درخت حوزه‌های تخصصی

زمینه و هدف: دنیای امروز دنیای وسایل ارتباط جمعی است. وسائل ارتباط جمعی آنقدر اهمیت یافته است که سایر نهادهای اجتماعی نظیر خانواده، آموزش و پرورش، دانشگاه و غیره را تحت الشعاع قرار داده است. این وسائل کارکردهای متنوعی در جامعه دارا بوده و نقش های مختلفی ایفا می کنند. فقدان ارتباط اجتماعی به معنای سکون نسبی در حیات انسانی و مانعی در راه هر نوع تعالی اجتماعی است. روش: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین بهره مندی از وسایل ارتباط جمعی و احساس امنیت اجتماعی در بین زنان شهر یزد، انجام شده است .روش پژوهش، پیمایشی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل جمعیت زنان 15 سال و بالاتر شهرستان یزد می باشدکه تعداد آنها بر اساس سرشماری سال 1385 برابر با 252186بوده است. با استفاده ازفرمول کوکران حجم نمونه (280 نفر) تعیین شده است. نمونه گیری به روش خوشه ای چند مرحله انجام شده است. یافته ها و نتایج: نتایج پژوهش نشان می دهد که میزان بهره مندی زنان شهر یزد از وسایل ارتباط جمعی کم است و میزان احساس امنیت اجتماعی آنها پایین است. بین میزان احساس امنیت اجتماعی زنان شهر یزد و بهره مندی از وسائل ارتباط جمعی رابطه معنادار وجود دارد، بدین معنا که با افزایش استفاده از وسائل ارتباط جمعی، احساس امنیت اجتماعی نیز افزایش می یابد؛ بنابراین برای افزایش احساس امنیت اجتماعی زنان می توان بهره-مندی آنها از وسائل ارتباط جمعی را افزایش داد؛ البته به نظر می رسد که لزوم افزایش بهره مندی از وسایل ارتباط جمعی بیشتر به کیفیت این برنامه ها برمی گردد تا کمیت آنها واین کیفیت ونوع برنامه هاست که می تواند با احساس امنیت اجتماعی رابطه داشته باشد.

آنچه توجه به رسانه های جمعی را به طور کلی در ایران و جهان معنی دار تر می کند طرح مقوله ای تحت عنوان اوقات فراغت در جوامع جدید و توسعه روابط غیر رسمی بین افراد است که در نتیجه حضور دولتهاو سازمانهای اجتماعی ضروری شده است.

دکتر توماس لیندلاف(استاددانشگاه تکزاس در سال 1980 ) استادیار و رئیس بخش مخابرات دانشگاه کنتاکی است ، تحقیقات وی بر روی ساختار اجتماعی ارتباطات با واسطه متمرکز می باشد مقاله حاضر بوسیله آقای خسرو رستمی ، دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی و همکار مرکز تحقیقات از نشریه jornal of broadcasting & electronic media T v35 T winter 1991 ترجمه شده است .

"مقاله حاضر، برگرفته از تحقیقی با همین نام است که از سوی نگارنده، در سال 1383 به روش پیمایشی انجام شده و هدف آن سنجش میزان رضایت روستاییان از برنامه‌های تلویزیونی مربوط به مسائل روستایی و کشاورزی بوده است. نویسنده ابتدا مروری بر جایگاه تلویزیون در رشد و توسعة روستایی و کشاورزی دارد و سپس ویژگی‌های برنامه‌های تلویزیونی اثربخش را در زمینة توسعه و ترویج روستایی برمی‌شمرد. در بخش ارائة یافته‌های پژوهش نیز تأثیر متغیرهای سن، جنس، شغل، میزان تحصیلات، وضعیت اقتصادی، محل سکونت و مدت تماشای تلویزیون بر میزان رضایت از برنامه‌های تلویزیونی سازمان جهاد کشاورزی، در شش استان مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این میان عواملی چون مشارکت نداشتن روستاییان در تولید برنامه‌های مربوط به روستا، یکنواختی قالب برنامه‌ها، وجود پارازیت‌های مفهومی در برنامه‌ها و نزدیک نبودن موضوع برنامه‌ها به مسائل واقعی زندگی روستاییان، از علل نارضایتی مخاطبان روستایی از برنامه‌ها شناخته شده و در مقابل، احترام به فرهنگ و سنن روستایی در برنامه‌ها و نیاز مخاطبان به فراگیری مطالب جدید، از عوامل جلب مخاطبان روستایی به برنامه‌ها شمرده شده است. در پایان نیز عوامل مؤثر بر اثربخشی برنامه‌های تلویزیونی مربوط به حوزة کشاورزی و ترویج مشارکت مردمی، ذکر شده‌اند. "

هدف اساسی تحقیق حاضر آن است اولاً ببیند وضعیت گرایش دانشجویان به ماهواره ها و پدیده آرایش و زیبایی چگونه است و دوم آن که این وضعیت تا چه میزان تحت تاثیر برنامه های کانال های ماهواره ای فارسی زبان شکل گرفته است؟ به تعبیر دیگر کانال های ماهواره ای فارسی زبان چه تأثیری در گرایش دانشجویان به مد، آرایش و زیبایی داشته اند؟ برخی اهداف دیگر عبارت است از: بررسی نقش نوع و شیوه استفاده از کانال ماهواره ای فارسی زبان و نقش آن در افزایش گرایش دانشجویان دختر به آرایش و زیبایی و نیز نقش برنامه های مد و لباس، شعر، آواز، مسابقات و نیز نقش برنامه های تبلیغاتی – پیام های بازرگانی کانال ماهواره ای فارسی زبان در افزایش گرایش دانشجویان به آرایش و زیبایی. اگر چه که برخی از نظریه پردازان (مانند وبلن) به طور مشخص به مبحث تاثیرات رسانه ای اشاره نکرده اند و در مقابل برخی دیگر (بودریار، گیدنز، فمینست ها و مکتب فرانکفورت) به شدت بر آن تاکید داشته اند. چارچوب نظری این تحقیق تلفیقی از این نظریه ها و نظریه پردازان است. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی تحلیلی از نوع پیمایش بود، روش گردآوری داده ها، میدانی و ابزار آن پرسشنامه محقق ساخته می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 100 نفر از دانشجوهای دختر دانشگاه آزاد واحد علوم پزشکی تهران است. شدند. با مشورت از ده تن از اساتید و کارشناسان فن، روایی و با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ میزان اعتبار گویه های پرسش نامه مورد سنجش قرار گرفت. ضریب آلفای کل میزان 79/0 به دست آمد. یافته ها نشان از برخی تفاوت های معنادری میان متغیرهای جمعیت شناختی (یعنی میزان سن، میزان تحصیلات والدین، شغل، در آمد ماهانه و تحصیلات آزمودنی ها) با میزان استفاده، نوع استفاده، شیوه استفاده از برنامه های مختلف ماهواره هاست. یافته دوم، حاکی است: بین تماشای برنامه های تبلیغاتی-پیام های بازرگانی کانال ماهواره ای فارسی و گرایش دانشجویان دختر به آرایش و زیبایی با شغل آزمودنی رابطه معنی دار وجود دارد . یافته سوم نشان داد که بین برنامه های کانال ماهواره ای فارسی زبان مرتبط با مد و لباس، شعر، آواز و مسابقات و گرایش دانشجویان دختر به آرایش و زیبایی و هیچ یک از متغیر ها تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتایج این تحقیق به طور کلی نشان داد که کانال های ماهواره ای فارسی زبان در میان عوامل گوناگون اجنماعی و ارتباطی، پدیده ای اثرگذار بر دختران دانشجو در گرایش به انواع مدها، و زیبایی هاست.

هدف اصلی پژوهش حاضر مطالعه رابطه بین میزان بهره مندی از رسانه های نوین (تلفن همراه) و میزان پایبندی نسل جوان به ارزش های اجتماعی است. این پژوهش نخستین پژوهشی است که با تاکید برمطالعه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز و واحد علوم وتحقیقات آذربایجان شرقی در استان انجام شده است. برای نیل به اهداف تحقیق ابتدا تعاریفی از میزان بهره مندی، پایبندی، ارزش های اجتماعی و همچنین رسانه های نوین ارائه و نظریه های مربوط به ارزش های اجتماعی و رسانه های جمعی مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس نظریه هاو دیدگاه های تبیین کننده رسانه ها و ارزش های اجتماعی از جمله نظریه کاشت، استفاده و خوشنودی و... و دیدگاه های جمیزلال، گربنر و اینگلهارت و جانسون و همچنین دیدگاه های داخلی و خارجی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. پژوهش حاضر در بین 368 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز و واحد علوم وتحقیقات آذربایجان شرقی که بین 22 تا 40 سال سن دارند انجام شد. در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شده و با بهره گیری از پرسشنامه اطلاعات مورد نیاز تحقیق گردآوری شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد: هرچه میزان استفاده از تلفن همراه بالا می رود اهمیت این معیارها در همسرگزینی افزایش می یابد. هرچه میزان استفاده از رسانه تلفن همراه افزایش می یابد اهمیت روابط اجتماعی بین دو جنس مخالف افزایش می یابد. هرچه میزان استفاده از تلفن همراه بالا می رود اهمیت مسئولیت پذیری در بین دانشجویان افزایش می یابد. هرچه میزان استفاده از تلفن همراه افزایش می یابد بر اهمیت خاص گرایی افزوده می شود. در واقع می توان گفت تلفن همراه به عنوان یک رسانه دارای مخاطب عام بر اهمیت برخی از ارزش های اجتماعی افزوده است.