری دانش مدیریت دانش کارکنان زن استان مازندران اداره کل آموزش و پرورش استان مازندران

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۶۰۶

هدف: هدف از پژوهش حاضر، تحلیل اثرات علّی رفتار شهروندی سازمانی و شاخص های آن بر اشتراک گذاری دانش میان کارکنان زن اداره آموزش و پرورش استان مازندران می باشد. روش: روش تحقیق حاضر، توصیفی- پیمایشی و مبتنی بر مدل معادلات ساختاری و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. پایایی سوالات با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تعیین شد و روایی پرسشنامه ها بوسیله خبرگان مدیریت منابع انسانی، رفتار سازمانی و مدیریت دانش مورد تائید قرار گرفت. هم چنین بر اساس نتایج، مسیر ارتباط متغیرهای این پژوهش تائید شد و نتایج پژوهش با استفاده از روش آماری مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد که رفتار شهروندی سازمانی پیش بینی کننده معنی داری برای اشتراک گذاری دانش کارکنان است (46/0=β؛ Tvalue=2/81). از طرفی همه شاخص های رفتار شهروندی سازمانی نیز بر اشتراک گذاری دانش کارکنان اثرگذاری علّی دارند (T ≥ 1/96). نتیجه گیری: براساس نتایج باید اشاره کرد که یکی از دلایلی که منجر به موفقیت دانشی سازمان های بزرگ می شود این است که آن ها کارکنانی با رفتار متعالی دارند؛ یعنی آن ها کارکنانی دارند که رفتارهای شهروندی سازمانی را از خود بروز می دهند.

۲۱۱۱.

انتظارهای دانشجویان از کتابداران کتابخانه های دانشگاهی: مطالعه موردی کتابخانه های دانشگاه شهید چمران اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شبنم شاهینی زاهد بیگدلی

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۹ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ 477 - 490

کلیدواژه‌ها: کتابداران انتظارهای دانشجویان دانشگاه شهید چمران خدمات کتابخانه ای خدمات اطلاعاتی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۳۴

هدف: بررسی انتظارهای دانشجویان از کتابداران دانشگاه شهید چمران. روش: تحقیق توصیفی با رویکرد تحلیل محتواست. شش پرسش باز میان اعضای نمونه توزیع و بسامد هر گویه محاسبه و سپس تحلیل محتوا، تفسیرها و استنتاج ها انجام شد. یافته ها: آشنایی کتابداران با منابع اطلاعاتی، موضوع های تخصصی، مؤلفان هر رشته، تسلط بر اینترنت و پایگاه های اطلاعاتی، آموزش سواد اطلاعاتی، و نرم افزارهای کتابخانه ای از انتظارهای دانشجویان است. دانشجویان همچنین انتظار دارند کتابداران خوش اخلاق و صبور و مسؤلیت پذیر، و آراسته و مرتب، با پوشش اسلامی و ظاهری مناسب در کتابخانه حضور داشته باشند. ارائه آموزش های لازم و رفع کاستی ها می تواند موجب پیشرفت خدمات کتابخانه ای و اطلاعاتی وافزایش سرمایه اجتماعی شود. اصالت: این اثر در نوع خود و در متون فارسی نخستین پژوهشی است که فقط بر انتظار های دانشجویان از کتابداران دانشگاهی تمرکز کرده است.

۲۱۱۲.

بررسی تطبیقی میزان سرمایه اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی؛ مقایسه کتابخانه های دانشگاه تهران با دانشگاه شریف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ناهید جعفری مریم ناخدا غلامرضا فدایی

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۹ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ 169 - 189

کلیدواژه‌ها: دانشگاه تهران دانشگاه شریف سرمایه اجتماعی کتابخانه های دانشگاهی کتابداران

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۱۲۹

هدف: پژوهش حاضر به ارزیابی تطبیقی میزان سرمایه اجتماعی کتابخانه های دانشگاه تهران و دانشگاه شریف می پردازد. روش: این پژوهش به روش پیمایشی - تحلیلی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی کتابداران کتابخانه های دانشکده ای و مرکزی دانشگاه شریف و کتابداران کتابخانه مرکزی و کتابخانه های دانشکده های علوم پایه، فنی، مدیریت و اقتصاد دانشگاه تهران است که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم، نمونه ای به تعداد 110 نفر انتخاب شد. ابزا ر گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. یافته ها: میانگین نمره های سرمایه اجتماعی در کتابخانه های دانشگاه تهران (با 28/3 درصد) نسبت به کتابخانه های دانشگاه شریف (با 20/3 درصد) بیشتر است. اما تفاوت میزان سرمایه اجتماعی بین کتابداران کتابخانه های دو دانشگاه در حد معنا داری نبوده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که میزان سرمایه اجتماعی کتابداران کتابخانه های دانشگاه تهران و دانشگاه شریف در سطح به نسبت مطلوب قرار دارد. همچنین میان متغیرهای جمعیت شناختی با میزان سرمایه اجتماعی کتابداران تفاوت معنا داری وجود ندارد. با توجه به تأثیر سرمایه اجتماعی بر بهبود عملکرد کتابخانه ها، توصیه می شود که مدیران کتابخانه های دانشگاهی برای سرمایه گذاری بیشتر در مورد ارزش ها و اهداف مشترک، اعتماد و روابط شبکه ای به عنوان عناصر اصلی سرمایه اجتماعی در کتابخانه ها اقداماتی انجام دهند. اصالت/ ارزش: با توجه به نقش و اهمیت دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتی شریف در پیشبرد اهداف علمی کشور، شناسایی میزان سرمایه اجتماعی در بین کتابداران کتابخانه های دانشگاه های مذکور مدیران را در شناخت مفهوم، اهمیت و بهبود سرمایه اجتماعی در سازمان کتابخانه ها یاری می دهد که چنین پژوهشی تاکنون انجام نگرفته است.

۲۱۱۳.

ارزیابی کیفیت خدمات نظام یاددهی - یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدعلی شاه حسینی فاطمه نارنجی ثانی رحیم عبادی حمید رودباری

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۹ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ 277 - 303

کلیدواژه‌ها: دانشگاه الکترونیکی کیفیت خدمات یادگیری الکترونیکی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۹۹ تعداد دانلود : ۱۴۷

هدف: ارائه الگوی مناسبی برای ارزیابی کیفیت خدمات ارائه شده به دانشجویان مؤسسات آموزش مجازی، به عنوان مشتریان اصلی این نهاد با توجه به ویژگی های خاص این دانشگاه ها و شیوه آموزش الکترونیکی است. روش: در این تحقیق پس از بررسی ادبیات تحقیق در مورد سنجش کیفیت خدمات در حوزه های مختلف، 42 شاخص اصلی تأثیرگذار در کیفیت خدمات دانشگاه های الکترونیکی استخراج شد و پس از نظرسنجی از خبرگان، مدل نهایی متشکل از هشت بعد تربیتی، فناوری، صفحات ارتباطی، ارزیابی، مدیریتی، پشتیبانی منابع، اخلاقی و آموزشگاهی، مبتنی بر مدل هشت وجهی بدرال خان[i] طراحی شد. روایی پرسشنامه به طریق روایی محتوا و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ[ii] تأیید شد. بر اساس شاخص های شناسایی شده، پرسشنامه در جامعه آماری متشکل از 390 دانشجوی مؤسسه به شکل الکترونیکی توزیع و در نهایت 198 پاسخنامه به محققان برگشت و نتایج تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل ساختاری حاکی از برازش مدل در حالت کلی است. همچنین نتایج نشان می دهند که عامل آموزشگاهی بیشترین، و عامل مدیریتی کمترین ارتباط را در کیفیت خدمات بخش دانشجویان دارند. به علاوه نتایج سنجش در مؤسسه الکترونیکی مهرالبرز نشان دهنده بیشترین سطح کیفیت در عامل اخلاقی مرتبط با یادگیری الکترونیکی و بیشترین ضعف در عامل ارزیابی در این مؤسسه است. <br clear="all" /> [i]Badrul H.Khan [ii]Cronbach

۲۱۱۴.

استراتژی های مدیریت دانش و چابک سازی در صنعت نشر

نویسنده: مصطفی رضایی وجیهه رضایی سمیه رضایی

منبع: کتاب مهر بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش چابکی صنعت نشر و انتشارات استان سیستان و بلوچستان

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۴۱ تعداد دانلود : ۲۴۰۵

دانش، در جایگاه مهم ترین جنبة رقابتی، سازمان را بهره ور می سازد تا از محصولات و خدمات رقابتی رها شود. از پایه های افزایش بهره وری مدیریت دانشْ چابک بودن مؤثر آن است. توسعه و گستردگی ادبیات در حوزة مدیریت دانش و چابکی سازمانی اهمیت این دو مقوله را نشان می دهد. روش تحقیق این پژوهش کتابخانه ای و میدانی است. در این مقاله، سعی می شود شکلی از همگرایی این دو را در صنعت نشر، از این نظر که ابعاد آن ها بسیار با یکدیگر ارتباط دارند، بیازماییم و استدلال کنیم که چابکی سازمانی زمانی حاصل می شود که مدیریت دانش از همه نظر در حالت تعادل باشد. مراکز چاپ و نشر شهرستان زاهدان را مرکز مطالعه قرار داده و وضعیت چابکی و مدیریت دانش آن را ارزیابی می کنیم.

۲۱۱۵.

شناسایی اَبعاد سیستم مدیریت دانش در کتابخانه های عمومی و تحلیل تأثیر آن بر توسعه نوآوری (مطالعه موردی: استان یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه مکی زاده محبوبه فرزین یزدی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۸۲

کلیدواژه‌ها: نوآوری مدیریت دانش کتابخانه های عمومی یزد کتابداران.

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۵۰۷ تعداد دانلود : ۱۴۸۶

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی اَبعاد سیستم مدیریت دانش و نوآوری و ارزیابی وضعیت آنها در کتابخانه های عمومی شهر یزد و تحلیل تأثیر مدیریت دانش بر نوآوری است. روش: پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت، توصیفی پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه کتابداران کتابخانه های عمومی استان یزد (مشارکتی و غیرمشارکتی) تشکیل می دهند. داده ها با استفاده از آزمون های آماری پیرسون، تی تک نمونه ای، مدل یابی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که کلیه ابعاد مدیریت دانش به جز بُعد «خلق و کسب دانش» بر نوآوری تأثیر دارند. به استناد ضرایب معادلات ساختاری، بیشترین اثرگذاری بر نوآوری به ترتیب مربوط به بُعد «فن آوری و ساختار» و بُعد «سازماندهی، ذخیره و تسهیم دانش» بود. همچنین یافته ها نشان داد که متغیرهای «نوآوری اجرایی» و «نوآوری فنی» در کتابخانه های عمومی یزد از وضعیت متوسط و نامطلوب برخوردار هستند. به نظر می رسد به این دو حوزه توجه کمتری شده است و برنامه ریزی و تدوین استراتژی به منظور حل مشکلات و بهبود بخشیدن به وضعیت آنها وجود ندارد. اصالت/ارزش: اهمیت این پژوهش در معرفی عوامل نیازمند بهبود در سیستم مدیریت دانش و نوآوری نهاد است. عامل «خلق و کسب دانش در سیستم مدیریت دانش، و عوامل «نوآوری اجرایی» و «نوآوری فنی» در کتابخانه های عمومی نیازمند تقویت و توجه مدیریتی است.

۲۱۱۶.

رابطه بین فرهنگ سازمانی و کیفیت خدمات در کتابخانه های وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی در شهرستان مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد حسن زاده روح الله حکم آبادی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۱ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۸۳

کلیدواژه‌ها: فرهنگ سازمانی کیفیت خدمات مدل دنیسون لایب کوال کتابخانه های عمومی مشهد.

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۲۲ تعداد دانلود : ۱۴۰۰

هدف: هدف مقاله حاضر، شناسایی و تعیین وزن معیار ها ی نُه گانه مدل تعالی سازمانی برای کتابخانه ها ی عمومی استان خوزستان و اجرای آزمایشی آن در مجموعه کتابخانه ها ی عمومی ایران است. نتایج این پژوهش می تواند به ارائه مدلی مناسب و کاربردی برای ارزیابی کیفیت خدمات این کتابخانه ها بیانجامد. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش ترکیبی در گردآوری داده ها (در دو مرحله کیفی و کمی) با استفاده از پنل دلفی و پرسشنامه انجام شده است. جامعه پژوهش را دو گروه تشکیل دادند: اعضای پنل دلفی (9 نفر از صاحب نظران حوزه کتابخانه ها ی عمومی و مدل تعالی سازمانی) و مدیران کتابخانه ها ی عمومی استان خوزستان (93 نفر). در این پژوهش از پنل دلفی برای تعیین و استخراج مولفه ها و از پرسشنامه ای که حاصل پنل دلفی بود برای بررسی دیدگاه مدیران استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون امتیاز عامل و با روش بوت استرپ-پی (صدکی) در نرم افزار AMOS نسخه 21 استفاده شد. یافته ها : ساختار کلی مدل تعالی سازمانی برای کتابخانه ها ی عمومی استان خوزستان همانند ویرایش 2013 مدل تعالی سازمانی بود اما تغییراتی قابل توجه در امتیاز برخی معیار ها ی نُه گانه به وجود آمد. یافته ها ی این پژوهش نشان داد که امتیاز معیارهای فرایند ها ، تولیدات و خدمات، نتایج مشتری و نتایج جامعه برای کتابخانه های عمومی خوزستان افزایش پیدا کرده است اما امتیاز معیارهای رهبری، مشارکت ها و منابع، استراتژی، نتایج کارکنان و نتایج کسب وکار کاهش یافته و امتیاز عیار منابع انسانی بدون تغییر باقی مانده است.

۲۱۱۷.

موتورهای جستجوی فارسی: ارزیابی امکانات جستجو، بازیابی اطلاعات، میزان جامعیت و مانعیت، و تعیین همپوشانی میان آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید منصور رجبی یعقوب نوروزی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۰۳

کلیدواژه‌ها: ارزیابی جامعیت بازیابی اطلاعات کارآمدی همپوشانی مانعیت موتور جستجوی فارسی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۷۳۱ تعداد دانلود : ۱۶۷۱

هدف: شناسایی و ارزیابی امکانات جستجو در موتورهای جستجوی فارسی، تعیین کارآمدترین موتور جستجو به لحاظ بازیابی اطلاعات مرتبط، شناسایی موتورهای جستجوی کارآمد از حیث محاسبة میزان جامعیت و مانعیت، و تعیین میزان همپوشانی میان آنها. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی- تحلیلی انجام شده است. امکانات موجود در 5 موتور جستجوی عمومی و در دسترس فارسی براساس سیاهة وارسی پژوهشگر ساخته مورد مقایسه قرار گرفت. ضریب بازیافت نتایج مرتبط منتخب براساس 50 صفحة بازیابی شده برای 7 کلیدواژه و عبارت به صورت مجزا محاسبه شد. جامعیت و مانعیت در موتورهای جستجو در صورت وجود همپوشانی و ناهمپوشانی محاسبه شد. میزان همپوشانی موجود بین موتورها نیز در مسیر محاسبه مانعیت به دست آمد. یافته ها: موتورهای جستجوی فارسی از امکانات جستجوی مناسبی برخوردار هستند و می توان تا حدودی از عملکرد آنها اطمینان حاصل کرد. در رابطه با بازیابی نتایج مرتبط و میزان جامعیت، بین موتورهای جستجو فاصله و تفاوت معناداری وجود دارد. موتورهای دارای امکانات جستجوی بیشتر از نظر بازیافت اطلاعات مرتبط تر و همپوشانی بیشتر کارآمدتر معرفی شده اند. نتیجه گیری: توجه به ظرفیت های خالی شناسایی شده در موتورهای جستجوی فارسی می تواند در تقویت نقاط قوت و بهبود نقاط ضعف آنها مفید واقع شود.

۲۱۱۸.

نمایه کتاب در ایران از دیدگاه ناشران و خوانندگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا تهوری مرضیه خان سفید زینب فری زاده

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۴

کلیدواژه‌ها: ایران نمایه سازی نشر ناشر نمایه کتاب

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۳۶ تعداد دانلود : ۱۴۵۲

هدف: بررسی وضعیت نمایه کتاب در ایران از سه جنبه وجود نمایه در کتاب های منتشرشده، میزان آشنایی خوانندگان، و دیدگاه ناشران درباره نمایه کتاب است. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی در سه بخش انجام شده است: 1) بررسی وجود نمایه در 382 عنوان کتاب؛ 2) مصاحبه ای کوتاه با 150 نفر از اعضای کتابخانه ملی ایران؛ و 3) نظرسنجی از 365 ناشر درباره نمایه کتاب از طریق پرسشنامه و سیاهه وارسی. یافته ها: فقط 12% کتاب های منتشرشده نمایه دارند؛ میزان آشنایی خوانندگان با نمایه انتهای کتاب 40% است؛ 57% ناشران برای کتاب های خود نمایه تهیه می کنند؛ نیمی از ناشران دارای نمایه ساز متخصص؛ و 55% آنها دارای شیوه نامه برای نمایه سازی هستند. از نظر بیشتر ناشران همه کتاب ها نیاز به نمایه ندارد. ناشران، دلایل نداشتن نمایه را هزینه، کمبود متخصص، و عدم آشنایی خوانندگان با نمایه اشاره کرده اند. نتیجه گیری: نمایه کتاب در ایران وضعیت مطلوبی ندارد. البته مقایسه پژوهش حاضر با پژوهش های مشابه خارج از کشور نشان داد که این وضعیت محدود به ایران نیست. پیشنهاد می شود برای بهبودی این وضعیت کارگاه های آموزشی برای ناشران برگزار شود؛ دستنامه و شیوه نامه نمایه کتاب تدوین گردد؛ و درج نمایه در کتاب از سوی مسئولان نشر الزامی شود.

۲۱۱۹.

نقش تعدیل کننده درگیری مشتریان در خدمات بر رابطه ارزش ادراک شده و رضایتمندی با وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی (مطالعه موردی: کتابخانه های عمومی غرب کشور)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم کشوری احسان گرایی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی درگیری مشتریان در خدمات غرب کشور ایران

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۷۲۴ تعداد دانلود : ۴۶۵

هدف: این پژوهش به بررسی نقش تعدیل کننده درگیری مشتریان در خدمات ارائه شده توسط کتابخانه در رابطه میان ارزش ادراک شده و رضایتمندی با وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی غرب کشور می پردازد. روش : جامعه آماری پژوهش را همه اعضای کتابخانه های عمومی غرب کشور تشکیل داده اند. داده ها با استفاده از پرسشنامه گردآوری و سپس با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس ، و مدگراف تحلیل شدند. تجزیه وتحلیل نهایی روی ۴۶۷ پرسشنامه بازگشتی انجام شد. در تجزیه وتحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون، و تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد درگیری مشتریان در خدمات کتابخانه، در هر دو سطح بالا و پائین، روی رابطه ارزش ادراک شده و وفاداری مشتریان اثرگذار بوده (۰.۰۵p

۲۱۲۰.

مقایسه سطح سرمایه فکری در کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهر اصفهان بر اساس دیدگاه بونتیس

نویسنده: احمد شعبانی حمیده جعفری سعید رجایی پور مرتضی محمدی استانی

منبع: مطالعات دانش شناسی سال اول بهار ۱۳۹۴ شماره ۲ 3 - 22

کلیدواژه‌ها: اصفهان سرمایه فکری کتابخانه های عمومی کتابخانه های دانشگاهی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۵۲۸ تعداد دانلود : ۳۶۰

هدف: این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه سرمایه فکری در کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1391-1392 بر اساس دیدگاه بونتیسانجام شد. روش: پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان کتابخانه های عمومی شهر اصفهان (98 نفر) و کتابخانه های مرکزی دانشگاهی و در سال تحصیلی 1391-1392بود. به منظور تعیین حجم نمونه از فرمول نمونه گیری کوکران (84 نفر) و روش تصادفی طبقه ای استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مولفه های بونتیس است که روایی آن توسط استادان متخصص تایید و پایایی آن به روش آلفای کرونباخ 95/0 محاسبه گردید. یافته ها: میزان سرمایه فکری در کتابخانه های عمومی (8/3) و کتابخانه های دانشگاهی (23/3) شهر اصفهان در وضعیت مناسبی قرار نداشت و میزان آن در کتابخانه های عمومی بیشتر از کتابخانه های دانشگاهی بود. وضعیت سرمایه ساختاری نسبت به سرمایه ساختاری و رابطه ای در کتابخانه های مزبور مناسب تر و اختلاف بین مولفه های سرمایه فکری معنادار بود(P≤0/05). همچنین در خصوص سطح سرمایه فکری در کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهر اصفهان از نظر ویژگی های جمعیت شناختی (جنسیت، سن، میزان تحصیلات، رشته تحصیلی، و نوع کتابخانه) تفاوت معناداری مشاهده نشد (P≥0/05) ولی از نظر ویژگی سِمَت شغلی تفاوت معنادار بود (P≤0/05). نتیجه گیری: سرمایه فکری از جمله دارایی های نامشهود سازمان بود که در اعصار گذشته توجه چندانی به آن نشده است اما امروزه بدون توجه به سرمایه فکری، نیل به اهداف سازمان امکان پذیر نیست. کتابخانه به عنوان سازمانی که رسالت آن اطلاع رسانی و ارائه خدمات به مردم است برای ارائه خدمات بهتر به اعضای خود باید از سرمایه فکری به بهترین شکل استفاده نماید.

درخت حوزه‌های تخصصی