درخت حوزه‌های تخصصی

کتاب زبان انگلیسی (پایه هفتم) کتابی است که به تازگی برای فراگیران زبان انگلیسی طراحی و منتشر شده است. هدف نویسندگان بومی کردن محتوا، شکل و تصاویر این کتاب بر اساس فرهنگ ایرانی است. هدف این تحقیق، تجزیه و تحلیل تصاویر کتاب از منظر دانش آموزان ترک، فارس و کرد (کرمانج) می باشد. ابزار استفاده شده در این تحقیق یک پرسشنامه که توسط محققین طراحی و اعتبار بخشی شده و [1]یک مصاحبه نیمه آزاد (semi-structured) می باشد. 182 دانش آموز (77 دانش آموز ترک، 57 دانش آموز فارس و 48 دانش آموز کرد) به عنوان شرکت کنندگان این تحقیق انتخاب شدند. با استفاده از آزمون خی دو، تجزیه و تحلیل نتایج نشان داده شد که بعضی از تصاویر به درستی انتخاب نشده اند و تفاوت هایی در فهم ، تفسیر معنا و هدف آن تصاویر در دانش آموزان دیده شد. می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که به هنگام انتخاب تصاویر بهتراست خرده فرهنگ های ایرانی هم مورد توجه قرار گیرد.

پس از معرفی آموزش پست متد توسط کوماراوادیولو به همراه سه اصل particularity, possibility) و practicality) ، توجه زیادی به این مفهوم به اصطلاح ""عصر پست متد"" و مناسب و کافی بودن آن در برآورده کردن نیازهای زبان آموزان در عصر جدید مبذول شد. این وضعیت یک بحث داغ هم در میان جامعه آموزش زبان انگلیسی در ایران بوجود آورد. هدف این مطالعه بررسی دیدگاه متخصصین ایرانی آموزش زبان انگلیسی در مورد آموزش پست متد بود. بدین منظور از تکنیک دلفی جهت رسیدن به اتفاق نظر در میان متخصصین استفاده شد. شرکت کنندگان تحقیق حاضر 21 متخصص در حوزه آموزش زبان در ایران بودند. روش دلفی یک روش نسبتا سریع برای رسیدن به اتفاق نظر در میان شرکت کنندگان بود. سه مجموعه داده از طریق سه روند دلفی با همان نمونه شرکت کنندگان جمع آوری شد. نتایج این مطالعه شک وتردید زیادی را هم در مورد متد و هم پست متد بر می انگیزد. نتایج نشان داد که نظام آموزش زبان در ایران هرگز متد را به معنی واقعی کلمه تجربه نکرده است و آنچه که ما آن را به عنوان متد می شناسیم یک رویکرد التقاطی بوده است که هر معلمی بر اساس سلیقه خود آنرا اتخاذ کرده است. به علاوه نتایج تکنیک دلفی نشان داد که آموزش پست متد با سه اصلش در محیط ایران قابل پیاده شدن نیست. درپایان پیامدهای نظری و عملی این مطالعه مورد بحث قرار می گیرد.

توجه بر ساختار زبان در کنار رویکردهای معنا مدار آموزش زبان در دهه اخیر مورد توجه مطالعات زبان بوده است. «فرصت فکر کردن د ر مورد محتوا و ساختار» زبان و هدایت زبان آموز در «استفاده صحیح ساختار» به عنوان راه های عملی برای حل مشکلات ساختاری گفتار فراگیران زبان پیشنهاد شده اند. مطالعه حاضر که 37 دانشجوی زبان انگلیسی در آن شرکت کردند به نقش راه حل اول پرداخته است. شرکت کنندگان 3 قسمت از یک کارتون را تماشا کردند. بعد از قسمت اول 10 دقیقه فرصت داشتند قبل از روایت داستان بطور شفاهی‘ در مورد آن فکر کنند. بعد از تماشای قسمت دوم‘ بلافاصله متنی در مورد آن نوشتند‘ و بعد از تماشای قسمت سوم‘ داستان را بطور شفاهی روایت کردند. نتایج نشان داد که فرصت فکر کردن و نوشتاری بودن فعالیت زبانی تاثیر معناداری در روانی و صحت گفتار فراگیران انگلیسی به عنوان زبان دوم دارد. با توجه به نتایج حاصله‘ روش های فوق برای بهبود پاره ای از مشکلات زبان آموزی در کلاس های متمرکز بر معنا توصیه می گردد.

"اشتباه به معنی دور شدن از قواعد کلی پذیرفته شده در سطوح واژگان ‘ ترکیب کلمات و جملات می باشد. از آنجا که بررسی و مطالعه و مشاهده اشتباهات گفتاری زبان آموزان‘ امکان تعیین میزان سطح سختی مبحث مورد نظر در آموزش و ارائه راه کارهای مناسب جهت تکمیل روند آموزش را فراهم می سازد‘ در روش تدریس زبان های خارجی‘ دارای اهمیت خاصی می باشد. اشتباهات گفتاری(زبانی) ممکن است بر اثر تداخل زبانی (زبان مادری و زبان بیگانه) به وجود آیند. اشتباهات دستوری به معنی دور شدن از قوانین و قواعد دستوری در گفتار که عدم تناسب و هماهنگی در بیان مفهوم جمله را دربر دارد‘ می باشند. این گونه اشتباهات به اشتباهات صرفی و نحوی تقسیم می شوند. در اشتباهات نحوی می توان به نقض ترکیب کلمات‘ قواعد ساخت جملات و نقض نظم کلمات و در اشتباهات صرفی می توان به انتخاب اشتباه شکل(کلمه) اشاره کرد. بررسی اشتباهات دستوری زبان آموزان ایرانی برای اولین بار در ایران انجام می شود ونتایج حاصله از آن می تواند به زبان آموزان و اساتید زبان روسی در درک درست مطلب و ارائه روش تدریس مناسب تر و کارایی بیش تر کمک نماید. "

تحقیق حاضر با هدف بررسى تاثیر صداى پس زمینه اى بر درک شنیدارى زبان اموزان و نیز بررسى نقش ماهیت صدا در این تاثیرگذارى انجام شد. دربارهء نقش ماهیت صدا، سه ویژگى از مجموعه و یژگى هاى ان مورد مطالعه قرار گرفت. این سه ویژگى عبارت بودند از: کلامى یا غیرکلامى بودن صدا (یعنى این که صدا صداى انسان باشد یا غیر انسان)، معنادار یا بى معنا بودن صدا (یعنى این که صداى کلامى براى زبان اموزان قابل فهم باشد یا خیر)، این که صداى معنادار به زبان مادرى زبان اموزان باشد یا به زبانى که در حال فراگیرى انند. براى پیشبرد این اهداف، ده متن از طریق یک نوار صوتى به زبان اموزان شرکت کننده در تحقیق ارائه شد. دو متن از این ده متن بدون صدا (یعنى کاملا واضح) بودند، هشت متن دیگر در پمس زمینه خود صدا داشتند. این صدا یا پارازیت رادیویى (به عنوان جایگزین صداى سفید که صداى غیرکلامى استاندارد محسوب مى شود) بود، یا صداى کلامى به زبان روسى به عنوان صداى بى معنا، کاملا نا آشنا)، زبان انگلیسى (به عنوان زبان دو م زبان اموزان) یا زبان فارسى (به عنوان زبان مادرى زبان اموزان). تحلیل آمارى داده ها نشان داد که صداى پس زمینه اى تاثیر منفى عمده اى بر درک شنیدارى زبان آموزان دارد. هم چنین مشخص شد که تاثیر منفى صد اى غیرکلامى بیشتر از صداى کلامى است. از سوى دیگر، معناى صدا به لحاظ آمارى نقش چندانی در تاثیرگذارى منفى بر درک شنیدارى نداشت، و سرانجام آن که صداهاى زبان مادرى، زبان دو م تاثیر منفى یکسانى بر درک شنیدارى زبان اموزان داشتند.

تحقیق موجود بر آن است که با توجه به انتظار حاضر از معلم زبان مبنی بر داشتن دانش لازم جهت ایجاد تغییرات متناسب در تدریس مبتنی بر درک درست از شرایط مختلفی که در کلاسهای مختلف وجود دارد خصوصیاتی را که چنین معلمی باید دارا باشد تا به این مهم دست یابد را بررسی و ارائه نماید. به این منظور چنین خصوصیاتی که در این نوشته عملکردهای اصلی معلم نامیده می شود با نظر به مسائل مطروحه در رشته آموزش زبان انگلیسی تعیین و در معرض قضاوت زبان آموزان معلمین و مدیران موسسات آموزش زبان قرار داده شد و اطلاعات حاصله از این منابع و نیز بازدیدهای کلاسی که توسط افراد واجد شرایط انجام شد تجزیه تحلیل آماری گردید. نتایج حاصله نشان داد که از هفت عملکرد اصلی تدریس که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفت یعنی (1) کنترل رفتار زبان آموزان (2) نحوه ارائه مطلب درسی (3) نظارت بر روند تدریس (4) گرفتن بازخورد آموزشی (5) سعی در تسهیل روند آموزش و فراگیری (6) ایجاد ارتباط با زبان آموزان و (7) انجام فعالیت های آموزشی مرتبط در خارج محیط کلاسی عملکرد ششم و هفتم به ترتیب از نظر کلیه شرکت کنندگان در این تحقیق با عملکردهای دیگر تفاوت معنی داری داشت. باید خاطر نشان ساخت که نتایج حاصله در این تحقیق با روند موجود در بحث های مربوط به تربیت معلم که در آن ها اهمیت زیادی به ایجاد ارتباط با زبان آموزان و بالا بردن دانش تئوریک و درایت معلم داده می شود هماهنگ است.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر تراکم هم آیی واژگانی بر درک مطلب زبان آموزان ایرانی و توانایی حدس زدن واژگان نا آشنا می باشد. به همین منظور هشتاد نفر زبان آموز با سطح بسندگی متفاوت از بین هشتاد و پنج نفر که در موسسه ی آموزش عالی زند در نیمسال اول 89-90 مشغول به یادگیری زبان انگلیسی بودند بر اساس نمراتشان در یک آزمون کوتاه شده ی تافل (1998) انتخاب شدند. از این تعداد، به طور تصادفی چهل نفر به گروه کنترل و چهل نفر دیگر به گروه آزمایشی اختصاص داده شدند. آزمون دیگری که در این تحقیق استفاده شد، آزمون هم آیی واژگانی بود که از دو متن تشکیل شده ( به صورت پیش آزمون و پس آزمون): یکی دارای تراکم هم آیی واژگانی بالا و دیگری با تراکم هم آیی واژگانی پایین که توسط خود محققین طراحی شده بود. در مرحله ی تجزیه و تحلیل داده ها، چند آزمون جفت های همگون و آزمون نمونه مستقل، و یک آزمون اندازه گیری تکرار دوسویه برای پاسخ به پنج سوال تحقیق به کار گرفته شد. نتایج بررسی نشان داد که متن ها با تاثیر تراکم هم آیی واژگانی بالا تأثیر مثبتی بر روی درک مطلب زبان آموزان دارد. و همچنین، زبان آموزان در پاسخگویی به اقلام واژگانی موجود در آزمون هم آیی واژگانی با تراکم بالا موفق تربودند. نتایج این پژوهش نشان داد که با وجود اینکه آموزش مستقیم هم آیی واژگانی کمک موثری به جواب دادن به اقلام واژگانی نکرد، ولی آموزش هم آیی واژگانی می تواند کمک شایانی به مهارت خواندن زبان آموزان بنماید. نتیجه ی آخر بدست آمده از این تحقیق این است که، سطح بسندگی متفاوت زبان آموزان بر روی عملکرد آنان با توجه به تراکم هم آیی واژگانی تآثیر بسزایی نداشت.

نظر به اهمیت املای صحیح واژگان در نگارش به زبان فرانسه، این مطالعه به نوع شناسی خطاهای املائی دانشجویان ایرانی زبان فرانسه براساس طبقه بندی و کدهای پیشنهادی «مرکز ملی تحقیق و پژوهش فرانسه - شاخه مطالعات تاریخی و ساختاری املای زبان فرانسه » و تعیین فرکانس انواع خطا پرداخته است. نتیجه حاصله از مطالعه بر روی 85 دانشجوی ایرانی زبان فرانسه در سه دانشگاه شهر تهران نشان داد که خطاهای املائی دانشجویان ایرانی زبان فرانسه به پنج دسته خطاهای آوانگاری، تکواژنگاری، واژه نگاری، خطاهای مربوط به حروف ریشه ای-تاریخی و نقطه گذاری (ایده نگاری) تقسیم می شوند که در این بین بیشترین نوع خطا مربوط به خطاهای آوانگاری بوده و سایر خطاها از فرکانس کمتری برخوردارند. این موضوع در آزمونی که برروی 476 دانش آموز فرانسوی توسط مرکز ملی تحقیق و پژوهش فرانسه انجام شده در مورد یک واژه مشترک میان متن آزمون ما و متن آن آزمون نتیجه مشابهی را نشان می دهد

یادگیری زبان خارجی همانند زمینه های دیگر یادگیری دستخوش فراموشی است. توجه به پدیده فراموشی در بیان گفتاری و نوشتاری در زبان خارجی اهمیت خاصی دارد، زیرا این دو حوزه، نمود توانش و مهارت های زبان آموز هستند. این تحقیق با هدف بررسی پدیده فراموشی در حوزه یادگیری زبان های خارجی )زبان فرانسه) در سطح تولید زبانی صورت گرفته است. برای بررسی نظریه های مرتبط با فراموشی، حافظه و ذخیره سازی اطلاعات از روش توصیفی- تحلیلی استفاده کردیم. در ادامه، طی یک تحقیق میدانی با استفاده از کلمات عینی و ذهنی به بررسی فراموشی کلمات در حوزه زبان خارجی پرداختیم. فراموشی کلمات را در قالب دو آزمون بر پایه دو منبع متفاوت، یعنی لیست کلمات جدای از متن و کلمات داخل متن به زبان فرانسه، در میان زبان آموزان زن و مرد با دو رده سنی 25 تا30 سال و 31 تا40 سال بررسی کردیم. نتایج پژوهش نشان داد که فراموشی، وابسته به نوع کلمات زبانی است و کلمات ذهنی، نسبت به کلمات عینی بیشتر فراموش می شوند. داده ها نیز ثابت کرده اند که سن و جنس آزمودنی ها تأثیر معناداری بر فراموشی کلمات عینی و ذهنی دارند. به بیان دقیق تر، سن و جنس آزمودنی ها و نوع کلمات، زمانی که کلمات در قالب یک متن باشند، بر فراموشی تأثیرگذارند، به طوری که در گروه 25 تا 30 سال فراموشی کلمات عینی در بین مردان معنادار و 82/1 درصد بیشتر از زنان بوده است، ولی در گروه سنی 31 تا 40 سال، نتایج بر عکس بود و میزان فراموشی زنان 5/2 درصد بیشتر شد.

سرفصل درسی به منزلة یکی از ارکان اصلی آموزش، در کنار راه بردهای تدریس و کتاب های مناسب، می تواند نقش به سزایی در تحقق و پیش برد اهداف هر درس داشته باشد. یکی از دروس پایة رشتة زبان و ادبیات عربی در مقطع کارشناسی، که نقش کارامدی در تقویت مهارت های ترجمه، خواندن، ذوق ادبی، و سبک شناسی دارد، درس «متون نظم و نثر عربی» است. برای این درس هر چند سال یک بار از سوی شورای برنامه ریزی درسی وزارت علوم سرفصلی پیش نهاد می گردد، ولی با توجه به نارضایتی برخی از استادان این رشته، به نظر می رسد سرفصل موجود با اهداف مورد انتظار این درس هم خوانی کامل را ندارد. از این رو نویسندگان در پژوهش حاضر می کوشند با استفاده از نظر استادان، به نقد و آسیب شناسی سرفصل این درس بپردازند و در نهایت سرفصلی متناسب با این درس پیش نهاد دهند. برخی از یافته های پژوهش نشان داد که سرفصل موجود بسیار کلی است و شایسته است در دو بخش نظم و نثر به طور جداگانه طراحی گردد.

هدف از این مطالعه بررسی تاثیر انگیختگی شنیداری و نوشتاری از طریق دو شرایط برنامه ریزی (برنامه ریزی و بدون برنامه ریزی)، بر توانایی نوشتن آزمون دهندگان با معیارهای پیچیدگی، صحت و روانی بود. چهل دانشجوی زبان انگلیسی که از طریق مرکز آموزش زبان خویش و از طریق آزمون تعیین سطح آکسفورد در سطح متوسط رده بندی شده بودند، به دو گروه برنامه ریزی و بدون برنامه ریزی تقسیم شدند. این دو گروه خود به دو گروه جداگانه، انگیختگی شنیداری و انگیختگی نوشتاری، تقسیم شدند. همچنین استراتژی ساخت طرحواره ذهنی توسط گروه برنامه ریزی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج به دست امده از آزمونهای t-test و ANOVAی دو طرفه نشان داد که اشخاصی که انگیختگی نوشتاری دریافت کرده بودند، بهتر از کسانی که انگیختگی شفاهی دریافت کرده بودند از زمان برنامه ریزی خویش در راستای تولید متون روان استفاده کردند. علاوه بر این، ساخت طرحواره ذهنی همراه با دریافت انگیختگی شنیداری و یا انگیختگی نوشتاری بر پیچیدگی و صحت متون تولید شده تاثیر معنا داری نداشت. در آخر، تاثیر متقابل شرایط بدون برنامه ریزی و انگیختگی نوشتاری، تفاوت معنا داری در شاخص پیچیدگی ، در مقایسه با تاثیر متقابل شرایط برنامه ریزی و انگیختگی نوشتاری ایجاد کرد. همچنین، دریافت انگیختگی های نوشتاری در شرایط بدون برنامه ریزی در مقایسه با دریافت آن در شرایط بدون برنامه ریزی ، تاثیر معناداری بر شاخص پیچیدگی داشت. به طور کلی شرایط برنامه ریزی، ساخت طرحواره ذهنی و انگیختگی های شنیداری و نوشتاری تاثیر بسیار کمی بر کیفیت متون ایجاد شده توسط آزمون دهندگان داشت.