درخت حوزه‌های تخصصی

در سال های اخیر به دنبال ورود تلفن های همراه هوشمند، عرصه ارتباطات موبایلی شاهد دگرگونی های فراوانی بوده است. ازآنجاکه یکی از قابلیت های تکنولوژی درنوردیدن مرزهای جغرافیایی است، جامعه ما نیز شاهد تغییرات اجتماعی برآمده از این نوآوری رسانه ای بوده است. در این میان، زندگی روزمره جوانان به عنوان گروهی که عموماً در پذیرش تکنولوژی های نوین پیش قدم می شوند، تحت تأثیر این فضای تکنولوژیک تغییر کرده است. در مقاله حاضر به مطالعه فرآیند پذیرش و اهلی سازی تلفن های همراه هوشمند در زندگی روزمره جوانان ایرانی پرداخته ایم. از خلال مصاحبه های نیمه استاندارد با دانشجویان مقطع کارشناسی شهر تهران، شش مقوله اصلی در نحوه مصرف تلفن همراه هوشمند توسط جوانان به دست آمد که در سطوح فردی و اجتماعی زندگی روزمره آن ها تجلی پیداکرده اند. این مقوله های شش گانه عبارت اند از: مصرف اطلاعاتی که شامل چک کردن واقعیت ها، آگاهی از اخبار و دسترسی به اطلاعات در لحظه است. مقوله بعد را مصرف مبتنی بر موقعیت نام نهادیم که نمایش موقعیت، نظارت بر موقعیت و احساس امنیت را شامل می شود. سومین مقوله مصرف ارتباطی است که در کاربری شبکه های اجتماعی، اپلیکیشن ها پیام رسان و گسست از جمع های واقعی تجلی پیدا می کند. مقوله چهارم با عنوان انطباق تکنولوژیک شامل همه جا بودن، سهولت یادگیری کاربری و سیالیت تکنولوژی است. ابزار استقلال فردی نیز عنوان مقوله پنجم بوده که به معنای استقلال از خانواده و شکل دهی به روابط گزینشی است. آخرین مقوله در فرآیند اهلی سازی تلفن همراه هوشمند تسلط بر مصرف تکنولوژی است که کنترل شیوه کاربری و تسلط بر بازنمایی هویت مجازی را شامل می شود.

روندهای کنونی در نظریه ارتباطات نشانگر نوعی تناقض است. اگر چه رشته ارتباطات به حد کافی رشد یافته است و پژوهشگران ارتباطات در سالهای اخیر نظریه‌های اصلی‌تر و بهتری را ارائه داده‌اند. ولی آشفتگی، تردید، اختلافهای ضمنی و نیز میزان کمتر مباحث صریح درباره کانونهای نظریه مناسب، شکلها و عملکردهای نظریه ارتباطات، به طورمحسوسی افزایش یافته است. بله!این رشته هنوز دستخوش تغییر است و بیش از پیش به بازنگری نیاز دارد(دروین،گراسبرگر، اکیف، وارتلا، 1989). نظریه ارتباطات باید چگونه باشد، هدف این نظریه چیست، مرزها و تقسیمهای داخلی این رشته کدامند، پژوهش درباره ارتباطات باید چگونه انجام پذیرد و چگونه چنین پژوهشی به شکل صحیح با پیشرفت نظریه ارتباط پیدا می‌کند. نظریه ارتباطات باید چگونه باشد، هدف این نظریه چیست، مرزها و تقسیمهای داخلی این رشته کدامند، پژوهش درباره ارتباطات باید چگونه انجام پذیرد و چکونه چنین پژوهشی به شکل صحیح با پیشرفت نظریه ارتباط پیدا می‌کند.

در این مقاله با استفاده از روش های تحلیل گفت و گوی انتقادی، نشانه شناسی و تحلیل مقوله پردازی عضویت، به دنبال تحلیل گفت و گوهای مشتریان چایخانه ای در شهر مشهد بوده ایم. دغدغه اصلی آن بوده است که نشان دهیم چگونه این تعارض ، در متن خاطره مشترک چند نفر از مشتریان از مواجه با قدرت رسمی، خود را نشان می دهد و چگونه در بیان چنین خاطراتی نشانه هایی از مقاومت، حتی در پایین ترین سطوح زندگی اجتماعی، در عرصه زیست جهان، مشاهده می شود. این تحقیق به روش کیفی و طی سه ماه حضور محقق در میدان تحقیق و ضبط صوتی گفت و گوها و رونوشت برداری مطابق قواعد تحلیل گفت و گو است. روش نمونه گیری مبتنی بر هدف بوده و از چهار گروه اصلی حاضر در چایخانه، گفتگوی میان اعضای یکی از گروه ها که شامل بیان خاطره ای طنزآمیز از مواجهه با نمادهای قدرت رسمی است، بررسی شده است. نتایج نشان می دهد که اعضای چایخانه با روش های غیرمستقیمی؛ نظیر کولونی شدن در میان گروه های خودی در جایی همچون چایخانه، در بیان طنزآمیز خاطره خود از مواجهه مستقیم با قدرت رسمی، نوعی بی تفاوتی اجتماعی را در مقابل افزایش فشار قدرت رسمی بر حوزه زندگی روزمره نشان می دهند. همچنین، تحلیل گفت و گوی انتقادی می تواند با بررسی دقیق و جزیی نگرانه چنین تعاملاتی در لحظات برخورد، بازنمایی روشنی از مکانیزم اعمال قدرت ارایه دهد و نشان دهد که چگونه و به چه نحوی عرصه قدرت به عرصه عمومی اعمال سلطه می کند.

"به منظور بررسی موضوعاتی مانند امکان بهره گیری از رسانه های مدرن ویژه رادیو و تلویزیون برای انتقال پیام های دینی ضرورت تدوین نظریه ای دینی برای رسانه های جدید سازگاری اقتضائات رسانه ها با الزامات دینی و نقش حوزه های علمیه ودانشگاه در این زمینه میزگردی با حضور صاحب نظران در این حوزه حجت الاسلام دکتر سبحان معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ، دکتر آشنا عضو هیئت علمی دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق و مهندس جعفری جلوه مدیر شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی تشکیل شد. در این میزگرد اعضای شرکت کننده ضمن پذیرش امکان انتقال پیام دینی از رسانه های جدید به بحث پیرامون این نکته پرداخته اند که آیا می توان رسانه ها را صرفا ابزار دانست یا ویژگی هایی دارند که با محتوای پیام دینی سازگاری ندارد. ضمن سپاس از شرکت کنندگان محترم خوانندگان گرامی را به مطالعه متن تحریر شده این میزگرد دعوت می کنیم "

زندگی اجتماعی بدون شک بدون وجود نظامی از تبادل متقابل پیام ها بین افراد، ناممکن است. ارتباطات از هر شکل، بعنوان مجموعه ای از رسانه های حامل پیام، نقشی مهم در شکل گیری جوامع بشری دارند. با پیشرفت جوامع بشری، نظام های نمادین ارتباطی بتدریج منجر به پیچیدگی اجتماعات شده و در این میان، تعاملات متقابل بین فردی نقشی کلیدی دارند. با تمامی این اوصاف، حسب بررسی های صورت گرفته در حوزه های روانی-اجتماعی، تعاملات بین فردی بر پایه هسته ای از تعاملات غریزی شکل می گیرند که هدف آن نگهداشت افراد در کنار همدیگر است و در متون تخصصی از آن به دلبستگی تعبیر می شود. در نوشتار حاضر، تلاش شده است مبانی ارتباطات بین فردی و اجتماعی از زاویه دید نظریه دلبستگی مورد بررسی واقع شده و اهمیت استفاده از این چهارچوب نظری برای کاربرد در تحلیل های آتی پژوهش های روانی-اجتماعی در حوزه تعاملات و ارتباطات بین فردی پررنگ شود.

هدف از این پژوهش بررسی و تبیین تاثیر رضایت شغلی بر تعهد سازمانی کارکنان صنایع نساجی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران می باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی- پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. پایایی سوالات با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تعیین شد و روایی پرسشنامه ها بوسیله خبرگان مدیریت منابع انسانی و رفتار سازمانی مورد تائید قرار گرفت. هم چنین بر اساس نتایج، مسیر ارتباط متغیرهای این پژوهش تائید و نتایج پژوهش با استفاده از روش آماری مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که میان کارکنان جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران رضایت شغلی پیش بینی کننده معنی داری برای تعهد سازمانی کارکنان و ابعاد آن است. امروزه سازمان ها برای بهبود عملکرد و اثربخشی نیازمند به کارکنان متعهد هستند تا به اهداف خود در جهت رشد و بهره وری برسند، از این رو باید حرکت و توجه بیشتر به سمت رضایت شغلی بیشتر در کارکنان از وظایف اصلی سازمان ها باشد.

در این مقاله تحولات اخیر در خاورمیانه و شمال آفریقا از منظر ارتباطات جمعی، در قالب تأمل انتقادی درباره نقش رسانه های جدید در بستر یا بافت فرهنگ مورد توجه قرار گرفته است. البته وجه توجه آن، نگاه آسیب شناسانه ای است که می توان به رخداد بیداری اسلامی در منطقه داشت. روایت نویسندگان مقاله از این رخداد، این است که وضعیت انقلابی حول کردار (پراتیک) شکل می گیرد و این تحولات بخشی از همان پراتیک را مدیون کارکردهای رسانه های جدید به منزله تاکتیک هستند. با وجود این، رسانه های جدید همان گونه که می توانند بالقوه زمینه ساز انقلاب شوند، می توانند انقلابی هم علیه خود به وجود آورند و ظرفیت رهایی بخشی جنبش اجتماعی یا انقلاب را حتی تا حدی سرکوب کنند. از این رو، ادعای مقاله این است که بدون کردار یا پراتیک انقلابی، رسانه های انقلابی کارایی ندارند و بحث در ضرورت اولویت پراتیک بر تاکتیک است.

زمینه و هدف: امروزه رسانه های جمعی به عنوان مهمترین رکن ارتقای دانش جامعه، نقش بی بدیلی در جلب توجه افکار عمومی در جهت بسط و فرهنگ سازی ارزش های زیست محیطی دارند. هدف این پژوهش ارزیابی میزان عملکرد رسانه های جمعی بر فرهنگ سازی در مورد ارزش های زیست محیطی از دیدگاه فرهنگیان منطقه دهلران است. روش بررسی:این تحقیق با استفاده از روش توصیفی - پیمایشی انجام شده است که جامعه آماری آن شامل 881 نفر از فرهنگیان منطقه دهلران در سال 94-1393 می باشد. حجم نمونه نیز با استفاده از جدول مورگان و کرجسی، 267 نفر تعیین شد و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای، 134 مرد و 133 زن انتخاب گردید. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه نیز با استفاده از نظر جمعی از کارشناسان عضو انجمن محیط زیست و متخصصان مباحث زیست محیطی در مدارس به دست آمد و پایایی آن، توسط یک نمونه تصادفی 30 نفره با روش آلفای کرونباخ، 84/0 محاسبه شد. به منظور تجزیه و تحلیل در بخش آمار استنباطی از آزمون آزمون کولموگروف اسمیرنف و آزمون دو جمله ای (نسبت ها) استفاده شده است. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان می دهد که به طور کلی، از دیدگاه فرهنگیان منطقه دهلران، میزان عملکرد رسانه های جمعی بر نهادینه کردن ارزش های زیست محیطی در سطح پایینی قرار دارد. نتیجه گیری: رسانه های جمعی باعث فرهنگ سازی در مورد ارزش های زیست محیطی در بین فرهنگیان منطقه دهلران نمی شوند؛ بنابراین لازم است که مسئولان و دست اندرکاران با بهره گیری از ظرفیت همه رسانه های جمعی، اقدامات لازم را برای بهبود عملکرد خود در راستای فرهنگ سازی ارزش های زیست محیطی در بین فرهنگیان منطقه دهلران به عمل آورند.

"در کشور ما با وقوع یک انقلاب دینی که قصد سامان دادن امور گوناگون جامعه را بر اساس دین در سر داشت، پرسش‌هایی جدی در زمینه توانایی دین در برآوردن نیازهای گوناگون از جمله آزادی و عدالت مطرح شد که دیدگاه‌های متفاوتی را در عرصه‌های گوناگون پدید آورد. یکی از این عرصه‌ها ورود دین به حوزة وسایل ارتباط جمعی بود. نکته‌ای که در بحث از رسانه دینی اهمیت فراوان دارد تفکیک حوزة بحث و تعیین این نکته است که ورود دین به حوزة رسانه‌ها در کدام یک از سطوح روش، محتوا یا هدف مطرح می‌شود یعنی: 1ـ آیا منظور ترویج مضامین دینی از طریق رسانه‌هاست؟ 2ـ آیا قرار است روش‌های تبلیغ ادیان به روش‌های تبلیغی موجود در رسانه‌ها اضافه شود؟ 3ـ یا تنظیم اهداف رسانه بر اساس اهداف دین مورد نظر است؟ نویسنده در این مقاله قصد دارد با بحث در خصوص سؤال سوم نشان دهد که چگونه آرمان‌ها، ارزش‌ها و اهداف دینی می‌توانند مقدمة تنظیم اهداف رسانه را فراهم آورند. وی در این بررسی نظر خاصی به مطبوعات و رسانه‌های نوشتاری دارد. نگارنده در نهایت به این نتیجه می‌رسد که: بزرگ‌ترین کارکرد عصر پست مدرن کاهش عقل‌گرایی در جوامع انسانی است. بنابراین با توجه به عقل‌گرا بودن دین اسلام و قائل شدن شعور و قدرت تفکر برای توده‌های انسانی، مطبوعات در جامعه اسلامی باید مطالب خود را در جهت تعمیق تفکر بشر و ارائه داده‌های صحیح به وی برای باروری اندیشه تنظیم کنند."

ما دراین بخش به بررسی مضمونهای اجتماعی استفاده از رسانه‌ها خواهیم پرداخت. همچنین پی خواهیم برد که تاثیرات رسانه‌ها کدامند و چگونه موردبررسی قرار می‌گیرند. سپس به‌طور مختصر به نظریه‌های انتقادی رسانه‌های گروهی خواهیم پرداخت که موضوع اصلی آن بر مضمونهای گسترده فرهنگی رسانه‌ها استوار است. در انتها نیز مروری بر پژوهش در رسانه‌ها و تبلیغات خواهیم داشت. همان طور که از شواهد برمی‌آید،«حمله به رسانه‌ها» به شکل ورزشی پرطرفدار درآمده‌است. نخست، منتقدان به شواهد تازه‌ای از تاثیرات منفی رسانه‌ها دست می‌یابند و سپس کارشناسان رسانه‌ها در پی تکذیب این ادعاها برمی‌آیند. میزگردها و مقاله‌های سردبیری نیز تا مدتی جنجال به راه می‌اندازند.جلسه های متعدد دادرسی برگزار می‌شوند و درخواستهایی مبنی بر انجام اقدامات لازم مطرح می‌شود. درپی این رخدادها، رسانه‌ها خود را در پناه حمایتهای اصلاحیه رسانه‌ها درباره حق آزادی بیان قرار می‌دهند و متعهد می‌شوند که از این پس فعالیتهای خود را کنترل کنند. درنتیجه بحثها و جنجالها نیز به‌طور موقت فروکش می‌کنند(جنسن و گراهام، 1993).